35224603 tổng quan về phat thảo thiết kế đường ống

MӨC LӨC
Chương 1
Tәng quan vӅ phác thҧo và thiӃt kӃ ӕng
Nhӳng loҥi dӵ án
Nhà quҧn lí cӫa nhӳng ngưӡi phát thҧo và
thiӃt kӃ ӕng
Nhӳng công ty kӻ thuұt và xây dӵng
Nhӳng công ty điӅu hành
Nhӳng công ty kӻ thuұt kiӃn trúc
Nhӳng công ty xây dӵng
Nhӳng công ty sҧn xuҩt
Chuҭn bӏ đӇ phát thҧo đưӡng ӕng
Nhӳng kӻ năng kӻ thuұt
Nhӳng kӻ năng cá nhân
Sӵ tҥo thành nhӳng bҧn vӁ đưӡng ӕng
Chương 2
Ӕng thép
Lӏch sӱ đưӡng ӕng
Vұt liӋu đưӡng ӕng
Nhӳng phương pháp sҧn xuҩt
Kích cӥ cӫa ӕng
Đӝ dày thành ӕng
Nhӳng phương pháp lҳp ghép ӕng
Ӕng gang đúc
Ӕng nhӵa
Bҧn vӁ ӕng
Chương 3
Phө tùng ӕng
Elbows 900
Elbows 450

Tee hàn
Stub-in
Coupling
Reducers
Cap hàn
Ӭng dөng cӫa nhӳng mӕi ghép nӕi
Phө tùng ӕng Screwed and Socket-Weld
Pipe Nipples
Flanged Fittings
Phө tùng ӕng gang đúc
Phө tùng ӕng nhӵa
Tóm lưӧc
Thông tin bài tұp
Bҧn vӁ bài tұp chương 3
Chương 4

Flange cơ bҧn
Rating flanges
Mһt tiӃp xúc cӫa flange
Các kiӇu flanges
Bulông
Gaskets
Tóm lưӧc
Thông tin bài tұp
Bҧn vӁ bài tұp chương 4
Chương 5
Valves
Valve là gì
KiӇu van chung
Vұn hành van

Tóm lưӧc
Bҧn vӁ bài tұp chương 5
Chương 6
ThiӃt bӏ cơ khí
Nhӳng loҥi thiӃt bӏ
ThiӃt bӏ thông dөng
Thuұt ngӳ thiӃt bӏ
Nhà cung cҩp dӳ liӋu bҧn vӁ
VӁ thiӃt bӏ
Tóm lưӧc
Bҧn vӁ bài tұp chương 6
Chương 7
Sơ đӗ dòng chҧy và bӕ trí thiӃt bӏ
Công dөng cӫa sơ đӗ dòng chҧy
Các kiӇu sơ đӗ dòng chҧy
Nhӳng kí hiӋu trong đưӡng ӕng
Mһt phҷng bӕ trí dòng chҧy
Tóm lưӧc
Thông tin bài tұp
Bҧn vӁ bài tұp chương 7
Chương 8
Ký hiӋu và thông sӕ kӻ thuұt
Phân loҥi thông sӕ kӻ thuұt
Nhӳng tӯ viӃt tҳc
Tӯ viӃt tҳt trong đưӡng ӕng
Tóm lưӧc
Chương 9
Cách bӕ trí thiӃt bӏ

HӋ tӑa đӝ trên mһt phҷng
Vӏ trí mһt bҵng
Đơn vӏ sơ đӗ mһt bҵng
Bҧn vӁ vӏ trí thiӃt bӏ
Bҧn vӁ vӏ trí cӫa nӅn móng
Bҧn liӋt kê bҧn vӁ đưӡng ӕng
Tóm lưӧc
Chương 10
Bҧn vӁ lҳp đһt đưӡng ӕng, mһt cҳt và
cao đӝ
Bҧn vӁ lҳp đһt
Trách nhiӋm cӫa ngưӡi thiӃt kӃ đưӡng ӕng
Nhӳng nguӗn thông tin cho bҧn vӁ lҳp
đưӡng ӕng
Sơ đӗ công đoҥn
Sơ đӗ bҧn vӁ lҳp đưӡng ӕng
Kích thưӟc
Mһt cҳt đưӡng ӕng và cao đӝ cӫa chúng là
gì
Bҧn vӁ chi tiӃt
Tóm lưӧc
Bài tұp: mһt bҵng, cao đӝ và mһt cҳt
Chương 11
Chi tiӃt ӕng cơ bҧn
Khoҧng không gian gá ӕng
Bҧn vӁ ӕng trên rack
Đӝ linh hoҥt cӫa ӕng
Mһt bҵng cho sӵ giҧn nӥ nhiӋt
Cӕ đӏnh ӕng
Pipe Insulation Shoes

Dүn hưӟng ӕng
Field Supports
Dummy Supports
Nhӳng thanh móc
Nhӳng thanh móc treo dҥng lò xo
Giá đӥ ӕng bҩt kǤ

Phͭ lͭc A
Dӳ liӋu kích thưӟc
Phͭ lͭc B
Tәng quan vӅ chӳ viӃt
Phͭ lͭc C
Đưӡng nét cơ bҧn
Phͭ lͭc D

Tóm lưӧc
Chương 12
HӋ thӕng đưӡng ӕng
Nhӳng thiӃt bӏ tiӋn ích
Nhӳng dҥng van điӅu khiӇn
Nhӳng trҥm tiӋn ích
Hoҥt đӝng cӫa đӗng hӗ
HӋ thӕng cӕng và ӕng ngҫm
Tóm lưӧc
Chương 13
Piping Isometrics
Isometrics là gì?
Bҧn vӁ piping isometrics
Kích thưӟc, ghi chú trong bҧn vӁ iso
Isometrics

offsets
Tóm lưӧc
Bҧn vӁ thӵc hành
Chương 14
Tùy biӃn acad
Tҥo ra tên dòng lӋnh
Sӱ dөng auto-slip
Tóm lưӧc
Chương 15
Mô hình 3 kích thưӟc cӫa hӋ thӕng ӕng
Nhӳng lӧi thӃ cӫa mô hình 3D
KiӇm tra cho sӵ giao cҳt
Tӵ đӝng tҥo ra bҧn vӁ tӯ 1 mô hình
Máy tính-trӧ giúp kӻ thuұt cӫa nhӳng mô
hình
Chӑn 1 bӝ phҫn mӅm ӭng dөng làm mô
hình
Xây dӵng 1 mô hình 3D sӱ dөng
Autoplant

Xem lҥi toán hӑc
Phͭ lͭc E
Sӱ dөng máy tính
Phͭ lͭc F
TӍ lӋ cӫa công trình
Bҧng chú giҧi
Mөc lөc


TӘNG QUAN Vӄ PHÁC THҦO

THIӂT Kӂ ӔNG

Trong thiӃt kӃ 1 thiӃt bӏ trong ngành công nghiӋp, ngưӡi kӻ sư phҧi triӇn khai đưӧc nhӳng bҧn
qui trình công nghӋ, thiӃt lұp các qui cách kӻ thuұt cӫa dӵ án và thiӃt kӃ hoһc lӵa chӑn thiӃt bӏ. Nhӳng
ngưӡi phác thҧo thiӃt kӃ sӱ dөng nhӳng thông tin đưӧc cung cҩp bӣi các kӻ sư, nhà cung cҩp thiӃt bӏ và
áp dөng nhӳng kiӃn thӭc và nhӳng kinh nghiӋm đã hӑc đưӧc trong cơ quan và phҥm vi đӇ thiӃt kӃ lăp
đһt thiӃt bӏ đó.
Trong bҧn thiӃt kӃ và lҳp đһt cӫa 1 khu công nghiӋp, hàng ngàn bҧn vӁ vӅ đưӡng ӕng rҩt cҫn
thiӃt cho viӋc cung cҩp thông tin chi tiӃt cho nhӳng ngưӡi thơ có tay nghӅ cao là nhӳng ngưӡi sӁ thiӃt
kӃ cho thiӃt bӏ. bҧn vӁ thiӃt kӃ và sơ đӗ lҳp đһt máy. bҧn thiӃt kӃ và sơ đӗ lҳp đһt máy phҧi đem lҥi sӵ
tin tưӣng cho khách hàng, ngân sách và ngày khӣi công sҧn xuҩt.
Mӛi nhóm sҧn xuҩt ӕng phҧi có trách nhiӋm chính vӅ bҧn thiӃt kӃ và sơ đӗ lҳp đһt máy. nhӳng
ngưӡi phát thҧo và thiӃt kӃ phҧi cӕ gҳn nӛ lӵc cùng vӟi ngưӡi thӧ máy thӧ điӋn, thӧ cơ khí và thӧ chӃ
tҥo thông qua phương pháp thiӃt kӃ. mӛi nhóm sҧn xuҩt ӕng phҧi cung cҩp cho mӛi nhóm thiӃt kӃ
nhӳng thông tin cҫn thiӃt đӇ hӑ hoàn thành bӝ phұn dӵ án cӫa mình và có kӃ hoҥch hoàn chӍnh và bҧn
bҧn thiӃt kӃ công trình đưӧc hoàn thành đúng thӡi hҥn. trong khoҧng thӡi gian này các nhà thiӃt kӃ phҧi
đӃn thăm máy móc ӣ các công trưӡng xây dӵng đӇ thành lұp (tie-ins) hoһc kiӇm tra lҥi nhӳng thông tin
cҫn thiӃt đӇ hoàn tҩc bҧn thiӃt kӃ.
CÁC LOҤI DӴ ÁN
Lĩnh vӵ thiӃt kӃ và phát thҧo ӕng bao gӗm nhiӅu phҥm vi cӫa bҩt kǤ lĩnh vӵc pahát thҧo thiӃt kӃ
nào.
Nhͷng d͹ án thi͇t k͇ có kh̫ thi bao g͛m:
y

Máy chӃ tҥo năng lưӧng.

y

Tә hӧp hoá dҫu.

y

Máy chӃ tҥo giҩy và nghiӅn bӝt.

y

Máy sҧn xuҩt phân bón.

y

HӋ thӕng ӕng dүn cho bӋnh viӋn và cho các toà nhà văn phòngcao tҫng.

y

Máy chӃ tҥo dưӧc phҭm.

y

Máy chӃ biӃn thӵc phҭm.

y

Máy chӃ tҥo nhiên liӋu tәng hӧp.

1


y

ThiӃt bӏ vӅ đưӡng ӕng.

y

ThiӃt bӏ xӳ lý nưӟc.

y

Xӳ lý chҩt thҧi trong môi trưӡng.

NhiӅu dӵ án sӁ đưӧc thiӃt kӃ cho xây dӵng ӣ nhӳng nơi khác tҥo cho ngưӡi thiӃt kӃ cơ hӝi đi du
lӏch. mӛi dӵ án sӵ hiӋn diӋn cӫa ngưӡi vӁ và thiӃt kӃ vӟi cơ hӝi mӥ rӝng kӻ năng và kiӃn thӭc cӫa hӑ
trong lĩnh vӵc thiӃt kӃ ӕng.
NHÀ TUYӆN DӨNG CӪA NHӲNG NGƯӠI VӀ VÀ THIӂT Kӂ ӔNG
Nhà tuyӇn dөng thưӡng tìm thuê nhӳng nhà thiӃt kӃ và vӁ ӕng cho nhiӅu công ty đó là:
y

Các công ty cơ khí và xây dӵng

y

Các công ty điӅu hành

y

Các công ty xây dӵng

y

Nhӳng công ty kiӃn trúc

y

Nhӳng công ty chӃ tҥo
CÁC CÔNG TY KӺ THUҰT XÂY DӴNG VÀ XÂY DӴNG

Các công ty kӻ thuұt xây dӵng và xây dӵng cung cҩp bҧn thiӃt kӃ và sơ đӗ lҳp đһt cӫa 1 loҥi
máy móc. nhiӅu khách hàng đã cân nhҳc lĩnh vӵc kӻ thuұt xây dӵng và thiӃt kӃ cӫa 1 dӵ án đӕi vӟi
công ty này và công ty khác. Trong khi nhiӅu công ty điӅu hành có sӕ lưӧng kӻ sư nhӓ. nhӳng ngưӡi
hàng ngày trao đәi nhu cҫu cӫa bҧn vӁ đưӧc cұp nhұt và có sӵ thay đәi như thêm 1 cái pump hoһc 1
thiӃt bӏ nhӓ khác, hӑ kgông có nhân lӵc. tәng công trình thiӃt kӃ và xây dӵng có thӇ yêu cҫu hàng trăm
công nhân và có thӇ cҫn đӃn hàng năm trong công viӋc thiӃt kӃ và xây dӵng cӫa công trình.
CÔNG TY ĐIӄU HÀNH
Các công ty điӅu hành là nhӳng khách hàng mà hàng ngày tham gia vào viӋc vұn hành cӫa máy
móc. Là nhӳng ngưӡi tim ra dӏch vө cӫa các công ty kӻ thuұt xây dӵng và xây dӵng. khi máy móc
đưӧc chҩp nhұn và mӣ rӝng trên thӏ trưӡng hoһc xây dӵng 1 dӵ án mӟi. nhiӅu công ty điӅu hành đã giӳ
lҥi mӝt sӕ nhӓ kӻ thuұt viên tҥi công ty hoһc tҥi công trưӡng. kӻ sư thiӃt kӃ đưӧc chҩt vҩn vӅ sӵ vұn
hành hàng ngày cӫa máy móc và tuân theop cách xây dӵng cӫa các dӵ án nhӓ. điӅu này yêu cҫu nhӳng
kӻ sư thiӃt kӃ phҧi có nhӳng kӻ năng và sӳ dөng kiӃn thӭc đáng kӇ khi anh ta hoһc chӏ ta đưӧc yêu cҫu
thiӃt kӃ và lҳp đһt 1 dӵ án hoàn hҧo. bҧn thiӃt kӃ có thӇ chuҭn bӏ sҷn bҧn vӁ vӅ ӕng, thép và nӅn móng
khi có nhu cҫu, thұm chí cón phҧi thiӃt kӃ đưӧc thiӃt bӏ, hӋ thӕng điӋn khi đưӧc yêu cҫu.
NHӲNG CÔNG TY KIӂN TRÚC
Nhӳng ngưӡi vӁ và thiӃt kӃ đưӧc các công ty kӻ thuұt kiӃn trúc thuê đӇ vұn dөng các kӻ năng
cӫa hӑ đӃn thương mҥi và nhӳng toà nhà cao tҫng. bao gӗm các toà nhà văn phòng nhiӅu tҫng lҫu, bӋnh
viӋn, chung cư, trung tâm mua sҳm hoһc các kiӃn trúc tương tӵ. ngoài ra nhӳng thành phҫn ӕng dүn
trong ngành công nghiӋp như vұy còn tìm thҩy trong nhӳng lò hơi đһc biӋt. thêm vào đó hӋ thӕng
đưӡng ӕng phҧi thӃt kӃ đưӧ cho các đưӡng ӕng nưӟc hӋ thӕng thông gió HVAC, và hӋ thӕng thoát
nưӟc đó là tҩc cҧ các yêu cҫu trong nhӳng kiӃn trúc đó.
nhӳng ngưӡi vӁ và thiӃt kӃ ӕng phҧi có nhӳng khҧ năng vӁ sҹn có như sau:

2

y

Nhӳng lưu trình cӫa đưӡng ӕng

y

Sơ đӗ mһt bҵng tәng thӇ

y

Bҧn vӁ vӏ trí thiӃt bӏ

y

Bҧn vӁ đưӡng ӕng ISO

ViӋc hӑc ³ngôn ngӳ´ cӫa đưӡng ӕng trang bӏ cho công nhân đӇ tiӃn tӟi các lĩnh vӵc khác bên trong
1 công ty kӻ thuұt. nhӳng lĩnh vӵc này không chӍ bao gӗm lĩnh vӵc vӁ và thiӃt kӃ mà còn:
y

Thương mҥi

y

Vұt liӋu điӅu khiӇn

y

Vұt tư tiêu hao

y

Dӵ trù ưӟc lưӧng

y

Sӵ giҧn nӣ cӫa ӕng và nhӳng giá đӥ cho ӕng

y

CAD hӛ trӧ

y

Quҧn lý dӵ án
CÁC CÔNG TY XÂY DӴNG

NhiӅu công ty chӍ chuyên vӅ xây dӵng nhà máy, ӣ đây nhӳng ngưӡi thiӃt kӃ đưӡng ӕng thұm
chí có thӇ giúp đӥ giám sát xây dӵng nhà máy trong khi công viӋc đó là dưӟi sӵ giám sát cӫa 1 giám
sát viên xây dӵng. ngưӡi thiӃt kӃ thưӡng đưӧc gӑi đӃn đӇ thay đәi thiӃt kӃ nhӓ, khi phát hiӋn ra lӛi
trong quá trình xây dӵng hoһc khi khách hàng yêu cҫu thay đәi. khi hoàn tҩc 1 dӵ án nhӳng bҧn vӁ này
đưӧc cұp nhұt mӟi lҥi nhӳng thay đәi đó sinh ra trong suӕt quá trình xây dӵng. Nhӳng bҧn vӁ đó đưӧc
xem lҥi đӇ xem như xây dӵng bҧn vӁ.
NHӲNG CÔNG TY CHӂ TҤO
Sӵ sҧn xuҩt mà nhӳng công ty sҧn xuҩt và vұn chuyӇn đưӡng ӕng cҫn thiӃt cho xây dӵng cӫa
nhà máy đӃn tҥi chә làm viӋc. nhiӅu bҧn vӁ xây dӵng đưӧc gӑi là ӕng cuӝn, bҧn vӁ đó phҧi đưӧc chuҭu
bӏ sҹn. nhӳng bҧn vӁ này đã cho kích thưӟc chi tiӃt tӯ đó nhӳng ngưӡi thӧ hàn có thӇ tҥo dӵng nên cái
ӕng. ngưӡi vӁ hay ngưӡi chuҭn bӏ cho nhӳng bҧn vӁ này không đòi hӓi phҧi có 1 không gian rông trên

sơ đӗ mһt bҵng, tuy nhiên vӏ trí cung cҩp ngưӡi vӁ vӟi nhӳng kinh nghiӋm quí giá trong vұt liӋu và
khoa hӑc vұt liӋu.
CHUҬN Bӎ CHO BҦN VӀ PHÁT ĐƯӠNG ӔNG
Sinh viên phҧi có nӅn tҧn tӕt vӅ kӻ thuұt vӁ phát cơ bҧn trưӟc khi bưӟc vào lĩnh vӵ thiӃt kӃ và
phát thҧo đưӡng ӕng. sinh viên nên có 1 kӻ năng phát thҧo mӝt cách khéo léo, nó liên quan đӃn nét vӁ
thҷng và chӳ viӃt tay. Sinh viên phҧi đҥt đưӧc 1 nӅn tҧng cҫn thiӃt đӇ sӱ dөng ít nhҩt nhӳng công cө
phҫn mӅm như Acad và propipe thì hiӋu quҧ hơn. Sinh viên có nhӳng thuұn lӧi này hӑ sӁ sӱ dөng đưӧc
nhiӅu phҫn mӅm phӭc tҥp dӵa vào phҫn mӅm cad đӃn mô hình khӕi 3d.
NHӲNG KӺ NĂNG KӺ THUҰT
Ngưӡi vӁ phҧi trӣ nên thành thҥo trong viӋc sӱ dөng các phө tùng đưӡng ӕng, flange. Valves và
thiӃt bӏ. điӅu này sӁ đòi hӓi thӡi gian và công sӭc đӇ làm chӫ s8ө nhұn biӃt nhӳng ký hiӋu, hình dҥng
cũng như nghiên cӭu đӇ tìm ra kích thưӟc cҫn thiӃt cho viӋc vӁ nhӳng hҥng mөc cho tӹ lӋ. thông

3


thưӡng khi bҳt đҫu, ngưӡi vӁ bҳt đҫu cho viӋc chӍnh sӱa bên ngoài cho nhӳng bҧn vӁ hiӋn có. Đây là
nơi hӑ tiӃp thu nhӳng kӻ năng và kiӃn thӭc cӫa đưӡng ӕng, điӅu đó sӁ cho phép hӑ tiӃn đӃn vӏ trí cӫa
ngưӡi thiӃt kӃ đưӡng ӕng
Ngưӡi thiӃt kӃ là ngưӡi đã tӯng làm viӋc trong lĩnh vӵc như nhӳng ngưӡi lҳp ráp ӕng hoһc thӧ
hàn tòm thҩy điӅu này qua nhӳng kinh nghiӋm quí báo trong thӃ giӟi thӵc tiӉn. NhiӅu lҫn trҧi qua kinh
nghiӋm cho phép hӑ tiӃn đӃn mӝt bưӟc đi nhanh hơn.
NHӲNG KӺ NĂNG CÁ NHÂN
Ngưӡi sinh viên không thӇ không chú ý đӃn sӵ nói, viӃt và kӻ năng toán hӑc. mӛi công ty đánh
giá tương lai cӫa nhân viên trong suӕt quá trình phӓng vҩn, không chӍ cho kӻ năng kӻ thuұt chuyên
môn nhưng tҩc cҧ là nhӳng kӻ năng cҫn thiӃt đӇ kӃt hӧp làm viӋc vӟi đӝi ngũ kӻ thuұt. Sӵ kӃt hӧp này
là phҧi cho mӝt đӝi ngũ hҹn hoi đӇ hoàn thành công viӋc vӟi sӕ lӛi nhӓ nhҩt.
Tính trung thӵc, sӵ tin cұy sӵ tұn tөy nhҵm đӇ hoàn thiӋn mӝt kӻ năng và thái đӝ cӝng tác tích
cӵc mang đӃn sӵ nghiӋp thành công cӫa ngưӡi thiӃt kӃ. bҥn có thӇ là thành viên cӫa đӝi thiӃt kӃ. bҥn có
thӇ làm viӋc vӟi mӑi ngưӡi tӭ tҩc cҧ các nưӟc trên thӃ giӟi. viӋc trҧi qua thӡi gian dài vӟi nhӳng đӗng

nghiӋp có nhiӅu thành công qua sӵ đánh giá hҵng năm và sӁ bù đҩp cho sӵ có gҳng cӫa bҥn.
SӴ HÌNH THÀNH CӪA BҦN VӀ ĐƯӠNG ӔNG
Sә tay cӫa ngưӡi vӁ, sӱ dөng sӵ đa dҥng cӫa bӝ thưӟc góc, nhӳng khung mүu bҵng nhӵa (tròn
và elip), và thưӟc tӍ lӋ đӇ trình bày nhӳng bҧn vӁ cӫa đưӡng ӕng. trong khi nhӳng máy xóa bҵng điӋn
tӱ là không cҫn thiӃt, chúng làm công viӋc xóa là nhiӅu hơn, dӉ hơn và nhanh hơn. nhӳng búy chì và
than chì vào nhӳng kích thưӟc và hình dҥng trong mӝt phҥm vi rӝng. ngưӡi vӁ thưӡng dùng 1 cây bút
chì 4H đӇ vӁ nhӳng đưӡng bao và đưӡng lưӟi, và dùng 1 H hoһc F đӇ vӁ nhӳng đưӡng nét khác, và
nhӳng ký tӵ cҫn thiӃt. tҩc cҧ đӝ dҫy cӫa đưӡng kҿ có vai trò quan trong trong bҧn vӁ đưӡng ӕng.
Chì A.7mmhoһc rӝng hơn thưӡng dùng đӇ vӁ nhӳng thành phҫn chính như đưӡng ӕng và chӳ
ký tӵ. nӅn móng thiӃt bӏ, thiӃt bӏ, đӃ thiӃt bӏ, cơ cҩu giá đӥ, và nhӳng đưӡng kích thưӟc cơ bҧn vӟi nét
chì A.5mm.
Nhӳng điӅu đó không đӫ nhҩn mҥnh tҫm quan trӑng cӫa đһt tính đưӡng kҿ cơ bҧn và chӳ viӃt.
ngӳng bҧn vӁ tay luôn có trong và ngoài tӫ hӗ sơ ngưӡi vӁ và chҥy qua máy in. điӅu này yêu cҫu nhӳng
đưӡng nét và chӳ víêt phҧi rõ ràng và chҩt lưӧng tӕt đӇ kích thưӟc và nhӳng cái khác đưӧc bҧo vӋ tӕt.
NHӲNG PHҪN MӄM ӬNG DӨNG CAD
Có nhiӅu phҫn mӅm ӭng dөng cad khác nhau trên thӏ trưӡng hôm nay. nhiӅu công ty kӻ thuұt
yêu cҫu nhân viên thiӃt kӃ cӫa hӑ biӃt và sӳ dөng nhiӅu phҫn mӅm ӭng dөng cad khác nhau. nhӳng
công ty kӻ thuұt phҧi chuҭn bӏ đӇ cung cҩp cho khách hàng sӵ tӕi ưu cӫa nhӳng chương trình cad.
Trong thương trưӡng ngày nay, ngưӡi vӁ và thiӃt kӃ ӕng cҫn phҧi hӑc làm sao đӇ sӱ dөng Acad và
Microstation. Hai chương trình cad này là đưӧc các công ty kӻ thuұt sӱ dөng rӝng rãi trong hoa kǤ và
khҳp cҧ thӃ giӟi.
Ngoài chương trình cad trên thӏ trưӡng ngày nay còn có vài chương trình phҫn mӅm đưӡng ӕng
nhӳng công ty kӻ thuұt phҧi đáp ӭng nhӳng yêu cҫu cҫn thiӃt cӫa nhӳng khách hàng. nhӳng công ty
phҫn mӅm phҧi phát triӇn đӅu đһn, sӱa chӳa và nұng cҩp chương trinh đӇ đáp ӭng nhu cҫu cӫa nhӳng
công ty kӻ thuұt và thiӃt kӃ. trong khi vӟi bҩt kǤ doanh nghiӋp nào mӛi ngưӡi phát triӇn phҫn mӅm nào
cӕ gҳn tұp hӧp nhӳng tính năng đһc biӋt và nhӳng tiӋn nghi vào trong bӝ phҫn mӅm cӫa hӑ, điӅu đó sӁ
thu hút tiӅm năng cӫa ngưӡi sӱ dөng. thông thưӡng khách hàng sӁ đӅ ra nhӳng gói thҫu cho 1 dӵ án sӱ
dөng mӝt chương trình phҫn mӅm đưӡng ông 1 chuyên biӋt đӇ hoàn tҩc. hҫu hӃt nhӳng phҫn mӅm

4

đưӡng ӕng đưӧc cung cҩp nhӳng ngưӡi dùng cuӕi cùng vӟi khҧ năng thưӧc hiӋn bӝ 3 kích thưӟc máy
tính, mô hình hoàn thành 1 cách thuұn tiӋn. nhӳng bӝ phҫn mӅm như Autoplant, PDS và PDMS và
nhӳng phҫn mӅm khác vӟi khҧ năng chung là khҧ năng tҥo ra cҧ 2 bҧn vӁ 2D và 3D.

5


ӔNG THÉP

LӎCH SӰ Vӄ ӔNG
Cách đây đã lâu đӇ giҧi quyӃt viӋc đem theo nưӟc tӯ gҫn nguӗn suӕi đҵng sau đӃn nơi ӣ là nӛi khó
nhӑc ám ҧnh hӑ. Do đó sӵ phát minh khéo léo đưӧc hình thành và công nghӋ đưӡng ӕng đã đưӧc sinh
ra. Dùng nguӗn nhiên liӋu tӵ nhiên có sҹn, Con ngưӡi đã sӟm sҧn xuҩt ra ӕng dүn đҫu tiên tӯ nguyên
liӋu là cây tre. Nưӟc Ai Cұp cә đҥi làm ӕng bҵng đҩt sét, ӕng kim loҥi đҫu tiên đưӧc làm bӣi Hy Lҥp và
La Mã thì đưӧc làm tӯ chì và đӗng thau. Dùng vұt liӋu thép đӇ sҧn xuҩt ӕng đӃn sӵ phát minh cӫa
thuӕc súng. Thuӕc súng , dĩ nhiên là không dùng đӇ làm sҳt, nhưng thuӕc súng cҫn thiӃt cho sӵ phát
minh sӭc mҥnh cӫa nòng súng. Cuӕi cùng kim loҥi đã đưӧc phát triӇn, và ӕng dүn trӣ thành sҧn phҭm
như ngày nay.
VҰT LIӊU ӔNG
Áp dөng trong mӝt ý nghĩa chung, ӕng là mӝt tӯ dùng đӇ chӍ đӏnh mӝt sӵ rӛng, dùng ӕng đӇ vұn
chuyӇn hàng hóa theo đһc chưng như là chҩt lӓng, chҩt đһc hóa lӓng, gas, thuӕc súng, hơi nưӟc.
Mӝt danh sách toàn diӋn cӫa vұt liӋu dùng đӇ sҧn xuҩt ӕng sӁ hoàn toàn dài dòng. Mӝt sӕ vұt liӋu bao
gӗm bê tông, thӫy tinh, chì, đӗng thau, đӗng, nhӵa, nhôm, sҳt, sҳt cacbon, và hӧp kim sҳt như là dãy
vұt liӋu thích hӧp, mӝt sӵ lӵa chӑn cҫn phù hӧp đһc biӋt có thӇ làm khó hiӇu. Mӝt sӵ hiӇu biӃt kӻ
lưӥng vӅ ý đӏnh dùng ӕng thì cҫn thiӃt, mӝt sӕ vұt liӋu có giӟi hҥn có thӇ áp dөng không thích hӧp cho
nó. Chúng ta sӁ thҧo luұn trên ӕng thép cacbon, vұt liêu chung đưӧc dùng trong công nghiӋp đưӡng
ӕng.
PHƯƠNG PHÁP SҦN SUҨT

Ӕng thép cacbon có thӇ đưӧc sҧn xuҩt vӟi công nghӋ khác nhau, mӛi sҧn phҭm ӕng vӟi mӛi đһc tính.
Đһc tính này bao gӗm đӝ bӅn, bӅ dày, sӵ chӕng ăn mòn và giӟi hҥn cӫa nhiӋt đӝ và áp suҩt, ví dө ӕng
có bӅ dày giӕng nhau nhưng sҧn xuҩt bӣi phương pháp khác nhau có thӇ khác vӅ đӝ bӅn và giӟi hҥn áp
suҩt. Phương pháp sҧn xuҩt chúng ta sӁ kӇ đӃn là bao gӗm đúc(seamless), hàn đӕi đҫu(butt-welded),
hàn ӕng xoҳn(spiral-welded pipe).
Seamless pipe thì đưӧc hình thành tӯ mӝt hình thӇ đһc, nung gҫn nóng chҧy thanh sҳt, vӟi mӝt lõi đӇ
sҧn xuҩt ӕng không có vӃt hoһc mӕi nӕi. Hình 2-1 diӉn tҧ quá trình sҧn xuҩt cӫa seamless pipe.

6


Butt-welded pipe thì đưӧc hình thành tӯ miӃng sҳt nóng đưa qua máy ép sӁ cuӝn thành mӝt hình tròn
bên trong rӛng. Sӭc ép điӇm đҫu và điӇm cuӕi tҩm thép lҥi vӟi nhau sӁ sҧn sinh mӝt đưӡng phân giӟi.
Hình 2-2 chӍ tҩm thép khi nó bҳt đҫu tiӃn trình cӫa nӅn tҧng butt-welded pipe.

Ít thông dөng nhҩt cӫa ba phương pháp là ӕng spiral-welded. Ӕng spiral-welded là hình thӭc bӋn mҧnh
kim loҥi thành mӝt hình xoҳn ӕc, giӕng như đӗ kҽp tóc, sau đó hàn vӟi cҥnh cӫa mҧnh kim loҥi khácx.
Dҥng này cӫa ӕng thì đưӧc thu hҽp đӇ dùng trong hӋ thӕng thӕng ӕng có áp suҩt thҩp bӣi vì bӅ dày cӫa
nó thì mӓng. Hình 2-3 chӍ spiral-welded như là nó xuҩt hiӋn trưӟc hàn.

7


Hình 2-4 mô tҧ hình dҥng cuӕi cùng cӫa ba loҥi ӕng.
Mӛi phương pháp trong ba phương pháp cho sҧn xuҩt ӕng thì có sӵ thuұn lӧi và không thuұn lӧi. Ӕng
hàn đӕi đҫu, trong ví dө thì đưӧc hình thành tӯ viӋc cuӝn tҩm kim loҥi thì có mӝt bӅ dày đӗng đӅu hơn
và có thӇ kiӇm tra truӟc nhӳng lӛi tӯ viӋc hình thành và viӋc hàn. Phương pháp sҧn xuҩt này thì đһc
biӋt có ích khi cҫn bӅ dày mӓng và chiӅu dài. Bӣi vì đưӡng hàn, do đó luôn luôn có nhӳng khuyӃt tұt
mà thoát khӓi nhiӅu sӵ kiӇm tra chҩt lưӧng thӵc hiӋn trong quá trình sҧn xuҩt.
Như là mӝt kӃt quҧ, viӋn tiêu chuҭn quӕc tӃ Mӻ (ANSI) đã phát triӇn hưӟng dүn chính xác cho sҧn xuҩt

ӕng. Mã áp suҩt B31 đã ghi đӇ điӅu chӍnh sҧn xuҩt đưӡng ӕng. Đһc biӋt quy tҳc B31.1.0 đӏnh 85% mӝt
yӃu tӕ sӭc bӅn cho ӕng cuӝn, 60% cho ӕng hàn xoҳn và 100% cho ӕng đúc.
Thông thưӡng bӅ dày lӟn hơn là đưӧc sҧn xuҩt bӣi phương pháp đúc. Tuy nhiên ӕng ӭng dөng cho
nhiӅu áp suҩt thҩp thì cҫn phương pháp hàn là tiӃt kiӋm nhҩt. Ӕng đúc thì đưӧc sҧn xuҩt trong chiӅu dài
ngүu nhiên đơn hoһc đôi. ChiӅu dài ngүu nhiên đơn biӃn đәi tӯ 16¶-0´ đӃn 20¶-0´ bӅ dài. Ӕng 2´ và
nhӓ hơn thì tìm trong chiӅu dài ngүu nhiên đôi đo tӯ 35¶-0´ đӃn 40¶-0´ bӅ dài.
KÍCH CӤ CӪA ӔNG
Như phương pháp sҧn xuҩt khác, chӍ có nhӳng sӵ khác nhau vӅ cách phân chia kích cӥ cӫa ӕng. Ӕng
thì đưӧc nhұn ra bӣi ba cách phân chia khác nhau vӅ kích cӥ: kích thưӟc danh nghĩa, đưӡng kính bên
ngoài và đưӡng kính bên trong ( nhìn hình 2-5 ).

8


Kích thưӟc danh nghĩa (NPS) thì đưӧc dùng đӇ mô tҧ tên ӕng. Trong quá trình ӕng , thuұt ngӳ danh
nghĩa ám chӍ tên cӫa ӕng, như tên 2´x4´ cho miӃng gӛ, miӃng gӛ không có kích thưӟc thұt là 2´x4´,
không phҧi là mӝt ӕng 6´ có thұt kích thưӟc đưӡng kính 6´. Nó chӍ là con đưӡng dӉ dàng đӇ nhұn ra
miӃng gӛ và ӕng.
Đưӡng kính bên ngoài (OD) và đưӡng kính bên trong (ID) như là tên bao hàm ý nghĩa cӫa chúng, quy
cho ӕng bӣi kích thưӟc thұt sӵ bên trong và bên ngoài.
Ӕng 1/8´ đӃn 12´ có đưӡng kính lӟn hơn kích thưӟc ӕng danh nghĩa trong khi ӕng 14´ và lӟn hơn có
đưӡng kính bên ngoài bҵng kích thưӟc danh nghĩa. Trong quá trình ӕng, phương pháp kích cӥ ӕng duy
trì theo mӝt sӵ bҵng nhau đưӡng kính bên ngoài, trong khi đưӡng kính bên trong khác nhau. Phương
pháp này có đưӧc đӝ bӅn mơ ưӟc cҫn thiӃt cho ӕng đӇ hoàn thành chӭc năng thӵc hiӋn trong khi hoҥt
đӝng dưӟi áp suҩt và nhiӋt đӝ khác nhau.
Bӄ DÀY ӔNG
BӅ dày là mӝt thuұt ngӳ dùng đӇ mô tҧ bӅ dày cӫa kim loҥi dùng làm ӕng. BӅ dày thì thông thưӡng chӍ
ám chӍ đӃn trӑng lưӧng cӫa ӕng. Trưӟc đây trӑng lưӧng đưӧc sҧn xuҩt đưӧc biӃt như là tiêu chuҭn,
thêm chҳc chҳn và rҩt là chҳc chҳn, ӕng tӯ khi tăng lên trong sӵ phӭc tҥp vӟi sӵ phát triӇn cӫa công
nghӋ hóa hӑc mӟi. Nhӳng tiӋn nghi vӟi tӯng thay đәi tính chҩt ăn mòn, nhiӋt đӝ cao và áp suҩt siêu cao

cҫn phҧi có sӵ phát triӇn cӫa điӅu kiӋn chӑn lӑc cӫa bӅ dày thành ӕng. Bây giӡ đưӧc gӑi là nhӳng bҧng
liӋt kê, nhӳng điӅu kiӋn bӅ dày này cho phép ӕng sӁ đưӧc lӵa chӑn chính xác nhӳng yêu cҫu cҫn cho sӵ
vұn hành an toàn. Mӝt ví dө cӫa sӵ khác nhau trong bӅ dày thì đưӧc chӍ trong hình 2-6.

9


Như có thӇ thҩy trong bҧng 2-1, kích thưӟc danh nghĩa thì không bҵng kích thưӟc đưӡng kính bên
ngoài thӵc tӅ OD hoһc bên trong ID cho ӕng 12´ và nhӓ hơn. Nó là mӝt phương pháp thuұn lӧi dùng
khi ӕng thích hӧp. Như là ӕng vӁ phác thҧo, tuy nhiên bҥn phҧi nhұn thҩy ӕng 14´ và lӟn hơn thì đưӧc
xác đӏnh bӣi đưӡng kính bên ngoài thӵc tӃ. BiӇu đӗ trong bҧng 2-1 cho thҩy nhӳng đưӡng kính và
nhӳng bӅ dày thành ӕng.
Công thӭc sau có thӇ sӱ dөng tính toán đưӡng kính trong ID cӫa ӕng :
ID=ODዉ(2 x đӝ dày thành ӕng )
Trưӟc khi chӑn ӕng cân nhҳc cҭn thұn cho vұt liӋu cӫa nó, nhiӋt đӝ và áp suҩt cho phép, chӕng ăn mòn
và nhiӅu hơn. Viêc mua và lҳp đһt ӕng mà không gһp nhӳng yêu cҫu tӕi thiӇu có thӇ nguy hiӇm và chӃt
ngưӡi.
NHӲNG PHƯƠNG PHÁP NӔI ӔNG
Có vài phương pháp đӇ nӕi ӕng vӟi nhau. Ba phương pháp mà chúng ta sӁ tұp trung vào là hình 2-7.
Đưӧc sӱ dөng rӝng nhҩt trong hӋ thӕng ӕng thép cacbon, chúng là hàn đӕi đҫu (BW), ren (Scrd) và lӛ
mӕi hàn (SW), trong chương sau ӕng gang đúc và ӕng nhӵa sӁ đưӧc thҧo luұn.

10


Nhӳng kӃt nӕi hàn đӕi đҫu vӟi nhau
Mӕi nӕi butt-weld thì hàn các đҫu vát cӫa ӕng vӟi nhau. Đҫu vát chӍ cho biӃt rҵng điӇm cuӕi cӫa ӕng
thì không đưӧc cҳt bӣi mһt phҷng vuông, mà đưӧc cҳt hoһc mài đӇ có góc/cҥnh côn. Trong sӵ chuҭn
bӏ cho tiӃn trình hàn, ngưӡi hàn sӁ phân ra hai khúc cӫa ӕng bӣi khoҧng cách 1/16´, biӃt như là khe hӣ
( Root gap). Trong suӕt quá trình hàn, hai đҫu kéo lҥi vӟi nhau và khe hӣ 1/16´ không thҩy xuҩt hiӋn.

NӃu mӝt đoҥn cӫa ӕng dài 3¶-0´ đưӧc hàn vӟi nhau trong cách này, thì kӃt quҧ tәng cӝng chiӅu dài là
6¶-0´.
Tuy nhiên trong vài trưӡng hӧp đһc biӋt cҫn sӱ dөng vòng lót ( back-up ring ). Back-up ring đưӧc dùng
khi cҫn ngăn sӵ tҥo thành nhũ hàn bên trong ӕng. Back-up ring tҥo mӝt khe hӣ 1/8´ giӳa hai đoҥn ӕng.
Khi đó back-up ring không cho phép 2 đҫu ӕng kéo lҥi vӟi nhau và giӳ chúng riêng biӋt bӣi khoҧng
cách 1/8´.
NӃu mӛi đoҥn cӫa ӕng là 3¶-0´ đưӧc hàn vӟi nhau dùng back-up ring. Thì chiӅu dài tәng cӝng là 6¶0.1/8´. Trong thí dө này khe hӣ 1/8´ cҫn đưӧc thӇ hiӋn khi ghi kích thưӟc cӫa ӕng. Cách khác khe hӣ
sӁ không đưӧc xem sét tҩt cҧ. Hình 2-8 chӍ khe hӣ 1/16´ và kӃt quҧ cӫa mӕi nӕi butt-weld.

Mӕi nӕi ren hoһc đưӡng ren

11


Mӝt cách khác đӇ ghép nӕi ӕng là sӱ dөng mӕi ghép ren ( TE ). ĐiӇn hình dùng cho ӕng nhӓ hơn 3´ có
mӕi nӕi ren thông thưӡng gӑi là ӕng ren, trên thân ӕng đưӧc tҥo ren côn ӣ hai đҫu, ӕng ren và phө tùng
ren dӉ dàng lҳp ráp mà không cҫn các biӋn pháp cӕ đӏnh khác. Ӕng ren và phө tùng ren tương ӭng sӁ
có đưӡng ren là ren trong hoһc ren ngoài.
Ren ngoài thì đưӧc cҳt vào bên ngoài cӫa ӕng, trong khi ren trong thì đưӧc cҳt vào mһt bên trong cӫa
phө tùng. Khi phө tùng ӕng ren đưӧc lҳp ráp, thì mӝt đoҥn ngҳn cӫa ӕng sӁ đưӧc kéo vào trong phө
tùng. Mӕi nӕi này đưӧc gӑi là ăn khӟp ren. Khi vӁ và ghi kích thưӟc ӕng ren thì ngưӡi phác thҧo cҫn
lưu ý viӋc giҧm đi cӫa chiӅu dài ӕng. Khi đưӡng kính cӫa ӕng tăng thì chiӅu dài cӫa mӕi liên kӃt ren sӁ
tăng. Bҧng 2-2 cung cҩp biӇu đӗ chӍ sӵ ăn khӟp ren cho ӕng có đưӡng kính nhӓ.

12


1/ Nӕi ӕng kiӇu socket-weld(SW : hàn lӗng).
-Phương pháp thӭ 3 cӫa mӕi nӕi ӕng thép Carbon là hàn socket-weld.Khi lҳp ráp ӕng vӟi phө tùng
socket-weld thì ӕng đưӧc lӗng vào trong phө tùng trưӟc khi hàn.Khác vӟi kiӇu nӕi butt-weld mà ӕng

và phө tùng có sӵ ăn khӟp ӣ nơi cuӕi ӕng.Ӣ phía trong phө tùng socket-weld có mӝt vành chһn ngăn
ӕng bӏ đҭy qúa sâu vào trong khӟp cӫa phө tùng.
- KiӇu nӕi ren, mӝt phҫn khӕi lưӧng ngҳn cӫa ӕng bӏ mҩt đi khi nӕi vӟi phө tùng socket-weld.
-Bҧng 2-3 cung cҩp chiӅu sâu cӫa khӟp Sw cho các kích cӥ ӕng đӃn 3´.Trưӟc khi hàn ghép, thӧ lҳp
ӕng sӁ đӇ hӣ đҫu ӕng so vӟi vành chһn mӝt khoҧng bҵng 1/8´ đӇ có khoҧng hӣ cho sӵ giҧn nӣ nhiӋt
trong suӕt qúa trình hàn sҧn phҭm.
-Ӕng dùng cho kiӇu kӃt nӕi socket-weld sӁ đưӧc cҳt phҷng.Plain end (PE) có nghĩa là ӕng đưӧc cҳt
phҷng vuông góc vӟi trөc dài, khác vӟi kiӇu hàn butt-weld ( hàn đӕi đҫu) phҫn cuӕi ӕng đưӧc cҳt vát
mӝt góc nghiêng( beveled ends).
Bҧng 2-3 Các phө tùng socket weld thép đưӧc tôi luyӋn.

2/ Ӕng gang (Cast Iron Pipe).
- Không phҧi tҩt cҧ các hӋ thӕng ӕng yêu cҫu ӕng đưӧc thiӃt kӃ đӇ chӏu đưӧc điӅu kiӋn khҳc nghiӋt như
ngành hóa chҩt. Ӕng gang đã đưӧc dùng hàng trăm năm nay, nó đưӧc ӭng dөng chӫ yӃu trong dòng
chҧy áp lӵc như giông bão, cӕng rãnh vӋ sinh, nưӟc thҧi, hoһc ӕng thông hơi.Khu dân cư thương mҥi,
công nghiӋp thưӡng đưӧc xây dӵng vӟi nhӳng hӋ thӕng chҧy áp lӵc.Đһt tính chӕng ăn mòn cӫa ӕng
gang làm nó thành sҧn phҭm lý tưӣng cho sӵ đһt dòng chҧy chôn ngҵm lâu dài.
- Thuұt ngӳ gang dӵa vào mӝt nhóm lӟn cӫa kim loҥi đen.Gang là hӧp kim cӫa sҳt chӭa hơn 2%
carbon và hơn 1% silic. Gang giӕng như thép đӅu bӏ ăn mòn. Nhӳng điӇm khác biӋt cӫa gang là do
hàm lưӧng carbon.
- Như sӵ ăn mòn gang mӝt lӟp không hòa tan cӫa thành phҫn than chì hòa lүn là sҧn phҭm. Tính đһc
trưng và cưӡng đӝ dính chһt cӫa nhӳng kiӇu hòa lүn đó là mӝt sӵ cҧn trӣ xung quanh ӕng đӇ ngăn cҧn
thêm nӳa sӵ ăn mòn. Bên trong thép nhӳng thành phҫn than chì này không tӗn tҥi và sӵ hòa lүn đưӧc
tҥo trong suӕt qúa trình ăn mòn không thӇ có sӵ ràng buӝc vӟi nhau, không có khҧ năng dính chһt đӃn
ӕng. Chúng bӏ bóc ra và bӏ phá vӥ, mӝt lӟp bӅ mһt kim loҥi đó không đưӧc bҧo vӋ và chu kì ăn mòn đó
xãy ra mãi mãi. Trong trưӡng hӧp sӵ ăn mòn xãy ra mãnh liӋt cӫa ӕng gang sӵ hòa lүn cӫa than chì có
sӵ chӕng lҥi cӫa áp suҩt hàng trăm pound trên mӝt in vuông. Mһc dù sӵ ăn mòn có trong thӵc tӃ xãy ra
ӣ thành ӕng. Xét cho kĩ thì do giá cӫa sӵ chӃ tҥo vұt liӋu thô thҩp và mӕi quan hӋ dӉ dãi trong chӃ tҥo.
Gang là rҿ nhҩt trong nhóm kim loҥi dùng cho kӻ thuұt. Do nhӳng ưu điӇm này ӕng gang đưӧc chӑn sӱ
dөng trong các môi trưӡng đòi hӓi sӵ chӕng ăn mòn cao.

13


3/ Liên kӃt (Mӕi nӕi) ӕng gang.
-Ӕng gang là mӝt nhóm mà bên trong có sӵ phân loҥi cӫa 2 thành phҫn cơ bҧn la hub và spigot(nút
hàn).
- Cái hub hay bell và nút hàn dùng ӕng vӟi 2 loҥi đoҥn cuӕi khác nhau. Cái hub end cӫa ӕng có mӝt
phҫn đưӡng kính mӣ rӝng, như vұy sӁ giӕng vӟi mӝt bell. Nút cuӕi cӫa sát nách ӕng có mӝt phҫn bҵng
phҷng hay hình dҥng cӫa đoҥn cuӕi ӕng bҵng phҷng. Nút đưӧc thêm vào bên trong bell đӇ đһt mӝt chӛ
nӕi. Hai phương pháp ngăn cҧn khe hӣ trên bell và nút hàn là nén than chì và bӏt khe hӣ. ĐiӇm nén
dùng mӝt miӃng đӋm nhӵa đӇ tҥo mӝt lӛ bӏt không thҩm nưӟc như sӵ trình bày trong hình 2-9.Khi nút
cuӕi ӕng là nơi mà bên trong cái hub gӗm mӝt miӃng đӋm. ĐiӇm nӕi đưӧc bӏt kín bӣi sӵ thay thӃ và
nén miӃng đӋm cao su.Không giӕng như hàn ӕng, điӇm này có thӇ giҧm sӵ chҩn đӝng và có thӇ đưӧc
làm lӋch lên đӃn 50 .

-Than chì và chӛ nӕi khe hӣ đưӧc tҥo vӟi nhӳng sӧi khe hӣ và sӵ nҩu chҧy cӫa chì đӇ tҥo sӵ kiên
cӕ.Tính dҿo; khe hӣ không thҩm nưӟc và chӛ rӉ không thҩm nưӟc.Khi nҩu chҧy chì đươc rót tràn, rӉ
khe hӣ không thҩm nưӟc, chúng đưӧc hóa lӓng, nһng trӍu dҫn và điӅn đҫy vұt liӋu.Chә nӕi trӣ thành
hoàn toàn không thҩm nưӟc, nưӟc sӁ không ra bên ngoài khi dùng vӟi mһt đҩt, rӉ không thӇ mӑc xuyên
qua nhӳng chӛ nӕi.Xem hình 2-10.

- Ӕng gang hubless : Dùng ӕng và chӃ tҥo phө tùng không có hub.Phương pháp nӕi nhӳng ӕng đó và
phө tùng dùng mӝt cái ӕng hubless trưӧt qua phҫn cuӕi cӫa ӕng và phө tùng . Ӕng sҳt đúc hubless
đưӧc làm chӍ vӟi mӝt vách dày và các loҥi đưӡng kính tӯ 1.1/2´ đӃn 10´.
Hình 2-11 miêu tҧ chӛ nӕi ӕng gang hubless.

14

4/ Ӕng Nhӵa :
-Sӵ bә sung muӝn nhҩt vào danh sách vұt liӋu cho viӋc chӃ tҥo ӕng là nhӵa. Tӯ đҫu nhӵa không đưӧc
nghĩ là mӝt sҧn phҭm có khҧ năng thӵc hiӋn đưӧc trong nӅn công nghiӋp ӕng, nhӵa đưӧc nәi lên như
mӝt vұt liӋu đáng tin cұy, an toàn và có hiӋu qӫa vӅ giá cҧ trong qúa trình chӑn lӵa vұt liӋu. Ngày nay
đã có rҩt nhiӅu hӧp chҩt nhӵa đưӧc phát triӇn.
-Đӕi vӟi hӋ thӕng ӕng, hai loҥi hiӋu qӫa nhҩt là Fluoroplastics và thermoplastics.Nhӵa fluoroplastics có
các loҥi như PTFE, PVDF, ECTFE, CTFE, PFA, và FEP. Nh ӵa fluoroplastics chӏu đӵng tӕt trong môi
trưӡng hóa hӑc khҳc nghiӋt nhiӋt đӝ tӯ -3280F(-164,40C) đӃn +5000F( +2600C).Thermoplastics cҫn
nóng chҧy trong suӕt qúa trình sҧn xuҩt.Nhӳng loҥi nhӵa này có thӇ hàn ghép hay phun ép bҵng khuôn
đӏnh hình đӇ gia công các phө tùng cho hӋ thӕng ӕng.
- Đӕi vӟi mӝt vài hӋ thӕng ӕng, bây giӡ nó không thӇ không dùng nhӵa. Ӕng làm tӯ nhӵa thay thӃ
đưӧc loҥi vұt liӋu truyӅn thӕng; đҳt tiӅn như thӫy tinh hay đưӡng ӕng phӫ lót bҵng gӕm. Mӝt vài loҥi
nhӵa như UHMW PE, PVDF, CTFE và nylon có nhiӅu đһc tính tӕt chӕng lҥi sӵ mài mòn, mà chúng
đưӧc chӭng tӓ trong bҧng thӱ nghiӋm mài mòn đưӧc làm là 5 đӃn 10 lҫn tӕt hơn loҥi thép không gӍ
304. Bҧng mài mòn thӵc nghiӋm vӟi sӕ lҫn mài mòn cӫa bӅ mһt đĩa đưӧc làm bҵng vұt liӋu thí
nghiӋm. Sau 1000 vòng quay cӫa bánh xe thì trӑng lưӧng đĩa giҧm.Bҧng 2-4 danh sách kӃt qӫa.

15


5/ Mӕi nӕi ӕng nhӵa.
-Ӕng nhӵa có thӇ đưӧc nӕi theo mӝt trong nhӳng phương pháp như nӕi ren, dùng keo nӕi hoһc nӕi
bҵng cách nҩu chҧy. Ӕng nhӵa ren không thӇ tӗn tҥi bӣi vì nó rҩt đҳt. BӅ dày thành ӕng nһng là mӝt
yêu cҫu và nhӳng rò rӍ do áp suҩt cao và sӵ giҧn nӥ và co rút rҩt khó kiӇm soát. Mӕi nӕi đưӧc thӵc
hiӋn bҵng keo dán thì tӓ ra đáng tin cұy hơn. Tuy nhiên sau khi đông cӭng lҥi thì mӕi nӕi không thӇ
tháo ra đưӧc. Chúng chӕng lҥi sӵ mài mòn hóa hӑc tӕt và áp suҩt cao và nó dӉ dàng chӑn phө tùng mà
không cҫn kӃt nӕi bҵng ren. KiӇu mӕi nӕi phҧi đưӧc thӵc hiӋn bҵng vài sӵ hòa lүn các loҥi nhӵa đӇ
chӕng lҥi khҧ năng hòa tan cӫa hóa chҩt. Ӕng có thӇ đưӧc nӕi đӕi đҫu hoһc nӕi lӗng vào nhau. Phương
pháp nӕi hàn bҵng nhiӋt có thӇ đưӧc áp dөng cho bӅ dày thành ӕng mӓng và áp suҩt chӏu đưӧc cao hơn
áp suҩt làm vӥ ӕng. Phө tùng lҳp ngăn ngӯa trên phҫn lӟn bӅ mһt tiӃp xúc giӳa ӕng và phө tùng đӇ

chӕng lҥi sӵ tách rӡi. Vӟi nhӳng lý do này mӕi hàn bҵng phương pháp nhiӋt không thӇ tháo ra đưӧc.
-Mһc dù sӵ sҧn xuҩt nhӵa nghe có vҿ đơn giҧn. Tuy vұy cҫn cҭn trӑng khi sӱ dөng ӕng nhӵa. HiӋu lӵc
thӭ bұc đһt biӋt cӫa chҩt dҿo đһc biӋt phҧi đưӧc kiӇm tra trưӟc khi nó đưӧc chӑn cho mӝt dӏch vө đһc
biӋt. Bӕn yӃu tӕ quan trӑng phҧi đưӧc đánh giá : Khҧ năng chӏu đӵng hóa chҩt, áp suҩt giӟi hҥn, nhiӋt
đӝ giӟi hҥn và ӭng suҩt. NhiӅu thành phҫn phân tӱ khác nhau cӫa nhӵa làm chúng dӉ bӏ phҧn ӭng hóa
hӑc vӟi chút ít hӧp chҩt. Hәn hӧp nguy hiӇm đó phҧi đưӧc hӫy bӓ. Áp suҩt và nhiӋt đӝ giӟi hҥn phҧi
đưӧc thiӃt lұp cho nhӳng lý do cө thӇ. Ӕng đó đưӧc qúa nhiӋt hay gia áp qúa năng suҩt có thӇ bӏ cҳt đӭt,
vӥ ra hay nә tung. Ӭng suҩt đưӧc ӭng dөng cho ӕng đòi hӓi tính vұt lý phө thuӝc như chiӅu dài phөc
vө, chӕng lҥi sӵ giҧn nӣ và co lҥi, và sӵ dao đӝng cӫa áp suҩt, nhiӋt đӝ. Ӭng suҩt qúa mӭc bên trong
hình thӇ sӁ giӟi hҥn sӵ giҧn nӣ và co lҥi thưӡng xuyên hay đӝt ngӝt thay đәi áp suҩt và nhiӋt đӝ bên
trong phҧi đưӧc hӫy bӓ.
6/ Bҧn vӁ ӕng :
-Ӕng có thӇ đưӧc thӇ hiӋn trên bҧn vӁ bҵng nét đơn hay nét đôi. Ӕng nhӓ hơn hoһc bҵng 12 ³ thì vӁ
bҵng nét đơn.Và ӕng tӯ 14´ trӣ lên thì vӁ nét đôi.VӁ nét đơn đưӧc dùng đӇ nhұn biӃt đưӡng tâm cӫa
ӕng. Đưӡng đôi thì đưӧc đһc trưng cho đưӡng kính danh nghĩa cӫa ӕng.
-Tӹ lӋ tiêu chuҭn dùng trên bҧn vӁ đưӡng ӕng là 3/8´ = 1¶-0´ .Khi vӁ tay, ӕng nét đơn thì vӁ 0.9 mm
hay gҩp đôi chiӅu rӝng 0.7mm bҵng bút chì đưӡng mӏn.Trong khi vӁ nét đơn vӟi Autocad, mӝt đưӡng
pline có chiӅu rӝng xҩp xӍ 0.56´(9/16´) đưӧc dùng trên bҧn vӁ tӹ lӋ 1:1 hay 0.175 khi vӁ tӹ lӋ 3/8´ =

16


1¶-0´ , ӕng nét đôi dùng chiӅu rӝng nét tiêu chuҭn đӇ vӁ đưӡng kính danh nghĩa cӫa ӕng. Đưӡng tâm
dùng cho tҩt cҧ ӕng đôi là chӛ cho phép ghi kích thưӟc.
Hình 2-2 : Cung cҩp mӝt vài cách thӇ hiӋn cӫa ӕng nó có thӇ xuҩt hiӋn trên bҧn vӁ.
- Khi ӕng đưӧc thӇ hiӋn trên bҧn vӁ, loҥi kích thưӟc ӕng danh nghĩa dùng đӇ nhұn biӃt kích thưӟc ӕng.
Chú ý : Ӕng tҥo bӣi nhӳng giá trӏ trung bình khác vӟi chương trình phҫn mӅm ӕng, trong phҫn nӝi
dung này sӁ đưӧc vӁ bӣi đưӡng kính danh nghĩa.Nhұn thҩy rҵng bҧn vӁ tҥo bӣi chương trình phҫn mӅm
ӕng dùng kích thưӟc thӵc và sӁ khác mӝt chút so vӟi bҧn vӁ Autocad tҥo ra.

Chú ý : - VӁ phác bҵng tay : Dùng kích cӥ ӕng danh nghĩa khi vӁ đưӡng kính ngoài cӫa ӕng.
- VӁ bҵng phҫn mӅm Autocad : Dùng kích cӥ ӕng danh nghĩa khi vӁ đưӡng kính ngoài cӫa
ӕng.
- VӁ bҵng phҫn mӅm mô phӓng ӕng : Dùng kích cӥ ӕng thӵc khi vӁ đưӡng kính ngoài ӕng.

17


CHƯƠNG 2 : KIӆM TRA NHANH
1/ Tên ba phương pháp cӫa sӵ chӃ tҥo ӕng thép Carbon.
«««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««
««««««««...
2/ Tên 3 cách phә biӃn nhҩt dùng đӇ lҳp ráp ӕng.
«««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««
««««««««...
3/ Thuұt ngӳ đưӡng kính danh nghĩa có nghĩa là gì ?
««««««««««««««««««««««««««««««
4/ Vӟi đưӡng kính nào cӫa ӕng thay đәi thì chiӅu dày thành ӕng thay đәi không ?
««««««««««««««««««««««««««««««
5/ Vұt liӋu gì phә biӃn nhҩt đưӧc dùng trong chӃ tҥo ӕng.
«««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««
6/ Khi vӁ ӕng , vӟi kích cӥ nào cӫa ӕng đưӧc vӁ nét đơn và vӟi kích cӥ nào đưӧc vӁ nét đôi ?
«««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««...
7/ Khe hӣ giӳa 2 chiӅu dài cӫa ӕng là bao nhiêu khi đһt vòng back-up cӫa chúng.
«««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««

8/ Tên mà lưӧng ӕng mҩt đi gӑi là gì ? Khi nào mӕi nӕi ren đưӧc dùng ?
«««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««
9/Tӹ lӋ bҧn vӁ tiêu chuҭn dùng trên bҧn vӁ đưӡng ӕng là bao nhiêu ?
«««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««...
10/ Tên 3 phương pháp đӇ lҳp ráp ӕng thép Carbon và ӕng nhӵa ?
«««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««
«««««««««««««««««««««««««««««««««««««««««
««««««««...

18


PHӨ TÙNG ӔNG
- Phө tùng ӕng là chӃ tҥo nhӳng bӝ phұn ӕng đưӧc dùng làm thay đәi hưӟng (elbow), nhánh tӯ mӝt ӕng
chính (Tee) hay làm giҧm kích thưӟc đưӡng ӕng (Reducer). Xem hình 3-1.
- Bӣi vì phө tùng ӕng là nhӳng bӝ phұn cӫa hӋ thӕng ӕng, chúng phҧi phù hӧp vӟi nhau đӇ đóng kín,
hay nhӳng đһc tính kӻ thuұt và đһt tính thiӃt kӃ ӕng mà chúng đưӧc gҳn.Phө tùng giӕng như ӕng, đưӧc
chӃ tҥo và phân loҥi theo chiӅu dày thành ӕng cӫa chúng.Có nhiӅu loҥi bӅ dày cӫa thành ӕng hơn là
chiӅu dày cӫa phө tùng .Phө tùng ӕng đưӧc sҧn xuҩt thương mҥi theo tiêu chuҭn trӑng lưӧng, gia cӭng,
schudule 160 và gia cӭng gҩp đôi..
- Trong nӅn công nghiӋp hóa chҩt dҫu khí, nhiӅu công ty có nhӳng nguyên tҳc hiӇu biӃt vӅ đưӡng ӕng,
loҥi ӕng 3´ và ӕng lӟn hơn sӁ đưӧc chӃ tҥo vӟi mӕi hàn butt-weld cho loҥi mӕi nӕi.Nhӳng tiêu chuҭn
kӻ thuұt này hay spec mà hӑ gӑi là phә biӃn, có lҿ cũng như nhӳng yêu cҫu ӕng nhӓ hơn 3´ thì mӕi nӕi
là ren hay socket-weld. ĐӇ có tính đӗng dҥng, trưӟc đây nhӳng tiêu chuҭn kӻ thuұt đӅ cұp đӃn sӁ đưӧc
dùng trong suӕt quyӇn sách này như mӝt nӅn tҧng cho nhӳng yêu cҫu quyӃt dӏnh mӕi nӕi ӕng.Tuy
nhiên có nhӳng điӅu không thӇ nói hӃt ӣ đây, mà chӍ có thӇ nói nhӳng điӅu đһc biӋt.Có lҿ có nhӳng
trưӡng hӧp mà bore ӕng nhӓ thì dùng butt-weld, trong khi kích cӥ ӕng lӟn hơn có thӇ đưӧc dùng ren
hay sock-weld.

- ELBOW 900 :
- Trong hҫu hӃt tҩt cҧ phө tùng, Elbow là mӝt trong nhӳng phө tùng đưӧc dùng nhiӅu nhҩt, hay ell,
đưӧc dùng khi mӝt ӕng thay đәi hưӟng. Nhӳng Elbow có thӇ hưӟng lên, hưӟng xuӕng, hưӟng trái,
hưӟng phҧi hay góc nào 900 nҵm giӳa 900 có thӇ đưӧc phân loҥi theo cách sau đây :
y Long-radius.
y Short-radius.
y Reducing.
y Mitered.

bӕn loҥi này, elbow dài biӇu thӏ trên hình 3-2, đưӧc sӱ dөng phә biӃn nhҩt. khi chӍ đӏnh cho
chiӅu dài cӫa mӝt elbow, phҧi thiӃt lұp kích thưӟc tӯ tâm đӃn cuӕi. kích thưӟc tӯ tâ đӃn cuӕi là
khoҧng cách tӯ đưӡng tâm cӫa phө tùng đӃn cuӕi phө tùng ( như hình 3-3). Chú ý mӕi quan hӋ
giӳa cӥ danh nghĩa và chiӅu daì cӫa phө tùng. chiӅu dài cӫa phө tùng bҵng kích thưӟc danh
nghĩa cӫa đưӡng ӕng cӝng vӟi mӝt nӱa đưӡng ӕng danh nghiã. mӝt công th ӭc đ ơn gi ҧn
19


bOf these four types, the long-radius elbow shown in
Figure 3-2, is the one used most often.
When determining the length of an elbow, one must
establish the center-to-end dimension. The center-to-end
dimension is the measurement from the centerline of the
fitting to the end of the fitting (see Figure 3-3).
Notice the relationship between the nominal size and
the length of the fitting. The fitting's length is equal to the
nominal pipe size plus one-half of the nominal size. A
simple formula in the next column makes calculating this
dimension easy to remember.
The length of the fitting is equal to P/2 times the nominal

pipe size or:
Nominal pipe size x 1V2 = fitting's length.
Example: 8"xl1 /2 = 12"
NOTE: Use this formula for butt-weld fittings only.

20


Long radius Elbow:

Kích thưӟc các loҥi FITTINGS đưӧc cung cҩp bӣi các nhà sҧn xuҩt. hӑ đưa ra nhӳng kӃt quҧ tӯ tӯng
biӇu đӗ các chiӅu dài cho nhӳng loҥi FITTINGS.

BiӇu đӗ này liӋt kê nhӳng kích thưӟc tiêu chuҭn trong bҧng ³ Welded Fittngs-Flanges Chart´

Phҫn này đưӧc sӱ dөng đӇ tham khҧo trong suӕt chương này khi cҫn tính toán mӝt loҥi FITTINGS. Sӱ
dөng ³Welded Fittngs-Flanges Chart´ đӇ tìm Elbow 900 .
đӇ tính ³A´ tương ӭng tӯ tâm đӃn cuӕi loҥi FITTINGS. Tìm chiӅu dài thích hӧp theo đơn vӏ Inches,
chӑn p loҥi kích thưӟc phù hӧp trong hàng kích thưӟc ӕng danh nghĩa. Theo dӑc biӇu đӗ đӇ tìm ra
đưӧc đúng kích thưӟc thiӃt kӃ trong hàng kích thưӟc ӕng danh nghĩa. Dưӟi các kích thưӟc trong hàng
³A´ là các đưӡng kính tӯ tâm cho đӃn cuӕi cӫa Elbow 90 0 bán kính dài.
Các khoҧng cách tӯ tâm đӃn cuӕi ³A´ sӁ sӱ dөng như là bán kính Elbow.

21


* Bҧn vӁ phác cӫa Elbow bán kính dài:
Bҧn vӁ phác cӫa Elbow bán kính dài đưӧc mô tҧ ӣ hình 3-5.

đӇ hình dung tӕt nhҩt Elbow bán kính dài 900 chúng ta gҳn mӝt phҫn ӕng tӟi cuӕi mӛi FITTINGS. sӵ

mô tҧ này chӍ có thӇ thҩy nӃu nó đưӧc hàn vӟi mӝt phҫn cӫa ӕng. nên nhӟ, trong đưӡng biӇu tưӧng chӍ
có đưӡng tâm Elbow đưӧc vӁ. tӯ đưӡng tâm cӫa Elbow vӁ ra hai bên là đưӡng kính ngoài cӫa cӫa ӕng.
* VӁ Elbow bán kính dài 90 0:
Có hai phương pháp đӇ vӁ đưӧc loҥi Elbow bán kính dài 900 . Hình 3-6 chӍ bưӟc sӱ dөng vӁ đưӧc bҧn
vӁ kӻ thuұt và hình 3-7 chӍ nhӳng bưӟc sӱ dөng lӋnh Autocad đӇ vӁ.

22