bài tập cá nhân 1công pháp quốc tế

Bài tập cá nhân 1 - Công pháp quốc tế

ĐỀ BÀI: TÌNH HUỐNG SỐ 5
Sau cuộc Tổng tuyển cử ngày 28/07/2013 của quốc gia Hela, phe cầm quyền của Đảng
nhân dân đã tuyên bố giành chiến thắng.Tuy nhiên, phe đối lập của Đảng cứu nước đã quả
quyết phản đối kết quả bầu cử vì cho rằng cuộc bầu cử đã có dấu hiệu gian lận. Một số quốc
gia láng giềng của Hela như Sumo và Kata, thông qua cơ quan đại diện ngoại giao của mình
tại Hela, đã thành lập các cơ quan độc lập để điều tra về những bất thường trong ngày bầu cử
và tuyên bố không công nhận kết quả bầu cử, đồng thời yêu cầu Hela tiến hành bầu cử lại. Bên
cạnh đó, Sumo còn bí mật tài trợ để giúp đỡ phe đối lập tiến hành các cuộc biểu tình nhằm vào
phe cầm quyền. Để trấn áp biểu tình, phe cầm quyền đã sử dụng các biện pháp mạnh, kể cả
dùng xe tăng tấn công vào đoàn biểu tình làm rất nhiều người chết và bị thương. Khủng hoảng
chính trị tại Hela ngày càng trở nên trầm trọng và có khả năng đe dọa hòa bình và ổn định
trong khu vực. Trước tình hình đó, Hội đồng bảo an Liên hợp quốc đã thông qua Nghị quyết
1235 về việc áp dụng các biện pháp cần thiết để bảo vệ quyền con người cũng như duy trì hòa
bình và ổn định khu vực. Hãy cho biết:
-

Tính hợp pháp của các hành vi do quốc gia Sumo và Kata thực hiện? Vì sao?
Cơ sở pháp lý để Hội đồng bảo an Liên hợp quốc thông qua và triển khai Nghị quyết
1235?

GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG
Khánh Hòa - 362030

Page 1


Bài tập cá nhân 1 - Công pháp quốc tế

1. Tính hợp pháp của các hành vi do quốc gia Sumo và Kata thực hiện.

Căn cứ vào các dữ liệu mà tình huống đưa ra, ta nhận thấy sau cuộc Tổng tuyển
-

cử ngày 28/07/2013 của quốc gia Hela, Sumo và Kata đã có hai hành vichủ yếu sau:
Hành vi thông qua cơ quan đại diện ngoại giao của mình tại Hela, thành lập các cơ quan
độc lập để điều tra về những bất thường trong ngày bầu cử và tuyên bố không công
nhận kết quả bầu cử, đồng thời yêu cầu Hela tiến hành bầu cử lại (hành vi của Sumo và

-

Kata).
Hành vi bí mật tài trợ để giúp đỡ phe đối lập tiến hành các cuộc biểu tình nhằm vào phe
cầm quyền ( hành vi của quốc gia Sumo).
Cả hai hành vi trên đều không hợp pháp, vi phạm vào nguyên tắc không can
thiệp vào công việc nội bộ của quốc gia khác. Có thể lý giải như sau:
Về cơ sở pháp lý, nguyên tắc không can thiệp vào công việc nội bộ của quốc gia
khác là một trong những nguyên tắc nền tảng của luật quốc tế. Nguyên tắc này được ghi
nhận tại Hiến chương Liên hợp quốc cũng như nhiều văn bản quốc tế quan trọng khác,
rằng “ Liên hợp quốc hoàn toàn không có quyền can thiệp vào những công việc, thực
chất thuộc thẩm quyền nội bộ của bất kỳ quốc gia nào…” (Khoản 7 Điều 2). Hơn hết,
năm 1970, bằng Nghị quyết số 2625, Liên hợp quốc thông qua “Tuyên bố về các
nguyên tắc của luật quốc tế điều chỉnh quan hệ thân thiện và hợp tác giữa các quốc
gia, phù hợp với Hiến chương Liên hợp quốc”, trong đó nguyên tắc không can thiệp vào
công việc nội bộ của quốc gia khác có bước phát triển sâu sắc và toàn diện nhất. Các
nội dung cơ bản của nguyên tắc này bao gồm: Cấm can thiệp vũ trang và các hình thức
can thiệp hoặc đe dọa can thiệp khác nhằm chống lại chủ quyền, nền tảng chính trị, kinh
tế, văn hóa xã hội của quốc gia; Cấm dùng các biện pháp kinh tế, chính trị và các biện
pháp khác để bắt buộc quốc gia khác phụ thuộc vào mình; cấm tổ chức, khuyến khích
các phần tử phá hoại hoặc khủng bố nhằm lật đổ chính quyền của quốc gia khác; cấm
can thiệp vào cuộc đấu tranh nội bộ ở quốc gia khác; tôn trọng quyền của mỗi quốc gia

trong việc tự lựa chọn cho mình chế độ chính trị, kinh tế, xã hội, văn hóa phù hợp…
Về thực tiễn:
Thứ nhất, về hành vi thông qua cơ quan đại diện ngoại giao của mình tại Hela,
thành lập các cơ quan độc lập để điều tra về những bất thường trong ngày bầu cử và

Khánh Hòa - 362030

Page 2


Bài tập cá nhân 1 - Công pháp quốc tế

tuyên bố không công nhận kết quả bầu cử, đồng thời yêu cầu Hela tiến hành bầu cử lại
của hai quốc gia Sumo và Kata là hành vi không tôn trọng quyền của mỗi quốc gia
trong việc tự lựa chọn cho mình hệ thống chính trị phù hợp. Nói cách khác, hành vi đó
đã can thiệp vào lĩnh vực chính trị, thuộc thẩm quyền riêng biệt của quốc gia Hela. Do
đó, nó được coi là vi phạm luật pháp quốc tế.
Thứ hai, về hành vi bí mật tài trợ để giúp đỡ phe đối lập tiến hành các cuộc biểu
tình nhằm vào phe cầm quyền của quốc gia Sumo cũng đã vi phạm một trong các nôi
dung của nguyên tắc trên. Hành vi “bí mật tài trợ” của Sumo trong trường hợp này
chứng tỏ Sumo đã có ý đồ tổ chức, giúp đỡ các băng đảng tiến hành hoạt động biểu tình
nhằm lật đổ chính quyền của quốc gia khác (Hela). Quốc gia Sumo đã gián tiếp can
thiệp vào cuộc đấu tranh nội bộ của Hela. Vấn đề này đã được nhắc tới trong Tuyên bố
năm 1970 của Liên hợp quốc, chỉ rõ “ không một quốc gia nào có thể tổ chức, trợ giúp,
xúi giục, giúp đỡ tài chính hoặc ngầm đồng ý các hoạt động lật đổ, hoặc hoạt động
quân sự trực tiếp nhằm lật đổ chế độ hiện hành của một quốc gia khác, hoặc can thiệp
vào cuộc nội chiến của một quốc gia khác”.
Như vậy, dựa trên căn cứ pháp lý là các nội dung của nguyên tắc không can thiệp
vào công việc nội bộ của các quốc gia khác, được quy định trong Hiến chương Liên
hợp quốc và các tuyên bố khác, khẳng định rằng các hành vi của hai quốc gia Sumo và

Kata là không hợp pháp, vi phạm nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế.
2. Cơ sở pháp lý để Hội đồng bảo an Liên hợp quốc thông qua và triển khai Nghị quyết
1235?
Cơ sở pháp lý để Hội đồng bảo an Liên hợp quốc thông qua và triển khai Nghị
quyết 1235 đó là Điều 39 chương VII – Hành động trong trường hợp hòa bình bị đe
dọa, bị phá hoại hoặc có hành vi xâm lâm tạiHiến chương Liên hợp quốc với nội dung
như sau: “ Hội đồng bảo an xác định thực tại mọi sự đe dọa hòa bình, phá hoại hòa
bình hoặc hành vi xâm lược và đưa ra các kiến nghị hoặc quyết định các biện pháp nào
nên áp dụng phù hợp với các Điều 41 và 42 để duy trì hoặc khôi phục hòa bình, an
ninh quốc tế”.
Theo đó, Điều 39 Hiến chương cho phép Hội đồng Bảo an được quyền quyết
định áp dụng các biện pháp cần thiết trong các trường hợp tình hình chính trị xã hội ở
Khánh Hòa - 362030

Page 3


Bài tập cá nhân 1 - Công pháp quốc tế

quốc gia nào đó trở nên phức tạp, có thể đe dọa hòa bình, an ninh khu vực, mà không
thuần túy là công việc nội bộ nữa; hoặc khi có sự vi phạm nghiêm trọng các quyền cơ
bản của con người như quyền được sống, được hòa bình. Ngoài ra, Điều 24 Hiến
chương Liên hợp quốc cũng đã thừa nhận trách nhiệm duy trì hòa bình và an ninh thế
giới thuộc về Hội đồng Bảo an. Tuy nhiên, việc thông qua và triển khai Nghị quyết
1235 của Hội đồng bảo an có bị coi là vi phạm nguyên tắc không can thiệp vào công
việc nội bộ của quốc gia khác hay không? Có thể hiểu như sau:
Xét thấy tình hình tại quốc gia Hela, xung động giữa phe cầm quyền và phe đối
lập không chỉ gây bất ổn về chính trị, mà với hành vi trấn áp biểu tình bằng cách dùng
xe tăng tấn công vào đoàn biểu tình làm rất nhiều người chết và bị thương của phe cầm
quyền đã chứng tỏ các quyền con người bị xâm phạm nghiêm trọng. Đồng thời, cuộc

xung đột tại Hela còn có dấu hiệu dính líu của các quốc gia láng giềng (Sumo), nếu tình
thế trên kéo dài, sẽ đe dọa tới hòa bình và ổn định khu vực.Vì thế việc Hội đồng Bảo an
áp dụng các biện pháp cần thiết để bảo vệ quyền con người cũng như duy trì hòa bình
và ổn định khu vực tại Hela là hợp pháp. Đây là một trong những ngoại lệ của nguyên
tắc không can thiệp vào công việc nội bộ thuộc thẩm quyền của quốc gia khác được
pháp luật quốc tế ghi nhận.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Trường Đại học Luật Hà Nội, Giáo trình luật quốc tế, Nxb. CAND, Hà Nội, 2011.
2. TS. Nguyễn Thị Kim Ngân, TS. Chu Mạnh Hùng (đồng chủ biên), Giáo trình luật
quốc tế (dùng trong các trường đại học chuyên ngành luật và ngoại giao), Nxb. Giáo
dục Việt Nam, Hà Nội, 2012.
3. Lê Mai Anh - Trần Văn Thắng, Luật quốc tế - Lí luận và thực tiễn, Nxb. Giáo dục,
Hà Nội, 2001.
Khánh Hòa - 362030

Page 4


Bài tập cá nhân 1 - Công pháp quốc tế

4. Các văn bản công pháp quốc tế và văn bản pháp luật Việt Nam có liên quan, Nxb.
CTQG, Hà Nội, 2006./.

Khánh Hòa - 362030

Page 5