9 Chuyên đề hóa vô cơ bài tập và đáp án

CHUYÊN ĐỀ 1: CẤU TẠO NGUYÊN TỬ & BANG THHH
Lớp BDKT và Luyện thi
TN THPT, CĐ-ĐH

GIÁO KHOA

HÓA HỌC
(0986.616.225)

www.hoahoc.edu.vn

Website: www.hoahoc.edu.vn

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG
(0986.616.225)

(Giản
Giảng viên Trườn
ường ðH Thủ Dầu Một – Bìn
Bình Dương)
----

----

LUYỆN THI ĐẠI HỌC 2014
CHUYÊN ĐỀ ĐẠI CƯƠNG VÔ CƠ 1:

CẤU TẠO NGUYÊN TỬ & BẢNG THHH

CÂU 1 (ðH B 2007): Trong một nhóm A (phân nhóm chính), trừ nhóm VIIIA (phân nhóm chính
nhóm VIII), theo chiều tăng của điện tích hạt nhân ngun tử thì:

A. tính phi kim giảm dần, bán kính ngun tử tăng dần.
B. tính kim loại tăng dần, độ âm điện tăng dần.
C. độ âm điện giảm dần, tính phi kim tăng dần.
D. tính kim loại tăng dần, bán kính ngun tử giảm dần.
CÂU 2 (Cð 2007): Cho các ngun tố M (Z = 11), X (Z = 17), Y (Z = 9) và R (Z = 19). ðộ âm
điện của các ngun tố tăng dần theo thứ tự
A. M < X < Y < R.
B. R < M < X < Y.
C. Y < M < X < R.
D. M < X < R < Y.
CÂU 3 (ðH A 2008): Bán kính ngun tử của các ngun tố: 3 Li , 8 O , 9 F , 11 Na được xếp theo thứ
tự tăng dần từ trái sang phải là:
A. Li, Na, O, F
B. F, O, Li, Na.
C. F, Li, O, Na.
D. F, Na, O, Li.
CÂU 4 (ðH B 2008): Dãy các ngun tố sắp xếp theo chiều tăng dần tính phi kim từ trái sang phải là:
A. P, N, F, O.
B. N, P, F, O.
C. P, N, O, F.
D. N, P, O, F.
CÂU 5 (ðH B 2009): Cho các ngun tố: K (Z = 19), N (Z = 7), Si (Z = 14), Mg (Z = 12). Dãy gồm
các ngun tố được sắp xếp theo chiều giảm dần bán kính ngun tử từ trái sang phải là:
A. N, Si, Mg, K.
B. Mg, K, Si, N.
C. K, Mg, N, Si.
D. K, Mg, Si, N.
CÂU 6 (ðH A 2010): Các ngun tố từ Li đến F, theo chiều tăng của điện tích hạt nhân thì
A. Bán kính ngun tử và độ âm điện đều tăng
B. Bán kính ngun tử tăng, độ âm điện giảm

C. Bán kính ngun tử giảm, độ âm điện tăng
D. Bán kính ngun tử và độ âm điện đều giảm
CÂU 7 (ðH A 2010): Nhận định nào sau đây đúng khi nói về 3 ngun tử :

“ Không tức giận vì muốn biết thì không gợi mở cho
Không bực vì không hiểu rõ được thì không bày vẽ cho”
Khổng Tử

26
13

26
X, 55
26 Y, 12 Z ?

A. X, Y thuộc cùng một ngun tố hố học
B. X và Z có cùng số khối
C. X và Y có cùng số nơtron
D. X, Z là 2 đồng vị của cùng một ngun tố hố học
CÂU 8 (ðH B 2007): Trong hợp chất ion XY (X là kim loại, Y là phi kim), số electron của cation
bằng số electron của anion và tổng số electron trong XY là 20. Biết trong mọi hợp chất, Y chỉ có một
mức oxi hóa duy nhất. Cơng thức XY là
A. AlN.
B. MgO.
C. LiF.
D. NaF.
CÂU 9 (Cð 2011): Trong bảng tuần hồn các ngun tố hố học, ngun tố X ở nhóm IIA, ngun tố
Y ở nhóm VA. Cơng thức của hợp chất tạo thành 2 ngun tố trên có dạng là:
A. X3Y2
B. X2Y3

C. X5Y2
D. X2Y5
CẤU HÌNH ELECTRON

LƯU HÀNH NỘI BỘ
2/2014

CÂU 10 (Cð 2013): Ở trạng thái cơ bản, ngun tử của ngun tố X có 4 electron ở lớp L (lớp thứ
hai). Số proton có trong ngun tử X là
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-1-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 1: CẤU TẠO NGUYÊN TỬ & BANG THHH

Website: www.hoahoc.edu.vn

A. 7.
B. 6.
C. 8.
D. 5.
CÂU 11 (ðH A 2013): Ở trạng thái cơ bản, cấu hình electron của ngun tử Na ( Z = 11) là
A. 1s22s22p53s2
B. 1s22s22p43s1
C. 1s22s22p63s2
D. 1s22s22p63s1

CÂU 12 (ðH B 2013): Số proton và số nơtron có trong một ngun tử nhơm (

27
13

A. 15

B. 17

C. 23

Website: www.hoahoc.edu.vn
D. 18

HƯỚNG DẪN GIẢI
Lập hệ phương trình:
2p + n = 52
 p = 17
⇔

 p + n = 35
n = 18

Al ) lần lượt là

A. 13 và 14.
B. 13 và 15.
C. 12 và 14.
D. 13 và 13.
CÂU 13 (ðH A 2012): Ngun tử R tạo được cation R+. Cấu hình electron ở phân lớp ngồi cùng của

R+ (ở trạng thái cơ bản) là 2p6. Tổng số hạt mang điện trong ngun tử R là
A. 10.
B. 11.
C. 22.
D. 23.
+
CÂU 14 (ðH A 2007): Dãy gồm các ion X , Y và ngun tử Z đều có cấu hình electron 1s22s22p6
là:
A. Na+, Cl-, Ar.

B. Li+, F-, Ne.
C. Na+, F-, Ne.
D. K+, Cl-, Ar.
CÂU 15 (ðH A 2007): Anion X- và cation Y2+ đều có cấu hình electron lớp ngồi cùng là
3s23p6. Vị trí của các ngun tố trong bảng tuần hồn các ngun tố hóa học là:
A. X có số thứ tự 17, chu kỳ 4, nhóm VIIA (phân nhóm chính nhóm VII); Y có số thứ tự 20,
chu kỳ 4, nhóm IIA (phân nhóm chính nhóm II).
B. X có số thứ tự 18, chu kỳ 3, nhóm VIA (phân nhóm chính nhóm VI); Y có số thứ tự 20, chu
kỳ4, nhóm IIA (phân nhóm chính nhóm II).
C. X có số thứ tự 17, chu kỳ 3, nhóm VIIA (phân nhóm chính nhóm VII); Y có số thứ tự 20,
chu kỳ 4, nhóm IIA (phân nhóm chính nhóm II).
D. X có số thứ tự 18, chu kỳ 3, nhóm VIIA (phân nhóm chính nhóm VII); Y có số thứ tự 20,
chu kỳ 3, nhóm IIA (phân nhóm chính nhóm II).
CÂU 16 (Cð 2008): Ngun tử của ngun tố X có cấu hình electron 1s22s22p63s23p64s1, ngun
tử của ngun tố Y có cấu hình electron 1s22s22p5. Liên kết hố học giữa ngun tử X và ngun
tử Y thuộc loại liên kết
A. kim loại.
B. cộng hố trị.
C. ion.
D. cho nhận.

CÂU 17 (ðH A 2009): Cấu hình electron của ion X2+ là 1s22s22p63s23p63d6. Trong bảng tuần hồn
các ngun tố hóa học, ngun tố X thuộc.
A. chu kì 4, nhóm VIIIB.
B. chu kì 4, nhóm VIIIA.
C. chu kì 3, nhóm VIB.
D. chu kì 4, nhóm IIA.
CÂU 18 (Cð 2010): Các kim loại X, Y, Z có cấu hình electron ngun tử lần lượt là: 1s22s22p63s1;
1s22s22p63s2; 1s22s22p63s23p1. Dãy gồm các kim loại xếp theo chiều tăng dần tính khử từ trái sang phải
là:
A. X, Y, Z
B. Z, X, Y
C. Z, Y, X
D. Y, Z, X
2+
3+
CÂU 19 (ðH A 2011): Cấu hình electron của ion Cu và Cr lần lượt là :
A. [Ar]3d9 và [Ar]3d3.
C. [Ar]3d9 và [Ar]3d14s2.

CHUYÊN ĐỀ 1: CẤU TẠO NGUYÊN TỬ & BANG THHH

ðÁP ÁN B
NHẬN XÉT:
Bài tốn tổng số hạt (S) có thể tính nhanh như sau:
S
S
• Với 1< Z < 82
:
≤Z≤
3,5

3
S
S
• Với 1< Z ≤ 20 ( hay S ≤ 60):
≤Z≤
3,22
3
Áp dụng: Giải nhanh bài tốn trên:
Nhận thấy S = 52 < 60 nên áp dụng (2):
52
52
≤Z≤
⇔16,1 ≤ Z ≤ 17,3 ⇔ Z = 17
3,22
3

(1)
(2)

CÂU 21 (ðH B 2010): Một ion M3+ có tổng số hạt proton, nơtron, electron là 79, trong đó số hạt
mang điện nhiều hơn số hạt khơng mang điện là 19. Cấu hình electron của ngun tử M là:
A. [Ar]3d54s1.
B. [Ar]3d64s2.
C. [Ar]3d64s1.
D. [Ar]3d34s2.
•
•

HƯỚNG DẪN GIẢI
E – 3 + Z + N = 79 hay

2Z + N = 82 (1)
E – 3 + Z – N = 19 hay
2Z – N = 22` (2)
Giải hệ phương trình (1) và (2) được Z = 26 => [Ar]3d64s2

ðÁP ÁN B
CÂU 22 (Cð 2012): Ngun tử của ngun tố X có tổng số hạt proton, nơtron, electron là 52. Trong
hạt nhân ngun tử X có số hạt khơng mang điện nhiều hơn số hạt mang điện là 1. Vị trí (chu kỳ,
nhóm) của X trong bàng tuần hồn các ngun tố hóa học là:
A. chu kỳ 3, nhóm VA.
B. chu kỳ 3, nhóm VIIA.
C. chu kỳ 2, nhóm VA.
D. chu kỳ 2, nhóm VIIA.
HƯỚNG DẪN GIẢI
2Z + N = 52
 Z = 17
⇔

N
=
Z
+
1

 N = 18
2 2 6 2 5
Cấu hình electron: 1s 2s 2p 3s 3p → X thuộc chu kỳ 3, nhóm VIIA
ðÁP ÁN B

B. [Ar]3d74s2 và [Ar]3d14s2.

D. [Ar]3d74s2 và [Ar]3d3.

CÂU 20 (Cð 2009) : Một ngun tử của ngun tố X có tổng số hạt là 52 và có số khối là 35. Số hiệu
ngun tử của ngun tố X là:

CÂU 23 (ðH A 2012): X và Y là hai ngun tố thuộc cùng một chu kỳ, hai nhóm A liên tiếp. Số
proton của ngun tử Y nhiều hơn số proton của ngun tử X. Tổng số hạt proton trong ngun tử X
và Y là 33. Nhận xét nào sau đây về X, Y là đúng?
A. ðơn chất X là chất khí ở điều kiện thường.
B. ðộ âm điện của X lớn hơn độ âm điện của Y.
C. Lớp ngồi cùng của ngun tử Y (ở trạng thái cơ bản) có 5 electron.
D. Phân lớp ngồi cùng của ngun tử X (ở trạng thái cơ bản) có 4 electron.

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

TỔNG SỐ HẠT

-2-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

-3-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

CHUYÊN ĐỀ 1: CẤU TẠO NGUYÊN TỬ & BANG THHH

Website: www.hoahoc.edu.vn

CHUYÊN ĐỀ 1: CẤU TẠO NGUYÊN TỬ & BANG THHH

• Oxit cao nhất là CO2 có cấu tạo thẳng hàng O=C=O → phân tử khơng có cực
ðÁP ÁN A

HƯỚNG DẪN GIẢI

 ZX + ZY = 33  Z X = 16  X: S
2 2 6 2 4
⇔
⇒
⇒ X: 1s 2s 2p 3s 3p

 ZY − ZX = 1
 ZY = 17 Y: Cl

Hoặc nhẩm nhanh:

⇒ Phân lớp ngồi cùng của X (3p ) có 4 electron
4

ðÁP ÁN D
CÂU 24 (Cð 2008): Ngun tử của ngun tố X có tổng số hạt electron trong các phân lớp p là 7.
Số hạt mang điện của một ngun tử Y nhiều hơn số hạt mang điện của một ngun tử X là 8 hạt. Các
ngun tố X và Y lần lượt là (biết số hiệu ngun tử của ngun tố: Na = 11; Al = 13; P = 15; Cl = 17;
Fe = 26)

A. Fe và Cl.
B. Na và Cl.
C. Al và Cl.
D. Al và P
HƯỚNG DẪN GIẢI
• Ngun tử của ngun tố X có 7e ở phân lớp p → 1s22s22p63s23p1 → Al ( Z = 13)
• Số hạt mang điện tích là electron và proton và lại bằng nhau nên:
ZY = 13 + 4 = 17 → 1s22s22p63s23p5 → Clo
ðÁP ÁN C
CÂU 25 (Cð 2009) : Ngun tử của ngun tố X có electron ở mức năng lượng cao nhất là 3p.
Ngun tử của ngun tố Y cũng có electron ở mức năng lượng 3p và có một electron ở lớp ngồi
cùng. Ngun tử X và Y có số electron hơn kém nhau là 2. Ngun tố X, Y lần lượt là:
A. khí hiếm và kim loại
B. kim loại và kim loại
C. kim loại và khí hiếm
D. phi kim và kim loại
•
•

HƯỚNG DẪN GIẢI
X : 1s22s22p63s23p5 → X là phi kim
Y : 1s22s22p63s23p64s1 → Y là kim loại

%R (RH x )
%R (R 2 O8− x )

%C (CH 4 )
%C (CO 2 )

=

12 12 11
:
= ⇒ R là C.
16 44 4

HƯỚNG DẪN GIẢI
Y thuộc nhómVIA và chu kì 3 → Y là S.
→ Hợp chất MS có M chiếm 63,64% :
M
%M =
= 0,6364 → M = 56 (Fe)
M + 32
ðÁP ÁN D
CÂU 28 (ðH B 2008): Cơng thức phân tử của hợp chất khí tạo bởi ngun tố R và hiđro là RH3.
Trong oxit mà R có hố trị cao nhất thì oxi chiếm 74,07% về khối lượng. Ngun tố R là:
A. S.
B. As.
C. N.
D. P.
HƯỚNG DẪN GIẢI
Oxit mà R có hóa trị cao nhất là R2O5

16 * 5
74,07
=
⇒ R = 14 → R là Nitơ
16 * 5 + 2 R
100

ðÁP ÁN C
Chú ý: Hóa trị cao nhất với H + Hóa trị cao nhất với O = 8
CÂU 29 (ðH A 2009): Ngun tử của ngun tố X có cấu hình electron lớp ngồi cùng là ns2np4.
Trong hợp chất khí của ngun tố X với hiđrơ, X chiếm 94,12% khối lượng. Phần trăm khối lượng của
ngun tố X trong oxit cao nhất là:
A. 27,27%.
B. 40,00%.
C. 60,00%.
D. 50,00%.

OXIT CAO NHẤT – HỢP CHẤT KHÍ VỚI HIðRO
CÂU 26 (ðH A 2012): Phần trăm khối lượng của ngun tố R trong hợp chất khí với hiđro (R có số
oxi hóa thấp nhất) và trong oxit cao nhất tương ứng là a% và b%, với a : b = 11 : 4. Phát biểu nào sau
đây là đúng ?
A. Phân tử oxit cao nhất của R khơng có cực.
B. Oxit cao nhất của R ở điều kiện thường là chất rắn.
C. Trong bảng tuần hồn, R thuộc chu kì 3.
D. Ngun tử R (ở trạng thái cơ bản) có 6 electron s.

•

HƯỚNG DẪN GIẢI
Ngun tố thuộc nhóm VIA → Hợp chất với H là H2X và oxit cao nhất là XO3

X
94,12
32
=
⇒ X = 32 (S) ⇒ %X(XO3 ) =
*100 = 40%

X+2 100
32+48
ðÁP ÁN B

ðỒNG VỊ

HƯỚNG DẪN GIẢI
• Hợp chất với hiđro của R: RHx
• Hợp chất oxit cao nhất của R: R2O8-x
%R (RH x )
R 2R + 16(8-x) 11
•
=
.
=
⇒ 7R + 43x = 256
%R (R 2 O8− x ) R+x
2R
4

CÂU 30 (ðH B 2011): Trong tự nhiên clo có hai đồng vị bền:
còn lại là

35
17

Cl . Thành phần % theo khối lượng của

A. 8,92%

B. 8,43%

37
17

37
17

Cl chiếm 24,23% tổng số ngun tử,

Cl trong HClO4 là:

C. 8,56%

D. 8,79%

HƯỚNG DẪN GIẢI

Chọn: x = 4 và R = 12 (cacbon)

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

=

CÂU 27 (ðH B 2012): Ngun tố Y là phi kim thuộc chu kì 3, có cơng thức oxit cao nhất là YO3.
Ngun tốt Y tạo với kim loại M hợp chất có cơng thức MY, trong đó M chiếm 63,64% về khối lượng.
Kim loại M là
A. Zn
B. Cu
C. Mg

D. Fe

Ta có:

ðÁP ÁN D

•

Website: www.hoahoc.edu.vn

-4-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-5-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 1: CẤU TẠO NGUYÊN TỬ & BANG THHH

Website: www.hoahoc.edu.vn

% Cl = 75, 77%
35
17

Ngun tử khối trung bình của clo = 35.0,7577 + 37.0,2423 = 35,4846
Giả sử có 1 mol HClO4 → n 37
17 Cl = 0,2423 (mol)
Phần trăm khối lượng của

37
17

Cl trong HClO4 =

0,2423.37
.100% = 8,92%
1 + 35, 4846 + 4.16

ðÁP ÁN A
CÂU 31 (Cð 2007): Trong tự nhiên, ngun tố đồng có hai đồng vị là

65
29

Cu và

trung bình của đồng là 63,54. Thành phần phần trăm tổng số ngun tử của đồng vị
A. 27%

B. 50%

C. 54%

63
29

63
29

Cu . Ngun tử

Cu là:

D. 73%

HƯỚNG DẪN GIẢI
Sử dụng sơ đồ đường chéo:
65
29

Cu ( M = 65)

0,54

⇒

M = 63,54
63
29

65
% 29
Cu =

Cu (M = 63)

Cu 0,54 27
=
=
Cu 1,46 73

65
29
63
29

1,46

73*100
= 73%
27+73

ðÁP ÁN D

BÁN KÍNH NGUN TỬ
CÂU 32 (ðH A 2011): Khối lượng riêng của canxi kim loại là 1,55 g/cm3. Giả thiết rằng, trong tinh
thể canxi các ngun tử là những hình cầu chiếm 74% thể tích tinh thể, phần còn lại là khe
rỗng. Bán kính ngun tử canxi tính theo lí thuyết là :
A. 0,155nm.
B. 0,185 nm.
C. 0,196 nm.
D. 0,168 nm.
•

•
•

HƯỚNG DẪN GIẢI
40 70
Thể tích thực của 1 mol canxi:
V1 =
.
(cm 3 )
1,55 100
40 70
1
Thể tích của một nguyên tử canxi: V2 =
.
.
(cm 3 )
1,55 100 6,023.10 23
Mặt khác:

CHUYÊN ĐỀ 1: CẤU TẠO NGUYÊN TỬ & BANG THHH

Website: www.hoahoc.edu.vn

A. 2.
B. 4.
C. 3.
D. 5.
CÂU 34 (ðH B 2011): Phát biểu nào sau đây là sai?
A. Tinh thể nước đá, tinh thể iot đều thuộc loại tinh thể phân tử.
B. Trong tinh thể NaCl, xung quanh mỗi ion đều có 6 ion ngược dấu gần nhất.

C. Tất cả các tinh thể phân tử đều khó nóng chảy và khó bay hơi.
D. Trong tinh thể ngun tử, các ngun tử liên kết với nhau bằng liên kết cộng hóa trị.
CÂU 35 (ðH A 2008): Hợp chất có liên kết ion là:
A. HCl
B. NH3.
C. H2O
D. NH4Cl
CÂU 36 (ðH B 2009): Phát biểu nào sau đây là đúng?
A. Nước đá thuộc loại tinh thể phân tử.
B. Ở thể rắn, NaCl tồn tại dưới dạng tinh thể phân tử
C. Photpho trắng có cấu trúc tinh thể ngun tử
D. Kim cương có cấu trúc tinh thể phân tử
CÂU 37 (Cð 2009): Dãy gồm các chất trong phân tử chỉ có liên kết cộng hố trị phân cực là
A. O2, H2O, NH3
B. H2O, HF, H2S
C. HCl, O3, H2S
D. HF, Cl2, H2O
CÂU 38 (ðH B 2010): Các chất mà phân tử khơng phân cực là:
A. HBr, CO2, CH4.
B. Cl2, CO2, C2H2.
C. NH3, Br2, C2H4.
D. HCl, C2H2, Br2.
CÂU 39 (Cð 2010): Liên kết hóa học giữa các ngun tử trong phân tử H2O là liên kết
A. cộng hố trị khơng phân cực
B. hiđro
C. ion
D. cộng hố trị phân cực
CÂU 40 (ðH A 2013): Liên kết hóa học giữa các ngun tử trong phân tử HCl thuộc loại liên kết
A. cộng hóa trị khơng cực
B. ion

C. cộng hóa trị có cực
D. hiđro
CÂU 41 (ðH B 2013): Cho giá trị độ âm điện của các ngun tố: F (3,98); O (3,44); C (2,55); H
(2,20); Na (0,93). Hợp chất nào sau đây là hợp chất ion?
A. NaF.
B. CO2.
C. CH4.
D. H2O.
CÂU 42 (Cð 2013): Liên kết hóa học trong phân tử Br2 thuộc loại liên kết
A. ion.
B. hiđro.
C. cộng hóa trị khơng cực .
D. cộng hóa trị có cực .

4
3V
V2 = π r 3 → r = 3 2 = 1,96.10−8 (cm) = 0,196 (nm)
3
4π

ðÁP ÁN C

LIÊN KẾT HĨA HỌC
CÂU 33 (Cð 2012): Cho dãy các chất: N2, H2, NH3, NaCl, HCl, H2O. Số chất trong dãy mà phân tử
chỉ chứa liên kết cộng hóa trị khơng cực là
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-6-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”

ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-7-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 1: CẤU TẠO NGUYÊN TỬ & BANG THHH

Website: www.hoahoc.edu.vn
Lớp BDKT và Luyện thi
TN THPT, CĐ-ĐH

CÁC EM HỌC SINH THÂN MẾN!

HÓA HỌC

Trong q trình học, nếu các em có những thắc mắc về các nội dung Hóa học 10,11,12 & LTðH cũng
như các phương pháp giải nhanh bài tập trắc nghiệm, các em hãy mạnh dạn trao đổi trực tiếp với Thầy.
Thầy sẽ giúp các em hiểu rõ các vấn đề mà các em chưa nắm vững, cũng như giúp các em thêm u
thích bộ mơn Hóa học.

(0986.616.225)

www.hoahoc.edu.vn

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG

(0986.616.225)

(Giản
Giảng viên Trườn
ường ðH Thủ Dầu Một – Bìn
Bình Dương)
----

----

Rất mong sự quan tâm và đóng góp ý kiến của tất cả q Thầy (Cơ), học sinh và những ai quan tâm
đến Hóa học.
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)
SðT

: 0986.616.225 (ngồi giờ hành chính)

Email

: HOẶC

Website

: www.hoahoc.edu.vn HOẶC www.daihocthudaumot.edu.vn

LUYỆN THI ĐẠI HỌC 2014
CHUYÊN ĐỀ ĐẠI CƯƠNG VÔ CƠ 2:

MỘT SỐ BÀI VIẾT CỦA THẦY VẠN LONG VỀ CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI NHANH BÀI
TẬP TRẮC NGHIỆM ðà ðĂNG TRÊN TẠP CHÍ HĨA HỌC & ỨNG DỤNG CỦA

PHẢN ỨNG OXI HÓA - KHỬ

HỘI HĨA HỌC VIỆT NAM
1. Vận dụng định luật bảo tồn điện tích để giải nhanh một số bài tốn hóa học dạng trắc nghiệm
(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 12(84)/2008)
2. Phương pháp xác định nhanh sản phẩm trong các phản ứng của hợp chất photpho
(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 6(90)/2009)
3. Phương pháp giải nhanh bài tốn hỗn hợp kim loại Al/Zn và Na/Ba tác dụng với nước
(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 12(96)/2009)

“ Không tức giận vì muốn biết thì không gợi mở cho
Không bực vì không hiểu rõ được thì không bày vẽ cho”
Khổng Tử

4. Phương pháp tính nhanh hiệu suất của phản ứng crackinh
(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 18(102)/2009)
5. Phương pháp tìm nhanh CTPT FexOy
(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 1(109)/2010)
6. Nhiều bài viết CHUN ðỀ, CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI NHANH và BÀI GIẢI CHI TIẾT
tất cả các đề tuyển sinh ðH – Cð mơn Hóa học các năm ( 2007-2013),....
ðược đăng tải trên WEBSITE:

www.hoahoc.edu.vn HOẶC www.daihocthudaumot.edu.vn
LƯU HÀNH NỘI BỘ
2/2014
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-8-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 2: PƯ OXI HÓA-KHỬ

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

GIÁO KHOA
CÂU 1 (Cð 2011): Cho các chất : KBr, S, SiO2, P, Na3PO4, FeO, Cu và Fe2O3. Trong các chất trên,
số chất có thể bị oxi hố bởi dung dịch axit H2SO4 đặc nóng là:
A. 4
B. 5
C. 7
D. 6
CÂU 2 (Cð 2011): Khí nào sau đây khơng bị oxi hóa bởi nuớc Gia-ven.
A. HCHO.
B. H2S.
C. CO2.
D. SO2.
CÂU 3 (Cð 2009): Chất khí X tan trong nước tạo ra một dung dịch làm chuyển màu quỳ tím thành đỏ
và có thể được dùng làm chất tẩy màu. Khí X là
A. NH3
B. O3
C. SO2
D. CO2
CÂU 4 (ðH A 2012): Dãy chất nào sau đây đều thể hiện tính oxi hóa khi phản ứng với SO2?
A. Dung dịch BaCl2, CaO, nước brom.
B. Dung dịch NaOH, O2, dung dịch KMnO4.
C. O2, nước brom, dung dịch KMnO4.

D. H2S, O2, nước brom.
CÂU 5 (Cð 2007): SO2 ln thể hiện tính khử trong các phản ứng với
A. H2S, O2, nước Br2.

B. dung dịch NaOH, O2, dung dịch KMnO4.

C. dung dịch KOH, CaO, nước Br2.
D. O2, nước Br2, dung dịch KMnO4
CÂU 6 (ðH A 2007): Khi nung hỗn hợp các chất Fe(NO3)2, Fe(OH)3 và FeCO3 trong khơng khí
đến khối lượng khơng đổi, thu được một chất rắn là
A. Fe3O4.
B. FeO.
C. Fe.
D. Fe2O3.
CÂU 7 (Cð 2008): Cho dãy các chất: FeO, Fe(OH)2, FeSO4, Fe3O4, Fe2(SO4)3, Fe2O3. Số chất
trong dãy bị oxi hóa khi tác dụng với dung dịch HNO3 đặc, nóng là
A. 3.
B. 5.
C. 4
D. 6.
CÂU 8 (ðH B 2012): Cho các chất sau : FeCO3, Fe3O4, FeS, Fe(OH)2. Nếu hòa tan cùng số mol mỗi
chất vào dung dịch H2SO4 đặc, nóng (dư) thì chất tạo ra số mol khí lớn nhất là
A. Fe3O4
B. Fe(OH)2
C. FeS
D. FeCO3
CÂU 9 (ðH A 2007): Cho từng chất: Fe, FeO, Fe(OH)2, Fe(OH)3, Fe3O4, Fe2O3, Fe(NO3)2, Fe(NO3)3,
FeSO4, Fe2(SO4)3, FeCO3 lần lượt phản ứng với HNO3 đặc, nóng. Số phản ứng thuộc loại phản ứng oxi
hố - khử là:
A. 8.

B. 5.
C. 7.
D. 6.
CÂU 10 (ðH B 2007): Trong phản ứng đốt cháy CuFeS2 tạo ra sản phẩm CuO, Fe2O3 và SO2 thì một
phân tử CuFeS2 sẽ
A. nhận 13 electron.
B. nhận 12 electron.
C. nhường 13 electron.
D. nhường 12 electron.
CÂU 11 (ðH B 2012): Cho các chất riêng biệt sau: FeSO4, AgNO3, Na2SO3, H2S, HI, Fe3O4, Fe2O3
tác dụng với dung dịch H2SO4 đặc, nóng. Số trường hợp xảy ra phản ứng oxi hóa khử là
A. 6
B. 3
C. 4
D. 5
CÂU 12 (ðH B 2008): Cho các phản ứng:

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

O3 
→ O2 + O
Số phản ứng oxi hóa khử là:
A. 5
B. 2
C. 3
D. 4
CÂU 13 (ðH B 2010): Cho dung dịch X chứa KMnO4 và H2SO4 (lỗng) lần lượt vào các dung dịch :
FeCl2, FeSO4, CuSO4, MgSO4, H2S, HCl (đặc). Số trường hợp có xảy ra phản ứng oxi hố - khử là
A. 3
B. 5

C. 4
D. 6
CÂU 14 (ðH A 2007): Cho các phản ứng sau:
a) FeO + HNO3 (đặc, nóng) →
b) FeS + H2SO4 (đặc, nóng) →
c) Al2O3 + HNO3 (đặc, nóng) →
d) Cu + dung dịch FeCl3 →
e) CH3CHO + H2
f) glucozơ + AgNO3 (hoặc Ag2O) trong dung dịch NH3 →
g) C2H4 + Br2 →
h) glixerol (glixerin) + Cu(OH)2 →
Dãy gồm các phản ứng đều thuộc loại phản ứng oxi hóa - khử là:
A. a, b, d, e, f, h.
B. a, b, d, e, f, g.
C. a, b, c, d, e, h.
D. a, b, c, d, e, g.
CÂU 15 (ðH A 2013): Tiến hành các thí nghiệm sau
Sục khí etilen vào dung dịch KMnO4 lỗng.
Cho hơi ancol etylic đi qua bột CuO nung nóng.
Sục khí etilen vào dung dịch Br2 trong CCl4.
Cho dung dịch glucozơ vào dung dịch AgNO3, trong NH3 dư, đun nóng.
Cho Fe2O3 vào dung dịch H2SO4 đặc, nóng.
Trong các thí nghiệm trên, số thí nghiệm có xảy ra phản ứng oxi hóa - khử là
A. 5.
B. 2
C. 3
D. 4
CÂU 16 (ðH A 2009): Nếu cho 1 mol mỗi chất: CaOCl2, KMnO4, K2Cr2O7, MnO2 lần lượt phản ứng
với lượng dư dung dịch HCl đặc, chất tạo ra lượng khí Cl2 nhiều nhất là
A. KMnO4.

B. K2Cr2O7.
C. CaOCl2.
D. MnO2.
CÂU 17 (ðH A 2009): Cho dãy các chất và ion: Zn, S, FeO, SO2, N2, HCl, Cu2+, Cl-. Số chất và ion
có cả tính oxi hóa và tính khử là
A. 4.
B. 6.
C. 5.
D. 7.
+
2+
CÂU 18 (ðH B 2008): Cho dãy các chất và ion: Cl2, F2, SO2, Na , Ca , Fe2+, Al3+, Mn2+, S2-,
Cl-. Số chất và ion trong dãy đều có tính oxi hố và tính khử là
A. 3.

B. 4.

C. 6.

2H2S + SO2 
→ 3S + 2H2O
2NO2 + 2NaOH 
→ NaNO3 + NaNO2 + H2O
o

t C
→ KCl + 3KClO4
4KClO3 

-1-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

D. 5.

CÂU 19 (ðH A 2011): Cho dãy các chất và ion : Fe, Cl2, SO2, NO2, C, Al, Mg2+, Na+, Fe2+,
Fe3+. Số chất và ion vừa có tính oxi hóa, vừa có tính khử là :
A. 4.
B. 5.
C. 6.
CÂU 20 (ðH A 2010): Thực hiện các thí nghiệm sau :
(I) Sục khí SO2 vào dung dịch KMnO4
(II) Sục khí SO2 vào dung dịch H2S
(III) Sục hỗn hợp khí NO2 và O2 vào nước

Ca(OH)2 + Cl2 
→ CaOCl2 + H2O

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

CHUYÊN ĐỀ 2: PƯ OXI HÓA-KHỬ

D. 8.

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-2-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”

ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 2: PƯ OXI HÓA-KHỬ

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

(IV) Cho MnO2 vào dung dịch HCl đặc, nóng
(V) Cho Fe2O3 vào dung dịch H2SO4 đặc, nóng
(VI) Cho SiO2 vào dung dịch HF
Số thí nghiệm có phản ứng oxi hố - khử xảy ra là
A. 3
B. 6
C. 5
D. 4
CÂU 21 (Cð 2010): Ngun tử S đóng vai trò vừa là chất khử, vừa là chất oxi hố trong phản ứng nào
sau đây?
0

t
A. 4S + 6NaOH(đặc) 
→ 2Na2S + Na2S2O3 + 3H2O

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

A. 3:2
B. 2:3
C. 1:6
D. 6:1
CÂU 28 (ðH A 2013): Cho phương trình phản ứng:

aAl +bHNO3 
→ cAl(NO3)3 + dNO + eH2O.
Tỉ lệ a : b là
A. 1 : 3
B. 2 : 3
C. 2 : 5
D. 1 : 4
CÂU 29 (ðH A 2012): Cho các phản ứng sau:
(a) H2S + SO2 →
(b) Na2S2O3 + dd H2SO4 (lỗng) →
o

t
(c) SiO2 + Mg →
1:2

t0

B. S + 3F2 
→ SF6

(d) Al2O3 + dung dịch NaOH →

(e) Ag + O3 →
(g) SiO2 + dung dịch HF →
Số phản ứng tạo ra đơn chất là
A. 3.
B. 6.
C. 5.
D. 4.

CÂU 30 (ðH B 2007): Cho các phản ứng :

0

t
C. S + 6HNO3 (đặc) 
→ H2SO4 + 6NO2 + 2H2O
0

t
D. S + 2Na 
→ Na2S
CÂU 22 (ðH B 2010): Cho phản ứng:
2C6H5-CHO + KOH → C6H5-COOK + C6H5-CH2-OH
Phản ứng này chứng tỏ C6H5-CHO
A. vừa thể hiện tính oxi hóa, vừa thể hiện tính khử.
B. chỉ thể hiện tính oxi hóa.
C. chỉ thể hiện tính khử.
D. khơng thể hiện tính khử và tính oxi hóa.
CÂU 23 (Cð 2013): Cho các phương trình phản ứng:
(a) 2Fe + 3Cl2 → 2FeCl3.
(b) NaOH + HCl → NaCl + H2O.
(c) Fe3O4 + 4CO → 3Fe + 4CO2.
(d) AgNO3 + NaCl → AgCl + NaNO3.
Trong các phản ứng trên, số phản ứng oxi hóa - khử là
A. 2.
B. 1.
C. 3.
D. 4.
CÂU 24 (Cð 2011): Cho phản ứng

6FeSO4 + K2Cr2O7 + 7H2SO4 → 3Fe2(SO4)3 + Cr2(SO4)3 + K2SO4 +7H2O
Trong phản ứng trên, chất oxi hóa và chất khử lần lượt là
A. FeSO4 và K2Cr2O7.
B. K2Cr2O7 và FeSO4.
C. H2SO4 và FeSO4.
D. K2Cr2O7 và H2SO4.
CÂU 25 (Cð 2012): Cho phản ứng hóa học:

o

t C
(1) Cu2 O + Cu2 S →
o

t C
(3) CuO + CO 
→

3Cl2 + 6KOH 
→ 5 KCl + KClO3 + H2O
Tỉ lệ giữa số ngun tử clo đóng vai trò chất oxi hóa và số ngun tủ clo đóng vai trò chất khử
trong phương trình hóa học của phản ứng đã cho tương ứng là
A. 3 : 1.
B. 1 : 3.
C. 5 : 1.
D. 1 : 5.
CÂU 26 (ðH A 2010): Trong phản ứng:
K2Cr2O7 + HCl → CrCl3 + Cl2 + KCl + H2O
Số phân tử HCl đóng vai trò chất khử bằng k lần tổng số phân tử HCl tham gia phản ứng. Giá
trị của k là

A. 4/7.
B. 1/7.
C. 3/14.
D. 3/7.
CÂU 27 (ðH A 2013): Cho phương trình phản ứng:
aFeSO 4 + bK 2Cr2O 7 + cH 2 SO 4 → dFe 2 (SO 4 )3 + eK 2SO 4 + fCr2 (SO 4 )3 + gH 2O
Tỷ lệ a:b là

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

CHUYÊN ĐỀ 2: PƯ OXI HÓA-KHỬ

-3-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

o

t C
(2) Cu(NO3 )2 
→
o

t C
(4) CuO + NH 3 
→

Số phản ứng tạo ra kim loại Cu là
A. 2.

B. 3.
C. 1.
D. 4.
CÂU 31 (ðH B 2012): Cho phương trình hóa học (với a, b, c, d là các hệ số):
aFeSO4 + bCl2 → cFe2(SO4)3 + dFeCl3
Tỉ lệ a : c là
A. 4 : 1
B. 3 : 2
C. 2 : 1
D. 3 :1
CÂU 32 (ðH B 2009): Cho các phản ứng sau :
(a) 4HCl + PbO2 → PbCl2 + Cl2 + 2H2O
(b) HCl + NH4HCO3 → NH4Cl + CO2 + H2O
(c) 2HCl + 2HNO3 → 2NO3 + Cl2 + 2H2O
(d) 2HCl + Zn → ZnCl2 + H2
Số phản ứng trong đó HCl thể hiện tính khử là
A. 2
B. 4
C. 1
D. 3
CÂU 33 (ðH A 2008): Cho các phản ứng:
4HCl + MnO2 → MnCl2 + Cl2 + 2H2O .
2HCl + Fe → FeCl2 + H2.
14HCl + K2Cr2O7 → 2KCl + 2CrCl3 +3Cl2 + 7H2O.
2Al + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2.
6HCl + 2KMnO4 → 2KCl +2MnCl2 + 5Cl2 + 8 H2O.
Số phản ứng trong đó HCl thể hiện tính oxi hố là:
A. 2.
B.1.
C. 4.

D. 3.
CÂU 34 (Cð 2013): Cho các phương trình phản ứng sau:
(a) Fe + 2HCl → FeCl2 + H2.
(b) Fe3O4 + 4H2SO4 → Fe2(SO4)3 + FeSO4 + 4H2O.
(c) 2KMnO4 + 16HCl → 2KCl + 2MnCl2 + 5Cl2 + 8H2O.
(d) FeS + H2SO4 → FeSO4 + H2S.
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-4-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 2: PƯ OXI HÓA-KHỬ

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

(e) 2Al + 3H2SO4 → Al2(SO4)3 + 3H2.
Trong các phản ứng trên, số phản ứng mà ion H+ đóng vai trò chất oxi hóa là
A. 2.
B. 1.
C. 4.
D. 3.
CÂU 35 (ðH B 2011): Cho các phản ứng:
→
(a) Sn + HCl (lỗng) 

(b) FeS + H2SO4 (lỗng)

(c) MnO2 + HCl (đặc) 
→

(d) Cu + H2SO4 (đặc) 
→

CHUYÊN ĐỀ 2: PƯ OXI HÓA-KHỬ

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

Trong q trình học, nếu các em có những thắc mắc về các nội dung Hóa học 10,11,12 & LTðH cũng
như các phương pháp giải nhanh bài tập trắc nghiệm, các em hãy mạnh dạn trao đổi trực tiếp với Thầy.
Thầy sẽ giúp các em hiểu rõ các vấn đề mà các em chưa nắm vững, cũng như giúp các em thêm u
thích bộ mơn Hóa học.


→

Rất mong sự quan tâm và đóng góp ý kiến của tất cả q Thầy (Cơ), học sinh và những ai quan tâm

(e) Al + H2SO4 (lỗng) 
→
(g) FeSO4 + KMnO4 + H2SO4 
→
Số phản ứng mà H+ của axit đóng vai trò oxi hóa là:
A. 3
B. 6
C. 2
D. 5
CÂU 36 (ðH A 2007): Tổng hệ số (các số ngun, tối giản) của tất cả các chất trong phương trình

phản ứng giữa Cu với dung dịch HNO3 đặc, nóng là
A. 10.
B. 11.
C. 8.
D. 9.
CÂU 37 (ðH A 2009): Cho phương trình hóa học:
Fe3O4 + HNO3 → Fe(NO3)3 + NxOy + H2O
Sau khi cân bằng phương pháp hóa học trên với hệ số của các chất là những số ngun, tối giản
thì hệ số của HNO3 là
A. 46x – 18y.
B. 45x – 18y.
C. 13x – 9y.
D. 23x – 9y.
CÂU 38 (ðH B 2013): Thực hiện các thí nghiệm sau:
(a) Cho Al vào dung dịch HCl.
(b) Cho Al vào dung dịch AgNO3.
(c) Cho Na vào H2O.
(d) Cho Ag vào dung dịch H2SO4 lỗng.
Trong các thí nghiệm trên, số thí nghiệm xảy ra phản ứng là
A. 1.
B. 2.
C. 4.
D. 3.
CÂU 39 (ðH A 2009): Trường hợp xảy ra phản ứng là
A. Cu + Pb(NO3)2 (lỗng) →
B. Cu + HCl (lỗng) →
C. Cu + HCl (lỗng) + O2 →
D. Cu + H2SO4 (lỗng) →
CÂU 40 (ðH B 2013): Trường hợp nào sau đây khơng xảy ra phản ứng ?
A. Au + HNO3 đặc →

B. Ag + O3 →
C. Sn + HNO3 lỗng →
D. Ag + HNO3 đặc →
CÂU 41 (ðH A 2010): Nung nóng từng cặp chất trong bình kín:
(1) Fe + S (r)
(2) Fe2O3 + CO (k)
(3) Au + O2 (k)
(4) Cu + Cu(NO3)2 (r)
(5) Cu + KNO3 (r)
(6) Al + NaCl (r)
Các trường hợp xảy ra phản ứng oxi hố kim loại là :
A. (1), (3), (6)
B. (2), (3), (4)
C. (1), (4), (5)
D. (2), (5), (6)
CÂU 42 (ðH B 2013): Cho phản ứng:
FeO + HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + H2O.
Trong phương trình của phản ứng trên, khi hệ số của FeO là 3 thì hệ số của HNO3 là
A. 6.
B. 8.
C. 4.
D. 10.

đến Hóa học.
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)
SðT

: 0986.616.225 (ngồi giờ hành chính)

Email

: HOẶC

Website

: www.hoahoc.edu.vn HOẶC www.daihocthudaumot.edu.vn

MỘT SỐ BÀI VIẾT CỦA THẦY VẠN LONG VỀ CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI NHANH BÀI
TẬP TRẮC NGHIỆM ðà ðĂNG TRÊN TẠP CHÍ HĨA HỌC & ỨNG DỤNG CỦA
HỘI HĨA HỌC VIỆT NAM
1. Vận dụng định luật bảo tồn điện tích để giải nhanh một số bài tốn hóa học dạng trắc nghiệm
(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 12(84)/2008)
2. Phương pháp xác định nhanh sản phẩm trong các phản ứng của hợp chất photpho
(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 6(90)/2009)
3. Phương pháp giải nhanh bài tốn hỗn hợp kim loại Al/Zn và Na/Ba tác dụng với nước
(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 12(96)/2009)
4. Phương pháp tính nhanh hiệu suất của phản ứng crackinh
(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 18(102)/2009)
5. Phương pháp tìm nhanh CTPT FexOy
(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 1(109)/2010)
6. Nhiều bài viết CHUN ðỀ, CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI NHANH và BÀI GIẢI CHI TIẾT
tất cả các đề tuyển sinh ðH – Cð mơn Hóa học các năm ( 2007-2013),....
ðược đăng tải trên WEBSITE:

www.hoahoc.edu.vn HOẶC www.daihocthudaumot.edu.vn

CÁC EM HỌC SINH THÂN MẾN!
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-5-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-6-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 3: TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG & CBHH
Lớp BDKT và Luyện thi
TN THPT, CĐ-ĐH

GIÁO KHOA

HÓA HỌC
(0986.616.225)

www.hoahoc.edu.vn

Website: www.hoahoc.edu.vn

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG
(0986.616.225)

(Giản
Giảng viên Trườn

ường ðH Thủ Dầu Một – Bìn
Bình Dương)
----

----

LUYỆN THI ĐẠI HỌC 2014
CHUYÊN ĐỀ ĐẠI CƯƠNG VÔ CƠ 3:

TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG VÀ CBHH

CÂU 1 (Cð 2008): Hằng số cân bằng của phản ứng xác định chỉ phụ thuộc vào
A. nhiệt độ.
B. áp suất.
C. chất xúc tác.
D. nồng độ.


→ CaO (rắn) + CO2(khí)
CÂU 2 (Cð 2012): Cho cân bằng hóa học : CaCO3 (rắn) ←

Biết phản ứng thuận là phản ứng thu nhiệt. Tác động nào sau đây vào hệ cân bằng để cân bằng
đã cho chuyển dịch theo chiều thuận?
A. Giảm nhiệt độ.
B. Tăng áp suất.
C. Tăng nồng đột khí CO2.
D. Tăng nhiệt độ.
CÂU 3 (ðH B 2012): Cho phản ứng : N2(k) + 3H2(k)
2NH3 (k); ∆H = -92 kJ.
Hai biện pháp đều làm cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận là:

A. giảm nhiệt độ và giảm áp suất.
B. tăng nhiệt độ và tăng áp suất.
C. giảm nhiệt độ và tăng áp suất.
D. tăng nhiệt độ và giảm áp suất.
CÂU 4 (ðH B 2008): Cho cân bằng hố học:


→ 2NH3 (k)
N2 (k) + 3H2 (k) ←

phản ứng thuận là phản ứng toả nhiệt. Cân bằng hố học khơng bị chuyển dịch khi
A. thay đổi áp suất của hệ.
B. thay đổi nồng độ N2.
C. thay đổi nhiệt độ.

D. thêm chất xúc tác Fe.

CÂU 5 (Cð 2011): Cho cân bằng hố học : N2 (k) +3H2 (k)

⇌ 2NH3 (k)

∆H< 0

Cân bằng trên chuyển dịch theo chiều thuận khi:
A. tăng áp suất của hệ phản ứng
B. tăng nhiệt độ của hệ phản ứng
C. giảm áp suất của hệ phản ứng
D. thêm chất xúc tác vào hệ phản ứng
CÂU 6 (Cð 2007): Cho phương trình hóa học của phản ứng tổng hợp amoniac:
o

t C

→ 2NH3(k)
N 2(k) + 3H 2(k) ←
xt

“ Không tức giận vì muốn biết thì không gợi mở cho
Không bực vì không hiểu rõ được thì không bày vẽ cho”
Khổng Tử

LƯU HÀNH NỘI BỘ
2/2014

Khi tăng nồng độ của hiđro lên 2 lần, tốc độ phản ứng thuận
A. tăng lên 8 lần.
B. giảm đi 2 lần.
C. tăng lên 6 lần.
CÂU 7 (ðH B 2011): Cho cân bằng hóa học sau:

D. tăng lên 2 lần


→ 2SO3 (k) ; ∆H < 0
2SO2 (k) + O2 (k) ←

Cho các biện pháp : (1) tăng nhiệt độ, (2) tăng áp suất chung của hệ phản ứng, (3) hạ nhiệt độ,
(4) dùng thêm chất xúc tác V2O5, (5) giảm nồng độ SO3, (6) giảm áp suất chung của hệ phản ứng.
Những biện pháp nào làm cân bằng trên chuyển dịch theo chiều thuận?
A. (2), (3), (4), (6)

B. (1), (2), (4)
C. (1), (2), (4), (5)
D. (2), (3), (5)
CÂU 8 (ðH A 2008): Cho cân bằng hóa học :

→ 2SO3 (k)
2SO2 (k) + O2 (k) ←

phản ứng thuận là phản ứng toả nhiệt. Phát biểu đúng là:
A. Cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận khi tăng nhiệt độ.
B. Cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận khi giảm áp suất hệ phản ứng.
C. Cân bằng chuyển dịch theo chiều nghịch khi giảm nồng độ O2
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-1-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 3: TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG & CBHH

Website: www.hoahoc.edu.vn

D. Cân bằng chuyển dịch theo chièu nghịch khi giảm nồng độ SO3.


→ 2SO3 (k). Khi tăng nhiệt độ thì tỉ khối
CÂU 9 (ðH A 2010): Cho cân bằng 2SO2 (k) + O2 (k) ←


của hỗn hợp khí so với H2 giảm đi. Phát biểu đúng khi nói về cân bằng này là :
A. Phản ứng nghịch toả nhiệt, cân bằng dịch chuyển theo chiều thuận khi tăng nhiệt độ.
B. Phản ứng thuận toả nhiệt, cân bằng dịch chuyển theo chiều nghịch khi tăng nhiệt độ.
C. Phản ứng nghịch thu nhiệt, cân bằng dịch chuyển theo chiều thuận khi tăng nhiệt độ.
D. Phản ứng thuận thu nhiệt, cân bằng dịch chuyển theo chiều nghịch khi tăng nhiệt độ.
CÂU 10 (Cð 2008): Cho các cân bằng hố học:
(2)

→ 2NH3 (k) (1)

→ 2HI (k)
N2 (k) + 3H2 (k) ←
H2 (k) + I2 (k) ←


(4)

→ 2SO3 (k) (3)

→ N2O4 (k)
2SO2 (k) + O2 (k) ←
2NO2 (k) ←


Khi thay đổi áp suất những cân bằng hóa học bị chuyển dịch là:
A. (1), (2), (3).
B. (2), (3), (4).
C. (1), (3), (4).
CÂU 11 (Cð 2013): Trong bình kín có hệ cân bằng hóa học sau:

D. (1), (2), (4).


→ CO (k) + H2O (k) ∆H > 0.
CO2 (k) + H2 (k) ←

Xét các tác động sau đến hệ cân bằng:
(b) thêm một lượng hơi nước;
(a) tăng nhiệt độ;
(c) giảm áp suất chung của hệ;
(d) dùng chất xúc tác;
(e) thêm một lượng CO2.
Trong những tác động trên, các tác động làm cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận là:
A. (a) và (e).
B. (b), (c) và (d).
C. (d) và (e).
D. (a), (c) và (e).
CÂU 12 (ðH A 2013): Cho các cân bằng hóa học sau:

→ 2HI (k).

→ N2O4 (k).
(a) H2 (k) + I2 (k) ←
(b) 2NO2 (k) ←



CHUYÊN ĐỀ 3: TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG & CBHH

Website: www.hoahoc.edu.vn

Khi thay đổi áp suất, nhóm gồm các cân bằng hố học đều khơng bị chuyển dịch là
A. (1) và (3)
B. (2) và (4)
C. (3) và (4)
D. (1) và (2)
(Cð
2009):
CÂU 15
Cho cân bằng (trong bình kín) sau :

→ CO 2 (k) + H 2 (k)
CO (k) + H 2 O (k) ←


∆H < 0

Trong các yếu tố : (1) tăng nhiệt độ; (2) thêm một lượng hơi nước; (3) thêm một lượng H2; (4)
tăng áp suất chung của hệ; (5) dùng chất xúc tác.
Dãy gồm các yếu tố đều làm thay đổi cân bằng của hệ là :
A. (1), (4), (5)
B. (1), (2), (4)
C. (1), (2), (3)
D. (2), (3), (4)
CÂU 16 (ðH A 2010): Xét cân bằng: N2O4 (k)
2NO2 (k) ở 250C. Khi chuyển dịch sang một trạng
thái cân bằng mới nếu nồng độ của N2O4 tăng lên 9 lần thì nồng độ của NO2
A. tăng 9 lần.
B. tăng 3 lần.
C. tăng 4,5 lần.

D. giảm 3 lần.
CÂU 17 (ðH A 2010): Cho các cân bằng sau
(1) 2HI (k)
H2 (k) + I2 (k) ;
(II) CaCO3 (r)

CaO (r) + CO2 (k) ;

(III) FeO (r) + CO (k)

Fe (r) + CO2 (k) ;

(IV) 2SO2 (k) + O2 (k)

2SO3 (k)

Khi giảm áp suất của hệ, số cân bằng bị chuyển dịch theo chiều nghịch là
A. 4
B. 3
C. 2
D. 1


→ PCl3 (k) + Cl2(k) ∆ H > 0
CÂU 18 (Cð 2010): Cho cân bằng hố học : PCl5(k) ←

Cân bằng chuyển dịch theo chiều thuận khi
A. thêm PCl3 vào hệ phản ứng
B. tăng nhiệt độ của hệ phản ứng
C. thêm Cl2 vào hệ phản ứng

D. tăng áp suất của hệ phản ứng


→ 2NH3 (k). (d) 2SO2 (k) + O2 (k) ←

→ 2SO3 (k).
(c) 3H2 (k) + N2 (k) ←


Ở nhiệt độ khơng đổi, khi thay đổi áp suất chung của mỗi hệ cân bằng, cân bằng hóa học nào ở trên
khơng bị chuyển dịch?
A. (a).
B. (c).
C. (b).
D. (d).
CÂU 13 (ðH A 2009): Cho cân bằng sau trong bình kín:


→ N2O4 (k)
2NO 2 ( k ) ←

(màu nâu đỏ)
(khơng màu)
Biết khi hạ nhiệt độ của bình thì màu nâu đỏ nhạt dần. Phản ứng thuận có:
A. ∆H < 0, phản ứng thu nhiệt
B. ∆H > 0, phản ứng tỏa nhiệt
C. ∆H > 0, phản ứng thu nhiệt
D. ∆H < 0, phản ứng tỏa nhiệt
CÂU 14 (Cð 2009): Cho các cân bằng sau :
o

xt,t

→ 2SO3 (k)
(1) 2SO 2 (k) + O 2 (k) ←



→ 2HI (k); ∆H > 0
CÂU 19 (Cð 2010): Cho cân bằng hóa học: H2 (k) + I2 (k) ←

Cân bằng khơng bị dịch chuyển khi:
A. tăng nhiệt độ của hệ
B. giảm nồng độ HI
C. tăng nồng độ H2
D. giảm áp suất chung của hệ
CÂU 20 (ðH B 2013): Trong một bình kín có cân bằng hóa học sau: 2NO2 (k)
N2O4 (k).
Tỉ khối hơi của hỗn hợp khí trong bình so với H2 ở nhiệt độ T1 bằng 27,6 và ở nhiệt độ T2 bằng 34,5.
Biết T1 > T2. Phát biểu nào sau đây về cân bằng trên là đúng ?
A. Khi tăng nhiệt độ, áp suất chung của hệ cân bằng giảm.
B. Khi giảm nhiệt độ, áp suất chung của hệ cân bằng tăng.
C. Phản ứng thuận là phản ứng tỏa nhiệt.
D. Phản ứng nghịch là phản ứng tỏa nhiệt.
BÀI TẬP TỐC ðỘ PHẢN ỨNG

o

xt ,t


→ 2NH3 (k)
(2) N 2 (k) + 3H 2 (k) ←


CÂU 21 (Cð 2010): Cho phản ứng : Br2 + HCOOH → 2HBr + CO2
Nồng độ ban đầu của Br2 là a mol/lít, sau 50 giây nồng độ Br2 còn lại là 0,01 mol/lít. Tốc độ
trung bình của phản ứng trên tính theo Br2 là 4.10-5 mol (l.s). Giá trị của a là
A. 0,018
B. 0,016
C. 0,012
D. 0,014

to


→ CO(k) + H 2 O(k)
(3) CO 2 (k) + H 2 (k) ←

o

t

→ H 2 (k) + I 2 (k)
(4) 2HI(k) ←


ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-2-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-3-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 3: TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG & CBHH

Website: www.hoahoc.edu.vn

CHUYÊN ĐỀ 3: TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG & CBHH

HƯỚNG DẪN GIẢI
Nồng độ ban đầu:
Nồng độ phản ứng:

−4

C. 7,5.10 mol/(l.s).

Br2 + HCOOH 
→ 2HBr + CO2
a
a – 0,01

Website: www.hoahoc.edu.vn
−4

D. 5,0.10 mol/(l.s).
HƯỚNG DẪN GIẢI
∆[X] 0, 01 − 0, 008
v=
=
= 1, 0.10 −4 mol/(l.s)
∆t
20

1 ∆[Br2 ] a − 0,01
v= .
=
= 4.10−5 ⇒ a = 0,012
1 ∆t
50

ðÁP ÁN B

ðÁP ÁN C
CÂU 22 (Cð 2012): Cho phản ứng hóa học : Br2 + HCOOH → 2HBr + CO2
Lúc đầu nồng độ của HCOOH là 0,010 mol/l, sau 40 giây nồng độ của HCOOH là 0,008 mol/l.
Tốc độ trun g bình của phản ứng trong khoảng thời gian sau 40 giây tính theo HCOOH là
A. 5,0.10-5 mol/(l.s)
B. 2,5.10-4 mol/(l.s)
-4
C. 2,0.10 mol/(l.s)
D. 2,5.10-5 mol/(l.s)

HƯỚNG DẪN GIẢI
0,01-0,008
v=
= 5,0.10-5 mol/(l.s)
40

BÀI TẬP CÂN BẰNG HĨA HỌC
CÂU 26 (Cð 2011): Cho phản ứng: H2 (k) + I2 (k) ⇌ 2HI (k)
Ở nhiệt độ 4300C, hằng số cân bằng KC của phản ứng trên bằng 53,96. ðun nóng một bình kín dung
tích khơng đổi 10 lít chứa 4,0 gam H2 và 406,4 gam I2. Khi hệ phản ứng đạt trạng thái cân bằng ở
4300C, nồng độ của HI là:
A. 0,275M
B. 0,320M.
C. 0,225M.
D. 0,151M.
HƯỚNG DẪN GIẢI

ðÁP ÁN A
o

CÂU 23 (ðH A 2012): Xét phản ứng phân hủy N2O5 trong dung mơi CCl4 ở 45 C:
N2O5 → N2O4 +

1
2

Ban đầu:
Pư:
Cân bằng:

O2.

Ban đầu nồng độ của N2O5 là 2,33M, sau 184 giây nồng độ của N2O5 là 2,08M. Tốc độ trung bình của
phản ứng tính theo N2O5 là:
A. 2,72.10−3 mol/(l.s).
B. 1,36.10−3 mol/(l.s).
−4
C. 6,80.10 mol/(l.s).
D. 6,80.10−3 mol/(l.s).
HƯỚNG DẪN GIẢI
v= −

∆C N O
2

∆t

5

=−

2, 08 − 2,33
184

KC =


→ 2HI (k)
H2 (k) + I2 (k) ←


0,2
0,16
0
x
x
2x
0,2-x
0,16 – x
2x

(2x) 2
= 53,96 ⇔ x = 0,1375 → [HI] = 2.0,1375 = 0,275 M
(0, 2 − x)(0,16 − x)

ðÁP ÁN A
CÂU 27 (ðH B 2011): Cho 5,6 gam CO và 5,4 gam H2O vào một bình kín dung tích khơng đổi 10 lít.
Nung nóng bình một thời gian ở 8300C để hệ đạt đến trạng thái cân bằng:
CO (k) + H2O (k) ↽ ⇀ CO2 (k) + H2 (k)

= 1,36.10 −3 mol/(l.s)

ðÁP ÁN B
CÂU 24 (ðH B 2009): Cho chất xúc tác MnO2 vào 100 ml dung dịch H2O2, sau 60 giây thu được 33,6
ml khí O2 (ở đktc) . Tốc độ trung bình của phản ứng (tính theo H2O2) trong 60 giây trên là:
A. 2,5.10-4 mol/(l.s)
B. 5,0.10-4 mol/(l.s)
-3
C. 1,0.10 mol/(l.s)
D. 5,0.10-5 mol/(l.s)

(hằng số cân bằng Kc = 1). Nồng độ cân bằng của CO, H2O lần lượt là
A. 0,018M và 0,008 M
B. 0,012M và 0,024M
C. 0,08M và 0,18M
D. 0,008M và 0,018M
HƯỚNG DẪN GIẢI

HƯỚNG DẪN GIẢI
MnO2
2H2O2 
→ 2H2O + O2
0,003
←
0,0015
[H2O2 pư] = 0,003:0,1 = 0,03(mol/l)
→ v = 0,03/60 = 5.10-4 (mol/l.s)
ðÁP ÁN B

CÂU 25 (ðH B 2013): Cho phương trình hóa học của phản ứng: X + 2Y → Z + T. Ở thời điểm ban
đầu, nồng độ của chất X là 0,01 mol/l. Sau 20 giây, nồng độ của chất X là 0,008 mol/l. Tốc độ trung
bình của phản ứng tính theo chất X trong khoảng thời gian trên là
A. 4,0.10−4 mol/(l.s).
B. 1,0.10−4 mol/(l.s).
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-4-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

[CO] = 0,02 – 0,012 = 0,008 M
[H2O] = 0,03 – 0,012 = 0,018 M
ðÁP ÁN D
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-5-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 3: TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG & CBHH

Website: www.hoahoc.edu.vn

CÂU 28 (ðH A 2009): Một bình phản ứng có dung tích khơng đổi, chứa hỗn hợp khí N2 và H2 với
nồng độ tương ứng là 0,3 M và 0,7 M. Sau khi phản ứng tổng hợp NH3 đạt trạng thái cân bằng ở t0C,
H2 chiếm 50% thể tích hỗn hợp thu được. Hằng số cân bằng KC ở t0C của phản ứng có giá trị là
A. 2,500
B. 0,609
C. 0,500
D. 3,125
HƯỚNG DẪN GIẢI
Gọi nồng độ N2 phản ứng là x

0,3
x

Cb

0,3-x

Theo giả thiết: VH2 = 0,7 - 3x =

0,7
3x

CÁC EM HỌC SINH THÂN MẾN!
Trong q trình học, nếu các em có những thắc mắc về các nội dung Hóa học 10,11,12 & LTðH cũng
như các phương pháp giải nhanh bài tập trắc nghiệm, các em hãy mạnh dạn trao đổi trực tiếp với Thầy.

thích bộ mơn Hóa học.
Rất mong sự quan tâm và đóng góp ý kiến của tất cả q Thầy (Cơ), học sinh và những ai quan tâm
đến Hóa học.

2x

0,7-3x

2x

Website: www.hoahoc.edu.vn

Thầy sẽ giúp các em hiểu rõ các vấn đề mà các em chưa nắm vững, cũng như giúp các em thêm u


→ 2NH3
N 2 + 3H 2 ←

Trước pư

Pư

CHUYÊN ĐỀ 3: TỐC ĐỘ PHẢN ỨNG & CBHH

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

∑ n = 1-2x (mol)

1
(1 − 2 x ) → x = 0,1(M)
2

0,22
KC =
= 3,125
0,2*0,43
ðÁP ÁN D

SðT

: 0986.616.225 (ngồi giờ hành chính)

Email

: HOẶC

Website

: www.hoahoc.edu.vn HOẶC www.daihocthudaumot.edu.vn

MỘT SỐ BÀI VIẾT CỦA THẦY VẠN LONG VỀ CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI NHANH BÀI
TẬP TRẮC NGHIỆM ðà ðĂNG TRÊN TẠP CHÍ HĨA HỌC & ỨNG DỤNG CỦA

CÂU 29 (Cð 2009): Cho các cân bằng sau :

→ 2HI (k)
(1) H 2 (k) + I2 (k) ←


HỘI HĨA HỌC VIỆT NAM

1
1

→ HI (k)
(2) H 2 (k) + I 2 (k) ←

2
2

→ 1 H 2 (k) + 1 I2 (k)
(3) HI (k) ←

2
2

1. Vận dụng định luật bảo tồn điện tích để giải nhanh một số bài tốn hóa học dạng trắc nghiệm
(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 12(84)/2008)
2. Phương pháp xác định nhanh sản phẩm trong các phản ứng của hợp chất photpho


→ H 2 (k) + I 2 (k)
(4) 2HI (k) ←


(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 6(90)/2009)


→ 2HI (k)
(5) H 2 (k) + I 2 (r) ←


3. Phương pháp giải nhanh bài tốn hỗn hợp kim loại Al/Zn và Na/Ba tác dụng với nước

Ở nhiệt độ xác định, nếu KC của cân bằng (1) bằng 64 thì KC bằng 0,125 là của cân bằng
A. (5)
B. (2)
C. (3)
D. (4)

(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 12(96)/2009)
4. Phương pháp tính nhanh hiệu suất của phản ứng crackinh

HƯỚNG DẪN GIẢI

(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 18(102)/2009)

ðÁP ÁN C

5. Phương pháp tìm nhanh CTPT FexOy

(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 1(109)/2010)
6. Nhiều bài viết CHUN ðỀ, CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI NHANH và BÀI GIẢI CHI TIẾT
tất cả các đề tuyển sinh ðH – Cð mơn Hóa học các năm ( 2007-2013),....
ðược đăng tải trên WEBSITE:

www.hoahoc.edu.vn HOẶC www.daihocthudaumot.edu.vn

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-6-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-7-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 4: SỰ ĐIỆN LI
Lớp BDKT và Luyện thi
TN THPT, CĐ-ĐH

GIÁO KHOA

HÓA HỌC
(0986.616.225)

www.hoahoc.edu.vn

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG
(0986.616.225)

(Giản
Giảng viên Trườn
ường ðH Thủ Dầu Một – Bìn
Bình Dương)
----

----

LUYỆN THI ĐẠI HỌC 2014
CHUYÊN ĐỀ ĐẠI CƯƠNG VÔ CƠ 4:

SỰ ĐIỆN LI

“ Không tức giận vì muốn biết thì không gợi mở cho
Không bực vì không hiểu rõ được thì không bày vẽ cho”
Khổng Tử

LƯU HÀNH NỘI BỘ
2/2014

CÂU 1 (ðH B 2008): Cho dãy các chất: KAl(SO4)2.12H2O, C2H5OH,
(saccarozơ), CH3COOH, Ca(OH)2, CH3COONH4. Số chất điện li là:

C12H22O11

A. 3.
B. 4.
C. 5.
D. 2.
CÂU 2 (Cð 2009): Dãy gồm các ion (khơng kể đến sự phân li của nước) cùng tồn tại trong một dung
dịch là :
A. H + ,Fe3+ ,NO3- ,SO 2-4

B. Ag + , Na + , NO3− , Cl−

C. Mg 2+ , K + ,SO 24 − , PO34−

D. Al3+ , NH 4+ , Br − , OH −

CÂU 3 (Cð 2010): Dãy gồm các ion cùng tồn tại trong một dung dịch là
A. K+, Ba2+, OH-, ClB. Al3+, PO43-, Cl-, Ba2+
+
+
C. Na , K , OH , HCO3
D. Ca2+, Cl-, Na+, CO32CÂU 4 (Cð 2013): Dãy gồm các ion cùng tồn tại trong một dung dịch là:
A. K+, Ba2+, Cl- và NO3− .

B. Cl-, Na+, NO3− và Ag+.

C. K+, Mg2+, OH- và NO3− .

D. Cu2+, Mg2+, H+ và OH-.

CÂU 5 (Cð 2011): Có 4 ống nghiệm được đánh số theo thứ tự 1, 2, 3, 4. Mỗi ống nghiệm chứa một
trong các dung dịch AgNO3, ZnCl2, HI, Na2CO3. Biết rằng:
- Dung dịch trong ống nghiệm 2 và 3 tác dụng được với nhau sinh ra chất khí.
- Dung dịch trong ống nghiệm 2 và 4 khơng phản ứng được với nhau.
Dung dịch trong các ống nghiệm 1, 2, 3, 4 lần lượt là:
A. AgNO3, Na2CO3, HI, ZnCl2
B. ZnCl2, HI, Na2CO3, AgNO3
C. ZnCl2, Na2CO3, HI, AgNO3
D. AgNO3, HI, Na2CO3, ZnCl2
CÂU 6 (ðH A 2013): Dãy các chất đều tác dụng được với dung dịch Ba(HCO3)2 là:
A. HNO3, Ca(OH)2 và Na2SO4.
B. HNO3, Ca(OH)2 và KNO3.
C. HNO3, NaCl và Na2SO4.
D. NaCl, Na2SO4 và Ca(OH)2.
CÂU 7 (Cð 2013): Dung dịch H2SO4 lỗng phản ứng được với tất cả các chất trong dãy nào sau đây?
A. Al2O3, Ba(OH)2, Ag.
B. CuO, NaCl, CuS.
C. FeCl3, MgO, Cu.
D. BaCl2, Na2CO3, FeS.
CÂU 8 (Cð 2011): Tiến hành các thí nghiệm sau:
(1) Sục khí H2S vào dung dịch FeSO4
(2) Sục khí H2S vào dung dịch CuSO4
(3) Sục khí CO2 (dư) vào dung dịch Na2SiO3
(4) Sục khí CO2 (dư) vào dung dịch Ca(OH)2
(5) Nhỏ từ từ dung dịch NH3 đến dư vào dung dịch Al2(SO4)3
(6) Nhỏ từ từ dung dịch Ba(OH)2 đến dư vào dung dịch Al2(SO4)3
Sau khi các phản ứng xảy ra hồn tồn, số thí nghiệm thu được kết tủa là:
A. 3
B. 6

C. 4
D. 5
CÂU 9 (Cð 2008): Cho dãy các chất: NH4Cl, (NH4)2SO4, NaCl, MgCl2, FeCl2, AlCl3. Số chất
trong dãy tác dụng với lượng dư dung dịch Ba(OH)2 tạo thành kết tủa là:
A. 5.

B. 4.

C. 1.

D. 3.

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-1-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 4: SỰ ĐIỆN LI

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

CÂU 10 (Cð 2008): Cho dãy các chất: KOH, Ca(NO3)2, SO3, NaHSO4, Na2SO3, K2SO4. Số
chất trong dãy tạo thành kết tủa khi phản ứng với dung dịch BaCl2 là:
A. 4.
B. 6.
C. 3.
CÂU 11 (ðH A 2011): Tiến hành các thí nghiệm sau :

(1) Cho dung dịch NaOH vào dung dịch Ca(HCO3 )2.

D. 2.

(2) Cho dung dịch HCl tới dư vào dung dịch NaAlO2 (hoặc Na[Al(OH)4]).

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

(c) 2AlCl3 + 3Na2S + 6H2O → 2Al(OH)3 + 3H2S + 6NaCl
(d) KHSO4 + KHS → K2SO4 + H2S
(e) BaS + H2SO4 (lỗng) → BaSO4 + H2S
Số phản ứng có phương trình ion rút gọn S2- + 2H+ → H2S là
A. 1.
B. 3.
C. 2.
D. 4.
CÂU 20 (Cð 2008): Trường hợp khơng xảy ra phản ứng hóa học là:
o

(3) Sục khí H2S vào dung dịch FeCl2.
(4) Sục khí NH3 tới dư vào dung dịch AlCl3.
(5) Sục khí CO2 tới dư vào dung dịch NaAlO2 (hoặc Na[Al(OH)4]).
(6) Sục khí etilen vào dung dịch KMnO4.
Sau khi các phản ứng kết thúc, có bao nhiêu thí nghiệm thu được kết tủa ?
A. 3.
B. 4.
C. 6.
D. 5.
CÂU 12 (ðH A 2013): Chất nào sau đây khơng tạo kết tủa khi cho vào dung dịch AgNO3?
A. HCl

B. K3PO4
C. KBr
D. HNO3
CÂU 13 (Cð 2008): Cho dãy các chất: KOH, Ca(NO3)2, SO3, NaHSO4, Na2SO3, K2SO4. Số
chất trong dãy tạo thành kết tủa khi phản ứng với dung dịch BaCl2 là
A. 4.
B. 6.
C. 3.
D. 2.
CÂU 14 (ðH A 2009): Có năm dung dịch đựng riêng biệt trong năm ống nghiệm: (NH4)2SO4, FeCl2,
Cr(NO3)3, K2CO3, Al(NO3)3. Cho dung dịch Ba(OH)2 đến dư vào năm dung dịch trên. Sau khi phản
ứng kết thúc, số ống nghiệm có kết tủa là
A. 5.
B. 2.
C. 4.
D. 3
CÂU 15 (ðH B 2010): Cho dung dịch Ba(HCO3)2 lần lượt vào các dung dịch: CaCl2, Ca(NO3)2,
NaOH, Na2CO3, KHSO4, Na2SO4, Ca(OH)2, H2SO4, HCl. Số trường hợp có tạo ra kết tủa là
A. 4.
B. 7.
C. 5.
D. 6.
CÂU 16 (ðH A 2007): Có 4 dung dịch muối riêng biệt: CuCl2, ZnCl2, FeCl3, AlCl3. Nếu thêm dung
dịch KOH (dư) rồi thêm tiếp dung dịch NH3 (dư) vào 4 dung dịch trên thì số chất kết tủa thu được là
A. 4.
B. 1.
C. 3.
D. 2.
CÂU 17 (ðH B 2007): Trong các dung dịch: HNO3, NaCl, Na2SO4, Ca(OH)2, KHSO4, Mg(NO3)2,
dãy gồm các chất đều tác dụng được với dung dịch Ba(HCO3)2 là:

A. HNO3, NaCl, Na2SO4.
B. HNO3, Ca(OH)2, KHSO4, Na2SO4.
C. NaCl, Na2SO4, Ca(OH)2.
CÂU 18 (ðH B 2007): Cho 4 phản ứng:
(1) Fe + 2HCl → FeCl2 + H2

CHUYÊN ĐỀ 4: SỰ ĐIỆN LI

t C
A. 3O2 + 2H2S →
2H2O + 2SO2
B. FeCl2 + H2S → FeS + 2HCl
C. Cl2 + 2NaOH → NaCl + NaClO + H2O D. O3 + 2KI + H2O → 2KOH + I2 + O2
CÂU 21 (ðH B 2009): Cho các phản ứng hóa học sau:
(1) (NH4)2SO4 + BaCl2 →
(2) CuSO4 + Ba(NO3)2 →
(3) Na2SO4 + BaCl2 →
(4) H2SO4 + BaSO3 →
(5) (NH4)2SO4 + Ba(OH)2 →
(6) Fe2(SO4)3 + Ba(NO3)2 →
Các phản ứng đều có cùng một phương trình ion thu gọn là:
A. (1), (2), (3), (6).
B. (3), (4), (5), (6).
C. (2), (3), (4), (6).
D. (1), (3), (5), (6).
CÂU 22 (ðH B 2008): Chất phản ứng với dung dịch FeCl3 cho kết tủa là

A. CH3NH2.
B. CH3COOCH3.
C. CH3OH.

D. CH3COOH.
CÂU 23 (ðH B 2008): Cho các dung dịch: HCl, NaOH đặc, NH3, KCl. Số dung dịch phản ứng
được với Cu(OH)2 là
A. 1.
B. 3.
C. 2.
D. 4
CÂU 24 (ðH B 2012): Dung dịch chất X khơng làm đổi màu quỳ tím; dung dịch chất Y làm quỳ tím
hóa xanh. Trộn lẫn hai dung dịch trên thu được kết tủa. Hai chất X và Y tương ứng là
A. KNO3 và Na2CO3
B. Ba(NO3)2 và Na2CO3
C. Na2SO4 và BaCl2
D. Ba(NO3)2 và K2SO4
CÂU 25 (ðH A 2010): Cho 4 dung dịch: H2SO4 lỗng, AgNO3, CuSO4, AgF. Chất khơng tác dụng
được với cả 4 dung dịch trên là
A. KOH.
B. BaCl2.
C. NH3.
D. NaNO3.

D. HNO3, Ca(OH)2, KHSO4, Mg(NO3)2.

HỢP CHẤT LƯỠNG TÍNH
CÂU 26 (ðH A 2012): Cho dãy các chất: Al, Al(OH)3, Zn(OH)2, NaHCO3, Na2SO4. Số chất trong dãy
vừa phản ứng được với dung dịch HCl, vừa phản ứng được với dung dịch NaOH là
A. 5.
B. 4.
C. 3.
D. 2.
CÂU 27 (ðH B 2011): Cho dãy các chất sau: Al, NaHCO3, (NH4)2CO3, NH4Cl, Al2O3, Zn, K2CO3,

K2SO4. Có bao nhiêu chất trong dãy vừa tác dụng được với dung dịch HCl, vừa tác dụng được với
dung dịch NaOH?
A. 2
B. 3
C. 4
D. 5
CÂU 28 (ðH A 2007): Cho dãy các chất: Ca(HCO3)2, NH4Cl, (NH4)2CO3, ZnSO4, Al(OH)3,
Zn(OH)2. Số chất trong dãy có tính chất lưỡng tính là:

(2) 2NaOH + (NH4)2SO4 → Na2SO4 + 2NH3 + 2H2O
(3) BaCl2 + Na2CO3 → BaCO3 + 2NaCl
(4) 2NH3 + 2H2O + FeSO4 → Fe(OH)2 + (NH4)2SO4
Các phản ứng thuộc loại phản ứng axit - bazơ là
A. (2), (4).
B. (3), (4).
C. (2), (3).
D. (1), (2).
CÂU 19 (ðH A 2012): Cho các phản ứng sau:
(a) FeS + 2HCl → FeCl2 + H2S
(b) Na2S + 2HCl → 2NaCl + H2S
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

A. 3.
-2-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

B. 5.

C. 2.

D. 4.

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-3-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 4: SỰ ĐIỆN LI

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

CÂU 29 (ðH A 2011): Cho dãy các chất : NaOH, Sn(OH)2, Pb(OH)2, Al(OH)3, Cr(OH)3. Số chất
trong dãy có tính chất lưỡng tính là :
A. 4.
B. 1.
C. 3.
D. 2
CÂU 30 (ðH A 2008): Cho các chất : Al, Al2O3, Al2(SO4)3, Zn(OH)2, NaHS, , K2SO3, (NH4)2CO3 .
Số chất đều phản ứng đựơc với dung dịch HCl, dung dịch NaOH là:
A. 7.
B. 6
C. 4.
D. 5.
CÂU 31 (Cð 2008): Cho dãy các chất: Cr(OH)3, Al2(SO4)3, Mg(OH)2, Zn(OH)2, MgO, CrO3. Số
chất trong dãy có tính chất lưỡng tính là:

A. 5.
B. 2.
C. 3.
D. 4
CÂU 32 (Cð 2008): Cho dãy các chất: Cr(OH)3, Al2(SO4)3, Mg(OH)2, Zn(OH)2, MgO, CrO3. Số
chất trong dãy có tính chất lưỡng tính là
A. 5.
B. 2.
C. 3.
D. 4
BÀI TẬP TÍNH TỐN
CÂU 33 (Cð 2009): Nhỏ từ từ 0,25 lít dung dịch NaOH 1,04M vào dung dịch gồm 0,024 mol FeCl3;
0,016 mol Al2(SO4)3 và 0,04 mol H2SO4 thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 4,128
B. 2,568
C. 1,560
D. 5,064

CHUYÊN ĐỀ 4: SỰ ĐIỆN LI

H+ + OH- 
→ H2O
0,08 0,08

∑n
•

OH -

Fe3+ + 3OH- 

→ Fe(OH)3
0,024 0,072
0,024

n CO 23

→ m BaCO3

CÂU 35 (Cð 2009): Hồ tan hồn tồn 47,4 gam phèn chua KAl(SO4)2.12H2O vào nước, thu được
dung dịch X. Cho tồn bộ X tác dụng với 200 ml dung dịch Ba(OH)2 1M, sau phản ứng thu được m
gam kết tủa. Giá trị của m là
A. 46,6
B. 54,4
C. 62,2
D. 7,8
•

HƯỚNG DẪN GIẢI
nphèn chua = 0,1(mol) → nAl3+ = 0,1 và n SO 2− = 0,2 (mol)

•

n Ba(OH)2 = 0,2 (mol) → nBa2+ = 0,2 và nOH- = 0,4 (mol)

4

Ba2+ + SO42- 
→ BaSO4 ↓
0,2
0,2

0,2

n Al3+

=

0,4
= 4 → Kết tủa Al(OH)3 sinh ra bị hòa tan hồn tồn
0,1

→ mkết tủa = m BaSO4 = 0,2.233 = 46,6 (g)
ðÁP ÁN A
CÂU 36 (Cð 2008): Dung dịch X chứa các ion: Fe3+, SO42-, NH4+, Cl-. Chia dung dịch X thành
hai phần bằng nhau:
- Phần một tác dụng với lượng dư dung dịch NaOH, đun nóng thu được 0,672 lít khí (ở đktc) và
1,07 gam kết tủa;
- Phần hai tác dụng với lượng dư dung dịch BaCl2, thu được 4,66 gam kết tủa.

Al3+ + 3OH- 
→ Al(OH)3
0,032 0,096
0,032

Tổng khối lượng các muối khan thu được khi cơ cạn dung dịch X là (q trình cơ cạn chỉ có nước
bay hơi)
A. 3,73 gam.
B. 7,04 gam.
C. 7,46 gam
D. 3,52 gam

Nhơm hiđroxit bị hòa tan một phần:
Al(OH)3 + OH- 
→ AlO2- + 2H2O
0,032
0,012
= 0,032 – 0,012 = 0,02(mol)

HƯỚNG DẪN GIẢI
Tóm tắt:

•

Chất kết tủa sau cùng gồm Fe(OH)3 và Al(OH)3 dư:
m = 0,02.78 + 0,024.107 = 4,128(g)
ðÁP ÁN A

Phần 1

+NaOH dư

Phần 2

+ BaCl2 dư

0,672 (lit) + 1,07 g rắn

Dd X( Fe3+, SO42-; NH4+, Cl-)

CÂU 34 (Cð 2009): Cho dung dịch chứa 0,1 mol (NH4)2CO3 tác dụng với dung dịch chứa 34,2 gam
Ba(OH)2. Sau phản ứng thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là

A. 17,1
B. 19,7
C. 15,5
D. 39,4
HƯỚNG DẪN GIẢI
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

→ BaCO3
Ba2+ + CO32- 
0,2
0,1
0,1
= 197.0,1 = 19,7(gam)

ðÁP ÁN B

n OH-

= 0,08 + 0,072 + 0,096 = 0,248 < 0,26 → nOH- dư = 0,26 - 0,248 = 0,012(mol)

n Al(OH)3 dư

34,2
= 0,2 (mol)
171
= n (NH4 )2CO3 = 0,1 (mol)

n Ba2+ = n Ba(OH)2 =

HƯỚNG DẪN GIẢI

0, 024 (mol) FeCl3

Tom tắt:
dd 0,016 (mol) Al 2 (SO 4 )3 + 0,25 (lit) NaOH 1,04 M 
→ m(g) ↓ ?
0,04 (mol) H SO
2
4

nOH- = nNaOH = 0,25.1,04 = 0,26 (mol)
nFe3+ = 0,024 (mol)
nAl3+=0,032(mol), nH+= 0,08 (mol)
• Các phản ứng xảy ra:

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

-4-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

+ Phần 1:

3+

Fe

-

0,01 (mol)

NH4+ + OH- →

4,66 g Kết tủa

→ Fe(OH)3

+ 3OH

←
NH3

1,07
= 0, 01(mol)
107

+

H2O

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-5-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 4: SỰ ĐIỆN LI

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

0,672
= 0, 03(mol )
22,4
+ Phần 2: Ba2+ + SO42- → BaSO4
4,66
0,02 ←
= 0, 02(mol)
233
• Theo định luật trung hòa điện:
0,01.3 + 0,03.1 = 2.0,02 + n Cl- .1 → n Cl- = 0,02 (mol)

0,03 (mol)

CHUYÊN ĐỀ 4: SỰ ĐIỆN LI

nKOH ban đầu = nKOH pư + nKOH dư
a.10-2 = 8.10-3 + (a+8)10-3

←

→ a = 1,78
ðÁP ÁN C

•

Tống khối lượng muối khan trong dung dịch bằng tổng khối lượng các ion trong dung dịch:
mX = 2( 0,01.56 + 0,03.18 + 0,02.96 + 0,02.35,5 ) = 7,46 (g)
ðÁP ÁN C

BÀI TẬP pH
CÂU 37 (ðH B 2010): Dung dịch axit fomic 0,007M có pH = 3. Kết luận nào sau đây khơng đúng ?
A. Khi pha lõang 10 lần dung dịch trên thì thu được dung dịch có pH = 4.
B. ðộ điện li của axit fomic sẽ giảm khi thêm dung dịch HCl.
C. Khi pha lõang dung dịch trên thì độ điện li của axit fomic tăng.
D. ðộ điện li của axit fomic trong dung dịch trên là 14,29 %.
CÂU 38 (Cð 2013): Dung dịch chất nào dưới đây có mơi trường kiềm?
A. NH4Cl.
B. Al(NO3)3.
C. CH3COONa .
D. HCl.
CÂU 39 (Cð 2010): Dung dịch nào sau đây có pH > 7 ?
A. Dung dịch NaCl
B. Dung dịch NH4Cl
C. Dung dịch Al2(SO4)3
D. Dung dịch CH3COONa
CÂU 40 (Cð 2007): Trong số các dung dịch: Na2CO3, KCl, CH3COONa, NH4Cl, NaHSO4,
C6H5ONa, những dung dịch có pH > 7 là:
A. Na2CO3, C6H5ONa, CH3COONa.

B. Na2CO3, NH4Cl, KCl.

C. KCl, C6H5ONa, CH3COONa.

D. NH4Cl, CH3COONa, NaHSO4

CÂU 44 (ðH B 2007): Trộn 100 ml dung dịch (gồm Ba(OH)2 0,1M và NaOH 0,1M) với 400 ml
dung dịch (gồm H2SO4 0,0375M và HCl 0,0125M), thu được dung dịch X. Giá trị pH của dung dịch
X là
A. 7.

B. 2.
C. 1.
D. 6.
HƯỚNG DẪN GIẢI
n Ba(OH)2 = 0,01 (mol) → n OH- = 0,02 
 ⇒ ∑ n OH- = 0,03
n NaOH = 0,01 (mol) → n OH- = 0,01 
n H2 SO4 =0,4*0,0375 = 0,015(mol) → n H+ = 0,03 
 ⇒ ∑ n H+ = 0,035
n HCl = 0,4*0,0125 = 0,005 (mol) → n H+ = 0,005
Sử sụng phương trình ion rút gọn:
H + + OH- → H2O
n H+ dư = 0,035 - 0,03 = 0,005 (mol)
⇒  H +  =

0,005
= 0, 01M → pH = 2
0,5

ðÁP ÁN B
CÂU 45 (ðH A 2008): Trộn lẫn V ml dung dịch NaOH 0,01M với V ml dung dịch HCl 0,03 M được
2V ml dung dịch Y. Dung dịch Y có pH là
A. 4.
B. 2
C. 3
D. 1.
HƯỚNG DẪN GIẢI
V ml dd NaOH 0,01 M + V ml dd HCl 0,03M

2V ml dd Y

pH = ?

n OH- = 0,01V mol và n H+ = 0,03V mol

CÂU 41 (Cð 2008): Cho các dung dịch có cùng nồng độ: Na2CO3 (1), H2SO4 (2), HCl (3), KNO3
(4). Giá trị pH của các dung dịch được sắp xếp theo chiều tăng từ trái sang phải là:
A. (3), (2), (4), (1).
B. (4), (1), (2), (3).
C. (1), (2), (3), (4).
D. (2), (3), (4), (1)
CÂU 42 (ðH B 2013): Trong số các dung dịch có cùng nồng độ 0,1M dưới đây, dung dịch chất nào có
giá trị pH nhỏ nhất?
A. NaOH.
B. HCl.
C. H2SO4.
D. Ba(OH)2.
CÂU 43 (Cð 2011): Cho a lít dung dịch KOH có pH = 12,0 vào 8,00 lít dung dịch HCl có pH = 3,0
thu được dung dịch Y có pH = 11,0. Giá trị của a là:
A. 0,12
B. 1,60
C. 1,78
D. 0,80
HƯỚNG DẪN GIẢI
KOH + HCl 
→ KCl + H2O
Dung dịch sau phản ứng có pH = 11 → KOH dư :
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

H+ + OH- = H2O
0,03V
0,01V
0,02V
⇒ n H+ dư 0,02V (mol) → [H+]dư =
= 0,01 M → pH = 2
2V
ðÁP ÁN B
CÂU 46 (ðH B 2008): Trộn 100 ml dung dịch có pH = 1 gồm HCl và HNO3 với 100 ml dung dịch
NaOH nồng độ a (mol/l) thu được 200 ml dung dịch có pH = 12. Giá trị của a là (biết trong mọi dung dịch
[H+][OH-] = 10-14)
A. 0,15.

B. 0,30.

C. 0,03.

D. 0,12.

HƯỚNG DẪN GIẢI
n H+ = 0,1*0,1 = 0,01 (mol)
n OH- = 0,1a (mol)
+

H + OH- → H2O
-6-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-7-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 4: SỰ ĐIỆN LI

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

CHUYÊN ĐỀ 4: SỰ ĐIỆN LI

-

Dung dịch sau pư có pH = 12 → OH dư

A. NO3- và 0,03

0,1a − 0,01
= 0,01 ⇒ a = 0,12
[OH dư] =
0,2

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

B. Cl- và 0,01

-

CÂU 47 (ðH B 2009): Trộn 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm H2SO4 0,05M và HCl 0,1M với 100 ml
dung dịch hỗn hợp gồm NaOH 0,2M và Ba(OH)2 0,1M thu được dung dịch X. Dung dịch X có pH là
A. 1,2
B. 1,0
C. 12,8
D. 13,0
•
•

→ H2O
H+ + OH- 
→
= 0,02 mol → [OH ]dư = 0,1M → [H+] = 10-13 → pH = 13
ðÁP ÁN D
(HS XEM CHUN ðỀ: TÍNH pH CỦA THẦY)

HƯỚNG DẪN GIẢI

-

HƯỚNG DẪN GIẢI

n H2SO4 = 0,25*0,5 = 0,125 (mol) → n H+

0,1 (mol) H

3+
KOH 1,2M
z (mol) Al

dd X 
+ 120 (mol) dd Y 

→ 3,732 (g) ↓
Ba(OH)2 0,1M
t (mol) NO3
0,02 (mol) SO 24

+

CÂU 48 (ðH A 2007): Cho m gam hỗn hợp Mg, Al vào 250 ml dung dịch X chứa hỗn hợp axit
HCl 1M và axit H2SO4 0,5M, thu được 5,32 lít H2 (ở đktc) và dung dịch Y (coi thể tích dung dịch
khơng đổi). Dung dịch Y có pH là
A. 1.
B. 6.
C. 7.
D. 2.

n HCl = 0,25 (mol) → n H+ = 0,25


 ⇒ ∑ H+ = 0,5(mol)
= 0,25

∑n
•
•

→

0,475

←

OH −

= 0,168 (mol)

Áp dụng ðL BTðT với dung dịch X: 0,1 + 3z = t + 0,04
Kết tủa BaSO4 ln tạo ra:
Ba2+ + SO 4 2- 
→ BaSO4
0,012 → 0,012

→ H2
2H + + 2e 
Mà

HƯỚNG DẪN GIẢI
hoặc OH- được (vì có phản ứng) → Loại C và D

CÂU 51 (ðH B 2011): Dung dịch X gồm 0,1 mol H+, z mol Al3+, t mol NO3- và 0,02 mol SO42-. Cho
120 ml dung dịch Y gồm KOH 1,2M và Ba(OH)2 0,1M vào X, sau khi các phản ứng kết thúc, thu được
3,732 gam kết ủa. Giá trị của z, t lần lượt là:
A. 0,020 và 0,012
B. 0,020 và 0,120
C. 0,012 và 0,096
D. 0,120 và 0,020

HƯỚNG DẪN GIẢI

nH+ = 0,1(0,05*2 + 0,1) = 0,02 (mol)
nOH- = 0,1(0,2 + 0,1*2) = 0,04 (mol)

nOH- dư

D. OH - và 0,03

• Dung dịch X khơng thể có CO3
• Bảo tồn điện tích:
0,01 + 0,02.2 = 0,02 + a.1 → a = 0,03 (mol) → loại B
ðÁP ÁN A
2-

ðÁP ÁN D

C. CO32- và 0,03

0,012

→ m BaSO4 = 0,012.233 = 2,796 (g)

5,32
=0,2375(mol)
22,4

→ m Al(OH)3 = 3,732 - 2,796 = 0,936 (g) → n Al(OH)3 =0,012 (mol)

•

n H+ dư = 0,5 - 0,475 = 0,025 (mol)

Phản ứng trung hòa xảy ra đầu tiên:
H+ + OH- 
→ H2O
Số mol OH dư: 0,168 – 0,1 = 0,068 (mol)

0,025
 H +  =
= 0,1 ⇒ pH = 1
dư
0,25

-

•

ðÁP ÁN A
BẢO TỒN ðIỆN TÍCH

Ta có: n OH − > 3n Al(OH)3 → Ap dụng cơng thức tính OH- trường hợp kết tủa Al(OH)3 tan một
phần:
n OH − = 4n Al3+ − n Al(OH)3
0,068 = 4z – 0,012 → z = 0,02→ t = 0,12

CÂU 49 (Cð 2012): Dung dịch E gồm x mol Ca2+, y mol Ba2+, z mol HCO-3 . Cho từ từ dung dịch
Ca(OH)2 nồng độ a mol/l vào dung dịch E đến khi thu được lượng kết tủa lớn nhất thì vừa hết V lít
dung dịch Ca(OH)2. Biểu thức liên hệ giữa các giá trị V, a, x, y là:
x+y
x + 2y
A. V =

B. V=
C. V = 2a(x + y)
D. V = a(2x + y)
a
a
CÂU 50 (ðH B 2012): Một dung dịch X gồm 0,01 mol Na+; 0,02 mol Ca2+; 0,02 mol HCO3- và a mol
ion X (bỏ qua sự điện li của nước). Ion X và giá trị của a là :
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-8-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

ðÁP ÁN B
2+
+
2CÂU 52 (Cð 2007): Một dung dịch chứa 0,02 mol Cu , 0,03 mol K , x mol Cl và y mol SO4 . Tổng
khối lượng các muối tan có trong dung dịch là 5,435 gam. Giá trị của x và y lần lượt là:
A. 0,03 và 0,02
B. 0,05 và 0,01
C. 0,01 và 0,03
D. 0,02 và 0,05

HƯỚNG DẪN GIẢI
ðLBT điện tích:
2.0,02 + 0,03 = x + 2y hay x + 2y = 0,07
Bảo tồn khối lượng:
0,02.64 + 0,03.39 + 35,5x + 96y = 5,435
Giải hệ phương trình (1) và (2) được: x = 0,03 và y = 0,02

ðÁP ÁN A
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

(1)
(2)

-9-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 4: SỰ ĐIỆN LI

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

CHUYÊN ĐỀ 4: SỰ ĐIỆN LI

CÂU 53 (ðH A 2010): Dung dịch X có chứa: 0,07 mol Na ; 0,02 mol SO
−
4

−
3

−
4

+

2−
4

-

và x mol OH . Dung dịch

−
3

Y có chứa ClO , NO và y mol H ; tổng số mol ClO và NO là 0,04. Trộn X và Y được 100 ml
dung dịch Z. Dung dịch Z có pH (bỏ qua sự điện li của H2O) là:
A. 1
B. 2
C. 12
D. 13

HƯỚNG DẪN GIẢI
Áp dụng định luật bảo tồn điện tích cho dung dịch X:
0,07 = 0,02.2 + x → x = 0,03
Áp dụng định luật bảo tồn điện tích cho dung dịch Y: y = 0,04
Trộn X và Y xảy ra phản ứng:

•
•
•

Khi đun sơi:

CÂU 56 (ðH B 2013): Dung dịch X chứa 0,12 mol Na+; x mol SO24− ; 0,12 mol Cl − và 0,05 mol

NH +4 . Cho 300 ml dung dịch Ba(OH)2 0,1M vào X đến khi các phản ứng xảy ra hồn tồn, lọc bỏ kết
tủa, thu được dung dịch Y. Cơ cạn Y, thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là:
A. 7,190.
B. 7,705.
C. 7,875.
D. 7,020.
•

→ H2O
H + + OH- 
0,03
0,03 mol

HƯỚNG DẪN GIẢI
Bảo tồn điện tích trong dd X: 0,12.1 + 0,05.1 = 0,12.1 + 2x → x = 0,025
n Ba2+ = 0,03 (mol); n OH- 0,06 (mol)
Ba2+

→ n H+ dư = 0,01 mol
→ [H+] dư =

o

t C
2HCO3- 
→ CO32- + CO2 + H2O
0,06
0,03
0,03 0,03 mol
•

m = 0,04.40 + 0,08.23 + 0,1.35,5 + 0,03.60 = 8,79g
ðÁP ÁN C

•

+

+

SO42-

0, 01
= 0,1 M = 10-1 M → pH = 1
0,1

NH4+

ðÁP ÁN A

+ OH-

HẰNG SỐ AXIT-BAZƠ

= 2n HCO nên:
3

CÂU 57 (Cð 2012): Biết ở 250C, hằng số phân li bazơ của NH3 là 1,74.10-5, bỏ qua sự phân li của
nước. Giá trị pH của dung dịch NH3 0,1M ở 250C là
A. 11,12
B. 4,76

C. 13,00
D. 9,24

Ca(HCO3)2 + Ca(OH)2 
→ 2CaCO3 + 2H2O
0,003
0,003
a = 0,003.74 = 0,222g
Cách 2: Gọi số mol Ca(OH)2 là x mol

HƯỚNG DẪN GIẢI

HCO3 + OH 
→ CO3
-

→ n

Ca2+


→ NH3 + H2O

0,05 → 0,05
• Dung dịch Y gồm : Ba2+ dư (0,005 mol), Na+ (0,12 mol), Cl- (0,12 mol) và OH- dư (0,01 mol )
Khối lượng chất rắn bằng tổng khối lượng các ion:
→ mY = 0,005.137 + 0,12.23 + 0,12.35.5 + 0,01.17 = 7,875 (gam)
ðÁP ÁN C

HƯỚNG DẪN GIẢI

Ca2+


→ BaSO4

0,025 ← 0,025

CÂU 54 (ðH A 2010): Cho dung dịch X gồm: 0,007 mol Na+; 0,003 mol Ca2+; 0,006 mol Cl-; 0,006
HCO3− và 0,001 mol NO3− . ðể loại bỏ hết Ca2+ trong X cần một lượng vừa đủ dung dịch chứa a gam
Ca(OH)2 Gía trị của a là
A. 0,222
B. 0,120
C. 0,444
D. 0,180
Cách 1: Vì n

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

= 0,003 + x = n

CO32-

=n

HCO3-

-

2-

Ban đầu:
Phân ly:
Cân bằng:

= 0,006 → x = 0,003 (mol)

ðÁP ÁN A
CÂU 55 (ðH B 2010): Dung dịch X chứa các ion: Ca2+, Na+, HCO3− và Cl− , trong đó số mol của
−

ion Cl là 0,1. Cho 1/2 dung dịch X phản ứng với dung dịch NaOH (dư), thu được 2 gam kết tủa. Cho
1/2 dung dịch X còn lại phản ứng với dung dịch Ca(OH)2 (dư), thu được 3 gam kết tủa. Mặt khác, nếu
đun sơi đến cạn dung dịch X thì thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là
A. 9,21
B. 9,26
C. 8,79
D. 7.47

•
•

HƯỚNG DẪN GIẢI
½ X + Ca(OH)2 dư được 3 gam kết tủa suy ra nHCO3- trong X = 0,03.2 = 0,06 mol
½ X + NaOH dư được 2 g kết tủa suy ra n Ca2+ trong X = 0,02.2 = 0,04 mol

•

Bảo tồn điện tích với dung dịch X: n Na+ = 0,06 + 0,1 – 0,04.2 = 0,08 mol

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

Ka =


→ NH4+ + OHNH3 + H2O ←

0,1
0
0
x
x
x
0,1-x
x
x

[NH 4 + ].[OH - ]
x2
=
=1,74.10-5
[NH3 ]
0,1-x

Giả sử x <<0,1 → x = 1,319.10-3 (thỏa) → [H+] =

10 −14
= 0, 758.10 −11 M → pH = 11,12
1,319.10 −3

ðÁP ÁN A

CÂU 58 (ðH A 2012): Dung dịch X gồm CH3COOH 0,03M và CH3COONa 0,01M. Biết ở 25oC, Ka
của CH3COOH là 1,75.10−5, bỏ qua sự phân li của nước. Giá trị pH của dung dịch X ở 25oC là
A. 4,28.
B. 4,04.
C. 4,76.
D. 6,28.
HƯỚNG DẪN GIẢI

-10-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-11-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 4: SỰ ĐIỆN LI

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn
–

Cân bằng:
Ka =

Trong q trình học, nếu các em có những thắc mắc về các nội dung Hóa học 10,11,12 & LTðH cũng

0,03 – x

như các phương pháp giải nhanh bài tập trắc nghiệm, các em hãy mạnh dạn trao đổi trực tiếp với Thầy.

[CH 3 COOH]

=

x + 0,01
(0, 01 + x ).x
0, 03 − x

CÁC EM HỌC SINH THÂN MẾN!

x (M)

Thầy sẽ giúp các em hiểu rõ các vấn đề mà các em chưa nắm vững, cũng như giúp các em thêm u

= 1, 75.10 −5 ⇒ x = 5, 21.10 −5 .

thích bộ mơn Hóa học.

Vậy pH = –lg[H+] = 4,28.
ðÁP ÁN A

Rất mong sự quan tâm và đóng góp ý kiến của tất cả q Thầy (Cơ), học sinh và những ai quan tâm

CÂU 59 (ðH B 2009): Cho dung dịch X chứa hỗn hợp gồm CH3COOH 0,1M và CH3COONa 0,1M.
Biết ở 250C Ka của CH3COOH là 1,75.10-5 và bỏ qua sự phân li của nước. Giá trị pH của dung dịch X

ở 25oC là
A. 1,00
B. 4,24
C. 2,88
D. 4,76
HƯỚNG DẪN GIẢI
CH3COONa 
→ CH3COO + Na
0,1
0,1
-

+

0,1
x
0,1 – x

0,1
0,1 + x
0,1 + x

: 0986.616.225 (ngồi giờ hành chính)

Email

: HOẶC

Website

: www.hoahoc.edu.vn HOẶC www.daihocthudaumot.edu.vn

1. Vận dụng định luật bảo tồn điện tích để giải nhanh một số bài tốn hóa học dạng trắc nghiệm
(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 12(84)/2008)
2. Phương pháp xác định nhanh sản phẩm trong các phản ứng của hợp chất photpho

-5

CÂU 60 (ðH A 2011): Dung dịch X gồm CH3COOH 1M (Ka = 1,75.10 ) và HCl 0,001M. Giá trị
pH của dung dịch X là:
A. 2,43.
B. 2,33.
C. 1,77.
D. 2,55.
HƯỚNG DẪN GIẢI

3. Phương pháp giải nhanh bài tốn hỗn hợp kim loại Al/Zn và Na/Ba tác dụng với nước
(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 12(96)/2009)

(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 18(102)/2009)
5. Phương pháp tìm nhanh CTPT FexOy

0,001
x
x + 0,001

(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 1(109)/2010)
6. Nhiều bài viết CHUN ðỀ, CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI NHANH và BÀI GIẢI CHI TIẾT
tất cả các đề tuyển sinh ðH – Cð mơn Hóa học các năm ( 2007-2013),....

[H + ][CH 3COO − ] x(x + 0, 001)
=
= 1, 75.10 −5 → x = 3,705.10-3
[CH3COOH]
1− x

ðược đăng tải trên WEBSITE:

→ [H+] = 0,001 + 3,705.10-3 = 4,705.10-3 M
→ pH = -lg(4,705.10-3) = 2,33
ðÁP ÁN B

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

(Tạp chí Hóa học và Ứng dụng số 6(90)/2009)

4. Phương pháp tính nhanh hiệu suất của phản ứng crackinh

HCl 
→ H+ + Cl0,001
→ 0,001

→ CH3COO- + H+
CH3COOH ←

x
x

SðT

HỘI HĨA HỌC VIỆT NAM

ðÁP ÁN D

1
x
1-x

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

TẬP TRẮC NGHIỆM ðà ðĂNG TRÊN TẠP CHÍ HĨA HỌC & ỨNG DỤNG CỦA

0
x
x

[CH3COO- ].[H+ ] (0,1+x).x
KA =
=
=1,75.10-5 → x = 1,75.10-5 → pH = 4,76
[CH3COOH]
0,1-x

Ban đầu:
Phân li:
Cân bằng:

đến Hóa học.

MỘT SỐ BÀI VIẾT CỦA THẦY VẠN LONG VỀ CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI NHANH BÀI


→ CH3COO- + H+
CH3COOH ←


Ka =

Bài giảng được đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

CH3COONa → CH3COO + Na
0,01
0,01
(M)
CH3COOH
CH3COO– + H+
[CH 3 COO − ].[H + ]

Ban đầu:
Phân ly:
Cân bằng:

CHUYÊN ĐỀ 4: SỰ ĐIỆN LI

+

www.hoahoc.edu.vn HOẶC www.daihocthudaumot.edu.vn

-12-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-13-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 5: NITƠ & HP CHẤT
Lớp BDKT và Luyện thi
TN THPT, CĐ-ĐH

GIÁO KHOA

HÓA HỌC
(0986.616.225)

www.hoahoc.edu.vn

Đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG
(0986.616.225)

(Giản
Giảng viên Trườn
ường ðH Thủ Dầu Một – Bìn

Bình Dương)
----

----

LUYỆN THI ĐẠI HỌC 2014
CHUYÊN ĐỀ ĐẠI CƯƠNG VÔ CƠ 5:

NITƠ VÀ HP CHẤT

CÂU 1 (ðH A 2007): Trong phòng thí nghiệm, để điều chế một lượng nhỏ khí X tinh khiết, người ta
đun nóng dung dịch amoni nitrit bão hồ. Khí X là
A. NO.
B. NO2.
C. N2O.
D. N2.
CÂU 2 (ðH B 2013): Hòa tan một khí X vào nước, thu được dung dịch Y. Cho từ từ dung dịch Y đến
dư vào dung dịch ZnSO4, ban đầu thấy có kết tủa trắng, sau đó kết tủa tan ra . Khí X là
A. NO2.
B. HCl.
C. SO2.
D. NH3.
CÂU 3 (ðH B 2012): Phát biểu nào sau đây là đúng ?
A.
Hỗn hợp FeS và CuS tan được hết trong dung dịch HCl dư
B.
Thổi khơng khí qua than nung đỏ, thu được khí than ướt
C.
Phốtpho đỏ dễ bốc cháy trong khơng khí ở điều kiện thường
D.

Dung dịch hỗn hợp HCl và KNO3 hòa tan được bột đồng
CÂU 4 (ðH B 2007): Khi cho Cu tác dụng với dung dịch chứa H2SO4 lỗng và NaNO3, vai trò của
NaNO3 trong phản ứng là:
A. chất xúc tác.
B. chất oxi hố.
C. mơi trường.
D. chất khử.
CÂU 5 (Cð 2010): Thuốc thử dùng để phân biệt dung dịch NH4NO3 với dung dịch (NH4)2SO4 là
A. dung dịch NaOH và dung dịch HCl
B. đồng(II) oxit và dung dịch HCl
C. đồng(II) oxit và dung dịch NaOH
D. kim loại Cu và dung dịch HCl
CÂU 6 (ðH B 2007): Trong phòng thí nghiệm, người ta thường điều chế HNO3 từ
A. NaNO2 và H2SO4 đặc.

B. NaNO3 và H2SO4 đặc.

C. NH3 và O2.

D. NaNO3 và HCl đặc.

CÂU 7 (ðH A 2008): Cho các phản ứng:
o

o

t
(1) Cu(NO3)2 
→
850 C,Pt


→

(3) NH3 + O2
o

“ Không tức giận vì muốn biết thì không gợi mở cho
Không bực vì không hiểu rõ được thì không bày vẽ cho”
Khổng Tử

LƯU HÀNH NỘI BỘ
2/2014

t
(2) NH4NO2 
→
o

o

t
(4) NH3 + Cl2 
→
o

t
t
(5) NH4Cl 
→
(6) NH3 + CuO 

→
Các phản ứng đều tạo khí N2 là:
A. (2), (4), (6)
B. (1), (2), (5)
C. (1), (3), (4).
D. (3), (5), (6).
CÂU 8 (ðH B 2010): Phát biểu nào sau đây khơng đúng?
A. Trong các dung dịch: HCl, H2SO4, H2S có cùng nồng độ 0,01M, dung dịch H2S có pH lớn
nhất.
B. Nhỏ dung dịch NH3 từ từ tới dư vào dung dịch CuSO4, thu được kết tủa xanh.
C. Dung dịch Na2CO3 làm phenolphtalein khơng màu chuyển sang màu hồng.
D. Nhỏ dung dịch NH3 từ từ tới dư vào dung dịch AlCl3, thu được kết tủa trắng.
CÂU 9 (ðH A 2011): Khi so sánh NH3 với NH4+, phát biểu khơng đúng là :
A. Trong NH3 và NH4+, nitơ đều có số oxi hóa -3.
B. NH3 có tính bazơ, NH4+ có tính axit.
C. Trong NH3 và NH4+, nitơ đều có cộng hóa trị 3.

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-1-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 5: NITƠ & HP CHẤT

Đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

CHUYÊN ĐỀ 5: NITƠ & HP CHẤT

Đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

46 - 44,4
= 0, 02 (mol)
80
• Bảo tồn e: 0,28.2 = 0,02.8 + 0,04.x → x = 10 ( electron trao đổi) → Tạo N2
ðÁP ÁN D

D. Phân tử NH3 và ion NH4+ đều chứa liên kết cộng hóa trị.

•

KIM LOẠI + HNO3

Dó đó tạo muối NH4NO3 → n NH4 NO3 =

CÂU 10 (Cð 2008): Cho 3,6 gam Mg tác dụng hết với dung dịch HNO3 (dư), sinh ra 2,24 lít khí
X (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Khí X là:
A. N2O.
B. NO2.
C. N2.
D. NO.

CÂU 13 (ðH A 2009): Cho 6,72 gam Fe vào 400ml dung dịch HNO3 1M, đến khi phản ứng xảy ra
hồn tồn, thu được khí NO (sản phẩm khử duy nhất) và dung dịch X. Dung dịch X có thể hòa tan tối
đa m gam Cu. Giá trị của m là
A. 1,92.
B. 0,64.
C. 3,84.

D. 3,20.

HƯỚNG DẪN GIẢI

HƯỚNG DẪN GIẢI
nFe = 0,12 (mol) và n HNO3 = 0,4 (mol)

3,6 g Mg

+ HNO3
dư

2,24 lit X

Tóm tắt:
Dùng phương pháp bảo tồn electron:
Mg
→
Mg2+ + 2e
3,6
= 0,15(mol) →
0,3 (mol)
24
+5

N

+ (5-x)e

→

0,1(5-x) ←

∑

e cho

= ∑ e nhận

Fe + 4HNO3 
→ Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
0,1 ← 0,4
0,1

Fe(NO3)3 dư

x

N

→ 3Fe(NO3)2
Fedư + 2Fe(NO3)3 
0,02 → 0,04
= 0,1 - 0,04 = 0,06 (mol)

Cu + 2Fe(NO3)3 
→ Cu(NO3)2 + 2Fe(NO3)2
0,03 ← 0,06
mCu = 0,03.64 = 1,92(g)
ðÁP ÁN A

2,24
= 0,1(mol)
22,4

→ 0,1(5 – x) = 0,3 → x = + 2 → Khí NO

ðÁP ÁN D
CÂU 11 (ðH A 2009): Cho 3,024 gam một kim loại M tan hết trong dung dịch HNO3 lỗng, thu được
940,8 ml khí NxOy (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc) có tỉ khối đối với H2 bằng 22. Khí NxOy và kim
loại M là
A. NO và Mg.
B. N2O và Al
C. N2O và Fe.
D. NO2 và Al.

CÂU 14 (ðH B 2009): Khi hồ tan hồn tồn 0,02 mol Au bằng nước cường toan thì số mol HCl phản
ứng và số mol NO (sản phẩm khử duy nhất) tạo thành lần lượt là:
A. 0,03 và 0,01
B. 0,06 và 0,02
C. 0,03 và 0,02
D. 0,06 và 0,01
HƯỚNG DẪN GIẢI
Au + 3HCl + HNO3 
→ AuCl3 + NO + 2H2O
0,02 → 0,06
→
0,02

HƯỚNG DẪN GIẢI

ðÁP ÁN B

MNx Oy = 22*2 = 44 → NxOy là N2O duy nhất

n N x Oy =

CÂU 15 (Cð 2009) : Hồ tan hồn tồn 8,862 gam hỗn hợp gồm Al và Mg vào dung dịch HNO3
lỗng, thu được dung dịch X và 3,136 lít (ở đktc) hỗn hợp Y gồm hai khí khơng màu, trong đó có một
khí hố nâu trong khơng khí. Khối lượng của Y là 5,18 gam. Cho dung dịch NaOH (dư) vào X và đun
nóng, khơng có khí mùi khai thốt ra. Phần trăm khối lượng của Al trong hỗn hợp ban đầu là
A. 12,80%
B. 15,25%
C. 10,52%
D. 19,53%

940,8
= 0,042(mol) → ne nhận = 0,042*8 = 0,336(mol)
1000*22,4

Bảo tồn electron: ne cho = ne nhận ⇔

3,024
* n = 0,336 → M = 9n → Al
M

ðÁP ÁN B
CÂU 12 (Cð 2010) : Cho hỗn hợp gồm 6,72 gam Mg và 0,8 gam MgO tác dụng hết với lượng dư
dung dịch HNO3. Sau khi các phản ứng xảy ra hồn tồn, thu được 0,896 lít một khí X (đktc) và dung
dịch Y. Làm bay hơi dung dịch Y thu được 46 gam muối khan. Khí X là
A. NO2

B. N2O
C. NO
D. N2

•

HƯỚNG DẪN GIẢI
nMg = 0,28 (mol) và nMgO = 0,02 (mol)
Bảo tồn ngun tố Mg: Cả Mg và MgO đều tạo ra muối Mg(NO3 ) 2 :

[HS tự làm theo PP đường chéo]

→ nNO = 0,07 ; n N2 O = 0,07
• X tác dụng NaOH dư khơng có khí thốt ra →khơng có NH4NO3
• Ta có các q trình oxi hố và q trình khử:
Mg → Mg2++2e
Al → Al3++3e
N+5 +3e → NO
2N+5 + 8e → N2O
x
2x
y
3y
0,21 0,07
0,56 ← 0,07

n Mg(NO3 )2 = 0,28 + 0,02 = 0,3 (mol) 
→ m Mg(NO3 )2 = 0,3*148 = 44,4 (g) < 46 (g)
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

HƯỚNG DẪN GIẢI
Khí hố nâu trong khơng khí → NO (M = 30)
5,18* 22,4
MY =
= 37 → 30(NO) < M Y = 37 < N2O (M = 44)
3,136
•

-2-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-3-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 5: NITƠ & HP CHẤT

Đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

•

+5

Áp dụng bảo tồn electron có hệ phương trình:

2x+3y=0,77
x = 0,322
24x+27y=8,862
y = 0,042
0,042*27
%Al =
*100 = 12,8%
8,862
ðÁP ÁN A
CÂU 16 (ðH A 2007): Hòa tan hồn tồn 12 gam hỗn hợp Fe, Cu (tỉ lệ mol 1:1) bằng axit HNO3,
thu được V lít (ở đktc) hỗn hợp khí X (gồm NO và NO2) và dung dịch Y (chỉ chứa hai muối và axit
dư). Tỉ khối của X đối với H2 bằng 19. Giá trị của V là:
A. 2,24.

B. 4,48.

C. 5,60.

D. 3,36.

8
38
NO2 (46)

n NO
8
= =1
n NO2
8

HƯỚNG DẪN GIẢI

NH3 + H 2 O
NH3
Cu2+ 
→ Cu(OH)2 ↓ 
→ [Cu(NH3 )4 ](OH)2 (phức tan)

NH3 + H 2 O
Al3+ 
→ Al(OH)3

+2

0, 01

N + 3e 
→ N(NO)
3a
+5

← a(mol)
+4

ðÁP ÁN B
NHẬN XÉT:
Cu(OH)2, Zn(OH)2, AgOH tạo phức tan với dd NH3 và dd CH3NH2

← a(mol)

+ Bảo tồn electron: 4a = 0,5 → a = 0,125 (mol)
Vhh khí = 22,4(0,125 + 0,125) = 5,6 (lit)
ðÁP ÁN C
CÂU 17 (ðH B 2008): Thể tích dung dịch HNO3 1M (lỗng) ít nhất cần dùng để hồ tan hồn
tồn một hỗn hợp gồm 0,15 mol Fe và 0,15 mol Cu là (biết phản ứng tạo chất khử duy nhất là NO)
A. 1,0 lít.
B. 0,6 lít.
C. 0,8 lít.
D. 1,2 lít
HƯỚNG DẪN GIẢI
• Thể tích dung dịch HNO3 là ít nhất có nghĩa là dung dịch sau phản ứng chỉ chứa muối Fe2+ và Cu2+
Fe → Fe2+ + 2e
0,15 →
0,3 (mol)
Cu → Cu2+ + 2e
0,15 →
0,3(mol)
• Bảo tồn electron:
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

0,01 (mol)

→ m = m Al(OH)3 = 0,01.78 = 0,78(g)

→ N(NO 2 )
N + 1e 

a

N + 3e → N

0,6 →0,2 (mol)
→ n(HNO3) = 4n(NO) = 4.0,2 = 0,8 (mol) → V(HNO3) = 0,8 (lit)
ðÁP ÁN C
Chú ý: Nếu viết phương trình dạng phân tử thì rất phức tạp. Khi đó có thể có những phản ứng xảy ra:
Fe + 4HNO3 → Fe(NO3)3 + NO + H2O
3Cu + 8HNO3 → 3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O
Fe dư + Fe(NO3)3 → Fe(NO3)2
Cu + Fe(NO3)3 → Fe(NO3)2 + Cu(NO3)2

Cu 
→ Cu2+ + 2e
Al 
→ Al3+ + 3e
N+5 + 1e 
→ N+4
x
2x
y
3y
0,06 ← 0,06
 2x + 3y = 0,06
x = 0.015
0,015.64

.100 = 78,05 %
⇔ 
→ %Cu =

64x + 27y = 1,23
 y = 0,01

1,23



8

+ Q trình cho electron:
Fe → Fe3+ + 3e
0,1 →
0,3
Cu → Cu2+ + 2e
0,2
0,1 →
+ Q trình nhận electron:
+5

Đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

+2

CÂU 18 (ðH B 2009): Hồ tan hồn tồn 1,23 gam hỗn hợp X gồm Cu và Al vào dung dịch HNO3
đặc, nóng thu được 1,344 lít khí NO2 (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc) và dung dịch Y. Sục từ từ khí
NH3 (dư) vào dung dịch Y, sau khi phản ứng xảy ra hồn tồn thu được m gam kết tủa. Phần trăm về
khối lượng của Cu trong hỗn hợp X và giá trị của m lần lượt là:
A. 21,95% và 0,78
B. 78,05% và 0,78
C. 78,05% và 2,25
D. 21,95% và 2,25

HƯỚNG DẪN GIẢI

+ ðặt số mol Fe và Cu đều bằng x → 56x + 64x = 12 → x = 0,1 (mol)
+ Áp dụng phương pháp đường chéo:
NO (30)

CHUYÊN ĐỀ 5: NITƠ & HP CHẤT

-4-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

CÂU 19 ( ðH A 2011): ðun nóng m gam hỗn hợp Cu và Fe có tỉ lệ khối lượng tương ứng
7 : 3 với một lượng dung dịch HNO3. Khi các phản ứng kết thúc, thu được 0,75m gam chất rắn,
dung dịch X và 5,6 lít hỗn hợp khí (đktc) gồm NO và NO2 (khơng có sản phẩm khử khác của
N+5). Biết lượng HNO3 đã phản ứng là 44,1 gam. Giá trị của m là:
A. 44,8.
B. 40,5.
C. 33,6.
D. 50,4.
HƯỚNG DẪN GIẢI

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-5-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 5: NITƠ & HP CHẤT

Đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

•
•

n amoninitrat =

CÂU 22 (ðH B 2008): Cho 2,16 gam Mg tác dụng với dung dịch HNO3 (dư). Sau khi phản ứng
xảy ra hồn tồn thu được 0,896 lít khí NO (ở đktc) và dung dịch X. Khối lượng muối khan thu được
khi làm bay hơi dung dịch X là
A. 8,88 gam.
B. 13,92 gam.
C. 6,52 gam.
D. 13,32 gam

Khối lượng chất rắn sau phản ứng 0,75m > 0,7m → Cu chưa phản ứng và Fe vẫn còn dư:
mFe dư = 0,75m – 0,7m = 0,05m (g)
mFe pư = 0,3m – 0,05m = 0,25m (g)
Dung dịch X chứa Fe(NO3)2
Bảo tồn ngun tố N: n HNO3 = 2n Fe(NO3 )2 + n (NO+NO2 )
→ n Fe(NO3 )2 = n Fe pư =

HƯỚNG DẪN GIẢI
Tóm tắt:
2,16g Mg

0, 7 − 0,25
= 0,225 (mol)
2

nMg =
Mg → Mg2+
0,09 →

• 0,25m = 0,225.56 → m = 50,4 (g)
ðÁP ÁN D

+5

CÂU 20 (ðH B 2009): Cho 61,2 gam hỗn hợp X gồm Cu và Fe3O4 tác dụng với dung dịch HNO3
lỗng, đun nóng và khuấy đều. Sau khi các phản ứng xảy ra hồn tồn, thu được 3,36 lít khí NO (sản
phẩm khử duy nhất, ở đktc), dung dịch Y và còn lại 2,4 gam kim loại. Cơ cạn dung dịch Y, thu được m
gam muối khan. Giá trị của m là:
A. 151,5.
B. 97,5.
C. 137,1.
D. 108,9.

•

Fe3O4 + 2e 
→ 3Fe2+
y →
2y
3y

0,896 lit NO + muối = ?

2,16

= 0,09(mol) ; n(NO) = 0,896 = 0,04(mol)
24
22,4
+ 2e
0,18 mol
+2

N + 3e → N
•

0,12 ← 0,04(mol)
ne cho > ne nhận → tạo thêm sản phẩm khử là muối amoni NH4NO3
+5

-3

N + 8e → N
n(NH4NO3) =

Cu 
→ Cu2+ + 2e
x →
2x

CÂU 23 (Cð 2012): Hòa tan hồn tồn 8,9 gam hỗn hợp gồm Mg và Zn bằng lượng vừa đủ 500 ml
dung dịch HNO3 1M. Sau khi các phản ứng kết thúc, thu được 1,008 lít khí N2O (đktc) duy nhất và
dung dịch X chứa m gam muối. Giá trị của m là
A. 34,10
B. 31,32
C. 34,32

D. 33,70

64x + 232y = 61,32 - 2,4
x = 0,375

⇔ 
• Lập hệ phương trình: 

 y = 0,15
2x = 2y + 0,45


•

HƯỚNG DẪN GIẢI
n N2O = 0,045 mol

Muối thu được sau phản ứng là: Cu(NO3)2 và Fe(NO3)2
m = 0,375.188 + 0,15.3.180 = 151,5 (g)
ðÁP ÁN A

Cách 1: Viết phương trình phân tử

TÍNH KHỐI LƯỢNG MUỐI NITRAT

• n HNO3 (pư)

CÂU 21 (Cð 2011): Hòa tan hồn tồn 13,00 gam Zn trong dung dịch HNO3 lỗng, dư thu được dung
dịch X và 0,448 lít khí N2 (đktc). Khối lượng muối trong dung dịch X là
A.18,90 gam

B. 37,80 gam
C. 39,80 gam
D. 28,35 gam
HƯỚNG DẪN GIẢI
So sánh số mol electron cho- nhận:
n echo > n e nhận(N2)→ tạo muối amoni NH4NO3
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

HNO3
dư

0,18 − 0,12
= 0, 0075(mol)
8
m(muối) = m(Mg(NO3)2 + m(NH4NO3) = 0,09.148 + 0,0075.80 = 13,92 (g)
ðÁP ÁN B

HƯỚNG DẪN GIẢI
Kim loại còn lại là Cu → phản ứng tạo muối Fe2+
Gọi x là số mol Cu tham gia phản ứng và y là số mol Fe3O4

N+5 + 3e 
→ N+2
0,45 ← 0,15

Đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

0, 4 − 0,2
= 0, 025 → mmuối = (02.189) +(0.025.80) = 39,8 (g)
8

ðÁP ÁN C



0,75m (g) rắn
Cu : 0, 7m 0,7 (mol) HNO3 
m(g) 
→ dd X: Fe(NO3 )2
Fe : 0,3m

0,56 (lit) NO

NO2
•

CHUYÊN ĐỀ 5: NITƠ & HP CHẤT

4M + 10HNO3 
→ 4M(NO3)2 + N2O + 5H2O
0,5
←
0,045 (mol)
= 0,045.10 = 0,45 mol < 0,5 → tạo sản phẩm khử khác là NH4NO3

4M + 10HNO3 
→ 4M(NO3)2 + NH4NO3 + 3H2O
0,05(mol)
→
0,005
• Vậy m muối = 8,9 + 62.( 8.0,045+8.0,005) + 80.0.005 = 34,1 (g)

Cách 2: Bảo tồn electron
→ N2O + 5H2O
10H+ + 2NO3- +8e 

-6-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-7-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 5: NITƠ & HP CHẤT

Đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

CHUYÊN ĐỀ 5: NITƠ & HP CHẤT
0, 06 0, 08
>
→ Cu dư
3
8

n H+ = 10. n N2O = 0,45 (mol) < 0,5 → tạo sản phẩm khử khác là NH4NO3

10H + 2NO3 +8e 
→ NH4NO3 + 3H2O
0,5 - 0,45
→
0,005 (mol)
Vậy m muối = 8,9 + 62.( 8.0,045+8.0,005) + 80.0.005 = 34,1 (g)
ðÁP ÁN A
CHÚ Ý:
Bài tốn kim loại tác dụng với axit nitric, u cầu tính khối lượng muối thu được
thì HS phải kiểm tra xem có tạo muối nitrat hay khơng
+

-

⇒ n NO =

TN2:

HƯỚNG DẪN GIẢI
Quy tắc đường chéo:

2
⇒ n NO = n Cu = 0,04 (mol) → V2 = 0,896 (lit)
3
V2 = 2V1
ðÁP ÁN B

CÂU 26 (ðH A 2008): Cho 3,2 gam bột Cu tác dụng với 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm HNO3 0,8M
và H2SO4 0,2M. Sau khi các phản ứng xảy ra hồn tồn, sinh ra V lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất,
ở đktc). Giá trị của V là

A. 0,746
B. 0,448
C. 0,672
D. 1,792
HƯỚNG DẪN GIẢI

n NO 11,2
=
=4
n N2O 2,8

HNO3 0,8M
3,2g Cu + 100ml hh

→ nNO = 0,2 mol và n N2 O =0,05 mol

nCu = 0,05 mol;

Gọi số mol muối NH4NO3 là x mol. Ta có:
n NO − (tm) = 8x + 3nNO + 8 n N2 O = 8x + 1 (mol)

Phản ứng : 3Cu
+
Ban đầu :
0,05
Pư :
0,015
→ VNO = 0,03 . 22,4 = 0,672 (lít)

3

Bảo tồn ngun tố N : (8x + 1 ) + 2x + 0,2.1 + 0,05.2 = 1,425 → x = 0,0125 mol
Khối lượng hỗn hợp muối = 29 + (8.0,0125 + 1).62 + 80.0,0125 = 98,2 (gam)
Chú ý: Có thể dựa vào 2 bán phản ứng để tìm số mol NH4NO3
ðÁP ÁN A

•

D. V2 = 1,5V1.

HƯỚNG DẪN GIẢI
nCu = 0,06 (mol); n(HNO3) = 0,08 (mol); n(H2SO4) = 0,04 (mol)

∑n
TN1:

+

H+

= 0,16 (mol)

-

3Cu + 8H + 2NO3 → 3Cu2+ + 2NO + 4H2O

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

+

8H
0,12
0,12

nCu2+ = 0,16 (mol);

2) Cho 3,84 gam Cu phản ứng với 80 ml dung dịch chứa HNO3 1M và H2SO4 0,5 M thốt ra V2
lít NO.
Biết NO là sản phẩm khử duy nhất, các thể tích khí đo ở cùng điều kiện. Quan hệ giữa V1 và V2 là
C. V2 = 2,5V1.

n NO - = 0,08 mol

n H+ = 0,08 + 0,04 = 0,12 mol;

+ 2NO3
0,08
0,03

–

→

3Cu
0

3

2+

+

2 NO
0
0,03

+ 4 H2O
0

ðÁP ÁN C

CÂU 25 (ðH B 2007): Thực hiện hai thí nghiệm:
1) Cho 3,84 gam Cu phản ứng với 80 ml dung dịch HNO3 1M thốt ra V1 lít NO.

B. V2 = 2V1.

V lit NO

H2SO4 0,2M

CÂU 27 (ðH B 2009) : Cho m gam bột Fe vào 800 ml dung dịch hỗn hợp gồm Cu(NO3)2 0,2M và
H2SO4 0,25M. Sau khi các phản ứng xảy ra hồn tồn, thu được 0,6m gam hỗn hợp bột kim loại và V
lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở đktc). Giá trị của m và V lần lượt là
A. 17,8 và 4,48.
B. 17,8 và 2,24.
C. 10,8 và 4,48.
D. 10,8 và 2,24.

KIM LOẠI/Fe2+ + HỖN HỢP (H+ + NO3-)

A. V2 = V1.

2
n + = 0,02 (mol) → V1 = 0,02*22,4 = 0,448 (lit)
8 H
3Cu + 8H+ + 2NO3- → 3Cu2+ + 2NO + 4H2O

0,06 0,16 0, 08
=
<
→ NO3- dư, Cu và H+ vừa hết
3
8
2

CÂU 24 (ðH B 2012): Cho 29 gam hỗn hợp gồm Al, Cu và Ag tác dụng vừa đủ với 950 ml dung dịch
HNO3 1,5M, thu được dung dịch chứa m gam muối và 5,6 lít hỗn hợp khí X (đktc) gồm NO và N2O.
Tỉ khối của X so với H2 là 16,4. Giá trị của m là
A. 98,20
B. 97,20
C. 98,75
D. 91,00

⇒

Đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

-8-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”

ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

HƯỚNG DẪN GIẢI
n NO - = 0,32 (mol);
3

nH+ = 0,4 (mol)

Sau phản ứng thu được hỗn hợp kim loại (Fe và Cu) → tạo muối Fe2+
3Fe + 2NO3- + 8H+ 
→ 3Fe2+ + 2NO + 4H2O
0,15 ←
0,4
→
0,1

(1)

Fe + Cu2+ 
→ Fe2+ + Cu
(2)
→ 0,16
0,16 ← 0,16
Phản ứng (1) làm cho Fe ban đầu bị hòa tan một phần
Phản ứng (2) làm cho Fe ban đầu tăng thêm một phần
Ta có: m – 0,15.56 (1) + mtăng(2) = 0,6m
m – 0,15.56 + 8.0,16 = 0,6 m
→ m = 17,8 g
ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-9-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:


CHUYÊN ĐỀ 5: NITƠ & HP CHẤT

Đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

CHUYÊN ĐỀ 5: NITƠ & HP CHẤT

Đăng tải trên Website: www.hoahoc.edu.vn

V = 0,1.22,4 = 2,24 lít
ðÁP ÁN B
CÂU 28 (ðH B 2010): Cho 0,3 mol bột Cu và 0,6 mol Fe(NO3)2 vào dung dịch chứa 0,9 mol H2SO4
(lỗng). Sau khi các phản ứng xảy ra hồn tồn, thu được V lít khí NO (sản phẩm khử duy nhất, ở
đktc). Giá trị của V là:
A. 6,72
B. 8,96
C. 4,48
D. 10,08
HƯỚNG DẪN GIẢI
nNO3 = 0,6.2 = 1,2 mol ;
•

ðÁP ÁN B

n H+ = 0,9.2 = 1,8 mol

-

CÂU 31 (ðH B 2011): Cho 1,82 gam hỗn hợp bột X gồm Cu và Ag (tỉ lệ số mol tương ứng 4 : 1) vào
30 ml dung dịch gồm H2SO4 0,5M và HNO3 2M, sau khi các phản ứng xảy ra hồn tồn, thu được a
mol khí NO (sản phẩm khử duy nhất của N+5). Trộn a mol NO trên với 0,1 mol O2 thu được hỗn hợp
khí Y. Cho tồn bộ Y tác dụng với H2O, thu được 150 ml dung dịch có pH = z. Giá trị của z là:
A. 1
B. 3
C. 2
D. 4

Theo dãy điện hóa thì Cu phản ứng trước ion Fe2+
3Cu + 8H + 2NO3 
→ 3Cu + 2NO + 4H2O
0,3 → 0,8
0,2 mol
+

-

2+

3Fe2+ + 4H+ + NO3- 
→ 3Fe3+ + NO + 2H2O
0,6 → 0,8 mol
0,2 mol
• V = (0,2 + 0,2).22,4 = 8,96 lít
ðÁP ÁN B

HƯỚNG DẪN GIẢI

∑n

CÂU 29 (Cð 2010): Cho a gam Fe vào 100 ml dung dịch hỗn hợp gồm HNO3 0,8M và Cu(NO3)2 1M.
Sau khi các phản ứng xảy ra hồn tồn, thu được 0,92a gam hỗn hợp kim loại và khí NO (sản phẩm
khử duy nhất của N ). Gía trị của a là
A. 8,4
B. 5,6

•

H+

C. 11,2

HƯỚNG DẪN GIẢI
= 0,08 (mol); n - = 0,28 (mol); n
NO3

= 0,1 (mol)

4NO2 + O2
0,015

Fe + 2Fe3+ 
→ 3Fe2+
0,01 ← 0,02

+ 2H2O 

→

4HNO3
0,015

O2
H 2 O + O2
NO 
→ NO2 
→ HNO3

Ta có: 3.nNO < 4.n O2 → O2 dư nên: n HNO3 = n NO = 0, 015(mol)

CÂU 30 ( ðH A 2011): Cho 7,68 gam Cu vào 200 ml dung dịch gồ m HNO3 0,6M và H2SO4
0,5M. Sau khi các phản ứng xảy ra hồn tồn (sản phẩm khử duy nhất là NO), cơ cạn cẩn thận tồn
bộ dung dịch sau phản ứng thì khối lượng muố i khan thu được là :
A. 20,16 gam.
B. 19,76 gam.
C. 19,20 gam.
D. 22,56 gam.

ðÁP ÁN A
BÀI TỐN NH3
CÂU 32 (ðH A 2010): Hỗn hợp khí X gồm N2 và H2 có tỉ khối so với He bằng 1,8. ðun nóng X một
thời gian trong bình kín (có bột Fe làm xúc tác), thu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối so với He bằng 2.
Hiệu suất của phản ứng tổng hợp NH3 là:
A. 50%
B. 36%
C. 40%
D. 25%

HƯỚNG DẪN GIẢI

NO (sản phẩm khử duy nhất)
HNO3 0,6M
7,68 (g) Cu + 200 ml dd 

→
H 2 SO 4 0,5M
m muối = ?

= 0,32 (mol) ; n NO - = 0,12 (mol) ; n SO 2- = 0,1 (mol)
3

= 0,02.2 +0,005.1 = 0,045 (mol)

0, 015
→ CM(HNO3 ) =
= 0,1 (M) → Vậy pH= 1
0,15
Chú ý: Xét q trình chuyển hóa:

Fe + Cu2+ 
→ Fe2+ + Cu
0,1
0,1 ← 0,1 →
• Theo đề bài: a – 0,13.56 + 0,1.64 = 0,92a → a = 11
ðÁP ÁN D

H+

e cho

-

2NO + O2 
→ 2NO2
0,015 0,0075
0,015

Fe + 4H+ + NO3- 
→ Fe3+ + NO + 2H2O
0,02 ← 0,08
→
0,02

∑n

∑n

4H +NO3 + 3e 
→ NO + 2H2O
0,06
0,045
0,015
→ Ag, Cu đã phản ứng hết.

Sau phản ứng thu hỗn hợp kim loại Fe và Cu → Tạo Fe2+

nCu = 0,12 mol ;

3

→ nCu = 0,02 và nAg =0,005
+

D. 11,0

Cu2+

= 0,09 mol và n NO − = 0,06 (dư)

4x.64 + 108x = 1,82 → x = 0,005
Hai kim loại Cu và Ag là chất khử →

+5

n

H

+

4

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

•

-10-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email:

HƯỚNG DẪN GIẢI
Áp dụng phương pháp đường chéo cho hỗn hợp X:

ThS. LƯU HUỲNH VẠN LONG (Giảng viên Trường ðH Thủ Dầu Một- Bình Dương)

-11-

“CHUN: Bồi dưỡng kiến thức – Luyện thi TN THPT – Cð & ðH mơn HĨA HỌC”
ðể tìm hiểu và đăng ký học, hãy liên lạc đến SðT: 0986.616.225 (T.Long). Email: