Nâng cao năng lực lực lượng hoa tiêu tại công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên hoa tiêu hàng hải khu vực II

ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
Viện sau đại học

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Tên đề tài:
Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách nhiệm
hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

Họ và tên: NGUYỄN TIÊN
SƠN
Lớp: CH21L
Chuyên ngành: Kinh tế phát
triển
GVHD: GS.TS. NGÔ THẮNG
LỢI

Hà Nội, 9/2014


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

MỤC LỤC
MỤC LỤC..............................................................................................................................2
LỜI MỞ ĐẦU........................................................................................................................5
1.Lý do chọn đề tài ............................................................................................................5
2.Mục tiêu nghiên cứu........................................................................................................7
3.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu...................................................................................7

4.Phương pháp nghiên cứu.................................................................................................7
5.Tổng quan các nghiên cứu liên quan ..............................................................................8
6.Kết cấu của luận văn:......................................................................................................9
CHƯƠNG 1..........................................................................................................................10
KHUNG LÝ THUYẾT ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC LỰC LƯỢNG HOA TIÊU HÀNG HẢI
..............................................................................................................................................10
1.Năng lực Hoa tiêu hàng hải và các yếu tố cấu thành năng lực Hoa tiêu hàng hải .......10
1.1.Tổng quan về lực lượng hoa tiêu hàng hải.............................................................10
1.1.1.Khái niệm Hoa tiêu hàng hải...............................................................................12
1.1.2.Lực lượng Hoa tiêu hàng hải ..............................................................................12
1.2.Năng lực lực lượng Hoa tiêu hàng hải...................................................................13
1.2.1.Khái niệm và các yếu tố cấu thành năng lực Hoa tiêu hàng hải .........................13
1.2.2.Các nhân tố tác động đến năng lực Hoa tiêu hàng hải .......................................31
2.Đánh giá năng lực của lực lượng Hoa tiêu hàng hải theo khung năng lực...................35
2.1.Khung năng lực..........................................................................................................35
2.1.1.Khái niệm khung năng lực .....................................................................................35
2.1.2. Vai trò của khung năng lực....................................................................................35
2.2.Xây dựng khung năng lực để đánh giá năng lực lực lượng Hoa tiêu hàng hải..........41
2.2.1.Xây dựng bảng xác định nhiệm vụ của lực lượng Hoa tiêu....................................42
[NGUYỄN TIÊN SƠN]
2


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

2.2.2.Xây dựng bảng yêu cầu về Đạo đức nghề nghiệp Hoa tiêu hàng hải......................44
Bảng 1.2. Bảng yêu cầu về năng lực Đạo đức nghề nghiệp.............................................44

2.2.3.Bảng yêu cầu về năng lực Kiến thức chuyên môn Hoa tiêu hàng hải.....................45
Bảng 1.3. Bảng yêu cầu năng lực kiến thức chuyên môn của Hoa tiêu hàng hải............45
2.2.4.Xây dựng bảng yêu cầu Sức khỏe Hoa tiêu hàng hải..............................................50
Bảng 1.3. Bảng yêu cầu năng lực sức khỏe Hoa tiêu hàng hải........................................50
2.2.5.Xây dựng bảng yêu cầu về kỹ năng nghiệp vụ........................................................51
Bảng 1.4. Bảng yêu cầu về năng lực kỹ năng làm việc của Hoa tiêu hàng hải................52
2.3.Xây dựng thang điểm đánh giá năng lực lực lượng Hoa tiêu hàng hải......................54
2.3.1.Xây dựng thang điểm đánh giá và xếp loại Hoa tiêu theo thang điểm đánh giá.....54
2.3.2.Phương pháp đánh giá năng lực lực lượng Hoa tiêu hàng hải ...............................54
CHƯƠNG 2..........................................................................................................................57
ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC LỰC LƯỢNG HOA TIÊU TẠI CÔNG TY TRÁCH NHIỆM
HỮU HẠN MỘT THÀNH VIÊN HOA TIÊU HÀNG HẢI KHU VỰC II........................57
1.Giới thiệu chung về Công ty TNHHMTV Hoa tiêu hàng hải khu vực II.....................57
1.1.Giới thiệu về Công ty TNHH MTV Hoa tiêu hàng hải khu vực II............................57
1.2.Quá trình hình thành và phát triển Công ty................................................................59
1.3.Chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức của Công ty....................................................61
2.Thực trạng năng lực lực lượng Hoa tiêu hàng hải trong Công ty TNHHMTV Hoa tiêu
hàng hải khu vực II ..........................................................................................................82
2.1. Tổ chức điều tra và tổng hợp kết quả........................................................................82
2.1.1.Mô tả phương pháp ................................................................................................83
2.1.2.Tổng hợp kết quả điều tra .....................................................................................121
2.2. Đánh giá năng lực của lực lượng Hoa tiêu hàng hải tại Công ty TNHHMTV Hoa
tiêu hàng hải khu vực II..................................................................................................130
2.2.1.Xếp loại lực lượng Hoa tiêu theo bảng điểm........................................................130
[NGUYỄN TIÊN SƠN]
3


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

2.2.2.Đánh giá năng lực lực lượng hoa tiêu...................................................................133
CHƯƠNG 3........................................................................................................................144
NHỮNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC LỰC LƯỢNG HOA TIÊU TẠI CÔNG
TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN MỘT THÀNH VIÊN HOA TIÊU HÀNG HẢI KHU
VỰC II................................................................................................................................144
1.Định hướng nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu của Công ty................................144
1.1.Dự báo nhu cầu lực lượng Hoa tiêu hàng hải của công ty đến 2020.......................144
1.2.Định hướng nâng cao năng lực lực lượng hoa tiêu..................................................149
2.Những giải pháp nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu hàng hải tại Công ty
TNHHMTV Hoa tiêu hàng hải khu vực II.....................................................................155
2.1.Chính sách tuyển dụng dựa trên cơ sở đánh giá qua Khung năng lực.....................155
2.2. Bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho lực lượng Hoa tiêu và các phòng ban..............156
2.3. Hoàn thiện các các chế độ đãi ngộ và kỷ luật đối với lực lượng Hoa tiêu .............168
2.4. Tạo môi trường sống, học tập, làm việc, vui chơi tốt hơn cho lực lượng Hoa tiêu 169
KẾT LUẬN........................................................................................................................172
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................................176
5)Nghị định số 173/2007/NĐ-CP của Chính phủ: Về tổ chức và hoạt động của hoa tiêu
hàng hải..............................................................................................................................176

[NGUYỄN TIÊN SƠN]
4


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

LỜI MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong bối cảnh ngành Giao thông Vận tải nói chung và hàng
hải nói riêng đang trên đà phát triển và hội nhập sâu rộng với kinh tế
thế giới.
Hệ thống cảng biển Việt Nam đang ngày càng mở rộng, phát
triển với số lượng tàu thuyền ra vào không ngừng gia tăng, đặc biệt
là các tàu có tải trọng lớn.
Cả nước hiện nay có 12 tổ chức Hoa tiêu với gần 300 Hoa
tiêu các hạng. Năm 2013, số lượng tàu do các công ty Hoa tiêu dẫn
dắt là gần 60.000 lượt ra vào các cảng với khối lượng hàng hóa lưu
thông gần 300 triệu tấn.
Từ thực trạng trên, đội ngũ Hoa tiêu hàng hải phải nhanh chóng
nâng cao năng lực, tích cực tham gia các diễn đàn trong nước (Hiệp
hội Hoa tiêu Hàng hải Việt Nam) và quốc tế (Hiệp hội Hoa tiêu
Hàng hải Quốc tế), liên tục nắm bắt thông tin, tiếp cận với công
nghệ mới để hoàn thành tốt nhiệm vụ, đáp ứng kịp thời cho nhu cầu
vận tải, nhu cầu xuất nhập khẩu bằng đường biển, góp phần vào sự
nghiệp chung của ngành hàng hải nước ta.
Tuy nhiên, lực lượng Hoa tiêu hàng hải Việt Nam hiện nay
còn một số nhược điểm nhất định. Đầu tiên là trình độ ngoại ngữ
cùng với khả năng sử dụng các trang thiết bị hiện đại trên buồng lái
[NGUYỄN TIÊN SƠN]
5


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách

nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

còn nhiều hạn chế. Bên cạnh đó là đội ngũ Hoa tiêu còn làm việc
dựa nhiều trên kinh nghiệm(thợ lành nghề), chưa ứng dụng được tư
duy khoa học vào trong công việc (kỹ sư điều khiển tàu biển). Cuối
cùng là tính hội nhập của đội ngũ Hoa tiêu chưa cao, chưa tham gia
tích cực vào các diễn đàn Hoa tiêu trong khu vực và quốc tế dẫn đến
chậm chạp trong việc nắm bắt thông tin.
Tác giả chọn công ty Trách nhiệm Hữu hạn một thành viên
Hoa tiêu hàng hải khu vực II để nghiên cứu vì những lí do như sau:
- Thứ nhất, vì Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên
Hoa tiêu hàng hải khu vực II được đánh giá là một trong những đơn
vị tiên phong, đi đầu khối Hoa tiêu hàng hải trong việc xây dựng
chương trình đào tạo hoa tiêu. Trong 20 năm xây dựng, trưởng
thành và phát triển của mình đã đào tạo được một đội ngũ Hoa tiêu
hàng hải có trình độ chuyên môn cao và kinh nghiệm dày dạn.
- Thứ hai là lượng tàu thuyền ra vào cảng Hải Phòng rất lớn.
Năm 2013, lượng tàu biển đến với Hải Phòng đạt hơn 20.000 lượt
chiếc, lượng hàng hóa qua cảng biển Hải Phòng hơn 50 triệu tấn.
- Thứ ba là hầu hết các cảng biển khu vực Hải Phòng nằm sâu
trong đất liền hàng chục hải lý, các cầu tàu nằm dọc bờ sông, luồng
quốc gia cũng chính là vùng nước trước bến, vừa hẹp lại bị biến
động liên tục do sa bồi dẫn đến khả năng khai thác của các cảng khu

[NGUYỄN TIÊN SƠN]
6


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

vực Hải Phòng bị hạn chế, gây khó khăn cho Hoa tiêu khi dẫn tàu,
tiềm ẩn nguy cơ va chạm, hệ số an toàn thấp.
Từ những lý do trên, việc nghiên cứu đề tài: “Nâng cao năng
lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty Trách nhiệm Hữu hạn một thành
viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II” là rất cần thiết để khắc phục
những nhược điểm đang gặp phải, đảm bảo tính hội nhập và phát
triển.
2. Mục tiêu nghiên cứu
- Nghiên cứu xây dựng khung đánh giá năng lực Hoa tiêu.
- Đánh giá năng lực Hoa tiêu của Công ty trách nhiệm hữu hạn
một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II.
- Đưa ra định hướng và giải pháp nâng cao năng lực cho Hoa
tiêu hàng hải khu vực II.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
- Đối tượng nghiên cứu: năng lực đội ngũ Hoa tiêu hàng hải.
- Phạm vi nghiên cứu: toàn bộ lực lượng Hoa tiêu của Công ty
trách nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II.
4. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp thu thập dữ liệu:

[NGUYỄN TIÊN SƠN]
7


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách

nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

+ Thu thập dữ liệu sơ cấp từ cuộc khảo sát năng lực đội ngũ
Hoa tiêu tại Công ty Trách nhiệm Hữu hạn một thành viên
Hoa tiêu hàng hải khu vực II.
+ Dữ liệu thứ cấp do Hiệp hội Hoa tiêu hàng hải Việt Nam
cung cấp.
- Phương pháp giải quyết vấn đề:
Đề tài dùng phương pháp định tính kết hợp với phương pháp
định lượng để đánh giá chất lượng đội ngũ Hoa tiêu hàng hải Việt
Nam.
5. Tổng quan các nghiên cứu liên quan
- Luận văn: “ Nâng cao năng lực cán bộ cơ quan Trung ương
Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam giai đoạn 2007- 2015” lấy nguồn tại
trang web: Idoc.vn
- Luận văn:“Nâng cao năng lực đội ngũ kiểm toán tại Công ty
TNHH Kiểm toán và Tư vấn Apec” của Trần Thị Thu Huyềntrường đại học Kinh Tế Quốc Dân.
Bài dịch: “Phát triển khung đo năng lực nhân viên” được thực
hiện bởi Vũ Thanh Tùng - DOANHNHAN247.NET
Bài giảng: “ Xây dựng mô hình năng lực và đánh giá năng lực
nhân sự” của giảng viên Ngô Quý Nhâm(MBA)- Đại học Ngoại
Thương
[NGUYỄN TIÊN SƠN]
8


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

6. Kết cấu của luận văn:
Nội dung luận văn gồm 3 chương không kể chương mở đầu và kết
luận:
Chương I: Khung lý thuyết đánh giá năng lực lực lượng Hoa tiêu
hàng hải.
Chương II: Đánh giá năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II.
Chương III: Những giải pháp nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu
tại Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải
khu vực II.

[NGUYỄN TIÊN SƠN]
9


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

CHƯƠNG 1
KHUNG LÝ THUYẾT ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC LỰC LƯỢNG
HOA TIÊU HÀNG HẢI
1. Năng lực Hoa tiêu hàng hải và các yếu tố cấu thành năng lực
Hoa tiêu hàng hải
1.1. Tổng quan về lực lượng hoa tiêu hàng hải
a. Tổ chức Hoa tiêu hàng hải
1. Tổ chức Hoa tiêu hàng hải là tổ chức cung cấp dịch vụ dẫn
tàu biển ra, vào cảng biển, hoạt động trong một vùng Hoa tiêu

hàng hải bắt buộc của Việt Nam.
2. Chính phủ quy định về tổ chức và hoạt động của Hoa tiêu
hàng hải.
b. Danh sách 12 công ty Hoa tiêu

Hiện nay Hoa tiêu hàng hải Việt Nam có 12 Công ty Hoa tiêu
khu vực trong cả nước, bao gồm:
1. Công ty TNHH MTV Hoa tiêu hàng hải khu vực I: đảm
nhận Hoa tiêu dẫn tàu khu vực phía Nam.
2. Công ty TNHH MTV Hoa tiêu hàng hải khu vực II: đảm
nhận Hoa tiêu dẫn tàu khu vực Hải Phòng và từ Quảng Bình trở ra.
3. Công ty TNHH MTV Hoa tiêu hàng hải khu vực III: đảm
[NGUYỄN TIÊN SƠN]
10


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

nhận Hoa tiêu dẫn tàu khu vực Quảng Ninh và vùng Đông Bắc.
4. Công ty TNHH MTV Hoa tiêu hàng hải khu vực IV: đảm
nhận Hoa tiêu dẫn tàu khu vực Đà Nẵng, Quảng Nam, Thừa Thiên
– Huế.
5. Công ty TNHH MTV Hoa tiêu hàng hải khu vực V: đảm
nhận Hoa tiêu dẫn tàu khu vực Sông Hậu, Hòn Chông, Bình trị.
6. Công ty TNHH MTV Hoa tiêu hàng hải khu vực VI: đảm
nhận Hoa tiêu dẫn tàu khu vực Nghệ An.
7. Công ty TNHH MTV Hoa tiêu hàng hải khu vực VII: đảm

nhận Hoa tiêu dẫn tàu khu vực Bình Định.
8. Công ty TNHH MTV Hoa tiêu hàng hải khu vực VIII: đảm
nhận Hoa tiêu dẫn tàu khu vực Nha Trang Khánh Hoà.
9. Công ty TNHH MTV Hoa tiêu hàng hải khu vực IX: đảm
nhận Hoa tiêu dẫn tàu khu vực Dàn khoan.
10. Xí nghiệp Hoa tiêu Vũng Tàu (trực thuộc Cty DV và VTB
Vũng Tàu): đảm nhận Hoa tiêu dẫn tàu luồng Thị Vải, Dầu khí,
Sông Dinh (thuộc tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, Đồng Nai).
11. Công ty TNHH MTV Hoa tiêu hàng hải - TKV: đảm nhận
Hoa tiêu dẫn tàu khu vực Quảng Ninh. (thuộc Tập đoàn công
nghiệp than – khoáng sản Việt Nam).
12. Công ty TNHH MTV Hoa tiêu Tân Cảng: đảm nhận Hoa
[NGUYỄN TIÊN SƠN]
11


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

tiêu dẫn tàu khu vực luồng sông Cát Lái. (thuộc Tổng Công ty Tân
Cảng Sài Gòn).
Các Công ty TNHH MTV Hoa tiêu hàng hải khu vực I –> IX
có chủ sỡ hữu là Bộ Giao thông vận tải.
1.1.1.Khái niệm Hoa tiêu hàng hải
a. Khái niệm:
Hoa tiêu hàng hải là đội ngũ những chuyên gia kỹ thuật hoạt
động chuyên ngành trong lĩnh vực điều động và dẫn dắt tàu
tại những khu vực như: trong phạm vi những bến cảng, những

tuyến luồng hàng hải phức tạp, nguy hiểm đòi hỏi có sự tinh
thông về điều khiển tàu kết hợp với các hiểu biết địa phương.
b. Địa vị pháp lý của Hoa tiêu hàng hải
1. Hoa tiêu hàng hải là người cố vấn cho thuyền trưởng điều
khiển tàu phù hợp với điều kiện hàng hải ở khu vực dẫn tàu
của Hoa tiêu hàng hải. Việc sử dụng Hoa tiêu hàng hải không
miễn trách nhiệm chỉ huy tàu của thuyền trưởng.
2. Trong thời gian dẫn tàu, Hoa tiêu hàng hải thuộc quyền chỉ
huy của thuyền trưởng tàu được dẫn.
3. Thuyền trưởng có quyền lựa chọn Hoa tiêu hàng hải hoặc
đình chỉ hoạt động của Hoa tiêu hàng hải và yêu cầu thay thế
Hoa tiêu hàng hải khác.
1.1.2.Lực lượng Hoa tiêu hàng hải
Lực lượng Hoa tiêu hàng hải: là tổng số những chuyên gia kỹ
thuật hoạt động chuyên ngành trong lĩnh vực điều động và dẫn dắt
[NGUYỄN TIÊN SƠN]
12


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

tàu tại những khu vực như: trong phạm vi những bến cảng, những
tuyến luồng hàng hải phức tạp, nguy hiểm đòi hỏi có sự tinh thông
về điều khiển tàu kết hợp với các hiểu biết địa phương, đang trực
tiếp tham gia điều động và dẫn dắt tàu
Khái niệm này loại trừ những Hoa tiêu đang làm công tác
quản lý, đã về hưu, hoa tiêu thực tập hoặc các trường hợp khác mà

không trực tiếp tham gia điều động và dẫn dắt tàu.
Cả nước hiện nay có 12 tổ chức Hoa tiêu với lực lượng gần
300 Hoa tiêu các hạng.
1.2. Năng lực lực lượng Hoa tiêu hàng hải
Năng lực lực lượng Hoa tiêu hàng hải là khái niệm thể hiện
chất lượng của tổng số các cá nhân mỗi Hoa tiêu trong công việc.
Do đó phát triển năng lực lực lượng Hoa tiêu để đáp ứng yêu
cầu hội nhập và thay đổi của ngành Hàng hải là vấn đề cấp bách
đang được đặt ra. Các nhà quản lý cần tuyển chọn, đào tạo cho mình
một đội ngũ Hoa tiêu phù hợp với sự phát triển của toàn ngành
trong tương lai.
1.2.1.Khái niệm và các yếu tố cấu thành năng lực Hoa tiêu hàng
hải
Năng lực Hoa tiêu hàng hải là tổng hợp các yếu tố chủ quan
của Hoa tiêu bao gồm: đạo đức nghề nghiệp, kiến thức chuyên môn,

[NGUYỄN TIÊN SƠN]
13


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

thể lực chuyên ngành và kỹ năng nghiệp vụ để hoàn thành tốt công
việc điều động và dẫn dắt tàu.
Năng lực Hoa tiêu = Đạo đức nghề nghiệp + kiến thức chuyên
môn + thể lực chuyên ngành + kỹ năng nghiệp vụ
a. Đạo đức nghề nghiệp

Đạo đức nghề nghiệp là hệ thống các nguyên tắc, chuẩn mực
có tác dụng hướng dẫn hành vi của người Hoa tiêu khi hành nghề.
Những biểu hiện ra bên ngoài của người Hoa tiêu (thái độ, cử
chỉ, ngôn ngữ, hành động…) sẽ được những người liên quan (người
quản lý, khách hàng, đồng nghiệp…) và chính lương tâm người đó
phán xét là đúng hay sai, thiện hay ác, tốt hay xấu, phải hay trái…và
cuối cùng kết luận là hợp đạo đức hay phi đạo đức
Một cách khái quát, có thể hiểu rằng tinh thần cốt lõi của đạo
đức nghề nghiệp của người Hoa tiêu chính là sự tận tâm, chuyên cần
với công việc, tôn trọng mọi người và biết bảo vệ môi trường.
Đạo đức nghề nghiệp đối với lực lượng Hoa tiêu hàng hải theo
quy định của pháp luật như sau:
1. Tâm huyết với nghề nghiệp, có ý thức giữ gìn danh dự,
lương tâm của người cố vấn; có tinh thần đoàn kết, thương yêu,
giúp đỡ đồng nghiệp trong cuộc sống và trong công tác; có lòng
nhân ái, bao dung, độ lượng, đối xử hoà nhã với người cần tư vấn,

[NGUYỄN TIÊN SƠN]
14


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

đồng nghiệp; sẵn sàng giúp đỡ, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp
chính đáng của người cần tư vấn, đồng nghiệp và cộng đồng.
2. Tính độc lập cao, chính trực,tận tuỵ với công việc; tuân thủ
chuẩn mực chuyên môn, thực hiện đúng điều lệ, quy chế, nội quy

của đơn vị, công ty, của ngành.
3. Công bằng,chu đáo trong hướng dẫn Hoa tiêu thực tập và
làm việc với các bên, đánh giá đúng thực chất năng lực của Hoa
tiêu thực tập,
4. Thực hiện phê bình và tự phê bình thường xuyên, nghiêm
túc; thường xuyên học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ,
ngoại ngữ, sử dụng trang thiết bị hiện đại để hoàn thành tốt nhiệm
vụ được giao, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của ngành Hàng hải.
b. Kiến thức chuyên môn
Kiến thức chuyên môn là sự hiểu biết của hoa tiêu về chính
nghề nghiệp của mình bao gồm lý thuyết và kinh nghiệm thực tiễn.
Kiến thức của người hoa tiêu hàng hải bao gồm: Kiến thức
chuyên ngành Điều khiển tàu biển, kiến thức chuyên ngành Hoa tiêu
hàng hải và một số kiến thức liên quan khác.
Kiến thức chuyên ngành điều khiển tàu biển:
1. Điều động tàu
2. Xử lí tình huống khẩn cấp trên biển
[NGUYỄN TIÊN SƠN]
15


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

3. Quy tắc Phòng ngừa Đâm va tàu thuyền trên biển
4. An toàn Lao động Hàng hải
5. Thủy nghiệp – Thông hiệu Hàng hải
6. Trang thiết bị cứu sinh trên tàu thủy

7. Luật giao thông đường thủy nội địa
8. Phòng ngừa đâm va trong tầm nhìn xa hạn chế
9. Máy điện hàng hải 1
10.

Máy vô tuyến điện hàng hải

11.

Tự động điều khiển

12.

Thiết bị hàng hải

13.

Đại cương hàng hải

14.

Pháp luật đại cương

15.

Luật hàng hải

16.

Luật biển

17.

Pháp luật hàng hải

18.

Kinh tế khai thác thương vụ

19.

Địa văn hàng hải

20.

Thiên văn hàng hải

21.

Đại cương hàng hải

[NGUYỄN TIÊN SƠN]
16


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

22.

Khí tượng hải dương

23.

La bàn từ

24.

Hàng hải cơ sở

25.

Ổn định tàu

26.

Chất xếp và vận chuyển hàng hoá

27.

Tin học hàng hải

Kiến thức chuyên ngành hoa tiêu hàng hải:
1. Giới hạn các khu vực dẫn tầu của địa phương;
2. Quy tắc quốc tế phòng ngừa va chạm tầu thuyền trên biển,
1972, đã sửa đổi, cũng như các điều luật quốc gia khác và
những quy tắc địa phương về an toàn hàng hải và phòng ngừa
ô nhiễm môi trường có thể áp dụng trong khu vực đó

3. Hệ thống phao tiêu trong khu vực;
4. Đặc điểm của các đèn, cung chiếu sáng và các tín hiệu sương
mù, các RACON, các tiêu vô tuyến và các thiết bị điện trợ
giúp khác đang sử dụng trong khu vực;
5. Tên, vị trí và đặc điểm của các tầu đèn, các phao, các tiêu,
các cấu trúc và các dấu hiệu khác trong khu vực;
6. Tên và đặc điểm của các luồng, các bãi cạn, mũi đất và các
gioi đất trong khu vực;
[NGUYỄN TIÊN SƠN]
17


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

7. Buồng lái và những hạn chế chướng ngại tương tự kể cả chiều
cao của tầu;
8. Độ sâu trên toàn bộ khu vực, kể cả ảnh hưởng thuỷ triều và
các yếu tố tương tự;
9. Hướng, tốc độ, độ cao và thời gian triều, cách sử dụng bảng
thuỷ và tra cứu các hệ thống số liệu dòng chảy thực tế trong
khu vực, nếu có;
10.

Các hướng đi và khoảng cách chính xác trong khu vực;

11.

Các vị trí neo trong khu vực;

12.

Điều động tầu hành trình trên luồng, neo tầu, cập cầu,

rời cầu, điều động không có tầu lai và điều động có các tầu
lai hỗ trợ và điều động trong những tình huống khẩn cấp;
13.

Thông tin liên lạc và khả năng sẵn có các thông tin về

hành hải;
14.

Hệ thống dự báo hàng hải vô tuyến trong khu vực và có

thể bao gồm cả các loại thông tin khác;
15.

Các hệ thống phân luồng, dịch vụ kiểm tra giao thông

tầu thuyền và các hệ thống quản lý tầu thuyền tương tự trong
khu vực;
16.

Thiết bị buồng lái và trang thiết bị hàng hải;

[NGUYỄN TIÊN SƠN]
18

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

17.

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

Cách sử dụng ra đa và các trang thiết bị điện khác;

những mặt hạn chế và khả năng của chúng trong hành hải và
hỗ trợ tránh va;
18.

Khả năng điều động các loại tầu sẽ được dẫn và những

hạn chế của hệ thống máy lái và động lực đặc biệt;
19.

Những yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động của tầu như gió,

dòng chảy, thuỷ triều, địa hình luồng lạch, độ sâu của nước,
chất đáy, cấu tạo bờ luồng, sự tác động qua lại do tầu gây ra
kể cả hiện tượng squat;
20.

Cách sử dụng và hạn chế của các loại tầu lai khác nhau;

21.

Tiêu chuẩn tiếng Anh tương xứng để hoa tiêu có thể diễn

đạt ý kiến rõ ràng khi giao tiếp;
22.

Ngôn ngữ giao tiếp tiêu chuẩn trong hàng hải của IMO;

23.

Bộ luật của IMO về việc điều tra các sự cố và tổn thất về

hàng hải;
24.

Mối quan hệ giữa hoa tiêu - thuyền trưởng, thẻ hoa tiêu,

các quy trình hoạt động của hoa tiêu;
25.

Ngăn ngừa ô nhiễm;

26.

Kế hoạch khẩn cấp và các kế hoạch đối phó với các tình

huống bất ngờ trong khu vực;
27.

Quy trình lên, xuống tầu an toàn;

[NGUYỄN TIÊN SƠN]
19


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

28.

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

Bất cứ kiến thức liên quan khác mà cho là cần thiết.

Kiến thức khác:
1. Kiến thức về Kinh tế hàng hải
2. Kiến thức về Giáo dục đào tạo
3. Kiến thức về Khoa học hàng hải
4. Kiến thức về Khoa học đại dương...
c. Thể lực chuyên ngành
Thể lực chuyên ngành là khả năng vận động của cơ thể gồm 5
tố chất: sức nhanh, sức mạnh, sức bền, khả năng phối hợp động tác
và độ dẻo phù hợp với một ngành nghề nào đó.
Mỗi ngành nghề sẽ có những yêu cầu thể lực riêng với người
lao động để đảm bảo khả năng hoàn thành công việc. Đối với lực
lượng hoa tiêu hàng hải thì yêu cầu về thể lực được quy định trong
bộ luật hàng hải như sau:
- Mỗi hoa tiêu phải đáp ứng yêu cầu của Cơ quan hoa tiêu có
thẩm quyền là sức khoẻ, đặc biệt khả năng nghe, nhìn, cơ thể khoẻ
mạnh đáp ứng những tiêu chuẩn theo yêu cầu đối với giấy chứng

nhận của thuyền trưởng và sĩ quan trực ca hành hải theo Công ước
quốc tế về Tiêu chuẩn Đào tạo, Cấp giấy chứng nhận và Trực ca
đối với thuyền viên, 1978, đã được sửa đổi, hoặc các tiêu chuẩn
khác mà Cơ quan hoa tiêu có thẩm quyền cho là phù hợp.
[NGUYỄN TIÊN SƠN]
20


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

- Nếu một hoa tiêu đã bị thương nặng hoặc ốm, trước khi trở
lại làm việc phải kiểm tra lại sức khoẻ.
Bảng A-I/9
Tiêu chuẩn thị lực đi biển tối thiểu đối với thuyền viên
Quy Phân
định

loại

Công thuyền

Hỗ

trợ Nhìn gần/ Nhì

nhìn xa1

trực tiếp

Mộ Bê

Cả

t

mắt cùng

n

n

Thị

Quán

Chứn

giác4

g gà4

g

hai màu

song

bên còn nhau,
lại

được trợ
giúp hoặc
không trợ
giúp

I/11

Thuyền 0.5 0.5 Thị

II/1

trưởng,

2

yêu

lực Xem Thị

Thị

Khôn

cầu ghi

lực

lực

g

có

sĩ quan

để lái tàu chú

bình

yêu

điều

và hạ sĩ

(ví

dụ 6

thườn cầu

kiện

quan

biểu

đồ

g

để

rõ

II/4

boong

và các tài

thực

ràng

II/5

thực

liệu

hiện

hiện

hàng hải,

tất cả

các

sử

các

II/2
II/3

VII/2

về
dụng

[NGUYỄN TIÊN SƠN]
21


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

nhiệm

công

cụ

chứng

vụ

và thiết bị

năng

quan

đo cầu và

cần

sát

xác định

thiết

các

trong

phương

bóng

tiện

hỗ

tối

trợ

đi

mà

biển)

khôn
g

bị

tổn
thươn
g
I/11

Tất cả 0.4

III/1

sĩ quan

III/2

III/3

máy, sĩ
quan
thuật

III/5

điện,

III/6
III/7

hạ

0.4
(se

kỹ

III/4

5

e
No
sĩ

quan
kỹ

te
5)

Tầm nhìn Xem Thị

Thị

Khôn

yêu

cầu ghi

giác

lực

g

để

đọc chú

đầy

yêu

điều

đủ

cầu

kiện

dẫn ở tầm

để

rõ

nhìn gần,

thực

ràng

vận hành

hiện

thiết bị và

tất cả

xác định

các

các

chứng

hướng

7

hệ

có

[NGUYỄN TIÊN SƠN]
22


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

VII/2 thuật

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

thống/bộ

năng

điện và

phận khi

cần

các hạ

cần thiết

thiết

sĩ quan

trong

và

bóng

những

tối

người

mà

khác là

khôn

thành

g

viên

tổn

trực

thươn

buồng

g

bị

máy
I/11

Nhân

0.4 0.4 Tầm nhìn Xem Thị

Thị

Khôn

IV/2

viên vô

yêu cầu

ghi

giác

lực

g

tuyến

để đọc

chú

đầy

yêu

điều

GMDS

hướng

7

đủ

cầu

kiện

S

dẫn ở tầm

để

rõ

nhìn gần,

thực

ràng

vận hành

hiện

thiết bị và

tất cả

xác định

các

các hệ

chứng

có

[NGUYỄN TIÊN SƠN]
23


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

thống/bộ

năng

phận khi

cần

cần thiết

thiết
trong
bóng

tối
mà
khôn
g

bị

tổn
thươn
g

Ghi chú:
1. Giá trị trong ký hiệu thập phân Snellen.
2. Khuyến cáo giá trị ít nhất là 0,7 ở một mắt để giảm nguy cơ
mắc bệnh mắt nằm dưới không phát hiện được.
3. Như quy định tại Các khuyến nghị quốc tế về các Yêu cầu thị
lực màu đối với giao thông vận tải của Ủy Ban quốc tế về de
l’Eclairage (CIE-143-2001 bao gồm bất cứ phiên bản nào tiếp
theo).
4. Theo đánh giá của một chuyên gia về thị lực xác định bởi các
kết quả kiểm tra ban đầu.
[NGUYỄN TIÊN SƠN]
24


LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

Đề tài: Nâng cao năng lực lực lượng Hoa tiêu tại Công ty trách
nhiệm hữu hạn một thành viên Hoa tiêu hàng hải khu vực II

5. Nhân viên buồng máy phải có thị lực mắt kết hợp ít nhất là
0.4.
6. Tiêu chuẩn thị lực mầu CIE 1 hoặc 2.
7. Tiêu chuẩn thị lực mầu CIE 1, 2 hoặc 3.
Bảng B-I/9
Tiêu chuẩn thị lực tối thiểu cho thuyền viên
Nhiệm vụ trên tàu,

Khả năng vật lý liên

Y tế viên phải kiểm

chức năng, điều

quan

tra rằng thuyền

kiện 3

viên:

Lộ trình di chuyển

Duy trì thăng bằng và

Không bị mất cân

xung quanh tàu:

di chuyển nhanh nhẹn

bằng và không có

- ở vị trí mũi tàu

Trèo lên các thang

bệnh nào liên quan

- Giữa các tầng

dựng đứng và cầu

đến việc di chuyển

thang.

và các hoạt động thể

- giữa các khoang

Bước qua mạn tàu (vd

chất khác

tàu Load Line
Convention yêu cầu

Đó là: không cần sự

mạn tàu phải cao

hỗ trợ và có khả

600 mm)

năng:

Mở và đóng cửa kính

- Trèo thang thẳng

chắn nước.

đứng và cầu

[NGUYỄN TIÊN SƠN]
25