skkn một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở trường THTHCS hà sen

Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

BẢN CAM KẾT
I.

TÁC GIẢ

Họ và tên : Phạm Thị Vui
Ngày tháng năm sinh: 04 / 04 / 1961
Đơn vị : Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Hà Sen
Điện thoại : 0313 887 930
Di động : 0976 416 404.
II.

SẢN PHẨM:

Tên sản phẩm:

“Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo
dục cấp THCS ở trường TH&THCS Hà Sen”
III.

CAM KẾT:

Tôi xin cam kết sáng kiến kinh nghiệm này là sản phẩm của cá nhân tôi.
Nếu có xảy ra tranh chấp về quyền sở hữu đối với một phần hay toàn bộ sản
phẩm sáng kiến kinh nghiệm, tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm trước lãnh đạo đơn

vị, lãnh đạo sở GD & ĐT về tính trung thực của bản cam kết này.
Hà Sen, ngày 02 tháng 02 năm 2013.
Người cam kết

Phạm Thị Vui

Phạm Thị Vui

1


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

DANH SÁCH CÁC SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ VIẾT
NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY

TT

Tên SKKN

“Một số biện pháp QL CM để
1

Thể loại

Năm viết

KNQL

nâng cao chất lượng giáo dục ở

Xếp loại

B
2009 -2010

trường TH&THCS Xuân Đám”

“Một số biện pháp QL, chỉ đạo
2

KNQL

CM để nâng cao chất lượng

B
2010 -2011

giáo dục ở trường TH&THCS
Xuân Đám”

3

“Một số biện pháp quản lý,
chỉ đạo chuyên môn để nâng cao
chất lượng giáo dục cấp THCS ở
trường TH&THCS Hà Sen.”

KNQL

B
2011 -2012

PHẦN I - ĐẶT VẤN ĐỀ
Phạm Thị Vui

2


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Mục tiêu của chiến lược phát triển kinh tế xã hội của nước ta là: “Đưa đất
nước ta thoát ra khỏi tình trạng kém phát triển, nâng cao rõ rệt đời sống vật chất,
tinh thần của nhân dân, tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành
một nước công nghiệp theo hướng hiện đại hoá”
Để đạt được mục tiêu trên, giáo dục có vai trò quyết định, nhu cầu phát
triển giáo dục là rất bức thiết; Chính vì vậy mà yêu cầu đặt ra là: chất lượng giáo
dục phải ngày càng nâng cao mới đáp ứng được đòi hỏi và yêu cầu của sự phát
triển kinh tế xã hội nước nhà.
Để làm được điều đó, người giáo viên giữ vai trò quyết định, đúng như
nghị quyết trung ương khoá VIII có ghi:
“Chất lượng này phụ thuộc vào năng lực chuyên môn, tay nghề của giáo
viên, đội ngũ giáo viên là lực lượng lòng cốt của sự nghiệp giáo dục, góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục theo mục tiêu đào tạo”.
Có thể nói: phẩm chất đạo đức, năng lực chuyên môn của giáo viên có vai
trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách của học sinh, trong
giai đoạn đất nước đang đổi mới hiện nay, giáo viên có vị trí to lớn trong việc
đào tạo ra những công dân có ích cho xã hội. Thực tế cho thấy: không có thầy
giỏi thì không thể có trò giỏi. Chính vì thế, để nâng cao chất lượng giáo dục

trong nhà trường thì điều cần thiết là phải có đội ngũ giáo viên có phẩm chất
chính trị vững vàng, tinh thông về nghiệp vụ, đủ về số lượng, đồng bộ về cơ cấu
và chuẩn hoá về trình độ đào tạo. Nhân tố quan trọng trong việc nâng cao chất
lượng giáo dục là chất lượng giảng dạy của đội ngũ giáo viên và học tập của học
sinh, để nâng cao chất lượng dạy và học của nhà trường đòi hỏi phải có các biện
pháp quản lý chuyên môn thật sự hiệu quả.
Qua thực tế công tác ở trường TH&THCS Hà Sen tôi thấy: Bên cạnh
những thành tích về chất lượng giáo dục nhà trường đã đạt được rất đáng ghi
nhận thì công tác quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng dạy của giáo viên
và học của học sinh còn có mặt hạn chế, chất lượng giáo dục chưa ổn định và
còn biểu hiện:
* Công tác quản lý chuyên môn của hiệu trưởng, tổ chuyên môn còn hạn
chế: Kế hoạch quản lý chuyên môn, kế hoạch bồi dưỡng chuyên môn cho giáo
viên của tổ chuyên môn chưa khoa học, thiếu giải pháp hữu hiệu, triển khai
chậm và còn mang tính hình thức.
* Việc hực hiện kế hoạch đổi mới phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh
giá chưa được tổ CM quan tâm một cách đúng mức, chưa thật tốt, hiệu quả chưa
cao.
* Công tác kiểm tra đánh giá rút kinh nghiệm hoạt động chuyên môn của
tổ CM và của giáo viên chưa kịp thời, hiệu quả chưa cao, tư vấn chưa cụ thể.
Phạm Thị Vui

3


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

* Vẫn còn giáo viên chưa tự giác trong việc thực hiện nề nếp chuyên môn.
* Chất lượng giáo dục chưa được nâng lên một cách rõ rệt, số học sinh
giỏi còn ít, không ổn định.

* Số GV có năng lực chuyên môn, tay nghề giỏi còn rất khiêm tốn
Để quản lý tốt hoạt động chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng dạy của
giáo viên và học của học sinh góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà
trường, tôi nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng
cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở trường TH&THCS Hà Sen.”
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Làm Hiệu trưởng của trường TH&THCS Hà Sen, một trường có cả hai
cấp học, tôi suy nghĩ rất nhiều tới những biện pháp quản lý, chỉ đạo chuyên môn
để tác động tới các hoạt động sư phạm của giáo viên. Giúp họ không ngừng
nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, có tay nghề vững vàng góp phần nâng
cao chất lượng đội ngũ giáo viên của trường, giúp giáo viên phát triển ngày một
vững chắc về kiến thức, năng lực chuyên môn nghiệp vụ và kinh nghiệm sư
phạm....Làm tiền đề thúc đẩy sự phát triển của nhà trường và góp phần nâng cao
chất lượng dạy- học và chất lượng giáo dục.
III. KẾT QUẢ CẦN ĐẠT ĐƯỢC:
Kinh nghiệm sẽ giúp những người quản lý chuyên môn có những biện
pháp để quản lý chuyên môn tốt, đưa các hoạt động Dạy - Học của giáo viên và
học sinh vào nề nếp; Giúp giáo viên không ngừng nâng cao trình độ, năng lực
chuyên môn nghiệp vụ, có tay nghề vững vàng góp phần nâng cao chất lượng
đội ngũ giáo viên của trường; Giúp học sinh có nề nếp học tập tốt góp phần nâng
cao chất lượng giáo dục, đáp ứng yêu cầu của công cuộc đổi mới và mục tiêu
đào tạo đề ra. Chính vì lẽ đó mà tôi chọn và nghiên cứu đề tài:
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CHUYÊN MÔN ĐỂ NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG GIÁO DỤC CẤP THCS Ở TRƯỜNG TH&THCS HÀ SEN”

IV. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
1. Khách thể, phạm vi nghiên cứu
Giáo viên, học sinh THCS trường TH&THCS Hà Sen
2. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp quản lý chuyên môn để nâng nâng cao chất lượng

giáo dục cấp trung học cơ sở

PHẦN II - NỘI DUNG
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ
Phạm Thị Vui

4


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

Một trong những yếu tố quan trọng nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược
để phát triển giáo dục đó là: chất lượng “Dạy - học”.
Làm thế nào để hoạt động “Dạy” của giáo viên và “Học” của học sinh thật
sự hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục? đó là điều mà các nhà quản
lý giáo dục luôn quan tâm trăn trở. Trước khi các nhà quản lý tìm ra các biện
pháp tác động một cách phù hợp có hiệu quả, theo tôi chúng ta cần hiểu một số
khái niệm cơ bản có liên quan sau đây:
1. Khái niệm: Quản lý
Ta có thể hiểu quản lý là tác động của chủ thể quản lý đến đối tượng
quản lý nhằm hướng dẫn và điều khiển các quá trình xã hội, hành vi và hoạt
động của con người để đạt đến mục đích đúng với ý chí của nhà quản lý và phù
hợp với yêu cầu khách quan.
2. Khái niệm: Biện pháp quản lý chuyên môn
Biện pháp: Chúng ta có thể hiểu là cách làm, cách hành động để thực hiện
một công việc nào đó nhằm đạt được mục tiêu đề ra.
Biện pháp quản lý chuyên môn: Là cách thức chỉ đạo, điều khiển quá
trình hoạt động sư phạm của giáo viên và học tập của học sinh cho quá trình đó
vận hành một cách khoa học, có tổ chức theo những quy định có tính chất pháp
lý nhằm thực hiện tốt mục tiêu dạy - học theo yêu cầu chung của cấp học góp

phần nâng cao chất lượng giáo dục.
Để có biện pháp quản lý phù hợp, hiệu quả việc trước hết bắt buộc nhà
quản lý phải làm đó là nghiên cứu, tìm hiểu thực tế
CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CHUYÊN MÔN ĐỂ
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC CẤP THCS TRƯỜNG
TH&THCS HÀ SEN VÀ NGUYÊN NHÂN CỦA THỰC TRẠNG
I . ĐẶC ĐIỂM CHUNG CẤP THCS TRƯỜNG TH&THCS HÀ SEN
1. Quy mô phát triển:
Trường TH&THCS Hà Sen có quy mô nhỏ, với 9 khối, mỗi khối chỉ có
một lớp, học sinh ít, khối lớp đông nhất có 21 em; Có khối lớp chỉ có 05 em,
trường nằm trên địa bàn xã Trân Châu cách thị trấn Cát Bà 5 km.
Cấp THCS Năm học 2010- 2011 có 39 học sinh; Năm học 2011- 2012 có
39 học sinh; Năm học 2012- 2013 có 38 học sinh; với 04 khối lớp.
Với quy mô nhỏ như vậy sẽ có thuận lợi: Học sinh ít, việc quản lý, quan
tâm giúp đỡ học sinh sẽ dễ dàng, hiệu quả hơn.
Bên cạnh đó phải kể đến những khó khăn chung của các trường có quy
mô nhỏ là: Học sinh ít nên việc tổ chức các hoạt động tập thể; việc chọn học
sinh năng khiếu và việc bồi dưỡng học sinh giỏi là khó khăn. Định mức biên chế
giáo viên đủ (có thể thừa) nhưng vẫn có giáo viên phải dạy chéo môn, giáo viên
Phạm Thị Vui

5


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

rất vất vả trong việc soạn giáo án vì mỗi giáo án chỉ lên lớp được một tiết.
Thường thì mỗi tuần một giáo viên phải soạn trung bình 15- 18 giáo án, do đó
thời gian để đầu tư cho một giáo án không được nhiều nên đôi khi chất lượng

bài soạn còn hạn chế. Số giáo viên cùng môn rất ít do đó rất khó khăn trong việc
trao đổi chuyên môn, học hỏi kinh nghiệm, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ tại
trường.
2. Cơ cấu tổ chức:
- Những năm trước đây trường có 02 đ/c trong BGH quản lý, chỉ đạo CM
cấp THCS, 01 đ/c tổ trưởng chuyên môn; 01 đ/c tổ phó chuyên môn. Do đó thực
tế công tác quản lý, chỉ đạo chuyên môn cấp THCS của trường do phó hiệu
trưởng phụ trách toàn bộ, hiệu trưởng không phải trực tiếp làm và cán bộ chuyên
môn tổ thực tế cũng ít phải làm.
- Từ năm học 2011 – 2012 Cán bộ quản lý CM gồm: Đ/c Hiệu trưởng phụ
trách chung và trực tiếp phụ trách chuyên môn cấp trung học cơ sở, 01 đ/c tổ
trưởng chuyên môn; 01 đ/c tổ phó chuyên môn.
- Giáo viên THCS: 11 đ/c (đủ định biên) trong đó trình độ đại học 7 đ/c;
cao đẳng 4 đ/c. Một số môn GV phải dạy chéo môn như: Toán, CN
- Học sinh:
Stt
1
2
3

Năm học
2010- 2011
2011 - 2012
2012 - 2013

Lớp 6
06 em
13 em
13 em

Lớp 7
05 em
07 em
13 em

Lớp 8
12 em
06 em
07 em

Lớp 9
16 em
13 em
05 em

Tổng
39 em
39 em
38 em

* Thuận lợi:
- Công tác chỉ đạo chuyên môn của Phòng GD&ĐT có nhiều đổi mới, cụ
thể và sát sao.
- Đảng, chính quyền, các tổ chức, đoàn thể và nhân dân địa phương quan
tâm tới công tác giáo dục của nhà trường
- Công tác chỉ đạo, quản lý chuyên môn luôn được BGH quan tâm
- Đội ngũ giáo viên đủ, đã qua đào tạo, trẻ, chịu khó học hỏi và nhiệt tình
công tác.
- Học sinh ngoan, luôn cố gắng vươn lên về mọi mặt.
- Phụ huynh đã quan tâm hơn tới việc học tập và rèn luyện của HS

* Khó khăn:
- Hiệu trưởng ngoài nhiệm vụ phụ trách nhà trường còn phải trực tiếp phụ
trách chuyên môn cấp THCS do đó thời gian quản lý CM không có nhiều.
- Giáo viên còn phải dạy chéo môn: Toán, công nghệ.
Phạm Thị Vui

6


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

- Do công tác điều động, luân chuyển cán bộ giáo viên nên các đồng chí
tổ trưởng, tổ phó chuyên môn đều có sự thay đổi, mới được bổ nhiệm, chưa có
nhiều kinh nghiệm làm công tác quản lý, chỉ đạo chuyên môn.
- Trường có nhiều giáo viên mới thuyên chuyển đến, nhiều giáo viên hợp
đồng (05 đ/c) nên kinh nghiệm chuyên môn, năng lực còn hạn chế; nhiều giáo
viên con nhỏ, nhà ở xa trường, sức khoẻ, đi lại và điều kiện kinh tế còn nhiều
khó khăn.
- Ảnh hưởng của mặt trái cơ chế thị trường và tiêu cực xã hội
3. Cơ sở vật chất
a) Thuận lợi:
Từ năm học 2009 - 2010, được sự quan tâm của lãnh đạo địa phương, của
PGD, của huyện, trường được xây mới và đã bàn giao đưa vào sử dụng,
- Cơ sở vật chất, đồ dùng thiết bị dạy học được trang bị tương đối đầy đủ.
- Sách, đồ dùng, tư liệu phục vụ cho giảng dạy được trang bị cũ và hàng
năm trường luôn mua thêm sách, tư liệu đồ dùng mới phục vụ việc dạy và học.
- Trường luôn nhận được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo Đảng, chính
quyền địa phương, của ngành và của huyện trong việc tăng cường cơ sở vật chất
cho xây dựng trường chuẩn quốc gia để thực hiện chương trình xây dựng nông
thôn mới.

b) Khó khăn:
- Một số cơ sở vật chất, trang thiết bị cho 2 phòng chức năng và các
phòng học, phòng làm việc còn thiếu, chưa phù hợp với yêu cầu về CSVC của
trường chuẩn quốc gia.
II. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ QUẢN LÝ CHUYÊN MÔN CẤP THCS
Ở TRƯỜNG TH&THCS HÀ SEN
1. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tay nghề của giáo viên THCS
Việc đi sâu nghiên cứu thực trạng trình độ chuyên môn nghiệp vụ, tay
nghề của giáo viên và việc thực hiện quy chế chuyên môn của họ sẽ giúp cho
cán bộ quản lý quản lý một cách có hiệu quả hoạt động chuyên môn của đội ngũ
giáo viên trong nhà trường.
Sau khi khảo sát, điều tra, nghiên cứu tôi và tổ chuyên môn đã phân loại
đội ngũ giáo viên THCS trường TH&THCS Hà Sen như sau:
a) Trình độ chuyên môn:
STT

1

TRÌNH ĐỘ TRÊN
CHUẨN

07 = 64%
b) Xếp loại tay nghề:
NĂM HỌC

Phạm Thị Vui

TRÌNH ĐỘ
CHUẨN

TRÌNH ĐỘ CHƯA
CHUẨN

04 = 36%

0 = 0%

GIỎI

KHÁ

TB

GHI CHÚ

YẾU

7


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

2010-2011
2011-2012
Đầu năm học
2012- 2013

1 =10%
2 = 20%

8 = 80%
8 = 80%

1 = 10%
0

2 = 18%

7 = 64%

2 = 18%

0
0
0

2. Vấn đề quản lý chuyên môn cấp THCS của trường.
a) Hiệu trưởng:
Trường TH&THCS Hà Sen có hai cấp học, những năm học trước công tác
phụ trách chỉ đạo chuyên môn cấp THCS của trường đều do đ/c phó Hiệu trưởng
phụ trách, Hiệu trưởng không phải trực tiếp làm. Nay Phó hiệu trưởng phụ trách
chuyên môn THCS đã nghỉ hưu nên Hiệu trưởng ngoài nhiệm vụ phụ trách
chung còn phải trực tiếp phụ trách chuyên môn bậc trung học cơ sở. Để công tác
quản lý, chỉ đạo chuyên môn của mình có các kết quả mà nhà trường đã đạt
được trong thời gian qua, hiệu trưởng phải rất vất vả vì đội ngũ giúp việc cho
mình chưa biết làm và thiếu kinh nghiệm quản lý chuyên môn, nhiều việc Hiệu
trưởng phải “cầm tay chỉ việc” và tư vấn rất cụ thể cho tổ chuyên môn. Do công
việc bận rộn nên công tác quản lý chuyên môn đôi khi chưa sâu sát; việc kiểm
tra của BGH chưa thường xuyên, chưa kịp thời, chưa hiệu quả do đó chất lượng
đội ngũ chưa cao, kết quả giảng dạy của giáo viên chưa được nâng cao và chất

lượng giáo dục thiếu ổn định, chưa được nâng lên một cách rõ rệt.
b) Tổ chuyên môn:
Đội ngũ cốt cán, tổ trưởng, tổ phó chuyên môn mặc dù đã có cố gắng,
song còn lúng túng do thiếu kinh nghiệm quản lý, không biết làm do ít phải làm,
kế hoạch hoạt động chuyên môn chưa cụ thể, thiếu các giải pháp hữu hiệu, còn
mang tính hình thức; chưa chủ động trong việc triển khai kế hoạch, tổ chức thực
hiện kế hoạch chưa khoa học, công tác kiểm tra chưa sâu sát, còn cả nể GV,
chưa phát huy được vai trò quản lý của mình nên chưa quản lý tốt hoạt động
chuyên môn của tổ.
Chất lượng giáo dục của nhà trường chủ yếu là do đội ngũ giáo viên giảng
dạy quyết định. Từ thực tế công tác của mình tôi thấy: Để quản lý tốt hoạt động
chuyên môn của tổ THCS nhằm nâng cao chất lượng giáo dục cần có nhiều biện
pháp đồng bộ hữu hiệu, phù hợp với yêu cầu thực tế của ngành giáo dục. Qua
quá trình trực tiếp phụ trách chuyên môn cấp THCS tôi đã mạnh dạn vận dụng
một số biện pháp để quản lý chuyên môn góp phần nâng cao chất lượng giảng
dạy của giáo viên và học tập học sinh như sau:
CHƯƠNG III
MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ CHUYÊN MÔN ĐỂ NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC CẤP THCS Ở TRƯỜNG TH&THCS HÀ
SEN
1. Xây dựng các kế hoạch chỉ đạo, quản lý chuyên môn

Phạm Thị Vui

8


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

Muốn quản lý, chỉ đạo tốt bất cứ một việc gì, việc đầu tiên chúng ta phải

quan tâm đó là xây dựng tốt các kế hoạch; kế hoạch chỉ đạo, quản lý chuyên
môn mà Hiệu trưởng và tổ chuyên môn xây dựng đó là:
a) Các kế hoạch Hiệu trưởng xây dựng gồm:
- KH tổ chức hoạt động dạy & học
- KH chỉ đạo đổi mới phương pháp giảng dạy và kiểm tra đánh giá
- KH bồi dưỡng giáo viên
- KH bồi dưỡng học sinh
- KH giáo dục đạo đức học sinh
- KH chỉ đạo công tác chủ nhiệm
- KH tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp
- KH tổ chức các kỳ kiểm tra khảo sát chất lượng
Việc xây dựng các kế hoạch quản lý chuyên môn phải được dựa trên cơ
sở các văn bản, chỉ thị, nhiệm vụ năm học, chủ trương chính sách của Đảng, của
Nhà nước, của bộ, của Sở, của phòng giáo dục - Đào tạo đối với cấp học và từ
tình hình thực tế của nhà trường.
Xây dựng kế hoạch là công việc quan trọng hàng đầu của nhà quản lý; Để
có các kế hoạch quản lý chuyên môn khoa học tôi đã bỏ ra rất nhiều công sức để
nghiên cứu, học hỏi, xây dựng các chỉ tiêu, đề ra các giải pháp khoa học phù hợp
để có thể tổ chức triển khai thực hiện đạt kết quả tốt nhất.
Kế hoạch xây dựng cần cụ thể, chi tiết từ năm học đến học kỳ và đến
từng tháng, ghi rõ thời gian thực hiện, phân công người thực hiện cho từng phần
của kế hoạch có như vậy mới dễ cho việc tổ chức thực hiện và kiểm tra đánh giá.
Từ các cơ sở pháp lý, từ thực tế của nhà trường, tôi đã phân tích những thuận
lợi, khó khăn; nhu cầu thực tế về chất lượng đào tạo của nhà trường và qua điều
tra, phân loại tôi đã phân tích những điểm mạnh, điểm yếu của đội ngũ cán bộ,
giáo viên. Từ đó có những biện pháp tác động nhằm phát huy tính tích cực, tiềm
năng sáng tạo của mỗi giáo viên trong giảng dạy do đó khi phân công nhiệm vụ
phải phân công đúng người, rõ việc, có như vậy mới thực hiện tốt nhiệm vụ năm
học.
Trong các kế hoạch xây dựng tôi đặc biệt quan tâm tới đó là:

* “Kế hoạch bồi dưỡng giáo viên” vì tôi xác định đây là nhân tố quan
trọng để nâng cao chất lượng giáo dục; Dựa vào thực trạng vấn đề quản lý
chuyên môn của tổ và kết quả phân loại giáo viên đầu năm, trong kế hoạch bồi
dưỡng giáo viên tôi đã chú ý tới các vấn đề:
+ Bồi dưỡng chính trị tư tưởng, đạo đức nghề nghiệp cho giáo viên
+ Bồi dưỡng năng lực quản lý cho GV: Từ công tác xây dựng kế hoạch,
cách tổ chức, thực hiện kế hoạch và cách kiểm tra đánh giá việc thực hiện kế
hoạch.
Phạm Thị Vui

9


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

+ Bồi dưỡng năng lực truyền thụ kiến thức cho giáo viên đặc biệt là
những giáo viên có năng lực truyền đạt còn hạn chế, giáo viên chưa biết cách
khai thác hết nội dung kiến thức cơ bản trọng tâm của SGK, giáo viên mới vào
nghề, giáo viên hợp đồng.
+ Bồi dưỡng năng lực vận dụng đổi mới phương pháp giảng dạy, kiểm tra
đánh giá cho giáo viên đặc biệt là những giáo viên còn lúng túng khi vận dụng
các phương pháp mới như sử dụng bản đồ tư duy, bàn tay năn bột… khi truyền
thụ kiến thức, giáo viên cao tuổi ngại đổi mới phương pháp và giáo viên mới.
+ Bồi dưỡng chuẩn kiến thức kỹ năng và kỹ năng kiểm tra đánh giá theo
chuẩn
+ Bồi dưỡng, giúp đỡ giáo viên trong việc thực hiện nề nếp chuyên môn
với giáo viên mới và GV chưa có ý thức tự giác thực hiện nề nếp chuyên môn.
+ Bồi dưỡng giáo viên giỏi - Đây là công tác được tôi coi là mũi nhọn
trong chỉ đạo chuyên môn. Muốn nâng cao được chất lượng giáo dục, muốn có
nhiều học sinh giỏi thì không thể thiếu đội ngũ giáo viên giỏi. Để có giáo viên

giỏi tôi chỉ đạo tổ chuyên môn tăng cường các biện pháp bồi dưỡng chuyên
môn, nghiệp vụ sư phạm; Động viên kịp thời, tạo điều kiện cho họ tích cực tự
học tự bồi dưỡng, tạo điều kiện cho GV có cơ hội rèn luyện, thể hiện mình trong
các tiết dạy chuyên đề, dạy tốt, thi giảng tại trường, cụm trường và huyện.
+ Bồi dưỡng theo chuẩn nghề nghiệp giáo viên THCS từ đầu năm và
trong suốt năm học.
* Kế hoạch chỉ đạo “Đổi mới phương pháp giảng dạy, đổi mới PP kiểm
tra đánh giá”
Để chỉ đạo tốt công tác “Đổi mới phương pháp giảng dạy, đổi mới PP
kiểm tra đánh giá” trong kế hoạch tôi đã đề ra các giải pháp hữu hiệu để thực
hiện tốt kế hoạch đó là:
+ Tạo điều kiện cho 100% giáo viên tham gia tập huấn về chuẩn kiến thức
kỹ năng và cách kiểm tra đánh giá theo đặc trưng từng bộ môn.
+ Trang bị đầy đủ sách, tư liệu phục vụ cho việc dạy và kiểm tra đánh giá
theo chuẩn KTKN
+ Tổ chức các chuyên đề tại trường về đổi mới phương pháp giảng dạy:
“Sử dụng bản đồ tư duy”, “Bàn tay nặn bột”, “Kiểm tra đánh giá theo chuẩn
KTKN”; Chuyên đề “Đổi mới phương pháp học của học sinh”, xây dựng cho
các em động cơ, thái độ học tập đúng và ý chí vươn lên trong học tập - Rút kinh
nghiệm kịp thời.
+ Đẩy mạnh phong trào thi đua dạy tốt học tốt qua các đợt thi đua
+ Tạo điều kiện cho GV tham gia sinh hoạt nhóm, tổ, cụm chuyên môn
đầy đủ
+ Chỉ đạo tốt hội thi GV dạy giỏi tại trường, động viên giáo viên tham gia
thi dạy tại cụm, tại huyện đạt kết quả.
Phạm Thị Vui

10

Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

+ Tăng cường dự giờ thăm lớp, kiểm tra đánh giá, rút kinh nghiệm và tư
vấn kịp thời về đổi mới PP giảng dạy theo hướng tích cực hoá hoạt động của
HS. Vận dụng tốt phương pháp “Sử dụng bản đồ tư duy”; :Bàn tay nặn bột”;
Dạy theo chuẩn KTKN; Đổi mới PP kiểm tra đánh giá; Đổi mới phương pháp
học của học sinh.
Trên cơ sở các kế hoạch quản lý chuyên môn của trường tôi triển khai đến
các tổ chuyên môn và yêu cầu tổ chuyên môn xây dựng các kế hoạch triển khai
thực hiện hoạt động chuyên môn của tổ, tìm các giải pháp hiệu quả và tổ chức
thực hiện nghiêm túc các kế hoạch của hiệu trưởng.
b) Các kế hoạch TCM xây dựng để triển khai thực hiện gồm:
- KH hoạt động chuyên môn của tổ
- KH triển khai hoạt động dạy & học của tổ
- KH triển khai thực hiện đổi mới phương pháp giảng dạy và kiểm tra
đánh giá
- KH bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên
- KH bồi dưỡng học sinh giỏi học sinh yếu
- KH giáo dục đạo đức học sinh
- KH tổ chức các hoạt động chuyên đề
- KH kiểm tra khảo sát chất lượng
Để TCM xây dựng các kế hoạch tổ chức thực hiện các hoạt động chuyên
môn của tổ khoa học và hiệu quả, tôi đã tổ chức tập huấn cho CB, GV nắm được
cấu trúc của một kế hoạch, các căn cứ để xây dựng kế hoạch, các chỉ tiêu cần
phấn đấu, các giải pháp để thực hiện kế hoạch và cách kiểm tra đánh giá kết quả
thực hiện kế hoạch.
Sau khi tổ xây dựng xong kế hoạch tôi trực tiếp ký duyệt, chỉ đạo cho tổ
CM tổ chức thực hiện nghiêm túc kế hoạch và cuối mỗi tháng gửi cho tôi báo
cáo kết quả thực hiện
2. Xây dựng nền nếp giảng dạy cho giáo viên và học tập cho học sinh

Nề nếp giảng dạy chính là trạng thái vận động của hoạt động giảng dạy,
nó diễn ra theo một quy trình có tổ chức, có kế hoạch tạo nền tảng để chất lượng
giáo dục ngày một được nâng lên; Chính vì vậy việc xây dựng nề nếp giảng dạy
là một khâu không thể thiếu trong các biện pháp quản lý của người quản lý. Bởi
lẽ đây là quá trình tổ chức, thực hiện chương trình, thời khoá biểu, kỷ luật lao
động, quy chế chuyên môn trong soạn giảng, chấm, chữa; quy chế về hồ sơ sổ
sách chuyên môn...Thành ý thức tự giác, tự chủ, thành hành vi thói quen cho
mọi giáo viên trong nhà trường. Do đó việc xây dựng nề nếp giảng dạy cho giáo
viên là một việc làm khó khăn phức tạp và cần có thời gian chứ không thể một
lúc mà có ngay được. Để xây dựng nền nếp chuyên môn cho giáo viên trong
giảng dạy tôi đã:
Phạm Thị Vui

11


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

a) Tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện các văn bản pháp quy.
Ngay từ đầu năm học, nhà trường tổ chức cho toàn thể giáo viên học tập,
nghiên cứu các văn bản pháp quy: Điều lệ trường phổ thông; nhiệm vụ của giáo
viên; chuẩn nghề nghiệp giáo viên THCS; Thông tư 58; công văn 273 về quy
định nề nếp chuyên môn của ngành và hướng dẫn nhiệm vụ năm học mới; Giáo
viên được bàn bạc trao đổi góp ý xây dựng nội quy, quy định nề nếp chuyên
môn của nhà trường, đảm bảo các quy định của trường mang tính dân chủ, phù
hợp với tình hình thực tế đáp ứng yêu cầu và khả năng thực thi cao nhất của mọi
giáo viên.
b) Chỉ đạo thực hiện nề nếp hồ sơ sổ sách chuyên môn
Để nâng cao hiệu quả chỉ đạo nền nếp chuyên môn của giáo viên, tôi luôn
quan tâm tới việc chỉ đạo việc thực hiện nề nếp hồ sơ sổ sách chuyên môn; Bởi

vì: Hồ sơ sổ sách chuyên môn chính là công cụ, là phương tiện để người giáo
viên thực hiện quá trình giảng dạy một cách có tổ chức, khoa học theo những
quy định chung. Đồng thời qua hồ sơ sổ sách chuyên môn tôi và tổ chuyên môn
có thể nắm bắt được những thông tin cần thiết về: Hoạt động chuyên môn của
giáo viên, thấy được điểm mạnh, điểm yếu, những vướng mắc của họ trong quá
trình giảng dạy, từ đó có những tác động phù hợp, kịp thời giúp hoạt động giảng
dạy của giáo viên vận hành nhịp nhàng và hiệu quả.
Đầu năm học, tôi triển khai công văn số 273/PGD&ĐT-CMTHCS về quy
định nề nếp chuên môn cấp THCS năm học 2012- 2013 đến toàn thể CB, GV và
cung cấp đầy đủ các loại hồ sơ sổ sách chuyên môn cho GV, tôi cùng tổ chuyên
môn đã hướng dẫn rất cụ thể chi tiết quy định về cách sử dụng, cách ghi chép
cho đúng cho đủ cho khoa học và thống nhất trong toàn trường.
Ví dụ:
- Kế hoạch cá nhân
Tôi đã tập huấn cho CB, GV cách xây dựng kế hoạch, cấu trúc của kế
hoạch và yêu cấu giáo viên phải chú ý tới các chỉ tiêu phấn đấu và đặc biệt là
các giải pháp đưa ra cần cụ thể, chi tiết, khả thi để thực hiện kế hoạch, sau từng
tháng có phần ghi kết quả đã đạt được.
- Giáo án: Giáo án là kế hoạch giảng dạy chi tiết của giáo viên đối với
từng tiết học. Ngay từ đầu năm học tôi yêu cầu bắt buộc 100% giáo viên phải
soạn mới, giáo án phải có trước và phải được tổ CM kiểm tra trước khi lên lớp.
Giáo án phải đúng quy định của bộ môn, phải ghi rõ ngày soạn, ngày dạy, tiết
dạy theo phân phối chương trình. Trên giáo án ghi chuẩn bị của thầy của trò,
giáo án cần thể hiện rõ các hoạt động của giáo viên, của học sinh, trọng tâm của
bài các kiến thức cần chốt và các phương pháp sử dụng, phần củng cố hướng
dẫn phải ghi sự chuẩn bị cho bài sau và cuối giáo án yêu cầu giáo viên để ra từ 3
đến 4 dòng để nhận xét rút kinh nghiệm sau tiết dạy.
- Sổ dự giờ: Sổ dự giờ dùng để ghi chép tiến trình bài giảng của đồng
nghiệp và nhận xét đánh giá xếp loại tiết dạy. Để phát huy tối đa vai trò của sổ
Phạm Thị Vui

12


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

dự giờ trong việc tự bồi dưỡng chuyên môn cho mình và rút kinh nghiệm cho
đồng nghiệp, tôi hướng dẫn giáo viên cách ghi chép đúng, đủ tiến trình bài
giảng; Kết quả xếp loại tiết dạy phải bám sát vào tổng điểm và các tiêu chí
khống chế bắt buộc là các tiêu chí (1); (3); (6) và (7) (Theo quyết định số 673/
31/8/2010/ GDTrH)
- Sổ tự học: Ghi chép các nội dung tự học thường xuyên để phục vụ công
tác giảng dạy, chuyên môn của mình với yêu cầu đầy đủ ít nhất 2 lần/ tháng.
c) Xây dựng nề nếp soạn, giảng, chấm, chữa cho giáo viên.
Ngay từ đầu các năm học tôi cùng tổ chuyên môn đã thống nhất trong
việc xây dựng nề nếp:
- Bài soạn
Bài soạn phải soạn mới theo tinh thần đổi mới phương pháp giảng dạy
theo chuẩn kiến thức kỹ năng với đúng quy định bộ môn và phân phối chương
trình áp dụng từ năm học 2011 - 2012. Bài soạn phải thể hiện rõ mục tiêu bài
dạy, phần chuẩn bị của GV, HS; hoạt động của thầy, của trò; Đảm bảo các nội
dung kiến thức cơ bản chính xác, khoa học, lô gic của SGK; Bài soạn phải có sự
phân hóa, phù hợp với khả năng nhận thức của học sinh và bám sát kiến thức
trọng tâm; Bài soạn luôn phải có trước, ghi rõ số tiết theo phân phối chương
trình và ngày soạn, ngày dạy; bài soạn phải được HT hoặc tổ CM kiểm tra trước
khi lên lớp; Cuối bài soạn GV phải để lại từ 3 – 4 dòng để rút kinh nghiệm tiết
dạy.
Với các bài kiểm tra từ 15 phút trở lên phải theo đúng quy định, bài 45
phải được ký duyệt trước khi kiểm tra, bám sát chuẩn kiến thức kỹ năng và yêu
cầu của bộ môn.

- Bài giảng
Khi giáo viên giảng lên lớp phải thể hiện được giáo viên là người chỉ đạo,
người tổ chức cho học sinh hoạt động, học sinh giữ vai trò chủ động tiếp cận
kiến thức; Bài giảng phải đảm bảo tính chính xác, khoa học, khắc sâu kiến thức
trọng tâm, phù hợp với đối tượng học sinh, kết hợp giảng với luyện để củng cố,
rèn kỹ năng, hứng thú và liên hệ thực tế; Bài giảng phải được phân phối thời
gian hợp lý, giáo viên cần vận dụng đổi mới phương pháp giảng dạy, giao việc
rõ ràng, ngôn ngữ chính xác, dễ hiểu, trong sáng, truyền cảm cuốn hút và thân
thiện với học sinh.
- Chấm bài: Giáo viên phải chấm đúng với biểu điểm, sát với đáp án và
đúng theo quy định. Khuyến khích học sinh tự chấm và giáo viên cần tăng
cường chấm tay đôi với học sinh.
- Chữa bài: Giáo viên cần chữa kỹ, yêu cầu học sinh tự chữa để các em
tránh được những sai sót tương tự trong khi vận dụng kiến thức cũng như làm
bài kiểm tra.
d) Xây dựng nề nếp học tập cho học sinh
Phạm Thị Vui

13


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

Nề nếp học tập chính là trạng thái vận động của hoạt động học tập, nó
diễn ra đồng thời với việc giảng dạy của giáo viên, tạo nên kết quả giáo dục góp
phần đưa chất lượng giáo dục ngày một nâng lên, chính vì vậy việc xây dựng nề
nếp học tập cho học sinh là một khâu không thể thiếu trong các biện pháp quản
lý của người quản lý- giáo viên.
Ngay từ đầu năm học, tôi đã yêu cầu tổ chuyên môn, giáo viên chủ nhiệm
tổ chức cho học sinh được học tập điều lệ trường phổ thông, nhiệm vụ người học

sinh, các lớp tự xây dựng nề nếp học tập của lớp. Nhà trường yêu cầu các giáo
viên phải xây dựng, bồi dưỡng cho học sinh động cơ thái độ, phương pháp học
tập tích cực: Cách chuẩn bị bài, ý thức tự học- tự nghiên cứu, tính chủ động sáng
tạo, tinh thần hợp tác, ý thức vượt khó vươn lên...Thành ý thức tự giác, chủ
động, thành hành vi thói quen cho mọi học sinh trong nhà trường.
Giáo viên chủ nhiệm có vai trò vô cùng quan trọng trong việc xây dựng
nề nếp học tập cho từng học sinh trong lớp cũng như với cả lớp, để làm được
điều đó tôi yêu cầu GV chủ nhiệm phải tích cực học hỏi, nghiên cứu kỹ tình
hình của lớp để nắm vững học sinh mình từ: hoàn cảnh gia đình, tính cách, hành
vi, thói quen, khả năng nhận thức, ý thức, nề nếp học tập…để có các giải pháp
tối ưu trong kế hoạch chủ nhiệm và cần một quá trình xây dựng. Do vậy việc
xây dựng nề nếp học tập cho học sinh là một việc làm khó khăn phức tạp đối với
cán bộ quản lý, giáo viên và cần rất nhiều thời gian để mọi học sinh có nề nếp
học tập tốt.
Năm học 2012 – 2013 để góp phần xây dựng nề nếp học tập cho học sinh
nhà trường và tổ chuyên môn đã tổ chức tốt chuyên đề: “Đổi mới phương pháp
học tập cho học sinh” với sự tham gia tích cực của GV, học sinh và cha mẹ học
sinh.
3. Chỉ đạo đổi mới phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá theo
chuẩn kiến thức kỹ năng.
Đổi mới phương pháp giảng dạy là đổi mới cách tiếp cận kiến thức của
học sinh, muốn vậy, trên lớp giáo viên cần hướng dẫn cho học sinh tích cực chủ
động tư duy để tiếp thu kiến thức, dạy cho học sinh phương pháp tự học, tự thu
nhận thông tin một cách hệ thống nhằm phát triển tư duy phân tích tổng hợp của
mỗi cá nhân. Để đạt được mục đích trên, tôi đã tiến hành một số bước để chỉ đạo
việc đổi mới phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá để bồi dưỡng chuyên
môn cho giáo viên như: Tổ chức cho cán bộ quản lý, giáo viên được dự các lớp
tập huấn thay sách, các lớp bồi dưỡng chuyên môn theo chuẩn kiến thức kỹ năng
và tham gia sinh hoạt chuyên môn tổ, nhóm, cụm chuyên môn để giáo viên nắm
vững phương pháp giảng dạy, phương pháp kiểm tra đánh giá theo chuẩn kiến

thức kỹ năng của các môn, các lớp, sau đó:
a) Thành lập ban chỉ đạo bao gồm: Hiệu trưởng: Trưởng ban; Hiệu phó:
Phó ban; Tổ trưởng, tổ phó chuyên môn: Uỷ viên
b) Ban chỉ đạo xây dựng, thảo luận, để thống nhất một số nội dung:
Phạm Thị Vui

14


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

- Thống nhất cách thiết kế bài soạn theo tinh thần công văn “Hướng dẫn
thực hiện chuyên môn năm học 2012 - 2013 của sở giáo dục và đào tạo Hải
Phòng, công văn hướng dẫn chuyên môn năm học 2012 – 2013 của PGD&ĐT
Cát Hải, chuẩn kiến thức, kỹ năng; giáo án thể hiện rõ hoạt động của thầy, hoạt
động của trò.
- Thống nhất một số vấn đề cần quan tâm trong đổi mới phương pháp
giảng dạy, kiểm tra đánh giá theo chuẩn kiến thức kỹ năng như:
+ Các bước lên lớp
+ Dạy học bám sát chuẩn kiến thức kỹ năng
+ Cách tổ chức hoạt động nhận thức cho học sinh.
+ Các phương pháp thường sử dụng cho từng loại bài phù hợp và hiệu quả
đặc biệt là phương pháp “Sử dụng bản đồ tư duy” và “Bàn tay nặn bột”.
+ Phương tiện, thiết bị sử dụng làm cho bài học thêm sinh động, hiệu quả.
+ Kiểm tra đánh giá cần linh hoạt, không gượng ép, không cứng nhắc và
phải bám sát chuẩn kiến thức kỹ năng, tăng cường các hình thức học sinh tự
đánh giá.
+ Phổ biến về các tiêu chí đánh giá giờ dạy cho giáo viên THCS nắm
vững theo quyết định số 673/ GDTrH của sở GD&ĐT Hải Phòng ngày
31/8/2010.

c) Tổ chức các chuyên đề
Dựa trên các nội dung và tiêu chí đã phổ biến quán triệt, tổ chuyên môn
của trường tổ chức thảo luận, lên lớp các chuyên đề: Đổi mới PP giảng dạy như:
“Sử dụng bản đồ tư duy”, “Bàn tay năn bột”; “Đổi mới PP kiểm tra đánh giá”
“Dạy theo chuẩn kiến thức kỹ năng”; “Sử dụng đồ dùng thiết bị dạy học”; “Soạn
và dạy dung giáo án điện tử” ở trường, phối kết hợp liên trường và cụm trường
xây dựng trên các bài cụ thể, cử người thực hiện để cùng nhau dự giờ trao đổi
rút kinh nghiệm và đi đến thống nhất chung.
d) Tích cực dự giờ thăm lớp, kiểm tra đánh giá rút kinh nghiệm, tư vấn.
Việc dự giờ thăm lớp, kiểm tra đánh giá, rút kinh nghiệm thường xuyên sẽ
động viên khuyến khích phong trào thi đua dạy tốt học tốt, đổi mới phương pháp
giảng dạy, phương pháp kiểm tra đánh giá, dạy theo chuẩn KTKN từ đó kịp thời
điều chỉnh các sai lệch để góp phần thúc đẩy hoạt động dạy và học của giáo
viên, học sinh đạt hiệu quả cao hơn.
4. Tăng cường công tác kiểm tra đánh giá rút kinh nghiêm hoạt động
dạy – học của giáo và học sinh.
Kiểm tra đánh giá hoạt động dạy của giáo viên và học của học sinh là tạo
lập mối liên hệ ngược trong nhà trường, đó là nguồn thông tin cần thiết và cực
kỳ quan trọng giúp tôi điều khiển, điều chỉnh được hoạt động quản lý chuyên
môn của mình một cách hiệu quả hơn. Đồng thời qua việc kiểm tra đánh giá,
giáo viên, học sinh cũng tự điều chỉnh được ý thức, hành vi và hoạt động dạy –
Phạm Thị Vui

15


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

học của mình cho tốt hơn. Chính vì vậy, tôi luôn quan tâm tới việc kiểm tra đánh
giá hoạt động dạy- hoc của giáo viên, học sinh, để công tác kiểm tra đánh giá rút

kinh nghiệm được hiệu quả, tôi kết hợp với tổ chuyên môn và sử dụng giáo viên
cốt cán cùng tham gia.
a) Hình thức kiểm tra đánh giá bao gồm:
- Kiểm tra đột xuất
Với hình thức này tôi thường áp dụng với những đối tượng: Giáo viên
chưa thực sự tự giác, chưa đầu tư cho chuyên môn; Các lớp có học sinh chưa có
nề nếp học tập tốt để kịp thời uốn nắn, nhắc nhở giúp giáo viên, học sinh dần có
ý thức hơn trong vịêc xây dựng và thực hiện tốt nề nếp dạy - học.
- Kiểm tra có báo trước
Hình thức này được tôi áp dụng với những giáo viên có ý thức tự giác
thực hiện quy chế chuyên môn; khi kiểm tra toàn diện GV, kiểm tra chuyên đề
và kiểm tra các lớp học sinh có ý thức học tập tốt
- Kiểm tra chuyên đề
Hình thức này được tôi áp dụng để kiểm tra chuyên đề đổi mới phương
pháp giảng dạy, chuyên đề làm và sử dụng đồ dung dạy học của giáo viên
- Kiểm tra toàn diện
Theo kế hoạch của năm học, nhà trường sẽ kiểm tra toàn diện 100% giáo
viên để đánh giá xếp loại tay nghề cho giáo viên từng năm học và kiểm tra nề
nếp, kết quả học tập của học sinh các lớp.
b) Nội dung kiểm tra bao gồm:
- Kiểm tra trình độ, nghiệp vụ tay nghề của giáo viên qua tiết dạy
Thông qua các tiết dạy trên lớp dựa vào các nội dung cần quan tâm, các
yêu cầu cần đổi mới và các tiêu chí đánh giá tiết dạy đã thống nhất. Sau khi dự
giờ tôi và tổ chuyên môn cùng rút kinh nghiệm trực tiếp với giáo viên dạy để chỉ
ra điểm mạnh, điểm hạn chế để tư vấn cho giáo viên ở các mặt:
+ Phương tiện: Chuẩn bị giáo án, đồ dùng và việc sử dụng phương tiện
thiết bị cho bài giảng.
+ Nội dung kiến thức: Kiến thức cơ bản đảm bảo chính xác khoa học. Bài
giảng logíc, đủ nội dung theo chuẩn KTKN, rõ trọng tâm và gắn với thực tế.
+ Phương pháp truyền thụ: Phù hợp với đặc trưng bộ môn; không dạy

theo lối đọc- chép, áp đặt; tổ chức cho học sinh hoạt động tích cực chủ động;
học sinh được tham gia xây dựng bài, phát huy trí lực và giờ học thân thiện; thực
hiện linh hoạt các khâu; phân bố thời gian hợp lý, kiến thức trọng tâm được khắc
sâu và việc kết hợp các phương pháp trong giảng dạy.
+ Kết quả tiết dạy: Học sinh nắm, vận dụng kiến thức; tiết dạy hấp dẫn ấn
tượng và tính sáng tạo của tiết dạy.
Phạm Thị Vui

16


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

Từ đó rút kinh nghiệm, tư vấn giúp giáo viên tự điều chỉnh hoạt động
giảng dạy của mình theo hướng tích cực và hiệu quả hơn.
- Kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên
+ Việc thực hiện chương trình, kế hoạch giảng dạy giáo dục (thông qua
phân phối chương trình, sổ báo giảng và sổ đầu bài)
+ Việc thực hiện các yêu cầu về soạn bài theo quy định (thông qua giáo
án)
+ Việc kiểm tra, chấm bài, chữa bài, giúp đỡ các đối tượng học sinh
(thông qua sổ điểm và bì đựng bài kiểm tra của học sinh)
+ Việc sử dụng đồ dùng, thiết bị dạy học (qua sổ báo giảng, sổ mượn thiết
bị)
+ Việc thực hiện các yêu cầu về hồ sơ sổ sách (thông qua Sổ báo giảng;
Sổ điểm; Sổ dự giờ; Giáo án; Sổ tự học; Sổ ghi chép; Sổ đầu bài; Sổ sinh hoạt
chuyên môn; Sổ chủ nhiệm...).
+ Việc tham gia sinh hoạt chuyên môn tại trường, tại nhóm - tổ chuyên
môn liên trường và cụm trường.
- Kiểm tra chuyên đề đổi mới phương pháp giảng dạy

+ Tiết dạy (2 tiết)
+ Kiến thức: Kiến thức cơ bản, kiến thức chuyên sâu; Kiến thức kiểm tra
đánh giá; Kiến thức thực tế
+ Kỹ năng sư phạm: Kỹ năng lập KH, soạn giáo án theo hướng đổi mới;
Kỹ năng tổ chức các hoạt động dạy học, ứng dụng CNTT, sử dụng đồ dùng thiết
bị…; Kỹ năng chủ nhiệm, tổ chức các HĐNGLL; Kỹ năng thông tin, giao tiếp
ứng xử; Kỹ năng xây dựng, bảo quản hồ sơ.
- Kiểm tra kết quả giảng dạy, giáo dục của giáo viên
+ Thông qua các đợt khảo sát đầu năm, cuối kỳ và cuối năm
+ Thông qua kiểm tra trắc nghiệm trực tiếp học sinh;
+ Thông qua kết quả các bài kiểm tra thường xuyên, định kỳ
+ Thông qua kết quả môn lớp
- Kiểm tra hồ sơ, sổ sách của giáo viên
Đây là một việc luôn được nhà trường quan tâm, mỗi tháng BGH và tổ
chuyên môn kiểm tra hồ sơ của giáo viên một lần vào tuần 4 hàng tháng
Từ đầu năm học đến nay tôi đã kiểm tra hồ sơ sổ sách giáo án của giáo
viên 03 lần.
- Kiểm tra nề nếp, kết quả học tập của học sinh
Việc kiểm tra nề nếp, kết quả học tập của học sinh luôn được tôi và tổ
chuyên môn quan tâm bằng việc:
Phạm Thị Vui

17


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

+ Kiểm tra nề nếp đồ dùng dụng cụ học tập (đầu năm học, cuối học kỳ I)
+ Kiểm tra nề nếp học tập của học sinh các lớp (2 lần/ học kỳ) thông qua
dự giờ thăm lớp

+ Kiểm tra chất lượng học tập của học sinh qua túi đượng bài kiểm tra và
sổ điểm
Việc kiểm tra đánh giá thường xuyên đã giúp tôi rất nhiều trong công tác
quản lý hoạt động giảng dạy – học của giáo viên, học sinh trong nhà trường qua
đó tôi đã nắm được các thông tin rất cần thiết như: Việc thực hiện chương trình,
thời khoá biểu; Chất lượng bài soạn; Chất lượng giảng dạy của giáo viên; Chất
lượng học tập của học sinh; Việc tự học tự bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ;
Nề nếp thực hiện quy chế chuyên môn.... một cách chính xác, kịp thời để từ đó
giúp tôi có sự tác động phù hợp và hiệu quả, đó là cơ sở tạo điều kiện cho tôi
quản lý tốt hoạt động chuyêm môn góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy của
giáo viên và chất lượng học tập của học sinh.

CHƯƠNG IV - KẾT QUẢ
Qua quá trình áp dụng 4 biện pháp trên vào việc quản lý chuyên môn giáo
viên THCS trường TH&THCS Hà Sen, tôi đã và đang thu được kết quả đáng
mừng.
1. Xếp loại tay nghề GV năm học 2012- 2013:
NĂM HỌC

GIỎI

KHÁ

ĐẦU NĂM
CUỐI KÌ I

2 = 18%
3 = 27%

07 = 64%

08 = 73%

TRUNG BÌNH

02 = 18%
0 = 0%

CÒN YẾU

0
0

Trước đây còn một số giáo viên chưa thực hiện tốt nề nếp chuyên môn,
đến nay 100% giáo viên có ý thức thực hiện nề nếp chuyên môn.
100% giáo viên có đầy đủ hồ sơ sổ sách giáo án theo quy định, hồ sơ của
giáo viên ghi chép đầy đủ và có nhiều tiến bộ. Học kỳ I khi trường tổ chức hội
thi hồ sơ GV có 3 bộ hồ sơ được trường xếp loại A, còn lại là B; trong hội thi
GV giỏi cấp cụm có 08 GV tham gia có 02 bộ xếp loại A, 06 bộ xếp loại B.
Kết quả kiểm tra chuyên đề Đổi mới PP giảng dạy, kiểm tra đánh giá theo
chuẩn KTKN, trường kiểm tra 08 đ/c kết quả tốt 03 đ/c chiếm 37,5%, khá 05 đ/c
chiếm 62,5%
Kêt quả hội thi giáo viên giỏi cấp cụm có 8 đồng chí tham gia xếp loại
giỏi 01 đ/c, xếp loại khá 07 đ/c.
Kêt quả hội thi giáo viên giỏi cấp huyện có 01 đồng chí tham gia xếp loại
tiết dạy cả 02 tiết đều xếp loại giỏi
Sau quá trình nghiên cứu, vận dụng các biện pháp trên vào việc quản lý
chuyên môn cấp THCS trường TH&THCS Hà Sen, tay nghề của giáo viên đã
được nâng lên một cách rõ rệt.
2. Kết quả các hội thi:
Phạm Thị Vui

18


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

a) Giáo viên giỏi:
STT

NĂM HỌC

CẤP THÀNH PHỐ

CẤP HUYỆN

CẤP CỤM

1

2010- 2011

0

01 giỏi

2

2011- 2012

Không tổ chức Không tổ chức

2

2012- 2013

Không tổ chức

01 giỏi
01 giỏi
05 khá
01 giỏi
07 khá

01 giỏi

GHI CHÚ

b) Học sinh giỏi:
NĂM HỌC

CẤP THÀNH
PHỐ

1

2009- 2010

01 giải nhì
sơn ca

2

2010 - 2011

01 giải ba

3

2011- 2012

STT

4

2012- 2013

CẤP HUYỆN

CẤP CỤM

03 giải nhất
01 giải ba
03 giải KK
05 giải nhất
03 giải nhì
02 giải ba
02 giải KK
01 giải ba môn
CN
01 giải KK

môn CN
01 giải KK
MT
01 giải KK hát
nhạc
01 giải ba MT
01 giải KK
MT

GHI CHÚ

Một số hội
thi chưa tổ
chức

3.Chất lượng giáo dục:
STT

NĂM HỌC

1
2
3
4

2009 -2010
2010- 2011
2011 - 2012
Kì I 2012-2013

CHUYỂN
LỚP

CHUYỂN
CẤP

TỈ LỆ HS
KHÁ GIỎI

TỈ LỆ HS
YẾU

100%
100%
100%

100%
100%
100%

25%
52,5%
56,4%
47,4%

0%
0%
0%
0%

+ Năm học 2012- 2013, năm thứ tám ngành giáo dục thực hiện cuộc vận
động: “Hai không”; năm thứ ba triển khai: Dạy học, kiểm tra theo chuẩn kiến
thức kỹ năng; chuẩn nghề nghiệp giáo viên THCS và chuẩn hiệu trưởng. Với rất
nhiều khó khăn thách thức song với sự quyết liệt trong chỉ đạo chuyên môn và
sự đồng tâm nhất trí cố gắng khắc phục khó khăn của đội ngũ giáo viên, trường
TH&THCS Hà Sen đã giữ vững chất lượng dạy- học của những năm trước và
từng bước vươn lên.
Phạm Thị Vui

19


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

Hiện tượng giáo viên giáo án soạn qua loa, bài giảng chưa đổi mới
phương pháp đã giảm một cách rõ rệt; Đã có nhiều tiết dạy được xếp loại khá,
loại giỏi, bài dạy hấp dẫn và ấn tượng. Nhiều giáo án điện tử được giáo viên đầu
tư công phu và khi dạy đạt kết quả tốt. Tay nghề của giáo viên THCS trường
TH&THCS Hà Sen từng bước được nâng lên, chất lượng giảng dạy của giáo
viên và chất lượng học tập của học sinh ngày càng tiến bộ.
Bên cạnh những thành tích đã đạt được rất đáng phấn khởi song vẫn có
giáo viên chưa thực hiện tốt nề nếp chuyên môn vẫn còn để phải nhắc nhở, chất
lượng dạy- học của giáo viên và học sinh vẫn cần phải nâng cao hơn nữa mới
đáp ứng được yêu cầu của xã hội, với yêu cầu xây dựng trường chuẩn quốc gia
để phục vụ chương trình xây dựng nông thôn mới và của yêu cầu kiểm định chất
lượng trong giai đoạn hiện nay. Nhưng tôi tin tưởng rằng với sự chỉ đạo thống
nhất của ban giám hiệu nhà trường, việc chỉ đạo, quản lý chuyên môn một cách
khoa học, hiệu quả cộng với sự nỗ lực phấn đấu vươn lên của giáo viên và học
sinh, hoạt động chuyên môn ở trường TH&THCS Hà Sen nhất định sẽ đi vào
quỹ đạo, sẽ đạt kết quả cao, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà

trường nói riêng và của ngành giáo dục và đào tạo Cát Hải nói chung.
PHẦN III - KẾT LUẬN
Giáo dục có vai trò quyết định cho sự thành công của sự nghiệp công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước; Đảng ta luôn xác định: Giáo dục phải đi
trước một bước để thực hiện mục tiêu: “Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi
dưỡng nhân tài”. Muốn vậy các nhà quản lý nói riêng và các nhà giáo nói chung
phải nắm vững mục tiêu giáo dục, cần có thái độ đúng và không ngừng nâng cao
quan điểm phục vụ tổ quốc, phục vụ nhân dân. Phải luôn rèn luyện phẩm chất
chính trị, đạo đức lối sống phải trau dồi chuyên môn nghiệp vụ, đổi mới phương
pháp quản lý, đổi mới phương pháp giảng dạy, phương pháp kiểm tra đánh giá,
phương pháp giáo dục để góp phần vào việc nâng cao chất lượng và hiệu quả
giáo dục.
Qua lý luận và thực tiễn quản lý chỉ đạo chuyên môn THCS trường Tiểu
học và trung học cơ sở Xuân Đám trước kia và trường TH&THCS Hà Sen hiện
nay đã khẳng định: Chất lượng đội ngũ, chất lượng giảng dạy của giáo viên và
học tập của học sinh là nhân tố quyết định trong việc nâng cao chất lượng giáo
dục của nhà trường. Chính vì thế mà việc bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ, tay nghề, nâng cao chất lượng giảng dạy cho giáo viên và học
tập của học sinh là việc làm luôn được tôi quan tâm hàng đầu trong quá trình
quản lý của mình. Bằng kinh nghiệm của bản thân tôi thấy là một cán bộ quản
lý, muốn quản lý, chỉ đạo tốt hoạt động chuyên môn để nâng cao chất lượng dạy
và học, một hoạt động trọng tâm có ý nghĩa quyết định chất lượng giáo dục của
nhà trường chúng ta cần:
Thứ nhất: Nghiên cứu kỹ đặc điểm tình hình của nhà trường đặc biệt là
phải đánh giá đúng cán bộ giáo viên về: Năng lực quản lý; Trình độ chuyên môn
nghiệp vụ; Tay nghề; Ý thức thực hiện các nề nếp, quy định chuyên môn của họ
và nề nếp học tập của học sinh
Phạm Thị Vui

20

Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

Thứ hai: Vận dụng linh hoạt các biện pháp quản lý chuyên môn để nâng
cao chất lượng dạy cua giáo viên và học của học sinh cụ thể là:
1. Xây dựng các kế hoạch chỉ đạo, quản lý chuyên môn một cách khoa
học, phù hợp và chỉ đạo tổ chuyên môn xây dựng các kế hoạch tổ chức thực hiện
một cách hiệu quả
2. Xây dựng nề nếp chuyên môn cho giáo viên và nề nếp học tập tích cực,
chủ động, sáng tạo của học sinh
3. Chỉ đạo tốt việc đổi mới phương pháp giảng dạy, kiểm tra đánh giá trên
tinh thần phát huy tính tích cực sáng tạo của học sinh và bám sát chuẩn kiến
thức kỹ năng
4. Tăng cường công tác kiểm tra đánh giá hoạt động của giáo viên và học
của học sinh một cách khoa học, khách quan và hiệu quả góp phần nâng cao
chất lượng giáo dục.
Qua những năm làm cán bộ quản lý phụ trách chuyên môn THCS của
nhiều trường, tôi đã mạnh dạn vận dụng một số biện pháp nêu trên vào việc
quản lý chuyên môn cấp THCS trường TH&THCS Xuân Đám và trường
TH&THCS Hà Sen trong công tác quản lý của mình. Mặc dù đã và đang thu
được kết quả tương đối tốt song cũng không thể tránh khỏi những thiếu sót,
khiếm khuyết.
Tôi rất mong nhận được sự tham gia góp ý kiến của các đồng chí đồng
nghiệp để kinh nghiệm “Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao
chất lượng giáo dục cấp THCS ở trường TH&THCS Hà Sen” được hoàn
chỉnh hơn góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của trường TH&THCS Hà
Sen nói riêng và của huyện Cát Hải nói chung.
Xin trân trọng cám ơn!
Hà Sen, ngày 04 tháng 02 năm 2013

NGƯỜI VIẾT

Phạm Thị Vui

Phạm Thị Vui

21


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

MỤC LỤC
STT
1

2

NỘI DUNG
CAM KẾT

TRANG
1

PHẦN I : ĐẶT VẤN ĐỀ

3

LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
KẾT QUẢ CẦN ĐẠT ĐƯỢC

ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI NGHIÊN CỨU
PHẦN II : NỘI DUNG

3
4
4
4
5

CHƯƠNG I : CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VẤN ĐỀ
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG VÀ NGUYÊN NHÂN CỦA THỰC TRẠNG

5
5
5
7
8
8
11
13
15
17
18

1. Đặc điểm chung
2. Thực trạng
3

CHƯƠNG III : MỘT SỐ BIỆN PHÁP QUẢN LÝ...

1. Xây dựng kế hoạch quản lý...
2. Xây dựng nề nếp....
3. Chỉ đạo đổi mới phương pháp...
4. Tăng cường kiểm tra đánh giá...
CHƯƠNG IV: KẾT QUẢ

4

Phạm Thị Vui

PHẦN III : KẾT LUẬN
BÀI HỌC

22


Một số biện pháp quản lý chuyên môn để nâng cao chất lượng giáo dục cấp THCS ở Trường TH&THCS Hà Sen

KẾT QUẢ CHẤM

HỘI ĐỒNG KHOA HỌC TRƯỜNG

Điểm:
Xếp loại:

HỘI ĐỒNG KHOA HỌC CỤM HÀ SEN

Điểm:
Xếp loại:

HỘI ĐỒNG KHOA HỌC HUYỆN

Điểm:
Xếp loại:

Phạm Thị Vui

23