Bài giảng phương tiện dạy học và ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học chương 1 ths nguyễn thị mỹ huyền

Phương tiện dạy học
và UDCNTT vào dạy học
(Teaching Equipment and Applied
Informatics for Teaching)

1


Chương 1:
PHƯƠNG TIỆN KỸ THUẬT
DÙNG TRONG DẠY HỌC

2


Nội dung


Phương tiện dạy học là gì?



Có mấy loại phương tiện kỹ thuật dạy học cơ bản?



Các nguyên tắc sử dụng phương tiện kỹ thuật dạy
học là gì?



Chuẩn bị tiết học có sử dụng phương tiện kỹ thuật
dạy học như thế nào?



Máy chiếu qua đầu (Overhead) và cách sử dụng?



Máy chiếu đa phương tiện (Projector LCD) và cách
sử dụng?
3


Phương tiện dạy học là gì?

4


Khái niệm phương tiện dạy học




PTDH là tập hợp những đối tượng vật chất được
người dạy sử dụng với tư cách là những phương
tiện hỗ trợ tổ chức, điều khiển hoạt động nhận
thức của người học; giúp người học thực hiện tốt
nhiệm vụ học tập của mình.
Ví dụ: máy vi tính, tivi, đầu đĩa…

5


Vai trò của phương tiện dạy học


PTDH giúp:







Có thông tin đầy đủ và sâu sắc hơn về đối
tượng hoặc hiện tượng nghiên cứu.
Tạo điều kiện nâng cao chất lượng dạy học.
Thoả mãn và khơi dậy hứng thú của người
học.
Tài liệu học tập trở nên vừa sức hơn đối với họ
bằng tính trực quan.
6


Vai trò của phương tiện dạy học








Tăng cường hoạt động lao
động của người học.
Nâng cao nhịp điệu nghiên
cứu tài liệu học tập.
Tăng cường hoạt động độc
lập, tự lực.
Tăng tính tự lực trong tiết
học.
7


Khái hiệm về kỹ thuật dạy học




Kỹ thuật dạy học (KTDH) là nói đến những
phương tiện, kinh nghiệm, thủ thuật, hệ thống
và trình tự các thao tác của GV được sử
dụng trong quá trình tổ chức, điều khiển hoạt
động nhận thức của HS.
KTDH phụ thuộc vào phương tiện, điều kiện
dạy học cụ thể và nó thể hiện trình độ tay
nghề của GV.

8

Mối quan hệ giữa PTKTDH và PPDH


PTDH dù có hiện đại đến đâu thì bản thân nó
cũng không thể thay thế được vai trò của GV
mà trước hết là PPDH, KTDH của họ.



Ngược lại, PPDH, KTDH của GV cũng lại
chịu sự quy định của điều kiện, PTDH cụ thể.

9


Khái niệm PTKTDH


Phương tiện kĩ thuật dạy học là tập hợp
những thiết bị dùng để chuyển thông
điệp từ thầy giáo đến học sinh.

THẦY
GIÁO

Phương
tiện

Thông điệp

Phương
pháp

HỌC
SINH

10


Sơ đồ:Mối quan hệ giữa các thành tố của quá trình DH
Mục tiêu

Nội dung

Ph. pháp
KẾT
QUẢ

Học sinh

Giáoviên
Phương tiện
dạy học

11


Một số loại phương tiện dạy học







PTDH trước đây ít phải dùng điện năng hơn
nên được gọi là đồ dùng dạy học. VD: Bản
đồ, hình ảnh,…
Với sự tiến bộ của khoa học – kỹ thuật đã
xuất hiện những PTDH nghe - nhìn trực
quan.
Tuy nhiên, cách phân loại này có tính chất
hoàn toàn quy ước, tương đối.
12


Một số loại phương tiện dạy học


Phương tiện nghe - nhìn bao gồm:




Các giá mang thông tin như: bản trong, phim, băng
từ âm, băng từ âm - hình, đĩa ghi âm, ghi hình, đĩa máy
tính, CD - ROM v.v...
Các phương tiện chuyển tải thông tin ghi ở các giá
mang thông tin như đèn chiếu, máy chiếu phim,

cassettes, video, máy quay phim (camera), máy tính
(computer) v.v..

13


Một số loại phương tiện dạy học


Việc kết hợp hài hòa các PTDH hiện đại và
truyền thống sẽ tạo được hiệu quả học tập
cho người học và giảm sự vất vả của GV trên
bục giảng

14


Bảng viết









Phù hợp với tốc độ của bất kỳ môn nào
Viết rõ ràng và đủ to.
Không làm lộn xộn bảng.

Không sử dụng những từ viết tắt không thông
thường.
Sử dụng phấn màu, thước kẻ ...
Không lạm dụng bảng viết
Có khoảng không cụ thể (trình bày, bài tập...)

15


Hình tĩnh


Hình vẽ trên bảng, ảnh chụp, bức ảnh...



chuyển ý nghĩa trừu tượng thành các dạng hiện thực.



Khó phóng to lên cho cả lớp nhìn



Phải chuẩn bị chỗ treo, chỗ cất.

16


Vật thật



Các thiết bị thí nghiệm, dụng cụ, máy móc thiết bị, vật
liệu, vật mẫu..



Không nên dùng các vật có kích thước quá nhỏ.



Trong thực hành, vật thật để giúp hình thành kỹ năng, kỹ
xảo của học sinh.

17


Ảnh động, Video


Hình ảnh sinh động, có tác động mạnh, tạo động cơ,
tạo hứng thú.



Thể hiện theo trình tự nhất định, liên tiếp và tốc độ
cũng cố định



Phải có hướng dẫn trước khi chiếu phim.

18


Một số hình ảnh

Ảnh tĩnh súng tiểu liên
AK

Ảnh động cơ chế hoạt
động súng tiểu liên AK
19


Các chức năng và công dụng cơ bản của
các thiết bị dạy học nghe nhìn cơ bản


Các chức năng và công dụng cơ bản của
các thiết bị dạy học nghe nhìn cơ bản


Các chức năng và công dụng cơ bản của
các thiết bị dạy học nghe nhìn cơ bản


Sử dụng một số phương tiện
Máy chiếu hắt (overhead)
 Sử dụng được tốt cả thuyết giảng và thảo luận

 Có thể sử dụng linh hoạt bằng những thủ thuật đơn giản:
che lấp, lồng ghép
 Tương đối rẻ tiền, dễ phổ cập.
 Cần tóm tắt, nổi bật bằng những từ khoá
Máy tính và phần mềm dạy học
 Khả năng tích hợp đa phương tiện
 Sử dụng với tốc độ thay đổi linh hoạt
 Tạo hiệu ứng thu hút tập trung
 Đòi hỏi kĩ năng tin học, chuẩn bị công phu
23


Các nguyên tắc sử dụng PTKTDH
 Phải đọc kỹ hướng dẫn, nguyên tắc hoạt
động của các PTKTDH trước khi sử dụng:
 Đảm bảo an toàn:
 An toàn về điện
 An toàn thị giác: tránh ánh sáng chiếu
vào mắt giáo viên và học sinh,…
 An toàn thính giác: điều chỉnh âm thanh
đủ nghe,…
24


Các nguyên tắc sử dụng PTKTDH


Đảm bảo tính vừa sức:
 Sử dụng PTKTDH đúng lúc, đúng chổ: chỉ sử
dụng PTKTDH tại thời điểm cần thiết trong tiết

dạy tránh lạm dụng PTKTDH và làm phân tán học
sinh.
 Sử dụng PTKTDH phù hợp tâm lý học sinh tiểu
học: các điều kiện về kích thước bảng, ánh sáng
phù hợp, bàn ghế,…phải phù hợp với lứa tuổi học
sinh.
25