TR
B TÀI CHÍNH
NG H TÀI CHÍNH – MARKETING
------------------------------------------
TR N
C TÀI
CÁC Y U T
NH H
NG
N S CAM K T
G N BÓ C A GI NG VIÊN V I TR
NG
I
H C NGOÀI CÔNG L P TRÊN A BÀN
TP. H CHÍ MINH
Chuyên ngành
QU N TR KINH DOANH
Mã s chuyên ngành : 60 34 01 02
LU N V N TH C S KINH T
Ng
ih
ng d n khoa h c:
TS. NGUY N XUÂN TR
TP. H Chí Minh, N m 2016
NG
L I CAM OAN
Trong quá trình th c hi n lu n v n: ắCác y u t
bó c a gi ng viên v i tr
nh h
ng đ n s cam k t g n
ng đ i h c ngoài công l p trên đ a bàn Thành ph H
Chí Minh”. Tôi đã t mình nghiên c u, tìm hi u các v n đ và n i dung có liên quan
đ n đ tài, v n d ng các ki n th c đ
c đào t o t i Tr
c u th c ti n. Bên c nh đó Tôi luôn nh n đ
thông tin c n thi t t phía ng
ih
ng áp d ng vào trong nghiên
c s quan tâm, h tr và trao đ i các
ng d n khoa h c, Th y/Cô, b n bè và đ ng nghi p
đ có th hoàn thành t t lu n v n.
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên c u c a riêng Tôi, nh ng s li u, k t
qu nghiên c u và bi n lu n trong lu n v n này là trung th c.
Trân tr ng!
Thành ph H Chí Minh, ngày 14 tháng 12 n m 2015
Tác gi lu n v n
Tr n
i
c Tài
L IC M
N
L i đ u tiên, Tôi xin chân thành g i l i c m n sâu s c đ n Quý Th y/Cô Khoa
ào t o Sau đ i h c nói riêng c ng nh Quý Th y/Cô đang tham gia gi ng d y t i
Tr
ng
i h c Tài chính – Marketing nói chung đã t o m i đi u ki n thu n l i cho
Tôi c ng nh các thành viên l p MBA K.4-1 nh ng ki n th c h u ích và quý báu
trong su t th i gian theo h c t i Tr
ng. Bên c nh đó, đ có th hoàn thành t t khóa
h c và lu n v n cu i khóa này, Tôi đ c bi t xin g i l i c m n trân tr ng nh t đ n
TS. Nguy n Xuân Tr
ng ậ Ng
kh c nh ng r t t n tình h
t khi hình thành ý t
ih
ng d n khoa h c, Ng
i Th y r t nghiêm
ng d n, giúp đ Tôi trong su t quá trình th c hi n lu n v n
ng cho đ n lúc hoàn thành. Th y không ch h
ng d n mà còn
phân tích cho Tôi hi u r ng ph i v ng trong cách vi t và t tin trong lúc trình bày báo
cáo tr
c H i đ ng, ph i th t hi u rõ, đúng và đ đ lu n v n có th đ t yêu c u t t
nh t.
Ngoài ra, Tôi c ng xin chân thành c m n t t c Quý Th y/Cô, b n bè và đ ng
nghi p đã quan tâm, h tr , trao đ i và chia s nh ng thông tin, kinh nghi m th c t đ
Tôi có thêm ngu n d li u, thông tin và kinh nghi m đ hoàn t t t t lu n v n.
Cu i cùng, Tôi xin g i l i bi t n đ n Gia đình, nh ng ng
tin t
i thân yêu nh t luôn
ng, đ ng viên và t o m i đi u ki n t t nh t cho Tôi trong quá trình h c t p.
Trong quá trình th c hi n lu n v n, b n thân đã c g ng tìm hi u, trao đ i các
ngu n thông tin, ki n th c, kinh nghi m t Quý Th y/Cô, b n bè, đ ng nghi p và
tham kh o nhi u tài li u nghiên c u có liên quan, tuy nhiên s không tránh kh i nh ng
sai sót, r t mong nh n đ
c s quan tâm đóng góp t Quý Th y/Cô và b n đ c.
Trân tr ng!
Thành ph H Chí Minh, ngày 14 tháng 12 n m 2015
Tác gi lu n v n
Tr n
ii
c Tài
M CL C
L I CAM OAN ............................................................................................................i
L I C M N ................................................................................................................ ii
M C L C .................................................................................................................... iii
DANH M C HÌNH V , S
..................................................................................vi
DANH M C B NG BI U ......................................................................................... vii
DANH M C T
VI T T T ........................................................................................ix
TÓM T T LU N V N ................................................................................................xi
CH
NG 1: GI I THI U NGHIÊN C U .............................................................. 1
1.1 Tính c p thi t c a đ tài ....................................................................................... 1
1.2 M c tiêu nghiên c u............................................................................................. 3
1.3 Câu h i nghiên c u .............................................................................................. 3
1.4
it
ng và ph m vi nghiên c u ........................................................................4
1.5 ụ ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài ............................................................. 4
1.6 B c c c a đ tài ..................................................................................................5
Tóm t t ch
CH
ng 1 ........................................................................................................6
NG 2: C
S
LÝ THUY T VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN C U ...................... 7
2.1 M t s khái ni m ..................................................................................................7
2.1.1 Cam k t g n bó t ch c ..................................................................................7
2.1.2 Hài lòng công vi c ........................................................................................ 10
2.1.3 Ni m tin t ch c ........................................................................................... 11
2.1.4 Các y u t
nh h
ng đ n s cam k t g n bó v i t ch c ........................... 14
2.1.5 Gi ng viên .....................................................................................................17
2.2 M t s lý thuy t n n t ng v cam k t g n bó v i t ch c .................................18
iii
2.2.1 Lý thuy t nhu c u c p b c c a Abraham Maslow (1943) ............................ 18
2.2.2 Lý thuy t hai nhân t c a Frederick Herzberg (1959) ..................................20
2.2.3 Thuy t k v ng c a Victor Vroom (1964) ...................................................21
2.2.4 Lý thuy t công b ng c a John Stacey Adam (1963) ....................................22
2.2.5 Lý thuy t ERG c a Clayton P. Alderfer (1969) ...........................................22
2.2.6 Mô hình đ c đi m công vi c c a Hackman & Oldham (1975) .................... 23
2.2.7 Mô hình t ng th hành vi t ch c c a Kreitner & Kinicki (2007) ...............24
2.2.8 M t s nghiên c u v thang đo nhân t ........................................................ 24
2.3 M t s nghiên c u liên quan đ n đ tài ............................................................. 27
2.4 Mô hình và gi thuy t nghiên c u......................................................................33
2.4.1 Mô hình nghiên c u ...................................................................................... 33
2.4.2 Gi thuy t nghiên c u ...................................................................................41
Tóm t t ch
CH
ng 2..........................................................................................................42
NG 3: PH
NG PHÁP NGHIểN C U ..................................................... 43
3.1 Khung lý thuy t c a nghiên c u ........................................................................43
3.2 Thi t k nghiên c u ............................................................................................ 44
3.3 Xây d ng thang đo ............................................................................................. 48
3.4 Ph
ng pháp l y m u và thu th p d li u .......................................................... 48
3.5 Phân tích d li u .................................................................................................49
3.5.1 ánh giá đ tin c y thang đo l
ng (bi n quan sát) .....................................50
3.5.2 Phân tích nhân t khám phá EFA .................................................................50
3.5.3 Phân tích nhân t kh ng đ nh CFA và ki m đ nh thang đo .......................... 52
3.5.4 Ki m đ nh mô hình b ng phân tích c u trúc tuy n tính (SEM) .................... 54
3.5.5 Phân tích c u trúc đa nhóm ...........................................................................55
3.5.6 Ki m tra đ tin c y các tham s b ng ph
iv
ng pháp Bootstrap .................... 55
Tóm t t ch
CH
ng 3..........................................................................................................56
NG 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N .................................57
4.1 K t qu nghiên c u th ng kê mô t ...................................................................57
4.2 Ki m đ nh phân ph i chu n c a các thang đo ...................................................60
4.3
ánh giá đ tin c y c a thang đo b ng Cronbach's Alpha ................................ 61
4.4 Phân tích nhân t khám phá EFA ......................................................................66
4.5 Phân tích nhân t kh ng đ nh CFA ...................................................................69
4.6 Ki m đ nh đ thích h p c a mô hình nghiên c u và các gi thuy t .................72
4.6.1 Phân tích c u trúc tuy n tính (SEM)............................................................. 72
4.6.2 Ki m đ nh Bootstrap ..................................................................................... 75
4.6.3 Ki m đ nh các gi thuy t ..............................................................................77
4.7 Ki m đ nh mô hình đa nhóm .............................................................................80
4.8 K t qu đánh giá v các y u t
v i tr
ng đ n s cam k t c a gi ng viên
ng đ i h c ngoài công l p trên đ a bàn TP.HCM ........................................83
Tóm t t ch
CH
nh h
ng 4..........................................................................................................89
NG 5: K T LU N VÀ KI N NGH ............................................................ 90
5.1 K t lu n .............................................................................................................90
5.2 M t s g i ý chính sách/ Gi i pháp ..................................................................93
5.3 H n ch c a đ tài và h
ng nghiên c u ti p theo ...........................................97
5.3.1 H n ch c a đ tài ......................................................................................... 97
5.3.2 H
Tóm t t ch
ng nghiên c u ti p theo .........................................................................97
ng 5..........................................................................................................98
TÀI LI U THAM KH O ............................................................................................ 99
DANH M C PH L C..................................................................................................i
v
DANH M C HỊNH, S
Hình 2.1. Lý thuy t nhu c u c p b c c a Abraham Maslow (1943) ............................ 18
Hình 2.2. Lý thuy t nhu c u c p b c c a ng
Hình 2.3. Mô hình đo l
i Châu Á ..............................................19
ng s cam k t c a nhân viên đ i v i t ch c
c a Stum (2001)............................................................................................................28
Hình 2.4. Mô hình nghiên c u c a Lien – Tung Chen, Cheng – Wu Chen và
Chen Yuan Chen (2010) ............................................................................................... 30
Hình 2.5. Mô hình nghiên c u c a Zainudin Awang và c ng s (2010) ..................... 31
Hình 2.6. Mô hình v s hài lòng c a gi ng viên trong gi ng d y và nghiên c u
t i Tr
ng
i h c An Giang c a Tr n Minh Hi u (2013) .........................................32
Hình 2.7. Mô hình nghiên c u các y u t
v i tr
nh h
ng đ n s cam k t c a gi ng viên
ng đ i h c ngoài công l p trên đ a bàn Thành ph H Chí Minh ...................34
Hình 3.1. Khung lý thuy t c a nghiên c u ...................................................................43
Hình 3.2. Quy trình nghiên c u .................................................................................... 47
Hình 4.1. Bi u đ th hi n gi i tính c a gi ng viên tham gia kh o sát ........................ 57
Hình 4.2. Bi u đ t l đ tu i c a gi ng viên tham gia kh o sát ................................ 59
Hình 4.3. Mô hình CFA t i h n đã chu n hóa ............................................................. 69
Hình 4.4. Mô hình c u trúc đã chu n hóa.....................................................................73
Hình 4.5. Mô hình các y u t
nh h
ng đ n s cam k t c a gi ng viên v i tr
ng
đ i h c ngoài công l p trên đ a bàn Thành ph H Chí Minh đã ki m đ nh ...............79
Hình 4.6. Mô hình c u trúc kh bi n gi i tính nhóm Nam, nhóm N ......................... 81
Hình 4.7. Mô hình c u trúc b t bi n gi i tính nhóm Nam, nhóm N .......................... 81
vi
DANH M C B NG BI U
B ng 2.1. Các thành ph n c a cam k t g n bó v i t ch c ............................................8
B ng 2.2. Tóm t t khái ni m v ni m tin t ch c ........................................................ 11
B ng 2.3. T ng h p các y u t
nh h
ng trong mô hình nghiên c u ........................ 35
B ng 2.4. T ng h p n i dung di n đ t và mã hóa các bi n quan sát ........................... 36
B ng 4.1. Th ng kê đ i t
ng kh o sát ........................................................................58
B ng 4.2. K t qu ki m đ nh phân ph i chu n c a các thang đo .................................61
B ng 4.3. K t qu đánh giá đ tin c y c a thang đo .................................................... 61
B ng 4.4. K t qu phân tích nhân t EFA v i các bi n đ c l p ...................................67
B ng 4.5. K t qu phân tích nhân t khám phá EFA c a bi n ph thu c .................... 68
B ng 4.6. K t qu ki m đ nh tr ng s chu n hóa các bi n quan sát ............................ 70
B ng 4.7. H s t
ng quan gi a các khái ni m .......................................................... 71
B ng 4.8. B ng tóm t t k t qu ki m đ nh thang đo .................................................... 72
B ng 4.9. T ng h p h s tác đ ng c a các nhân t trong mô hình nghiên c u – ch a
chu n hóa ...................................................................................................................... 74
B ng 4.10. T ng h p h s tác đ ng c a các nhân t trong mô hình nghiên c u – đã
chu n hóa ...................................................................................................................... 74
B ng 4.11. K t qu
B ng 4.12.
cl
ng Bootstrap v i c m u 750 m u ...................................76
l ch các h s c a mô hình v i c m u 750 m u .................................76
B ng 4.13. K t qu ki m đ nh các gi thuy t c a mô hình nghiên c u ....................... 78
B ng 4.14. S khác bi t gi a các ch tiêu t
ng thích .................................................82
B ng 4.15. So sánh m i quan h gi a các y u t trong mô hình gi a nhóm Nam gi i
và nhóm N gi i ...........................................................................................................82
B ng 4.16. ánh giá c a các gi ng viên v đi u ki n làm vi c ...................................83
B ng 4.17. ánh giá c a các gi ng viên v y u t lãnh đ o
vii
tr
ng ......................... 84
B ng 4.18. ánh giá c a các gi ng viên v thu nh p ...................................................84
B ng 4.19. ánh giá c a các gi ng viên v c h i đào t o và th ng ti n .................... 85
B ng 4.20. ánh giá c a các gi ng viên v m i quan h đ ng nghi p ........................ 86
B ng 4.21. ánh giá c a các gi ng viên v th
ng hi u c a tr
ng ........................... 86
B ng 4.22. ánh giá c a các gi ng viên v s hài lòng trong công vi c ..................... 87
B ng 4.23. ánh giá c a các gi ng viên v ni m tin v i t ch c ................................ 88
B ng 4.24. ánh giá c a các gi ng viên v cam k t g n bó v i t ch c ..................... 89
viii
DANH M C CÁC T
VI T T T
AMOS
:
Analysys of Moment Structural (Phân tích c u trúc mô m ng)
AVE
:
Variance Extracted (T ng ph
C.R
:
Critical Value (Giá tr t i h n)
CFA
:
Confirmatory Factor Analysis (Phân tích nhân t kh ng đ nh)
CFI
:
Comparative Fit Index (Ch s thích h p so sánh)
Chi-square
:
Chi – bình ph
CR
:
Composite Reliability (H s tin c y t ng h p)
CVR
:
Content Validity Ratio (T l tính h p l n i dung)
EFA
:
Exploratory Factor Analysis (Phân tích nhân t khám phá)
GFI
:
Goodness-of-Fit Index (Ch s GFI)
IFI
:
Incremental Fit Index (Ch s IFI)
MI
:
Modification Indices (Ch s đi u ch nh mô hình)
ML
:
Maximum Likelihood (Ph
MPS
:
Motivating Potential Score (Tr ng s đ ng viên ti m n ng)
P-Value
:
Probability Value (Giá tr xác su t)
RMSEA
:
Root Mean Square Error Approximation (Chu n trung bình bình
ph
ng sai trích)
ng (Ki m đ nh Chi – bình ph
ng pháp
cl
ng)
ng ML)
ng sai s )
RSI
:
Relative Fit Index (Ch s RSI)
S.E
:
Standard Error (Sai l ch chu n)
SEM
:
Structural Equation Modeling (Mô hình c u trúc)
JDI
:
Job Descriptive Index (Ch s mô t công vi c)
SPSS
:
Statistical Package for Social Sciences (Ph n m m x lý s li u
th ng kê trong khoa h c xã h i)
KMO
:
H s Kaiser – Mayer – Olkin
ix
DANH M C CÁC T
VI T T T (Ti p theo)
Sig.
:
Observed significance level (M c ý ngh a quan sát)
VIF
:
Variance Inflation Factor (H s phóng đ i)
TLI
:
Tucker & Lewis Index (Ch s TLI)
TP.HCM
:
Thành ph H Chí Minh
x
TÓM T T LU N V N
Tóm t t:
tài nghiên c u “Các y u t
gi ng viên v i tr
Minh” đ
nh h
ng đ n s cam k t g n bó c a
ng đ i h c ngoài công l p trên đ a bàn Thành ph H Chí
c xây d ng d a trên vi c t ng h p các lý thuy t nh lý thuy t nhu c u c p
b c c a Abraham Maslow (1943), Hai nhân t c a Frederick Herzberg (1959), Thuy t
k v ng c a Victor Vroom (1964)…cùng v i các nghiên c u v thang đo nhân t nh
ch s công vi c JDI c a Smith, Kendall và ảulin (1969), tiêu chí đo l
ng th a mãn
MSQ c a Weiss (1967), báo cáo kh o sát c a SHRM (2009) và k t qu c a các nghiên
c u trong và ngoài n
c có liên quan đ n vi c nghiên c u các y u t
s cam k t g n bó c a gi ng viên v i tr
nh h
ng đ n
ng đ i h c ngoài công l p trên đ a bàn
Thành ph H Chí Minh. Nghiên c u đã s d ng công c phân tích SPSS 22.0 đ phân
tích đ tin c y thang đo qua h s Cronbach’s Alpha, phân tích nhân t khám phá
EFA, k t h p s d ng ph n m m AMOS 20.0 đ hi u ch nh thang đo b ng phân tích
nhân t kh ng đ nh CFA, ki m đ nh mô hình b ng phân tích c u trúc tuy n tính SEM.
M u kh o sát trong nghiên c u này là 510 m u, là nh ng gi ng viên c h u đang
tham gia gi ng d y
tr
ng đ i h c ngoài công l p trên đ a bàn Thành ph H Chí
Minh. K t qu nghiên c u cho th y các y u t bao g m: S hài lòng trong công vi c
(HL), Ni m tin vào t ch c (NT), Y u t lãnh đ o (LD) và M i quan h đ ng nghi p
(DN) có tác đ ng tích c c đ n S cam k t g n bó c a gi ng viên đ i v i t ch c (CK).
Trong đó, tác đ ng m nh nh t là S hài lòng trong công vi c (HL), ti p theo là Ni m
tin vào t ch c (CK), Quan h đ ng nghi p (DN) và Y u t lãnh đ o (LD). Nh ng xét
cho cùng thì t S hài lòng trong công vi c (HL); Ni m tin vào t ch c (NT) có tác
đ ng tích c c đ n S cam k t g n bó v i t ch c (CK) là c m t quá trình ch u s tác
đ ng c a nhi u y u t . K t qu nghiên c u c ng đã ch ra r ng, y u t C h i đào t o
và th ng ti n (DT); y u t Thu nh p (TN) có tác đ ng m nh đ n S hài lòng trong
công vi c c a gi ng viên.
ng th i, Y u t lãnh đ o (LD) và Quan h đ ng nghi p
(DN) cùng có tác đ ng tích c c đ n c Ni m tin vào t ch c (NT) và S cam k t g n
bó v i t ch c (CK). Cho th y r ng, khi gi ng viên c m th y hài lòng v i công vi c
c ng thêm ni m tin đ
c duy trì và nâng cao s giúp cho h t tin, an tâm và cam k t
g n bó lâu dài cùng v i t ch c. Vi c xác đ nh các y u t
xi
nh h
ng c ng nh m c đ
nh h
tr
ng c a các y u t đ n s cam k t g n bó lâu dài c a đ i ng gi ng viên v i
ng đ i h c ngoài công l p trên đ a bàn TP.ảCM đã giúp cho ng
cách nhìn rõ ràng h n, đ ng th i giúp cho Ban lãnh đ o t i các tr
quan tr ng c a các y u t
nh h
viên. T đó, Ban lãnh đ o các tr
i đ c có m t
ng th y đ
ct m
ng đ n s cam k t g n bó lâu dài c a đ i ng gi ng
ng c n có nh ng chính sách, chi n l
đ ng trong ng n h n và dài h n đ có th t ng b
c và hành
c đi u ch nh sao cho phù h p v i
tình hình th c t trong quá trình h i nh p toàn c u, s c nh tranh trong môi tr
ng
giáo d c ngày càng cao khi các tr
c ngoài đang d n l n sân vào môi tr
ng
nh h
ng,
ng n
giáo d c Vi t Nam.
T khóa:
i h c ngoài công l p, cam k t g n bó, gi ng viên, y u t
phân tích, gi i pháp.
xii
CH
NG 1
GI I THI U NGHIÊN C U
1.1 TÍNH C P THI T C A
u t vào con ng
ch t l
TÀI
i, xây d ng và duy trì m t đ i ng nhân l c nhi t tình, có
ng và cam k t g n bó lâu dài cùng v i s phát tri n b n v ng c a t ch c,
ph n ng linh ho t v i nh ng thay đ i c a xã h i đang tr thành m t thách th c l n
đ i v i các nhà qu n tr hi n nay khi các y u t c nh tranh truy n th ng c a các doanh
nghi p nh v n, nguyên v t li u, công ngh ầd n tr nên bão hòa. Theo nh ng nhà
qu n tr và các chuyên gia nghiên c u v qu n tr cho r ng m c tiêu c a t ch c không
th đ t đ
c n u không có s cam k t g n bó lâu dài và làm vi c hi u qu c a các
thành viên trong t ch c (Tella, 2007).
Có th th y, s cam k t g n bó c a ngu n nhân l c đ i v i t ch c chính là chìa
khóa c a m i s thành công khi m c đ c nh tranh t ng đ t bi n v chi u r ng (s
l
ng c a đ i th c nh tranh và ngu n l c c nh tranh đ n t nhi u phía) l n chi u sâu
(tính đa d ng, giá c và ch t l
quan tâm ho c không đ
ng c a s n ph m, d ch v trên th tr
ng). S thi u
c quan tâm đúng m c đ i v i y u t nhân l c thì có th d n
đ n tình tr ng h t h i hay b lo i kh i vòng chi n trong môi tr
ng c nh tranh kh c
li t. Xét cho cùng thì nhân l c chính là tác nhân t o ra v n và đ xu t nh ng ý t
ng
m i, đ ng th i c ng đ m nh n luôn vai trò l a ch n, ng d ng các công ngh tiên ti n
và th c thi các ch tiêu nh m nâng cao thành tích c a doanh nghi p. Trong nhi u
tr
ng h p v n, công ngh có th huy đ ng đ
c nh ng đ xây d ng và có đ
cm t
đ i ng nhân viên nhi t tình, cam k t g n bó lâu dài v i t ch c, có kh n ng thích
h p, làm vi c hi u qu thì ph c t p và t n kém h n r t nhi u.
Bên c nh đó, quá trình toàn c u hóa c ng là m t xu th t t y u và đi u này không
ch di n ra
các l nh v c kinh t , th
ng m i, khoa h c công ngh ầmà còn tác đ ng
m nh m đ n l nh v c giáo d c c a m i qu c gia trên th gi i. T i Vi t Nam, trong
nh ng n m g n đây
tr
ng, Nhà n
c và ngành giáo d c n
c ta đã có nhi u ch
ng, chính sách và th c hi n nhi u bi n pháp quy t li t đ nâng cao ch t l
d c, trong đó đ i m i, nâng cao ch t l
ng giáo
ng, t ch trong giáo d c đ i h c, đ nh h
1
ng
t p trung đ u t xây d ng các tr
ng đ i h c theo mô hình đ i h c tr ng đi m đ
xem là m t khâu đ t phá nh m đáp ng ngu n nhân l c có ch t l
trình h i nh p và phát tri n đ t n
c. Chính vì th , các tr
c
ng cao cho quá
ng đ i h c Vi t Nam c n
ph i phát huy n i l c m t cách m nh m và toàn di n, đ ra nh ng chính sách, chi n
l
c và gi i pháp mang tính khoa h c cho quá trình nâng cao ch t l
ng nh m ph c v
và đáp ng t t h n n a m c tiêu và s m ng c a t ch c.
Có th nh n th y, đ i v i h th ng giáo d c đ i h c thì khái ni m ch t l
h p thành t r t nhi u y u t nh c s v t ch t, đ i ng gi ng viên, ch
ng đ
c
ng trình đào
t o, các ho t đ ng h c thu t, nghiên c u khoa h c, trang thi t b ầtrong đó y u t v
đ i ng gi ng viên là m t trong nh ng y u t góp ph n quan tr ng trong vi c quy t
đ nh ch t l
ng giáo d c. Gi ng viên là ng
chuyên môn, nghi p v và k n ng cho ng
i tr c ti p truy n đ t nh ng ki n th c
i h c, đ
quan tr ng và có giá tr nh t đ i v i sinh viên; ch t l
d a vào ch
c xem là tài nguyên h c t p
ng c a Tr
ng trình đào t o mà còn ph i d a vào ch t l
ng/khoa không ch
ng gi ng viên.
S hài lòng trong công vi c c a gi ng viên là m t trong nh ng đ ng l c làm vi c
quan tr ng và th
ng đ
c xem là m t trong nh ng c s đ đánh giá ch t l
ngu n nhân l c c a m t tr
ng
ng đ i h c (Sharma & Jyoti, 2009). M c đ hài lòng
trong công vi c s thúc đ y đ ng c cam k t g n bó làm vi c lâu dài, t o ni m tin v i
doanh nghi p và nh h
ng tích c c đ n thái đ c a ng
i lao đ ng. Tuy nhiên, h u
nh các t ch c ch t p trung vào s hài lòng c a khách hàng v s n ph m, d ch v mà
ít quan tâm đ n vi c nhân viên có hài lòng công vi c, có ni m tin và mong mu n đ
g n bó lâu dài cùng v i t ch c hay không?
i u này c ng không ngo i l đ i v i các
t ch c giáo d c, khi s cam k t g n bó c a gi ng viên v i t ch c đ
thúc đ y ch t l
c
ng gi ng d y và nghiên c u, ch t l
c nâng cao s
ng làm vi c và thái đ ph c v
sinh viên t t h n, t o ra giá tr c t lõi, nâng cao hình nh và uy tín c a nhà tr
ng đ n
v i sinh viên, ph huynh và ngay c doanh nghi pầ Th nh ng, trong các t ch c
giáo d c thì h u h t các nghiên c u t p trung ch y u vào sinh viên và đánh giá xem
m c đ hài lòng hay không hài lòng c a sinh viên v ch t l
ng d ch v c a nhà
tr
ng đ
ng trong khi th
ng b qua đ i t
ng là gi ng viên, đ i t
trong nh ng y u t quan tr ng góp ph n t o nên giá tr c t lõi cho nhà tr
2
c xem là m t
ng.
c t m quan tr ng nêu trên, đ tài ắCác y u t
Chính vì th , nh n th c đ
h
ng đ n s cam k t g n bó c a gi ng viên v i tr
trên đ a bàn Thành ph H Chí Minh” đ
ng đ i h c ngoài công l p
c ch n làm nghiên c u. K t qu nghiên
c u này s giúp cho Ban Lãnh đ o hi u rõ h n v các y u t
đ
nh h
nh
nh h
ng c ng nh m c
ng c a các y u t đ n s cam k t g n bó c a gi ng viên v i nhà tr
ng
trong giai đo n hi n nay, t đó có th ho ch đ nh, xây d ng và đ ra các gi i pháp có
giá tr tích c c nh m nâng cao s cam k t g n bó c a gi ng viên v i nhà tr
ng.
1.2 M C TIÊU NGHIÊN C U
Nghiên c u này v i m c đích làm sáng t các y u t
g n bó c a gi ng viên v i tr
nh h
ng đ n s cam k t
ng đ i h c ngoài công l p trên đ a bàn Thành ph H
Chí Minh, làm c s n n t ng đ a ra các gi i pháp nh m nâng cao s cam k t g n bó
lâu dài c a gi ng viên v i t ch c, đ tài đ t ra các m c tiêu c th nh sau:
- Xác đ nh các y u t
tr
nh h
ng đ n s cam k t g n bó c a gi ng viên v i
ng đ i h c ngoài công l p trên đ a bàn Thành ph H Chí Minh.
- Xác đ nh m c đ
nh h
ng c a các y u t đ n s hài lòng trong công vi c,
ni m tin t ch c và s cam k t g n bó c a gi ng viên v i tr
ng đ i h c ngoài công
l p trên đ a bàn Thành ph H Chí Minh.
-
xu t gi i pháp nâng cao s cam k t g n bó c a gi ng viên v i tr
ng đ i
h c ngoài công l p trên đ a bàn Thành ph H Chí Minh nh m m c đích nâng cao ch t
l
ng đào t o, ni m tin và hình nh c a nhà tr
ng.
1.3 CÂU H I NGHIÊN C U
đ tđ
c các m c tiêu nêu trên, nghiên c u c n t p trung tr l i các câu h i
sau:
(1) Nh ng y u t nào nh h
tr
ng đ i h c ngoài công l p trên đ a bàn Thành ph H Chí Minh?
(2) M c đ
tr
ng đ n s cam k t g n bó c a gi ng viên v i
nh h
ng c a các y u t đ n s cam k t g n bó c a gi ng viên v i
ng đ i h c ngoài công l p trên đ a bàn Thành ph H Chí Minh nh th nào?
3
(3) Nh ng gi i pháp nào giúp nâng cao s cam k t g n bó c a gi ng viên v i
tr
ng đ i h c ngoài công l p trên đ a bàn Thành ph H Chí Minh?
IT
1.4
it
1.4.1
o
NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U
it
ng nghiên c u
ng nghiên c u: S cam k t c a gi ng viên v i các tr
công l p trên đ a bàn Thành ph H Chí Minh và các y u t
o
it
nh h
ng đ i h c ngoài
ng.
ng kh o sát: Gi ng viên đang tham gia gi ng d y t i các tr
ng đ i h c
ngoài công l p trên đ a bàn Thành ph H Chí Minh.
1.4.2 Ph m vi nghiên c u
o V không gian: Nghiên c u đ
c th c hi n t i m t s tr
công l p trên đ a bàn Thành ph H Chí Minh.
đ
ng đ i h c ngoài
ng th i, vi c thu th p d li u c ng
c th c hi n kh o sát online.
o V th i gian: D li u kh o sát đ
c th c hi n trong tháng 07/2015 và 08/2015.
1.5 ụ NGH A KHOA H C VÀ TH C TI N C A
TÀI
1.5.1 ụ ngh a khoa h c
Nghiên c u này góp ph n làm sáng t c s khoa h c v hành vi cam k t g n bó
c a gi ng viên v i tr
ng đ i h c ngoài công l p trên đ a bàn Thành ph H Chí
Minh.
1.5.2 ụ ngh a th c ti n
K t qu nghiên c u nh m giúp cho Ban lãnh đ o
l p trên đ a bàn Thành ph H Chí Minh th y đ
các tr
cm cđ
ng đ i h c ngoài công
nh h
ng c a các y u t
đ n s cam k t g n bó c a gi ng viên v i t ch c. T đó, Ban lãnh đ o nhà tr
ng c n
ph i xem xét và có nh ng quy t đ nh tích c c trong vi c đ a ra các chính sách, gi i
pháp nâng cao s cam k t g n bó c a gi ng viên v i t ch c đ có th đ t đ
m c tiêu quan tr ng trong vi c nâng cao ch t l
đào t o và gi ng d y, nâng cao uy tín, th
c nh ng
ng giáo d c, hi u qu trong công tác
ng hi u, duy trì và phát tri n b n v ng.
4
C CC A
1.6 B
TÀI
tài có b c c g m 5 ch
Ch
ng nh sau:
ng 1: Gi i thi u nghiên c u
Trong ch
c u, đ i t
ng này s gi i thi u t ng quan v đ tài nghiên c u, m c tiêu nghiên
ng và ph m vi nghiên c u, ý ngh a khoa h c và th c ti n c a đ tài, b c c
c a nghiên c u.
Ch
ng 2: C s lý thuy t và mô hình nghiên c u
Trong ch
ng này s gi i thi u t ng quan c s lý lu n v các y u t
nh h
ng
đ n s cam k t g n bó, hài lòng trong công vi c và ni m tin c a nhân viên v i t ch c.
Gi i thi u các nghiên c u có liên quan đ n đ tài làm c s cho vi c đ a ra các gi
thuy t và đ xu t mô hình nghiên c u c a đ tài.
Ch
ng 3: Ph
Trong ch
l
ng pháp nghiên c u
ng này s gi i thi u các ph
ng pháp nghiên c u (đ nh tính và đ nh
ng), thi t k nghiên c u, vi c xây d ng thang đo, cách ch n m u, xác đ nh m u,
công c thu th p d li u, quá trình thu th p thông tin b ng b ng câu h i. Xây d ng mô
hình nghiên c u, đ nh ngh a các bi n đ c l p và bi n ph thu c.
Ch
ng 4: K t qu nghiên c u và th o lu n
Trong ch
ng này s trình bày vi c phân tích, x lý các d li u đã thu th p đ
c
t b ng câu h i kh o sát b ng ph n m m SPSS 22.0 và AMOS 20.0. C th phân tích
đ tin c y c a thang đo qua h s Cronbach’s Alpha, phân tích nhân t khám phá EFA,
nhân t kh ng đ nh CFA và ki m đ nh thang đo, ki m đ nh mô hình b ng phân tích
c u trúc tuy n tính SEM, phân tích đa nhóm đ bi t đ
cc
ng đ tác đ ng c a các
bi n đ c l p lên bi n ph thu c.
Ch
ng 5: K t lu n và ki n ngh
Trong ch
đ tài.
ng này s trình bày m t s k t lu n, nêu lên nh ng đi m h n ch c a
ng th i g i ý m t s gi i pháp nh m nâng cao s hài lòng trong công vi c
c a gi ng viên, t đó gia t ng ni m tin và s cam k t g n bó c a gi ng viên đ i v i t
ch c.
5
TÓM T T CH
ch
NG 1
ng 1 chúng ta đã đi m qua các y u t chính v đ tài, t tính c p thi t c a
đ tài, quá trình th c hi n đ n ý ngh a th c hi n đ tài nghiên c u này. Ch
ng sau,
chúng ta s đi sâu h n vào t ng c s lý lu n, khái ni m liên quan đ n các thành ph n
nghiên c u c a đ tài và nh ng nh ng c s lý thuy t đ có th xây d ng, đ xu t mô
hình nghiên c u cho đ tài này
6
CH
C
S
NG 2
LÝ THUY T VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN C U
2.1 M T S
KHÁI NI M
2.1.1 Cam k t g n bó t ch c
Có nhi u quan đi m, khái ni m v s cam k t g n bó c a nhân viên v i t ch c
đ
c gi i thi u b i nhi u nhà nghiên c u hành vi t ch c trên th gi i. Các nghiên c u
đã ch ra r ng nhân t cam k t g n bó v i t ch c chính là nhân t
nh h
ng đ n quá
trình và k t qu làm vi c c a nhân viên (Mowday, Steers & Porter, 1979; Allen and
Meyer, 1990; O’Reilly and Chatman, 1986; Yousef, 2000). M t khác, Cam k t g n bó
v i t ch c còn là m t tr ng thái tâm lý bi u th m i quan h c a nhân viên v i t
ch c, liên h m t thi t đ n quy t đ nh đ duy trì là thành viên trong t ch c (Allen và
Meyer, 1990).
Bên c nh đó, O’Reilly và Chatman (1986) cho r ng cam k t g n bó là m t l i h a
c a cá nhân v i t ch c bao g m ý th c v cam k t g n bó v i công vi c, lòng trung
thành và ni m tin vào các giá tr c a t ch c. Còn v i Mowday, Steers & Porter (1979)
thì cam k t g n bó v i t ch c đ
c khái ni m là s c m nh c a s đ ng nh t gi a cá
nhân v i t ch c và s tham gia tích c c trong t ch c, nh ng nhân viên bày t
m c
đ cao s cam k t g n bó v i t ch c s hài lòng h n v i công vi c c a h , s r t ít l n
r i b công vi c và ít khi r i kh i t ch c (
k t g n bó t ch c còn đ
ng, 2008). Ngoài ra, cam
c xem nh m t s ràng bu c hay liên k t gi a các cá nhân
và t ch c (Mathieu và Zajac, 1990).
đ
Th y Lan H
m t ph
ng di n khác thì cam k t g n bó
c xem là s s n lòng dành h t n l c cho t ch c, s g n bó ch t ch v i t ch c
và tìm ki m đ duy trì m i quan h v i t ch c (Kalleberg và c ng s , 1996).
Nh v y, s cam k t g n bó t ch c có th coi là thái đ hài lòng công vi c và ý
th c trung thành, s tin t
ni m tin đ
ng v i doanh nghi p. Khi thái đ và ý th c trung thành,
c nâng cao thì s cam k t g n bó v i t ch c càng cao, gi m đ
c s c ng
th ng áp l c trong công vi c, gia t ng s hài lòng, ni m tin v i t ch c và khuynh
h
ng r i b t ch c th p h n. V i nh ng quan đi m, khái ni m khác nhau v s cam
k t g n bó v i t ch c c a các nhà nghiên c u, do v y mà m i nghiên c u đ u có
7
nh ng thành ph n khác nhau đ đo l
ng m c đ cam k t g n bó c a nhân viên v i t
ch c.
B ng 2.1: Các thành ph n c a cam k t g n bó v i t ch c
Tác gi
Khái ni m các thành ph n
+ S g n bó hay nh t quán (Identification): Có ni m tin m nh
m và ch p nh n m c tiêu, giá tr c a t ch c.
Mowday, Steer &
Porter (1979)
+ Lòng trung thành (Loyalty): Mong mu n m t cách m nh m
duy trì vai trò thành viên c a t ch c.
+ S d n thân (Involvement): D n thân vào các ho t đ ng c a
t ch c và luôn c g ng t nguy n vì t ch c.
+ S
th
OẲReilly &
Chatman (1986)
ph c tùng (Compliance): S
d n thân vì nh ng ph n
ng đ c bi t.
+ S g n bó (Indentification): S g n bó vì mong mu n h i
nh p v i t ch c.
+ S ch quan (Internalisation): S d n thân do có s phù h p,
s t
+
ng đ ng gi a giá tr c a cá nhân v i giá tr c a t ch c.
o đ c (Moral): S ch p nh n và đ ng thu n theo m c tiêu
c a t ch c.
+ Tính toán (Calculative): S đ ng nh t v i t ch c vì nhân
Penley & Gould
(1988)
viên c m th y hài lòng v i s khích l v t ch t khi có nh ng
đóng góp cho t ch c.
+ S th
(Alienative): Nhân viên
l c c a môi tr
không còn t
l i v i t ch c ch vì áp
ng dù h nh n th y nh ng gì h nh n đ
ng x ng v i công s c.
8
c
B ng 2.1: Các thành ph n c a cam k t g n bó v i t ch c (Ti p theo)
Tác gi
Khái ni m các thành ph n
+ Cam k t g n bó v giá tr (Value commitment): Cam k t g n
Angle và Perry
(1981)
bó đ ph c v cho m c tiêu c a t ch c.
+ Cam k t g n bó đ duy trì (Commitment to stay): Cam k t
g n bó đ duy trì vai trò thành viên c a h trong t ch c.
+ S cam k t g n bó vì tình c m (Affective): C m xúc g n bó,
đ ng nh t và d n thân vào trong t ch c.
Meyer và Allen
(1991)
+ S cam k t g n bó đ duy trì (Continuance): Nhân viên nh n
th y s m t mát chi phí khi r i kh i t ch c.
+ S cam k t g n bó vì đ o đ c (Normative): C m giác có
ngh a v ti p t c công vi c.
+ Giá tr (Value): Ni m tin và s ch p nh n các m c tiêu và
Mayer &
Schoorman (1992)
giá tr c a t ch c, s s n sàng n l c cho t ch c.
+ S duy trì (Continuance): Mong mu n duy trì vai trò thành
viên c a t ch c.
+ Tình c m (Affective): M c đ mà m t cá nhân g n bó v
m t tâm lý v i t ch c thông qua nh ng c m giác nh lòng
trung thành, c m th y yêu m n t ch c, nhi t tình vì t ch c,
hài lòng và c m th y mình thu c v t ch c.
Jaros và c ng s
(1993)
+ S duy trì (Continuance): M c đ mà cá nhân c m th y ph i
g n bó v i t ch c vì h c m th y m t mát quá nhi u th n u
r i b t ch c.
+ S cam k t g n bó vì đ o đ c (Moral): M c đ mà cá nhân
g n bó v m t tâm lý v i t ch c thông qua vi c ti p thu m c
tiêu, giá tr và s m ng c a t ch c.
Ngu n: Meyer và Herscovitch (2001)
9
Trong s nhi u khái ni m v các thành ph n c a s cam k t g n bó c a nhân viên
v i t ch c thì khái ni m c a Meyer và Allen (1991) đ
c s d ng cho nghiên c u b i
l các thành ph n cam k t g n bó theo nghiên c u c a Meyer và Allen đ
và s d ng nhi u trong các công trình nghiên c u tr
c quan tâm
c đây.
2.1.2 Hài lòng công vi c
Hài lòng công vi c là m c đ mà ng
h
i lao đ ng c m nh n và có nh ng đ nh
ng tích c c đ i v i vi c làm trong t ch c (James L. Price, 1997) hay là vi c ph n
ng tình c m c a m t ng
đ t đ
i có đ
c v i nh ng gì mà h
(Oshagbemi, 2000). Khi ng
c nh vào s so sánh k t qu th c t mà ng
mong mu n, d
i đó
đoán và x ng đáng đ t đ
c
i lao đ ng c m th y h nh phúc, vui v trong công vi c,
chúng ta có th nói r ng anh/ch ta hài lòng v i công vi c.
S hài lòng trong công vi c còn là thái đ v công vi c đ
nh n, ni m tin và hành vi c a ng
c th hi n b ng c m
i lao đ ng (Weiss, 1967); Là tr ng thái c m xúc vui
hay tích c c đ i v i s tr i nghi m công vi c c a m t ng
k t qu c a vi c xem xét m c đ mà môi tr
i (Locke, 1976) và còn là
ng làm vi c c a ng
i lao đ ng đáp ng
các nhu c u cá nhân c a h (Dawis & Lofquist, 1984). Bên c nh đó, hài lòng công
vi c đ
c xem là m c đ mà nhân viên yêu thích công vi c c a h , đó là thái đ d a
trên s nh n th c c a nhân viên (tích c c hay tiêu c c) v công vi c hay môi tr
ng
làm vi c (Ellickson và Logsdon, 2001). Nói chung, s hài lòng công vi c đ n gi n là
vi c mà ng
i lao đ ng c m th y thích công vi c c a h và các khía c nh công vi c
c a h nh th nào (Spector, 1997).
Nhìn chung, s hài lòng trong công vi c c a ng
thái hài lòng, c m xúc yêu thích, ni m đam mê và h
i lao đ ng đ
c hi u là tr ng
ng đ n công vi c c a mình
thông qua các tiêu chí đánh giá khác nhau c a m i cá nhân. S hài lòng đ i v i công
vi c c a ng
i lao đ ng đ
c khái ni m và đo l
ng theo c hai khía c nh: th a mãn
chung đ i v i công vi c và th a mãn theo các y u t thành ph n công vi c. S th a
mãn chung th hi n c m xúc bao hàm chung lên t t c các khía c nh thành ph n c a
công vi c, khái ni m s th a mãn chung đ
c s d ng trong các nghiên c u c a Levy
and William (1998), Cook and Wall (1980), Kacmar (1999), Ting (1997)ầ Bên c nh
10
đó, cách ti p c n theo các khía c nh khác nhau c a công vi c c ng đ
c s d ng trong
các nghiên c u c a Stanton and Croaaley (2000), Yoursef (2000), Schwepker (2001).
Tóm l i, c hai cách ti p c n trên đ u phù h p cho vi c đo l
c a ng
ng m c đ hài lòng
i lao đ ng trong công vi c (Price, 1997). Tuy nhiên, vi c s d ng cách ti p
c n theo t ng thành ph n công vi c s giúp cho các nhà qu n tr bi t rõ h n v nh ng
đi m m nh, đi m y u trong vi c đi u hành t ch c và ho t đ ng nào c a ng
đ ng đ
i lao
c đánh giá cao nh t ho c kém nh t (Deconinck and Stilwell C.D, 2002).
2.1.3 Ni m tin t ch c
Ni m tin t ch c đ
c xem là m t trong nh ng y u t quan tr ng trong m i ho t
đ ng c a t ch c, có r t nhi u công trình nghiên c u c a các tác gi khác nhau v
ni m tin t ch c.
Trong nghiên c u này, tác gi s đi m l i m t s khái ni m v ni m tin t ch c đ
làm c s lý lu n cho nghiên c u. Ni m tin đ
đ
c mô t là m t khái ni m ph c t p
c cho là trung tâm c a m i quan h gi a các cá nhân mà đó là đ c tr ng c a t
ch c (Tschannen-Moran & Hoy, 1998). Ngoài ra, m t s khái ni m khác nhau c a các
nhà nghiên c u đ
c tác gi t ng h p qua b ng 2.2 sau:
B ng 2.2: Tóm t t khái ni m v ni m tin t ch c
Tác gi
Khái ni m v ni m tin t ch c
Rotter (1967)
M t mong đ i đ c l p nên b i 1 cá nhân ho c 1 nhóm
d a trên các t ng , l i h a, l i nói ho c nh ng tuyên b
b ng v n b n c a m t cá nhân ho c nhóm.
Zand (1972)
M c đ s n lòng b t n th ng c a m t ng
hành đ ng c a 1 ng i khác.
Cook và Wall (1980)
Ph m trù làm cho m t ng i s n lòng gán nh ng m c
đích t t vào nh ng l i nói và hành đ ng c a ng i khác
và có ni m tin vào nh ng đi u đó
Hosmer (1995)
K v ng m t cách l c quan vào k t qu c a m t tr ng
h p không ch c ch n trong tình tr ng mà b n thân có th
b t n th ng.
11
i t nh ng
B ng 2.2: Tóm t t khái ni m v ni m tin t ch c (Ti p theo)
Tác gi
Khái ni m v ni m tin t ch c
Hunt và Morgan (1994)
Ni m tin t n t i khi mà m t bên c m th y có s tin t ng
vào cu c trao đ i v i nh ng đ i tác tin c y và toàn di n.
Mohr và Spekman (1994)
Tin r ng l i nói c a m t bên là đáng tin c y và h s
hoàn thành ngh a v c a mình trong m t cu c trao đ i.
Mayer và c ng s (1995)
Ni m tin là m c đ s n lòng b t n th ng c a m t bên
tr c nh ng hành đ ng c a m t bên khác v i mong đ i
r ng h s th c hi n m t hành đ ng c th quan tr ng
đ i v i bên tin t ng, không c n có s giám sát ho c
ki m soát c a bên khác.
Rousseau và c ng s
(1998)
Gilbert và Li-ping
Tang (1998)
Tschannen - Moran và
Hoy (1998)
Ni m tin là m t tr ng thái tâm lý bao g m ý đ nh ch p
nh n s t n th ng d a vào nh ng mong đ i tích c c
tr c nh ng ý đ nh ho c hành vi c a ng i khác.
Ni m tin t ch c là s tin t ng và khuy n khích c a
ng i s d ng lao đ ng ... ni m tin t ch c đ c p đ n s
trung thành c a nhân viên vào m c tiêu c a t ch c và
các nhà lãnh đ o, và tin r ng ho t đ ng c a t ch c s
mang l i l i ích cho nhân viên.
Là m c đ s n lòng b t n th ng c a m t cá nhân ho c
c a m t nhóm tr c m t bên khác d a vào s tin t ng
r ng bên th hai là nhân t , đáng tin c y, có th m quy n,
trung th c và c i m
Ni m tin t ch c là mong đ i cá nhân v m ng l
m i quan h và hành vi t ch c.
i các
Shockley - Zalabak và
Hay:
các c ng s (2000)
Ni m tin đ c đ nh ngh a là nh ng k v ng tích c c c a
các cá nhân v m c đích và hành vi c a các thành viên
trong nhi u t ch c, d a trên vai trò t ch c, m i quan
h , kinh nghi m, và s ph thu c l n nhau.
Ngu n: Laka-Mathebula (2004)
12