skkn một vài KINH NGHIỆM về sử DỤNG bản đồ BẢNG số LIỆU TRONG dạy học môn địa lí lớp 5

TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

TÊN ĐỀ TÀI :

MỘT VÀI KINH NGHIỆM VỀ SỬ DỤNG
BẢN ĐỒ-BẢNG SỐ LIỆU TRONG DẠY HỌC MÔN ĐỊA LÍ LỚP 5.

A/ ĐẶT VẤN ĐỀ:
PâÛàè ĐxÛ ỉs (tìéèá êâÛâè méâè Lxcâ sư û vÛøĐxÛ ỉs ỉớê 5) èâÛèm áãïùê câé
âéïc sãèâ âãekï bãết về tâãêè èâãêè, về méâã tìư ờ
èá séáèá xïèá ëïÛèâ, cïèá
cÛáê câé âéïc sãèâ méät séákãếè tâư ùc cơ bÛûè, tâãết tâư ïc về cÛùc sư ïvÛät, âãệè
tư ợèá vÛøcÛùc méáã ëïÛè âệ đxÛ ỉs ở Vãệt NÛm cïõèá èâư méät séáèư ớc đÛïã
dãệè câé cÛùc câÛâï ỉïïc tìêè tâếáãớã. DÛïó âéïc ĐxÛ ỉs câãếm vÛã tìéøëïÛè
tìéïèá èâÛèm áéùê êâÛàè âìèâ tâÛø
èâ vÛøêâÛùt tìãekè ở âéïc sãèâ tâéùã ëï âÛm
âãekï bãết, óêï tâãêè èâãêè, đÛát èư ớc, céè èáư ờ
ã, céù óù tâư ùc vÛøâÛø
èâ đéäèá
bÛûé vệ tâãêè èâãêè. Vì vÛäó dÛïó âéïc ĐxÛ ỉs kâéâèá èâư õèá cïèá cÛáê câé âéïc
sãèâ cÛùc kãếè tâư ùc ĐxÛ ỉs tâïÛàè tïóù mÛøcéø
è âìèâ tâÛø
èâ câé cÛùc em kó èÛêèá
vÛøèÛêèá ỉư ïc tư ïâéïc, đặc bãệt ỉÛøkóèÛêèá sư û dïïèá bÛûè đéà- bÛûèá séáỉãệï.
QïÛ dư ïáãờ
, tìm âãekï cÛùc áãờdÛïó âéïc ĐxÛ ỉs cïûÛ cÛùc đéàèá èáâãệê, téâã
èâÛäè tâÛáó:
- VềêâsÛ áãÛùé vãêè: Hãệè èÛó, èâãềï áãÛùé vãêè tãekï âéïc kâã dÛïó êâÛâè
méâè ĐxÛ ỉs đÛõsư û dïïèá cÛùc tâãết bx dÛïó âéïc (bÛûè đéà, bÛûèá séáỉãệï, tìÛèâ

Ûûèâ....) đekmãèâ âéïÛ câé ỉờ
ã áãÛûèá cïûÛ mìèâ èâư èá st câïù óù đếè vãệc câé
âéïc sãèâ kâÛã tâÛùc kãếè tâư ùc tư øcÛùc èáïéàè èÛø
ó. Méät séááãÛùé vãêè đÛõcéá

1


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

áÛéèá êâÛùt âïó sư û dïïèá cÛùc tâãết bx dÛïó âéïc, ìè
è kó èÛêèá sư û dïïèá bÛûè đéà,
bÛûèá séáỉãệï,... câé âéïc sãèâ ìÛát céù âãệï ëïÛû èâư èá séááãờâéïc kãekï èÛø
ó céø
è
ëïÛù st vì câỉ đư ợc tâư ïc âãệè tìéèá áãờtâÛé áãÛûèá, tâÛèâ tìÛ âéÛëc tâã áãÛùé
vãêè áãéûã. Vì vÛäó vÛáè đềkó èÛêèá tâư ïc âÛø
èâ ĐxÛ ỉs cïûÛ âéïc sãèâ kâéâèá đư ợc
tâư ïc âãệè tâư ờ
èá xïóêè.
- VềêâsÛ âéïc sãèâ: CÛùc em câïû óếï dư ïÛ vÛø
é kêèâ câư õđekêâÛùt bãekï mÛø
st đềcÛäê đếè kêèâ âìèâ, bÛûè đéà-bÛûèá séáỉãệï vÛøst ìè
è ỉïóệè kó èÛêèá ĐxÛ ỉs
dé đéù èâãềï âéïc sãèâ céø
è óếï vềcÛùc kóèÛêèá èÛø
ó.
QïÛ âÛã tïÛàè đÛàï èâÛäè ỉớê, téâã tâÛáó kó èÛêèá tâư ïc âÛø
èâ ĐxÛ ỉs cïûÛ cÛùc
em céø

è óếï, èâãềï em céø
è ỉïùèá tïùèá kâã đéïc bÛûè đéà, câỉ bÛûè đéàcâư Û đïùèá
cÛùcâ, câư Û bãết êâÛâè tscâ kãếè tâư ùc tư øcÛùc bÛûèá séáỉãệï. CâÛát ỉư ợèá âéïc tÛäê
ở cÛùc tãết âéïc câư Û cÛé, sư ïâãekï bãết cïûÛ cÛùc em céø
è ìÛát âÛïè câế, vãệc tãếê
tâï bÛø
ã céø
è tâïïđéäèá. Đekáãïùê cÛùc em âéïc téát êâÛâè méâè èÛø
ó, téâã đÛõtãếè
âÛø
èâ đãềï tìÛ tâư ïc tìÛïèá đektìm âãekï èáïóêè èâÛâè. Tư øđéù xÛùc đxèâ đư ợc
méät séáèáïóêè èâÛâè cơ bÛûè sÛï:
- Héïc sãèâ câư Û céù êâư ơèá êâÛùê âéïc méâè ĐxÛ ỉs vÛøcâư Û tâư ïc sư ïóêï
tâscâ méâè âéïc èÛø
ó.
- Héïc sãèâ câư Û céù kóèÛêèá ëïÛè sÛùt bÛûè đéà, ỉư ợc đéà.
- KóèÛêèá êâÛâè tscâ bÛûèá séáỉãệï, bãekï đéàcéø
è óếï.
- Héïc sãèâ câư Û âìèâ tâÛø
èâ kó èÛêèá câïÛkè bx bÛø
ã ở èâÛø
( đéïc vÛøtìm âãekï
bÛø
ã, tìÛû ỉờ
ã cÛâï âéûã, câïÛkè bxđéàdïø
èá âéïc tÛäê, tìÛèâ Ûûèâ,...).
- CÛùc em céø
è xem èâẹméâè âéïc èÛø
ó vì câé ìÛèèá đÛâó ỉÛøméâè âéïc êâïï
(méâè âéïc bÛø

ã ) èêè st đÛàï tư , tÛäê tìïèá èáâãêè cư ùï mÛøcâỉ câïù óù đÛàï tư
tâờ
ã áãÛè âéïc tÛäê ở âÛã méâè: TéÛùè vÛøTãếèá Vãệt.
MÛët kâÛùc èâư câïùèá tÛ đÛõbãết đékã mớã êâư ơèá êâÛùê dÛïó âéïc ỉÛøméät
tìéèá èâư õèá vÛáè đềtìéïèá tÛâm cïûÛ đékã mớã câư ơèá tììèâ áãÛùé dïïc êâéktâéâèá

2


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

âãệè èÛó. Nâư õèá ëïÛè đãekm đékã mớã tìéèá xÛâó dư ïèá câư ơèá tììèâ vÛømïïc
tãêï cÛàè đÛït tìéèá dÛïó âéïc tÛïé đãềï kãệè tâïÛäè ỉợã câé áãÛùé vãêè đékã mớã
êâư ơèá êâÛùê áãÛûèá dÛïó. Dé đéù tìéèá ëïÛù tììèâ tâư ïc âãệè èâãệm vïïáãÛûèá
dÛïó cïûÛ mìèâ bÛûè tâÛâè téâã kâéâèá èáư ø
èá âéïc âéûã, tìm téø
ã đékã mớã êâư ơèá
êâÛùê dÛïó âéïc vÛøvÛäè dïïèá cÛùc tâãết bx dÛïó âéïc sÛé câé êâïøâợê vớã tììèâ
đéäcïûÛ âéïc sãèâ ỉớê mìèâ êâïïtìÛùcâ. Gãïùê âéïc sãèâ âãekï sÛâï, èÛém câÛéc kãếè
tâư ùc tìéèá méãã bÛø
ã âéïc, èâÛèm đÛït kết ëïÛû cÛé èâÛát tìéèá áãờdÛïó.
NáéÛø
ã vãệc dÛïó téát tÛát cÛû cÛùc méâè âéïc, tìéèá ëïÛù tììèâ dÛïó âéïc téâã đÛõ
ìïùt ìÛ đư ợc kãèâ èáâãệm vềvãệc sư û dïïèá tâãết bx dÛïó âéïc ( bÛûè đéà-bÛûèá séá
ỉãệï) đekâư ớèá dÛãè âéïc sãèâ kâÛã tâÛùc kãếè tâư ùc mớã méät cÛùcâ âãệï ëïÛû.
Héïc sãèâ âãekï bÛø
ã èáÛó tÛïã ỉớê, bãết Ûùê dïïèá èâư õèá đãềï đÛõâéïc tìéèá tâư ïc
tếcïéäc séáèá âÛø
èá èáÛø
ó. Đéù ỉÛøèéäã dïèá đề tÛø

ã mÛøtéâã đÛõvÛäè dïïèá tìéèá
ëïÛù tììèâ dÛïó âéïc èâÛèm đÛùê ư ùèá óêï cÛàï đékã mớã câư ơèá tììèâ áãÛùé dïïc
êâéktâéâèá âãệè èÛó.
B/ BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
1/ Quan điểm sử dụng bản đồ - bảng số liệu theo đònh hướng đổi
mới phương pháp dạy học:
* Mục tiêu dạy học đòa lí lớp 5 là:
- Hìèâ tâÛø
èâ câé âéïc sãèâ méät séábãekï tư ợèá, kâÛùã èãệm méáã ëïÛè âệĐxÛ
ỉs đơè áãÛûè. Bư ớc đÛàï âìèâ tâÛø
èâ vÛøìè
è ỉïóệè câé âéïc sãèâ méät séákó
èÛêèá đxÛ ỉs èâư : kó èÛêèá ëïÛè sÛùt sư ïvÛät, âãệè tư ợèá đxÛ ỉs, kó èÛêèá sư û
dïïèá bÛûè đéà, kó èÛêèá èâÛäè xét, sé sÛùèâ, êâÛâè tscâ séáỉãệï, kó èÛêèá êâÛâè
tscâ méáã ëïÛè âệđxÛ ỉs đơè áãÛûè.
- Géùê êâÛàè béàã dư ỡèá, êâÛùt tìãekè ở âéïc sãèâ èâư õèá tâÛùã đéä vÛøtâéùã ëï
âÛm âéïc âéûã, tìm âãekï vềméâã tìư ờ
èá xïèá ëïÛèâ. Béàã dư ỡèá tìèâ óêï céè

3


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

èáư ờ
ã, tâãêè èâãêè, ëïêâư ơèá đÛát èư ớc. Téâè tìéïèá, bÛûé vệcÛûèâ ëïÛè tâãêè
èâãêè.
Tâ đxèâ âư ớèá đékã mớã êâư ơèá êâÛùê dÛïó âéïc, bÛûè đéà-bÛûèá séáỉãệï,
đư ợc sư û dïïèá èâư ỉÛøméät èáïéàè cïèá cÛáê kãếè tâư ùc áãïùê âéïc sãèâ tìm téø
ã,

êâÛùt âãệè èâư õèá kãếè tâư ùc vÛøâìèâ tâÛø
èâ kó èÛêèá béä méâè câư ù kâéâèá câỉ
mãèâ âéÛïcâé ỉờ
ã áãÛûèá cïûÛ áãÛùé vãêè. Nâư vÛäó bÛûè đéà-bÛûèá séáỉãệï ỉÛøđéáã
tư ợèá đekâéïc sãèâ câïû đéäèá, tư ïỉư ïc (đếè mư ùc téáã đÛ) kâÛã tâÛùc kãếè tâư ùc
dư ớã sư ïâư ớèá dÛãè cïÛû áãÛùé vãêè.
Rè
è kó èÛêèá sư û dïïèá bÛûè đéà, êâÛâè tscâ séáỉãệï ỉÛøméät tìéèá èâư õèá vÛáè
đề ëïÛè tìéïèá cïûÛ êâÛâè méâè ĐxÛ ỉs ỉớê 5. VÛäó ỉÛø
m tâếèÛø
é đekáãïùê âéïc
sãèâ céù kó èÛêèá sư û dïïèá bÛûè đéà, bãết êâÛâè tscâ séáỉãệï méät cÛùcâ tâÛø
èâ tâÛïé,
èáư ờ
ã áãÛùé vãêè cÛàè êâÛûã èÛém ìéõvÛøtâư ïc âãệè:
- TâếèÛø
é ỉÛøbÛûè đéà? BÛûèá séáỉãệï ?
- Đektscâ cư ïc âéùÛ âéÛït đéäèá èâÛäè tâư ùc cïûÛ âéïc sãèâ, bÛûè đéà-bÛûèá séáỉãệï
đư ợc kâïóếè kâscâ sư û dïïèá èâư tâếèÛø
é (ỉÛø
m èáïéàè tìã tâư ùc âÛó mãèâ
âéÛï)?.
- Tâãết kếcÛùc bư ớc âư ớèá dÛãè âéïc sãèâ ỉÛø
m vãệc vớã bÛûè đéà-bÛûèá séá
ỉãệï.
* Tích cực hoá hoạt động của học sinh khi sử dụng bản đồ-bảng số
liệu:
- BÛûè đéàđxÛ ỉs ỉÛøâìèâ vẽtâï èâéû bềmÛët TìÛùã ĐÛát âéÛëc méät béä êâÛäè bề
mÛët TìÛùã ĐÛát tìêè mÛët êâÛúèá dư ïÛ vÛø
é cÛùc êâư ơèá êâÛùê téÛùè âéïc, êâư ơèá

êâÛùê bãekï âãệè bÛèèá ks âãệï đektâekâãệè cÛùc tâéâèá tãè vềĐxÛ ỉs .
- Lư ợc đéàỉÛøèâư õèá bÛûè đéà, èâư èá tâãếï óếï téátéÛùè âéïc ( tỉ ỉệ bÛûè đéà,
âệ tâéáèá kãèâ vó tïóếè ,......) èêè kâéâèá sư û dïïèá đekđé, tsèâ kâéÛûèá cÛùcâ

4


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

mÛøcâỉ dïø
èá đekèâÛäè bãết vx tìs tư ơèá đéáã cïûÛ méät séáđéáã tư ợèá đxÛ ỉs vớã
méät vÛø
ã đÛëc đãekm cïûÛ câïùèá.
2/ Khai thác kiến thức từ bản đồ, lược đồ:
Ơ Ûỉớê 5 kãếè tâư ùc vÛøkó èÛêèá đéïc âãekï, sư û dïïèá bÛûè đéà, ỉư ợc đéàỉÛøìÛát
cÛàè tâãết. BÛûè đéà, ỉư ợc đéà ỉÛøđéà dïø
èá dÛïó âéïc kâéâèá tâektâãếï đư ợc kâã
dÛïó âéïc êâÛâè méâè ĐxÛ ỉs. Bởã vÛäó mïéáè dÛïó téát vÛøâéïc téát méâè âéïc èÛø
ó
cÛàè céù kóèÛêèá, êâư ơèá êâÛùê sư û dïïèá cÛùc dïïèá cïïtìư ïc ëïÛè èéùã tìêè.
2.1/ Một số điều kiện để hướng dẫn học sinh khai thác kiến thức
từ bản đồ, lược đồ:
* Đối với giáo viên:
+ GãÛùé vãêè cÛàè xÛùc đxèâ kãếè tâư ùc tìéèá bÛø
ã mÛøâéïc sãèâ cÛàè èÛém ëïÛ
bÛûè đéà, ỉư ợc đéààsÛé câé êâïøâợê đekâéïc sãèâ céù tâeksư û dïïèá kãếè tâư ùc, kó
èÛêèá đÛõâéïc, tư ïêâÛùt âãệè ìÛ kãếè tâư ùc mớã.
+ SéÛïè méät âệ tâéáèá cÛâï âéûã dư ïÛ tìêè ỉư ợc đéàtìéèá sÛùcâ áãÛùé kâéÛ vÛø
tììèâ đéä âéïc sãèâ đekdÛãè dÛét âéïc sãèâ tư ïkâÛùm êâÛù kãếè tâư ùc. CÛùc cÛâï âéûã
tâekâãệè dư ớã èâãềï âìèâ tâư ùc: tư ïỉïÛäè, test (cÛâï đïùèá sÛã, cÛâï èâãềï ỉư ïÛ

câéïè, cÛâï đãềè,...).
+ GãÛùé vãêè èáâãêè cư ùï cÛùc ỉéÛïã bÛûè đéà, ỉư ợc đéà cÛàè đekêâïïc vïïtư ø
èá
bÛø
ã dÛïó ỉÛø
m cơ sở âư ớèá dÛãè câé âéïc sãèâ. Tư øbÛûè đéà áãÛùé vãêè dÛãè dÛét
câé âéïc sãèâ tư ïtâï èâÛäè đư ợc cÛùc kãếè tâư ùc đxÛ ỉs.
* Đối với học sinh:
Héïc sãèâ êâÛûã đư ợc tìÛèá bx méät séákãếè tâư ùc téáã tâãekï, cÛàè tâãết đekbãết
cÛùcâ ỉÛø
m vãệc vớã bÛûè đéà. Đekcéù tãết âéïc téát, tâ téâã tìư ớc tãêè êâÛûã ìè
è
ỉïóệè câé cÛùc em cÛùcâ sư û dïïèá bÛûè đéà, ỉư ợc đéàméät cÛùcâ tâÛø
èâ tâÛïé cïõèá
ỉÛøtÛïé đãềï kãệè câé cÛùc em âư ùèá tâïù âéïc tÛäê vÛøóêï tâscâ méâè ĐxÛ ỉs. Héïc
sãèâ êâÛûã èÛém bÛét đÛàó đïû cÛùc kãếè tâư ùc vềbÛûè đéàèâư cÛùcâ dãễè đÛït, bãekï

5


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

âãệè đéáã tư ợèá đxÛ ỉs tìêè bÛûè đéà, xÛùc đxèâ êâư ơèá âư ớèá, bãết dư ïÛ vÛø
é cÛùc
ks âãệï đektìm cÛùc đéáã tư ợèá đxÛ ỉs tìêè bÛûè đéàâéÛëc dư ïÛ vÛø
é bÛûè đéàđektìm
ìÛ cÛùc đÛëc đãekm cïûÛ đéáã tư ợèá đxÛ ỉs. Mïéáè sư û dïïèá tâÛø
èâ tâÛïé cÛùc bÛûè đéà,
ỉư ợc đéàcÛàè êâÛûã tâư ïc âãệè téát cÛùc bư ớc sÛï:
Bước 1: XÛùc đxèâ êâư ơèá âư ớèá tìêè bÛûè đéà:

Tìêè bÛûè đéà èáư ờ
ã tÛ tâư ờ
èá ëïó đxèâ êâsÛ tìêè ỉÛøâư ớèá BÛéc, êâsÛ
dư ớã ỉÛøâư ớèá NÛm, bêè êâÛûã ỉÛøâư ớèá Đéâèá, bêè tìÛùã ỉÛøâư ớèá TÛâó. GãÛùé
vãêè êâÛûã âư ớèá dÛãè âéïc sãèâ xÛùc đxèâ vx tìs cïûÛ cÛùc âư ớèá: Đéâèá, TÛâó,
NÛm, BÛéc tìêè bÛûè đéà, xÛùc đxèâ vx tìs cïûÛ kâï vư ïc: ( bÛùè cÛàï BÛéc, bÛùè cÛàï
NÛm). Câsèâ èâờvãệc xÛùc đxèâ đư ợc cÛùc âư ớèá vÛøvx tìs èÛø
ó sẽáãïùê cÛùc
em èÛém đư ợc vx tìs cïûÛ cÛùc èư ớc, cÛùc câÛâï ỉïïc tâekâãệè tìêè bÛûè đéà, ỉư ợc
đéàméät cÛùcâ dễdÛø
èá.
Vs dụ : QïÛè sÛùt Lược đồ Việt Nam trong khu vực Đông Nam Á
( Bài 1: Việt Nam – Đất nước chúng ta) câé tÛ bãết: Nư ớc tÛ èÛèm tìêè bÛùè
đÛûé Đéâèá Dư ơèá, tâïéäc kâï vư ïc Đéâèá NÛm Átìéèá vÛø
èâ đÛã èâãệt đớã
BÛéc bÛùè cÛàï. PâsÛ BÛéc èư ớc tÛ áãÛùê vớã Tìïèá Qïéác, êâsÛ NÛm vÛøTÛâó
NÛm áãÛùê vớã èư ớc CÛm- êï- câãÛ, êâsÛ Đéâèá áãÛùê vớã bãekè Đéâèá, êâsÛ
TÛâó áãÛùê vớã LÛø
é.
Bước 2: Đéïc têè bÛûè đéà(âéÛëc ỉư ợc đéà) đekbãết bÛûè đéà(âéÛëc ỉư ợc đéà)
đéù tâekâãệè èéäã dïèá áì ?.
Vs dïï:
- Bản đồ tự nhiên Việt Nam câïû óếï tâekâãệè cÛùc sư ïvÛät, âãệè tư ợèá
tư ïèâãêè cïûÛ đÛát èư ớc Vãệt NÛm èâư : ỉÛõèâ tâék, đéàèá bÛèèá, séâèá, èïùã, bãekè,
đÛûé,...

6


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

- Lược đồ công nghiệp Việt Nam câïû óếï tâekâãệè cÛùc Tìïèá tÛâm
céâèá èáâãệê : ìÛát ỉớè, ỉớè vÛøvư ø
Û; èâÛømÛùó èâãệt đãệè; èâÛømÛùó tâïóû đãệè;
cÛùc èáÛø
èâ kâÛã tâÛùc kâéÛùèá sÛûè; têè èâÛømÛùó, têè méû kâéÛùèá sÛûè.
Bước 3: Tìm vx tìs đéáã tư ợèá đxÛ ỉs tìêè bÛûè đéà dư ïÛ vÛø
é ks âãệï. NÛém
vư õèá ks âãệï đư ợc tâekâãệè tìêè bÛûè đéàbÛèèá cÛùcâ đéïc bÛûèá câïù áãÛûã, cụ tâể
èâư sÛï:
. . Bãêè áãớã

. Tâïû đéâ

DÛõó èïùã

Đỉèâ èïùã

Séâèá

NâÛømÛùó tâïóûđãệè

TâÛø
èâ êâéá, tâxxÛõ
CÛé èáïóêè

*CÛùc ks âãệï vềkâéÛùèá sÛûè èâư :


Béâ-xãt

DÛàï méû

Kâs tư ïèâãêè
A

A-êÛ-tãt

SÛét
TâÛè

Bản đồ Đòa lí tự nhiên Việt Nam áãïùê câé âéïc sãèâ bãết cÛùc ks âãệï
vềmÛø
ï sÛéc:
Vs dïï: MÛø
ï đéû đÛäm èâÛït câỉ đéäcÛé cïûÛ cÛé èáïóêè, đéàã èïùã; mÛø
ï xÛèâ
ỉÛù mÛïcâỉ đéàèá bÛèèá; mÛø
ï xÛèâ èư ớc bãekè đÛäm èâÛït câỉ đéäsÛâï cïûÛ bãekè.
Bước 4 : PâÛàè tâư ïc âÛø
èâ cïûÛ âéïc sãèâ tìêè bÛûè đéà:
Bư ớc tâư ïc âÛø
èâ cïûÛ âéïc sãèâ tìêè bÛûè đéàỉÛøbư ớc kâéâèá kém êâÛàè ëïÛè
tìéïèá, èâÛèm áãïùê âéïc sãèâ céù kó èÛêèá tâÛø
èâ tâÛïé tìéèá vãệc tìm ìÛ êâư ơèá
âư ớèá, vx tìs vÛøëïÛè sÛùt méät séáđéáã tư ợèá đxÛ ỉs tìêè bÛûè đéà, èâÛäè xét, èêï
đÛëc đãekm đơè áãÛûè cïûÛ đéáã tư ợèá.
Vs dïï:
- Kâã câé âéïc sãèâ ëïÛè sÛùt Lược đồ một số khoáng sản Việt Nam téâã
đÛët vÛáè đề: Em âÛõó câỉ tìêè ỉư ợc đéà èâư õèá èơã céù méû sÛét, méû tâãếc, méû
tâÛè, A-êÛ-tst, Béâ- xst, dÛàï méû vÛøkâs tư ïèâãêè?.

7


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

Héïc sãèâ đÛõèÛém vư õèá cÛùc ks âãệï kâéÛùèá sÛûè èêè đÛõxÛùc đxèâ èâÛèâ
câéùèá: SÛét céù ở Yêè BÛùã, TâÛùã èáïóêè, HÛøTóèâ; tâãếc céù ở CÛé BÛèèá; tâÛè
céù ở QïÛûèá Nãèâ; A-êÛ-tst céù ở LÛø
é CÛã, Béâ- xst céù ở TÛâó Náïóêè, dÛàï méû
vÛøkâs tư ïèâãêè ở Bãekè Đéâèá,...
- Kâã câé âéïc sãèâ ëïÛè sÛùt Lược đồ phân bố rừng ở Việt Nam téâã đÛët
vÛáè đề: Dư ïÛ vÛø
é mÛø
ï sÛéc cïûÛ ỉư ợc đéà, em âÛõó kektêè cÛùc ỉéÛïã ìư ø
èá câsèâ ở
èư ớc tÛ vÛøxÛùc đxèâ èơã êâÛâè béácïûÛ câïùèá?.
Héïc sãèâ ëïÛè sÛùt đÛõèÛém đư ợc mÛø
ï xÛèâ ỉÛù cÛâó đÛäm câỉ ìư ø
èá ìÛäm
èâãệt đớã, mÛø
ï tsm câỉ ìư ø
èá èáÛäê mÛëè. Rư ø
èá ìÛäm èâãệt đớã êâÛâè béácâïû
óếï ở vïø
èá đéàã èïùã, céø
è ìư ø
èá èáÛäê mÛëè ở v bãekè.
Bước 5 : XÛùc ỉÛäê méáã ëïÛè âệ đxÛ ỉs đơè áãÛûè áãư õÛ cÛùc óếï téávÛøcÛùc
tâÛø

èâ êâÛàè èâư : đxÛ âìèâ, kâs âÛäï, séâèá èáéø
ã; tâãêè èâãêè vÛøâéÛït đéäèá
sÛûè xïÛát cïûÛ céè èáư ờ
ã ,... tìêè cơ sở âéïc sãèâ bãết kết âợê èâư õèá kãếè tâư ùc
bÛûè đéàvÛøkãếè tâư ùc đxÛ ỉs đeksé sÛùèâ vÛøêâÛâè tscâ.

*Cần chú ý:
- Kâã âéïc sãèâ tâư ïc âÛø
èâ câỉ méät séáđéáã tư ợèá đxÛ ỉs tìêè bÛûè đéà, áãÛùé
vãêè cÛàè âư ớèá dÛãè âéïc sãèâ câỉ đïùèá ëïó đxèâ. CâÛúèá âÛïè kâã câỉ vềméät
vïø
èá ỉÛõèâ tâék( méät tỉèâ, méät kâï vư ïc, ëïéác áãÛ,...) tâì êâÛûã câỉ tâ đư ờ
èá
bãêè áãớã kâéê ksè cïûÛ vïø
èá ỉÛõèâ tâékđéù. Kâã câỉ vx tìs cïûÛ méät tâÛø
èâ êâéá
tâì êâÛûã câỉ vÛø
é ks âãệï tâekâãệè tâÛø
èâ êâéá, câư ù kâéâèá câỉ vÛø
é câư õáâã têè
tâÛø
èâ êâéá. Kâã câỉ vx tìs méät déø
èá séâèá âéïc sãèâ êâÛûã câỉ xïéâã tâ déø
èá
câÛûó tư øtâư ợèá èáïéàè đếè âÛïèáïéàè câư ù kâéâèá câỉ tâ âư ớèá èáư ợc ỉÛïã
âéÛëc câỉ vÛø
é méät đãekm tìêè séâèá.
- Kâã câỉ bÛûè đéàèêè dïø
èá ëïe câỉ dÛø
ã céù đÛàï èâéïè đekcâỉ đïùèá vÛø

é cÛùc
câã tãết cïûÛ đéáã tư ợèá đxÛ ỉs vÛøèêè đư ùèá bêè êâÛûã bÛûè đéà.

8


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

2.2 / Tâư ïc âãệè cÛùc bư ớc âư ớèá dÛãè âéïc sãèâ ỉÛø
m vãệc vớã bÛûè đồ,
ỉư ợc đéà:
Vs dïïmãèâ âéïÛ 1: BÛø
ã séá02: Đòa hình và khoáng sản.(tìÛèá 68 SGK)
(1) Đéàdïø
èá dÛïó âécï:
- BÛûè đéàĐxÛ ỉs tư ïèâãêè Vãệt NÛm.
- Lư ợc đéàđxÛ âìèâ Vãệt NÛm.
- Lư ợc đéàméät séákâéÛùèá sÛûè Vãệt NÛm.
(2) Mïïc tãêï: Gãïùê âéïc sãèâ céù kâÛû èÛêèá:
- Dư ïÛ vÛø
é bÛûè đéà(ỉư ợc đéà) đekèêï đư ợc méät séáđÛëc đãekm câsèâ cïûÛ đxÛ
âìèâ, kâéÛùèá sÛûè èư ớc tÛ.
- Kektêè vÛøcâỉ đư ợc méät séádÛõó èïùã, đéàèá bÛèèá ỉớè cïûÛ èư ớc tÛ tìêè bÛûè
đéà(ỉư ợc đéà).
- Kektêè méät séáỉéÛïã kâéÛùèá sÛûè ở èư ớc tÛ vÛøcâỉ tìêè bÛûè đéàvx tìs cÛùc
méû tâÛè, sÛét, Û-êÛ-tãt, béâ-xst, dÛàï méû.
- Tìm kãếè tâư ùc, tâéâèá tãè ở cÛùc bÛûè đéà, ỉư ợc đéà, tìÛèâ Ûûèâ.
(3) Tékcâư ùc âéÛït đéäèá kâÛã tâÛùc kãếè tâư ùc tư øbÛûè đéà, ỉư ợc đéàà:
Û/ Hướng dẫn học sinh tìm hiểu đòa hình Việt Nam :
- GãÛùé vãêè tì Lược đồ đòa hình Việt

- Héïc sãèâ ëïÛè sÛùt.

Nam vÛøóêï cÛàï âéïc sãèâ câïù óù ỉêè ỉư ợc đéà.
- GãÛùé vãêè câỉ tìêè ỉư ợc đéàvÛøèéùã câé âéïc - Héïc sãèâ câïù óù tâ déõã.
sãèâ bãết vxtìs cïûÛ vïø
èá èïùã vÛøđéàèá bÛèèá.
- GãÛùé vãêè óêï cÛàï 2 âéïc sãèâ èáéàã cÛïèâ

- Héïc sãèâ èâÛäè èâãệm vïï

cïø
èá ëïÛè sÛùt Lược đồ đòa hình Việt Nam

cïø
èá tâư ïc âãệè.

vÛøtâư ïc âãệè cÛùc èâãệm vïïsÛï:

* Kết ëïÛû ỉÛø
m vãệc téát ỉÛø
:

- Câỉ vïø
èá èïùã vÛøvïø
èá đéàèá bÛèèá cïûÛ

- Dïø
èá ëïe câỉ kâéÛèâ vÛø
é

èư ớc tÛ.

tư ø
èá vïø
èá tìêè ỉư ợc đéà.

9


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

- Sé sÛùèâ dãệè tscâ cïûÛ vïø
èá đéàã èïùã vớã
vïø
èá đéàèá bÛèèá cïûÛ èư ớc tÛ?.

- Dãệè tscâ đéàã èïùã ỉớè âơè
đéàèá bÛèèá èâãềï ỉÛàè (áÛáê
kâéÛûèá 3 ỉÛàè)

-Kektêè vÛøcâỉ tìêè ỉư ợc đéàvxtìs cÛùc dÛõó -Héïc sãèâ èêï têè đếè dÛõó èïùã
èïùã câsèâ ở èư ớc tÛ, tìéèá đéù èâư õèá dÛõó èÛø
é tâì câỉ vÛø
é vxtìs cïûÛ dÛõó èïùã
èïùã èÛø
é céù âư ớèá tÛâó bÛéc- đéâèá èÛm,

đéù tìêè ỉư ợc đéà.

èâư õèá dÛõó èïùã èÛø
é céù âìèâ cÛùèâ cïèá?.

* CÛùc dÛõó èïùã céù âư ớèá tÛâó bÛécđéâèá èÛm ỉÛø
: HéÛø
èá Lãêè Sơè,
Tìư ờ
èá Sơè BÛéc.
* CÛùc dÛõó èïùã âìèâ cÛùèâ cïèá ỉÛø
:
Séâèá GÛâm, NáÛâè Sơè, BÛéc Sơè,
Đéâèá Tìãềï ( èáéÛø
ã ìÛ céø
è céù
dÛõó Tìư ờ
èá Sơè NÛm).

-Nêï têè vÛøcâỉ tìêè ỉư ợc đéàcÛùc đéàèá
bÛèèá vÛøcÛé èáïóêè ở èư ớc tÛ?.

- Héïc sãèâ èêï têè vÛøcâỉ tìêè
ỉư ợc đéà.
+ CÛùc đéàèá bÛèèá: BÛéc Béä, NÛm
Béä, dïóêè âÛûã mãềè Tìïèá.
+ CÛùc cÛé èáïóêè: Sơè LÛ, Méäc
CâÛâï, Kéè Tïm, PỉÛâó-kï, ĐÛék
LÛék, Mơ Néâèá, LÛâm Vãêè, Dã
Lãèâ.

- Géïã âéïc sãèâ tììèâ bÛø

ó kết ëïÛû tâÛûé

- 4 âéïc sãèâ ỉÛàè ỉư ợt ỉêè bÛûèá

ỉïÛäè tìư ớc ỉớê.

tâư ïc âãệè 4 èâãệm vïïtìêè.

- GãÛùé vãêè èâÛäè xét vÛøáãïùê âéïc sãèâ

- CÛû ỉớê tâ déõã, èâÛäè xét vÛø

âéÛø
è tâãệè cÛâï tìÛû ỉờ
ã.

béksïèá óù kãếè.

- GãÛùé vãêè âéûã cÛû ỉớê : Nïùã èư ớc tÛ céù

- Nïùã èư ớc tÛ céù âÛã âư ớèá câsèâ

10


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

mÛáó âư ớèá câsèâ?

đéù ỉÛøâư ớèá tÛâó bÛéc- đéâèá èÛm

vÛøâìèâ véø
èá cïèá.

- GãÛùé vãêè tékcâư ùc câé méät séáâéïc sãèâ - 3 âéïc sãèâ xïèá êâéèá ỉêè bÛûèá
tâïóết tììèâ cÛùc đÛëc đãekm vềđxÛ âìèâ

tâã tâïóết tììèâ ( vư ø
Û tâïóết tììèâ

Vãệt NÛm tìêè Bản đồ Đòa lí tự nhiên

vư ø
Û câỉ tìêè bÛûè đéà).

Việt Nam.
- Géïã âéïc sãèâ èâÛäè xét, bìèâ câéïè bÛïè - Héïc sãèâ cÛû ỉớê tâ déõã èâÛäè
tâïóết tììèâ âÛó, đïùèá èâÛát.

xét vÛøbìèâ câéïè bÛïè tâïóết tììèâ
âÛó, đïùèá èâÛát.

-GãÛùé vãêè tïóêè dư ơèá cÛû 3 em đÛõtâÛm - Héïc sãèâ ỉÛéèá èáâe.
áãÛ tâã, đÛëc bãệt kâ èáợã âéïc sãèâ đư ợc
cÛû ỉớê bìèâ câéïè.
- Nêï méät séáđÛëc đãekm câsèâ cïûÛ đxÛ âìèâ

- Héïc sãèâ èêï

èư ớc tÛ?
-GãÛùé vãêè áéïã âéïc sãèâ èâÛäè xét, béksïèá.

* Kết luận: Tìêè êâÛàè đÛát ỉãềè cïûÛ èư ớc
tÛ

- Héïc sãèâ èâÛäè xét, béksïèá.
- Héïc sãèâ ỉÛéèá èáâe.

3
dãệè tscâ ỉÛøđéàã èïùã èâư èá câïû óếï
4

ỉÛøđéàã èïùã tâÛáê. CÛùc dÛõó èïùã ở èư ớc tÛ
câÛïó tâ âÛã âư ớèá câsèâ ỉÛøtÛâó bÛécđéâèá èÛm vÛøâư ớèá véø
èá cïèá.

1
dãệè
4

tscâ ỉÛøđéàèá bÛèèá vÛøêâÛàè ỉớè ỉÛøđéàèá
bÛèèá câÛâï tâékdé êâïøsÛ cïûÛ séâèá èáéø
ã
béàã đÛéê èêè.
b/ Hướng dẫn học sinh tìm hiểu khoáng sản Việt Nam:
-GãÛùé vãêè tì Lược đồ một số khoáng

- Héïc sãèâ tâ déõã, ëïÛè sÛùt.

sản Việt Nam, óêï cÛàï âéïc sãèâ ëïÛè sÛùt
11

TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

vÛøtìÛû ỉờ
ã cÛâï âéûã:
-HÛõó đéïc têè ỉư ợc đéàvÛøcâé bãết ỉư ợc đéà -Lược đồ một số khoáng sản
èÛø
ó dïø
èá đekỉÛø
m áì ?

Việt Nam, áãïùê tÛ èâÛäè xét về
kâéÛùèá sÛûè Vãệt NÛm.

-Dư ïÛ vÛø
é ỉư ợc đéàvÛøâãekï bãết cïûÛ em,

-Nư ớc tÛ céù èâãềï ỉéÛïã kâéÛùèá

âÛõó èêï têè méät séáỉéÛïã kâéÛùèá sÛûè ở

sÛûè èâư : tâÛè, dÛàï méû, kâs tư ï

èư ớc tÛ?

èâãêè, sÛét, đéàèá, tâãếc, Û-êÛtãt, béâ-xãt.

- Câỉ èâư õèá èơã céù méû tâÛè, sÛét, dÛàï méû,

- Héïc sãèâ ỉêè bÛûèá câỉ tìêè

Û-êÛ-tãt, béâ-xãt.

ỉư ợc đéà, câỉ đếè vxtìs èÛø
é tâì
èêï têè vxtìs đéù.

*Kết luận: - Nư ớc tÛ céù èâãềï ỉéÛïã kâéÛùèá - Héïc sãèâ ỉÛéèá èáâe.
sÛûè èâư : tâÛè, dÛàï méû, kâs tư ïèâãêè, sÛét,
đéàèá, tâãếc, Û-êÛ-tãt, béâ-xãt ,....tìéèá đéù
èâãềï èâÛát ỉÛøtâÛè đÛù tÛäê tìïèá ở QïÛûèá
Nãèâ.
-GãÛùé vãêè tì 2 bÛûè đéà: Bản đồ Đòa lí tự - Héïc sãèâ ëïÛè sÛùt.
nhiên Việt Nam và Bản đồ Khoáng sản
Việt Nam.
- Géïã tư ø
èá cÛëê âéïc sãèâ ỉêè bÛûèá, áãÛùé

-Tư ø
èá cÛëê âéïc sãèâ ỉêè bÛûèá

vãêè đư Û ìÛ méãã cÛëê méät óêï cÛàï:

tâư ïc âãệè tâ óêï cÛàï cïûÛ

- Câỉ tìêè bÛûè đéàdÛõó HéÛø
èá Lãêè Sơè.

áãÛùé vãêè.

- Câỉ tìêè bÛûè đéàđéàèá bÛèèá BÛéc Béä.....
- Géïã âéïc sãèâ èâÛäè xét.

- Héïc sãèâ èâÛäè xét.

-GãÛùé vãêè èâÛäè xét, tïóêè dư ơèá cÛëê âéïc
sãèâ ỉÛø
m đïùèá.

12


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

Vs dïïmãèâ âéïÛ 2: BÛø
ã séá13: Công nghiệp ( tiếp theo).( tìÛèá 93 SGK)
(1) Đéàdïø
èá dÛïó âécï:
- BÛûè đéàkãèâ tếVãệt NÛm.
- Lư ợc đéàcéâèá èáâãệê Vãệt NÛm ( 2 bÛûè kâéâèá céù cÛùc ks âãệï cïûÛ cÛùc
èáÛø
èâ céâèá èáâãệê).
- CÛùc mãếèá bìÛ cÛét ks âãệï cïûÛ cÛùc èáÛø
èâ céâèá èáâãệê; NâÛømÛùó
èâãệt đãệè, èâÛømÛùó tâïóû đãệè, kâÛã tâÛùc dÛàï méû, kâÛã tâÛùc kâs tư ïèâãêè,
kâÛã tâÛùc tâÛè, kâÛã tâÛùc Û-êÛ-tst ( đïû dïø
èá câé tìéøcâơã).
(2) Mïïc tãêï: Gãïùê âéïc sãèâ céù kâÛû èÛêèá:
- Câỉ tìêè ỉư ợc đéàvÛøèêï sư ïêâÛâè béácïûÛ méät séáèáÛø
èâ céâèá èáâãệê

cïûÛ èư ớc tÛ.
- XÛùc đxèâ đư ợc tìêè bÛûè đéàvxtìs cÛùc tìïèá tÛâm céâèá èáâãệê ỉớè ỉÛøHÛø
Néäã vÛø
TâÛø
èâ êâéáHéàCâs Mãèâ, BÛøRxÛ-Vïõèá tÛø
ï, Đéàèá NÛã,...
- Tìm kãếè tâư ùc, tâéâèá tãè ở cÛùc bÛûè đéà, ỉư ợc đéà.
(3) Tékcâư ùc âéÛït đéäèá kâÛã tâÛùc kãếè tâư ùc tư øbÛûè đéà, ỉư ợc đéàà:
* Hướng dẫn học sinh tìm hiểu sự phân bố của một số ngành công
nghiệp:
-GãÛùé vãêè tì Lược đồ công nghiệp

- Héïc sãèâ ëïÛè sÛùt vÛøèêï:

Việt Nam, óêï cÛàï âéïc sãèâ câïù óù ỉêè

Lược đồ công nghiệp Việt Nam

bÛûè đéàvÛøcâé bãết têè, tÛùc dïïèá cïûÛ

câé tÛ bãết vềcÛùc èáÛø
èâ céâèá

bÛûè đéà.

èáâãệê vÛøsư ïêâÛâè béácïûÛ cÛùc
èáÛø
èâ céâèá èáâãệê.

- GãÛùé vãêè èêï óêï cÛàï: HÛõó ëïÛè sÛùt - Héïc sãèâ ëïÛè sÛùt, tâư ïc âãệè

Lược đồ công nghiệp Việt Nam vÛøtìm

óêï cÛàï cïûÛ áãÛùé vãêè, 5 em èéáã

èâư õèá èơã céù cÛùc èáÛø
èâ céâèá èáâãệê

tãếê èâÛï ỉêè bÛûèá câỉ tìêè ỉư ợc

kâÛã tâÛùc tâÛè, dÛàï méû, Û-êÛ-tst; céâèá

đéàèơã êâÛâè béátư ø
èá èáÛø
èâ céâèá

13


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

èáâãệê èâãệt đãệè, tâïóû đãệè.

èáâãệê.
+ Céâèá èáâãệê kâÛã tâÛùc tâÛè ở
QïÛûèá Nãèâ.
+ Céâèá èáâãệê kâÛã tâÛùc dÛàï méû
ở tâềm ỉïïc đxÛ êâsÛ NÛm cïûÛ
èư ớc tÛ.

+ Céâèá èáâãệê kâÛã tâÛùc Û-êÛ-tst:

CÛm Đư ờ
èá( LÛø
é CÛã).
+ Kâï céâèá èáâãệê èâãệt đãệè
âèá Bs ở PâÛû LÛïã; Pâïù Móở
BÛøRxÛ-Vïõèá TÛø
ï.
+ NâÛømÛùó tâïóû đãệè: tâïóû đãệè
TâÛùc BÛø
; HéÛøBìèâ; Y-Û- ỉó;
séâèá Hãèâ; Tìx.
- GãÛùé vãêè èâÛäè xét, kết ỉïÛäè cÛâï tìÛû

- Héïc sãèâ ỉÛéèá èáâe.

ỉờ
ã cïûÛ âéïc sãèâ.
- GãÛùé vãêè tékcâư ùc cïéäc tâã “Gâéê ks
âãệï vÛø
é ỉư ợc đéà” .
+ Tì âÛã Lược đồ công nghiệp Việt

- Héïc sãèâ ëïÛè sÛùt.

Nam kâéâèá céù ks âãệï cÛùc kâï céâèá
èáâãệê, èâÛømÛùó.
+Câéïè 2 đéäã câơã, méãã đéäã 5 em đư ùèá

+ Héïc sãèâ ỉêè bÛûèá câïÛkè bx

xếê tâÛø
èâ âÛã âÛø
èá déïc âÛã bêè bÛûèá.

câơã vÛøèâÛäè đéàdïø
èá:
Đéäã 1 ( đéäã 2 tư ơèá tư ïèâư đéäã 1).

14


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

HS 1 - Ks âãệï kâÛã tâÛùc tâÛè.
HS 2 - Ks âãệï kâÛã tâÛùc dÛàï méû.
HS 3 - Ks âãệï kâÛã tâÛùc Û-êÛ-tst.
HS 4 - Ks âãệï èâÛømÛùó tâïóû
đãệè.
HS 5 - Ks âãệï èâÛømÛùó èâãệt
đãệè.
+ Yêï cÛàï cÛùc em tìéèá đéäã tãếê èéáã

+ Héïc sãèâ tâư ïc âãệè tâ óêï

èâÛï dÛùè cÛùc ks âãệï vÛø
é ỉư ợc đéàsÛé

cÛàï cïûÛ áãÛùé vãêè.

câé đïùèá vxtìs.

+ Đéäã èÛø
é céù èâãềï ks âãệï dÛùè đïùèá ỉÛø
đéäã tâÛéèá cïéäc, èếï âÛã đéäã dÛùè đư ợc séá
ks âãệï èâư èâÛï tâì đéäã èÛø
é xéèá tìư ớc
đéäã đéù tâÛéèá cïéäc.
+ GãÛùé vãêè tékcâư ùc câé âéïc sãèâ câơã,
sÛï đéù èâÛäè xét cïéäc tâã, tïóêè dư ơèá
đéäã tâÛéèá cïéäc.
- GãÛùé vãêè tãếè âÛø
èâ êâéûèá vÛáè méät séá - Héïc sãèâ èêï:
em: Em ỉÛø
m tâếèÛø
é mÛødÛùè đïùèá ks

+ Em èâớ vxtìs.

âãệï?.
+ Em èâớ têè cïûÛ cÛùc méû kâéÛùèá
sÛûè vÛøbãết câïùèá đư ợc ãè mÛø
ï áì
ỉư ợc đéà.
+ Em bãết têè cÛùc èâÛømÛùó đư ợc
vãết mÛø
ï tìêè ỉư ợc đéàèêè tìm
câéãdÛùè èâÛèâ vÛødễ.

15

TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

* GãÛùé vãêè èêï: Kâã xem ỉư ợc đéà, bÛûè - Héïc sãèâ ỉÛéèá èáâe.
đéà, cÛàè đéïc câïù áãÛûã tâÛät kó. Đãềï đéù sẽ
áãïùê cÛùc em xem bÛûè đéà, ỉư ợc đéàđư ợc
câsèâ xÛùc.
* Kết ëïÛû dÛïó âéïc kâÛã tâÛùc kãếè tâư ùc tư øbÛûè đéà, ỉư ợc đéàà:
- QïÛ ëïÛè sÛùt đektâï tâÛäê tâéâèá tãè tư øbÛûè đéàáÛâó sư ïcâïù óù cïûÛ âéïc
sãèâ, kscâ tâscâ tư dïó vÛøỉéø
èá sÛó mêkâÛùm êâÛù tìm téø
ã kãếè tâư ùc èéäã dïèá
bÛø
ã âéïc.
- Héïc sãèâ tâư ïc âÛø
èâ câỉ tìêè bÛûè đéàêâÛùt âïó tsèâ câïû đéäèá, tscâ cư ïc,
cïûèá céá, kâÛéc sÛâï đư ợc kãếè tâư ùc câé âéïc sãèâ.
3. Tékcâư ùc âéÛït đéäèá kâÛã tâÛùc kãếè tâư ùc tư øbÛûèá séáỉãệï:
3.1/ Một số điều cần hướng dẫn học sinh khai thác kiến thức từ
bảng số liệu:
- Đéáã vớã áãÛùé vãêè:
+ CÛàè xÛùc đxèâ kãếè tâư ùc tìéèá bÛø
ã mÛøâéïc sãèâ êâÛûã èÛém ëïÛ bÛûèá séá
ỉãệï.
+ SéÛïè méät âệtâéáèá cÛùc cÛâï âéûã êâïøâợê đektÛïé đãềï kãệè câé âéïc sãèâ
kâÛã tâÛùc kãếè tâư ùc mớã tư øbÛûèá séáỉãệï. CÛùc cÛâï âéûã đư ợc tâekâãệè dư ớã
èâãềï âìèâ tâư ùc èâư : tư ïỉïÛäè, cÛâï âéûã tìÛéc èáâãệm,....
- Đéáã vớã âéïc sãèâ:
+ GãÛùé vãêè cÛàè béàã dư ỡèá câé âéïc sãèâ èÛêèá ỉư ïc sé sÛùèâ, đéáã câãếï,
êâÛâè tscâ cÛùc séáỉãệï,....
+ Héïc sãèâ ỉÛø

m vãệc vớã bÛûèá séáỉãệï cÛàè tâư ïc âãệè cÛùc bư ớc sÛï:
Bước 1: NÛém đư ợc mïïc đscâ ỉÛø
m vãệc vớã bÛûèá séáỉãệï.
Bước 2: Đéïc têè bÛûèá séáỉãệï.

16


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

Bước 3: Xem têè céät, èÛém đư ợc óù èáâóÛ đơè vxvÛøtâờ
ã đãekm đã kè
m
vớã cÛùc séáỉãệï ở tư ø
èá céät.
Bước 4: Đéáã câãếï vớã cÛùc séáỉãệï tâ âÛø
èá déïc, âÛø
èá èáÛèá cïûÛ bÛûèá
séáỉãệï đekìïùt ìÛ èâÛäè xét.

3.2/ Thực hiện các bước hướng dẫn học sinh khai thác kiến thức
từ bảng số liệu:
Vs dïïmãèâ âéÛï1: BÛø
ã 03: Khí hậu. ( tìÛèá 72 SGK)
(1) Đéàdïø
èá dÛïó âéïc: - BÛûèá séáỉãệï vềèâãệt đéäcïûÛ HÛøNéäã vÛøtâÛø
èâ
êâéáHéàCâs Mãèâ.
(2) Mïïc tãêï:
- Héïc sãèâ bãết dư ïÛ vÛø

é bÛûèá séáỉãệï đeksé sÛùèâ vÛøèêï èâÛäè xét vềsư ï
câêèâ ỉệcâ èâãệt đéätìïèá bìèâ áãư õÛ tâÛùèá 1 vÛøtâÛùèá 7 cïûÛ HÛøNéäã vÛø
tâÛø
èâ êâéáHéàCâs Mãèâ.
- Rè
è kóèÛêèá xem bÛûèá séáỉãệï.
(3) Tékcâư ùc âéÛït đéäèá kâÛã tâÛùc kãếè tâư ùc tư øbÛûèá séáỉãệï :
*Tìm hiểu về nhiệt độ của Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh:
- GãÛùé vãêè áãớã tâãệï : Kâs âÛäï èư ớc tÛ céù sư ïkâÛùc bãệt áãư õÛ mãềè
BÛéc vÛømãềè NÛm, vớã ìÛèâ áãớã ỉÛødÛõó èïùã BÛïcâ MÛõ. Dé vÛäó TâÛø
èâ êâéá
HéàCâs Mãèâ vÛøHÛøNéäã céù sư ïcâêèâ ỉệcâ èâãệt đéätìïèá bìèâ áãư õÛ tâÛùèá 1
vÛøtâÛùèá 7.
- GãÛùé vãêè đsèâ bÛûèá séáỉãệï:
Đặc điểm

HÛøNéäã

-Héïc sãèâ ëïÛè sÛùt bÛûèá séáỉãệï.

Nhiệt độ TB( oc)
Tháng 1

Tháng 7

16

29
17

TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

TP. HéàCâs

26

27

Mãèâ
-GãÛùé vãêè óêï cÛàï âéïc sãèâ méâtÛû bÛûèá - Héïc sãèâ méâtÛû: Céät tâư ù èâÛát
séáỉãệï.

áâã đÛëc đãekm, céät tâư ù âÛã áâã
èâãệt đéätìïèá bìèâ tâÛùèá 1 vÛø
tâÛùèá 7.

-Géïã âéïc sãèâ đéïc èâãệt đéätìïèá bìèâ cïûÛ - Héïc sãèâ tãếê èéáã èâÛï đéïc
HÛøNéäã, tâÛø
èâ êâéáHéàCâs Mãèâ .

èâãệt đéätìïèá bìèâ tư ø
èá vïø
èá.
( tâ bÛûèá séáỉãệï).

-GãÛùé vãêè câé âéïc sãèâ tâÛûé ỉïÛäè èâéùm – 2 âéïc sãèâ èáéàã cïø
èá bÛø
è tãếè
đéâã dư ïÛ vÛø

é bÛûèá séáỉãệï, âÛõó èâÛäè xét

âÛø
èâ tâÛûé ỉïÛäè.

vềsư ïcâêèâ ỉệcâ èâãệt đéätìïèá bìèâ áãư õÛ - Nâãệt đéätìïèá bìèâ vÛø
é tâÛùèá
tâÛùèá1 vÛøtâÛùèá 7 cïûÛ HÛøNéäã vÛøtâÛø
èâ 1 cïûÛ HÛøNéäã tâÛáê âơè èâãềï
êâéáHéàCâs Mãèâ.

sé vớã cïûÛTP. HéàCâs Mãèâ.
Nâãệt đéätìïèá bìèâ vÛø
é tâÛùèá

7 cïûÛ HÛøNéäã vÛøTP. HéàCâs
Mãèâ áÛàè bÛèèá èâÛï.
- Géïã đÛïã dãệè èâéùm tììèâ bÛø
ó. Héïc sãèâ

- Héïc sãèâ ỉÛéèá èáâe.

èâÛäè xét. GãÛùé vãêè kết ỉïÛäè.
*Vs dïïmãèâ âéÛï2: BÛø
ã 08: Dân số nước ta. ( tìÛèá 83 SGK)
(1) Đéàdïø
èá dÛïó âéïc:
- BÛûèá séáỉãệï séádÛâè cÛùc èư ớc Đéâèá NÛm ÁèÛêm 2004.
- Pâãếï âéïc tÛäê.
(2 ) Mïïc tãêï:

18


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

QïÛ bÛûèá séáỉãệï áãïùê âéïc sãèâ èâÛäè bãết đÛëc đãekm dÛâè séácïûÛ èư ớc tÛ.
(3) Tékcâư ùc âéÛït đéäèá kâÛã tâÛùc kãếè tâư ùc tư øbÛûèá séáỉãệï:
* Dân số, so sánh dân số Việt Nam với dân số các nước Đông Nam Á:
- GãÛùé vãêè tì: Bảng số liệu số dân các nước Đông Nam Á ỉêè bÛûèá.

STT Tên nước

1

Iè-đéâ-èê-xã-Û

2

Số dân

STT

Tên nước

Số dân

( triệu

( triệu

người)

người)

218,7

7

CÛm-êï-câãÛ

13,1

Pâã-ỉãê-êãè

83,7

8

LÛø
é

5,8

3

Vãệt NÛm

82,0

9

Xãè-áÛ-êé

4,2

4

TâÛùã LÛè

63,8

10

Đéâèá-tã-mé

0,8

5

Mã-Ûè-mÛ

50,1

11

Bìï-èÛâó

0,4

6

MÛ-ỉÛã-xã-Û

25,6

Bảng số liệu số dân các nước Đông Nam Á năm 2004.
- GãÛùé vãêè óêï cÛàï âéïc sãèâ ëïÛè sÛùt

-Héïc sãèâ ëïÛè sÛùt bÛûèá séá

bÛûèá séáỉãệï vÛøtìÛû ỉờ
ã cÛâï âéûã :

ỉãệï.

- Đéïc têè cÛùc céät tìéèá bÛûèá séáỉãệï ?.

- Héïc sãèâ tììèâ bÛø
ó:
+ Céät tâư ù èâÛát áâã séátâư ù tư ï.
+ Céät tâư ù âÛã áâã têè cÛùc
èư ớc.
+ Céät tâư ù bÛ áâã séádÛâè cïûÛ
méãã èư ớc.

- CÛùc séáỉãệï tìéèá bÛûèá đư ợc tâéáèá kêvÛø
é - CÛùc séáỉãệï tìéèá bÛûèá đư ợc

19

TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

tâờ
ã áãÛè èÛø
é?VÛøđư ợc bãekï tâxtâ đơè vx tâéáèá kêvÛø
é èÛêm 2004 vÛø
vxèÛø
é?

đư ợc bãekï tâxtâ đơè vx:
triệu người.

*GãÛùé vãêè èêï: Câïùèá tÛ cïø
èá êâÛâè tscâ
bÛûèá séáỉãệï đekìïùt ìÛ đÛëc đãekm cïûÛ dÛâè
séáVãệt NÛm.
- Yêï cÛàï âéïc sãèâ ỉÛø
m vãệc cÛù èâÛâè.

– Héïc sãèâ ỉÛø
m vãệc cÛù èâÛâè vÛø
áâã cÛâï tìÛû ỉờ
ã vÛø
é êâãếï âéïc tÛäê.

-NÛêm 2004 dÛâè séáèư ớc tÛ ỉÛøbÛé èâãêï - NÛêm 2004 dÛâè séáèư ớc tÛ ỉÛø
èáư ờ
ã?

82,0 tìãệï èáư ờ
ã.

-Nư ớc tÛ céù dÛâè séáđư ùèá âÛø
èá tâư ù mÛáó

- Nư ớc tÛ céù dÛâè séáđư ùèá âÛø
èá

tìéèá cÛùc èư ớc Đéâèá NÛm Á?

tâư ù 3 tìéèá cÛùc èư ớc Đéâèá NÛm
Á, sÛï Iè- đéâ-èê-xã-Û vÛøPâã-ỉãê
- êãè.

-Tư økết ëïÛû tìêè, em céù èâÛäè xét áì về
đÛëc đãekm dÛâè séáVãệt NÛm?
*GãÛùé vãêè kết ỉïÛäè: NÛêm 2004, èư ớc tÛ

- Vãệt NÛm ỉÛøèư ớc céù dÛâè séá
đéâèá.
- Héïc sãèâ câïù óù èáâe.

céù séádÛâè kâéÛûèá 82 tìãệï èáư ờ
ã. Nư ớc tÛ
céù séádÛâè đư ùèá tâư ù 3 ở Đéâèá NÛm ÁvÛø
ỉÛøméät tìéèá èâư õèá èư ớc đéâèá dÛâè tìêè
tâếáãớã.
*Kết ëïÛû dÛïó âéïc kâÛã tâÛùc kãếè tâư ùc tư øbÛûèá séáỉãệï:

- Héïc sãèâ bãết ëïÛè sÛùt bÛûè séáỉãệï, tâï tâÛäê tâéâèá tãè èÛém đư ợc kãếè
tâư ùc tìéèá bÛø
ã cÛàè cïèá cÛáê.
- Rè
è ỉïóệè tư dïó sé sÛùèâ, èâÛäè xét.
- Bãết tììèâ bÛø
ó bÛûèá séáỉãệï ìéõìÛø
èá, kâéÛ âéïc.
20


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

C/ KẾT QUẢ:
Tìêè cơ sở vÛäè dïïèá kãèâ èáâãệm âư ớèá dÛãè âéïc sãèâ kâÛã tâÛùc kãếè
tâư ùc tư øbÛûè đéà-bÛûèá séáỉãệï tìéèá dÛïó âéïc méâè ĐxÛ ỉs ỉớê 5. Téâã tâÛáó sÛï
tâờ
ã áãÛè âéïc tÛäê, âéïc sãèâ céù èâư õèá tãếè béäìéõìệt. Kết ëïÛû âéïc tÛäê méâè
ĐxÛ ỉs cïûÛ ỉớê téâã êâïïtìÛùcâ đÛït đư ợc èâư sÛï:
- Tư øtìư ïc ëïÛè tâãết bxdÛïó âéïc đÛõỉéâã cïéáè sư ïtÛäê tìïèá câïù óù cïûÛ âéïc
sãèâ tư ïtìm téø
ã, kâÛã tâÛùc kãếè tâư ùc.
- 100 % âéïc sãèâ bãết cÛùcâ ỉÛø
m vãệc vớã bÛûè đéàèâư : XÛùc đxèâ êâư ơèá
âư ớèá tìêè bÛûè đéà, èÛém đư ợc ks âãệï tìéèá bÛûèá câïù áãÛûã vÛøcéù bãekï
tư ợèá vềèâư õèá sư ïvÛät, đéáã tư ợèá đxÛ ỉs tìêè bÛûè đéà, đéïc vÛøâãekï đư ợc cÛùc
đéáã tư ợèá đxÛ ỉs tìêè bÛûè đéà.
- 100% âéïc sãèâ ỉÛø
m vãệc tâÛø
èâ tâÛïé vớã bÛûèá séáỉãệï. Xem céät têè èÛém

đư ợc óù èáâóÛ vÛøtâờ
ã đãekm đã kè
m vớã cÛùc séáỉãệï ở tư ø
èá céät. Bãết đéáã
câãếï cÛùc séáỉãệï tâ âÛø
èá déïc, âÛø
èá èáÛèá cïûÛ bÛûèá séáỉãệï đekìïùt ìÛ
èâÛäè xét.
- 100% âéïc sãèâ âãekï bÛø
ã, èÛém câÛéc kãếè tâư ùc vÛøtâïéäc bÛø
ã èáÛó tÛïã ỉớê.
- 98% âéïc sãèâ tscâ cư ïc tâÛm áãÛ xÛâó dư ïèá bÛø
ã.
- Héïc sãèâ óếï, tãếê tâï câÛäm céù câïóekè bãếè vÛøtãếè béä, èÛém đư ợc
câïÛkè kãếè tâư ùc bÛø
ã âéïc.
D/ BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
QïÛ sư û dïïèá tâãết bxdÛïó âéïc bÛûè đéà-bÛûèá séáỉãệï tìéèá dÛïó âéïc méâè
ĐxÛ ỉs ỉớê 5, đekáãờdÛïó đÛït đư ợc âãệï ëïÛû cÛé, téâã đÛõìïùt ìÛ đư ợc bÛø
ã âéïc
kãèâ èáâãệm:
- BÛûè tâÛâè áãÛùé vãêè êâÛûã céù tÛâm âïóết vớã èáâềèáâãệê, ỉïéâè sïó
èáâó, èáâãêè cư ùï kóèéäã dïèá bÛø
ã, câéïè ỉư ïÛ êâư ơèá êâÛùê áãÛûèá dÛïó êâïø
âợê. ĐÛëc bãệt áãÛùé vãêè êâÛûã câïÛkè bxđÛàó đïû cÛùc êâư ơèá tãệè dÛïó âéïc

21


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

tìư ớc kâã ỉêè ỉớê ( tâãết kếbÛø
ã dÛïó, đéàdïø
èá dÛïó âéïc, âệtâéáèá cÛâï âéûã
áợã mở,...).
- Tékcâư ùc câé âéïc sãèâ ỉÛø
m vãệc èâãềï ëïÛ ëïÛè sÛùt, èÛém séáỉãệï, tư ï
êâÛâè tscâ, ỉóèâ âéäã kãếè tâư ùc. Tâéâèá ëïÛ đéù ìè
è câé âéïc sãèâ kóèÛêèá dãễè
đÛït èâư õèá âãekï bãết bÛèèá ỉờ
ã èéùã, bÛø
ã vãết, sơ đéà,...
- Bư ớc tâư ïc âÛø
èâ tìêè ỉớê áãÛùé vãêè êâÛûã ëïÛè tÛâm, áãïùê đỡâéïc sãèâ
âéïc tÛäê ( cÛù èâÛâè, ték,èâéùm ) tìm âãekï tãếê tâï kãếè tâư ùc tâéâèá ëïÛ tâãết
bxdÛïó âéïc bÛèèá cÛùc cÛâï âéûã áợã óù âéÛëc âư ớèá dÛãè cïûÛ áãÛùé vãêè.
- Tìéèá cÛùc tãết dÛïó ỉïéâè tÛïé sư ïêâéáã âợê èâxê èâÛø
èá đéàèá béäâéÛït đéäèá
cïûÛ tâÛàó vÛøtìéø
, tìÛùèâ èéùã èâãềï, ỉÛø
m tâÛó câé âéïc sãèâ. Tư øđéù tÛïé câé
cÛùc em tư dïó đéäc ỉÛäê tìéèá sïó èáâótư ïtìm téø
ã, kâÛùm êâÛù kãếè tâư ùc.
- Lïéâè ỉïéâè téâè tìéïèá óù kãếè cïûÛ âéïc sãèâ, êâÛùt âïó tsèâ câïû đéäèá sÛùèá
tÛïé cïûÛ cÛùc em tìéèá âéïc tÛäê. QïÛè tÛâm đếè méïã đéáã tư ợèá âéïc sãèâ,
kâïóếè kâscâ tãèâ tâÛàè tâã đïÛ đekỉéâã cïéáè cÛû ỉớê tâÛm áãÛ âéÛït đéäèá âéïc
tÛäê, tìÛùèâ ỉéáã âéïc tâïïđéäèá câỉ bãết ỉÛéèá èáâe.
-Tìéèá ëïÛù tììèâ áãÛûèá dÛïó áãÛùé vãêè êâÛûã èâãệt tìèâ, kãêè tìì, câxï
kâéù, âư ớèá dÛãè cïïtâek, èâẹèâÛø
èá tìèâ cÛûm, áÛàè áïõã, óêï tâư ơèá âéïc

sãèâ. QïÛè tÛâm đéáã tư ợèá âéïc sãèâ óếï, tãếê tâï câÛäm. Lïéâè tÛïé kâéâèá
kâs áãờâéïc tâéÛûã mÛùã, áãÛùé vãêè tâư ïc sư ïỉÛøèáư ờ
ã tâÛàó, èáư ờ
ã bÛïè cïûÛ âéïc
sãèâ.
- Kâïóếè kâscâ, đéäèá vãêè cÛùc em céù óù tâư ùc âéïc tÛäê téát, kết âợê ïéáè
èÛéè kxê tâờ
ã èâư õèá âéïc sãèâ tâãếï tÛäê tìïèá, ỉơ ỉÛøtìéèá âéïc tÛäê đekcÛùc em
céááÛéèá âéïc téát âơè.
- SÛï méãã bÛø
ã âéïc áãÛùé vãêè đềï céù èâÛäè xét, tïóêè dư ơèá, kâ
tâư ởèá kết ëïÛû tâã đïÛ cïûÛ cÛù èâÛâè, ték, èâéùm,...

22


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

* VÛäè dïïèá téát êâư ơèá êâÛùê áãÛûèá dÛïó vÛøtâãết bxdÛïó âéïc tìéèá
áãờâéïc ĐxÛ ỉs kâéâèá èâư õèá áãïùê âéïc sãèâ âãekï bÛø
ã méät cÛùcâ sÛâï sÛéc, èÛém
câÛéc kãếè tâư ùc bÛø
ã âéïc mÛøcéø
è béàã dư ỡèá tư tư ởèá, tìèâ cÛûm áãïùê cÛùc
em tâêm óêï cïéäc séáèá, óêï céè èáư ờ
ã, óêï tâãêè èâãêè, óêï ëïêâư ơèá
đÛát èư ớc. Tư øđéù cÛùc em céù óù tâư ùc vÛøâÛø
èâ đéäèá bÛûé vệtÛø
ã èáïóêè tâãêè
èâãêè vÛøméâã tìư ờ

èá xïèá ëïÛèâ.
E/ KẾT LUẬN:
Tìéèá ëïÛù tììèâ áãÛûèá dÛïó, téâã đÛõcéááÛéèá tìm téø
ã, âéïc âéûã, vÛäè dïïèá téát
cÛùc tâãết bxdÛïó âéïc vÛøêâư ơèá êâÛùê áãÛûèá dÛïó èâư đÛõèêï tìêè, bư ớc đÛàï
đÛõđem ỉÛïã kết ëïÛû kâÛû ëïÛè, âéïc sãèâ óêï tâscâ, âư ùèá tâïù vớã méâè âéïc.
Vớã tìư ïc ëïÛè sãèâ đéäèá đÛõáãïùê câé âéïc sãèâ tâïïđéäèá, ỉư ờ
ã âéïc bÛø
ã dễtãếê
tâï, âãekï bÛø
ã vÛøtâïéäc bÛø
ã èáÛó tÛïã ỉớê. Tïó èâãêè dÛïó âéïc ỉÛøméät èáâệ
tâïÛät, đéø
ã âéûã sư ïèâãệt tìèâ cïûÛ áãÛùé vãêè, ỉéø
èá óêï èáâềmếè tìẻ, sư ïâéïc
âéûã kâéâèá èáư ø
èá,... bÛûè tâÛâè téâã kâéâèá tìÛùèâ kâéûã èâư õèá âÛïè câếèâÛát đxèâ
tìéèá vãệc vÛäè dïïèá téáã ư ï êâư ơèá êâÛùê áãÛûèá dÛïó. RÛát méèá sư ïđéùèá áéùê
óù kãếè cïûÛ Héäã đéàèá kâéÛ âéïc cÛùc cÛáê đektéâã đư ợc âéïc âéûã vÛøèÛâèá cÛé
câÛát ỉư ợèá tìéèá céâèá tÛùc áãÛûèá dÛïó, âéÛø
è tâÛø
èâ téát âơè èư õÛ èâãệm vïï
“tìéàèá èáư ờ
ã” cïûÛ mìèâ.

Pỉễkï, èáÛø
ó ... tâÛùèá ... èÛêm 2008
Người viết

23

TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ Q ĐƠN, PLEIKU

TÀI LIỆU THAM KHẢO

+ BéäGãÛùé dïïc vÛøĐÛø
é tÛïé, Lòch sử và Đòa lí 5, NXB GãÛùé dïïc, 2007.
+ BéäGãÛùé dïïc vÛøĐÛø
é tÛïé,Tài liệu bồi dưỡng giáo viên dạy các môn học
lớp 5 ( Tập một), NXB GãÛùé dïïc, 2006.
+ BéäGãÛùé dïïc vÛøĐÛø
é tÛïé, Lòch sử và Đòa lí 5 ( Sách giáo viên), NXB
GãÛùé dïïc, 2006.
+ LêTâï HÛø
- Náïóễè TâxHÛèèá- LêTâï Hïóềè, Thiết kế bài giảng Đòa
Lí 5, NXB HÛøNéäã, 2006

24


TỪ THỊ CẨM NHUNG – TH LÊ QUÝ ĐÔN, PLEIKU

25