Kiến thức về chăm sóc sức khỏe bà mẹ sau sinh và trẻ sơ sinh của các sản phụ tại khoa điều trị tự nguyện bệnh viện phụ sản tư năm 2015

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THĂNG LONG
KHOA KHOA HỌC SỨC KHỎE
BỘ MÔN ĐIỀU DƯỠNG

KIẾN THỨC VỀ CHĂM SÓC SỨC
KHỎE BÀ MẸ SAU SINH VÀ TRẺ SƠ
SINH CỦA CÁC SẢN PHỤ TẠI KHOA
ĐIỀU TRỊ TỰ NGUYỆN BỆNH VIỆN
PHỤ SẢN TRUNG ƯƠNG
Người hướng dẫn: Th.s Hoàng Thị Thanh Thủy
Sinh viên thực hiện: Vũ Thị Thu Hà
Mã sv: B00363


LỜI NÓI ĐẦU
Thời kỳ sau sinh là một giai đoạn vô cùng quan trọng do có
những thay đổi mạnh mẽ về thể chất, sinh lý, cảm xúc đồng
thời với sự nảy sinh các mối quan hệ mới và là bước chuyển
đổi vai trò từ “người phụ nữ” trở thành “người mẹ”. Đây
cũng là giai đoạn mà sức khỏe của người mẹ và của trẻ sơ
sinh cần được quan tâm nhiều nhất.
Nếu giai đoạn ngay sau sinh, các sản phụ và trẻ sơ sinh được
chăm sóc một cách khoa học sẽ tạo được tiền đề tốt cho sức
khỏe của mẹ-con, góp phần giảm thiểu tỷ lệ tử vong và bệnh
tật, đảm bảo sự an toàn, phòng tránh hoặc phát hiện sớm
những biến chứng sau sinh, giúp bà mẹ chóng hồi phục về
sức khỏe, trẻ sơ sinh dễ dàng thích nghi với hoàn cảnh và
môi trường mới sau sinh.

LỜI NÓI ĐẦU
Tuy nhiên, công tác chăm sóc sau sinh hiện nay còn đang bị xem nhẹ
làm giảm cơ hội nâng cao sức khỏe của bà mẹ và trẻ em, cũng như
làm chậm quá trình phát hiện sớm và điều trị bệnh tật cho họ. Kiến
thức và thực hành về chăm sóc sau sinh của bà mẹ hiện còn mang
tính kinh nghiệm và tự phát…
Nhận thức được tầm quan trọng cũng như vai trò của của điều dưỡng
viên trong việc tư vấn và chăm sóc sức khỏe bà mẹ sau sinh, chúng
tôi tiến hành nghiên cứu đề tài “ Kiến thức về chăm sóc sức khỏe
bà mẹ sau sinh và trẻ sơ sinh của các sản phụ tại Khoa Điều trị
tự nguyện Bệnh viện Phụ sản Trung ương năm 2015 ” với các
mục tiêu chính sau:
- Mô tả kiến thức về chăm sóc sức khỏe bà mẹ sau sinh và trẻ sơ sinh
của các sản phụ tại khoa điều trị tự nguyện Bệnh viện Phụ sản Trung
ương năm 2015.
- Mô tả quy trình chăm sóc sức khỏe của sản phụ sau sinh.


NỘI DUNG CHÍNH


TỔNG QUAN
Một số khái niệm
Giai đoạn sau sinh là những vấn đề sức khỏe của sản phụ và sơ sinh tính
từ khi rau sổ đến hết ngày thứ 42 (6 tuần lễ), còn gọi là thời kỳ hậu sản.
Giai đoạn sau sinh được chia ra thành các giai đoạn nhỏ:
(1) Giai đoạn ngay sau sinh : 24h đầu sau khi sổ rau
(2) Giai đoạn sau sinh sớm : ngày 2 đến hết tuần đầu tiên
(3) Giai đoạn sau sinh muộn : tuần 2 đến hết tuần 6
Chăm sóc sau sinh bao gồm việc theo dõi và chuyển tuyến điều trị cho

bà mẹ nếu có biến chứng như băng huyết, đau, nhiễm khuẩn, ngoài ra
còn bao gồm cả tư vấn nuôi con bằng sữa mẹ, dinh dưỡng thời kỳ nuôi
con, các tư vấn về chăm sóc sơ sinh.
Nội dung chăm sóc sơ sinh bao gồm cho bú sớm và bú hoàn toàn, giữ
ấm, chăm sóc và giữ gìn vệ sinh rốn, và phát hiện kịp thời các dấu hiệu
nguy hiểm đưa trẻ đi khám và điều trị kế hoạch hóa gia đình.


TỔNG QUAN
Những nguy cơ của bà mẹ thời kỳ hậu sản
- Sức khỏe sản phụ: Chảy máu muộn sau đẻ, sản giật, đau, mệt mỏi, lo
lắng buồn chán và trầm cảm.
- Dinh dưỡng: Khẩu phần ăn của bà mẹ có ảnh hưởng lớn đến hồi phục
sức khỏe sau sinh, ảnh hưởng gián tiếp đến sức khỏe của em bé.
- Vệ sinh, lao động và chế độ nghỉ ngơi: Nếu không có chế độ lao động
và nghỉ ngơi thích hợp trong thời kỳ sau sinh, bà mẹ sẽ có những hệ
lụy về sức khỏe như mất ngủ, giảm cân, suy nhược cơ thể, rối nhiễu
tâm lý, trầm cảm, tạo điều kiện mắc một số bệnh khác.
- Chế độ sinh hoạt tình dục sau sinh: Thời điểm kết thúc thời kỳ hậu
sản (6 tuần sau sinh) là lúc bà mẹ có thể có sinh hoạt tình dục trở lại,
do đó họ cần được cung cấp những kiến thức cơ bản về thời điểm sinh
hoạt tình dục cũng như các biện pháp tránh thai sau sinh.


TỔNG QUAN
Những nguy cơ của trẻ sơ sinh thời kỳ hậu sản

Trẻ sơ sinh thường gặp những vấn đề sức
khỏe như: các vấn đề về hô hấp, trẻ sinh non
tháng, nhiễm khuẩn, vàng da.

Nhiễm khuẩn sơ sinh là một trong những
nguyên nhân gây tử vong sơ sinh quan trọng
nhất có thể phòng tránh


TỔNG QUAN
Nội dung chăm sóc sau sinh về y tế
Các thời điểm chăm sóc sau sinh cần thiết nhất là:
- Trong ngày đầu sau đẻ:
- Tuần đầu tiên sau đẻ
- Sáu (6) tuần đầu tiên sau đẻ
Trong thời gian nằm viện, CBYT thực hiện chăm sóc theo quy
trình
(1) Hỏi mẹ về sức khỏe mẹ và con
(2) Khám (kiểm tra sự co hồi tử cung, tầng sinh môn, sự tiết sữa,
vết mổ.)
(3) Hướng dẫn chăm sóc mẹ và con (theo bảng hướng dẫn chăm
sóc của hướng dẫn quốc gia)
(4) Cảnh báo về các bất thường có thể xảy ra.


TỔNG QUAN
Nội dung chăm sóc người mẹ sau sinh
+ Vệ sinh hàng ngày
+ Chăm sóc vú
+ Xử trí đau do co bóp tử cung
+ Xử trí vết khâu tầng sinh môn (nếu có)
+ Chế độ ăn uống và sinh hoạt đầy đủ, ngủ 8h/ngày,
vận động nhẹ nhàng
+ Tư vấn: giải quyết vấn đề tâm lý (nếu có), hoặc tư

vấn nuôi con sữa mẹ, kế hoạch hóa gia đình


TỔNG QUAN
Nội dung chăm sóc trẻ sơ sinh
+ Ngủ màn, nằm chung với mẹ
+ Nuôi con bằng sữa mẹ
+ Chăm sóc mắt
+ Chăm sóc rốn
+ Vệ sinh thân thể và chăm sóc da
+ Tiêm phòng


ĐỐI TƯỢNG VÀ
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
-

Đối tượng nghiên cứu
Sản phụ sinh con tại Khoa Điều trị tự nguyện - Bệnh
viện Phụ sản Trung ương từ 01/01/2015 đến 30/06/2015.
Sản phụ có sức khỏe ổn định sau khi sinh
Hồ sơ được ghi chép đầy đủ
Đồng ý tham gia nghiên cứu
Địa điểm nghiên cứu: Khoa Điều trị tự nguyện - Bệnh
viện Phụ sản Trung ương.
Thời gian nghiên cứu: từ 01/01/2015 đến 30/06/2015.


ĐỐI TƯỢNG VÀ
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Thiết kế nghiên cứu
Đề tài được tiến hành theo phương pháp nghiên cứu mô
tả cắt ngang
Cỡ mẫu
Lấy theo mẫu thuận tiện 447 sản phụ đến sinh tại Khoa
Điều trị tự nguyện - Bệnh viện Phụ sản Trung ương trong thời
gian từ 01/01/2015 đến 30/06/2015.
Xử lý và phân tích số liệu
Toàn bộ dữ liệu trong hồ sơ bệnh án của đối tượng
nghiên cứu được thu thập đưa vào máy tính, xử lý và phân tích
theo phương pháp thống kê sử dụng chương trình thống kê
SPSS 16.0.


ĐỐI TƯỢNG VÀ
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
-

Đạo đức của nghiên cứu đề tài
Tất cả các hoạt động tiến hành trong nghiên cứu này đều
tuân thủ các quy định và nguyên tắc chuẩn mực về đạo đức
nghiên cứu y sinh học của Việt Nam và Quốc tế.
Cuộc nghiên cứu này được tiến hành dưới sự đồng ý của
Ban Giám hiệu trường Đại học Thăng Long và Ban Giám
đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương
Các thông tin cá nhân về đối tượng nghiên cứu được đảm
bảo giữ bí mật
Việc quản lý và phân tích số liệu được tiến hành một cách
khoa học và chính xác.

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN

Bảng 1: Một số đặc điểm đối tượng nghiên cứu


KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN

Bảng 2: Đặc điểm lần sinh tại thời điểm nghiên cứu


KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN

Bảng 3: Kiến thức bà mẹ về dấu hiệu nguy hiểm sau khi sinh


KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN

Bảng 4:Kiến thức bà mẹ về triệu chứng
nhiễm khuẩn đường sinh dục sau sinh


KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN

Bảng 5: Kiến thức bà mẹ về vấn đề sau sinh có thể gặp


KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN

Bảng 6: Kiến thức bà mẹ về chăm sóc trẻ

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN

Bảng 7: Kiến thức về chế độ lao động nghỉ ngơi
phù hợp của bà mẹ sau sinh


KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN

Bảng 8: Kiến thức bà mẹ về vệ sinh sau đẻ


KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN

Bảng 9: Kiến thức về chế độ ăn uống của
bà mẹ sau sinh


KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN

Bảng 10: Kiến thức về bổ sung vi chất của bà mẹ sau sinh


KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN

Bảng 11: Kiến thức bà mẹ về thời điểm giao
hợp

KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN

Bảng 12: Kiến thức bà mẹ biện pháp tránh
thai