SKKN: MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠYHỌC MÔN ĐỊA LÍ 7

Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

PHÒNG GD&ĐT KRÔNG ANA
TRƯỜNG : THCS NGUYỄN TRÃI

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
TÊN ĐỀ TÀI: MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG DẠY-HỌC MÔN ĐỊA LÍ 7

Họ và tên tác giả: Trần Thị Phượng
Đơn vị công tác: Trường THCS Nguyễn Trãi
Trình độ đào tạo: Đại Học Sư Phạm
Môn đào tạo:

Địa Lí

Krông Ana, tháng 3 năm 2016

1
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG DẠY - HỌC MÔN ĐỊA LÝ 7
---------------I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong những năm giảng dạy tôi nhận thấy môn địa lí là một môn học rất khô

khan, kiến thức trừu tượng, kiến thức rộng bao gồm cả tự nhiên– kinh tế - xã hội,
đặc biệt là địa lý lớp 7. Trong khi đó môn địa lý trong trường học rất nhiều học
sinh tỏ ra thờ ơ xem nhẹ, học một cách đối phó. Do đó muốn giảng dạy đạt kết quả
giáo viên cần vận dụng những phưong pháp phù hợp với đặc thù bộ môn . Và còn
tuỳ thuộc vào của từng bài , từng đối tượng học sinh.
Bản thân tôi đã được nhiều năm giảng dạy Địa lý 7 , tôi thấy thích thú bởi vì
qua mỗi châu lục tôi được mở rộng thêm sự hiểu biết về tự nhiên, con người, sự
thay đổi của các Châu lục trong thời đại phát triển. Như vậy nếu học sinh quan tâm
đến bộ môn địa lí thì đây là môn học hay và mang tính sâu rộng, vậy làm sao để
học sinh yêu thích môn học , làm sao biến những kiến thức trừu tượng, khô khan
đó thành những kiến thức có ích , học sinh biết cách khai thác môn học một cách
tốt nhất ? Từ những trăn trở trên tôi tìm ra những giải pháp tốt để nâng cao chất
lượng và điều quan trọng là làm thế nào để học sinh cũng say mê môn học , để
môn Địa lý không còn nặng nề, tẻ nhạt. Có như vậy mới nâng cao chất lượng của
bộ môn đối với cả người dạy và người học.
Từ những lý do trên tôi xin được mạnh dạn đóng góp một số phương pháp nhằm
nâng cao chất lượng dạy học môn Địa lý lớp 7
2 Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
Mục tiêu của đề tài là giúp cho việc dạy và học Địa lí có hiệu quả hơn thông
qua các bài dạy . Đặc biệt là hướng dẫn học sinh nắm được các kiến thức trọng tâm
thông qua bản đồ tranh ảnh, phương tiện dạy học. Các em sẽ biết tự hoàn thiện
kiến thức trên cơ sở những tri thức mà giáo viên hướng dẫn truyền tải đến các em.
2
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3. Đối tượng nghiên cứu

- Đối tượng mà đề tài hướng tới nghiên cứu và áp dụng thực nghiệm là tất cả
học sinh THCS khối 7, trong đó đặc biệt quan tâm nhiều đến các lớp có nhiều
học sinh dân tộc, nhiều học sinh yếu kém.
- Trong phạm vi đề tài tôi mạnh dạn đưa ra các phương pháp nhằm nâng cao
chất lượng dạy học môn địa lí 7 như sau:
+ Sử dụng công nghệ thông tin trong quá trình dạy học
+ Sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học phổ biến theo hướng phát huy
tích cực , chủ động học tập của học sinh.
+ Tích cực sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề.
+ Nâng cao hiệu quả phương pháp dạy học tích cực.
+ Phối hợp các hình thức dạy học một cách linh hoạt.
+ Thường xuyên yêu cầu học sinh sưu tầm thông tin, tranh ảnh để minh họa
cho bài học.
+ Đặc biệt chú ý đến đối tượng học sinh yếu.
4 Giới hạn phạm vi nghiên cứu
- Đề tài xây dựng trong phạm vi trương trình địa lí khối 7 tại trường THCS
Nguyễn Trãi năm học 2014- 2015.
-Trong nội dung chương trình địa lí lớp 7 có nhiều nội dung và có nhiều
phương pháp truyền thống và phương pháp mới tôi xin đưa ra một vài phương
pháp tôi đã áp dụng qua các năm tại trường.
5. Phương pháp nghiên cứu
- Sử dụng giáo án điện tử.
- Nghiên cứu SGK bản đồ tranh ảnh, Atlat và các tài liệu liên quan.
- Thuyết trình.
- Vấn đáp.
- Thảo luận nhóm, tự nghiên cứu bài học dưới sự hướng dẫn của giáo viên.
- Phương pháp thực nghiệm: Đối chiếu kết quả học tập của học sinh tại một số
lớp trong nhà trường .
II. PHẦN NỘI DUNG
1 .Cơ sở lí luận .

Đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng tích cực hoá hoạt động học tập
của học sinh không có nghĩa là loại bỏ các phương pháp dạy học hiện có và thay
vào đó là các phương pháp mới hiện đại, bởi các phương pháp hiện có như thuyết
trình, giảng giải, ván đáp... vẫn rất cần thiết trong quá trình dạy học. Vấn đề là phải
3
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

tìm ra cách vận dụng và phối hợp các PPDH một cách linh hoạt nhằm phát huy
tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong học tập. Cần kế thừa và phát
huy những mặt tích cực các phương pháp dạy học truyền thống đồng thời phải học
hỏi, vận dụng một số PPDH mới phù hợp với hoàn cảnh, điều kiện dạy học ở nứớc
ta hiện nay. Để đạt được mục đích đó thì người giáo viên và học sinh cần phải thực
hiện tốt các vấn đề sau:
• Đối với giáo viên
Muốn nâng cao chất lượng dạy học đòi hỏi người giáo viên phải không
ngừng đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới không có nghĩa là bỏ hết phương
pháp dạy học mới thay đổi hoàn phương pháp mới mà người giáo viên cần vận
dụng một các linh hoạt sáng tạo giữa cũ và mới. Trước khi thực hiện bài dạy giáo
viên cần dành thời gian cho việc nghiên cứu, chuẩn bị bài kĩ càng, vì môn địa lí nó
chứa đựng nhiều kiến trong nhiều lĩnh vực và nhiều môn học. Nếu có thể lồng
ghép kiên thức của các môn hộc thì hiệu quả mang lại sẽ cao hơn.
Để tiết học thành công thì người giáo viên phải vận dụng linh hoạt các
phương pháp dạy học kết hợp với việc sử dụng các phương tiện dạy học một cách
phù hợp. Với sự quan tâm của nhà nước giaó dục ngày nay đã được đầu tư nhiều
về cơ sở vật chất như phòng học thông minh, máy tính, máy chiếu, trong thời đại
phát triển mạnh của công nghệ thông tin như hiện nay mỗi giáo viên nên vận dụng,

ứng dụng các công cụ hổ trợ để bài dạy sinh động hơn.
Để nâng cao chất lượng dạy học thì người giáo viên phải biết cách dẫn dắt học
sinh giải quyết những tình huống có vấn đề, biết khơi dậy và kích thích trí tò mò,
lòng ham muốn các kiến thức địa lí. Bên cạnh đó, trong quá trình dạy học cũng
phải sử dụng nhiều phương tiện dạy học phù hợp với nội dung bài dạy, đồng thời
hướng dẫn học sinh cách khai thác kiến thức từ các phương tiện học tập địa lí khác
nhau như bản đồ, biểu đò, tranh ảnh, băng hình..., khuyến khích, động viên thành
tích học tập của học sinh.
• Đối với học sinh:
Mục đích của giáo dục hiện nay là lấy học sinh làm trung tâm, học sinh là
chủ thể, là trung tâm của hoạt động học. Học sinh trở thành con người toàn diện
của xã hội. Đối với các môn học nói chung và môn địa lí nói riêng học sinh phải
có sự đổi mới trong cách học, phải giác ngộ mục đích học tập, chủ động, sáng tạo,
có ý thức trách nhiệm về hoạt động học tập của mình, phải biết tự học và học mọi
nơi, mọi lúc khi cảm thấy cần thiết.
Cần biết rõ mục đích, yêu cầu của giờ học, không chỉ về kiến thức mà còn cả
về kĩ năng địa lí và những thao tác tư duy cần vận dụng như tư duy biện chứng, tư
duy logic, nắm bắt được các sự vật hiện tượng, mối quan hệ nhân quả... Phải làm
quen dần với cách độc lập suy nghĩ để chiếm lĩnh kiến thức bài học.
Dành thời gian thích đáng để tự làm việc, nghiên cứu với SGK (kênh hình,
kênh chữ), với tập bản đồ, qua các thông tin đại chúng như tranh ảnh, đài báo và
các nguồn cung cấp kiến thức khác theo sự hướng dẫn của giáo viên, qua đó học
sinh rèn luyện về kĩ năng và phương pháp học tập bộ môn Địa lí nhiều hơn.
4
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Học sinh biết cách làm việc theo nhóm, hợp tác với bạn để hoàn thành
nhiệm vụ giáo viên giao cho, qua đó có cơ hội được thể hiện mình, được trình bày
lại kết quả qua các phương tiện học tập.
Khi nắm vững kiến thức địa lí sau này các em dễ dàng ứng dụng trong cuộc
sống cũng hiểu biết và xã hội, về thế giới tốt hơn.
Trên cơ sở lí luận trên là một giáo viên dạy môn Địa lí tôi đã lựa chọn đề tài này
để nghiên cứu và thực nghiệm trong quá trình giảng dạy đã rút ra được một số kinh
nghiệm xin trao đổi cùng các bạn đồng nghiệp để tìm ra phương pháp tốt nhất
nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và giúp học sinh học tập môn Địa lí đạt kết
quả cao nhất .
2 Thực trạng
2.1 Thuận lợi – khó khăn
* Thuận lợi
Trong nhiều năm liền tôi được phân công giảng dạy môn địa lí khối 7, qua các
năm đối tượng học sinh học tập gần giống nhau, điều này giúp cho tôi mạnh dạn áp
dụng các phương pháp đối mới giữa các năm.
Bên cạnh đó nhà trường còn có nhều đồ dùng, công cụ hổ trợ cho việc giảng
dạy nên có thể sử dụng các phương pháp dạy học như: sử dụng đồ dùng dạy học ở
các tiết học hoặc sử dụng các tiết dạy giáo án điện tử giúp bài học sinh động hơn.
Trường THCS Nguyễn Trãi có sự phân chia lựa chọn đối tượng học sinh ở
lớp chon và lớp bình thường khá rõ ràng nên việc áp dụng các phương pháp nhằm
nâng cao chất lượng dạy học dễ hơn.
* Khó khăn
Trong quá trình giảng dạy tôi nhận thấy đặc thù của trường miền núi là có
nhiều học sinh dân tộc thiếu số, việc tiếp thu bài học rất chậm, ghi chép chậm,
thậm chí đọc còn rất chậm dẫn đến tình trạng chán học, học thụ động.
Đối với học sinh khối 7, lứa tuổi này các em đang phát triển tâm sinh lí nên
nhiều em có những thay đổi về tính cách dễ bi bạn bè lôi kéo đua đòi ham chơi
không chịu khó học tập.
Nhiều phụ huynh và học sinh lại có quan niệm coi môn học Địa lí là môn phụ

không quan trọng nên không chú trọng đầu tư học.

5
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.2 Thành công – hạn chế
* Thành công
Có rất nhiều em thấy hứng thú với môn đặc biệt là việc kết hợp các phương
pháp giảng dạy sử dụng giáo án điện tử và đồ dùng dạy học để minh họa vì địa
lí khối 7 chưa đựng rất nhiều điều mới lạ trên Thế giới. Việc sử dụng đồ dùng
dạy học và các phương pháp mới sẽ lôi kéo được các em vào bài học.
Đây cũng là một yếu tố thành công để cho đề tài nghiên cứu.
* Hạn chế
Tuy nhiên việc sử dụng đồ dùng dạy học còn rất nhiều bất cập.Bản đồ địa 7
thường là 2 mảnh, với thiết kế bảng ghi như hiện nay rất khó để sử dụng.
Việc lắp đặt máy chiếu chỉ có ở một số phòng học những phòng học thông thường
khi dạy máy chiếu rất mất thời gian cho việc chuẩn bị.
c. Mặt mạnh –mặt yếu
* Mặt mạnh
Nhiều em học sinh trường Nguyễn Trãi có khả năng nhận thức nhanh đặc biệt là
kiến thức địa lí lại rất gần gũi với cuộc sống hàng ngày, nhiều em có điều kiện
sẽ biết rất nhanh những thông tin mới của Thế giới bằng cách sử dụng các
phương tiện ở nhà. Từ đó việc giảng dạy của giáo viên và việc tiếp thu bài học
của các em sẽ tốt hơn.
* Mặt yếu
Ở trường THCS Nguyễn Trãi cũng chiếm 1/4 là dân tộc thiểu số nên nhiều em

khả năng tiếp thu còn chậm, chưa mạnh dạn thể hiện khả năng của mình điều
đó gây
2.4 Các nguyên nhân và các yếu tố tác động
Hiện nay đất nước ta đang từng bước đổi mới để tiếp cận Thế giới điều này đòi
hỏi giáo dục phải thay đổi ở cách học và cách tư duy. trong những năm gần đây
giáo dục đặc biệt quan tâm và có nhiều thay đổi nhằm tìm ra những biện pháp
tối ưu nhất. điều này buộc người giáo viên phải tìm ra những phương pháp dạy
học phù hợp nhất, người học cũng cần có nhận thức đúng đắn hơn, học tập tích
cực hơn dựa trên sự hướng dẫn của giáo viên.
Bên cạnh đó việc nhận thức của người dân cũng được thay đổi, nhiều phụ huynh
quan tâm nhiều hơn đến việc học tập của con em mình.
2.5. Phân tích đánh giá các vấn đề về thực trạng mà đề tài đã đặt ra:

6
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Trước tình hình thay đổi liên tục của xã hội, con người không chỉ bó hẹp trong
một môi trường, một khu vực sống nhất định mà phải vươn ra Thế giới, để làm
được những điều này bắt buộc phải thay đổi trong nhận thức, trong giao tiếp,
trong mức độ tiếp thu kiến thức từ các cấp học. Mà giáo dục có nhiệm vụ giúp
con người đổi mới, giải thoát khỏi sự giao tiếp bị động trong phần lớn con
người Việt Nam.
Nếu trước đây trong một tiết học tôi chỉ sử dụng duy nhất một phương pháp là
đưa ra câu hỏi- giảng giải-chép lên bảng và nó lặp đi lặp lại trong một bài và
trong suốt chương trình địa 7 tôi chỉ cứng nhắc sử dụng phương pháp này thì
tiết học sẽ rất khô khan, học sinh sẽ rất nhàm chán, không muốn học, ngồi nói

chuyện hoặc bỏ tiết.
Sau khi áp dụng phương pháp mới linh động hơn thì giáo viên có thể lựa chọn
phương pháp nào là phù hợp nhất với tiết học, phù hợp với mức độ tiếp thu
kiến thức của từng đối tượng học sinh và từng lớp học. Nhằm thúc đẩy quá
trình dạy học có hiệu quả cao hơn, từ chất lượng của môn học sẽ tốt hơn.
3. Giải pháp, biện pháp:
Để dạy tốt một tiết học Địa lí 7 và học sinh nắm được kiến thức sâu rộng có thể
áp dụng vào thực tế cần được quán triệt ở tất cả các khâu, từ khâu chuẩn bị bài
của giáo viên, tiến hành dạy học ở trên lớp đến việc đánh giá kết quả học tập
của học sinh. Đối với học sinh cần có sự tìm hiểu kĩ bài học ở nhà. Chuẩn bị
những dụng cụ cần thiết phục vụ cho tiết học.
a. Sử dụng công nghệ thông tin trong quá trình dạy học:
- Để nâng cao chất lượng dạy-học không thể không có những yếu tố như: Thầy Trò - Phương pháp - Công nghệ hỗ trợ… Để đảm bảo được sự đổi mới theo xu
hướng hiện đại, việc ứng dụng tốt được công nghệ thông tin vào việc giảng dạy
mang lại hiệu quả khá cao. Trước đây bản thân tôi khi nhắc đến giáo điện tử
còn là một cảm giác rất mở hồ vì nghĩ đến khó khan đủ thứ nhung từ khi thực
hiện đến nay bản thân tôi đã sử dụng nhiều ứng dụng của công nghệ thông tin
để áp dụng trong việc đổi mới phương pháp dạy học. Qua đó, cũng đã thu được
những kết quả đáng ghi nhận (học sinh hứng thú hơn, giáo viên chủ động trong
hoạt động gợi mở hơn, bài giảng sinh động hơn, trực quan thì giảm được chi
phí rất nhiều). Bởi vì hiện nay trên thị trường, trên mạng Intemet, trên tivi...có
rất nhiểu các loại băng hình, tranh ảnh rất phong phú, nhiều thể loại, hình thức
thể hiện khác nhau, Nếu như các em học sinh được xem, được biết đến thì các
em sẽ mở rộng được hiểu biết của mình và làm phong phú thêm trí tưởng
tượng, phát huy trí sáng tạo của mỗi học sinh.
Tuy nhiên chúng ta cần phải làm sao không quá lạm dụng, phô trương, sử dụng
những hiệu ứng, những phong màu, phông chữ gây chú ý đối với học sinh.
Làm sao để học sinh vừa nắm được kiến thức, vừa quan sát được tư liệu, hình
ảnh nâng cao sự hiểu biết.
7

GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Đối với địa lí lớp 7, hầu hết các bài dạy đều sử dụng tranh ảnh, đồ dung để minh
họa trong khi đó tranh đồ dùng dạy học tuy có to, rõ, in đẹp nhưng số lượng lại
quá ít, mỗi bài là một tờ,tranh 2 mảnh cồng kềnh rất khó sử dụng. Chưa đáp
ứng được đầy đủ nhu cầu giảng dạy của giáo viên và quan sát của các em. Để
in tấm hình phóng to trong sách giáo khoa hoặc sử dụng tranh ảnh liên quan
thì rất phiền phức và tốn kém. Tôi cho rằng sử dụng giáo án điện tử để trình
chiếu là tối ưu nhất.
Ví dụ: khi dạy bài 14. Hoạt động nông nghiệp ở đới ôn hòa.
Bài này có rất nhiều hình ảnh minh họa trong sách giáo khoa, ngoài ra còn có
nhiều hình ảnh liên quan trong quá trình giảng dạy. Nếu giáo viên yêu cầu học
sinh quan sát các hình ảnh trong sách giáo khoa các em sẽ xem qua, rất nhanh
chán hoặc không để ý nhưng khi hình ảnh được phóng to và chiếu ở trên bảng
thì các em rất thích thú.
*Nền nông nghiệp tiên tiến

8
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-GV: Quan sát hình ảnh em hãy cho biết các nước đới ôn hòa đã

áp dụng những biện pháp nào để khắc phục những khó khăn
bất lợi do thời tiết?
- HS: làm thủy lợi, hệ thống tự động tưới xoay tròn, tưới phun sương tự động bằng
nước ấm.

*Nền nông nghiệp tiên tiến

9
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-GV: Qua sát ảnh em hiểu thế nào là nền nông nghiệp tiên tiến?
-HS: là trình độ cao, sử dụng nhiều máy móc trong sản xuất nông nghiệp
-GV: Nông nghiệp tiên tiến đem lại hiệu quả như thế nào?
-HS: Tạo ra số lượng nông sản nhiều, chất lượng đồng đều.
-GV: Em hãy liên hệ với thực tế sản xuất nông nghiệp ở Việt Nam.
-HS: Nền nông nghiệp nước ta tuy chưa phát triển như nông nghiệp các nước
đới ôn hòa nhưng đã bước đầu áp dụng các thành tựu khoa học kĩ thuật trong sản
xuất đạt được các thành tựu khá cao như chăn nuôi heo siêu nạc, trang trại bò sữa
và bò thịt....
Ngoài việc sử dụng hình ảnh giáo viên cho học sinh xem về đoạn phim sử dụng
máy móc trong việc thu hoạc nho, cà chua...
GV cho học sinh xem các sản phẩm nông nghiệp nổi tiếng.
10
GV: Trần Thị Phượng

Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Như vậy việc sử dụng giáo án điện tử để minh họa trong một tiết dạy vừa giải
quyết được vấn đề phương tiện, giáo viên có thể kết hợp được nhiều phương
pháp dạy học, học sinh hứng thú với tiết học hơn.
*. Các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu:
Kiểu môi trường
Cận nhiệt đới gió mùa
Hoang mạc ôn đới
Địa trung hải
Ôn đới hải dương
Ôn đới lục địa
Ôn đới lạng(Vĩ độ cao)

Đặc điểm khí hậu

Nông sản chủ yếu

GV yêu cầu học sinh thảo luận nhóm:
Hãy nêu đặc điểm khí hậu và những nông sản chính ở các kiểu môi trường đới
ôn hòa
• Nhóm 1: Môi trường cận nhiệt đới gió mùa?
• Nhóm 2: Môi trường Hoang mạc ôn đới?
• Nhóm 3: Môi trường Địa trung hải?
• Nhóm 4: Môi trường Ôn đới hải dương?
• Nhóm 5: Môi trường Ôn đới lục địa?
Nhóm 6: Môi trường Ôn đới lạnh
Đối chiếu giữa kết quả của học sinh và giáo viên:
*. Các sản phẩm nông nghiệp chủ yếu:

11
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Kiểu môi trường
Cận nhiệt đới gió mùa

Đặc điểm khí hậu
Mùa đông ấm và khô,

Nông sản chủ yếu
Lúa nước, đậu tương,

Hoang mạc ôn đới
Địa trung hải

mùa hạ nóng ẩm
Rất nóng và rất khô
Mùa hạ khô nóng, mưa

bông, hoa, quả
Chăn nuôi cừu
Nho và rượu vang,

vào mùa thu, nóng quanh cam,chanh,ô lưu
Ôn đới hải dương

Ôn đới lục địa

Ôn đới lạng(Vĩ độ cao)

năm.
Mùa đông lạnh, mùa hạ

Lúa mì, củ cải đường,

nóng và có mưa.

hoa quả,chăn nuôi bò

Mùa đông lạnh và kéo

thịt, bò sữa.
Lúa mì, đại mạch, khoai

dài, mùa hạ ngắn.

tây, ngô. Chăn nuôi bò,

Mùa đông lạnh, mùa hạ

ngựa, lợn.
Lúa mạch đen, khoai

mát và có mưa.

tây, chăn nuôi hươu Bắc

cực
Như vậy việc sử dụng giáo án điện tử để minh họa trong một tiết dạy vừa
giải quyết được vấn đề phương tiện, giáo viên có thể kết hợp được nhiều phương
pháp dạy học, học sinh hứng thú với tiết học hơn
b. Sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học phổ biến theo hướng phát huy
tích cực , chủ động học tập của học sinh:

12
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

-Những phương pháp dạy học thuyết trình , hoạt động dạy học trong các
phương pháp này diễn ra theo kiểu giải thích minh hoạ, thông báo - thu nhận , tác
dụng phát huy tính tích cực chủ động của học sinh không cao , nhận thức của học
sinh ở mức độ ghi nhớ, tái hiện.... Như vậy , học sinh thụ động nghe – ghi dẫn đến
nặng nề khó tiếp thu.
- Để khắc phục những nhược điểm thụ động trong học tập của học sinh , giáo viên
phải biết cách khai thác vốn tri thức , kỹ năng và khả năng học tập của học sinh
mà ra bài tập hay nhiệm vụ học tập phù hợp , nâng cao hơn so với khả năng hiện
có của học sinh , kích thích các em có sự cố gắng trong học tập , nổ lực về trí tuệ
để hoàn thành . Nhờ vậy tư duy dần dần phát triển , tính tích cực được phát huy.
- Chương trình Địa lý 7 sử dụng rất nhiều bản đồ nên phương pháp bản đồ là rất
quan trọng , vì vậy giáo viên nên sử dụng bản đồ để hướng dẫn học sinh khai thác
kiến thức , minh hoạ trong dạy học , giáo viên sử dụng bản đồ như một cơ sở để
học sinh tìm tòi , khám phá kiến thức dưới sự chỉ đạo , hướng dẫn của giáo viên .
Rèn luyện cho học sinh lớp 7 kỹ năng : Hiểu hệ thống ký hiệu , ước hiệu được thể

hiện trên bản đồ, xác định vị trí , mô tả địa hình.
Ví dụ: khi dạy Bài 3. QUẦN CƯ.ĐÔ THỊ HÓA.
Để học sinh dễ làm quen với bản đồ , giáo viên tổ chức một số trò chơi nhỏ.

13
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

GV: Chuẩn bị 1 số tấm bìa có ghi tên siêu đô thị trên 8 triệu dân, yêu cầu học
sinh lên gắn trên lược đồ.
Hoặc sử dụng câu hỏi phát vấn dựa trên bản đồ như:Các siêu đô thị trên Thế
giới tập trung nhiều đâu ? Tại sao?....
c.Tích cực sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề:
Trước hết giáo viên đặt vấn đề và chuyển học sinh vào tình huống có vấn đề. Câu
hỏi phải chứa đựng một mâu thuẫn giữa kiến thức cũ và kiến thức mới, giữa cái
biết và cái chưa biết để học sinh khám phá .
Ví dụ:khi dạy trong bài dạy hoạt động kinh tế của con người ở hoang mạc.
Dạy mục 1: Hoạt động kinh tế giáo viên đặt câu hỏi :
-Tại sao ở môi trường hoang mạc hoạt động kinh tế cổ truyền chỉ diễn trong
các ốc đảo?
Học sinh vận dụng kiến thức bài môi trường hoang mạc để giải thích vì trong ốc
đảo có mạch nước ngầm.
d. Nâng cao hiệu quả của phương pháp dạy học tích cực:
Thảo luận nhóm trong phương pháp này học sinh giữ vai trò tích cực , chủ động,
tham gia thảo luận, giáo viên giữ vai trò nêu vấn đề gợi ý .
Khi giáo viên sử dụng phương pháp này cần chú ý đến đối tượng học sinh yếu.
Vì những học sinh này thường có ý thức học tập chưa cao , dễ lơ là đôi khi

trong nhóm chỉ 1 và 2 em tự làm rồi trình bày trên danh nghĩa đại diện nhóm.
Vì vậy giáo viên cần bám sát giúp đỡ, động viên học sinh yếu. Sau khi thảo
luận giáo viên gọi những học sinh yếu đại diện trình bày, để tránh sự ỷ lại học
sinh khá giỏi, Giáo viên phải phát hiện những chỗ sai để uốn nắn, sửa chữa ,
giải đáp thắc mắc , làm sáng tỏ thêm các vấn đề lý thú nảy sinh trong thảo
luận.
Để thảo luận nhóm có hiệu quả giáo viên cần chia nhóm đồng đều giữa các đối
tượng học sinh: giỏi- khá- trung bình -yếu -kém.
Ví dụ: Bài thiên nhiên Châu đại dương.
Khi dạy mục 2: Khí hậu- thực vật- động vật. Giáo viên cho học sinh phân tích
biểu đồ trạm Gu-am và trạm Nu -mê –a về lượng mưa, nhiệt độ tháng cao nhất,
tháng thấp nhất, lượng mưa trung bình năm để rút ra kết luận chung về khí hậu
Châu đại dương.
Học sinh phân công nhóm trưởng, thư kí, và người trình bày, học sinh trình bày
ưu tiên đối tượng học sinh dân tộc, học sinh yếu ,kém.
Giáo viên động viên, khen ngợi, khuyến khích các nhóm.
e. Phối hợp các hình thức tổ chức dạy học một cách linh hoạt:

14
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Trong hoạt động cá nhân , giáo viên tổ chức cho mỗi học sinh được làm việc thực
sự với các đối tượng học tập : Tranh ảnh, sơ đồ, lược đồ, bản đồ, bảng thống
kê.... để thu nhập những kiến thức cần nắm , hoặc trả lời các câu hỏi , thực hiện
các bài tập do giáo viên đưa ra .... giáo viên góp ý sửa chữa , hướng dẫn những
học sinh yếu... tránh trường hợp phê bình gay gắt hay so sánh các học sinh với

nhau, đối với các lớp chọn câu hỏi thảo luận thường nâng cao, còn đối với các
lớp trung bình cần đưa ra câu hỏi dễ hơn và chú ý đối tượng là học sinh dân
tộc, các hoạt động này vừa giúp học sinh nắm được các kiến thức qua họat
động độc lập vừa rèn luyện kỹ năng làm việc độc lập và làm quen phương pháp
tự học, tự nghiên cứu .
Ví dụ: khi dạy bài 26. Thiên nhiên Châu Phi, đối với lớp chọn giáo viên yêu cầu
học sinh quan sát lược đồ H26.1 ; H27.1(SGK địa lí 7)và thảo luận nhóm trả
lời câu hỏi:
? Tại sao Châu Phi có diện tích hoang mạc lớn và ăn sát ra biển.
- Đây là câu hỏi khó, đòi hỏi học sinh phải tìm tòi nghiên cứu kết hợp giữa kiến
thức cũ, sách giáo khoa, lược đồ, tranh ảnh.
- Giáo viên phải hướng dẫn học sinh tìm tòi kiến thức kết hợp bài môi trường
hoang mạc.
- Đối với lớp trung bình giáo viên đưa câu hỏi: Cho biết các dòng biển nóng,
lạnh có ảnh hưởng tới lượng mưa và các vùng ven biển Châu Phi như thế nào?
Với câu hỏi này kiên thức không khó nhưng với lớp trung bình có đến 1/4
học sinh là người dân tộc trong 1 lớp nên giáo viên chia nhóm có học sinh giỏi,
khá , trung bình, yếu ,kém đồng đều và giáo viên phải hướng dẫn học sinh, đặc
biệt là học sinh học yếu hơn, học sinh dân tộc biết kết hợp bài học mới và bài
môi trường hoang mạc.
Trong hoạt động nhóm: Giáo viên tiến hành chia nhóm , giao nhiệm vụ và hướng
dẫn từng nhóm thực hiện .Muốn hoạt động nhóm có hiệu quả, yêu cầu mỗi cá
nhân có sự chuẩn bị sẳn ở nhà.
Dạy học theo nhóm tuy có tác dụng tích cực và hết sức cần thiết nhưng vai trò
chủ động tích cực của học sinh rất mờ nhạt nên chỉ sử dụng tuỳ vào nội dung
phù hợp trong một thời gian ngắn . Kết hợp với phương pháp thuyết trình
nhưng giáo viên cần nói rõ ràng , ngắn gọn , đầy đủ thông tin, kết hợp với
phương tiện dạy học thích hợp. Giáo viên thường xuyên quan sát, gợi ý , trao
đổi ý kiến, khích lệ học sinh bộc lộ những vốn hiểu biết của mình.
f. Thường xuyên yêu cầu học sinh sưu tầm thông tin, tranh ảnh để minh hoạ

cho bài học.
- Phương pháp này hướng dẫn học sinh thực hiện ở nhà : Thông tin được thu thập
từ nhiều nguồn như : Báo chí, ti vi,.... giáo viên cho điểm tốt những thông tin
hay có tác dụng minh hoạ cho bài học để động viên , khuyến khích học sinh , từ đó
rèn thói quen thu thập thông tin từ thực tế.
15
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ví dụ: Sau khi học xong bài 41, giáo viên yêu cầu học sinh về nhà chuẩn bị cho
bài 42: Thiên nhiên Trung và Nam Mĩ (tiếp theo) bằng cách sưu tầm tranh ảnh
về các môi trường tự nhiên như:
- Rừng xích đạo xanh quanh năm.
- Rừng rậm nhiệt đới.
- Rừng thưa, xa van.
- Thảo nguyên Pam pa
- Hoang mạc, bán hoang mạc...
Nhằm phục vụ cho việc minh họa cho mục b: các môi trường tự nhiên ở trung và
Nam Mĩ.
g. Đặc biệt quan tâm đến đối tượng học sinh yếu:
Giáo viên nên lưu ý nhất đến đối tượng này, đặc biệt là học sinh người dân tộc,
giáo viên lựa chọn những câu hỏi dễ để và ưu tiên đối tượng học sinh yếu trả
lời , thường xuyên khen ngợi biểu dương để tạo sự hứng thú trong học tập, dần
dần sẽ hướng học sinh đi sâu vào tìm hiểu những nội dung khó hơn.
Đối với các lớp có nhiều học sinh yếu, có nhiều học sinh dân tộc thì vấn đề
truyền đạt kiến thức môn học là rất khó khăn. Các em rất lười học, tình trạng
không chép bài trên lớp, nói chuyện riêng, cúp tiết đi chơi diễn ra rất phổ biến

vì khi tiếp thu bài học một cách khó khăn thì sẽ dẫn đến các tình huống nêu
trên là điều rất dễ hiểu. Chính vì vậy việc giáo viên đổi mới cách truyền đạt
kiến thức bằng cách nói những điều gần gũi, dễ hiểu, động viên kịp thời là điều
rất cân thiết.
Ví dụ 1: Bài Dân cư xã hội Trung và Nam Mĩ: khi dạy mục 3 giáo viên dành câu
hỏi dễ như: Nêu tên các đô thị ở Trung và Nam Mĩ cho những học sinh yếu
hơn, đặc biệt học sinh dân tộc ít giơ tay phát biểu. Trong trường hợp này nếu
học sinh trả lời được giáo viên sẽ khen ngợi, động viên, nếu học sinh không trả
lời được giáo viên mời học sinh ngồi xuống tiếp tục suy nghĩ.
Ví dụ 2: Bài 44: Kinh tế Trung và Nam Mĩ: Khi giảng mục 1a. Các hình thức sở
hữu trong nông nghiệp, sau khi học sinh biết có hai hình thức chính là Đại điền
trang và tiểu điền trang, giáo viên đưa câu hỏi:
- Em cho biết hình thức sản xuất nào gần giống với địa phương em?
Từ đó gợi ý cho học sinh tìm ra được quy mô, quyền sở hữu, hình thức canh tác,
mục đích sản xuất của hai hình thức trên.
Tuy nhiên trong mỗi tiết học bao giờ cũng có một vài câu hỏi khó để khai thác tính
tư duy , động não của những học sinh khá giỏi để đối tượng này khỏi xem nhẹ.
3.1 Mục tiêu của giải pháp, biện pháp:

16
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Đối với môn địa lí lớp 7 kiến thức chủ yếu là thành phần nhân văn của môi
trường và tìm hiểu về vị trí địa lí, địa hình, tài nguyên khoáng sản,dân cư xã hội, các hoạt động kinh tế, các khu vực của châu Phi, Châu Mỹ, Châu Nam
Cực, Châu Đại Dương và Châu Âu vì vậy kiến thức rất sâu rộng, để tránh lan
man trong quá trình dạy học và đạt được kiến thức trọng tâm, học sinh áp dụng

được vào thực tiễn và liên hệ thực tế thì giáo viên cần sử dụng kết hợp các
phương pháp phù hợp tùy từng nội dung bài học, người học cần biết cách nắm
bắt kiến thức một cách chủ động. Khi áp dụng phương pháp này đa số học sinh
hứng thú với bài học hơn, kết quả đạt được cũng cao hơn.
3.2 Nội dung và cách thức sử dụng giải pháp, biện pháp
Trong quá trình giảng dạy giáo viên có thể sử dụng nhiều biện pháp để hướng dẫn
học sinh tự tìm tòi kiến thức:
+ Sử dụng công nghệ thông tin trong quá trình dạy học: Bằng những tài liệu, tranh
ảnh sưu tầm trên các phương tiện để minh họa cho bài dạy bằng cách xây dựng
bài giảng điện tử góp phần làm cho bài dạy sinh động hơn, học sinh hứng thú
hơn, việc tiếp thu bài học sẽ tốt hơn.
+ Sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học phổ biến theo hướng phát huy tích
cực , chủ động học tập của học sinh: đây là phương pháp khó vì vậy tùy thuộc
vào nội dung từng bài học, từng mục mà giáo viên lựa chọn phương pháp phù
hợp nhằm phát huy tính tích cực của học sinh thông qua việc khai thác bản đồ,
tranh ảnh, trả lời các câu hỏi Sách giáo khoa.
+ Tích cực sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề: nội dung của
chương trình địa lí 7 nói về thành phần nhân văn của môi trường, các môi
trường địa lí, Châu Phi, Châu Mĩ, Châu Nam Cực, Châu Đại Dương và Châu
Âu vì vậy các nội dung của bài sau hoặc của các chương sau đều liên quan đến
bài trước, chương trước nên giáo viên đưa ra các câu hỏi liên quan để học sinh
giải quyết vấn đề là việc làm cần thiết, từ kiến thức cũ học sinh biết tìm ra kiến
thức mới.
+ Nâng cao hiệu quả phương pháp dạy học tích cực: Một trong các biện pháp đổi
mới theo hướng tích cực hiện nay là thảo luận nhóm. Đây là phương pháp mà dưới
sự hướng dẫn của giáo viên học sinh cùng nhau giải quyết vấn đề để đi tìm kiến
thức mới.
+ Phối hợp các hình thức dạy học một cách linh hoạt: phương pháp này giáo viên
phải tùy thuộc vào đối tượng học sinh giỏi, khá nhiều hay trung bình, yếu, kém
chiếm đa số để áp dụng phương pháp cho phù hợp, bởi vì mục đích cuối cùng của

giáo dục là truyền đạt kiến thức mới cho tất cả đối tượng học sinh, việc tiếp thu
kiến thức sẽ giúp học sinh áp dụng vào thực tiễn cuộc sống.
+ Thường xuyên yêu cầu học sinh sưu tầm thông tin, tranh ảnh để minh họa cho
bài học: đây là việc làm hết sức cần thiết vì nó có tác động tích cực ở cả hai chiều.
Đối với người dạy các thông tin tranh có thể bổ sung, mở rộng kiến thức được cập
nhật mới nhất cho bài học. Đối với người học việc sưu tầm thông tin, tranh ảnh là
bước chuẩn bị bài ở nhà thì việc tiếp thu xử lí thông tin trên lớp sẽ nhanh hơn.
17
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

+ Đặc biệt chú ý đến đối tượng học sinh yếu: do đặc thù của địa bàn của trường,
do nhiều yếu tố tác động mà trong các năm học vừa qua tính riêng khối 7 mỗi lớp
học có ¼ só học sinh yếu kém, ¼ đối tượng học sinh dân tộc. Khi giảng dạy giáo
viên phải thật sự quan tâm thì việc dạy-học mới có hiệu quả, giáo viên vừa phải
truyền đạt kiến thức vừa phải động viên, khuyến khích các em đi tìm kiến thức
mới.
3.3 Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp:
Để nâng cao chất lượng bộ môn địa lí lớp 7 cần phải:
* Đối với giáo viên:
- Nghiên cứu kỹ sách giáo khoa, sách giáo viên và các tài liệu tham khảo để
chuẩn bị kỹ nội dung bài soạn.
- Chuẩn bị tốt các loại đồ dùng dạy học.
- Lựa chọn phương pháp phù hợp cho từng nội dung bài học, từng đối tượng
học sinh.
- Chuẩn bị chu đáo kế hoạch dạy học cho từng tiết học.
- Phân bố thời gian học tập phù hợp.

- Lựa chọn trò chơi có tính giáo dục, bất ngờ mới lạ.
- Chuẩn bị đồ dùng đầy đủ trong mỗi tiết học, đồ dùng phải rõ ràng, chính
xác, thẩm mĩ....
- Ngôn ngữ rõ ràng, ngắn gọn, dễ nhớ nhưng đầy đủ nội dung.
- Thường xuyên biểu dương động viên để khơi gợi tinh thần học tập của học
sinh.
* Đối với học sinh:
- Chuẩn bị bài thật tốt ở nhà.
- Thường xuyên tìm tòi kiến thức sách báo, mạng Internet...
- Có ý thức học tập tốt.
- Có phương pháp học tập phù hợp.
3.4 Mối quan hệ giữa giải pháp, biện pháp:
- Trong quá trình dạy học tôi nhận thấy các phương pháp:
+Sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học phổ biến theo hướng phát huy
tích cực , chủ động học tập của học sinh.
+Tích cực sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề
+ Nâng cao hiệu quả phương pháp dạy học tích cực.
+ Phối hợp các hình thức dạy học một cách linh hoạt.
18
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Đây là các phương pháp quan trọng nhất của một bài dạy vì nó hướng tới mục
đích chung là khả năng tư duy, tích cực tự học, tự giải quyết vấn đề, sự nổ lực tìm
tòi của học sinh để tìm ra kiến thức mới.
- Ngoài ra các phương pháp :Sử dụng công nghệ thông tin trong quá trình
dạy học . Thường xuyên yêu cầu học sinh sưu tầm thông tin, tranh ảnh để

minh họa cho bài học. Đặc biệt chú ý đến đối tượng học sinh yếu cũng có vai
trò hổ trợ đắc lực cho sự thành công của một tiết học.
Tuy nhiên việc sử dụng các phương pháp dạy dạy môn địa lí 7 còn tùy thuộc
vào nội dung của từng bài, từng mục mà giáo viên lựa chọn phương pháp phù
hợp nhất . Có thể lựa chọn một hoặc nhiều phương pháp trong một bài, một
nội dung để giải quyết vấn đề và hoàn thành mục tiêu đặt ra đối với tiết học.
3.5 Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu:
Kết quả kiểm tra, đánh giá sau tiết học tôi thu được như sau:
Tỉ lệ % điểm số ở bài 14: Hoạt động nông nghiệp ở đới ôn hòa khi sử dụng giáo
án điện tử:
TT
Số
Dưới 5
5đến 7 điểm
8đến10 điểm
bài

SL

%

SL

%

SL

%

35

0

0

14

40

21

60

36

0

0

20

56

16

44

7A2(lớp thực
1

nghiệm)

7A1(lớp
2

đối

chứng)

Tỉ lệ % điểm số ở bài 32: Các khu vực Châu Phi khi sử dụng Phối hợp các hình
thức tổ chức dạy học một cách linh hoạt(đối tượng học sinh yếu kém nhiều)
TT

Số

Dưới 5
SL
%

5đến 7 điểm
SL
%

8đến10 điểm TB trở lên
SL
%
SL
%

22

0

12

10

7A5(lớp
1

thực

0

55

45

22

100

nghiệm)
7A6(lớp
19
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2

đối

26

08

31

10

38

08

31

18

69

chứng)
4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề cần nghiên cứu.
Qua thực tế giảng dạy đã áp dụng các biện pháp trên, kết quả cho thấy:
- Học sinh hứng thú hơn.
- Có phương pháp học phù hợp hơn, dễ nắm được nội dung của bài mà không
mất nhiều thời gian.
- Các em nắm vững và nhớ lâu những kiến thức cũ.

- Lĩnh hội sâu kiến thức hơn.
- Học sinh rèn luyện được một số kỹ năng cơ bản trong Địa lý như sau:Đọc,
phân tích bản đồ, lược đồ, bảng số liệu, thống kê, tranh ảnh....
- Mở rộng tầm nhìn về tổng thể tự nhiên, kinh tế, xã hội trên toàn thế giới.
- Các em biết liên hệ thực tế và biết vận dụng kiến thưc vào thực tiễn.
- Môn địa lí không còn nặng nề nữa mà rất thoải mái nên các em tự giác học
tập, yêu thích tìm hiểu và từ yêu thích đó học sinh say mê nghiên cứu nâng cao
chất lượng bộ môn rõ rệt.
- Đối với giáo viên cũng nhẹ nhàng hơn, không cần nói nhiều , viết nhiều như
trước.
III. Phần kết luận, kiến nghị:
1.Kết luận:
Để thực hiện có hiệu quả việc đổi mới phương pháp giáo dục một cách có hiệu
quả thì việc sử dụng các biện pháp dạy học phù hợp nội dung chương trình, bài dạy
là rất cần thiết:
+ Việc sử dụng giáo án điện tử trong quá trình dạy học vừa mang tính chất đổi
mới vừa giúp người học hứng thú hơn. Việc đưa bài giảng điện tử hổ trợ trong một
tiết dạy giúp giáo viên khắc phục được các các hạn chế của đồ dùng dạy học.
+ Sử dụng linh hoạt các phương pháp dạy học phổ biến theo hướng phát huy
tích cực , chủ động học tập của học sinh nhằm phát triển tư duy, tính tích cực
của học sinh.
20
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

+ Sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề: giáo viên đưa học sinh vào
tình huống có vấn đề giữa kiến thức cũ và kiến thức mới, giữa cái biết và cái chưa

biết để học sinh khám phá tìm ra vấn đề.
+ Phối hợp các hình thức tổ chức dạy học một cách linh hoạt: giúp giáo viên
lựa chọn các phương pháp trong tiết dạy, phân loại được đối tượng học sinh.
+ Kết hợp nhiều loại hình kiểm tra, đánh giá: qua các bài kiểm tra giáo viên
điều chỉnh và thay đổi phương pháp dạy.
+ Thường xuyên yêu cầu học sinh sưu tầm thông tin, tranh ảnh để minh hoạ
cho bài học từ đó rèn thói quen thu thập thông tin từ thực tế.
+ Hướng dẫn học sinh chuẩn bị bài:giúp học sinh học tập trên lớp cò hiệu quả
hơn, học sinh tiếp thu bài học nhanh hơn.
+ Đối với đối tượng học sinh yếu (đặc biệt là học sinh dân tộc) khuyến khích
động viên các em kịp thời trong mỗi tiết dạy bằng câu hỏi khó dần dần sẽ hướng
học sinh đi sâu vào tìm hiểu những nội dung khó hơn. Đối với học sinh khá, giỏi
đưa ra các câu hỏi khó để các em suy nghĩ tránh việc lơ là trong học tập.
Qua đề tài này giúp tôi thêm kinh nghiệm trong việc nghiên cứu soạn giảng làm
cho các tiết dạy sinh động và khoa học hơn.
2. Kiến nghị:
- Để giúp giáo viên sử dụng các phương pháp dạy tốt hơn, học sinh học tập có
hiệu quả tôi xin được kiến nghị một số nội dung sau:
+ Giáo viên cần chuẩn bị tiết dạy chu đáo và công phu, đặc biệt nghiên cứu
phương pháp dạy học phù hợp nhất cho bài giảng và cho đối tượng học sinh.
+ Các bản đồ môn địa lí nên là bản đồ một mảnh và có nẹp treo cố định để
giáo viên dễ sử dụng.
+ Để thực hiện các phương pháp dạy học có hiệu quả trong mỗi lớp tỉ lệ học
sinh giỏi, khá, trung bình, yếu không quá chênh lệch nhau.
+ Các giáo viên trong nhóm Địa lí cần tích cực dự giờ lẫn nhau để cùng trao
đổi học hỏi kinh nghiệm nâng cao chuyên môn hơn.
Trên đây là một số suy nghĩ nhằm nâng cao chất lượng trong dạy học môn địa lí
7 THCS . Qua bước đầu thực hiện đã ít nhiều mang lại hiệu quả khả quan, tuy vậy

21

GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

vẫn còn nhiều sai sót. Rất mong sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp để tôi học hỏi
thêm nhiều kinh nghiệm hơn, để phục vụ công tác ngày càng tốt hơn.

* Những tài liệu tham khảo khi xây dựng đề tài
- Sách giáo khoa địa lí 7.
- Sách giáo viên địa lí 7.
- Tập bản đồ địa lí 7.
- Các hình ảnh doawloast phục vụ bài giảng trên Internet.
- Các phương pháp dạy học tích cực (Bộ giáo dục đào tạo)
Eana, ngày 20 tháng 01 năm 2016
Người viết
Trần Thị Phượng

22
GV: Trần Thị Phượng


Một số phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy- học môn Địa lý lớp 7
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

PHỤ LỤC
I. PHẦN MỞ ĐẦU:
1. Lý do chọn đề tài (trang 1)
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài(trang 1,2)

3. Đối tượng nghiên cứu (trang 2)
4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu (trang 2)
5. Phương pháp nghiên cứu (trang 2)
II. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lý luận (trang 2,3)
2.Thực trạng
1. Thuận lợi- khó khăn (trang 3,4)
2.1Thành công- hạn chế (trang 4)
2.2Mặt mạnh- mặt yếu (trang 4,5)
2.3Các nguyên nhân, các yếu tố tác động…(trang 5)
2.4Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trang mà đề tài đã đặt ra.
(trang 5)
3. Giải pháp, biện pháp: (trang 6,7,8,9,10,11,12,13,14,15)
3.1Mục tiêu của giải pháp, biện pháp (trang 15)
3.2Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp(trang
15,16)
3.3Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp(trang 16,17)
3.4Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp(trang 17,18)
3.5Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu
(trang 18)
4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn
đề nghiên cứu(trang 18,19)
III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
1. Kết luận: (trang 19,20)
2. Kiến nghị: (trang 20)
23
GV: Trần Thị Phượng