Đề tài Môi trường Bãi chôn lấp hợp vệ sinh Thành phố Nha Trang

BÃI CHÔN LẤP HỢP VỆ SINH THÀNH PHỐ NHA TRANG

I.

Sơ Lược Lịch Sử Phát Triển Của Bãi Chôn Lấp Rác

Bãi chôn lấp (BCL) Lương Hòa được đưa vào vận hành từ tháng 3 năm 2014. Diện tích
13,8 hecta Bãi chôn lấp Lương Hòa có 2 ô chôn lấp. Ô chôn lấp phía Nam hiện tại đang
để trống, chưa được vận hành. Ô chôn lấp phía Bắc hiện tại đã được vận hành hơn 1 năm.

Bãi chôn lấp (BCL) Lương Hòa


Bãi chôn lấp phía bắc (đang hoạt động)

Bãi chôn lấp phía nam (chưa hoạt động)

Bãi chôn lấp Lương Hòa để thay thế cho bãi chôn lấp Rù Rì. Bãi rác Rù Rì được thành
lập từ năm 1988, trải qua nhiều năm, diện tích bãi chứa rác đã bị quá tải; mùi hôi bốc ra
hàng cây số và nước rỉ rác chảy ra không được xử lý gây ô nhiễm môi trường nghiêm
trọng. Năm 2003, bãi rác Rù Rì thành phố Nha Trang bị Chính phủ đánh giá là điểm đen,
vì diện tích bãi chứa rác đã bị quá tải và xuống cấp trầm trọng từ nhiều năm. Hằng ngày
bãi rác Rù Rì tiếp nhận khoảng 320 tấn rác thải sinh hoạt của người dân và 20 xe hút hầm
cầu chiều cao của bãi rác đã gần tiếp giáp với đường điện cao thế nên rất nguy hiểm nước
rỉ rác không được xử lý thường bốc mùi hôi thối bốc ra từ bãi rác đã gây ô nhiễm nghiêm
trọng đến không khí và mạch nước ngầm của toàn bộ khu vực xung quanh có khoảng 200
hộ bị ảnh hưởng trực tiếp bởi sự ô nhiễm từ bãi rác Rù Rì trong đó chủ yếu là người dân
của thôn Lương Hòa.
Toàn bộ nước rỉ ra từ bãi rác thấm trực tiếp xuống mạch nước ngầm khiến giếng
đào của các hộ dân trong khu vực không thể sử dụng được ngay cả các con suối trong
khu vực cung có màu đen kịnh do ô nhiễm nghiêm trọng.

Nhưng mãi đến tháng 9 năm 2014 thì bãi rác Rù Rì mới bị đóng cửa.
Bãi chôn lấp Lương Hòa với công suất hiện tại thời điểm mà bãi chôn lấp đưa vào vận
hành là thời điểm ban đầu mình tiếp nhận nó: 180 – 200 tấn rác một ngày đêm vào thời


điểm tháng 3 năm 2014, thời điểm hiện tại là 330 – 350 tấn rác một ngày đêm, riêng vào
các thời điểm nhạy cảm vì người Việt Nam mình theo đạo Phật rất là nhiều thì các thời
điểm vào rằm mùng một rác tăng lên nằm ở khoảng 400 – 450 tấn và Nha Trang là một
thành phố du lịch cho nên là vào các dịp lễ, tết, vesival các dịp nghĩ dài ngày khi mà các
lượng khách du lịch tập trung về Nha Trang nhiều thì rác thải cũng tăng lên rất nhiều,
đỉnh điểm là cao điểm nhất là vào tết năm vừa rồi thì một ngày ở đây tiếp nhận khoảng
900 tấn rác một ngày đêm.
Thời gian vận hành bãi chôn lấp Lương Hòa là 15 năm nhưng theo chuyên gia người Úc
tư vấn thì nếu có quy trình chôn lấp, đổ rác cũng như quá trình đầm nén đất hợp lý thì bãi
có thể vận hành được 20 năm. Còn quá trình phân hủy thì tùy thuộc vào từng loại rác có
trong đó. Đối với rác hữu cơ thì thời gian phân hủy nhanh. Còn đối với rác vô cơ như
nylon thì thời gian phân hủy rất dài khoảng 60 năm.

II.
-

Các Công Trình Có Trong Bãi Chôn Lấp
Hệ thống đường đi, hệ thống thoát nước.
Vị trí nhà cửa, kho bãi.
Khu vực chôn lấp.
Hệ thống thu gom và xử lý nước rỉ rác.
Thu gom nước.
Rãnh thoát nước.
Thiết kế hệ thống thoát nước.
Các công trình phụ trợ: văn phòng, nhà kho, hệ thống điện nước, trạm bảo dưỡng.

Hệ thống thoát nước

Hệ thống thu gom và xử lý
nước rỉ rác

Hệ thống đường đi

hệ thống điện nước,

văn phòng, nhà kho

Khu vực chôn lấp

trạm bảo dưỡng.

III.

Sơ Đồ Bố Trí Các Hạng Mục Của Bãi Chôn Lấp

Xung quanh vành đai của bãi có một hệ thống mương bêtông. Hệ thống mương
bêtông này có chức năng là tách nước mưa từ các vùng núi, sườn đồi xung quanh để
không cho nước mưa đi vào bãi. Khi nước mưa đi vào bãi thì lượng nước rỉ rác sẽ tăng
lên làm ảnh hưởng tới hiệu quả của quá trình xử lý nước rỉ rác.


Hình Hệ thống mương bêtông thoát nước mưa của bãi chôn lấp Lương Hòa

Bên dưới bãi là lớp đất sét. Sau đó đến lớp vải địa kỹ thuật (màu trắng). Tiếp đến là

lớp chống thấm HDPE (màu đen). Trên cùng là lớp geocell.

Hình Sơ đồ cấu tạo bãi chôn lấp Lương Hòa

 Lớp sét
• Chức năng:


Lớp sét có tác dụng như lớp phân cách sự di chuyển của nước rò rỉ và khí bãi chôn
lấp.

• Đặc điểm:
- Bố trí các lớp đất sét mỏng cũng có khả năng tránh được nứt do sự sắp xếp thứ tự
đất cục nếu như chỉ sử dụng một loại sét.
- Sự nứt nẻ do tính trương nở của các loại sét khác nhau sẽ khác nhau. Do đó, để
khắc phục điều này, chỉ sử dụng một loại sét khi xây dựng lớp lót.

 Lớp vải địa kỹ thuật
• Chức năng:
Lớp vải địa kỹ thuật có tác dụng giảm thiểu sự xáo trộn giữa lớp đất với lớp cát
hoặc sỏi.

• Đặc điểm:
Vải địa kỹ thuật có tính bền môi trường (chịu nước mặn) và khả năng tiêu thoát
nước nhanh.

 Lớp chống thấm HDPE
• Chức năng:
Ngăn nước rỉ rác từ bãi rác đi vào nguồn nước ngầm. Do đó nó có tác dụng là bảo
vệ nguồn nước.

• Đặc điểm:
- Lớp HDPE là 1 lớp vật liệu siêu bền, được nhiều nước tiên tiến trên thế giới sử
dụng. Thời gian tồn tại của nó khoảng 100 năm với điều kiện không tiếp xúc trực tiếp với
môi trường nắng, mưa nhiều. Vì khi tiếp xúc với ánh nắng và môi trường bên ngoài nhiều
thì lớp chống thấm bị ảnh hưởng dẫn tới làm mất tính chống thấm. Khi khảo sát thì lớp
HDPE trên bề mặt có độ giòn do tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời. Còn khi nằm
bên dưới thì nó sẽ có độ dẻo nhất định.


Hình Lớp HDPE trên bề mặt bãi chôn lấp Lương Hòa

- Lớp HDPE có khả năng chống được axit, bazơ, không bị ăn mòn hóa học, chịu
được sức ép lớn, chịu được lực khí lớn (vì khi đổ rác lên trên làm phát sinh ra lượng khí
lớn).
- Lớp HDPE tồn tại càng lâu càng tốt. Vì khi tồn tại càng lâu thì đạt hiệu quả ngăn
nước rỉ rác đi vào nước ngầm càng lớn. Nếu có tuổi thọ thấp thì sau 1 thời gian bên trên
nó là 1 lớp rác khổng lồ thì sẽ phát sinh nước rỉ rác đi vào nước ngầm.

 Lớp geocell
• Chức năng:
Bảo vệ lớp HDPE. Ngăn không cho lớp HDPE tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng và
môi trường bên ngoài.
Bên phía dưới bãi ở ô chôn lấp phía Nam có đường sóng chạy dọc theo ô chôn lấp.
Đây là 2 hệ thống thu gom nước rỉ rác. Mỗi nhóm có đường kính là D = 300 cm. Tương
tự thì ở ô chôn lấp phía Bắc cũng có 2 đường ống thu gom nước rỉ rác. Tuy nhiên, do lớp
rác được phủ lên trên nên 2 đường ống bị che lấp lại không nhìn thấy được. Hai rãnh này
được đặt tại khu vực sâu nhất của bãi và nước rỉ rác sẽ được thu gom về đó và chảy về
khu vực cuối bãi sẽ có hệ thống thu gom để xử lý nước rỉ rác riêng.

Hình 3.4. Hệ thống thu gom nước rỉ rác từ bãi chôn lấp
Bãi chôn lấp Lương Hòa trước khi đưa vào vận hành thì có tính toán về độ nghiên
để tạo độ dốc cơ bản khoảng 15o để nước có thể tự chảy trên bề mặt. Đối với Nha Trang
mùa mưa tập trung vào tháng 9, tháng 10, tháng 11. Vào thời điểm mùa mưa diễn ra thì
khu vực đã được chôn lấp sẽ được phủ lên trên bằng một lớp bạt. Nhưng chỉ được phủ
vào mùa mưa chứ không phủ vào mùa nắng vì vào mùa nắng thì sẽ bị lão hóa gây tốn
kém. Hiện tại, Nha Trang đang vào mùa nắng. Nếu có mưa thì lượng mưa rất ít, nước
mưa có thể chảy lên trên bề mặt. Đối với mùa mưa tập trung tại Nha Trang thì lượng mưa
rất nhiều thì phải phủ bạt để tách nước mưa ra thì theo vị trí tại bãi chôn lấp thì nước mưa
sẽ được tách từ ô chôn lấp phía Nam thì tại ô này chưa có rác và nó sẽ được đưa ra ngoài
theo một hệ thống thoát nước riêng. Các ô chôn lấp được tính toán để tạo độ dốc cơ bản
nghiên về hước thoát nước mưa. Hướng thoát nước mưa là hướng cuối bãi. Tạo độ dốc về
khu vực thấp nhất để nước mưa chảy về đó. Nước mưa sẽ được thu gom riêng ra tại một
hệ thống thu gom bên ngoài bãi rác.


Hình lưới hình ô van và đã rải đá 4 – 6

Cấu tạo của bãi chôn lấp: lớp geocell, lớp geocell có cấu tạo là gồm một lưới
HDPE hình ô van và bên trên chúng ta rải đá 4 – 6, lớp geocell này có tác dụng là bảo vệ
lớp vải đệm kỹ thuật bên dưới khỏi nắng mưa để khỏi bị hư hỏng, bên dưới lớp geocell
này là lớp vải địa HDPE là lớp vải bọc chống thấm, nó bọc toàn bộ bãi này, vải địa
HDPE có một số tính năng là: thứ nhất, chống chịu được lực nén lớn (khi chôn một lượng
lớn rác khổng lồ lên trên thì lực nén xuống nền đáy rất lớn thì vải địa này có thể chịu
được lực nén đó; thứ hai, nó chịu được ăn mòn hóa học vì nước rỉ rác của có thành phần
phức tạp và tính chất hóa học ăn mòn rất là cao nên nó chịu được ăn mòn hóa học đó; thứ
ba, nó chịu được một nhiệt độ nhất định tức là khi rác phân hủy sinh ra nhiệt nội tại trong
bãi rác thì nhiệt độ đó ảnh hưởng tới vải địa này thì vải địa này có thể chống chịu với
nhiệt độ đó và một điều nữa vải địa này có tính chất ngăn nước chống thấm hoàn toàn

không để nước đi vào mạch nước ngầm ảnh hưởng tới khu dân cư, bên dưới lớp vải địa
HDPE là này một lớp đất sét dày được lưu rèn kỷ một lần nữa để chống thấm hoàn toàn.


Bên dưới lòng bãi có hai đường sóng dài thì đây chính là hai ống thu gom nước rỉ
rác có đường kính là D = 300 được đặt dọc từ trong bãi đi ra, vị trí đặt ống chính là vị trí
thấp nhất của bãi và phía bên trong này sẽ cao hơn phía bên ngoài để nước rỉ rác tự chảy
về cái ống đó, dọc ống có đục các lỗ để các nước rỉ rác có thể đi qua đó đi vào ống và đi
xuống cuối bãi để đi vào công đoạn xử lý tiếp theo. Thì toàn bộ nước rỉ rác sinh ra từ bãi
chôn lấp thì được thu gom qua hệ thống ống thu gom này.

sơ đồ mô hình xử lý nước tự động hóa trên máy tính (Khu xử lý nước rỉ rác
BCL Lương Hòa)

Về hình dạng của bãi chôn lấp Lương Hòa, thì bãi chôn lấp Lương Hòa là bãi chôn
lấp khá đặc biệt ở Việt Nam vì đây là bãi chôn lấp được xây dựng dựa trên cái thung lũng
tự nhiên, trước đây khu vực này là một cái thung lũng mà chúng ta nạo vét nó và cải tạo
thành một ô chôn lấp và hình dáng của nó cũng rất là đặc biệt, khi tìm kiếm trên google
maps thì bãi chôn lấp này có hình trái tim.


IV.

Quy Trình Thiết Kế Và Vận Hành Của Bãi Chôn Lấp

Vận Hành Bãi Chôn Lấp
Bãi rác hoạt động mở cửa và đón nhận rác vào lúc 16 giờ để đón nhận các xe thu gom
của công ty ở khu vực từ thành phố Nha Trang trở về. Bãi sẽ hoạt động từ 16 giờ cho
đến khi hết rác. Thởi điểm hết rác phụ thuộc vào lượng rác của thành phố. Nó dao
động trong khoảng từ 2 – 4 giờ sáng thì mới hết rác.

Lượng rác trung bình hằng ngày tiếp nhận ở đây là 350 tấn rác/ 1 ngày đêm vào các
ngày bình thường. Nó sẽ tăng đột biến vào các ngày lễ, Tết hoặc các sự kiện du lịch
tại Nha Trang. Nha Trang là địa điểm du lịch khi có các sự kiện du lịch thì Nha Trang
sẽ tập trung một lượng rác lớn. Do đó, lượng rác sẽ tăng lên gấp 2 hoặc 3 lần ở mức
khoảng từ 700 – 800 tấn rác/ 1 ngày đêm. Với 2 bộ phận riêng biệt là bãi chôn và khu
vực xử lí nước rỉ rác và cách vận hành khoa học chống mùi, chống gia tăng nước rỉ thì
các vấn đề về môi trường đất, nước, không khí đã được giải quyết tương đối. Trong
quá trình vận hành bãi rác sử dụng đất của khu vực kế bên để phủ bề mặt chống mùi
nên khi bãi đầy và đóng cửa bên cạnh sẽ có một khu vực trũng phù hợp làm một bãi
tiếp theo giảm bớt 1 phần chi phí cải tạo địa hình thi công bãi mới. Và bãi cũ sau chôn
lấp là nguồn nguyên liệu làm phân compost nên có thể thu lại lợi nhuận.
-

Bãi chôn lấp được cấu tạo bởi lớp vật liệu không thấm HDPE. Ngoài ra còn có lớp đất sét
ngăn nước mưa cũng như nước rác thấm xuống bề mặt.

-

Công tác xử lý rác trước khi chôn lấp như: ép rác và đầm rác được thực hiện và kiểm soát
nghiêm ngặt.

-

Công tác xử lý sau khi chôn lấp: phun thuốc khử mùi, diệt côn trùng và khử trùng được
các công nhân trong bãi thực hiện thường xuyên và định kỳ.

-

Hệ thống mương thoát nước mưa, nước rỉ rác và hệ thống thu khí được thiết kế và vận
hành theo tiêu chuẩn đã được quy định. Ngoài ra, sau khi ép rác còn có công tác lấp đất

để tránh phát sinh lượng nước rỉ rác tiếp theo.


-

Tuy nhiên, vấn đề còn tồn tại ở đây là bãi chôn lấp Lương Hòa chưa có công tác phân
loại chất thải rắn trước khi đưa vào chôn lấp để thu hồi các vật liệu có thể tái sử dụng hay
tái chế thành các sản phẩm mới. Vấn đề này làm ảnh hưởng tới hiệu quả trong việc vận
hành bãi chôn lấp.


V.

Quy Trình Thu Gom, Vận Chuyển Và Xử Lý Chất Thải Nguy Hại Tại Bãi

Chôn Lấp

Hình 3.5. Sơ đồ quy trình tiếp nhận rác bãi chôn lấp Lương Hòa

 Xe rác
• Chức năng:
Chở rác từ nơi phát thải tới điểm tập kết.


• Hoạt động:
Xe rác sẽ được đưa vào bãi theo con đường nội bộ. Khi đó rác sẽ được đi vào khu
vực có đặt tấm bêtông khoảng rộng lớn được gọi là bãi đỗ. Xe đi vào bãi đỗ sẽ được đổ
rác xuống.

Hình Các loại xe rác được sử dụng để vận chuyển rác tại bãi chôn lấp Lương Hòa

 Xe máy ủi
• Chức năng:
San bằng lớp rác ra thành từng lớp phục vụ cho các giai đoạn tiếp theo.

• Hoạt động:
Sau khi rác tập trung đủ sẽ được 1 xe máy ủi tiến hành ủi rác ra thành từng lớp và
những lớp này có bề dày từ 0,8 – 1 m.

Hình 3.7 Xe máy ủi


 Xe máy đầm
• Chức năng:
Làm giảm thể tích của rác và xé rác ra nhuyễn hơn nhờ bánh xe có dạng bánh xích
chân cừu. Đặc biệt là rác hữu cơ sẽ tạo điều kiện cho rác phân hủy dễ dàng hơn.

• Hoạt động:
Khi chiều cao lớp rác đạt từ 0,8 – 1 m thì xe máy đầm sẽ leo lên rác và đầm rác. Sau
khi xe máy đầm hoạt động đạt chiều cao từ 2 – 2,2 m thì các công nhân của bãi sẽ tiến
hành phun thuốc khử mùi.

Hình 3.8. Xe máy đầm


Hình 3.9. Các phương tiện tiến hành chôn lấp rác ở bãi rác.

 Dung dịch khử mùi
• Chức năng:
Giúp làm giảm mùi hôi của rác và cung cấp một lượng vi sinh vật đáng kể vào trong

rác để giúp cho quá trình phân hủy rác được diễn ra nhanh hơn.

• Đặc điểm:
Dung dịch khử mùi được sử dụng tại bãi chôn lấp Lương Hòa là dung dịch vi sinh
Bio Systems được nhập từ Mỹ về. Dung dịch này rất thân thiện với môi trường. Dung
dịch Bio Systems chứa các vi khuẩn sẽ xử lý và ăn các gốc có mùi như gốc Lưu huỳnh,
Photpho có trong rác. Sau khi phun dung dịch khử mùi xong phun tiếp dung dịch diệt côn
trùng.

 Dung dịch diệt côn trùng
• Chức năng:
Dung dịch này có chức năng diệt các ấu trùng và côn trùng có trong rác có thể gây
nguy hại như ruồi, nhặng và các loại côn trùng khác để tránh phát sinh ruồi, nhặng từ bãi


rác gây ô nhiễm môi trường thứ cấp và ảnh hưởng đến đời sống của người dân xung
quanh.

• Đặc điểm:
Dung dịch này được nhập từ Anh về. Dung dịch này rất thân thiện với môi trường.
Sau khi phun dung dịch diệt côn trùng xong sẽ tiến hành phủ đất hằng ngày.


•
-

Phủ đất
Chức năng:
Phủ đất sẽ tránh phát sinh mùi hôi ra bên ngoài.
Phủ đất giúp tách nước mưa từ bề mặt, ngăn không cho nước mưa từ bề mặt thấm xuống

lớp rác. Nước mưa từ trên bề mặt không đi vào rác mà sẽ đi vào đất và đi ra. Vì vậy nó sẽ

-

góp phần tránh một lượng nước rỉ rác tiếp theo.
Tránh việc phát sinh các loại côn trùng có hại từ đất đi ra. Bề dày của lớp đất được phủ

lên trên là 0, 2 – 0,3 m.
• Đặc điểm:
Sau khi lớp rác đạt chiều cao từ 2 – 2,5 m và đã được phun các hóa chất vào trong
thì sẽ tiến hành phủ đất. Đất sử dụng để phủ là đất từ vùng đồi kế bên bãi chôn lấp. Về
lâu dài, bãi rác Lương Hòa sẽ sử dụng đất tại vùng đồi này và sẽ tạo thành một khu chôn
lấp mới. Vì khi khai thác đất thì chúng ta sẽ tạo độ trũng về mặt địa hình cho khu vực đó.
Khi đó, chỉ cần làm thêm một lớp chống thấm bên dưới thì ta sẽ có một bãi chôn lấp mới.
Giải pháp này vừa tiết kiệm được chi phí đào đất tạo bãi chôn lấp mới, vừa tận dụng đất
để sử dụng chôn lấp rác và tạo được ô chôn lấp mới cho tương lai.


Quá trình khai thác đất đã được lập một đồ án đã được thông qua bởi Sở Tài
Nguyên và Môi Trường. Lớp đất khai thác tại vùng đồi được phân ra thành từng tầng và
được tính toán về vấn đề chống sạt lở đất.

Hình 3.10. Đất tại vùng đồi được sử dụng cho bãi chôn lấp Lương Hòa
Ngoài ra, bãi chôn lấp Lương Hòa còn sử dụng đá để chôn lấp rác. Việc sử dụng đá
có những công dụng như sau:

- Đá chống được nắng mưa, xói mòn.
- Khi chôn lấp tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình rút nước. Vì giữa các
viên đá có lỗ rỗng tạo điều kiện cho nước rỉ rác thấm dễ dàng và đi vào hệ thống
thu gom nước rỉ rác. Còn khi sử dụng đất thì nước đi ra rất chậm, tạo độ ẩm trong

rác. Dẫn đến quá trình xử lý nước rỉ rác không đạt hiệu quả cao.
- Vấn đề về kinh tế và hiện trạng tại Nha Trang. Nha Trang có rất nhiều mỏ
đá, phù hợp cho vấn đề rải đá lên trên rác.

 Vôi bột
• Chức năng:
Vôi bột có tác dụng tiêu diệt những ấu trùng còn lại có trong rác và khử trùng.

• Đặc điểm:


Sau giai đoạn phủ đất thì các công nhân của bãi sẽ tiến hành rắc vôi bột lên phía
trên bề mặt đã được chôn lấp.

Hình 3.11. Vôi bột được sử dụng tại bãi chôn lấp Lương Hòa

-

Hình các xe cơ giới đang đổ rác
Qui trình các bước tiếp nhận rác hằng ngày của bãi chôn lấp rác Lương Hòa:


Bãi bắt đầu tiếp nhận rác chủ yếu vào thời điểm là từ 4 giờ chiều cho đến hết ca thu
gom rác của xe công ty và chỉ nhận toàn bộ rác thải sinh hoạt của thành phố Nha Trang
phát sinh ra và lượng rác này sẽ được công nhân của công ty thu gom trong thành phố
được các xe cơ giới (được nhìn thấy phía bên trên) đưa về đây, thời điểm bắt đầu xe đầu
tiên về tới bãi là thời điểm 4 giờ chiều xe thu gom đi về tới bãi sẽ đi vào bãi theo con
đường đi bộ từ ngoài kia vào đi đến mặt bằng bên trong. Có một đường rẽ xuống vào đi
xuống khu vực có 2 xe đang đậu. Tại đó, có rải các tấm bêtông gọi là bề mặt đổ khi xe đổ
rác xuống phía bên dưới sau khi xe đổ rác tới bên dưới rồi thì được xe máy ủi tiến hành

san ủi rác thành từng lớp mỏng, mỗi lớp rác đạt tiêu chuẩn (nghĩa là sau khi san ủi đạt
tiêu chuẩn) sẽ có chiều cao từ 1m – 1,2m. Khi lớp rác đạt được chiều cao tiêu chuẩn xe
san ủi không tiếp tục ủi rác cao lên nữa. Xe san ủi rút ra nhường chỗ cho xe máy đầm, xe
máy đầm là xe đầm nén chân cừu tiến hành vào đầm nén rác, xe máy đầm có một số chức
năng như sau:
+ Thứ nhất nó sẽ giảm thể tích của rác của mình xuống.
+ Thứ hai xe máy đầm là cấu tạo xe đầm nén chân cừu nên những chân cừu đó khi
chạy trên rác sẽ xé nhỏ rác ra giúp cho quá trình phân hủy của rác diễn ra hiệu quả hơn.
Kết thúc quá trình đầm nén tiếp tục đổ rác lên và san ủi làm liên tục nhiều lần như
vậy cho đến khi lớp rác đạt được chiều cao tiêu chuẩn của một lớp rác thì dừng lại, chiều
cao tiêu chuẩn của một lớp rác được qui định là từ 2,2 – 5m tùy thuộc vào khu vực và yêu
cầu đổ của nhân viên kỹ thuật, kết thúc quá trình khi lớp rác đã đạt chiều cao tiêu chuẩn
sẽ không đổ rác cao thêm nữa mà tiến hành bước xử lý tiếp theo.
Xử lý tiếp tục phun hóa chất khử mùi, hóa chất khử mùi được sử dụng là hóa chất bio
systems (khử mùi biosystems) được nhập khẩu 100% từ Mỹ, hóa chất này là một hóa
chất được chiết xuất từ sinh học cung cấp hệ vi sinh vào trong rác, các vi sinh này giúp ăn
các chất phát sinh ra mùi chủ yếu từ rác như có gốc lưu huỳnh hoặc phốtpho đồng thời nó
sẽ tạo ra một lớp bề mặt trên bề mặt rác để ngăn mùi phát sinh, thứ ba dung dịch khử mùi
này cung cấp vi sinh vào trong rác cho nên tăng cường quá trình tự phân hủy của rác
nhanh hơn, sau khi phun hóa chất diệt khử mùi thì tiếp tục chuyển sang bước xử lý phun
hóa chất diệt côn trùng.
Phun hóa chất diệt côn trùng, hóa chất diệt côn trùng là cách sử dụng khây sử dụng
nision nhập khẩu từ Anh, hóa chất này chuyên diệt ruồi muỗi, ruồi nhặng và các loại côn
trùng có hại phát sinh từ rác, đặc điểm của loại hóa chất chỉ diệt được các côn trùng chỉ
định không gây ảnh hưởng đến hệ thống vi sinh vì bãi chôn lấp Lương Hòa hướng tới
phương pháp phân hủy tự nhiên dùng vi sinh cho nên khi hóa chất áp dụng được cân nhắc


rất kỷ lưỡng để không ảnh hưởng tới lượng vi sinh có trong rác. Vì sử dụng hóa chất diệt
côn trùng nên đi ngang qua bãi chôn lấp gần như không thấy có ruồi, đó là hiệu quả mà

nó mang lại. Sau khi kết thúc quá trình phun hóa chất diệt côn trùng. Công nhân của bãi
sẽ tiến hành phủ lớp đất hằng ngày.
Phủ lớp đất hằng ngày, lớp đất có chiều dày từ 20 – 30cm. Lượng đất được lấy từ bãi
chôn lấp phía nam, sau khi tiến hành phủ đất hằng ngày sẽ tiến hành rắc vôi bột lên bề
mặt để khử trùng lần cuối, khi khử trùng lần cuối thì kết thúc một qui trình chôn lấp.

VI.

Hiện Trạng Quản Lý Bãi Chôn Lấp Lương Hòa:

- Công tác quản lý, giám sát công nhân làm việc được thực hiện nghiêm ngặt.
- Rác thải đưa vào chôn lấp hầu hết là rác thải sinh hoạt từ các hộ gia đình, trung tâm

mua sắm, chợ, siêu thị,…Còn đối với các nhà máy, xí nghiệp ngoài rác thải thông
thường còn có rác thải nguy hại thì được các cơ quan quản lý và kiểm tra trước khi
đưa vào bãi chôn lấp.
- Công tác quản lý nước rỉ rác và khí thoát ra từ bãi chôn lấp được thực hiện thường

xuyên và kiểm tra định kỳ.
1.Công tác quản lý nước rỉ rác
Hệ thống bãi rác Lương Hòa được thiết kế theo kiểu bên dưới là lớp sét chống thấm
tự nhiên kết hợp với lớp HDPE ngăn không cho nước rỉ rác thấm vào nguồn nước ngầm.
Khi bãi đầy rác sẽ tiến hành phủ một lớp bạc hạn chế nước mưa thấm vào bãi rác làm
tăng lượng nước rỉ rác.
Nước rỉ rác tại bãi rác Lương Hòa sẽ được thu gom bằng hệ thống ống thu gom, dựa
vào địa hình tự nhiên bãi rác Lương Hòa đã được xây dựng với độ nghiêng 15 0 để cho
nước rỉ rác tự chảy trên bề mặt về hố thu gom.


Sau đó nước rỉ rác sẽ được máy bơm bơm vào hệ thống xử lý. Đầu ra của hệ thống

xử lý là nước đạt loại B. Nước này tiếp tục được đưa tới hệ thống xử lý nước của thành
phố để tiến hành xử lý lần nữa.
2.Công tác quản lý khí từ bãi chôn lấp
Bãi rác Lương Hòa chứa chủ yếu là rác sinh hoạt nên khí sinh ra từ bãi rác chủ yếu
là CH4. Bãi rác mới được xây dựng năm 2014, lượng rác thải chưa nhiều nên lượng khí
sinh ra còn ít nên, việc thu gom khí còn rất đơn giản, chỉ là xây dựng hệ thống các ống
dẫn khí để cho khí thoát ra ngoài môi trường (với hàm lượng thấp nên không gây ảnh
hưởng tới môi trường).
Trong tương lai, khi lượng rác tăng lên nhiều thì bãi rác sẽ tiến hành mở rộng hệ
thống xử lý, xây dựng hệ thống thu gom khí để tái sử dụng cho mục đích khác (làm
nguồn nguyên liệu đốt cho lò nung gạch).

VII. Thuận Lợi Và Khó Khăn Khi Tiến Hành Triển Khai Dự Án Xây Dựng
Bãi Chôn Lấp
1. Thuận lợi
Khu vực này cách xa khu dân cư: chôn lấp ở đây khi có sự cố môi trường cũng ít
ảnh hưởng tới người dân khu vực đồi núi -> nước ngầm sâu theo thăm dò của sở Tài
Nguyên và Môi trường thì mực nước ngầm ở đây dưới 20 – 30 m mới có nước -> gần
như bị tách biệt. Khai thác tới mõm đất cuối cùng bên dưới lớp đất sét là lớp đá tự nhiên.
Địa hình của bãi là thung lung và xung quanh là các đồi nên dễ khai thác đất để làm
nguyên liệu cho bãi rác và khi bãi chôn lấp hiện tại đầy thì các đồi ở gần được khai thác
thành trở thành dạng như một thung lũng bãi rác khi hết hạn sử dụng sẽ được dời qua nơi
đó. Giảm được một phần chi phí xây dựng bãi chôn lấp mới và không tốn thời gian quy
hoạch lại.

- Khu vực nằm cách xa khu dân cư. Do đó ít ảnh hưởng tới đời sống của người dân.
- Nằm trong khu vực đồi núi. Vì vậy, mạch nước ngầm rất sâu. Theo khoan than dò của Sở
Tài Nguyên Và Môi Trường thì mực nước ngầm ở dưới 20 – 30 m. Trong khi đó, những
vùng miền Tây gặp khó khăn khi thành lập bãi chôn lấp vì tình trạng mực nước rất nông.

Đào xuống từ 1 – 2 m là đã có nước. Đây là bài toán rất khó khăn đối với chính quyền và
các cơ quan quản lý về môi trường. Không thể tận dụng được bãi chôn lấp do việc đào
nông. Tình trạng phát sinh các chất gây ô nhiễm môi trường sẽ tăng cao do nước theo

-

mùa dâng lên.
Khu vực này đã được khai thác tới lớp đất cuối cùng. Bên dưới lớp đất sét là lớp đất đá tự

-

nhiên. Do đó việc bảo vệ bãi chống chịu với một lượng rác khổng lồ là rất hiệu quả.
Khu vực này dựa trên địa hình có sẵn. Bãi chôn lấp tự nhiên không tốn chi phí phát sinh

-

từ việc đào đất.
Đất sử dụng để chôn lấp rác có sẵn từ các đồi núi bên cạnh vừa tiết kiệm chi phí, vừa tạo

được ô chôn lấp kế tiếp.
 Cấu tạo bãi chôn lấp: với các lớp chống thấm hiện đại với tuổi thọ cao giúp giải quyết
vấn đề nước rỉ và ô nhiễm nguồn nước một cách triệt để.
 Vận hành bãi chôn lấp: với 2 bộ phận riêng biệt là bãi chôn và khu vực xử lí nước rỉ rác
và cách vận hành khoa học chống mùi, chống gia tăng nước rỉ thì các vấn đề về môi
trường đất, nước, không khí đã được giải quyết tương đối. Trong quá trình vận hành bãi
rác sử dụng đất của khu vực kế bên để phủ bề mặt chống mùi nên khi bãi đầy và đóng
cửa bên cạnh sẽ có một khu vực trũng phù hợp làm một bãi tiếp theo giảm bớt một phần
chi phí cải tạo địa hình thi công bãi mới. Và bãi cũ sau chôn lấp là nguồn nguyên liệu làm
phân compost nên có thể thu lại lợi nhuận.

 Quy trình đóng cửa bãi chôn lấp: khi bãi không thể tiếp nhận rác nữa thì việc đóng cửa
bãi cũng rất quan trọng. Rác trong quá trình phân hủy sẽ sinh khí metan gây cháy nổ vì
vậy cần có hệ thông thoát khí hoặc thu khí.

2. Khó Khăn
Khó khăn nhất của bãi chôn lấp là duy trì hồ vi sinh vì nước rỉ rác có nồng độ ô
nhiễm rất cao và không ổn định thay đổi theo thời gian, theo chất lượng rác và theo
mùa vì vậy phải kiểm soát lượng hóa chất và các yêu cầu xử lý liên tục đảm bảo
lượng nước đi vào hồ vi sinh có nồng độ thống nhất, cao nhất và không bị sốc nồng
độ (trạm xử có 8 người, có 7 người nuôi vi sinh). Vi sinh ở đây nếu sốc nồng độ thì
24h sẽ chết sạch và khi nuôi lại thì khoảng 1 tháng. Vì vậy yêu cầu chăm rất kĩ nên
công việc khó nhất là duy trì hồ vi sinh ổn định.


- Hệ thống không tuần hoàn, chỉ xử lý tiếp tục. Hiệu suất mùa khô COD
10000 – 15000mg/l; 5000 – 7000mg/l.

- Tuy có mương thu nước mưa nhưng với địa hình dốc lớn trong khi diện tích mương thu
nhỏ nếu gặp mưa kéo dài và lưu lượng lớn bãi rác có thể bị xâm nhập nước mưa gây xói

-

lỡ, tràn nước rỉ.v.v...
Nước rỉ chỉ được xử lý sơ bộ phải xử lý lần 2 tại khu vực xử lý chung gây tốn kém.
Bùn thải từ việc xử lý được đưa lại bãi chôn lấp chứ không đốt trong khi nó là rác thải

-

nguy hại.
Chất thải nguy hại vẫn chưa có lò đốt xử lý mà chỉ có một kho lưu trữ và được xử lý từ

-

bên thứ 3.
Bên trên bãi là hệ thông lưới điện gây nguy hiểm khi lượng rác tăng lên.
Hiện tại, bãi rác chưa có hệ thống phân loại rác thải. Do đó công tác xử lý rác thải một
cách hiệu quả đang là một vấn đề nan giải cho các cấp chính quyền địa phương cũng như

-

cho cả nước.
Hệ thống thu gom khí thoát ra từ bãi chôn lấp sẽ cho ra bên ngoài chứ không thu khí.
Điều này làm lãng phí nguồn khí có thể tận dụng được phục vụ cho nhu cầu năng lượng

-

của thành phố Nha Trang.
Bãi chôn lấp là nguồn tạo khí sinh học bao gồm NH 3, CO2, N2, CO, H2S, CH4…, mà
trong đó khí metan chiếm một tỷ lệ cao. Khí CH 4 có khả năng tự cháy với một nồng độ
nhất định chứ không cần các yếu tố bên ngoài tác động vào. Vì vậy, khí này rất nguy
hiểm cho bãi chôn lấp và khu vực xung quanh. Khí sinh học được tạo ra do quá trình
phân hủy các chất hữu cơ.
VIII. Biện Pháp Và Kiến Nghị
1. Biện Pháp
a. Biện pháp kỹ thuật – công nghệ

 Rác thải
- Xây dựng một hệ thống nhà máy làm phân compost và ép gạch từ rác thải trong bãi
chôn lấp nhằm tái chế được lượng rác thải và giảm được áp lực chứa cho bãi rác Lương
Hòa.

- Đầu tư hệ thống lò đốt ngay tại bãi rác để xử lí chất thải nguy hại trong địa bàn
thành phố Nha Trang.



•
-

Nước thải
Nước rỉ rác
Di chuyển nước rỉ rác
Khi sử dụng lớp đất sét làm lớp lót thì cần phải quan tâm tới tính chất của đất sét là khi
độ ẩm giảm đi thì đất sét sẽ bị nứt. Vì vậy, lớp đất sét không cho phép bị khô khi xây
dựng lớp lót. Đặt đất sét thành các lớp mỏng tránh khả năng rò rỉ do tính không đồng nhất

-

và tốt nhất là chỉ nên dùng một loại đất sét.
Cần phải xây dựng hệ thống mương bê tông để dẫn nước rỉ rác từ bãi rác Rù Rì về trung

-

tâm xử lí tránh để nước rỉ rác ngấm vào mạch nước ngầm gây ô nhiễm.
Ngoài ra, trong quá trình thi công để tránh sự cố rò rì nước thải cần phải luôn kiểm tra
chặt chẽ độ kín khít của các mối hàn giữa các tấm vải địa chất và màng địa chất bằng các

thiết bị chuyên dụng (bơm khí và đo áp suất).
• Tuần hoàn nước rỉ rác

- Trong những giai đoạn đầu vận hành bãi chôn lấp, nước rỉ rác sẽ chứa một lượng đáng kể
các chất hòa tan TDS, BOD 5, COD, dinh dưỡng và kim loại nặng. Khi nước rỉ rác được
tuần hoàn thì các thành phần này bị phân hủy dưới tác dụng của các vi sinh vật có trong

-

bãi chôn lấp và thông qua các phản ứng lý, hóa trong bãi chôn lấp.
Ví dụ: Các axit hữu cơ đơn giản có trong nước rỉ rác bị chuyển hóa thành CH 4 và CO2. Vì

-

pH trong bãi chôn lấp tăng khi CH4 được tạo thành, các kim loại nặng sẽ được kết tủa.
Lợi ích khác của việc tuần hoàn nước rỉ rác là tái sinh khí bãi chôn lấp chứa CH 4. Để
tránh việc giải phóng không thể kiểm soát được của khí bãi chôn lấp khi nước rỉ rác được

tuần hoàn để xử lý, bãi chôn lấp phải được lắp đặt hệ thống thu khí.
 Khí thải, bụi, tiếng ồn, độ rung và mùi hôi
 Khí thải từ bãi chôn lấp
- Lượng khí thải sinh ra từ bãi chôn lấp cần có các biện pháp thu hồi để sản xuất điện.
Phương án này không những tái sử dụng năng lượng mà còn giảm được các tác động đến
chất lượng môi trường không khí đặc biệt vì khí CH 4 có ảnh hưởng hiệu ứng nhà kính
gấp 20 lần so với khí CO2 cùng khối lượng.