CÁC TIẾP CẬN BỆNH NHÂN HÔN MÊ

CÁCH TIẾP CẬN BỆNH
NHÂN HÔN MÊ
PGS.TS VŨ ANH NHỊ
ĐHYD. 1/2004


MỤC TIÊU
1. KHÁI NIỆM CƠ BẢN HÔN MÊ.
2. PHƯƠNG PHÁP THĂM KHÁM LS.
3. PHÂN LỌAI HÔN MÊ
4. CHẨN ĐOÁN NGUYÊN NHÂN


1. MỘT SỐ THUẬT NGỮ HÔN MÊ
HÔN MÊ ?
-

HÔN MÊ LÀ MỨC ĐỘ NẶÊNG CỦA SUY GIẢM Ý
THỨC.
MỘT TRẠNG THÁI KHÁC VỚI NGỦ DỰA VÀO
KÍCH THÍCH ?
HÔN MÊ CÓ NHIỀU MỨC ĐỘ :
- LƠ MƠ (DROWSINESS, STUPER)
- HÔN MÊ NÔNG
- HÔN MÊ SÂU
- HÔN MÊ QUÁ MỨC ĐỘ


2. PHÂN BIỆT CÁC DẠNG SUY GIẢM
VÀ MẤT Ý THỨC
1. TRẠNG THÁI THỰC

VẬT (VEGETATIVE
STAT)
2. CÂM BẤT ĐỘNG
(MUTISM AKINETIC)
NHẸ CÒN GỌI LÀ
CHỨNG MẤT Ý CHÍ
(ABULIE)
3. H/C KHOA TRONG
(LOCKED IN SYND.


Hôn mê là do tổn thương hai bán cầu não hay thân não
Tổn thương 1 bán cầu não ít gây hôn mê. Trong trường
hợp tổn thương 1 bán cầu(tụ máu. Nhồi máu diện rộng,
u não, phù não) hôn mê do chèn ép não đối bên, phù
não thứ phát.
Hôn mê tổn thương thân não, tiểu não do ảnh hưởng cầu
trúc lưới.
Hôn mê do rối loạn chuyển hoá ảnh hưởng trên hệ thống
lưới và chưc năng hai bán cầu

Neurologic Emergecies in internal Medicine. The washington Manual


3. BÊNH SINH HÔN MÊ
1. SUY GIẢN CHỨC NĂNG
VỎ NÃO HAI BÊN.
2. SUY GIẢM CHỨC NĂNG
THÂN NÃO.
3. HOẶC KẾT HP CẢ

HAI
THEO NGUYÊN NHÂN:
- NGUYÊN PHÁT
- THỨ PHÁT


4. TỔN THƯƠNG TK LAN TỎA
HAY RỐI LOẠN CHUYỂN HÓA
TỔN THƯƠNG –
TK LAN TỎA
HAI BÊN:
-

NHU MÔ NÃO
THIẾU MÁU
THIẾU OXY
NHIỄM ĐỘC
PHÙ NÃO
MẤT MYELIN

DO CHUYỂN HÓA:

- NỘI TIẾT (ĐTĐ)
- HẠ NATRI
- THIẾU OXY VÀ TĂNG
CÁC BON
- SAU ĐỘT Q
(POSTICTAL STATE)
- SUY CHỨC NĂNG :
GAN, THẬN, HÔ

HẤP,TUẤN HÒAN.


5. TỔN THƯƠNG THẦN KINH
TRÊN LỀU:
- CHÈN ÉP ĐẨY
LỆCH ĐƯỜNG
GIỮA.
- TỤT NÃO.
DƯỚI LỀU:
- CHÈN ÉP
- TỤT KẸT NÃO.
- HỦY CẤU TRÚC
THÂN NÃO.


6. PHƯƠNG PHÁP KHÁM LÂM SÀNG
BỆNH SỬ :

- HỎI NGƯỜI THÂN
* CHẤN THƯƠNG SỌ?
* TIỀN SỬ BỆNH TRƯỚC ĐÓ ?
* ĐANG ĐIỀU TRỊ ?
- KIỂU XUẤT HIỆN HÔN MÊ:
* CHẬM TĂNG DẦN: KHỐI U
* LÚ LẪN : CHUYỂN HÓA. LAN TỎA
* ĐỘT NGỘT: STROKE
* CÓ KHỎANG TỈNH (MÁU TỤ) DO
CHẤN THƯƠNG.

KHÁM TÒAN THÂN PHẤT HIỆN CÁC
BỆNH LIÊN QUAN
HÔN MÊ DO THIỂU NĂNG:
- SUY HÔ HẤP MÃN
-

SUY THẬN
SUY CHỨC NĂNG GAN
SUY TIM NẶNG

HÔN MÊ CHUYỂN HÓA VÀ NỘI TIẾT:
-

ĐTĐ
SUY CẬN GIÁP
TUYẾN THƯNG THẬN
NHIỄM ĐỘC NỘI – NGỌAI SINH,


KHÁM THẦN KINH
ĐÁNH GIÁ TÌNH TRẠNG Ý THỨC:
- TRI GIÁC HAY ĐỘ THỨC TỈNH : VỎ NÃO

+ HỎI VÀ TRẢ LỜI
+ NỘI DUNG HAY TƯ DUY
+ VẬN ĐỘNG HỮU
- CÁC PHẢN XẠ KHÔNG ĐẠC HIỆU THÔNG
CÁC PHẢN XẠ DƯỚI VỎ
PHẢN XẠ NGHE- NHÌN

PHẢN XẠ ĐAU
MẤT DẦN ĐỘ CHÍNH XÁC LÀ TỔN THƯƠNG
NẶNG DẦN THEO KIỂU ĐẦU CUỐI
(GLASGOW)


ÑAÙNH GIAÙ CHÖÙC NAÊNG HOÂ HAÁP


KHÁN ĐỒNG TỬ
1.

DÃN 1 BÊN + PXÁS (–) DO TỤT
NÃO, DTK.III

2.

DÃN 2 BÊN + PXAS( –)
TỔN THƯƠNG SÂU.

3.

DÃN 2 BÊN + PXAS (+)
HÔN MÊ CHUYỂN HÓA.

4.

CO 2 BÊN: TỔN THƯƠNG GIAN
NÃO, CẦU NÃO.

5.

DÃN + ĐỨNG TRÒNG MẮT: THÂN
NÃO

6.

HORNER SYNDROME:
DƯỜI ĐỒI THỊ, THÂN NÃO, ĐM
CẢNH.

7.

NHỎ VÀ CÓ PXAS DO OPIATES


KHÁM VẬN NHÃN
1. VỊ TRÍ ĐẦU VÀ MẮT
BÁN CẦU & CẦU NÃO
2. LIẾC MẮT:
RA NGÒAI: HỐ SAU
XUỐNG DƯỚI: ĐỒI THỊ
LÊN TRÊN: BÁN CẦU
3. PX DOLL“S EYES
4. CỬ ĐỘNG MẮT LÁO
LIÊNG (ROVING EYES)
5. HỘI CHỨNG FOVILLE
6. LIỆT TK SỌ :III, IV, VI

KHÁM VẬN ĐỘNG
1. VẬN ĐỘNG
2.

PHẢN XẠ

3. DẤU MÀNG NÃO
4. RỐI LỌAN VẬN ĐỘNG
TỰ PHÁT
5. HỘI CHỨNG LIỆT NỬA
NGƯỜI
6. TƯ THẾ MẤT VỎ
7. TƯ THẾ MẤT NÃO


XÁC ĐỊNH MỨC ĐỘ HÔN MÊ
1. ĐÁNH GIÁ HÔM MÊ THEO ĐỘ
THEO MỨC ĐỘ : I, II, III, IV
2. ĐÁNH GIÁ THEO THANG ĐIỂM GLASGOW
- MỞ MẮT (4 Đ)
- ĐÁP ỨNG LỚI (5 Đ)
- ĐÁP ỨNG VẬN ĐỘNG (6Đ)
3. ĐÁNH GIÁ HÔM MÊ THEO TẦNG THẦN KINH
- TRÊN LÊU (VỎ NÃO, DƯỚI VỎ.
- DƯỚI LỀU : CUỐNG, CẦU, HÀNH NÃO.


nghóa sử dụng các cách
đánh giá hôn mê
1. Đánh Giá Hôm Mê Theo Độ

Theo Mức Độ : I, II, III, IV
2. Đánh Giá Theo Thang Điểm Glasgow
3. Đánh Giá Hôm Mê Theo Tầng Thần Kinh:
- Trên Lêu (Vỏ Não, Dưới Vỏ.
- Dưới Lều : Thân Não, Tiểu Não


CHỈ ĐỊNH XÉT NGHIỆM
BỆNH NHÂN HÔN MÊ
Â
CÓ DẤU TK CỤC BỘ
TRÊN LỀU DƯỚI LỀU
CT

MRI

KHÔNG CÓ DẤU TK
LAN TỎA, C. HÓA
CHỜ KẾT QUẢ
SINH HÓA

XÁC ĐỊNH NGUYÊN NHÂN


LÂM SÀNG HÔN MÊ
HÔN MÊ DO TK:
-

-

KHỞI PHÁT ĐỘT NGỘT.
TRI GIÁC MẤT TOÀN BỘ.
RỐI LỌAN HÔ HẤP.
CHEYNEE STOKES,
TĂNG THÔNG KHÍ TK.
DUỖI CỨNG MẤT VỎ –
NÃO.
DẤU TK TỔN THƯƠNG:
* TRÊN LỀU
* DƯỚI LỀU

HÔN MÊ DO CH VÀ
BỆNH NÃO LAN TỎA
-

XUẤT HIỆN TỪ TỪ
MẤT TRÍ NHỚ GẦN
RL VẬN ĐỘNG TỰ PHÁT.
ĐỒNG TỬ: DÃN, PXAS +
HÔ HẤP CÓ THỂ
CHEYNE-STOKES
HIẾM GẶP DẤU TK CỤC
BỘ


NGUYÊN NHÂN THƯỜNG GẶP RL
CHUYỂN HÓA HAY BỆNH LAN TỎA
BỆNH TK LAN TỎA:

DO CHUYỂN HÓA:

-

-

-

CHẤN THƯƠNG
THIẾU MÁU 2 BÊN
VIÊM VÀ PHẢN ỨNG
VIÊM
NHIỄM TRUNG MỦ
BỆNH NÃO DO THA
THIẾU VITA B1..
NHIỄM ĐỘC

-

NỘI TIẾT (ĐTĐ)
HẠ NATRI
THIẾU OXY VÀ TĂNG
CÁC BON
SAU ĐỘT Q
(POSTICTAL STATE)
SUY CHỨC NĂNG :
GAN, THẬN, HÔ
HẤP,TUẤN HÒAN


NGUYÊN NHÂN DO THẦN KINH

CẤU TRÚC TRÊN VÀ DƯỚI LỀU:
- XUẤT HUYẾT TRONG SỌ
- U NÃO
- STROKE
- HUYẾT KHỐI TĨNH MẠCH
- ABSCESS
- TĂNG ÁP LỰC NỘI SỌ
- TRẠNG THÁI ĐỘNG KINH


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. THE WASHINGTON MANUAL OF MEDICAL

THERAPY.
2. MANAUAL OF NEUROLOGY
3. CLINICAL NEUROLOGY
4. DIAGNOSIS OF STUPOR AND COMA (F. PLUM,
JB.POSNER
5. BỆNH HỌC THẦN KINH .2003. ĐHYD
6 THẦN KINH HỌC LÂM SÀNG VÀ ĐIỀU TRỊ.2001