phương pháp quan sát.

Bài 4: PHƯƠNG PHÁP QUAN SÁT
4.1. Định nghĩa
Quan sát là một phương pháp thu thập thông tin
thông qua các tri giác nghe, nhìn để thu nhận thông
tin về các quá trình, các hiện tượng xã hội dựa trên
cơ sở đề tài và mục tiêu của cuộc nghiên cứu.



Phương pháp quan sát là một phương pháp khoa học

được phân biệt với các loại quan sát thông thường ở
những điểm sau:
+ Quan sát ở đây tuân theo mục tiêu nghiên cứu nhất
định
+ Quan sát được thực hiện theo những phương thức
nhất định
+ Thông tin từ quan sát phải được ghi chép.
+ Thông tin này luôn cần được kiểm tra về độ ổn định
và ý nghĩa của nó.


4.2. Ưu và nhược điểm của phương pháp quan sát
4.2.1. Ưu điểm
- Đạt được ngay ấn tượng trực tiếp đối tượng.


- Quan sát thường mang lại những thông tin
có đặc tính mô tả. Phương pháp quan sát rất có
hiệu quả cho các nghiên cứu nhằm phát hiện
bản chất nội tại của hiện tượng

4.2.2. Nhược điểm
- Quan sát thường chỉ có thể sử dụng cho việc
nghiên cứu những sự kiện hiện tại.
- Ấn tượng đã có từ quan sát lần đầu dễ dàng lừa
dối, che lấp những lần quan sát tiếp theo.
- Sử dụng phương pháp này khó có thể nghiên cứu được
số đông các đơn vị nghiên cứu.


4.3. Kỹ thuật quan sát
- Phải xác định rõ thời gian quan sát, ngày giờ, địa
điểm, cách thức tiếp cận với đối tượng được quan sát.
- Việc ghi chép cũng phải được chú ý đặc biệt.
- Quan sát có hiệu quả hơn khi được thực hiện với một
nhóm người nhất định.
- Nếu đối tượng quan sát tổ chức có cơ cấu theo thứ bậc
thì quan sát phải được thực hiện từ cấp bậc cao nhất
xuống cấp bậc thấp.


4.4. Các loại quan sát
4.4.1. Theo mức độ chuẩn bị của quan sát: quan sát
chuẩn mực và quan sát không chuẩn mực
- Quan sát chuẩn mực: là dạng quan sát mà trong đó
người quan sát đã sớm xác định được yếu tố có ý nghĩa
nhất cho cuộc nghiên cứu.

- Quan sát không chuẩn mực: người quan sát chưa xác
định được trước các yếu tố của khách thể quan sát liên quan
đến việc nghiên cứu cần được quan sát

Tổng thống Kennedy và phu nhân cười tươi với người dân đứng xung quanh đường chào đón họ
ở Dallas, Texas ngày 22/11/1963. Chỉ sau đó vài phút, khi đoàn xe đi ngang Dealey Plaza, một tay
súng đã ám sát Tổng thống Kennedy.


4.4.2. Theo mức độ tham gia của người quan sát:
quan sát có tham gia và quan sát không tham gia
- Quan sát có tham gia: là loại quan sát mà người đi
quan sát có tham gia vào hoạt động của những người
được quan sát.
- Quan sát không tham gia: là loại quan sát mà không
có sự tham gia của người quan sát vào các hoạt động
của người được quan sát.


4.4.3. Theo vị trí của người đi quan sát: quan sát công
khai và quan sát bí mật
- Quan sát công khai: là loại quan sát mà người được
quan sát biết rõ mình đang bị quan sát.


-Quan sát bí mật: Là quan sát trong đó cá nhân được
quan sát không biết mình đang bị quan sát.

Góc nhìn từ cửa sổ tầng 6 tại thư viện Texas School Book Depository ở Dallas,
nơi thủ phạm đã thực hiện vụ ám sát ông Kennedy. Bức ảnh này được chụp

khoảng một tiếng ngay sau vụ nổ súng.