giáo án bài 35 HOOCMÔN THỰC VẬT

Trường: THPT Thái Phiên

Ngày soạn : 06/03/2016

GVHD: Thầy Nguyễn Văn Kiều

Ngày dạy :10/03/2016

GSTT: Nguyễn Thị Thùy Trang

Lớp: 11/4
GIÁO ÁN

BÀI 35: HOOCMÔN THỰC VẬT
I. Mục tiêu bài học
Sau khi học xong bài này, học sinh phải:
1. Kiến thức
- Trình bày được khái niệm, đặc điểm chung của Hoocmôn thực vật
- Phân biệt được các loại Hoocmôn kích thích và Hoocmôn ức chế
- Trình bày được đặc điểm của từng loại Hoocmôn
- Trình bày được một vài ứng dụng của Hoocmôn thực vật trong sản xuất nông nghiệp
2. Kĩ năng
- Thảo luận nhóm
- Liên hệ kiến thức trong thực tiễn sản xuất
- Khai thác thông tin kênh hình
3. Thái độ
- Hình thành thái độ yêu mến thiên nhiên, say mê nghiên cứu để vận dụng kiến thức vào
thực tiễn cuộc sống.
- Kích thích sự tìm tòi, học hỏi, nghiên cứu và vận dụng kiến thức về hoocmôn ở thực vật
vào đời sống sản xuất.
II. Nội dung trọng tâm:

- Khái niệm và đặc điểm chung của hooc môn
- Phân biệt được nhóm hoocmon kích thích sinh trưởng và hoocmon ức chế sinh trưởng.
III. Phương pháp dạy học
- Phương pháp trực quan
- Phương pháp hỏi đáp
- Phương pháp giảng giải, thuyết trình
- Phương pháp thảo luận nhóm


IV. Chuẩn bị
1. Gíao viên
SGK, giáo án, sách giáo viên, tài liêu tham khảo, tranh ảnh hình 35.1-35.4, tranh ảnh
liên quan đến bài dạy, tài liệu tham khảo, phiếu học tập
2. Học sinh
SGK, bút , vở, đọc bài mới ở nhà
V. Tiến trình bài dạy
1. Ổn định, kiểm tra sỉ số (1 phút)
2. Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: So sánh sinh trưởng sơ cấp với sinh trưởng thứ cấp
3. Đặt vấn đề (3 phút)
Các em có biết cây lúa ngoi nó có thể luôn ngoi lên trên mặt nước mỗi khi mùa nước lũ
tràn về. Vì theo các nhà khoa học thì tốc độ sinh trưởng của lóng cây lúa ngoi đo được là
25 cm/ngày. Để có thể đạt được tốc độ sinh trưởng như vậy cần một số loại Hoocmôn
như Auxin, Giberelin, Eetilen cùng phối hợp tác động. Các Hoocmôn đó gọi là Hoocmôn
thực vật. Vậy Hoocmon thực vật là gì? Cơ chế tác động của nó ra sao và có ý nghĩa gì
trong đời sống sản xuất, chúng ta cùng tìm hiểu qua bài học ngày hôm nay, Bài 35:
“Hoocmôn thực vật”
4. Các hoạt động dạy học
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh

Nội dung bài học
* Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm và đặc điểm chung của Hoocmôn thực vật
- GV Cho HS quan sát hình ảnh về - HS quan sát hình ảnh, trả I. Hoocmôn thực
cấu tạo hóa học các loại Hoocmon

lời: Chất hữu cơ.

vật

và cho biết đây là chất vô cơ hay

1. Khái niệm

hữu cơ?

- Hoocmôn thực vật

- GV nhận xét và rút ra kết luận:

là các chất hữu cơ do

Hoocmôn thực vật là các chất hữu

cơ thể thực vật tiết ra

cơ.

có tác dụng điều tiết

- GV cho HS quan sát hình, sau đó

hoạt động sống của


so sánh số lượng rễ ở hình 1A và

cây.

1B, kích thước của cây ở hình 2A
và 2B và rút ra nhận xét hoocmon

2. Đặc điểm

điều tiết sự sinh trưởng của cây

- HS quan sát hình ảnh, trả

- Được tạo ra ở một

như thế nào?

lời: Ở hình 1B cây có Auxin

nơi nhưng gây ra

- GV nhận xét và rút ra kết luận:

số lượng rễ nhiều hơn ở hình phản ứng ở một nơi

Hoocmôn thực vật điều tiết hoạt

1A cây không có Auxin

động sống của cây
- GV hỏi: Hoocmôn thực vật là gì?

Hình 2A cây có giberelin

khác trong cây, vận
chuyển theo mạch gỗ

cao hơn cây ở hình 2B

và mạch rây

không có giberelin.

- Với nồng độ rất

- GV cho HS quan sát hình ảnh về

thấp nhưng gây ra

nơi hình thành chủ yếu của một số

những biến đổi mạnh

loại Hoocmôn thực vật, nhận xét

trong cơ thể

nơi sinh ra và nơi gây tác động của

- Tính chuyên môn

2 Hoocmôn Auxin và giberelin?

- HS nghiên cứu SGK, trả

hóa thấp hơn nhiều

- GV nhận xét và rút ra đặc điểm

lời

so với Hoocmôn ở

thứ nhất của Hoocmôn thực vật 

- HS quan sát hình ảnh, trả

động vật bậc cao.

Được tạo ra ở một nơi nhưng gây

lời:

3. Phân loại

phản ứng ở một nơi khác trong cây + Auxin được sinh ra ở đỉnh

- Dựa vào mức độ

-GV cho ví dụ: Từ 1000 bao lá

thân, cành nhưng gây tác

biểu hiện Hoocmôn

mầm của lúa mì mới tách chiết

động ở rễ.

thực vật được chia

được 1mg auxin, cây dứa chứa

+ Giberelin được sinh ra ở

thành 2 nhóm:

6mg auxin/1kg tươi, nhận xét nồng lá, rễ nhưng gây tác động ở

+ Hoocmôn kích

độ tác dụng của Hoocmôn thực

thích: Auxin,

thân.

vật?

giberelin, xitokinin

- GV nhận xét và rút ra đặc điểm

- HS nghiên cứu, trả lời:

- Hoocmôn ức chế:

thứ 2 của Hoocmôn thực vật

Hoocmôn thực vật với nồng

Eetilen, axit abxĩic

- GV giai thích: Ở động vật bậc

độ rất thấp nhưng gây ra

cao, từng bộ phân cơ thể có thể tiết những biến đổi mạnh trong


ra hoocmon. Ví dụ hoomon sinh

cơ thể.

dục có chức năng về sinh dục và ở

- HS trả lời: Hoocmôn thực

bộ phận sinh dục, insulin điều tiết

vật có tính chuyên môn hóa

lượng đường trong máu. Ở thực

thấp hơn.

vật, một hoocmon thực vật phải
đảm bảo nhiều chức năng và ở
nhiều bộ phận. So với Hoocmôn ở
động vật bậc cao thì Hoocmôn
thực vật như thế nào?
- GV hỏi: Hoocmôn thực vật có

HS nghiên cứu SGK trả lời.

những đặc điểm chung nào?
- Gv nhận xét, tổng kết
- GV hỏi: Dựa vào mức độ biểu
hiện Hoocmôn thực vật được chia

- HS nghiên cứu, trả lời: 2

thành mấy nhóm?

nhóm Hoocmôn kích thích,

- GV nhận xét, bổ sung
Hoocmôn ức chế.
* Hoạt động 2: Tìm hiểu các loại Hoomôn kích thích và ức chế
- GV phát phiếu học tập cho HS, - HS tiến hành thảo luận II. Hoocmôn kích
yêu cầu HS nghiên cứu SGK hoàn nhóm và hoàn thành phiếu thích
thành phiều học tập

học tập

- GV gọi HS trình bày các đặc

1. Auxin
2. Giberelin

điểm của Hoocmôn Auxin

- HS dựa vào phiếu học tập 3. Xitokinin

- GV nhận xét, bổ sung

trình bày

- GV yêu cầu HS quan sát hình - HS nghiên cứu,trả lời: Hạt
35.1 SGK trang 139, nêu nhận xét là nguồn cung cấp Auxin
về ảnh hưởng của Auxin đến sự cho quả phát triển. Auxin
sinh trưởng của quả dâu tây?

tham gia vào quá trình hình

- GV giới thiệu một vài hình ảnh thành quả dâu tây

về ứng dụng của Auxin


- GV gọi HS trình bày các đặc - HS trình bày
điểm của Hoocmôn giberelin
- GV yêu cầu HS quan sát hình - HS nghiên cứu trả lời: đối
35.2 nhận xét ảnh hưởng của GA với cây ngô lùn khi xử lí GA
đối với cây ngô

thì tăng trưởng rất nhanh

- GV nhận xét, bổ sung.
- GV gọi HS trình bày các đặc - HS trình bày
điểm của Hoocmôn Xitokinin
- GV yêu cầu HS quan sát hình - HS trả lời: trong nuôi cấy
35.3, nhận xét về vai trò của tế bào thực vật, xitokinin
Xitokinin đối với sự hình thành kích thích sự nảy chồi khi có
chồi trong mô callus

mặt của Auxin

- GV nhận xét
- GV gọi HS trình bày các đặc - HS trình bày
điểm của Hoocmôn Êtilen

III.

Hoocmôn ức

- GV yêu cầu HS quan sát hình - HS trình bày: Để thúc đẩy chế

35.4, cho biết vì sao người ta xếp quá trình chín của quả

1. Êtilen

quả chín cùng với quả xanh?

2. Axit abxixic

- GV nhận xét
GV bổ sung: Ngoài cách sử dụng
quả chín để giấm quả, có thể sử
dụng đất đèn, thắp hương hoặc
ethrel (1 dạng nhân tạo của
etilen) để giấm quả. Hoặc người
ta sử dụng máy lọc không khí khử
etilen => bảo quản hoa, quả =>
giảm rụng cánh hoa, quả lâu chín
hơn.

III.

- GV gọi HS trình bày các đặc - HS trình bày

với nhau

điểm của AAB

Ví dụ

- GV nhận xét,bổ sung.

Tương

quan

Hoocmôn thực vật
- Tương quan giữa
hoocmon kích thích

Auxin/Xitokini:


- GV hỏi: hãy nêu các mối tương - HS trả lời: tương quan giữa điều tiết sự phát triển
quan của Hoocmôn thực vật?

Hoocmôn kích thích và

của mô callus

- GV nhận xét, bổ sung

Hoocmôn ức chế; tương

- Tương quan giữa

quan giữa Hoocmôn kích

Hoocmon kích thích

thích với nhau

với Hoocmon ức chế

- GV hỏi: Người ta đã ứng dụng - HS trả lời: Tăng năng suất

Ví dụ: Sự rụng lá

Hoocmôn thực vật trong nông cây trồng, kéo dài hoặc rút

Auxin/Êtilen

nghiệp như thế nào?

ngắn thời gian thu hoạch,

- GV nhận xét, bổ sung

thu hoạch đồng loạt, tạo cây
non sớm trong công nghệ tế
bào thực vật, tạo cây cảnh.

5. Củng cố
Ghép tên Hoocmôn với ứng dụng của nó.
Hoocmôn
Auxin
Gibêrin
Xitôkinin

Ứng dụng
Kích thích ra rễ của cành giâm (chiết).

Tạo quả không hạt, kích thích sinh trưởng chiều cao.
Gây ra sự phân chia tế bào, hình thành chồi thân khi kết hợp với nồng độ
Auxin thích hợp.

Êtilen
Axit abxixic

Thúc quả xanh chóng chín và cảm ứng ra hoa ở cây dứa
Điều tiết trạng thái ngủ và họat động của hạt

6. Dặn dò
- Về nhà học bài cũ
- Đọc,tìm kiếm thông tin cho bài mới
V. Rút kinh nghiệm
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………


……………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………….
Phụ lục
PHIẾU HỌC TẬP
HỌ VÀ TÊN………………………………………………………………….LỚP:……….
Nghiên cứu nội dung SGK về Hoocmôn kích thích và Hoocmôn ức chế trang 139 – 141,
hoàn thành bảng sau:
PHÂN LOẠI

CÁC LOẠI

HOOCMÔN

HOOCMÔN

NGUỒN

PHÂ

ĐẶC

TÁC

ỨNG

GỐC

N BỐ

ĐIỂ

ĐỘNG

DỤNG

M

SINH LÍ

SINH RA

Auxin
Giberelin
KÍCH THÍCH Xitokinin
HOOCMÔN Êtilen
Axit abxixic
ỨC CHẾ
HOOCMÔN

ĐÁP ÁN PHIẾU HỌC TẬP
NGUỒN

ỨNG
ĐẶC

PHÂN LOẠI

CÁC LOẠI

GỐC

PHÂ

HOOCMÔN

HOOCMÔN

SINH RA

N BỐ

HOOCMÔN

Auxin

Tại

đỉnh Có nhiều trong - Mức tế bào: Ứng dụng:

KÍCH

của

thân chồi, hạt đang Kích

thích

quá Kích thích

THÍCH

cành

nảy mầm, lá trình

phân

bào ra rễ ở cành

đang
trưởng

ĐIỂ
M

TÁC ĐỘNG

DỤNG

SINH LÍ

sinh nguyên nhiễm và giâm, cành
sinh trưởng léo

- Có trong tầng dài của TB
phân sinh bên - Ở mức cơ thể:

chiết....


đang hoạt đông AIA tham gia nhiều
bên trong nhị hoạt động sống của
cây như hướng

hoa

động, ứng động,
kích thích nảy mầm
của hạt, chồi, kích
thích ra rễ phụ.

Giberelin

nhiều

- Ở mức tế bào, Kích thích

rễ và lá, có trong lá, hạt,

GA tăng số lần nảy mầm;

nhiều

nguyên phân và kích thích

Chủ yếu ở -

Có

củ, chồi đang

tăng sinh trưởng chiều cao

trong

lá, nảy mầm

hạt,

củ, - Trong hạt và

chồi đang quả đang hình
nảy mầm

thành
-

Trong

các

dãn dài của mỗi sinh trưởng
tế bào.
- Ở mức cơ

sợi; tạo quả

thể: Kích thích nảy

nho không

mầm cho hạt, chồi,

hạt; tăng

long thân, cành củ; kích thích sinh
đang
sinh trưởng chiều cao
trưởng

của cây lấy

cây; tạo quả không

tốc độ phân
giải tinh
bột.

hạt; tăng tốc độ
phân giải tinh bột.

Xitokinin

Từ

hệ Từ hệ thống rễ - Ở mức tế bào, Sử

thống

rễ của thực vật, xitôkinin kích thích trong nuôi

của

thực chồi, lá non, sự phân chia tế bào, cấy mô, tế

vật, chồi lá tầng phân sinh
non,

dụng

tầng

phân sinh

làm chậm quá trình bào
già của tế bào.
- Mức cơ thể: hình
thành các bộ phận
của cây khi kết hợp
với auxin ở nồng độ

vật.

thực


thích hợp.

Êtilen

Lá già, hoa Được
già,
chín

sản

ra

- Thúc quả chóng - Giúp quả

trong chín, rụng lá.

quả nhiều

chín nhanh,

thời gian rụng

chín trái

lá, hoa già, mô

mùa

bị tổn thương
- Điều chỉnh
quá trình sinh
trưởng và phát
Axit abxixic
HOOCMÔN
ỨC CHẾ

Trong

triển của cây
lá, - Được tích lũy - Liên quan đến sự

chóp

rễ, nhiều tỏng các chín và ngủ của hạt, thái ngủ

tích

lũy cơ quan đang đóng mở khí khổng, của chồi.

trong

cơ trú

quan
già

nghỉ,

cơ loại bỏ hiện tượng

hóa quan dữ trự, cơ
quan sắp rụng
- Kìm hãm quá
trình trao đổi
chất, giảm sút
các hoạt động
sinh

lý

và

chuyển cây vào
trạng thái ngủ
nghỉ

- Gây trạng

- Kích

sinh con.

thích rụng

- Tương quan

lá, quả,

AAB/GA điều tiết

đóng lỗ khí

trạng thái ngủ và

trong điều

hoạt động của hạt.

kiện khô
hạn