tuan 19 - tiet 38 - tin 8 - 2013 - 2014

Trường THCS Lê Hồng Phong

Năm học 2013_ 2014

Tuần 20
Tiết 38

Ngày soạn: 06/01/2013
Ngày dạy: 09/01/2013

Bài 30 :
SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Qua bài học, HS biết được:
- Silic là phi kim hoạt động yếu (tác dụng được với oxi, không phản ứng trực tiếp với
hiđro), SiO2 là một oxit axit (tác dụng với kiềm, muối cacbonat kim loại kiềm ở nhiệt độ
cao).
- Một số ứng dụng quan trọng của silic, silic đioxit và muối silicat.
- Sơ lược về thành phần và các công đoạn chính sản xuất thuỷ tinh, đồ gốm, xi măng.
2. Kĩ năng:
- Đọc và tóm tắt được thông tin về Si, SiO2, muối silicat, sản xuất thuỷ tinh, đồ gốm, xi măng.
- Viết được các phương trình hoá học minh hoạ cho tính chất của Si, SiO2, muối silicat.
3. Thái độ:
- Làm việc nghiêm túc, chính xác.
4. Trọng tâm:
- Si, SiO2 và sơ lược về đồ gốm, sứ, xi măng, thủy tinh.
II. CHUẨN BỊ :
1. Đồ dùng dạy học:
a.Giáo viên:
- Các mẫu vật: đồ gốm, sứ, thuỷ tinh, xi măng, đất sét, cát trắng.
- Tranh ảnh: Sản xuất đồ gốm, xứ, thuỷ tinh, xi măng.

b.Học sinh: Tìm hiểu nội dung bài học trước khi lên lớp.
2.Phương pháp: Thảo luận nhóm, đàm thoại , trực quan , làm việc với sgk.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY- HỌC

1.Ổn định lớp học:

9A2……/……
9A3……/……

9A5……/……

2. Kiểm tra bài cũ:
HS1: Nêu tính chất hoá học của muối cacbonat.
HS2: Sữa bài tập 4 sgk/90.
3. Bài mới:
Chúng ta đã tìm hiểu xong tính chất và ứng dụng của muối cacbonat. Hôm nay
chúng ta sẽ tìm hiểu một chất mới cũng có rất nhiều ứng dụng trong đời sống của chúng ta đó
là Silic. Vậy thì Silic có những tính chất và ứng dụng gì?:
Hoạt động của GV

- GV: Yêu cầu HS đọc sgk/
92 và cho biết Silic có
những trạng thái tự nhiên
và tính chất nào?
- GV: Nhận xét

GV: Nguyễn Thị Hạnh

Hoạt động của HS
Hoạt động 1: Silic.

- HS: Đọc sgk
- Chiếm ¼ khối lượng vỏ
quả đất.
- Tồn tại ở cát trắng, đất
sét.

Nội dung ghi bảng
I. . Silic
1. Trạng thái tự nhiên
- Silic là nguyên tố phổ biến thứ 2
sau Oxi , chiếm ¼ khối lượng vỏ
quả đất
- Các hợp chất của Silic tồn tại
nhiều là cát trắng, đất sét

Giáo án Hóa học 9


Trường THCS Lê Hồng Phong
Hoạt động của GV
- GV: Yêu cầu HS quan sát
mẫu vật và nhận xét về tính
chất vật lí của Silic?
- GV: Vậy Si có tính chất
hoá hoc gì?
- GV giới thiệu: Si được
dùng làm vật liệu bán dẫn
trong kĩ thuật điện tử và
được dùng để chế tạo pin
mặt trời

Năm học 2013_ 2014
Hoạt động của HS
- HS: Lắng nghe.
- HS: Quan sát

Nội dung ghi bảng
2. Tính chất
a. Tính chất vật lí
- Silic là chất rắn màu xám, khó
- HS: Trả lời
nóng chảy, có vẻ sáng của kim
loại, dẫn điện kém, là chất bán
- HS: Nghe giảng
dẫn
b. Tính chất hoá học
- Là phi kim hoạt động hoá học
yếu hơn C, Cl2
Tác dụng với O2 ở nhiệt độ cao
t
Si + O2 
→ SiO2
Hoạt động 2: Silic đioxit.
- GV: Yêu cầu các nhóm
- Thảo luận và trả lời câu
II. Silic đioxit ( SiO2 )
thảo luận và trả lời các câu hỏi
1. Tác dụng với kiềm (ở nhiệt
hỏi sau:
độ cao)

t
- SiO2 thuộc loại hợp chất
SiO2+2NaOH 
→ Na2SiO3
nào? - Vì sao?
+H2O
- Tính chất hoá học của nó?
2. Tác dụng với oxit bazơ
- GV: Nhận xét
- HS: Lắng nghe
t
SiO2 + CaO 
→ CaSiO3
* SiO2 không tác dụng với nước
tạo thành axit
Hoạt động 3: Sơ lược về công nghiệp Silicat.
o

o

o

- GV giới thiệu: Công
nghiệp Silicat gồm sản
xuất đồ gốm, thuỷ tinh,
xi măng từ những hợp
chất thiên nhiên của silic
như cát, đất sét
-GV: Yêu cầu HS quan
sát mẫu vật rồi kể tên các

sản phẩm của ngành
công nghiệp sản xuất đồ
gốm, sứ
- GV: Yêu cầu các
nhóm thảo luận và trả lời
các câu hỏi sau:
a. Kể tên các sản phẩm ?
b. Nguyên liệu để sản
xuất?
c. Các công đoạn chính?
d. Hãy kể tên các cơ sở
sản xuất ?
+ Nhóm 1,2 : Đồ gốm sứ
+ Nhóm 3,4: Ximăng
+ Nhóm 5,6: thuỷ tinh
- GV: Cho các nhóm báo
GV: Nguyễn Thị Hạnh

- HS: Nghe giảng

- HS: Quan sát

- HS: Thảo luận nhóm

- HS: Báo cáo kết quả.
- HS: Lắng nghe.

III . Sơ lược công nghiệp silicat
1. Sản xuất đồ gốm, sứ
a. Nguyên liệu chính

- Đất sét, thạch anh, fenpat
b. Các công đoạn chính
- Nhào đất sét + Thạch anh + fenpat
tạo thành khối dẽo tạo hình và sấy
khô.
- Nung các đồ vật trong lò ở nhiệt
độ cao.
c. Cơ sở sản xuất
- Bát tràng Hà Nội, công ty sứ Hảo
Dương, Đồng Nai, Sông Bé.
2. Sản xuất xi măng:
a. Nguyên liệu chính
- Đất sét, đá vôi
b. Các công đoạn chính
- Nghiền nhỏ hỗn hợp đá vôi và đất
sét rồi trộn với cát và nước ở dạng
bùn.
- Nung hỗn hợp trong lò quay →
Clanhke rắn.
- Nghiển Clanhke + phụ gia → Xi
măng.
Giáo án Hóa học 9


Trường THCS Lê Hồng Phong
cáo kết quả.
- GV: Nhận xét

Năm học 2013_ 2014
c. Cơ sở sản xuất

- Nhà máy xi măng Hải Dương, Hải
Phòng, Hà Tiên…
3. Sản xuất thuỷ tinh
a. Nguyên liệu chính
Cát thạch anh, đá vôi, sô đa
b. Các công đoạn chính
- Trộn cát + đá vôi+ sôđa.
- Ngung hỗn hợp trong lò.
- Làm nguội → ép thổi thủy tinh
thành các đồ vật.
c. Cơ sở sản xuất
Nhà máy sản xuất thuỷ tinh ở Hải
Phòng, Hà Nội, Bắc Ninh

4.Củng cố:
- Cho HS đọc phần ghi nhớ sgk.
5. Nhận xét và dặn dò:
a. Nhận xét: Nhận xét tinh thần thái độ học tập của HS
b.Dặn dò:
- Bài tập về nhà:1,2,3,4/ 95.
- Chuẩn bị bài Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học .
IV. RÚT KINH NGHIỆM:
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………

GV: Nguyễn Thị Hạnh

Giáo án Hóa học 9