KỸ THUẬT CHỌN và NUÔI lợn nái NGOẠI

KỸ THUẬT CHỌN VÀ NUÔI LỢN NÁI NGOẠI
Ngày 6/4/2009 8:46:04 AM

KỸ THUẬT CHỌN VÀ NUÔI LỢN NÁI NGOẠI
I. Chọn nái hậu bị
1. Chọn lọc theo di truyền: Chọn những con lợn cái từ những ổ lợn con của
nái ngoại cấp ông bà cao sản, có số con cai sữa từ 9 con trở lên và đạt ≥ 2,1 lứa/
năm, có nguồn gốc về giống rõ ràng.
2. Chọn lọc các thể:
Cần chọn lọc nái hậu bị ở 3 thời điểm: 3, 5, 8 tháng tuổi; khối lượng cơ thể
và dài thân như sau
Giai đoạn (tháng tuổi)
3
5
8

Khối lượng cơ thể (kg)
18 - 20
60 - 70
90 - 100

Dài thân (cm)
62 - 85
103 - 109
115 - 120

Về ngoại hình: Lưng cong; cổ dài, chắc chắn; ngực rộng, không sâu; vai nở,
liên kết tốt với cổ và lưng; mông dài rộng đầy; đùi rộng, sâu đầy đặn, chắc chắn; cổ
chân to, bốn chân khoẻ, đi lại tự nhiên, đi móng; có 12 vú trở lên, vú cách đều, nằm
trên đường thẳng, đến 8 tháng tuổi
nổi rõ bầu vú, núm vú to; lông thưa; da

mỏng, có màu hồng; âm hộ có kích thước trung bình trở lên, không chọn con có âm
hộ nhơ, tụt vào trong, phát triển không bình thường.
Chọn các con từ ổ đẻ đông con, có ngoại hình cân đối, khoẻ mạnh, ưa hoạt
động, tính tình hiền lành, không có dị tật.
II. Phối giống
Lợn 8 - 9 tháng tuổi đạt trọng lượng cơ thể trên 90 kg là phối giống được,
nên phối giống lần động dục thứ 2.
Lợn nái động dục thường đứng nằm không yên, ít ăn, âm hộ sưng đỏ hồng,
thời gian động dục kéo dài từ 4 đến 6 ngày.
Thời điểm phối giống thích hợp nhất là lúc âm hộ chuyển sang màu hồng
nhạt tái, dịch nhờn tiết ra keo dính. Đặt tay lên hông lợn đứng im, hai chân sau
dạng ra, đuôi quật sang một bên (lợn chịu đực)
Nái tơ thường phối giống 2 lần và cho phối giống vào chiều ngày thứ 3 hoặc
sáng ngày thứ 4 (tính từ lúc bắt đầu động dục). Khi phối nên phối kép và tốt nhất là
cho đực giống nhảy trực tiếp thì hiệu quả hơn.
Nái đẻ lứa thứ 2 trở đi, thường cho phối vào sáng ngày thứ 3 (tính từ lúc bắt
đầu động dục).
III. Nuôi nái ngoại có chửa
Sau khi phối 21 ngày nếu lợn không động dục trở lại là nái đã có chửa. Lợn
nái chửa trung bình 114 ngày (3 tháng, 3 tuần, 3 ngày). Trong thời gian nái có chửa
không nên chuyển chuồng nhiều.
- Nái chửa tuỳ theo trọng lượng nhỏ hay to, mỗi ngày bình thường cho ăn
1,8 - 2, 5kg thức ăn hỗn hợp dùng cho nái có chữa và từ 3 - 5 kg rau xanh.
Có thể tự pha trộn thức ăn theo công thức (tính theo % trọng lượng thức ăn) như
sau:
Bột ngô,
cám gạo
bột đậu
bột sắn
bột cá

premix
Cộng
gạo, tấm
tương
khoai
47
28
10
8
5
2
100
premix (gồm 1% premix vitamin và 1% premix khoáng)
- Mùa hè tắm cho lợn 1-2 lần /ngày, chú ý chống nóng
- Thường xuyên có nước sạch và mát để lợn uống tự do.
IV. Chăm sóc lợn nái ngoại trước và trong khi đẻ
- Trước khi lợn đẻ 25-30 ngày nên tiêm phòng vacxin bệnh phó thương hàn


cho lợn mẹ 2 ml /con.
- Trước khi đẻ 5-7 ngày cần được chuyển đến chuồng đã được tiêu độc và vệ
sinh sạch sẽ.
Chuồng có ô lợn con, đèn sưởi và chung quanh ô chuồng có gióng ngăn.
- Nên giảm lượng thức ăn của lợn nái trước khi đẻ 3 - 5 ngày.
- Chỗ lợn đẻ phải có rơm rạ lót được cắt ngắn 20 - 25 cm.
- Khi lợn sắp đẻ âm hộ sưng, mông mềm (sụt mông) cắn ổ cào nền
chuồng...
- Khi lợn đẻ phải trực đỡ đẻ. Lợn con đẻ ra, dùng khăn vải mềm lau sạch mũi
mồm rồi đến mình và 4 chân.
- Thắt và cắt rốn cách thành bụng 3-5 cm. Sát trùng rốn bằng cồn I ốt hoặc

cồn sát trùng 700.
- Bấm răng nanh cho lợn con mỗi con 8 cái (4 cái nanh hàm trên, 4 cái nanh
hàm dưới).
- Sau khi lợn nái đẻ hết phải chờ lấy nhau thai ra, không để lợn mẹ ăn.
- Lợn nái đẻ xong cần phải cho lợn con bú sữa đầu càng sớm càng tốt. Cho
con nhỏ bú vú trước, con lớn bú vú phía sau.
- Cho lợn mẹ uống nước ấm pha muối hoặc cháo loãng có pha muối.
V. Nuôi lợn nái nuôi con
- Ngày đầu sau khi đẻ chỉ nên cho lợn uống nước và cháo gạo, ngày thứ 2
cho ăn khoảng 1, 5 kg thức ăn sau đó tăng dần lên.
- Thức ăn: sử dụng thức ăn hỗn dùng cho lợn nái nuôi con có bán sẵn hoặc
phối trộn theo công thức sau (tính theo % khối lượng):
bột ngô,
gạo, tấm
53

cám gạo
loại 1
25

bột đậu
tương
15

bột cá
5

premix
vitamin
1

premix
khoáng
1

Cộng
100

- Hàng ngày cho lợn ăn thêm rau.
- Trong 15-20 ngày đầu sau khi đẻ không nên tắm cho lợn, không rửa
chuồng. Thay rơm rạ lót chuồng khi bị ẩm.
- Hạn chế dùng kháng sinh để tránh mất sữa
VI. Nuôi lợn con theo mẹ
+ 10-15 ngày đầu ổ lợn con luôn giữ ở nhiệt độ 30 - 34 0C, về mùa Đông
dùng bóng đèn điện hoặc bếp sưởi.
+ Tập cho lợn con ăn sớm lúc 15 ngày tuổi, Từ 15 - 20 ngày tuổi dùng hoặc
sử dụng các loại thức ăn hỗn hợp cho lợn con tập ăn và sau cai sữa đã được phối chế
sẵn trên thị trường. Hoặc phối trộn theo công thức 50% bột gạo, ngô rang và 50%
sữa bột
+ 22 - 56 ngày tuổi dùng hỗn hợp: Bột ngô, gạo rang 54%, cám loại I 12%,
bột đậu tương rang 20%, sữa bột 5%, bột cá nhạt 5%, đường 2%, premix khoáng
1%, premix vitamin 1%.
VII. Phòng trị bệnh
- Tiêm phòng 3 loại vacxin dịch tả lợn, tụ huyết trùng lợn, đóng dấu lợn và
tẩy giun sán cho lợn mẹ trước khi phối giống.
- Đảm bảo chuồng hoàn toàn khô sạch, nước uống đủ và sạch
- Tiêm Feri - Dextran B12 loại 200mg/1ml cho lợn con lúc 3-4 ngày tuổi
1ml/con, 20 ngày tuổi 2ml/con.
- Tiêm vacxin phó thương hàn cho lợn con lúc 21 ngày tuổi, 35 ngày tuổi
tiêm vacxin dịch tả, tụ huyết trùng, đóng dấu.

- Thiến lợn đực lúc 10-20 ngày tuổi.
- Lợn con ỉa phân trắng cho lợn con uống bằng các loại lá chát thông
thường. Bệnh nặng cho lợn con uống streptomycine 1 gam cho 10-20 con hoặc một
số thuốc đặc hiệu khác. Thời gian duy trì từ 2-3 ngày hoặc cho đến khi lợn thật sự


khỏi hẳn.