Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH phương nam việt nam

B GIÁ D C VÀ ÀO T O
TR

NGă

I H CăTH NGăLONG
--o0o--

KHÓA LU N T T NGHI P

TÀI:

HOÀN THI N K TOÁN CHI PHÍ
S N XU T VÀ TÍNH GIÁ THÀNH S N PH M
T I CÔNG TY TRÁCH NHI M H U H N
PH
NGăNAMăVI T NAM

SINH VIÊN TH C HI N : NGUY N NGUY T ANH
MÃ SINH VIÊN

: A21878

CHUYÊN NGÀNH

: K TOÁN

HÀ N I ậ 2015


B GIÁ D C VÀ ÀO T O

TR

NGă

I H CăTH NGăLONG
--o0o--

KHÓA LU N T T NGHI P

TÀI:

HOÀN THI N K TOÁN CHI PHÍ
S N XU T VÀ TÍNH GIÁ THÀNH S N PH M
T I CÔNG TY TRÁCH NHI M H U H N
PH
NGăNAMăVI T NAM

Giáoăviênăh ng d n

: PGS -TS. Nguy n Th ông

Sinh viên th c hi n

: Nguy n Nguy t Anh

Mã sinh viên

: A21878

Chuyên ngành

: K toán

HÀ N I - 2015

Thang Long University Library


L I C Mă N
Trong th i gian vi t khóa lu n t t nghi p t i công ty TNHH Ph ng Nam Vi t
Nam, em đư đ c các anh ch trong công ty h ng d n t n tình, đ c bi t là các anh ch
phòng k toán. V i s quan tâm, ch d n nhi t tình t các anh ch mà trong kho ng
th i gian ng n t i công ty, em đư ph n nào hi u đ c th c t công vi c k toán t i
công ty. K t h p ki n th c đư đ c h c v i vi c th c hành th c t đư giúp em m r ng
thêm t m hi u bi t và hi u rõ h n v ngành mà mình đang theo h c, và đây c ng là
b c đ u giúp em trang b t t tr c khi ti p xúc v i công vi c khi t t nghi p.
Em xin chân thành c m n Ban lưnh đ o công ty đư t o đi u ki n, cung c p s
li u và ch d n cho em đ em có th hoàn thành t t bài khóa lu n t t nghi p. Xin kính
chúc Ban lưnh đ o cùng toàn th các anh ch trong Công ty TNHH Ph ng Nam luôn
hoàn thành t t công vi c c a mình và chúc Công ty TNHH Ph ng Nam ngày càng
phát tri n và đ ng v ng trên th tr

ng.

Em xin chân thành c m n giáo viên h
là ng

i đư h

ng d n PGS – TS. Nguy n Th

ông, cô

ng d n cho em, giúp em hoàn thi n bài khóa lu n m t cách t t nh t.

M c dù em đư c g ng ti p thu các ý ki n và s h ng d n t giáo viên c ng nh
các anh ch trong công ty nh ng bài lu n c a em v n không tránh đ c nh ng thi u
sót, em r t mong th y cô góp ý đ em có th ch nh s a nh ng sai sót c a mình và hoàn
thành khóa lu n t t nghi p theo đ tài đư ch n.
Em xin chân thành c m n!
Hà N i, ngày 29 tháng 10 n m 2015
Sinh Viên

Nguy n Nguy t Anh


L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan Khóa lu n t t nghi p này là do t b n thân th c hi n có s h
tr t giáo viên h ng d n và không sao chép các công trình nghiên c u c a ng i
khác. Các d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n là có ngu n g c và đ c
trích d n rõ ràng.
Tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l i cam đoan này!
Sinh viên

Nguy n Nguy t Anh

Thang Long University Library


M CL C

L IM
CH

U
NGă1.

C ăS

LÝ LU N CHUNG V

K

TOÁN CHI PHÍ S N

XU TVÀ TÍNH GIÁ THÀNH S N PH M TRONG DOANH NGHI P S N
XU Tầầầầầầầ.. ................................................................................................ 1
1.1. Khái quát chung v chi phí s n xu t và giá thành s n ph m trong doanh
nghi p s n xu t .................................................................................................1
1.1.1. Chi phí s n xu t và phân lo i chi phí s n xu t ............................................1
1.1.2. Giá thành s n ph m và phân lo i giá thành s n ph m .................................4
1.1.3. M i quan h gi a chi phí s n xu t và giá thành s n ph m ..........................6
1.1.4. Nhi m v qu n lý và k toán chi phí, giá thành s n ph m ..........................6
1.2. K toán chi phí s n xu t trong doanh nghi p ................................................7
it

1.2.1.
1.2.2. Ph

ng t p h p chi phí s n xu t .............................................................. 7
ng pháp t p h p chi phí s n xu t .........................................................8

1.2.3. K toán chi phí s n xu t t i đ n v h ch toán hàng t n kho theo ph
pháp kê khai th

ng

ng xuyên ..........................................................................9

1.2.4. K toán chi phí s n xu t t i đ n v h ch toán hàng t n kho theo ph

ng

pháp ki m kê đ nh kì ..................................................................................15
1.3. Tính giá thành s n ph m trong doanh nghi p s n xu t ............................. 18
1.3.1.

ánh giá s n ph m d dang cu i kì ........................................................... 18

1.3.2. Ph

ng pháp tính giá thành s n ph m .......................................................20

1.4. T ch c s k toán chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m trong
doanh nghi p s n xu t ...................................................................................24
1.4.1. S k toán chi ti t.......................................................................................24
1.4.2. Hình th c s k toán t ng h p ...................................................................25
CH
NGă2. TH C TR NG K TOÁN CHI PHÍ S N XU TVÀ TÍNH GIÁ
THÀNH S N PH M T IăCỌNGăTYăTNHHăPH
NG NAM VI T NAM .......28

2.1. T ng quan v côngătyăTNHHăPh

ngăNamăVi t Nam ............................... 28

2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n ............................................................. 28
2.1.2.

c đi m ho t đ ng kinh doanh ................................................................ 29

2.1.3.

c đi m t ch c b máy qu n lý ............................................................. 31


2.1.4.

c đi m t ch c b máy k toán .............................................................. 34

2.1.5.

c đi m t ch c công tác k toán ............................................................ 35

2.2. Th c tr ng k toán chi phí s n xu t t iăcôngătyăTNHHăPh ngăNamăVi t
Nam ..................................................................................................................35
2.2.1.

it

ng t p h p chi phí s n xu t ............................................................ 35

2.2.2. Phân lo i chi phí s n xu t ..........................................................................36
2.2.3. K toán chi phí s n xu t .............................................................................36
2.3. Th c tr ng tính giá thành s n ph m t iăcôngătyăTNHHăPh

ngăNamăVi t

Nam ..................................................................................................................69
2.3.1.

ánh giá s n ph m d dang cu i k .......................................................... 69

2.3.2. Tính giá thành s n ph m ............................................................................70
CH

NGă3.

M TS

GI I PHÁP HOÀN THI N K TOÁN CHI PHÍ S N

XU T VÀ TÍNH GIÁ THÀNH S N PH M T Iă CỌNGă TYă TNHHăPH
NG
NAM VI T NAM ........................................................................................................72
3.1.

ánhă giáă th c tr ng v k toán chi phí s n xu t và tính giá thành s n
ph m t iăcôngătyăTNHHăPh ngăNamăVi t Nam .......................................72

3.1.1.

u đi m .....................................................................................................72

3.1.2. H n ch và nguyên nhân ............................................................................73
3.2. M t s ki n ngh hoàn thi n k toán chi phí s n xu t và tính giá thành s n
ph m t iăcôngătyăTNHHăPh ngăNamăVi t Nam .......................................76
3.3. Gi i pháp v qu n lý chi phí s n xu t và giá thành s n ph m t i công ty
TNHHăPh ngăNamăVi t Nam .....................................................................78
K T LU N
TÀI LI U THAM KH O

Thang Long University Library


DANH M C CÁC T

VIÊT T T

BHTN

B o hi m th t nghi p

BHXH

B o hi m xã h i

BHYT

B o hi m y t

CCDC

Công c d ng c

CNSX

Công nhân s n xu t

CPNCTT

Chi phí nhân công tr c ti p

CPNVLTT

Chi phí nguyên v t li u tr c ti p

CPSX

Chi phí s n xu t

CPSXKDD

Chi phí s n xu t kinh doanh d dang

CPSXC

Chi phí s n xu t chung

GTGT

Giá tr gia t ng

KC

K t chuy n

KK K

Ki m kê đ nh k

KKTX

Kê khai th

KPC

Kinh phí công đoàn

NVL

Nguyên v t li u

NT

Ngày tháng

SP

S n ph m

SPDD

S n ph m d dang

STT

S th t

SXKD

S n xu t kinh doanh

TNHH

Trách nhi m h u h n

TK

Tài kho n

TSC

Tài s n c đ nh

VN

Vi t Nam đ ng

ng xuyên

DANH M C CÁC B NG BI U, S ă
B ng 2.1. B ng t ng h p nh p xu t t n TK 152 ........................................................... 45
B ng 2.2. B ng phân b chi phí nguyên v t l u tr c ti p cho các đ n hàng tháng
01/2015 .......................................................................................................................... 49
B ng 2.3. B ng đ n giá ti n l

ng ................................................................................52

B ng 2.4. B ng ch m công tháng 01/2015 ....................................................................53
B ng 2.5. B ng thanh toán ti n l
B ng 2.6. B ng phân b ti n l

ng tháng 01/2015 ...................................................54
ng và b o hi m xã h i tháng 01/2015 .......................55

B ng 2.7. B ng th ng kê s SP hoàn thành và xác đ nh ti n l
B ng 2.8. B ng phân b kho n trích l

ng .............................. 56

ng tháng 01/2015 ...........................................58

B ng 2.9. B ng tính kh u hao TSC tháng 01/2015 ....................................................62
B ng 2.10. B ng phân b chi phí s n xu t chung tháng 01/2015 .................................64
B ng 2.11. B ng đánh giá giá tr SPDD cu i k ........................................................... 70
B ng 2.12. B ng tính giá thành đ n hàng .....................................................................71
Bi u s 2.1. Hóa đ n giá tr gia t ng .............................................................................40
Bi u s 2.2. Phi u xu t kho s 03 .................................................................................41
Bi u s 2.3. Th kho NVL m c ....................................................................................42
Bi u s 2.4. S chi ti t v t li u, s n ph m, hàng hóa TK 1521 .....................................43

Bi u s 2.5. S chi phí s n xu t kinh doanh TK 15411 ................................................46
Bi u s 2.6. Phi u chi ....................................................................................................57
Bi u s 2.7. S chi phí s n xu t kinh doanh TK 1542.1 ...............................................59
Bi u s 2.8. Hóa đ n ti n đi n tháng 01/2015 .............................................................. 63
Bi u s 2.9. S chi phí s n xu t kinh doanh TK 1543.1 ...............................................66
Bi u s 2.10. S cái TK 154 .......................................................................................... 68
S đ 1.1. K toán chi phí nguyên v t li u tr c ti p theo ph
S đ 1.2. K toán chi phí nhân công tr c ti p theo ph
S đ 1.3. K toán chi phí s n xu t chung theo ph

ng pháp KKTX ...........11

ng pháp KKTX ...................12

ng pháp KKTX .......................... 13

S đ 1.4. T ng h p chi phí s n xu t toàn doanh nghi p theo ph

ng pháp KKTX ...15

S đ 1.5. T ng h p chi phí s n xu t toàn doanh nghi p theo ph

ng pháp KK K ...18

S đ 1.6. Trình t t p h p chi phí s n xu t và tính giá thành phân b c theo ph ng
án h ch toán có bán thành ph m....................................................................................23
S đ 1.7. Trình t t p h p chi phí s n xu t và tính giá thành phân b c theo ph ng
án không có bán thành ph m .........................................................................................24

Thang Long University Library

S đ 1.8. Quy trình t ng h p chi phí s n xu t và tính giá thành theo hình th c s ....27
S đ 2.1. Quy trình s n xu t kinh doanh chung .......................................................... 29
S đ 2.2. C c u t ch c c a công ty TNHH Ph

ng Nam Vi t Nam .......................31

S đ 2.3. B máy k toán............................................................................................. 34
S đ 2.4. Quy trình h ch toán chi phí nguyên v t li u tr c ti p ..................................38


L IM
Ngày này, khi th tr

U

ng kinh t ngày càng phát tri n, các doanh nghi p đ

c

thành l p ngày m t nhi u đư t o ra s c nh tranh gay g t. N c ta đang trong th i kì
h i nh p kinh t th gi i và hi n nay đư tr thành thành viên c a t ch c th ng m i
qu c t WTO, vi c gia nh p WTO đư thúc đ y m nh m s phát tri n c a các doanh
nghi p, đem đ n nhi u c h i c ng nh nhi u thách th c và khó kh n. Do đó, c nh
tranh đ t n t i luôn là v n đ c p thi t đ i v i doanh nghi p. S c nh tranh đó ch
y u xoay quanh v n đ v ch t l ng, giá c s n ph m,… Trong đó giá c là m t trong
nh ng y u t c nh tranh mà các doanh nghi p chú tr ng nh t. Mu n kinh doanh phát
tri n, bù đ p chi phí và có l i nhu n, các doanh nghi p c n đi u ch nh chi phí s n xu t
sao cho phù h p v i m c chi mà ng i mua c m th y ch p nh n đ c. Do đó, vi c

qu n lý chi phí s n xu t m t cách h p lý là gi i pháp hàng đ u mà các doanh nghi p
c n quan tâm đ t o ra u th c nh tranh trên th tr ng, đ t đ c m c tiêu ti t ki m
chi phí và gia t ng l i nhu n.
Giá c là c n c đ xây d ng giá bán và là c s đ xác đ nh l i nhu n cho doanh
nghi p. Vì v y, vi c h th p giá thành là m t m c tiêu quan tr ng và đ làm đ c đi u
này doanh nghi p c n l a ch n cho mình ph ng pháp h ch toán chi phí phù h p v i
đ c đi m riêng c a doanh nghi p mình. Vi c t ch c công tác k toán chi phí s n xu t
m t cách h p lý và khoa h c là m t y u t quan tr ng giúp cho vi c tính giá thành
chính xác h n và có th ti t ki m chi phí s n xu t, nâng cao hi u qu ho t đ ng c a
doanh nghi p. i u này s là n n t ng v ng ch c cho vi c h giá thành s n ph m
nh ng v n không ng ng nâng cao ch t l ng c a s n ph m, đem đ n s hài lòng cho
khách hàng.
Xu t phát t v n đ nêu trên, k t h p s ham h c h i c a mình trong quá trình
th c t p t i công ty cùng v i nh ng ki n th c em đư đ c trang b t i tr ng, em đư đi
đ n quy t đ nh ch n đ tài:
“HoƠnăthi n k toán chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m t i công ty
TNHHăPh ngăNamăVi tăNam”
Khóa lu n ngoài ph n b c c khác n i dung có 3 ch

ng k t c u:

Ch ngă1:ăC ăs lý lu n chung v k toán chi phí s n xu t và tính giá thành
s n ph m trong doanh nghi p s n xu t
Ch

ngă2:ăTh c tr ng k toán chi phí s n xu t và tính giá thành s n ph m

t i công ty TNHH Ph

ngăNamăVi t Nam

Ch ngă3:ăM t s gi i pháp hoàn thi n k toán chi phí s n xu t và tính giá
thành s n ph m t iăcôngătyăTNHHăPh ngăNamăVi t Nam

Thang Long University Library


V is h

ng d n tr c ti p t giáo viên h

ng d n PGS-TS. Nguy n Th

ông,

cùng v i s ch d y và giúp đ nhi t tình t Ban lưnh đ ovà các anh ch trong công ty,
em đư hi u rõ thêm v th c t công tác k toán t i công ty và hoàn thành khóa lu n này
m t cách t t nh t. Tuy nhiên do h n ch v m t kinh nghi m, n ng l c hi u bi t c ng
nh th i gian th c t p có h n t i công ty nên khóa lu n v n còn nh ng thi u sót, em
r t mong nh n đ c s góp ý t các th y cô và các anh ch trong công ty đ bài lu n
v n c a em đ c hoàn thi n h n.
Em xin chân thành c m n s h ng d n c a cô giáo PGS-TS Nguy n Th
và anh ch trong công ty đư giúp em hoàn thành khóa lu n này.

ông

Hà N i, ngày 29 tháng 10 n m 2015
Sinh viên
Nguy n Nguy t Anh

CH

NGă1. C ăS LÝ LU N CHUNG V K TOÁN CHI PHÍ
S N XU TVÀ TÍNH GIÁ THÀNH S N PH M TRONG
DOANH NGHI P S N XU T

1.1. Khái quát chung v chi phí s n xu t và giá thành s n ph m trong doanh
nghi p s n xu t
1.1.1. Chi phí s n xu t và phân lo i chi phí s n xu t
1.1.1.1. Khái ni m chi phí s n xu t
Quá trình ho t đ ng c a doanh nghi p th c ch t là s v n đ ng, k t h p, tiêu
dùng, chuy n đ i các y u t s n xu t kinh doanh đ u vào đ t o thành các s n ph m
công vi c nh t đ nh.Trên ph ng di n này, chi phí c a doanh nghi p có th hi u là
toàn b các hao phí v lao đ ng s ng c n thi t, lao đ ng v t hóa và các chi phí khác
mà doanh nghi p ph i chi ra trong quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh, bi u hi n
b ng ti n và tính cho m t k nh t đ nh.
Nh v y, b n ch t c a chi phí trong ho t đ ng c a doanh nghi p luôn đ

c xác

đ nh là nh ng phí t n (hao phí) v tài nguyên, v t ch t, v lao đ ng và g n li n v i
m c đích kinh doanh. M t khác, khi xem xét b n ch t c a chi phí trong doanh nghi p
c n ph i xác đ nh rõ:
 Chi phí c a doanh nghi p ph i đ

c đo l

ng và tính toán b ng ti n trong m t

kho ng th i gian xác đ nh;


l n c a chi phí ph thu c vào 2 nhân t ch y u: Kh i l ng các y u t s n
xu t đư tiêu hao trong k và giá c c a 1 đ n v y u t s n xu t đư hao phí.

Vi c nghiên c u và nh n th c chi phí còn ph thu c vào góc đ nhìn nh n trong
t ng lo i k toán khác nhau:
 Trên góc đ k toán tài chính: Chi phí đ c nhìn nh n nh nh ng kho n phí t n
phát sinh g n li n v i ho t đ ng c a doanh nghi p đ đ t đ c m t s n ph m
nh t đ nh. Chi phí đ c xác đ nh b ng ti n c a nh ng hao phí v lao đ ng s ng
c n thi t, lao đ ng v t hóa… trên c s ch ng t , tài li u b ng ch ng ch c ch n.
 Trên góc đ k toán qu n tr : Chi phí còn đ c nh n th c theo ph ng th c nh n
di n thông tin ra quy t đ nh. Chi phí có th là phí t n th c t g n li n v i ho t
đ ng s n xu t kinh doanh hàng ngày khi t ch c th c hi n, ki m tra, ra quy t
đ nh; chi phí có th là phí t n c tính đ th c hi n d án, phí t n m t đi khi l a
ch n ph ng án, b qua c h i kinh doanh.

1

Thang Long University Library


1.1.1.2. Phân lo i chi phí s n xu t
Chi phí s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p bao g m nhi u lo i khác nhau.
thu n ti n cho công tác qu n lý, k toán, ki m tra c ng nh ph c v cho vi c ra các
quy t đ nh kinh doanh, chi phí s n xu t kinh doanh c n ph i đ c phân lo i theo
nh ng tiêu th c phù h p.
Phân lo i chi phí s n xu t kinh doanh theo ho t đ ng và công d ng kinh t
Chi phí ho t đ ng chính và ph : Bao g m chi phí t o ra doanh thu bán hàng c a

ho t đ ng s n xu t kinh doanh. Các kho n chi phí này đ
xu t và chi phí ngoài s n xu t.

c chia thành chi phí s n

 Chi phí s n xu t: Là toàn b hao phí v lao đ ng s ng, lao đ ng v t hóa và các
chi phí c n thi t khác mà doanh nghi p b ra có liên quan đ n ch t o s n ph m,
lao v , d ch v trong 1 k , bi u hi n b ng ti n. Chi phí s n xu t g m chi phí
nguyên v t li u tr c ti p, chi phí nhân công tr c ti p, chi phí s n xu t chung.
 Chi phí nguyên v t li u tr c ti p: Là toàn b NVL đ
trong quá trình s n xu t kinh doanh.
 Chi phí nhân công tr c ti p: G m các kho n ti n l
ng

c s d ng tr c ti p

ng, kho n ph c p cho

i lao đ ng tr c ti p s n xu t s n ph m và các kho n trích l

ng.

 Chi phí s n xu t chung: G m chi phí d ch v mua ngoài (đi n, n

c,…),

chi phí kh u hao tài s n c đ nh và các kho n chi phí b ng ti n khác ph c
v qu n lý đi u hành t i m i b ph n s n xu t.
 Chi phí ngoài s n xu t: G m chi phí bán hàng và chi phí qu n lý doanh nghi p.
 Chi phí bán hàng: G m các chi phí phát sinh liên quan đ n vi c bán hàng.

 Chi phí qu n lý doanh nghi p: G m các chi phí liên quan đ n b ph n v n
phòng qu n lý trong doanh nghi p.
 Chi phí khác: Là các kho n chi phí liên quan đ n các ho t đ ng ngoài s n xu t
kinh doanh c a doanh nghi p. Chi phí khác bao g m chi phí ho t đ ng tài chính,
chi phí khác
Phân lo i theo cách này, giúp cho doanh nghi p th y đ c công d ng c a t ng
lo i chi phí, t đó có đ nh h ng ph n đ u h th p chi phí riêng t ng lo i nh m ph c
v cho yêu c u qu n lý chi phí theo đ nh m c. Ngoài ra, k t qu thu đ c còn giúp cho
vi c phân tích tình hình th c hi n k ho ch giá thành, làm tài li u tham kh o cho công
tác l p đ nh m c chi phí và l p k ho ch giá thành cho k t ng lai.

2


Phân lo i chi phí s n xu t kinh doanh theo y u t đ u vào c a quá trình s n
xu t kinh doanh doanh nghi p
Nghiên c u chi phí theo ý ngh a đ u vào c a quá trình SXKD thì toàn b chi phí
SXKD đ c chia thành chi phí ban đ u và chi phí luân chuy n n i b .
 Chi phí ban đ u: Là các chi phí mà doanh nghi p ph i lo li u, mua s m, chu n b
t tr c đ ti n hành các ho t đ ng SXKD. Chi phí ban đ u bao g m chi phí
nguyên v t li u, chi phí nhân công, chi phí kh u hao tài s n c đ nh, chi phí d ch
v mua ngoài và chi phí khác b ng ti n.
 Chi phí luân chuy n n i b : Là các chi phí phát sinh trong quá trình phân công và
h p tác lao đ ng trong doanh nghi p.
Phân lo i theo y u t đ u vào c a quá trình SXKD có ý ngh a quan tr ng đ i v i
qu n lý v mô c ng nh đ i v i qu n tr doanh nghi p. Chi phí SXKD theo y u t đ u
vào là c s đ l p và ki m tra vi c th c hi n d toán chi phí s n xu t kinh doanh theo
y u t , l p k ho ch cân đ i trong ph m vi toàn b n n kinh t qu c dân, c ng nh
t ng doanh nghi p; là c s xác đ nh m c tiêu hao v t ch t, tính thu nh p qu c dân
cho ngành, toàn b n n kinh t .

Phân lo i chi phí s n xu t kinh doanh theo m i quan h c a chi phí v i các
kho n m c trên Báo cáo tài chính
Theo cách phân lo i này, chi phí SXKD chia thành chi phí s n xu t và chi phí
th i k (Chi phí ngoài s n xu t).
 Chi phí s n xu t: Là nh ng kho n chi phí g n li n v i quá trình s n xu t s n
ph m t i m i b ph n s n xu t.
i v i doanh nghi p s n xu t, g m chi phí
nguyên v t li u tr c ti p, chi phí nhân công tr c ti p, chi phí s n xu t chung.
 Chi phí th i k : Là các kho n chi phí đ ph c v cho ho t đ ng kinh doanh,
không t o nên giá tr hàng t n kho mà nh h ng tr c ti p đ n l i nhu n trong k
mà chúng phát sinh.
Phân lo i chi phí s n xu t kinh doanh theo ph
các đ i t

ng pháp quy n p chi phí vào

ng k toán chi phí

Theo cách phân lo i này chi phí s n xu t kinh doanh chia thành 2 lo i:
 Chi phí tr c ti p: Là nh ng chi phí liên quan tr c ti p đ n t ng đ i t
ho c đ i t ng tính giá thành s n ph m.

ng k toán

 Chi phí gián ti p: Là chi phí có liên quan đ n nhi u đ i t ng k toán chi phí
khác nhau nên không th quy n p tr c ti p đ c mà ph i t p h p, quy n p cho
t ng n i s n xu t, sau đó phân b gián ti p cho đ i t ng tính giá thành s n
ph m theo c n c phân b l a ch n.
3

Thang Long University Library


Phân lo i chi phí s n xu t kinh doanh theo m i quan h v i quy trình công
ngh s n xu t s n ph m và quá trình kinh doanh.
Theo tiêu th c này chi phí bao g m:
 Chi phí c b n: Là chi phí liên quan tr c ti p đ n quy trình công ngh ch t o s n
ph m;
 Chi phí chung: Là chi phí liên quan đ n ph c v và qu n lý s n xu t có tính ch t
chung.
Phân lo i chi phí s n xu t kinh doanh theo m i quan h v i m c đ ho t đ ng
Theo m i quan h gi a chi phí v i m c đ ho t đ ng, chi phí đ

c chia thành:

 Chi phí kh bi n: Là nh ng chi phí thay đ i t l v i m c ho t đ ng c a đ n v .
 Chi phí b t bi n: Là nh ng chi phí mà t ng s chi phí không thay đ i khi có s
thay đ i m c ho t đ ng c a doanh nghi p.
 Chi phí h n h p: Là lo i chi phí mà b n thân nó g m có c chi phí kh bi n và
chi phí b t bi n.
Vi c phân lo i này có ý ngh a quan tr ng trong vi c thi t k , xây d ng mô hình
chi phí trong m i quan h gi a chi phí, kh i l ng và l i nhu n, xác đ nh đi m hoà
v n c ng nh ra các quy t đ nh kinh doanh quan tr ng. M t khác, giúp các nhà qu n
tr doanh nghi p xác đ nh đúng đ n ph ng h ng đ nâng cao hi u qu c a chi phí.
1.1.2. Giá thành s n ph m và phân lo i giá thành s n ph m
1.1.2.1. Khái ni m giá thành s n ph m
Xét v th c ch t thì chi phí SXKD là s chuy n d ch v n c a doanh nghi p vào
đ i t ng tính giá nh t đ nh, nó là v n c a doanh nghi p b vào quá trình s n xu t
kinh doanh. Vì v y, đ qu n lý có hi u qu và k p th i đ i v i ho t đ ng SXKD c a
mình, các nhà qu n tr doanh nghi p luôn c n bi t s chi phí chi ra cho t ng lo i ho t

đ ng, s n ph m, d ch v trong k là bao nhiêu.
Giá thành s n ph m là bi u hi n b ng ti n toàn b nh ng hao phí v lao đ ng
s ng c n thi t và lao đ ng v t hoá đ

c tính trên m t kh i l

v , d ch v hoàn thành nh t đ nh thu c đ i t

ng k t qu s n ph m lao

ng tính giá thành.

Giá thành s n ph m là m t ch tiêu mang tính gi i h n và xác đ nh, v a mang
tính khách quan, v a mang tính ch quan. Trong h th ng các ch tiêu qu n lý c a
doanh nghi p, giá thành s n ph m là ch tiêu kinh t t ng h p ph n ánh k t qu s
d ng các lo i tài s n trong quá trình SXKD, c ng nh tính đúng đ n c a nh ng gi i
pháp qu n lý mà doanh nghi p đư th c hi n nh m h th p chi phí, nâng cao l i nhu n.

4


1.1.2.2. Phân lo i giá thành s n ph m
Phân lo i giá thành c ng nh phân lo i CPSX, tu theo m c đích qu n lý và yêu
c u h ch toán mà giá thành s n ph m đ

c phân thành các lo i sau:

Phân lo i giá thành theo ph m vi tính toán chi phí
Theo tiêu th c này giá thành đ

c chia thành:

 Giá thành s n xu t: Là ch tiêu ph n ánh t t c nh ng chi phí phát sinh liên quan
đ n vi c s n xu t, ch t o s n ph m trong ph m vi phân x ng s n xu t g m:
Chi phí nguyên v t li u tr c ti p, chi phí nhân công tr c ti p, chi phí s n xu t
chung;
 Giá thành toàn b s n ph m tiêu th : Là ch tiêu ph n ánh toàn b các kho n chi
phí liên quan đ n s n xu t, tiêu th s n ph m
Giá thành toàn b
s n ph m tiêu th

=

Giá thành
s n xu t

+

Chi phí qu n lý
doanh nghi p

+

Chi phí
bán hàng

Phân lo i theo th i gian và c s s li u tính giá thành
Theo đó, giá thành chia làm 3 lo i:
 Giá thành k ho ch:
c tính toán trên c s CPSX k ho ch và s l ng s n

ph m k ho ch. Vi c tính toán giá thành k ho ch đ c ti n hành tr c khi th c
hi n s n xu t c a k k ho ch đ ch t o s n ph m. Ch tiêu này đ

c xem là

m c tiêu ph n đ u, là c s đ đánh giá, phân tích tình hình th c hi n k ho ch
giá thành c a doanh nghi p.
 Giá thành đ nh m c: Là giá thành s n ph m đ c tính trên c s các đ nh m c
chi phí hi n hành và ch tính cho đ n v s n ph m. Vi c tính giá thành đ nh m c
đ c ti n hành tr c khi s n xu t, ch t o s n ph m. Giá thành đ nh m c là
th c đo chính xác k t qu kinh doanh các lo i tài s n, v t t , ti n v n trong
doanh nghi p. ó là c n c qu n lý quan tr ng, t o c s cho vi c đánh giá tính
h p lý, hi u qu c a gi i pháp kinh t k thu t đư áp d ng.
 Giá thành th c t : Là giá thành s n ph m tính trên c s s li u k toán chi phí
s n xu t th c t phát sinh và t p h p đ c trong k v i s l ng th c t s n xu t
đ c. Khác v i 2 lo i giá thành trên, giá thành th c t ch đ c tính toán sau khi
quá trình s n xu t đư hoàn thành.
đ

Cách phân lo i này có tác d ng trong vi c qu n lý và giám sát chi phí, xác đ nh
c các nguyên nhân v t (h t) đ nh m c chi phí trong k h ch toán, t đó đi u

ch nh k ho ch ho c đ nh m c cho phù h p.

5

Thang Long University Library


1.1.3. M i quan h gi a chi phí s n xu t và giá thành s n ph m

Chi phí s n xu t và giá thành s n ph m là hai ch tiêu gi ng nhau v ch t, đ u là
hao phí v lao đ ng s ng và lao đ ng v t hoá mà doanh nghi p b ra trong quá trình
s n xu t, đ u g n li n v i quá trình SXKD. Nh ng do b ph n CPSX gi a các k
không đ u nhau nên CPSX và giá thành s n ph m l i khác nhau trên 2 ph ng di n:
 V m t ph m vi: CPSX g n v i 1 th i k nh t đ nh, còn giá thành s n ph m g n
v i kh i l
 V m tl

ng s n ph m, công vi c đư hoàn thành.
ng: CPSX và giá thành s n ph m khác nhau khi có CPSX d dang.

V i giác đ bi u hi n b ng ti n đ xem xét thì trong m t th i k t ng s chi phí
s n xu t phát sinh khác v i t ng giá thành s n ph m hoàn thành trong k đó. Vì giá
thành s n ph m không bao gi g m nh ng CPSX không liên quan đ n ho t đ ng t o
ra s n ph m và nh ng CPSX d dang cu i k (chuy n sang k sau), nh ng nó l i ch a
đ ng c ph n CPSX d dang đ u k (c a k tr c chuy n qua). Có th bi u th theo s
đ sau:
Chi phí s n xu t
d dang đ u k

Chi phí s n xu t phát sinh trong k
Chi phí s n xu t
d dang cu i k

T ng giá thành s n ph m hoàn thành

T ng giá thành
s n ph m hoàn
thành

Chi phí s n
=

Chi phí s n
+

xu t d dang
đ uk

xu t phát sinh
trong k

Chi phí s n
-

xu t d dang
cu i k

Trong tr ng h p đ c bi t: D dang đ u k b ng d dang cu i k ho c không có
chênh l ch đáng k hay s n xu t không còn s n ph m d dang thì T ng giá thành s n
ph m b ng CPSX phát sinh trong k .
Gi a chi phí s n xu t và giá thành s n ph m có m i quan h m t thi t v i nhau,
chi phí s n xu t là đ u vào, là nguyên nhân d n đ n k t qu đ u ra là giá thành s n
ph m. M t khác, s li u c a k toán chi phí là c s đ tính giá thành s n ph m. Vì
v y, ti t ki m đ

c chi phí s h đ

c giá thành s n ph m...

1.1.4. Nhi m v qu n lý và k toán chi phí, giá thành s n ph m
Chi phí s n xu t và giá thành s n ph m là các ch tiêu quan tr ng trong h th ng
các ch tiêu kinh t , ph c v cho công tác qu n lý doanh nghi p và có m i quan h m t
thi t v i doanh thu, k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh. T ch c k toán chi phí
s n xu t, tính giá thành s n ph m k ho ch h p lý, đúng đ n có ý ngh a l n trong công
6


tác qu n lý chi phí, giá thành s n ph m. Do đó, đ t ch c t t công tác k toán chi phí
và tính giá thành s n ph m, đáp ng đ y đ , thi t th c, k p th i yêu c u qu n lý chi phí
s n xu t, giá thành s n ph m, k toán c n th c hi n t t các nhi m v sau:
 C n nh n th c đúng đ n v trí k toán chi phí, tính giá thành s n ph m trong h
th ng k toán doanh nghi p, m i quan h v i các b ph n k toán liên quan;
 Xác đ nh đúng đ n đ i t ng k toán CPSX, l a ch n ph ng pháp t p h p
CPSX theo các ph ng án phù h p v i đi u ki n c a doanh nghi p;
 Xác đ nh đúng đ n đ i t
h c;

ng tính giá thành và ph

ng pháp tính phù h p, khoa

 Th c hi n t ch c ch ng t , h ch toán ban đ u, h th ng tài kho n, s k toán
phù h p v i nguyên t c, chu n m c, ch đ k toán, đ m b o đáp ng đ c yêu
c u thu nh n - x lý-h th ng hoá thông tin v chi phí, giá thành c a doanh
nghi p;
 Th ng xuyên ki m tra thông tin v k toán chi phí, giá thành s n ph m c a các
b ph n k toán liên quan và b ph n k toán chi phí và giá thành s n ph m;
 T ch c l p và phân tích các báo cáo v chi phí, giá thành s n ph m, cung c p
nh ng thông tin c n thi t v chi phí, giá thành s n ph m giúp cho các nhà qu n

tr doanh nghi p ra đ c các quy t đ nh 1 cách nhanh chóng, phù h p v i quá
trình s n xu t, tiêu th s n ph m.
M t trong nh ng v n đ n a mà các doanh nghi p c n quan tâm trong n n kinh
t c nh tranh gay g t hi n nay là c n qu n lý t t chi phí s n xu t và giá thành, đ làm
đ c nhi m v này doanh nghi p nên chú tr ng t i vi c áp d ng khoa h c công ngh
m i vào s n xu t, qu n lý s d ng lao đ ng có hi u qu và t ch c qu n lý các khâu
s n xu t h p lý.
1.2. K toán chi phí s n xu t trong doanh nghi p
đ

Theo h th ng chu n m c k toán Vi t Nam hi n hành thì các doanh nghi p
c áp d ng ch đ k toán theo quy t đ nh s 48/2006/Q -BTC ho c quy t đ nh s

15/2006/Q -BTC.
i v i doanh nghi p nh và v a thì s áp d ng theo quy t đ nh
48/2006/Q -BTC c a B tài chính.
tìm hi u rõ h n v quy trình h ch toán k toán
CPSX và tính giá thành theo quy t đ nh s 48/2006/Q -BTC, tr c h t em s tìm hi u
v đ i t ng và ph ng pháp t p h p CPSX.
1.2.1.

it

ng t p h p chi phí s n xu t

i t ng k toán t p h p CPSX là ph m vi gi i h n mà CPSX c n ph i t p h p
nh m đáp ng yêu c u ki m tra, giám sát CPSX và yêu c u tính giá thành s n ph m.

7

Thang Long University Library


Vi c xác đ nh đ i t

ng h ch toán chi phí s n xu t là khâu đ u tiên c a vi c t p

h p chi phí, tính giá thành s n ph m. Có xác đ nh đúng đ i t

ng t p h p CPSX thì

m i t ch c đúng đ n vi c h ch toán CPSX.
xác đ nh đúng đ i t ng t p h p chi
phí s n xu t c n ph i c n c vào đ c đi m c th và yêu c u qu n lý c a t ng doanh
nghi p. C n c đ xác đ nh đ i t ng là:
c đi m t ch c SXKD c a doanh nghi p: Có phân x


x

ng hay không có phân

ng

 Quy trình công ngh s n xu t s n ph m c a doanh nghi p: Gi n đ n, ph c t p


a đi m phát sinh c a chi phí, m c đích công d ng c a chi phí trong SXKD

 Yêu c u, trình đ qu n lý c a doanh nghi p c ng nh yêu c u tính giá thành

Trên c s nh ng c n c xác đ nh đó, đ i t
 H ch toán theo t ng phân x
 T ng giai đo n (b

ng h ch toán chi phí có th là:

ng, b ph n, t đ i s n xu t hay toàn doanh nghi p

c) công ngh hay toàn b quy trình công ngh

 T ng s n ph m, đ n đ t hàng, h ng m c công trình
 T ng nhóm s n ph m, chi ti t hay b ph n s n ph m
Vi c t p h p CPSX theo đúng đ i t ng có tác d ng t ng c ng qu n lý s n
xu t, qu n lý chi phí, t ng c ng qu n lý n i b , ph c v công tác tính giá thành s n
ph m chính xác. Th c ch t c a vi c xác đ nh đ i t
sinh chi phí và đ i t
1.2.2. Ph

ng h ch toán là xác đ nh n i phát

ng ch u chi phí.

ng pháp t p h p chi phí s n xu t

Tu thu c vào kh n ng t p h p chi phí vào các đ i t
CPSX, k toán s áp d ng ph


ng k toán t p h p

ng pháp t p h p CPSX m t cách phù h p.

Ph

ng pháp t p h p tr c ti p.

Ph

ng pháp t p h p tr c ti p áp d ng đ i v i các chi phí có liên quan tr c ti p

đ n đ i t ng k toán t p h p chi phí đư xác đ nh và công tác h ch toán, ghi chép ban
đ u cho phép quy n p tr c ti p các chi phí này vào t ng đ i t ng k toán chi phí có
liên quan t nh ng ch ng t k toán.
 Ph

ng pháp phân b gián ti p.

Ph ng pháp phân b gián ti p đ c áp d ng khi m t lo i chi phí có liên quan
đ n nhi u đ i t ng k toán CPSX, không th t p h p tr c ti p cho t ng đ i t ng
đ c. Tr ng h p này ph i l a ch n tiêu chu n h p lý đ ti n hành phân b chi phí
cho các đ i t ng liên quan theo công th c:

Ci =

x Ti
8


Trong đó:
Ci: Là chi phí s n xu t phân b cho đ i t

ng th i.

C: T ng chi phí s n xu t đư t p h p c n phân b .
: T ng đ i l
Ti:

il
il

ng c a tiêu chu n dùng đ phân b .

ng c a tiêu chu n dùng đ phân b c a đ i t
ng c a tiêu chu n dùng đ phân b đ

ng i.
c l a ch n tu thu c vào t ng

tr ng h p c th .
tin c y c a thông tin v chi phí thu c vào tính h p lý c a tiêu
chu n phân b đ c l a ch n.
1.2.3. K toán chi phí s n xu t t i đ n v h ch toán hàng t n kho thỀo ph
pháp kê khai th ng xuyên
Ph

ng pháp kê khai th

ng xuyên (KKTX) là ph

ng

ng pháp theo dõi và ph n

ánh th ng xuyên, liên t c, có h th ng tình hình nh p, xu t, t n v t t , hàng hoá trên
s k toán. Trong tr ng h p áp d ng ph ng pháp kê khai th ng xuyên, các tài
kho n k toán hàng t n kho đ c dùng đ ph n ánh s hi n có, tình hình bi n đ ng
t ng, gi m c a v t t , hàng hoá. Vì v y, giá tr hàng t n kho trên s k toán có th
đ c xác đ nh b t k th i đi m nào trong k k toán. Cu i k k toán, c n c vào s
li u ki m kê th c t hàng hoá t n kho, t n mua, t n s n xu t, t n bán, so sánh, đ i
chi u v i s li u hàng t n kho trên s k toán. V nguyên t c s t n c a hàng t n kho
th c t ph i luôn phù h p v i s t n c a hàng t n kho trên s k toán. N u có chênh
l ch ph i truy tìm nguyên nhân và có gi i pháp x lý nhanh chóng, k p th i.
TK 154 – “Chi phí s n xu t kinh doanh d dang” đ

c dùng đ phán ánh t ng

h p CPSX kinh doanh ph c v cho vi c tính giá thành s n ph m s n xu t t i doanh
nghi p. Theo đó, TK 154 s đ c m chi ti t thành các kho n m c chi phí c th :
TK 154 (CPNVLTT): Chi phí nguyên v t li u tr c ti p
TK 154 (CPNCTT): Chi phí nhân công tr c ti p
TK 154 (CPSXC): Chi phí s n xu t chung
1.2.3.1. K toán chi phí nguyên v t li u tr c ti p
Chi phí nguyên v t li u tr c ti p bao g m giá tr NVL chính, NVL ph , nhiên
li u, công c d ng c …đ c xu t dùng tr c ti p cho vi c s n xu t ch t o s n ph m
hay th c hi n các d ch v . N u NVL xu t dùng có liên quan tr c ti p đ n t ng đ i
t ng t p h p chi phí riêng bi t (phân x ng, b ph n s n xu t, s n ph m, lo i s n
ph m, lao v …) thì t p h p tr c ti p cho đ i t ng đó.Tr ng h p doanh nghi p mua
n a thành ph m đ ch t o, l p ráp, gia công thêm thì n a thành ph m mua ngoài c ng
đ c h ch toán vào CPNVLTT.

9

Thang Long University Library


V i CPNVLTT có liên quan đ n nhi u đ i t
ph

ng pháp phân b chi phí cho các đ i t

ng khác nhau thì ph i áp d ng

ng và ph i xác đ nh đ

c tiêu th c phân

b h p lý, tiêu th c này ph i đ m b o m i quan h t l thu n gi a t ng s chi phí c n
phân b v i tiêu th c phân b c a các đ i t ng.
i v i chi phí nguyên v t li u tiêu th c phân b th

ng s d ng là:

 V i chi phí nguyên v t li u chính, n a thành ph m mua ngoài có th ch n tiêu
th c phân b là chi phí đ nh m c, chi phí k ho ch, kh i l
xu t.

ng s n ph m s n

 V i chi phí NVL ph , nhiên li u, v t li u có th l a ch n tiêu th c phân b là chi
phí đ nh m c, chi phí k ho ch, chi phí th c t c a NVL chính, kh i l

ph m s n xu t.

ng s n

Trình t phân b nh sau:
 Xác đ nh h s phân b
T ng chi phí nguyên v t li u c n phân b
H s phân b =

T ng tiêu th c phân b

 Tính s chi phí phân b cho t ng đ i t
Chi phí nguyên v t li u
phân b cho t ng đ iăt

ng

ng:

Tiêu th c phân b

=

cho t ngăđ iăt

ng

X

H s

phân b

t p h p và phân b chi phí nguyên v t li u tr c ti p, k toán s d ng TK 154
– “Chi phí s n xu t kinh doanh d dang”
V i CPNVLTT, TK 154 (CPNVLTT) đ c m chi ti t cho t ng đ i t ng t p
h p chi phí (phân x ng, b ph n s n xu t, s n ph m, nhóm s n ph m…) đ ph n
ánh, theo dõi toàn b CPNVLTT.
K t c u TK 154 (CPNVLTT)
N

TK 154 (CPNVLTT)

 T p h p chi phí NVL xu t dùng tr c
ti p cho ch t o s n ph m hay th c
hi n các lao v , d ch v

 Tr giá nguyên v t li u tr c ti p s
d ng không h t nh p l i kho.
 Tr giá ph li u thu h i
 K t chuy n giá tr NVL v
m c vào TK 632

10

Có

t đ nh


 Ph

ng pháp k toán

S ăđ 1.1. K toán chi phí nguyên v t li u tr c ti pătheoăph
TK 152, 153

ngăphápăKKTX

TK 154 (CPNVLTT)

Xu t NVL, CCDC

TK 152,153

NVL dùng không h t

Dùng vào s n xu t

nh p l i kho
TK 138, 334

TK 111, 112, 331
Mua NVL dùng ngay vào
s n xu t

TK 1331

Giá tr NVL b thi t h i
ph i b i th

ng

Thu GTGT

TK 632
Giá tr NVL v

TK 142, 242

t

đ nh m c
Phân b giá tr
công c d ng c tr c ti p

TK 111, 112
Giá tr ph li u thu h i
Ghi gi m CPNVLTT

1.2.3.2. K toán chi phí nhân công tr c ti p
Chi phí nhân công tr c ti p là nh ng kho n ti n ph i tr cho công nhân tr c ti p
s n xu t s n ph m ho c tr c ti p th c hi n các lo i lao v , d ch v g m: Ti n l ng
chính, l ng ph , các kho n ph c p, các kho n đóng góp cho các qu BHXH, BHYT,
KPC , BHTN do ch s d ng lao đ ng ch u và đ c tính vào chi phí SXKD theo 1 t
l nh t đ nh v i s ti n l ng phát sinh c a công nhân tr c ti p s n xu t.
V i chi phí này n u ti n công đư tr theo s n ph m ho c ti n công tr theo th i
gian có quan h v i t ng đ i t

ng c th thì h ch toán tr c ti p cho t ng đ i t

ng

ch u chi phí đó. Còn n u ti n l ng công nhân s n xu t tr c ti p có liên quan đ n
nhi u đ i t ng thì ta ti n hành phân b . Trong tr ng h p phân b gián ti p thì tiêu
th c phân b chi phí nhân công tr c ti p có th là: Chi phí ti n công đ nh m c, công
đ nh m c, công th c t , kh i l ng s n ph m s n xu t…
K toán s d ng tài kho n 154 - “Chi phí s n xu t kinh doanh d dang” đ t p
h p và phân b chi phí nhân công tr c ti p. TK 154 (CPNCTT) đ c m chi ti t theo
t ng đ i t ng t p h p CPNCTT.
11

Thang Long University Library


K t c u TK 154 (CPNCTT)
N

TK 154 (CPNCTT)
 T p h p chi phí nhân công tr c ti p
s n xu t s n ph m, th c hi n lao v ,

Có

 K t chuy n chi phí nhân công tr c
ti p v t đ nh m c vào TK 632

d ch v

 Ph

ng pháp k toán

S ăđ 1.2. K toán chi phí nhân công tr c ti pătheoăph
TK 334

TK 154 (CPNCTT)
Ti n l

ngăphápăKKTX
TK 632

ng ph i tr
CPNCTT v

công nhân s n xu ttr c ti p

t đ nh m c

TK 338
Các kho n tríchtheo l

ng

TK 335
Trích tr

c ti n l

ng

ngh phép c a công nhân

1.2.3.3. K toán chi phí s n xu t chung
Chi phí s n xu t chung là nh ng chi phí c n thi t còn l i đ s n xu t s n ph m
sau CPNVLTT và CPNCTT. ây là nh ng chi phí phát sinh trong ph m vi các phân
x ng, b ph n s n xu t c a doanh nghi p.
Gi ng nh CPNVLTT và CPNCTT, k toán s d ng TK 154 –“Chi phí s n xu t
kinh doanh d dang” đ t p h p và phân b CPSXC phát sinh trong k . TK 154
(CPXSC) đ c m chi ti t cho t ng đ i t ng t p h p chi phí, t ng lo i s n ph m,
t ng phân x

ng, t ng lo i ho t đ ng, t ng b ph n.

K t c u TK 154 (CPXSC)
N

TK 154 (CPXSC)

T p h p chi phí s n xu t chung phát
sinh trong k

Có

 Các kho n gi m chi phí s n xu t chung
(n u có)
 KC chi phí v

12

t đ nh m c vào TK 632

 Ph

ng pháp k toán

S ăđ 1.3. K toán chi phí s n xu tăchungătheoăph
TK 334, 338
Chi phí l

ngăphápăKKTX

TK 154 (CPSXC)
ng, trích l

TK 632

ng
Chi phí v

nhân viên

t đ nh m c

TK 152
Chi phí NVL xu t dùng
cho phân x

ng s n xu t

TK 153, 142, 242

TK 111, 112, 152

Chi phí CCDC xu t dùng

Các kho n thu h i ghi

Phân b chí phí CCDC

gi m CPSXC

TK 214
Chi phí kh u hao TSC
TK 111, 112, 113
Chi phí d ch v mua ngoài
TK 1331

Thu GTGT

Trong tr

ng h p m i đ n v , m i b ph n s n xu t ch ti n hành s n xu t m t

lo i s n ph m, m t lo i công vi c hay lao v nh t đ nh; CPSXC c a m i b ph n đ n
v đó là chi phí tr c ti p và đ c k t chuy n tr c ti p cho lo i s n ph m, công vi c hay
lao v đó. N u có nhi u lo i s n ph m, công vi c ho c lao v , CPSXC c a t ng b
ph n, đ n v đ c phân b cho các đ i t ng liên quan theo tiêu chu n phân b nh t
đ nh. Tiêu chu n s d ng đ phân b CPSXC có th là: CPNCTT, CPNVLTT, t ng s
chi phí s n xu t c b n, d toán (đ nh m c) CPSXC.

M c CPSXC phân b
cho t ngăđ iăt ng

T ng CPSXC
=

X
T ng tiêu th c phân b

Tiêu th c phân b
cho t ngăđ iăt ng

1.2.3.4. T ng h p chi phí s n xu t toàn doanh nghi p
Trong doanh nghi p s n xu t chi phí s n xu t bao g m:
 Chi phí nguyên v t li u tr c ti p cho c ho t đ ng chính và ph .
 Chi phí nhân công tr c ti p cho c ho t đ ng chính và ph .
 Chi phí s n xu t chung c a c ho t đ ng chính và ph .
13

Thang Long University Library


Toàn b các chi phí này sau khi đư t p h p vào các tài kho n t

ng ng s đ

k t chuy n sang TK 154 - “Chi phí s n xu t kinh doanh d dang”. TK này đ
toán chi ti t theo t ng đ i t

c

c h ch

ng t p h p chi phí.

TK 154 đ c dùng đ t p h p chi phí c a c ho t đ ng chính và ph (k c thuê
ngoài gia công ch bi n). Trong tr ng h p doanh nghi p có nhi u phân x ng b
ph n s n xu t ph , cung c p s n ph m, lao v , d ch v l n nhau thì ph i tính toán phân
b giá tr lao v SXKD ph cung c p l n nhau trong n i b s n xu t ph , sau đó tính
giá thành th c t s n xu t ph đ phân b cho các đ i t

ng khác.

K t c u tài kho n 154
N

TK 154 (CPSXKDDD toàn doanh nghi p)
 T p h p các chi phí s n xu t trong k
(CPNVLTT, CPNCTT, CPSXC)

Có

 Các kho n ghi gi m CPSX
 T ng giá thành s n xu t th c t hay chi
phí th c t c a s n ph m, lao v , d ch
v đư hoàn thành

D n : Chi phí th c t c a s n ph m, lao
v , d ch v d dang ch a hoàn thành

14