Sự giống và khác nhau giữa PES và REDD

PES và REDD: Gi ống
và khác nhau

Tô Xuân Phúc
Finance and Trade Program
Forest Trends


PES và REDD

Thiết chế thị trường
Dịch vụ
hệ sinh
thái

Người mua

Người
trung
gian

Tiền/
hiện
vật

Người bán


Gi ống nhau


Thành phần của PES và REDD
◦
◦
◦
◦
◦
◦

Người mua
Người bán/cung cấp dịch vụ
Người trung gian
Dịch vụ cung cấp
Chi trả
Thiết chế thị trường


Khác nhau: Ngư ời mua
 PES

 REDD+

 Người mua địa phương

 Người mua Quốc tế

 Công ty của nhà nước

 Nhà nước, nước ngoài

(VN)

 Công ty tư nhân (vốn tư
nhân là chủ yếu)
 Tổ chức bảo tồn
 Khác

(ODA; chủ yếu)
 Công ty tư nhân (bắt đầu
nổi lên nguồn vốn tư nhân
như các công ty đầu tư
 Tổ chức bảo tồn
 Khác


Khác nhau: Ngư ời bán


PES:

◦ Nhà nước (Việt Nam)
◦ Người dân (gián tiếp) cung cấp dịch vụ



REDD

◦ Người sở hữu đất/rừng (các nước)
◦ Nhà nước (VN)


Khác nhau: d ịch v ụ h ệ sinh thái



PES (Việt Nam)

◦ Loại hình dịch vụ







Cung cấp nguồn nước
Chống bồi lắng
Chống xói mòn
Carbon và đa dạng sinh học

REDD:

◦ Carbon (đơn thuần)



REDD+:

◦ Carbon và đa dạng sinh học, v.v.


Ngư ời trung gian


PES

◦ Chính quyền (Việt Nam):
◦ Tổ chức, cá nhân



REDD:

◦ Nhà nước
◦ Tổ chức, cá nhân


Khác nhau: thi ết ch ế th ị trư ờng


PES:

◦ Nhà nước quy định (ấn định, dần dần chuyển đổi)



REDD:

◦ Thị trường quyết định (dựa trên chất lượng dịch vụ
cung cấp – tương lai): công ty tư nhân
◦ Quốc gia phát triển / tổ chức tài trợ

Khác nhau: PES/REDD
◦ REDD có thể được hiểu là mô hình PES với quy mô lớn, liên quốc gia, dựa trên
nguyên tắc giảm phát thải tại 1 quốc gia được đền bù bằng các quốc gia phát
triển khác
◦ Quốc gia đối với quốc gia
 Phụ thuộc vào đàm phán
 Cách thức quốc gia thực hiện REDD

◦ PES : Thực hiện kế hoạch của toàn cầu ở góc độ địa phương
◦ PES
 Chi trả trực tiếp cho người sử dụng đất
 Chi trả có điều kiện

◦ REDD: yêu cầu các chương trình đa dạng, bao gồm cả chính sách và chương
trình mà không chỉ đơn thuần là chi trả
◦ PES có lợi thế là chi trả nhanh, trực tiếp cho người giữ rừng hoặc ra quy ết đ ịnh
giữ rừng


Ý nghĩa đ ối v ới vi ệc thành l ập
Qu ỹ REDD+





PES: giám sát đánh giá địa phương
REDD: Giám sát đánh giá quốc tế (độc lập)
PES: Quỹ từ các nguồn dịch vụ khác nhau có thể kết hợp
REDD: Quỹ không thể kết hợp, trừ khi đảm bảo sự an

toàn:
◦
◦
◦
◦
◦

Cách thức vận hành
Cơ chế phân chia
Đánh giá giám sát
Kiếu nại và giải quyết
3 yếu tố cơ bản

 Minh bạch
 Hiệu quả
 Công bằng (dựa vào sự tham gia/kết quả)


M ột s ố v ấn đ ề khác t ại VN







Tính an toàn? (ví dụ hưởng dụng đất)/niềm
tin người mua?
Quỹ?
Cơ chế phân chia/hình thức phân chia?

Chính sách?
Giám sát độc lập?
◦ Mức độ hấp thụ carbon
◦ Thực hiện hoạt động
◦ Phân chia lợi ích



Xử lý vi phạm và chế tài xử phạt vi phạm?