Lập qui trình công nghệ sửa chữa phục hồi các mặt trượt của máy bào 665

§å ¸n tèt nghiÖp

NhËn xÐt cña gi¸o viªn híng dÉn:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………

NguyÔn Duy Kh¸nh

1

Líp C¬ ®iÖn 2_Kho¸ 5


§å ¸n tèt nghiÖp
ý kiÕn cña héi ®ång:

……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
…

NguyÔn Duy Kh¸nh

2

Líp C¬ ®iÖn 2_Kho¸ 5


§å ¸n tèt nghiÖp

NguyÔn Duy Kh¸nh

3

Líp C¬ ®iÖn 2_Kho¸ 5


Đồ án tốt nghiệp

Phần i: lời nói đầu
Có thể nói rằng với hầu hết nền kinh tế của các nớc trên thế giới thì nền
công nghiệp đóng vai trò quan trọng nhất, đặc biệt là công nghiệp nặng nói
chung và ngành gia công sản phẩm nói riêng, nó luôn đợc đầu t phát triển
ngày một mạnh hơn.
ở Việt Nam chúng ta khi đát nớc cha giải phóng thì nền công nghiệp hầu
nh cha phát triển. Sau khi giải phóng hoàn toàn đất nớc, cả nớc bắt tay vào
khôi phục hậu quả chiến tranh, xây dựng đất nớc theo con đờng CNXH, mà
đặc biệt là từ những năm thực hiện chính sách đổi mới và công cuộc CNHHĐH đất nớc , Cho đến bây giờ thì công nghiệp trở thành ngành quan trọng
bậc nhất trong hệ thống các ngành kinh tế của đất nớc. Trong đó ngành gia
công cơ khí đóng một vai trò hết sức quan trọng.Nó không những thúc đẩy
các ngành kinh tế khác phát triển mà còn đóng góp một phần không nhỏ vào
tổng thu nhập kinh tế của đất nớc ,bởi vậy ngành công nghiệp gia công cơ
khí luôn đợc tín trọng đầu t phát triển nhất là trong mấy năm vừa qua khi
công cuộc CNH-HĐH đất nớc diễn ra mạnh mẽ thì ngành công nghiệp của
nớc ta phát triển về tốc độ rất nhanh . Điều đó đồng nghĩa với việc nhiều
nhà máy đợc xây dựng mới hoặc đợc đầu t thêm trang thiết bị ,máy móc để
phục vụ nhu cầu sản xuất ngày càng tăng. Nhung do cơ chế thị trờng tác
động khiến các xí nghiệp phải tăng thời gian sản xuất, do đó thời gian làm
việc của máy móc tăng lên nhiều, máy móc có thể hoạt động liên tục 3 ca
mỗi ngày. Có khi phải hoạt động cả thứ 7 và chủ nhật mà chế độ bảo dỡng
chăm sóc không tốt, bôi trơn cho các cơ cấu, bộ phận của máy không đảm
bảo sẽ làm cho các bộ phận này bị mòn hỏng nhiều , đặc biệt là các mặt trợt

, gây ra sai số khi gia công chi tiết mới . Vấn đề đặt ra là chúng ta phải sửa
chữa phục hồi lại độ chính xác cho máy, để đa máy trở lại làm việc đảm bảo
tiến độ mà không tốn nhiều kinh phí. Do đó trong mỡi nhà máy xí nghiệp, cơ

Nguyễn Duy Khánh

4

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp
sở gia công cơ khí không thể thiếu đ ợc đội ngũ cán bộ kỹ thuật và công
nhân sửa chữa bảo trì thiết bị cơ khí. Với xu thế HĐH nh hiện nay thì đội
ngũ này ngày càng phải có trình độ kỹ thuật, tay nghề cao, am hiểu về máy
móc thiết bị và đợc đào tạo cơ bản về thực hiên công việc sửa chữa bảo trì
thiết bị một cách tốt nhất, đảm bảo cả về yêu cầu kỹ thuật, an toàn mà chỉ
với thời gian ít nhất.
Là một sinh viên lớp CĐ2-K5 của trờng ĐHCN Hà Nội, một trờng Công
Nghiệp có bề dầy lịch sử đào tạo đến nay đã tròn 108 năm. Bản thân em rất
lấy làm tự hào về truyền thống của trờng mình. Để xứng đáng là sinh viên
của trờng em luôn phấn đấu rèn luyện và học tập tốt sau này đem nhng kiến
thức kinh nghiệm về sửa chữa máy công cụ mà thầy cô đã nhiệt tình chỉ dạy
để áp dụng vào thực tế, để phục vụ đất nớc.
Sau khi đợc học xong cơ sở lý thuyết môn học Công nghệ sửa chữa máy
công cụ do thầy Trần Quốc Tuấn chỉ dạy,cộng với thời gian thực tập và thực
hành ở xởng trờng em đã có lợng kiến thức cơ bản về công tác bảo dỡng máy
công cụ . Em luôn ý thức phải không ngừng học hỏi nghiên cứu ,đồng thời
phải biết vận dụng những kiến thức đã học vào thực tế thì công lao chỉ bảo
của thầy cô mới thực sự có ý nghĩa .Quá trình làm đồ án tốt nghiệp này là cơ

sở đánh giá phần nào những kiến thức mà em đã đợc học .
Qua thời gian làm đồ án tốt nghiệp với đề tài em đợc giao là Lập qui
trình công nghệ sửa chữa phục hồi các mặt trợt của máy bào 665 .Với sự hớng dẫn tận tình của thầy Vũ hoài bắc và sự giúp đỡ tận tình của thầy
cô trong xởng, với sự nỗ lực của bản thân em đã hoàn thành đồ án đợc
giao .Tuy nhiên sẽ không thể tránh khỏi những thiếu sót , em mong nhận đợc
sự đóng góp ý kiến của các thầy cô ,các bạn để đồ án của em đợc hoàn thiện
hơn .
Qua đây em xin chân thành cảm ơn các thầy cô những ngời đã tận tình
chỉ bảo giúp đỡ em trong suốt thời gian học tập cũng nh làm đồ án. Sự quan

Nguyễn Duy Khánh

5

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp
tâm chỉ dạy giúp đỡ của thầy cô đã giúp em có kết quả tốt trong học tập, sẽ
có việc làm tốt phù hợp giúp em tự tin khi tiếp xúc với công việc của mình
sau khi ra trờng, để xứng đáng là sinh viên của trờng ĐHCNHN và không
phụ lòng của thầy cô.
Em xin chân thành cảm ơn !
Hà Nội, ngày 10 tháng 7 năm 2006
Sinh viên
Nguyễn Duy Khánh

Nguyễn Duy Khánh

6

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp
giới thiệu chung về máy bào 665
Máy bào 665 là loại máy dùng để gia công mặt phẳng và mặt định hình có
đờng sinh thẳng.Máy bào 665 có năng suất cắt gọt thấp,đợc dùng cho sản
xuất đơn chiếc,quy mô nhỏ.Quá trình bào trên máy bào 665 chuyển động
chính là chuyển động thẳng tịnh tiến của dao,chuyển động tiến chạy dao là
chuyển động của bàn máyVà chuyển động này đều đ ợc thực hiện trên các
mặt trợt các bộ phận của máy.Đặc điểm của máy bào là quá trình cắt gọt chỉ
thực hiện ở lợt đi còn lợt về không tham gia cắt gọt do đó năng suất cắt gọt
thấp.
Máy bào 665 là máy có rất nhiều mặt trợt làm việc ở các chi tiết bộ phận
khác nhau.Vì vậy để đảm bảo sửa chữa tốt các mặt trợt của máy ta phải phân
tích nhiệm vụ chức năng làm việc tính công nghệ và nguyên nhân h hỏng
của các mặt trợt trên các bộ phận khác nhau một cách tỉ mỉ, trên cơ sở đó đa
ra phơng án sửa chữa hợp lí.
Cấu tạo của máy cơ bản gồm có
1. Đế máy.
2. Thân máy.
3. Đầu bào.
4. ổ gá dao.
5. Bàn gá phôi,bàn trung gian.
6. Xà ngang.
7. Hộc tốc độ.
8.Cơ cấu mâm biên,thanh biên.
Trong quá trình làm việc của máy các bộ phận chi tiết mặt trợt bị h
hỏng do mòn, cong, vỡ, gẫy. Tuỳ theo dạng hỏng mà có những phơng pháp

phục hồi thích hợp để đảm bảo cho chi tiết máy hoạt động trở lại chính xác
nh ban đầu.Sau đây là các phơng pháp sửa chữa cho từng bộ phận.

Nguyễn Duy Khánh

7

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp
Phần Ii
nhiệm vụ - chức năng làm việc - nguyên nhân
h hỏng của máy bào 665
I.THÂN Máy
1.Chức năng, nhiệm vụ của thân máy:
Thân máy là một bộ phận rất quan trọng , nó là bộ phận chiếm phần lớn
khối lợng của máy,nó đợc đặt trên đế và là cái khung để lắp ráp các cơ cấu
bộ phận khác (nh đầu bào,xà ngang,bàn gá phôi..).Hệ thống mặt trợt của
thân máy đóng vai trò dẫn hớng cho sự chuyển động của đầu bào,xà
ngang.Trên thân máy có 2 hệ thống măt trợt riêng biệt nhng có quan hệ với
nhau.Một hệ thống mặt trợt dẫn trợt cho sự chuyển động của đầu bào(mặt
1,2) còn một hệ thống dẫn trợt khác dẫn trợt cho sự chuyển động của xà
ngang(mặt 3,4,5,6,7,8).Ngoài ra trên thân máy còn có 2 thanh căn lắp ghép
với thân máy để dẫn trợt cho đầu bào.Hai thanh căn có mặt 2 mặt trợt áp
xuống mặt 1,2 của thân máy(mặt 10,10) còn 2 mặt khác (9,9) thì tiếp xúc
với 2 mặt trợt trên của đầu bào.
2.Tính công nghệ :

3.Đặc điểm mòn, nguyên nhân h hỏng :

Nguyễn Duy Khánh

8

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp
Các mặt trợt trên mòn chủ yếu là bôi trơn kém, lực ma sát trợt giữa các đờng
trợt của đầu bào với các đờng dẫn trợt của thân máy hoặc phoi bắn vào.
Ngoài ra nó còn chịu trọng lợng của đầu bào làm cho thân máy dễ bị h hỏng
và bị mòn nhanh hơn.
Các mặt 3,4,5,6,7,8 là các mặt trợt ở phía dới của thân máy lắp với xà
ngang. Khi ta điều chỉnh bàn gá phôi và xà ngang đi lên xuống để lấy chiều
sâu cắt thì các mặt trợt này làm việc nên nó bị mòn .Mặt khác các mặt này
còn bị biến dạng cục bộ do phoi bắn vào.
4.Yêu cầu kỹ thuật
- Các mặt trợt trên thân máy phải thẳng sai số cho phép 0,02 trên
toàn bộ chiều dài
- Mặt 3,4 và 5,6 phẳng và đồng phẳng sai số đạt độ bắt điểm bột mầu
là14ữ16đ/
25x25 mm.
- Mặt 3,7 và 4,8 thẳng phẳng song song với nhau và vuông góc với các
mặt 5,6 sai số cho phép 0,02 trên toàn bộ chiêu dài
- Mặt 1,2 thẳng phẳng và vuông góc với các mặt 3,4,5,6,7,8 sai số cho
phép 0,02 trên toàn bộ chiêu dài
II.Xà ngang
1.Chức năng , nhiệm vụ của xà ngang :
Vị trí của xà ngang là nằm ở trên thân máy liên kết với thân máy bằng các

mặt trợt 7,8,9,10.Vì vậy xà ngang có thể di chuyển lên xuống trên thân máy
theo chiều của trục vít me đứng ở phía dới xà ngang tạo chiều sâu cắt cho chi
tiết gia công.Xà ngang còn có nhiệm vụ nâng đỡ cho bàn trung gian và bàn
gá phôi, giúp đỡ cho bàn trung gian và bàn gá phôi di chuyên theo phơng
ngang song song với truc vit me ngang ở giữa xà ngang.
Bộ phận liên quan trực tiếp đến xà ngang đó là thân máy và bàn trung
gian,bàn gá.Xà ngang di chuyển lên xuống trên thân máy nhờ thanh đỡ ở dới

Nguyễn Duy Khánh

9

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp
bàn gá.Xà ngang rất ít khi di chuyển lên xuống.Xà ngang liên kết với bàn
trung gian bằng các mặt trợt 1,2,3,4,5,6 dẫn trợt cho bàn trung gian và bàn
gá di chuyển theo phơng ngang song song với trục vít me ngang đi qua tâm
xà ngang.
2.Tính công nghệ :
4
5

-0.

01

1

2

3
11

8
150

7
9

10

3.Nguyên nhân h hỏng :
Trong quá trình làm việc các măt trợt ngang 1,2,3,4,5,6 tiếp xúc các mặt trợt
trên bàn trung gian nên bị mòn .Các mặt 1,4,5 bị mòn nhiều hơn do phải
chịu trọng lợng của bàn gá phôi và bàn trung gian cộng với lực cắt khi gian
công cũng làm các măt mòn nhanh hơn.Tuy nhiên cung trên 1 mặt phẳng thì
lợng mòn chủ yếu tập trung ở giữa nhiều hơn do bàn trung gian hay di
chuyển và chịu tác dung lực cắt nhiều nhất.
Các mặt trợt dọc 7,8,9,10 tiếp xúc với các mặt trợt đứng của thân máy nên
thờng bị mòn nhng ít hơn do xà ngang ít di chuyển lên xuống.

Nguyễn Duy Khánh

10

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5

Đồ án tốt nghiệp
4.Yêu cầu kỹ thuật :
-Các mặt trợt phải thẳng phẳng đạt số điểm bắt màu 12-16 điểm/25x25 mm.
-Các mặt 1,2,3,4,5,6 song song với trục vít me ngang và song song với
nhau,sai số cho phép là < 0,02/1000 mm.
-Mặt 6 phải đúng góc độ với mặt 3(góc 55 độ ).Mặt 4 vuông góc với mặt 1
và 5 , sai số cho phép là <0,02 / 1000 mm.
-Các mặt 1,2,3 đồng phẳng ,sai số cho phép là <0,02 / 1000 mm.
-Các mặt 9,10 đồng phẳng với nhau , sai số cho phép là <0,02 / 1000 mm.
-Các mặt 7,8,9,10 song song với nhau,mặt 9 vuông góc với mặt 11,mặt 10
vuông góc với mặt 12.Sai số cho phép là <0,02 / 1000 mm.
-Các mặt 7,8,9.10 vuông góc với các mặt 1,2,3,4,5,6 trong không gian, sai số
cho phép là <0,02 / 1000 mm.
III.Bàn trung gian
1.Chức năng nhiệm vụ của bàn trung gian.
Bàn trung gian nằm giữa bàn gá và xà ngang, có tac dụng liên kết bàn gá với
xà ngang.Khi bàn trung gian di chuyển sẽ đa bàn gá di chuyển theo.
Bàn trung gian chuyển động đợc là nhờ hệ thống mặt trợt 1,2,3,4 tiếp xúc với
các mặt phẳng 1,2,3,4 của xà ngang.
Mặt A của bàn trung gian đợc lắp liền với bàn gá phôi.Trên mặt A có các
rãnh chữ T.
Mặt 5 có các rãnh chữ T kéo dài nối liền với rãnh chữ T của bàn gá dùng để
gá vật.
2.Tính công nghệ :

Nguyễn Duy Khánh

11

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5

Đồ án tốt nghiệp

3.Nguyên nhân h hỏng :
Trong quá trình làm việc các mặt trợt 1,2,3,4 tiếp xúc với các mặt trơt 1,2,3,4
của xà ngang nên bị mòn .Mặt 5 dùng để gá đặt phôi nên hay bị mòn biến
dạng do gá đặt và do phôi bắn vào.
4.Yêu cầu kỹ thuật :
-Các mặt trợt phải thẳng phẳng đạt số điểm bắt màu từ 14-16 điểm /25x25
mm.
-Các mặt 1,2,3 thẳng và đồng phẳng và song song với tâm vít me ngang sai
số cho phép là 0,02 /1000 mm.
-Mặt phẳng 4 thẳng phẳng và vuông góc với mặt 1 sai số cho phép là
<0,02/1000 mm.
IV.bàn gá phôi.
1.Nhiệm vụ , chức năng của bàn gá :
Bàn gá dùng để kẹp chăt phôi nhờ các rãnh chữ T ở mặt A của bàn gá,ngoài
ra bàn gá còn có chức năng đa phôi di chuyển theo phơng ngang để cắt hết
chiều dài .Bàn gá phôi máy bào 665 còn có các rãnh chữ T ở mặt B cũng
tham gia gá đặt những chi tiết lớn.

Nguyễn Duy Khánh

12

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp

Bàn gá phôi chuyển đông đợc là nhờ cơ cấu vít me ở xà ngang.Khi ta quay
tay quay ở đầu xà ngang sẽ làm cho bàn trung gian và bàn gá phôi di chuyển.
2.Tính công nghệ :

bàn gá

3.Nguyên nhân h hỏng :
Các mặt A và B dùng để gá vật,đồ gá nên thờng bị mòn xớc. Khi gá vt
thng có va chm nên có bin dng cc b b mt. Mt này thờng bị mòn
nhiều ở đoạn giữa do thờng xuyên gá đặt phôi hoặc đồ gá ở phần này.
Các rãnh chữ T trên mặt trợt dùng để bắt bulông và thờng bị cọ sát nhiều nên
cũng bị mòn và xớc,Và hiện tợng xớc cũng thờng xảy ra ở đoạn giữa.
4.Yêu cầu kỹ thuật :
Các mt sau khi sa cha phi t phng không c cong vênh sai s
cho phép 0.02/1000mm.
Các mt phi t phng bt im t 14ữ16 im/25x25mm. Các im
phi bt u trên ton b b mt.
Các mt trên A,B phi ng phng v mặt A vuông góc với mặt B, sai s
0.02/1000mm.
Các rãnh ch T phi song song vi nhau , sai s 0.02/1000mm.

Nguyễn Duy Khánh

13

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp
V.đầu bào

1.Nhiệm vụ chức năng của đầu bào :
Do cấu tạo , vị trí đầu bào chuyển động tịnh tiến trên các mặt trợt theo phơng ngang của thân máy . Vì vậy đầu bào chuyển động tịnh tiến trên các
mặt trợt theo phơng đứng của thân máy nhờ có cơ cấu cu lít mâm biên
quay tròn , qua hệ thống con trợt , tay biên làm cho đầu bào trợt tịnh tiến
theo hớng song song tâm gối đỡ tay biên đồng thời song song với bàn máy,
tạo chuyển động hớng ngang chi tiết gia công và cắt chi tiết .
Bộ phận có liên quan trực tiếp với đầu bào là thân máy . Đầu bào chuyển
động tịnh tiến theo rãnh trợt 1,2 trên thân máy nhờ có cơ cấu cu lít mâm
biên quay tròn , qua hệ thống con trợt , tay biên tới trục vít trên đầu máy,
làm cho đầu bào trợt tịnh tiến theo hớng vuông góc với tâm gối đỡ mâm biên
đồng thời song song với bàn máy. Mặt 1,2,5,6 trên đầu bào luôn tiếp xúc với
mặt trợt 1,2 và căn trên thân máy và trợt tơng đối trên mặt này, nhờ cơ cấu
gu lít , động cơ quay , truyền chuyển động tới hộp tốc độ, tới mâm biên ,
mâm biên truyền tới tay biên nhờ con trợt , tay biên thực hiện chuyển động
lắc quanh tâm tay biên chuyển động lắc này truyền cho đầu máy trợt tịnh
tiến theo phơng vuông góc với tâm gối đỡ tay biên và song song với mặt
bàn gá .
Mặt 3,4 tiếp xúc với vít hãm trên trục vít nên khi trục vít quay làm
vít hãm dịch chuyển để thay đổi khoảng hành trình của đầu máy.
Vậy đầu máy đảm nhận chuyển động tịnh tiến và nó tạo chiều dài
cắt hớng song song với chi tiết gia công .
Mặt C tiếp xuc với mặt C của bàn xoay ,để thay đổi phơng cắt cho
dao.
2.Tính công nghệ :

Nguyễn Duy Khánh

14

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5

Đồ án tốt nghiệp

3.Nguyên nhân h hỏng :
Trong quá trình làm việc mặt 1,2,5,6 trên đầu máy tiếp xúc với mặt trợt 1,2
và căn trên thân máy nên bị mòn .Các mặt 1,2 bị mòn nhiều hơn mặt 5,6.
Mặt trợt 1,2 bị mòn nhiều chịu tác dụng lực đẩy của tay biên khi làm việc
và cả phôi khi làm việc ,cộng với trọng lợng đầu bào khi bào . Mặt trợt 5,6
luôn luôn tỳ sát vào mặt trợt trên căn trên thân máy trong suốt quá trình gia
công cũng nh không gia công làm mặt 5,6 không còn đảm bảo góc độ với
mặt 1,2 . Mặt C trớc đầu bào cũng bị mòn trong quá trình làm việc , làm các
mặt trợt không còn đúng yêu cầu kỹ thuật. Những ảnh hởng này làm phơng
chuyển động tịnh tiến của đầu máy không đúng yêu cầu kỹ thuật .
4.Yêu cầu kỹ thuật :
Mặt 1,2,3,4,5,6,C đạt thẳng, phẳng với số điểm bắt màu đều bằng
sơn hay bột màu (1416) điểm 25ì25 mm.
Mặt 1,2 đồng phẳng, sai số cho phép 0.02/1000mm.
Mặt 1 đúng góc độ so với mặt 5, mặt 2 đúng góc độ so với mặt 6
(góc 550) .
Mặt C vuông góc với mặt 1,2,3,4,5,6. Mặt 1,2,3,4,5,6 song song
tâm trục vít me sai số cho phép 0.02/1000mm.
VI.tấm trợt ổ gá dao và bàn xoay.

Nguyễn Duy Khánh

15

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5

Đồ án tốt nghiệp
1.Chức năng,nhiệm vụ của tấm trợt ổ gá dao và bàn xoay.
ổ gá dao gồm có 2 hệ thống mặt trợt tiếp xúc với nhau.ổ gá dao có tác dung
để giữ chặt dao và di chuyển dao lên xuống nhờ hệ thống mặt trợt hình mang
cá.Phân tiếp xúc với đầu bào là mặt trợt C ,khi ổ gá dao xoay quanh trục vít
me dọc đầu bao để thay đổi hớng mặt phẳng cắt thì mặt C trợt trên mặt C
của đầu bào.Các mặt trợt 1,2,3,4 của phần bàn xoay tiếp xúc với các mặt trợt
1,2,3 của phần tấm trợt ổ gá dao.Mặt 4 của phần tấm trợt ổ gá dao có lắp căn
nên không làm việc.
2.Tính công nghệ :

A

A

A

A

A-A

A-A

3.Yêu cầu kỹ thuật :
-Các mặt trợt thẳng phẳng đạt số bắt điểm bột màu từ 14-16 điểm/25x25
mm.Sai số cho phép <0,02/1000mm.
-Các mặt trợt song song với nhau và song song với tâm trục vít me đứng, sai
số cho phép là <0,02/1000 mm.
-ở bàn xoay: Mặt 1 đúng góc độ với mặt 3, mặt 2 đúng góc độ với mặt 4.

-ở tấm trợt :Mặt 2 đúng góc độ với mặt 3 (góc 550) .
4.Nguyên nhân h hỏng :

Nguyễn Duy Khánh

16

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp
Các mặt trợt của ổ gá dao bị h hỏng và mòn chủ yếu là do ma sát khi di trợt
các mặt với nhau và giữa mặt C với mặt C của đầu bào.
VII.mâm biên và con trợt trên mâm biên.
1.Chức năng, nhiệm vụ của mâm biên và con trợt.
Mâm biên nằm ở trên thân máy có tác dụng quay quanh tâm gối đỡ làm con
trợt di chuyển quanh mâm biên.Con trợt có nối với thanh biên bằng cơ câu
culit làm thanh biên di chuyên theo hành trình lắc .Đầu thanh biên đợc nối
với đầu bào nên khi thanh biên lắc sẽ làm đầu bào di chuyển tịnh tiến trên
thân máy và thực hiên quá trình cắt gọt.Khi con trơt di chuyển trên cung tròn
nhỏ của mâm biên thì đầu bào không thực hiên cắt gọt.Khi con trợt di
chuyển trên cung tròn lớn thì thanh biên đây đầu bào thực hiện quá trinh cắt
gọt.Lúc này đầu bào di chuyển chậm hơn so với lúc đi về không tham gia cắt
gọt.Con trợt tiếp xúc với mặt 1,2 trên mâm biên.Hành trình chạy đi và về dài
hay ngắn là do vị trí của con trợt trên mâm biên,khi cắt gọt vị trí con trợt trên
mâm biên đợc giữ cố định băng trục vit me E trên mâm biên.Chỉ có con trợt
vuông trên thanh biên la di chuyển.Mặt 1,2 của con trợt tiếp xúc với mặt 1,2
của mâm biên.Măt 3,4 của con trợt tiếp xúc với 2 mặt căn (3,4).
2.Tính công nghệ :

Nguyễn Duy Khánh

17

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp

3.Yêu cầu kỹ thuật :
-Các mặt trợt 1,2 trên mâm biên thẳng và đồng phẳng ,đạt số bắt điểm bột
màu từ 14-16 điểm /25x25 mm.Sai số cho phép là 0,02 /1000 mm chiều dài.
-Các mặt trợt 1,2 song song với tâm vit me E của mâm biên.
-Mặt 1,2,3,4 của con trợt mâm biên thẳng phẳng và song song với tâm vit me
E .Sai số cho phép là <0,02/1000 mm chiều dài.
-Mặt 3,4 thẳng phẳng và song song với nhau và đúng góc độ so với mặt 1,2
(góc 550) .Sai số cho phép là <0,02 /1000 mm.
4.Nguyên nhân h hỏng :
Các mặt trợt 1,2 trên mâm biên và 1,2,3,4 trên con trợt thờng bị mòn do khi
tiếp xúc với nhau và tiếp xúc với 2 mặt của căn trên mâm biên (3,4) và
(3,4).

Nguyễn Duy Khánh

18

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp

viii.thanh biên và con trợt thanh biên.
1.Chức năng ,nhiệm vụ của thanh biên và con trợt thanh biên.
Thanh biên và con trợt thanh biên nằm ở trong long thân máy .Khi mâm biên
quay thanh biên thực hiên chuyển động lắc khi đi chậm khi về nhanh, nhằm
đa đầu bào di chuyển tịnh tiến trên mặt trợt thân máy.ở giữa thanh biên có 2
mặt trợt 1,2 giúp cho con trợt vuông trên thanh biên di chuyên trong quá
trình gia công.Hai mặt trợt này tiếp xúc với mặt 1,2 của con trợt thanh
biên.Thanh biên đợc nối với đầu bào bằng cơ cấu con lắc thông qua lỗ chốt ở
đầu thanh biên.Thanh biên đợc nối với đế máy qua mặt trụ 5,6 và cơ cấu con
lắc hình bán nguyệt.
Con trựơt vuông của thanh biên đợc nối với con trợt của mâm biên bằng
thanh chốt 5.Khi mâm biên quay thông qua chốt 5 sẽ làm cho con trợt trên
thanh biên di chuyển kéo theo thanh biên di chuyển.Khi thanh biên thực hiện
chuyển động lắc sẽ làm cho đầu bao thực hiện chuyển động tịnh tiến.
2.Tính công nghệ :

3.Yêu cầu kỹ thuật :

Nguyễn Duy Khánh

19

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp
-Các mặt trợt thẳng phẳng đạt số bắt điểm bột màu từ 14-16 điểm/25x25
mm.Sai số cho phép <0,02/1000mm.
-Các mặt trợt 1,2 song song với nhau và song song với tâm chốt và song song
với mặt phẳng nằm ngang. Sai số cho phép <0,02/1000mm.

-Mặt trụ 5,6 song song với tâm lỗ chốt .Sai số cho phép là 0,02/toàn bộ chiều
dài.
-Mặt trợt 1,2 của con trợt song song với nhau và song song với tam lỗ chốt
của con trợt.Sai số cho phép là 0,02/1000mm.
4.Nguyên nhân h hỏng :
-Các mặt trợt của thanh biên và con trợt thơng bị mòn ma sát giữa con trợt
với thanh biên.Các mặt trợt thanh biên có xu hớng mòn đều và rộng ra,mặt
trợt 1 mòn nhiều hơn mặt 2 do chịu tác dụng của lực cắt.Các mặt trợt trên
con trợt cung bị mòn và không đảm bảo độ song giữa 2 mặt.

Nguyễn Duy Khánh

20

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp
phần III:lập phơng án sửa chữa và tiến trình
sửa chữa các mặt trợt máy bào 665
I. thân máy
Để sửa các mặt trợt của thân máy ta có rất nhiều phơng án nh:
-

phơng pháp bào

-

phơng pháp mài

-

phơng pháp cạo

hay một số phơng pháp kết hợp khác song hiện nay phổ biến hơn là hai phơng pháp
mài và cạo.vậy ta sẽ chọn hai phơng án này .
1. bảng tiến trình công nghệ cho phơng án mài mặt trợt thân máy.

NC

Thứ tự
Gá

Bớc

Nội dung công việc

Chuẩn

Máy

dao

I

Bàn gá
máy bào
giờng

Đặt thân máy lên bàn gá

máy bào giờng .
Dùng đồ gá chuyên dùng
để kẹp chặt, lau chùi sạch
sẽ thân máy dùng đồng hồ
so để xác định lợng mòn
các mặt trợt.

II

Bàn gá
máy bào
giờng

Mài mặt 1 và 2 đạt yêu cầu Mặt 5
Bào
kĩ thuật:
Giờng
- Đạt độ phẳng,thẳng và
nhẵn bóng 7.
- Mặt 2 và 3 phải đồng
phẳng với nhau và cùng //
với tâm chuẩn O ,sai số cho
phép 0.02/1000 mm chiều
dài.

Đá
mài
bát
côn

Xác định rõ lợng mòn để
mài cho phù
hợp tránh bị
hụt kích thớc.

III

Bàn gá
máy bào
giờng

Mài mặt 3,4 đạt yêu cầu kĩ
thuật:
- Đạt độ phẳng,thẳng và
nhẵn bóng 7.
- mặt 3,4 phải // với tâm O
và vuông góc với 1,2 sai số
cho phép 0.02/1000 mm
chiều dài

Đá
mài
bát
côn

Gá lại thân
máy sao cho
mặt 3,4 hớng
lên trên.

Nguyễn Duy Khánh

21

Tâm O
Bào
của
Giờng
thân
máy

Ghi chú

Tâm O
Bào
của
Giờng
thân
máy.

Gá đặt thân
máy sao cho
các mặt trợt
1,2 hớng lên
trên,dùng
đồng hồ so để
lấy
thăng
bằng.

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp
IV

Bàn gá
máy bào
giờng

Mài mặt 5,6 đạt yêu cầu kĩ
thuật:
- Đạt độ phẳng,thẳng và
nhẵn bóng 7.
- mặt5,6 phải // với nhau,
sai số cho phép 0.02/1000
mm chiều dài
- 5,6 phải vuông góc với
nhau và song song với tâm
O, sai số 0.01/300 mm

Tâm O
Bào
của
Giờng
thân
máy

Đá
mài

bát
côn

Gá lại thân
máy sao cho
mặt 5,6 hớng
lên trên.

V

Bàn gá
máy bào
giờng

Mài mặt 7,8 đạt yêu cầu kĩ
thuật:
- Đạt độ phẳng,thẳng và
nhẵn bóng 7.
- mặt 7,8 phải // với nhau,
sai số cho phép 0.02/1000
mm chiều dài
- 7,8 phải vuông góc với
mặt 1,2 và song song với
tâm O, sai số 0.01/300
mm.

Tâm O Bào
của
Giờng
thân

máy

Đá
mài
bát
côn

Gá thân
máy sao
cho mặt 7,8
hớng lên
trên,dùng
nivô lấy lại
thăng bằng.

VI

Bàn gá
máy bào
giờng

Mài mặt 9,9 và 10,10 của
căn ốp đạt yêu cầu kĩ thuật:
- Đạt độ phẳng,thẳng và
nhẵn bóng 7.
- Các mặt phải // với nhau,
sai số cho phép 0.02/1000
mm chiều dài.
- Mặt (9,10) và (9,10)
phải đúng góc độ với

nhau.

Tâm O Bào
của
Giờng
thân
máy

Đá
mài
bát
côn

Nguyễn Duy Khánh

22

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp
2. bảng tiến trình công nghệ cho phơng án cạo mặt trợt thân máy:
NC

Thứ tự
Gá

Bớc

Nội dung công việc

Chuẩn

Máy

dao

Ghi chú
Gá đặt thân
máy sao cho
các mặt trợt
1,2 hớng lên
trên,dùng
đồng hồ so
để lấy thăng
bằng.

I

Bàn gá
chuyên
dùng

Đặt thân máy lên bàn gá
chuyên dùng.
Dùng đồ gá chuyên dùng
để kẹp chặt, lau chùi sạch
sẽ thân máy dùng đồng hồ
so để xác định lợng mòn
các mặt trợt.

Tâm O
của
thân
máy

dao
cạo
thô
dao
cạo
tinh

II

Bàn gá
chuyên
dùng

Cạo mặt 1 và 2 đạt yêu cầu
kĩ thuật:
- Đạt độ phẳng,thẳng và
nhẵn bóng 7.
- Mặt 2 và 3 phải đồng
phẳng với nhau và cùng //
với tâm chuẩn O ,sai số cho
phép 0.02/1000 mm chiều
dài.

Tâm O

của
thân
máy

dao
cạo
thô
dao
cạo
tinh

III

Bàn gá
chuyên
dùng

Tâm O
của
thân
máy.

dao
cạo
thô
dao
cạo
tinh

Gá lại thân

máy sao cho
mặt 3,4 hớng lên trên.

IV

Bàn gá
chuyên
dùng

Cạo mặt 3,4 đạt yêu cầu kĩ
thuật:
- Đạt độ phẳng,thẳng và
nhẵn bóng 7.
- mặt 3,4 phải // với tâm O
và vuông góc với 1,2 sai số
cho phép 0.02/1000 mm
chiều dài
Cạo mặt 5,6 đạt yêu cầu kĩ
thuật:
- Đạt độ phẳng,thẳng và
nhẵn bóng 7.
- mặt5,6 phải // với nhau,
sai số cho phép 0.02/1000
mm chiều dài
- 5,6 phải vuông góc với
nhau và song song với tâm
O, sai số 0.01/300 mm

Tâm O
của

thân
máy

dao
cạo
thô
dao
cạo
tinh

Gá lại thân
máy sao cho
mặt 5,6 hớng lên trên.

Nguyễn Duy Khánh

23

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp
V

Bàn gá
chuyên
dùng

VI

Bàn gá
chuyên
dùng

Cạo mặt 7,8 đạt yêu cầu kĩ
thuật:
- Đạt độ phẳng,thẳng và
nhẵn bóng 7.
- mặt 7,8 phải // với nhau,
sai số cho phép 0.02/1000
mm chiều dài
- 7,8 phải vuông góc với
mặt 1,2 và song song với
tâm O, sai số 0.01/300
mm.

Tâm O
của
thân
máy

dao
cạo
thô
dao
cạo
tinh

Cạo mặt 9,9 và 10,10 của
căn ốp đạt yêu cầu kĩ thuật:

- Đạt độ phẳng,thẳng và
nhẵn bóng 7.
- Các mặt phải // với nhau,
sai số cho phép 0.02/1000
mm chiều dài.
- Mặt (9,10) và (9,10)
phải đúng góc độ với
nhau.

Tâm O Bào
dao
của
Giờng cạo
thân
thô
máy
dao
cạo
tinh

Gá thân
máy sao
cho mặt
7,8 hớng
lên
trên,dùng
nivô lấy
lại thăng
bằng.

II. Xà ngang
1. Lập

phơng án sửa chữa cho các mặt trợt của xà ngang.

Để sửa các mặt trợt của xà ngang ta có nhiều phơng án khác nhau nh :bào,mài,cạo,bào
và cạo,mài và cạo
tuỳ vào những điều kiện mà ta chọn những phơng án khác nhau.với những khả năng có đợc và với những yêu cầu trên ta có thể chọn hai phơng án ,đó là mài và cạo để sửa các mặt
trợt của xà ngang.

Nguyễn Duy Khánh

24

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5


Đồ án tốt nghiệp
a. bảng tiến trình công nghệ mài mặt trợt xà ngang.
NC

Thứ tự
Gá

Nội dung công việc

Chuẩn

Máy

dao

Ghi chú

Gá
sao
cho
các
mặt 1,2,3
hớng lên
Xác định
rõ
lợng
mòn
để
mài cho
phù hợp
tránh
bị
hụt kích
thớc.
Xác định
rõ
lợng
mòn
để
mài cho
phù hợp
tránh
bị

hụt kích
thớc.
Xác định
rõ
lợng
mòn
để
mài cho
phù hợp
tránh
bị
hụt kích
thớc.

Bớc

I

Bàn gá
máy bào
giờng

Đặt xà ngang lên bàn gá Tâm vít
Bào
máy bào giờng.Dùng đồ gá
meGiờng
chuyên dùng để kẹp chặt ngang
và lau sạch sẽ.

II

Bàn gá
máy bào
giờng

Mài mặt 1,2 và 3 đạt yêu
cầu kĩ thuật:
- Đạt cấp nhẵn bóng 7.
- Độ phẳng bắt điểm bột
mầu từ 1416/25x25 mm
và bắt đều trên toàn bộ bề
mặt.
- mặt 1,2 phải đồng phẳng
và cùng // với tâm trục vít
me ngang sai số cho phép
0.02/1000 mm chiều dài

Tâm
Bào
vít
Giờng
me
ngang

Đá
mài
bát
côn

III

Bàn gá
máy bào
giờng

Mài mặt 4 đạt yêu cầu kĩ Tâm
Bào
thuật:
vít me Giờng
- Đạt độ phẳng,thẳng và ngang.
nhẵn bóng nh trên.
- mặt 4 phải // với tâm trục
vít me ngang sai số cho
phép 0.02/1000 mm chiều
dài.
- 4 phải vuông góc với
1,2,3, sai số cho phép
0.01/1000 mm chiều dài

Đá
mài
bát
côn

Nguyễn Duy Khánh

25

Lớp Cơ điện 2_Khoá 5