NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG ÁP DỤNG SẢN XUẤT SẠCH HƠN CHO LÀNG NGHỀ DỆT NHUỘM VẠN PHÚC- HÀ ĐÔNG- HÀ NỘI
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (139.04 KB, 11 trang )
Đồ án tốt nghiệp
GVHD: TH.S Nguyễn Thị Hoài Thương
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
KHOA MÔI TRƯỜNG
Họ và tên tác giả Đồ án
Sinh Viên: Phạm Thị Thanh Tú
TÊN ĐỀ TÀI:
“NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG ÁP DỤNG SẢN XUẤT SẠCH HƠN CHO
LÀNG NGHỀ DỆT NHUỘM VẠN PHÚC- HÀ ĐÔNG- HÀ NỘI”
Hà Nội ,tháng 2 năm 2014
SVTH: Phạm Thị Thanh Tú
MSSV: DL 00200422
Đồ án tốt nghiệp
GVHD: TH.S Nguyễn Thị Hoài Thương
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
KHOA MÔI TRƯỜNG
Họ và tên tác giả Đồ án
Sinh viên: Phạm Thị Thanh Tú
TÊN ĐỀ TÀI ĐỒ ÁN
“ NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG ÁP DỤNG SXSH CHO LÀNG NGHỀ
DỆT NHUỘM VẠN PHÚC- HÀ ĐÔNG- HÀ NỘI”
Chuyên ngành: Kỹ thuật môi trường
Mã ngành: 52510406
Người hướng dẫn: Th.S Nguyễn Thị Hoài Thương
Hà Nội, tháng 2 năm 2014
SVTH: Phạm Thị Thanh Tú
MSSV: DL 00200422
Đồ án tốt nghiệp
GVHD: TH.S Nguyễn Thị Hoài Thương
LỜI CAM ĐOAN
Tác giả xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tác giả. Các số liệu
nghiên cứu trong luận văn là trung thực và chính xác. Những tài liệu sử dụng
trong luận văn có nguồn gốc và trích dẫn rõ ràng.
Hà Nội, ngày 5 tháng 02
năm 2014
Sinh viên
Phạm Thị Thanh Tú
SVTH: Phạm Thị Thanh Tú
MSSV: DL 00200422
Đồ án tốt nghiệp
GVHD: TH.S Nguyễn Thị Hoài Thương
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành và sâu sắc tới Thạc sĩ Nguyễn Thị
Hoài Thương với sự quan tâm, tạo điều kiện và nhiệt tình giúp đỡ, chỉ bảo tôi
trong quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành đồ án này.
Nhân dịp này tôi cũng xin cám ơn các thầy, các cô trong khoa môi trường
– Trường Đại học tài nguyên và môi trường Hà Nội, đã giúp đỡ và huớng dẫn tôi
trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu tại trường.
Bên cạnh đó gia đình bố mẹ và bạn bè đã luôn ủng hộ, tạo mọi điều kiện và
động viên tôi hoàn thành luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn !
Hà Nội, ngày 5 tháng 2 năm 2014
SVTH: Phạm Thị Thanh Tú
MSSV: DL 00200422
Đồ án tốt nghiệp
GVHD: TH.S Nguyễn Thị Hoài Thương
MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ................................................................................ 7
DANH MỤC BẢNG BIỂU .................................................................................... 8
DANH MỤC HÌNH VẼ ......................................................................................... 9
MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN .................................................................................. 3
I.1.1. TỔNG QUAN VỀ LÀNG NGHỀ ................................................................ 3
I.1.1.1. Khái niệm về làng nghề và một số tiêu chí quy định về làng nghề và
làng nghề truyền thống ................................................................................... 3
I.1.1.2. Tổng quan về làng nghề dệt nhuộm .................................................... 5
I.1.1.3. Tổng quan về làng nghề Vạn Phúc ..................................................... 6
I.1.2. Tổng quan về SXSH ................................................................................... 13
I.1.2.1. Cơ sở lý luận sản xuất sạch hơn ....................................................... 13
I.1.2.3.Kết quả áp dụng SXSH ở một số nước trên thế giới .......................... 18
I.1.2.4.Kết quả doanh nghiệp thực hiện thành công SXSH với sự hỗ trợ của
hợp phần SXSH trong công nghiệp ( CPI) .................................................... 18
CHƯƠNG II: ĐỐI TƯỢNG, THỜI GIAN, ĐỊA ĐIỂM VÀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................................................... 20
II.2.1 Địa điểm, thời gian nghiên cứu ................................................................. 20
II.2.1.1. Địa điểm nghiên cứu ....................................................................... 20
II.2.1.2. Thời gian nghiên cứu ...................................................................... 20
II.2.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................... 20
CHƯƠNG III: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN .......................... 23
III.3.1 Hiện trạng môi trường làng nghề Vạn Phúc........................................23
III.3.1.1. Công nghệ sản xuất và các vấn đề môi trường liên quan của làng
nghề dệt Vạn Phúc ....................................................................................... 23
III.3.1.2. Hiện trạng môi trường tại làng nghề dệt nhuộm Vạn Phúc ........... 24
III.3.2. Thực trạng quản lý môi trường ở làng nghề Vạn Phúc......................... 35
III.3.2.1. Xây dựng làng nghề kết hợp sản xuất du lịch................................. 35
III.3.2.2. Xây dựng cụm công nghiệp Vạn Phúc ........................................... 36
III.3.2.3. Thành lập tổ thu gom rác tự quản .................................................. 37
III.3.3. Ảnh hưởng của sản xuất làng nghề dệt nhuộm tới sức khỏe con người 38
SVTH: Phạm Thị Thanh Tú
MSSV: DL 00200422
Đồ án tốt nghiệp
GVHD: TH.S Nguyễn Thị Hoài Thương
III.3.4. Khả năng áp dụng SXSH cho làng nghề Vạn Phúc- Hà Đông .............. 40
III.3.4.1. Định mức sử dụng nguyên nhiên liệu tại làng nghề dệt nhuộm ...... 40
III.3.4.2. Các giải pháp kỹ thuật để đạt được SXSH ..................................... 42
III.3.5. Áp dụng SXSH cho làng nghề................................................................. 45
III.3.5.1. Áp dụng SXSH theo quy trình sản xuất ......................................... 45
III.3.5.2. Áp dụng SXSH dựa trên nguồn thải phát sinh................................ 47
III.3.5.3. Các khó khăn trở ngại khi áp dụng sản xuất sạch hơn ở làng nghề và
kiến nghị ...................................................................................................... 52
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ............................................................................. 54
TƯ LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 56
SVTH: Phạm Thị Thanh Tú
MSSV: DL 00200422
Đồ án tốt nghiệp
GVHD: TH.S Nguyễn Thị Hoài Thương
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
STNMT
:
SỞ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
UBND
:
ỦY BAN NHÂN DÂN
MTTQ
:
MẶT TRẬN TỔ QUỐC
BVMT
:
BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
BTNMT
:
BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
BNN&PTNT
:
BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
BOD
:
NHU CẦU OXY SINH HÓA (Biological OxygDemand)
COD
:
NHU CẦU OXY HÓA HỌC (Chemical Oxyge Demand)
QLMT
:
QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG
CNH - HĐH
:
CÔNG NGHIỆP HÓA – HIỆN ĐẠI HÓA
SS
:
CHẤT RẮN LƠ LỬNG (Suspendid Solid)
ĐTM
:
ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG
KKT
:
KHU KINH TẾ
TCVN
:
TIÊU CHUẨN VIỆT NAM
QCVN
:
QUY CHUẨN VIỆT NAM
ATLĐ
:
AN TOÀN LAO ĐỘNG
KCN
:
KHU CÔNG NGHIỆP
KQH
:
KHU QUY HOẠCH
SXSH
SẢN XUẤT SẠCH HƠN
SVTH: Phạm Thị Thanh Tú
MSSV: DL 00200422
Đồ án tốt nghiệp
GVHD: TH.S Nguyễn Thị Hoài Thương
DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1.1. Kết quả áp dụng SXSH ở một số nước trên thế giới [18] ....................... 18
Bảng 3. 1Chất lượng nước thải trung bình tại các làng nghề dệt nhuộm Vạn
Phúc[8]......................................................................................................... 27
Bảng 3. 2: Chất lượng môi trường không khí tại một số làng nghề trên địa
bàn Quận Hà Đông ....................................................................................... 33
Bảng 3. 3: Chất lượng môi trường không khí tại các hộ dệt nhuộm ............. 34
Bảng 3. 4. Định mức sử dụng nước trong quá trình chuội, nhuộm 1 tấn lụa[5]
..................................................................................................................... 40
Bảng 3. 5. Định mức sử dụng hoá chất trong quá trình nhuộm 1tấn lụa[5] ... 40
Bảng 3. 6. Định mức sử dụng than trong quá trình chuội, nhuộm 1 tấn lụa[5]
..................................................................................................................... 41
Bảng 3. 7. Các công đoạn sinh nước thải và đặc tính dòng thải .................... 41
Bảng 3. 8.Hệ số phát thải của than[13] ......................................................... 50
Bảng 3. 9. Hoá chất, thuốc nhuộm và nước sử dụng trong quá trình ............. 51
Bảng 3. 10. So sánh định mức sử dụng thuốc nhuộm & xà phòng khi xử lý
1000kg tơ lụa ............................................................................................... 51
SVTH: Phạm Thị Thanh Tú
MSSV: DL 00200422
Đồ án tốt nghiệp
GVHD: TH.S Nguyễn Thị Hoài Thương
DANH MỤC HÌNH VẼ
Hình 1.1. Vị trí địa lí làng nghề dệt nhuộm Vạn Phúc – Hà Đông .................. 7
Hình 3.1.Sơ đồ dòng thải quá trình dệt nhuộm tại làng nghề Vạn ................ 23
Hình 3. 2.Số lượng máy dệt trong các hộ gia đình được khảo sát ................. 24
Hình 3. 3. Vị trí các điểm quan trắc nước mặt làngnghề dệt nhuộm Vạn Phúc
…………………………………………………………………………… .... 26
Hình 3. 4. Chất lượng môi trường nước mặt trên địa bàn thành phố Hà
Đông…………………………………………………………………..... ...... 26
Hình 3. 5. Môi trường nước mặt ở sông Nhuệ đang trong tình trạng ô nhiễm
nặng ............................................................................................................. 28
Hình 3. 6. Một khúc sông Đáy chảy qua làng nghề dệt nhuộm Vạn Phúc ..... 29
Hình 3. 7.Biến thiên giá trị pH trung bình trong nước ngầm tại khu vực qua
các năm … ................................................................................................... 31
Hình 3. 8 Giá trị Coliforms trong nước ngầm tại khu vực làng nghề dệt
nhuộm ......................................................................................................... 32
Hình 3. 9. Mô hình tổ thu gom rác tự quản tại Vạn Phúc .............................. 37
Hình 3. 10: Kết quả khảo sát ý kiến người dân về sự ô nhiễm môi trường làng
nghề ............................................................................................................. 39
Hình 3. 11. Các cơ hội để sản xuất sạch hơn ................................................ 42
Hình 3. 12. Kết quả khảo sát người dân về SXSH ........................................ 44
SVTH: Phạm Thị Thanh Tú
MSSV: DL 00200422
Đồ án tốt nghiệp
1
GVHD: Nguyễn Thị Hoài Thương
MỞ ĐẦU
1.
ĐẶT VẤN ĐỀ, LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Những năm vừa qua, ở khắp nơi trên cả nước các làng nghề đã phát triển khá
mạnh và đóng góp đáng kể cho phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương. Việc
phát triển làng nghề là một phần quan trọng của công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất
nước trong những năm đầu của thế kỷ 21. Phát triển mạnh những ngành nghề, đẩy
mạnh xuất khẩu các sản phẩm truyền thống có giá trị kinh tế cao, sử dụng được
nhiều lao động là lợi thế của làng nghề địa phương. Đời sống nhân dân ở nhiều
vùng nông thôn trong cả nước đã từng bước được nâng lên
Hiện nay, việc khôi phục và phát triển làng nghề nông thôn đang có nhiều
thuận lợi, được Nhà nước hỗ trợ kinh phí và tìm đầu ra cho sản phẩm nhưng bên
cạnh đó sự phát triển tự phát, ồ ạt và thiếu quy hoạch nên đã dẫn tới hậu quả là môi
trường ngày càng bị ô nhiễm nghiêm trọng hơn tại các làng nghề truyền thống.
Trong đó làng nghề Vạn Phúc là một trong những điểm nóng về ô nhiễm môi
trường tại Hà Nội.
Làng nghề Vạn Phúc là một làng nghề nằm trên địa bàn thành phố Hà Nội, dọc
theo quốc lộ 6 từ Hà Nội đi Hòa Bình, và cách trung tâm thành phố Hà Nộ 11Km. Với
vị trí như vậy, Vạn Phúc có những thuận lợi về giao thông đi lại và giao lưu kinh tế,
văn hóa với các khu vực xung quanh.Vạn Phúc phát triển nhiều ngành nghề buôn bán
khác nhau trong đó chủ yếu phát triển nghề dệt nhuộm.Đây cũng là nghề truyền thống
lâu đời gắn liền với cuộc sống mưu sinh của bao nhiêu thế hệ sống trong làng này. Dệt
nhuộm cũng là ngành truyền thống, chiếm một vị trí quan trọng trong việc phát triển
kinh tế - xã hội, sản phẩm ngành dệt nhuộm không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà
còn là mặt hàng có chỗ đứng trên thế giới. Tuy nhiên, với thiết bị lạc hậu, công nghệ
không đồng bộ, chắp vá, phần lớn nhập từ Trung Quốc, Đài Loan hoặc tự chế tạo gia
công trong nước, không có hệ thống xử lý nước thải hoàn chỉnh nếu có thì phần lớn khi
đưa vào hoạt động không đem lại hiệu quả cao gây ô nhiễm môi trường
Một chương trình giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường là SXSH đã được áp
dụng tại nhiều quốc gia, nhiều ngành nghề , trong đó có Việt Nam và ngành dệt
SVTH: Phạm Thị Thanh Tú
MSSV: DL 00200422
Đồ án tốt nghiệp
2
GVHD: Nguyễn Thị Hoài Thương
nhuộm. Xuất phát từ thực trạng của làng nghề Vạn Phúc, những tài liệu tham khảo liên
quan tới làng nghề, liên quan tới SXSH, những hiệu quả thực tế tại các đơn vị đã áp
dụng SXSH tôi tiến hành đề tài: " NGHIÊN CỨU KHẢ NĂNG ÁP DỤNG SXSH
CHO LÀNG NGHỀ DỆT NHUỘM VẠN PHÚC- HÀ ĐÔNG- HÀ NỘI " đây là
một đề tài có tính thực tiễn cao, sẽ cung cấp thông tin cụ thể về hiện trạng môi
trường, các khả năng có thể áp dụng SXSH cho làng nghề Vạn Phúc nói riêng và
các làng nghề nói chung nhằm cải thiện chất lượng môi trường.
Đồ án chia làm 3 chương Chương I: Trình bày tổng quan về các vấn đề
nghiên cứ, Chương II: Mô tả địa điểm, thời gian, công cụ và phương pháp được sử
dụng để nghiên cứ, Chương III: Kết quả nghiên cứu và thảo luận
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI
Đánh giá hiện trạng môi trường môi trường làng nghề dệt nhuộm Vạn Phúc –
Hà Đông- Hà Nội
Nghiên cứu các khả năng áp dụng sản xuất sạch hơn cho làng nghề nhằm cải
thiện chất lượng môi trường
3. CÂU HỎI THẢO LUẬN
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu cần phải trả lời được câu hỏi sau
1. Hiện trạng môi trường Nước, không khí, đất của làng nghề Vạn Phúc
có đang báo động không?
2. Thực trạng công tác QLMT ở làng nghề Vạn Phúc là như thế nào?
3. Tại làng nghề đang có những giải pháp kỹ thuật SXSH nào được áp
dụng?
4. Có những phương pháp SXSH nào có thể áp dụng tại làng nghề Vạn
Phúc?
SVTH: Phạm Thị Thanh Tú
MSSV: DL 00200422
