Phân tích luận điểm của Hồ Chí Minh: Độc lập dân tộc phải gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Liên hệ thực tiễn Việt Nam hiện nay.

ĐỀ TÀI:
Phân tích luận điểm của Hồ Chí Minh: Độc lập dân tộc phải gắn liền với chủ nghĩa xã hội.
Liên hệ thực tiễn Việt Nam hiện nay.

BÀI LÀM:
A. Đặt vấn đề
Từ xa xưa, dân tộc ta luôn tự hào vì có truyền thống yêu nước, anh hùng bất khuất, nhiều lần
chiến đấu chống lại các thế lực thù địch và giành thắng lợi. Từ khi bị thực dân Pháp đến xâm lược,
tinh thần chiến đấu của nhân dân ta lại được thổi bùng lên. Nhiều cuộc nổi dậy nổ ra ở khắp các tỉnh
thành trên cả nước với sự tham gia của đông đảo các tầng lớp nhân dân từ học sinh, sinh viên, nông
dân, các bậc sĩ phu cho đến một bộ phận quan lại phong kiến. Các phong trào có giành được thắng
lợi song đến cuối cùng vẫn bị đàn áp và dập tắt bởi thực dân Pháp. Điều đó chứng tỏ rằng, nhân dân
ta rất giàu lòng yêu nước, có truyền thống chống giặc ngoại xâm, sẵn sàng ủng hộ và tham gia vào
phong trào yêu nước; còn các bậc sĩ phu, các nhà lãnh đạo đều có thừa trí dũng, không thiếu quyết
tâm nhưng họ, cả giai cấp phong kiến và đại diện cho chế độ phong kiến, cả giai cấp tư sản và đại
diện cho thế lực tư sản khi đó đều không giải quyết được vấn đề độc lập dân tộc ở nước ta. Vấn đề
cấp bách đặt ra lúc bấy giờ là phải tìm ra con đường đúng đắn, tìm ra giai cấp có khả năng gánh vác
sứ mệnh to lớn là đem lại độc lập, tự do cho nước nhà.
Nguyễn Ái Quốc chính là người gieo hạt, gây mầm cách mạng Việt Nam. Người đã đi từ chủ
nghĩa yêu nước đến với chủ nghĩa xã hội. Chủ nghĩa Mác – Lênin kết hợp với phong trào yêu nước
và phong trào công nhân Việt Nam chuyển hóa thành một tất yếu đưa đến một sự kiện trọng đại:
ngày 3/2/1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời. Đây là mốc son đánh dấu sự kết hợp các nhân tố
dân tộc và giai cấp, quốc gia và quốc tế, độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trong bản chất của
Đảng. Khác với các con đường cứu nước của ông cha ta, gắn độc lập dân tộc với chủ nghĩa phong
kiến hoặc chủ nghĩa tư bản, con đường cứu nước của Hồ Chí Mính là “độc lập dân tộc gắn liền với
chủ nghĩa xã hội”.
Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là tư tưởng chủ đạo, là sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá
trình hình thành, phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh. Đối với Người, độc lập dân tộc là mục tiêu trước
hết, là cơ sở, tiền đề để tiến lên chủ nghĩa xã hội; chủ nghĩa xã hội là con đường bảo vệ và phát triển
thành quả của độc lập dân tộc. Tư tưởng ấy đã đưa dân tộc ta đến độc lập, tự do, nước nhà được
thống nhất và ngày nay, đó là nguồn sức mạnh trong sự nghiệp xây dựng một xã hội Việt Nam mới

– xã hội chủ nghĩa: dân giàu, nước mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh.
Nghiên cứu nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội
không chỉ là vấn đề của quá khứ lịch sử mà còn có ý nghĩa lý luận và thực tiễn nóng hổi trong giai
đoạn hiện nay và lâu dài hơn.
1


B. Giải quyết vấn đề
I. Luận điểm của Hồ Chí Minh: độc lập dân tộc phải gắn liền với chủ nghĩa xã hội
1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc
Một là, độc lập dân tộc là một nền độc lập thật sự, nghĩa là dân tộc phải có chủ quyền toàn vẹn
lãnh thổ và thống nhất đất nước.
Hai là, độc lập dân tộc, đó là dân tộc phải đạt được những quyền cơ bản nhất, là quyền tự quyết
về chính trị, kinh tế, văn hóa, ngoại giao.
Ba là, độc lập dân tộc gắn liền với hòa bình.
Bốn là, độc lập dân tộc đi liền với ấm no, hạnh phúc cho nhân dân.
Năm là, độc lập dân tộc phải đạt tới quyền bình đẳng giữa các dân tộc.
Độc lập, tự do là mục tiêu chiến đấu, là nguồn sức mạnh làm nên chiến thắng của dân tộc ta.
“Không có gì quý hơn độc lập, tự do” là khẩu hiệu hành động của dân tộc Việt Nam, đồng thời
cũng là nguồn cổ vũ cho các dân tộc bị áp bức trên thế giới đang đấu tranh chống chủ nghĩa thực
dân. Vì thế, Hồ Chí Minh không chỉ là “Anh hùng giải phóng dân tộc” của Việt Nam mà còn là
“Người khởi xướng cuộc đấu tranh giải phóng của các dân tộc thuộc địa trong thế kỉ XX”.
2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về chủ nghĩa xã hội
Một là, chủ nghĩa xã hội là một chế độ do dân làm chủ, Nhà nước phải phát huy quyền làm chủ
của nhân dân để huy động được tính tích cực và sáng tạo của nhân dân, trước hết là nhân dân lao
động.
Hai là, chủ nghĩa xã hội có nền kinh tế phát triển cao, dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và chế
độ công hữu về tư liệu sản xuất chủ yếu, nhằm không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần
cho nhân dân, trước hết là nhân dân lao động.
Ba là, chủ nghĩa xã hội là một xã hội phát triển cao về văn hóa, đạo đức, trong đó người với

người là bè bạn, là đồng chí, là anh em, con người được giải phóng khỏi áp bức bóc lột, có cuộc
sống vật chất và tinh thần phong phú, được tạo điều kiện để phát huy hết khả năng sẵn có của mình.
Bốn là, chủ nghĩa xã hội là một xã hội công bằng và hợp lý, làm nhiều hưởng nhiều, làm ít
hưởng ít, không làm không hưởng, các dân tộc bình đẳng, miền núi tiến kịp miền xuôi.
Năm là, chủ nghĩa xã hội là một công trình tập thể của nhân dân, do nhân dân tự xây dựng lấy
dưới sự lãnh đạo của Đảng.
3. Tư tưởng “độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội” của Hồ Chí Minh

2


Khác với con đường cứu nước của cha ông, con đường cứu nước của Hồ Chí Minh là độc lập
dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.
Ngay khi quyết định phương hướng giải phóng và phát triển dân tộc theo con đường của cách
mạng vô sản, Hồ Chí Minh đã có sự gắn bó thống nhất giữa dân tộc với giai cấp, dân tộc với quốc
tế, độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội. Vì cách mạng giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải đi
theo con đường cách mạng vô sản, do Đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo, cho nên con đường
phát triển tất yếu của cách mạng giải phóng dân tộc sẽ là tiến lên cách mạng xã hội chủ nghĩa.
Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là luận điểm trung tâm của tư tưởng Hồ Chí Minh,
nó thâm nhập và xuyên suốt toàn bộ hệ thống tư tưởng của Người trong các thời kỳ và trên các lĩnh
vực. Đây là quy luật lớn của sự phát triển lịch sử xã hội Việt Nam: chỉ có cách mạng giải phóng dân
tộc mới có điều kiện tiến lên chủ nghĩa xã hội, và chỉ có làm cách mạng xã hội chủ nghĩa mới giữ
vững thành quả do sự nghiệp giải phóng dân tộc mang lại.
3.1 Giành độc lập dân tộc để đi lên chủ nghĩa xã hội
Giành độc lập dân tộc để đi lên chủ nghĩa xã hội, điều này khác với các tiền bối yêu nước trước
đó, họ mới chỉ đề cập đến việc giành độc lập dân tộc mà chưa gắn bó giữa độc lập dân tộc với tiến
bộ xã hội, với chủ nghĩa xã hội.
Để có độc lập thật sự cho dân tộc, tự do, hạnh phúc hoàn toàn cho nhân dân không có con đường
nào khác là con đường cách mạng vô sản, con đường độc lập dân tộc gắn với chủ nghĩa xã hội.
Cách mạng giải phóng dân tộc là một bộ phận của cách mạng vô sản. Gắn cách mạng giải phóng

dân tộc của Việt Nam với cách mạng thế giới, đưa dân tộc ta vào quỹ đạo của thời đại, đưa cách
mạng giải phóng dân tộc tiến lên cách mạng xã hội chủ nghĩa. Đây là một phát hiện, một sáng tạo
lớn về con đường phát triển cách mạng ở các nước thuộc địa nửa phong kiến.
Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội phù hợp với nguyện vọng của dân tộc Việt Nam và
xu thế của thời đại quá độ lên chủ nghĩa xã hội được mở đầu bằng cách mạng tháng mười Nga
(1917).
3.2 Độc lập dân tộc là mục tiêu trước mắt, là tiền đề để tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Theo Hồ Chí Minh, con đường cách mạng Việt Nam có hai giai đoạn: cách mạng dân tộc dân
chủ nhân dân và cách mạng xã hội chủ nghĩa. Trong cách mạng dân tộc dân chủ có hai nhiệm vụ
chiến lược cơ bản, trong đó giải phóng dân tộc là nhiệm vụ hàng đầu, nhiệm vụ dân chủ được rải ra
thực hiện từng bước và phục tùng nhiệm vụ giải phóng dân tộc. Vì thế, ở giai đoạn cách mạng dân
tộc dân chủ thì độc lập dân tộc là mục tiêu trực tiếp, trước mắt, cấp bách. Kết luận này được Hồ Chí
Minh rút ra từ sự phân tích tình hình thực tế và những mâu thuẫn khách quan tồn tại của xã hội Việt
Nam thuộc địa nửa phong kiến.

3


Lịch sử phát triển loài người chứng tỏ, độc lập dân tộc là khát vọng mang tính phổ biến. Với dân
tộc Việt Nam, đó còn là một giá trị thiêng liêng, được bảo vệ và giữ gìn bởi máu xương, sức lực của
biết bao thế hệ người Việt Nam.
Với Hồ Chí Minh, độc lập dân tộc bao hàm trong đó cả nội dung dân tộc và dân chủ. Đó là nền
độc lập thật sự, độc lập hoàn toàn, chứ không phải là thứ độc lập giả hiệu, độc lập nửa vời, độc lập
hình thức. Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, độc lập dân tộc phải gắn liền với thống nhất, chủ quyền và
toàn vẹn lãnh thổ của đất nước, độc lập dân tộc bao giờ cũng gắn với tự do, dân chủ, ấm no hạnh
phúc của nhân dân lao động.
Khi nhấn mạnh mục tiêu độc lập dân tộc, Hồ Chí Minh không bao giờ coi đó là mục tiêu cuối
cùng của cách mạng Việt Nam. Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, giành độc lập để đi tới xã hội cộng
sản; độc lập dân tộc phải gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Độc lập dân tộc là mục tiêu cốt yếu, trực
tiếp của cách mạng dân tộc dân chủ, là mục tiêu trước hết của quá trình cách mạng Việt Nam do

Đảng Cộng sản lãnh đạo, đồng thời là điều kiện hàng đầu, quyết định để cách mạng dân tộc dân chủ
nhân dân chuyển sang giai đoạn kế tiếp - cách mạng xã hội chủ nghĩa. Do vậy, cách mạng dân tộc
dân chủ càng triệt để thì những điều kiện tiến lên chủ nghĩa xã hội càng được tạo ra đầy đủ.
Theo tư tưởng Hồ Chí Minh, trong thời đại mới chủ nghĩa xã hội là xu hướng phát triển tất yếu
của cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân. Điều này làm cho con đường cứu nước giải phóng dân tộc
của Hồ Chí Minh khác biệt về chất với con đường cứu nước những năm đầu thế kỷ ở nước ta và
nhiều nhân vật nổi tiếng trên thế giới.
Cách mạng Việt Nam thuộc phạm trù cách mạng vô sản. Điều đó quyết định vai trò lãnh đạo
cách mạng tất yếu thuộc về giai cấp công nhân mà đội tiên phong của nó là Đảng Cộng sản Việt
Nam. Lực lượng tiến hành cách mạng giải phóng dân tộc là toàn dân Việt Nam yêu nước mà nòng
cốt là khối liên minh công - nông - trí thức. Những nhân tố này lại quy định tính tất yếu dẫn đến
phương hướng phát triển lên chủ nghĩa xã hội của cách mạng giải phóng dân tộc. Rõ ràng định
hướng đi lên chủ nghĩa xã hội của cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân ở Việt Nam được chi phối
và chế định bởi các nhân tố bên trong của cuộc cách mạng đó.
3.3 Xây dựng chủ nghĩa xã hội là bước phát triển tất yếu, là điều kiện vững chắc để bảo vệ và củng
cố nền độc lập.
Về lý luận, độc lập dân tộc tiến lên chủ nghĩa xã hội thể hiện mối quan hệ giữa mục tiêu trước
mắt và mục tiêu cuối cùng; mối quan hệ giữa hai giai đoạn của một quá trình cách mạng. Lôgic lịch
sử khách quan cho thấy: thực hiện mục tiêu trước mắt là điều kiện tiên quyết để đi tới mục tiêu cuối
cùng và chỉ thực hiện được mục tiêu cuối cùng thì mục tiêu trước mắt mới củng cố vững chắc một
cách hoàn toàn, triệt để. Giữa hai giai đoạn cách mạng không có bức tường ngăn cách, cách mạng
dân tộc dân chủ xác lập cơ sở, tiền đề cho cách mạng xã hội chủ nghĩa, cách mạng xã hội chủ nghĩa
khẳng định và bảo vệ vững chắc nền độc lập dân tộc.
Theo Hồ Chí Minh, độc lập dân tộc bao giờ cũng gắn liền với đời sống ấm no, hạnh phúc của
quần chúng nhân dân, những người đã trực tiếp làm nên thắng lợi của cách mạng dân tộc dân chủ.
4


Để đảm bảo vững chắc độc lập dân tộc, để không rơi vào lệ thuộc, đói nghèo lạc hậu, chặng đường
tiếp theo chỉ có thể là đi lên chủ nghĩa xã hội. Do những đặc trưng nội tại của mình, chủ nghĩa xã

hội sẽ củng cố những thành quả đã giành được trong cách mạng dân tộc dân chủ, tạo điều kiện để
bảo đảm cho độc lập và phát triển dân tộc.
Tư tưởng độc lập dân tộc của Hồ Chí Minh mang một nội dung sâu sắc, triệt để: độc lập tự do,
ấm no, hạnh phúc. Chủ nghĩa xã hội không chỉ củng cố những giá trị nêu trên, mà còn làm phong
phú thêm về mặt nội dung, xác lập các điều kiện để hiện thực hoá các nội dung đó. Hồ Chí Minh
khẳng định: chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng triệt để các dân tộc bị áp
bức khỏi ách nô lệ; chỉ có cách mạng xã hội chủ nghĩa mới bảo đảm cho một nền độc lập thật sự,
chân chính.
Chủ nghĩa xã hội theo tư tưởng Hồ Chí Minh là một xã hội tốt đẹp, xoá bỏ mọi áp bức, bóc lột;
công bằng hợp lý - làm nhiều hưởng nhiều, làm ít hưởng ít, không làm không hưởng; bảo đảm phúc
lợi cho người già, trẻ mồ côi; một xã hội có nền sản xuất phát triển gắn liền với sự phát triển khoa
học - kỹ thuật và không ngừng nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân lao động. Đó là
một xã hội có kỷ cương, đạo đức, văn minh trong đó người với người là bạn bè, đồng chí, anh em,
mọi người được phát triển hết khả năng của mình; hòa bình hữu nghị, làm bạn với các nước; một xã
hội do nhân dân lao động làm chủ dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản.
Theo Hồ Chí Minh, xây dựng chủ nghĩa xã hội chính là xây dựng tiềm lực phát triển của dân tộc
trên tất cả các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội. Với các thiết chế đó và nền tảng tinh thần
riêng có, chủ nghĩa xã hội có khả năng vận động liên tục, tự bảo vệ vững chắc các thành quả cách
mạng của nhân dân. Trên phạm vi quốc tế, chủ nghĩa xã hội lớn mạnh sẽ có sức hấp dẫn thu hút các
dân tộc, đặc biệt các dân tộc chậm phát triển đi theo con đường chủ nghĩa xã hội; mặt khác chủ
nghĩa xã hội sẽ là bệ đỡ của hoà bình thế giới, hạn chế và ngăn chặn các cuộc chiến tranh đế quốc,
chiến tranh xâm lược, xoá bỏ tình trạng dân tộc này đi áp bức dân tộc khác.
Hồ Chí Minh chỉ rõ, chủ nghĩa xã hội càng phát triển, càng đạt đến độ chín muồi thì các tiềm
lực, nhất là tiềm lực vật chất kỹ thuật của dân tộc càng mạnh, đất nước càng có điều kiện củng cố
độc lập của mình, tăng cường khả năng phòng thủ. Không có một chế độ xã hội nào có thể đảm bảo
vững chắc độc lập dân tộc bằng chủ nghĩa xã hội. Trong toàn bộ cấu trúc nội tại của mình, chủ
nghĩa xã hội thể hiện khả năng tự bảo vệ và biết cách bảo vệ.
Người khẳng định, trong chủ nghĩa xã hội, nhân dân lao động là người chủ duy nhất. Đó là sự
khác biệt về chất giữa chủ nghĩa xã hội với các chế độ xã hội trước đó. Chế độ dân chủ là chế độ do
nhân dân làm chủ, dân chủ là vấn đề thuộc bản chất của nhà nước ta. Theo Hồ Chí Minh, dân chủ

xã hội chủ nghĩa phải được phát huy trên tất cả các lĩnh vực, phải được thể chế hoá bằng pháp luật,
được hoàn thiện, nâng cao trong quá trình phát triển kinh tế, xã hội và nâng cao dân trí. Đây là điều
kiện cơ bản và quyết định vận mệnh của dân tộc, tạo ra sức đề kháng trên phạm vi xã hội, loại trừ
và có khả năng chống trả bất kỳ một hành động nào đe dọa độc lập, tự do của dân tộc. Thực hiện
được một xã hội như vậy thì độc lập dân tộc mới thực sự vững chắc, sự nghiệp giải phóng dân tộc
mới thắng lợi một cách hoàn toàn và triệt để.
5


II. Thực tiễn Việt Nam hiện nay
Thực tiễn đã minh chứng, tư tưởng Hồ Chí Minh soi đường cho thắng lợi của cách mạng Việt
Nam. Ngày nay, dưới sự lãnh đạo của Đảng ta, tư tưởng Hồ Chí Minh cùng với chủ nghĩa Mác –
Lênin làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động tiến lên xây dựng một nước Việt Nam
dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, định hướng xã hội chủ nghĩa.
Trong quá trình đổi mới đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, Đảng ta đã coi đổi mới tư
duy lý luận, tư duy chính trị về chủ nghĩa xã hội là khâu đột phá, coi đổi mới kinh tế là trọng tâm và
phải đi trước một bước. Đảng ta cũng khẳng định, đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị phải gắn kết
với nhau, nhưng đổi mới chính trị phải trên cơ sở thành tựu của đổi mới kinh tế và phục vụ cho tiếp
tục đổi mới kinh tế, ngược lại, đổi mới kinh tế phải đúng định hướng chính trị, phải góp phần tăng
cường ổn định chính trị. Thực tiễn những năm đổi mới đã mang lại nhiều bằng chứng xác nhận tính
đúng đắn của những quan điểm nêu trên.
Trong nhiều văn kiện của Đảng ta, vấn đề độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội luôn
được khẳng định một cách mạnh mẽ và dứt khoát. Tại Đại hội IX của Đảng, khi tổng kết những bài
học chủ yếu của 15 năm đổi mới, Báo cáo chính trị đã chỉ rõ bài học thứ nhất là : “Trong quá trình
đổi mới phải kiên trì mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trên nền tảng chủ nghĩa Mác –
Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh”. Hiện nay, Đảng ta đã và đang chú trọng tập trung vào các hướng
sau:
- Giữ vững, kiên trì mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Bởi vì đó là sự lựa chọn duy
nhất đúng đắn, sự lựa chọn của lịch sử, phù hợp với điều kiện Việt Nam và xu thế phát triển của
thời đại.

- Thông qua tổng kết thực tiễn, ngày càng làm rõ hơn diện mạo mô hình, những đặc điểm, ưu thế
của chủ nghĩa xã hội ở nước ta.
- Xác định đúng mục tiêu lâu dài cũng như mục tiêu cụ thể của từng giai đoạn phát triển, từ đó
phát huy tốt hệ thống động lực vốn có của chủ nghĩa xã hội, hạn chế, khắc phục những khó khăn
phát sinh trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội, đảm bảo cho chủ nghĩa xã hội thường xuyên
có sức hấp dẫn, có năng lượng tiềm tàng để tự vận động và hoàn thiện.
- Vạch ra được các phương hướng cơ bản, thực hiện có hiệu quả một hệ thống các biện pháp cụ
thể, tiến hành các bước đi thích hợp trong xây dựng chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ quan trọng nhất
hiện nay là đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, trong đó tập trung cho
công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn.
Để thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, chúng ta cần phát
huy tất cả các nguồn lực bên trong và bên ngoài, nhưng chủ yếu lấy nguồn lực bên trong làm gốc,
có phát huy mạnh mẽ nguồn lực trong nước mới sử dụng tốt và có hiệu quả nguồn lực bên ngoài.

6


Nói cách khác, để quán triệt tư tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội của Hồ Chí Minh vào
sự nghiệp đổi mới hiện nay, chúng ta cần phải làm cho tư tưởng đó sống động, biến thành tình cảm,
ý thức, hành động của mỗi người trong công tác thực tế hàng ngày, hình thành kết quả và hiện thực
sinh động phục vụ nhân dân ngày một tốt hơn. Cách tốt nhất để giữ vững độc lập dân tộc và xây
dựng thành công chủ nghĩa xã hội ở nước ta biểu hiện trong công cuộc đổi mới hiện nay là tập trung
phát triển kinh tế, xây dựng nền kinh tế tự cường, tạo điều kiện nâng cao đời sống, mức sống cho
nhân dân thì mới xây dựng và củng cố vững chắc chế độ chính trị do nhân dân lao động làm chủ
đúng theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Khi đã có một chế độ chính trị ổn định thì nó tạo điều kiện thuận
lợi để phát triển kinh tế.
Công cuộc đổi mới hiện nay ở nước ta là tiếp tục sự nghiệp giải phóng dân tộc theo hướng con
đường cách mạng vô sản, trong điều kiện mới. Độc lập dân tộc lúc này đối với chúng ta chính là sự
vươn lên thoát khỏi đói nghèo, lạc hậu, khẳng định vị thế của Việt Nam bình đẳng với tất cả các
quốc gia dân tộc khác trên thế giới ở mọi mặt kinh tế, chính trị, văn hóa, khoa học,… Dân giàu,

nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh là điều kiện cơ bản để bảo vệ nền độc lập một
cách thực tế, vững chắc trong hội nhập kinh tế quốc tế với tình hình phức tạp như hiện nay. Trong
quá trình đổi mới, Đảng ta sớm cảnh báo nguy cơ tụt hậu xa hơn về kinh tế so với các nước trong
khu vực và trên thế giới sẽ có ảnh hưởng không tốt tới an ninh quốc gia, chủ quyền dân tộc và nền
độc lập của đất nước.
Đổi mới để phát triển và phát triển để đổi mới mạnh mẽ vững chắc hơn là nhận thức căn bản và
biện chứng về mối quan hệ giữa độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Tập trung tăng trưởng kinh tế
trong thời kì quá độ chính là làm cơ sở vật chất của chủ nghĩa xã hội ngày một nhiều hơn trong thực
tế, do đó ngày càng có điều kiện thuận lợi hơn trong công tác bảo vệ và giữ vững nền độc lập, chủ
động hội nhập kinh tế quốc tế. Định hướng xã hội chủ nghĩa được Đảng ta xác định trong phát triển
kinh tế thị trường có ý nghĩa căn bản đảm bảo cho nền kinh tế phát triển theo quy luật một cách
đúng hướng vừa làm điều kiện nền tảng giải quyết những vấn đề xã hội bền vững. Như vậy, độc lập
dân tộc và chủ nghĩa xã hội là mục tiêu chính trị không thay đổi dù bất cứ ở giai đoạn nào, hoàn
cảnh nào của cách mạng Việt Nam.
Hiện nay, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường; xu hướng toàn cầu
hóa, hội nhập quốc tế diễn ra sâu rộng. Điều đó, tác động nhiều chiều đến sự nghiệp xây dựng và
bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta. Đáng chú ý là, các thế lực thù địch tiếp tục tăng cường hoạt động
chống phá trên tất cả các lĩnh vực, hòng xóa bỏ vai trò lãnh đạo của Đảng và chế độ xã hội chủ
nghĩa ở nước ta. Những yếu tố bên trong, bên ngoài đang tồn tại đan xen, vừa tạo cơ hội, vừa làm
phát sinh thách thức mới. Trong nội bộ, tệ quan liêu, tham nhũng, suy thoái về tư tưởng chính trị,
đạo đức, lối sống là mầm mống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” không thể xem thường. Vì thế, hơn
bao giờ hết, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta phải “kiên định mục tiêu độc lập dân tộc gắn với chủ
nghĩa xã hội”, thường xuyên nêu cao cảnh giác, chủ động ứng phó có hiệu quả với mọi tình huống,
bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân
dân và chế độ xã hội chủ nghĩa.
7


Trước hết, phải quán triệt cho các cấp, các ngành, các địa phương, lực lượng và toàn dân nắm
vững, thấu suốt nội hàm của độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trong điều kiện mới. Đây là vấn đề

rất quan trọng, làm cơ sở để xác định nội dung và những bước đi phù hợp. Độc lập dân tộc phải
được nhận thức một cách triệt để, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Trong đó,
vấn đề tiên quyết, cơ bản nhất là giữ vững độc lập, tự chủ về đường lối chính trị của Đảng, bảo đảm
con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của dân tộc ta không bị lệ thuộc vào bất cứ thế lực nào. Đường
lối đó phải trên cơ sở trung thành với chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, được vận
dụng một cách sáng tạo vào thực tiễn Việt Nam và trở thành nền tảng tư tưởng của toàn xã hội. Sự
kiên định lập trường đó trong sự nghiệp đổi mới phải bảo đảm cho đất nước ta “đổi mới nhưng
không đổi hướng”, “hội nhập nhưng không hòa tan” trong thế giới “đa cực” với nhiều biến động
phức tạp, nhanh chóng của tình hình hiện nay.
Cùng với đó, cần quán triệt những nội dung độc lập, tự chủ trên lĩnh vực kinh tế, quốc phòng, an
ninh, đối ngoại, văn hóa, ... Thống nhất nhận thức về nội hàm của độc lập dân tộc sẽ là cơ sở đảm
bảo cho hành động đúng trong thực tiễn hoạt động xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã
hội chủ nghĩa trong thời kỳ mới.
Như vậy, độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội vừa là mục tiêu cơ bản của cách mạng, vừa là lợi
ích căn bản của quốc gia và là quan điểm nhất quán, xuyên suốt của Đảng ta. Do đó, trong quá trình
thực hiện, chúng ta cần quán triệt sâu sắc quan điểm: lấy phát triển kinh tế là trung tâm, xây dựng
Đảng là then chốt, xây dựng văn hóa, xã hội là nền tảng tinh thần của xã hội, tăng cường quốc
phòng - an ninh là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên. Bên cạnh đó, việc kiên định mục tiêu độc lập
dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội đòi hỏi chúng ta phải thường xuyên nắm vững và thực hiện có
hiệu quả hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ tổ quốc xã hội chủ nghĩa, coi trọng kết hợp
chặt chẽ giữa phát triển kinh tế - xã hội với quốc phòng - an ninh và đối ngoại, kiến tạo và giữ vững
môi trường hòa bình để xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. Trong thời đại toàn cầu hóa, hợp
tác quốc tế cần phát huy tinh thần độc lập, tự chủ kết hợp tiếp thu sáng tạo những thành tựu mới
trên các lĩnh vực của thời đại với sự vận động của cách mạng Việt Nam để đề ra đường lối đúng,
bảo đảm vừa kiên định nguyên tắc chiến lược, vừa linh hoạt, sáng tạo trong những giải pháp tổ chức
thực hiện.
Sự lựa chọn của Đảng ta, của nhân dân ta là hoàn toàn chính xác. Độc lập dân tộc và chủ nghĩa
xã hội, với Việt Nam không chỉ là mục tiêu, là nhu cầu, là cương lĩnh hành động, là ngọn cờ hiệu,
mà còn là động lực, là niềm tin sắt son của dân tộc Việt Nam ta. Độc lập dân tộc gắn với chủ nghĩa
xã hội là sự gắn kết hai sức mạnh thành một sức bật mới, là cội nguồn thắng lợi của cách mạng Việt

Nam hôm qua, hôm nay và mai sau.
Do vậy, đòi hỏi chúng ta phải vững tin vào con đường Hồ Chí Minh đã lựa chọn, giữ vững mục
tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trong giai đoạn cách mạng hiện nay, tiếp tục quá trình đổi
mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập với quốc tế, tiến lên xã hội xã hội chủ
nghĩa, vì dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.

8


C. Kết luận vấn đề
“Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội” là con đường tất yếu và quan trọng nhất trong
công cuộc xây dựng đất nước Việt Nam đi lên con đường xã hội chủ nghĩa. Mặc dù trong thế giới
có nhiều thay đổi, gặp nhiều trở ngại, khó khăn và có cả những thất bại trên đường đi nhưng không
vì thế mà con đường xây dựng đất nước ta mà Đảng và Chính phủ vạch ra bị lay động, chúng ta vẫn
phát triển theo con đường mà Hồ Chủ Tịch trước kia đã đi theo và căn dặn trước lúc qua đời. Dưới
sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta tiếp tục giành thêm nhiều thắng lợi to lớn hơn nữa trong sự
nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ
vững chắc Tổ quốc, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, đưa đất
nước ta sánh vai cùng các nước trong khu vực và trên thế giới.
Trong công cuộc đổi mới hiện nay con đường cách mạng độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa
xã hội đang bị chi phối, tác động mạnh mẽ của rất nhiều yếu tố khách quan và chủ quan; thách thức
rất lớn, nhưng cũng rất nhiều thời cơ, vận hội. Trên cơ sở quan niệm đúng đắn của Hồ Chí Minh về
độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, lại có kinh nghiệm thực tiễn hơn 70 năm qua, đặc biệt là thực
tiễn của gần 20 năm đổi mới, cho phép chúng ta hiểu được thực chất con đường độc lập dân tộc tiến
lên chủ nghĩa xã hội trong bối cảnh hiện nay. Độc lập dân tộc tiến lên chủ nghĩa xã hội là nhu cầu
sống còn, là sự lựa chọn duy nhất đúng của Việt Nam.
Tư tưởng về độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội là ý tưởng, chỉ điểm cho sự phát triển
của hệ tư tưởng Đảng và chính phủ, là kim chỉ nam cho sự phát triển của đất nước trong thời kỳ quá
độ lên chủ nghĩa xã hội. Tư tưởng đặc sắc ấy thể hiện nhất quán mục tiêu mà Chủ tịch Hồ Chí Minh
lựa chọn, nó vừa đáp ứng được yêu cầu bức xúc của dân tộc và khát vọng của quần chúng nhân dân

giành độc lập, tự do, ấm no, hạnh phúc và giải phóng cuộc đời lầm than, đói khổ dưới ách thống trị
tàn bạo của chủ nghĩa thực dân, đế quốc và bè lũ tay sai. Tư tưởng ấy đã đưa dân tộc ta đến độc lập,
tự do, nước nhà được thống nhất. Độc lập dân tộc gắn với chủ nghĩa xã hội là sự gắn kết hai sức
mạnh thành một sức bật mới, là cội nguồn thắng lợi của cách mạng Việt Nam hôm qua, hôm nay và
mai sau.

9