Các tiêu thức phân loại dự án đầu tư,làm rõ ý nghĩa của từng tiêu thức phân loại trong công tác quản lý hoạt động đầu tư

Chủ đề:Trình bày các tiêu thức phân loại dự án đầu tư,làm rõ ý
nghĩa của từng tiêu thức phân loại trong công tác quản lý hoạt động
đầu tư.
Đầu tư
•

Theo quan điểm của chủ đầu tư (Doanh nghiệp)
Đầu tư là hoạt động bỏ vốn kinh doanh, để từ đó thu được số vốn lớn
hơn số đã bỏ ra, thông qua lợi nhuận.

•

Theo quan điểm của xã hội (Quốc gia)
Đầu tư là hoạt động bỏ vốn phát triển, để từ đó thu được các hiệu quả
kinh tế – xã hội, vì mục tiêu phát triển quốc gia.
Dự án đầu tư
“Dự án đầu tư” là một tập hợp những đề xuất có liên quan đến việc bỏ
vốn để tạo mới, mở rộng hoặc cải tạo những cơ sở vật chất nhất định,
nhằm đạt được sự tăng trưởng về số lượng hoặc duy trì, cải tiến, nâng
cao chất lượng của sản phẩm hoặc dịch vụ trong khoảng thời gian xác
định( Chỉ bao gồm hoạt động đầu tư trực tiếp).
Phân loại dự án đầu tư
Trên thực tế, các dự án đầu tư rất đa dạng về cấp độ, loại hình, quy mô
và thời hạn và được phân loại theo nhiều tiêu thức khác nhau. Sau đây là
một số cách phân loại dự án nhằm tạo thuận lợi cho việc quản lý, theo
dõi và đề ra các biện pháp để nâng cao hiệu quả của các họat động đầu
tư theo dự án.
a.Theo thẩm quyền quyết định hoặc cấp giấy phép đầu tư.
- Đối với dự án đầu tư trong nước: Để tiến hành quản lý và phân cấp
quản lý,tùy theo tính chất của dự án và quy mô đầu tư,các dự án đầu tư
trong nước được phân theo 3 nhóm A,B và C.

Có 2 tiêu thức được dùng để phân nhóm là:Dự án thuộc ngành kinh tế
nào?Dự án có tổng mức vốn đầu tư lớn hay nhỏ?
Trong đó: - Dự án nhóm A gồm:
Những dự án xây dựng công trình thuộc lĩnh vực bảo vệ an ninh
quốc phòng có tính chất bảo mật quốc gia,có ý nghĩa chính trị,xã
hội quan trọng,dự án sản xuất chất độc hại,chất nổ,hạ tầng khu
công nghiệp
Những dự án có quy mô lớn được quy định theo từng ngành,lĩnh
vực đầu tư.

•

•

-Dự án nhóm B gồm: Những dự án có quy mô nhỏ hơn các dự án nhóm
A,được quy định theo từng ngành,lĩnh vực đầu tư
-Dự án nhóm C gồm: Những dự án có quy mô nhỏ hơn các dự án nhóm
A,B được quy định theo từng ngành,lĩnh vực.

Trong các nhóm thì nhóm A là quan trọng nhất,phức tạp nhất,còn nhóm
C là ít quan trọng,ít phức tạp hơn cả.Tổng mức vốn nêu trên bao gồm cả
tiền chuyển quyền sử dụng đất,mặt nước,mặt biển,thềm lục địa,vùng
trời(nếu có)
-Đối với các dự án đầu tư nước ngoài:gồm 3 loại dự án đầu tư nhóm A,B
và các dự án được phân cấp cho địa phương.
Theo “Quy chế quản lý đầu tư và xây dựng” ban hành kèm theo Nghị
định số 12/2000/NĐ-CP, ngày 05/5/2000 của Chính phủ về sửa đổi, bổ
sung Nghị định số 52/1999/NĐ-CP ngày 08/7/1999, dự án đầu tư được

phân loại như sau:
STTLoại dự án đầu tư
1

2

Tổng
mứcvốn
đầu tư
3


1
2

3

4

5

6

1

I. Nhóm A
Các dự án thuộc phạm vi bảo vệ an ninh, quốc phòng có
tính chất mất quốc gia, có ý nghĩa chính trị – xã hội
Không
quan trọng, thành lập và xây dựng hạ tầng khu công

kểmức vốn
nghiệp mới.
Các dự án: sản xuất chất độc hại, chất nổ không phụ
Không
thuộc vào quy mô đầu tư.
kểmức vốn
Các dự án: công nghiệp điện, khai thác dầu khí, chế biến
dầu khí, hoá chất, phân bón, chế tạo máy( bao gồm cả
mua và đóng tàu, lắp ráp ôtô), xi măng, luyện kim, khai Trên 600tỷ
thác, chế biến khoáng sản; các dự án giao thông: cầu,
đồng
cảng biển, cảng sông, sân bay, đường sắt, đường quốc
lộ.
Các dự án: thuỷ lợi, giao thông( khác ở điểm I – 3), cấp
thoát nước và công trình hạ tầng kỹ thuật, kỹ thuật điện,
sản xuất thiết bị thông tin, điện tử, tin học, hoá dược,
Trên 400tỷ
thiết bị y tế, công trình cơ khí khác, sản xuất vật liệu,
đồng
bưu chính viễn thông, BOT trong nước, xây dựng khu
nhà ở, đường giao thông nội thị thuộc các khu đô thị đã
có quy họach chi tiết được duyệt.
Các dự án: hạ tầng kỹ thuật của khu đô thị mới; các dự
án: công nghiệp nhẹ, sành, sứ, thuỷ tin, in; vườn quốc
Trên 300tỷ
gia, khu bảo tồn thiên nhiên, mua sắm thiết bị xây dựng,
đồng
sản xuất nông, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản, chế biến
nông, lâm sản.
Các dự án: y tế, văn hoá, giáo dục, phát thanh, truyền

Trên 200tỷ
hình, xây dựng dân dụng, kho tàng, du lịch, thể dục thể
đồng
thao, nghiên cứu khoa học và các dự án khác.
II. Nhóm B
Các dự án: công nghiệp điện, dầu khí; hoá chất, phần
bón, chế tạo máy( bao gồm cả mau và đóng tàu, lắp ráp Từ 30 đến
ôtô), xi măng, luyện kim, khai thác, chế biến khoáng
600 tỷ
sản; các dự án giao thông: cầu, cảng biển, cảng sông,
đồng
sân bay, đường sắt, đường quốc lộ.


2

3

4

1

2

3

Các dự án: thuỷ lợi, giao thông( khác ở điểm II – 1), cấp
thoát nước và công trình hạ tầng kỹ thuật, kỹ thuật điện,
sản xuất thiết bị thông tin, hoá dược, thiết bị y tế, công Từ 20 đến
trình cơ khí khác, sản xuất vật liệu, bưu chính viễn

400 ỷ
thông, BOT trong nước, xây dựng khu nhà ở, trường phổ đồng
thông, đường giao thông nội thị thuộc các khu đô thị đẫ
có quy họach chi tiết được duyệt.
Các dự án: hạ tầng kỹ thuật của khu đô thị mới; các dự
án: công nghiệp nhẹ, sành, sứ, thuỷ tinh, in; vườn quốc Từ 15 đến
gia, khu bảo tồn thiên nhiên, thiết bị xây dựng, sản xuất 300 tỷ
nông, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản, chế biến nông, đồng
lâm sản.
Các dự án: y tế, văn hoá, giáo dục, phát thanh, truyền
Từ 7 đến
hình, xây dựng dân dụng, kho tàng, du lịch, thể dục thể 200 tỷ
thao, nghiên cứu khoa học và các dự án khác.
đồng
III. Nhóm C
Các dự án: công nghiệp điện, dầu khí; hoá chất, phần
bón, chế tạo máy( bao gồm cả mua và đóng tàu, lắp ráp
ôtô), xi măng, luyện kim, khai thác, chế biến khoáng
Dưới 30tỷ
sản; các dự án giao thông: cầu, cảng biển, cảng sông,
đồng
sân bay, đường sắt, đường quốc lộ. Các trường phổ
thông nằm trong quy họach( không kể mức vốn).
Các dự án: thuỷ lợi, giao thông( khác ở điểm III – 1),
cấp thoát nước và công trình hạ tầng kỹ thuật, kỹ thuật
điện, sản xuất thiết bị thông tin, hoá dược, thiết bị y tế,
Dưới 20tỷ
công trình cơ khí khác, sản xuất vật liệu, bưu chính viễn
đồng
thông, BOT trong nước, xây dựng khu nhà ở, trường phổ

thông, đường giao thông nội thị thuộc các khu đô thị đẫ
có quy họach chi tiết được duyệt.
Các dự án: hạ tầng kỹ thuật của khu đô thị mới; các dự
án: công nghiệp nhẹ, sành, sứ, thuỷ tinh, in; vườn quốc
Dưới 15tỷ
gia, khu bảo tồn thiên nhiên, thiết bị xây dựng, sản xuất
đồng
nông, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản, chế biến nông,
lâm sản.


4

1.

2.

Các dự án: y tế, văn hoá, giáo dục, phát thanh, truyền
Dưới 7tỷ
hình, xây dựng dân dụng, kho tàng, du lịch, thể dục thể
đồng
thao, nghiên cứu khoa học và các dự án khác.
Ghi chú:
Các dự án nhóm A về đường sắt, đường bộ phải được phân đoạn
theo chiều dài đường, cấp đường, cầu, theo hướng dẫn của Bộ giao
thông vận tải sau khi thống nhất với Bộ kế họach và đầu tư.
Các dự án xây dựng trụ sở, nhà làm việc của cơ quan Nhà nước
phải thực hiện theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

-Ý nghĩa:Việc phân loại dự án đầu tư theo tiêu thức này sẽ giúp cho các

chủ đầu tư dễ dàng trong việc làm thủ tục thực hiện dự án,cũng như tham
chiếu những điều kiện,những ưu đãi của Nhà nước đối với loại hình dự
án đó thong qua việc xác định dự án đầu tư của mình thuộc phạm vi
nào.Ngoài ra,đối với Nhà nước cũng trở nên dễ dàng quản lý đối với
từng loại dự án khác nhau,mức độ quan tâm,kiểm soát khác nhau…

b.Theo cơ cấu tái sản xuất.
Dự án đầu tư được phân thành dự án đầu tư theo chiều rộng và dự án đầu
tư theo chiều sâu.
-Dự án đầu tư chiều sâu: Là họat động đầu tư xây dựng cơ bản, nhằm cải
tạo, mở rộng, nâng cấp, hiện đại hoá, đồng bộ hoá dây chuyền sản xuất,
dịch vụ; trên cơ sở các công trình đã có sẵn. Thực chất trong đầu tư chiều
sâu, tiến hành việc cải tạo mở rộng và nâng cấp các công trình đã có sẵn,
với bộ máy quản lý đã hình thành từ trước khi đầu tư.


Ví dụ:Dự án nâng cao sức khỏe cộng đồng là một dự án đầu tư chiều sâu
với sự hợp tác của Bộ Y tế và Quỹ Unilever Việt Nam trong 5
năm(2007-2011) với tổng kinh phí là 25 tỷ đồng.Dự án được triển khai
trên phạm vi 16 tỉnh/thành, với mục tiêu nhằm góp phần bảo vệ và nâng
cao sức khỏe người dân, giảm tỷ lệ mắc các bệnh đường tiêu hóa thông
qua việc cải thiện hành vi vệ sinh cá nhân và điều kiện vệ sinh môi
trường để phòng tránh các bệnh về tiêu hóa, hô hấp như cúm, tiêu chảy,
tay chân miệng, sốt xuất huyết, sốt rét…
Năm 2010, dự án được triển khai tại 40 xã/20 huyện/10 tỉnh (Hà Tĩnh,
Thanh Hóa, Hà Nam, Hải Phòng, Hòa Bình, Thái Nguyên, Vĩnh Phúc,
Nam Định, Thái Bình và Hải Dương).
-Dự án đầu tư chiều rộng: Là dự án nhằm tăng cường nâng lực sản xuất –
dịch vụ hiện có nhằm tiết kiệm và tận dụng có hiệu quả công suất thiết kế
của năng lực sản xuất đã có.

Ví dụ: Dự án đầu tư xây dựng mở rộng quốc lộ 51-đoạn từ thành phố Biên
Hòa,Đồng Nai đến thị xã Bà Rịa,tỉnh bà Rịa Vũng Tàu- với các nhà đầu tư
là Tổng công ty đầu tư phát triển đô thị và khu công nghiệp Việt
Nam(IDICO),Tổng công ty sông Đà và Ngân hàng Đầu tư và phát triển
Việt Nam(BIDV).Với tổng mức đầu tư 2073 tỷ đồng,được khởi công trong
quý II/2009.Mục đích của dự án nhằm giải quyết áp lực tắc nghẽn giao
thong, rút ngắn thời gian lưu thong của các phương tiện do đó tiết kiệm
được chi phí khai thác phương tiện và chi phí vận chuyển.
c.Theo nguồn vốn
-Dự án đầu tư có vốn huy động trong nước: Vốn trong nước là vốn hình
thành từ nguồn tích luỹ nội bộ của nền kinh tế quốc dân, bao gồm: Vốn
ngân sách nhà nước, vốn tín dụng do nhà nước bảo lãnh, vốn tín dụng đầu
tư phát triển của nhà nước, vốn đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà
nước, các nguồn vốn khác.
-Dự án đầu tư có vốn huy động từ nước ngoài: Vốn ngoài nước là vốn hình
thành không bằng nguồn tích luỹ nội bộ của nền kinh tế quốc dân, bao
gồm: Vốn thuộc các khoản vay nước ngoài của Chính phủ và các nguồn
viện trợ quốc tế dành cho đầu tư phát triển( kể cả vốn hỗ trợ phát triển
chính thức ODA), vốn đầu tư trực tiếp của nước ngoài (FDI), vốn đầu tư


của cơ quan ngoại giao, tổ chức quốc tế và cơ quan nước ngoài khác đầu tư
xây dựng trên đất Việt Nam, vốn vay nước ngoài do Nhà nước bảo lãnh đối
với doanh nghiệp.
-Ý nghĩa: Cách phân loại này cho thấy vai trò của từng nguồn vốn đối với
sự phát triển kinh tế xã hội và tình hình huy động vốn từ các nguồn đối với
sự phát triển kinh tế xã hội của từng ngành, từ đó đưa ra giải pháp thích
hợp nhằm tăng cường huy động nguồn vốnvà quản lý các dự án đối với
từng nguồn vốn huy động.
Phân loại dự án theo nguồn vốn thực hiện dự án sẽ hướng các nguồn vốn đi

theo hướng phù hợp,vì tùy thuộc vào mỗi nguồn vốn sẽ phù hợp với một số
hạng mục dự án khác nhau,giúp gia tăng hiệu quả sử dụng vốn,đạt được
hiệu quả về tài chính và hiệu quả xã hội.
d.Theolĩnh vực hoạt động trong xã hội:
-Dự án đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng: Là họat động đầu tư phát triển nhằm
xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật và xã hội.
Ví dụ: Dự án phát triển cơ sở hạ tầng khu công nghệ cao Hòa Lạc.Khu
Công nghệ cao Hòa Lạc được thành lập và xây dựng từ năm 1998 với tổng
diện tích gần 1.600ha. Hiện, Khu Công nghệ đang là một trong những địa
điểm thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Ban
Quản lý Khu Công nghệ đã thu hút được 52 dự án đầu tư với tổng vốn đầu
tư lên tới 1,3 tỷ đô la Mỹ. Hiện nay có 13 dự án đầu tư vào Khu Công nghệ
đi vào hoạt động và 6 dự án đang trong quá trình xây dựng.
-Dự án đầu tư phát triển nông nghiệp: Là họat động đầu tư phát triển nhằm
xây dựng các công trình nông nghiệp.
Ví dụ:Dự án phát triển lâm nghiệp để cải thiện đời sống vùng Tây Nguyên
do Ban quản lý các dự án lâm nghiệp quản lý.Với sự tài trợ của Ngân hàng
phát triển châu Á(ADB),Quỹ ủy thác ngành lâm nghiệp TFF(hà Lan,Phần
Lan,Thụy Điển và Thụy Sĩ).
-Dự án đầu tư phát triển công nghiệp: Là họat động đầu tư phát triển nhằm
xây dựng các công trình công nghiệp.
-Dự án đầu tư phát triển dịch vụ: Là họat động đầu tư phát triển nhằm xây
dựng các công trình dịch vụ( thương mại, khách sạn – du lịch, dịch vụ
khác....).


Ví dụ:
Tổng công ty phát triển Kinh Bắc(KBC) sẽ nghiên cứu đầu tư quần thể khu
đô thị - nhà ở công nhân và khu công nghiệp Phương Nam (TX Uông Bí).
Quần thể Khu công nghiệp và đô thị và dịch vụ Phương Nam tại Thị xã

Uông Bí với tổng diện tích gần 1.000 ha, trong đó đất công nghiệp 700 ha,
đất đô thị, dịch vụ và nhà ở công nhân là 200 ha, có một vị trí vô cùng
thuận lợi, nằm tại ngã ba Quốc lộ 18a và Quốc lộ 10a của vùng tam giác
kinh tế trọng điểm Hà Nội – Hải Phòng – Quảng Ninh, cách cảng Cái Lân
40 km, cách cảng Hải Phòng và Sân bay Cát Bi – Hải Phòng 40 km, cách
sân bay Nội Bài 70 km, rất thuận lợi để phát triển công nghiệp, sản xuất và
xuất khẩu hàng hóa.
-Các hoạt động đầu tư này có mối quan hệ tương hỗ lẫn nhau: Đầu tư phát
triển khoa học kỹ thuật và cơ sở hạ tầng tạo điều kiện cho đầu tư phát triển
sản xuất kinh doanh đạt hiệu quả cao; còn đầu tư phát triển sản xuất kinh
doanh tạo tiềm lực vật chất cho phát triển khoa học kỹ thuật, xây dựng cơ
sở hạ tầng
Ngoài ra, các dự án đầu tư còn được phân loại theo một số tiêu thức khác
như:
1.Theo các giai đoạn hoạt động của các dự án đầu tư trong quá trình tái
sản xuất xã hội:
Dự án đầu tư thương mại
• Dự án đầu tư sản xuất
2.Theo thời gian thực hiện và phát huy tác dụng để thu hồi vốn đầu tư đã
bỏ ra:
•

•
•

Dự án đầu tư ngắn hạn
Dự án đầu tư dài hạn


3.