B ăGIÁOăD Că&ă ĨOăT O
TR
NGă
IăH CăTH NGăLONG
KHOAăKHOAăH CăS CăKH E
B
MÔN I U D
NG
NGUY N TH VI T HÀ
Mã sinh viên: B00361
CHI PHÍ
I U TR N I TRÚ B NH HEN PH QU N
T I TRUNG TÂM D
NG – MI N D CH LÂM SÀNG
B NH VI N B CH MAI N M 2015
TÀI T T NGHI P C
NHÂN I U D
HÀ N I - 2015
NG H VLVH
B ăGIÁOăD Că&ă ĨOăT O
TR
NGă
IăH CăTH NGăLONG
KHOAăKHOAăH CăS CăKH E
B
MÔN I U D
NG
NGUY N TH VI T HÀ
Mã sinh viên: B00361
CHI PHÍ
I U TR N I TRÚ B NH HEN PH QU N
T I TRUNG TÂM D
NG – MI N D CH LÂM SÀNG
B NH VI N B CH MAI N M 2015
TÀI T T NGHI P C
NG
IH
NHÂN I U D
NG H VLVH
NG D N: ThS. NGUY N H U TR
NG
HÀ N I - 2015
Thang Long University Library
C NGăHọAăXĩăH IăCH ăNGH AăVI TăNAMă
c l p - T do - H nh phúc
L I CAM OAN
Kính g i:
Phòng ào t o Sau đ i h c - Tr
B môn i u d
ng - Tr
ng
ng
i h c Th ng Long
i h c Th ng Long
H i đ ng ch m lu n v n t t nghi p C nhân.
Tôiăxinăcamăđoanăđưăth căhi năquáătrìnhălƠmăkhóaălu năm tăcáchăkhoaăh că
và chính xác. Cácăs ăli u,ăcáchăx ălỦăvƠăphơnătíchăs ăli uălƠăhoƠnătoƠnătrungăth c,ă
khách quan.
HƠăN i,ăngƠy 4 tháng 11 n mă2015
H c viên
NGUY N TH VI T HÀ
ii
L IC M
N
Trongăsu tăquáătrìnhăh căt păvƠăhoƠnăthƠnhăkhóaălu nănƠy,ătôiăđưănh năđ
h
căs ă
ngăd n,ăgiúpăđ ăquỦăbáuăc aăcácăth yăcô,ăcácăanhăch ,ăcácăemăvƠăcácăb n.ăV iă
lòngăkínhătr ngăvƠăbi tă năsơuăs cătôiăxinăđ
căbƠyăt ăl iăc m năchơnăthƠnhăt i:
Banăgiámăhi u,ăPhòngăđƠoăt oăđ iăh c,ăB ămônă i uăd
ngătr
ngă
iăH că
Th ngăLongăđưăt oăm iăđi uăki năthu năl iăgiúpăđ ătôiătrongăquáătrìnhăh căt păvƠă
hoƠnăthƠnhăkhóaălu n.
Tôiăxinătrơnătr ngăc mă nănh ngăng
iăth yăkínhăm năđưăh tălòngăgiúpăđ ,ăd yă
b o,ăđ ngăviênăvƠăt oăm iăđi uăki năthu năl iăchoătôiătrongăsu tăquáătrìnhăh căt păvƠă
hoƠnăthƠnhăkhóaălu năt tănghi p.
ToƠnăth ăcácăbácăs ,ăđi uăd
B nhăvi năB chăMaiăđưăh
ngăt iăTrungătơmăD ă ngăậ Mi năd chăLơmăsƠng
ngăd n,ăch ăb oăvƠăt oăm iăđi uăki năthu năl iăchoătôiă
trongăquáătrìnhălƠmăvi căh căt păvƠăthuăth păs ăli uăt iătrung tâm đ ătôiăcóăth ăhoƠnă
thƠnhăđ
căkhóaălu n.
XinăchơnăthƠnhăc mă năcácăth yăcôătrongăh iăđ ngăch mălu năv năđưăchoătôiă
nh ngăđóngăgópăquỦăbáuăđ ăhoƠnăch nhăkhóaălu nănƠy.
Xinăc mă năcácăb nhănhơnăvƠăgiaăđìnhăc aăh ăđã h pătácăvƠăchoătôiănh ngă
thôngătinăquỦăgiáăđ ti năhƠnh nghiênăc u.
XinăchơnăthƠnhăc mă năb ăm ,ăanhăch ăem,b năbè,ăđ ngănghi păđưăluônă ăbênă
c nhăđ ngăviên, giúpăđ ătôiăh căt p, lƠmăvi căvƠăhoƠnăthƠnhăkhóaălu n.
Hà N i, ngày 4 tháng 11 n m 2015
H c viên
NGUY N TH VI T HÀ
iii
Thang Long University Library
CÁC T
AIRIAP
VI T T T
Asthma Insights and Reality in Asia-Pacifică(Nghiênăc uăTh cătr ngă&ă
Nh năth căHenăph ăqu nă ăChơuăÁ-Thái Bình D
BH
b oăhi m
BHYT
b oăhi măyăt
BN
b nhănhơn
CLS
c nălơmăsƠng
CGTT
chiăphíăgiánăti p
CPTT
chiăphíătr căti p
cs
c ngăs
CTM
côngăth cămáu
DVYT
d chăv ăyăt
GINA
GlobalăInitiativeăofăAsthmaă(Ch
ng)
ngătrìnhăKh iăđ ngăToƠnăc uăPhòngă
ch ng Hen)
HA
huy tăáp
HPQ
henăph ăqu n
ICS
InhaledăCorticosteroidă(corticoidăd ngăhít)
LS
lâm sàng
SABA
Short Acting 2ăAgonistă(thu căkíchăthíchăbêtaă2ătácăd ngănhanh)
THCS
trungăh căc ăs
THPT
trungăh căph ăthông
ngăVi tăNam
VN
VP
vi năphí
VTTH
v tăt ătiêuăhao
XN
xétănghi m
XQ
X.Quang
YT
yt
iv
M CL C
L IăCAMă OAN .................................................................................................................. ii
L IăC Mă N ....................................................................................................................... iii
CÁCăT ăVI TăT T ............................................................................................................. iv
M CăL C ............................................................................................................................. v
DANHăM CăCÁCăBI Uă
TăV Nă
Ch
............................................................................................ viii
....................................................................................................................... 1
ngă1:ăT NGăQUANăTĨIăLI U .................................................................................... 3
1.1.ăB nhăhenăph ăqu n ...................................................................................................... 3
1.1.1.
nh ngh a ........................................................................................................... 3
1.1.2.
c đi m lâm sàng .............................................................................................. 3
1.1.3. i u tr ................................................................................................................. 4
1.2. Phân tích chi phí. ........................................................................................................ 7
1.2.1. Khái ni m chi phí. ................................................................................................ 7
1.2.2. Phân lo i chi phí. ................................................................................................. 7
1.2.3. Cách tính chi phí cho ng
i s d ng d ch v y t ............................................... 8
1.3.ăTìnhăhìnhănghiênăc uăgánhăn ngăkinhăt ăgơyăraădoăb nhăHPQ ................................... 9
Ch
ngă2:ă
2.1.ă
IăT
IăT
NGăVĨăPH
NGăPHÁPăNGHIểNăC U ....................................... 13
NGăNGHIểNăC U .................................................................................. 13
2.1.1. Tiêu chu n l a ch n .......................................................................................... 13
2.1.2. Tiêu chu n lo i tr ............................................................................................ 13
2.2.ăPH
NGăPHÁPăNGHIểNăC U ............................................................................ 13
2.2.1. Thi t k nghiên c u ............................................................................................ 13
2.2.2. C m u ............................................................................................................... 13
2.2.5. Các ch s nghiên c u ........................................................................................ 14
2.2.5. X lý s li u ....................................................................................................... 15
2.3.ă
Ch
Oă
CăNGHIểNăC U ...................................................................................... 15
ngă3:ăK TăQU ăNGHIểNăC U ................................................................................ 16
3.1.ă
căđi măchungăc aăcácăb nhănhơnănghiênăc u ....................................................... 16
3.1.1. Phân b theo các nhóm tu i .............................................................................. 16
3.1.2. Gi i tính ............................................................................................................. 16
3.1.3. Ngh nghi p ....................................................................................................... 17
3.1.4. Trình đ v n hóa ................................................................................................ 17
v
Thang Long University Library
3.1.5. Th i gian m c b nh ........................................................................................... 18
3.1.6. Tu i kh i phát b nh ........................................................................................... 18
3.1.7. Phân b theo m c đ b nh................................................................................. 18
3.1.8. Các b nh lý m c kèm ......................................................................................... 19
3.1.9. Th i gian đi u tr ............................................................................................... 19
3.2.ăCácăchiăphíăđi uătr ăn iătrúăhenăph ăqu n .................................................................. 20
3.2.1. Chi phí cho các d ch v y t (vi n phí) .............................................................. 20
3.2.2. C c u chi phí
nhóm b nh nhân có BHYT ..................................................... 20
3.2.3. C c u vi n phí
nhóm b nh nhân không có BHYT ......................................... 21
3.2.4. Các chi phí ngoài y t ........................................................................................ 21
3.2.5. T ng h p các chi phí đi u tr HPQ .................................................................... 21
3.3.ăCácăy uăt ă nhăh
ngăđ năchiăphíăđi uătr ăHPQ ....................................................... 22
3.3.1. S d ng BHYT ................................................................................................... 22
3.2.2. M c đ b nh ...................................................................................................... 22
3.2.3. B nh lý m c kèm ................................................................................................ 23
3.2.4. Th i gian đi u tr ............................................................................................... 23
Ch
ngă4:ăBĨNăLU N ....................................................................................................... 24
4.1.ă
Că I MăC Aă
IăT
NGăNGHIểNăC U .................................................... 24
4.1.1. Phân b tu i và gi i ........................................................................................... 24
4.1.2. V tu i kh i phát b nh ....................................................................................... 24
4.1.4. Th i gian đi u tr n i trú. .................................................................................. 25
4.2.ăCÁCăCHIăPHệă I UăTR ăN IăTRỎăHENăPH ăQU N ......................................... 26
4.2.1. V t ng chi phí đi u tr ...................................................................................... 26
4.2.2. V c c u vi n phí .............................................................................................. 28
4.3.ăCÁCăY UăT ă NHăH
NGă
NăCHIăPHệă I UăTR ăHPQ .............................. 29
4.3.1. S d ng BHYT ................................................................................................... 29
4.3.2. M c đ b nh ...................................................................................................... 30
4.3.3. Th i gian n m vi n ............................................................................................ 31
4.3.4. B nh lý m c kèm. ............................................................................................... 32
K TăLU N......................................................................................................................... 33
KI NăNGH ......................................................................................................................... 34
TĨIăLI UăTHAMăKH O
vi
DANH M C CÁC B NG
B ngă3.1:ăPhơnăb ătheoăcácănhómătu i ...................................................................... 16
B ngă3.2:ăTh iăgianăm căb nh .................................................................................. 18
B ngă3.3.ăTu iăkh iăphátăb nh .................................................................................. 18
B ngă3.4.ăCácăb nh lỦăm căkèm................................................................................ 19
B ngă3.5.ăTh iăgianăđi uătr ...................................................................................... 19
B ngă3.6.ăChiăphíăchoăcácăd chăv ăyăt ă(vi năphí) ..................................................... 20
B ngă3.7.ăC ăc uăvi năphíă ănhómăb nhănhơnăcóăBHYTă(n=56) ............................. 20
B ngă3.8.ăC ăc uăvi năphíă ănhómăb nhănhơnăkhôngăcóăBHYTă(n=34) .................. 21
B ngă3.9.ăCácăchiăphíăngoƠiăyăt ............................................................................... 21
B ngă3.10ăT ngăh păcácăchiăphíăđi uătr ăHPQ .......................................................... 21
B ngă3.11. Liênăquanăgi aăth iăgianăvƠăchiăphíăđi uătr ăHPQăv iăvi căs ăd ngăBHYT .... 22
B ngă3.12.ăLiênăquanăgi aăth iăgianăvƠăchiăphíăđi uătr ăHPQăv iăm căđ ăc năhen . 22
B ngă3.13. Liên quan gi aăth iăgianăvƠăchiăphíăđi uătr ăHPQăv iăb nhălỦăm căkèm 23
B ngă3.14.ăLiênăquanăgi aăth iăgianăv iăchiăphíăđi uătr ăHPQ ................................. 23
vii
Thang Long University Library
DANH M C CÁC BI U
Bi uăđ ă3.1:ăPhơnăb ăgi iătính................................................................................... 16
Bi uăđ ă3.2:ăLiênăquanăgi aătu iăvƠăgi i................................................................... 16
Bi u đ ă3.3:ăNgh ănghi păc aăcácăđ iăt
ngănghiênăc u ......................................... 17
Bi uăđ ă3.4.ăTrìnhăđ ăv năhóa ................................................................................... 17
Bi uăđ ă3.5:ăPhơnăb ătheoăm căđ ăc năhen .............................................................. 18
viii
TV N
Henă ph ă qu nă (HPQ)ă lƠă m tă b nhă viêmă m nă tínhă niêmă m că đ
ngă hôă h pă
x yăraăkháăph ăbi n,ăcóăth ăg pă ăm iăl aătu i,ăm iăch ngăt căvƠă ăt tăc ăcácăn
că
trênăth ăgi i.ăTrongănh ngăn măg năđơy,ăc ăt năsu tăvƠăđ ăl uăhƠnhăc aăb nhăđ uă
giaăt ngăm tăcáchăđángăbáoăđ ngă ănhi uăqu căgiaăvƠăvùngălưnhăth .ăCácănghiênă
c uăd chăt ăh căchoăth y,ăcáchăđơyă3ăth păk ,ăc ăth ăgi iă
tri uăng
tr ă emă d
cătínhăcóăkho ngă150ă
iăb nhăHPQ,ăv iăt ăl ăm cătrungăbìnhălƠă6ă- 8%ă ăng
iăl năvƠă8ă- 10%ă ă
iă 15ă tu i.ă Quaă m iă th pă k ,ă đ ă l uă hƠnhă HPQă trênă toƠnă c uă
că tínhă
t ngă thêmă kho ngă 25ă - 50%.ă Trongă bánă báoă cáoă Gánhă n ngă Henă ToƠnă c uă phátă
hƠnhăn mă2004,ă yăbanăKh iăđ ngăToƠnăc uăPhòngăch ngăHenă(GINAăExecutive
Committee) thông báo trên th ăgi iăcóăkho ngă300ătri uăng
s ăt ngălênă400ătri uăng
iăb nhăhenăvƠăcóăth ă
iăvƠoăn mă2025ă[24].ăCùngăvóiă đ ăl uă hƠnhăc aă b nh,ă
conăs ăt ăvongăvƠăcácăt năth tădoăhenăc ngăkhôngăng ngăt ngălênătrongănh ngăth pă
k ăg năđơy.ă
tr
cătính,ăm iăn mătrênăth ăgi i hi năcóăkho ngă180.000ăđ nă250.000ă
ngăh păt ăvongădoăhen,ătrungăbìnhăc ă250ăng
iăt ăvongăthìăcóă1ătr
doăhenăph ăqu n,ă80ă- 90%ăb nhănhơnăhenăph ăqu năcóăth ătránhăđ
đ
ngăh pălƠă
căt ăvongăn uă
cătheo dõiăđi uătr ăvƠăki măsoátăt tă[1,24].
Cácăti năb c aăkhoaăh căk ăthu tăvƠăthƠnhăt uăyăh cătrongănh ngăn măquaăđưă
giúpăchúngătaăcóăthêmănhi uăhi uăbi tăm iăv ăc ăch ăb nhăsinhăc aăHPQ,ănh ăđóă
c iăthi năđángăk ăch tăl
ngăch măsócăvƠăđi uătr ăb nh.ăTuyănhiên,ăv iăs ăgiaăt ngă
liênăt căc ăs ăl
ngăvƠăt ăl ăng
iăm c,ăHPQăhi năv nălƠăm tăgánhăn ngăkinhăt ă
đ iăv iănhi uăn
cătrênăth ăgi i,ătrongăđóăcóăVi tăNamă[1].ăGánhăn ngăkinhăt ăc aă
b nhăhenăbaoăg măc ăcácăchiăphíătr căti păđi uătr ăb nhă(vi năphí,ăthu căđi uătr ,ă
cácăxétănghi măch năđoán...)ăvƠăcácăt năth tăgiánăti pă(ngh ăh c,ăngh ăvi c,ăb ăgi iă
h năho tăđ ng,ăm tăvi c,ăngh ăh uăs m,ătƠnăph ,ăt ăvong...)ă[24,19]. Tính trên toàn
c u,ăchiăphíăchoăHPQăđưăliênăt căt ngălênătrongă10ăn măg năđơyăvƠăv
chiăphíăchoă2ăc năb nhăth ăk ălƠălaoăvƠăH1V/AIDSăc ngăl i.ă ăcácăn
tăquáăt ngă
căphátătri n,ă
s ăti nădƠnhăchoăHPQăth
ngăchi mă1- 2%ăt ngăđ uăt ăchoătoƠnăb ăngƠnhă yăt .ă
Cácănghiênăc uă ănhi uăn
cătrênăth ăgi iăchoăth y,ăchiăphíăđi uătr ăHPQăchi mă
kho ngă 5,5ă - 14,5%ă t ngă thuă nh pă c aă giaă đìnhă ng
iă b nhă [24,1], ví d ,ă ă
1
Thang Long University Library
Australia là 325 USD/ BN/ n m,ă ă M ă 640ă USD/ BN/ n m,ă ă Th yă i nă 1.315ă
USD/ BN/ n m [1]. Trongăs ănƠy,ăkho ngă40ă- 50%ăđ
cădƠnhăchoăcácăđ tăđi uătr ă
n iătrúătrongăb nhăvi n.
B nhăHPQăhoƠnătoƠnăcóăth ăđ
c ki măsoátăn u phátăhi năs măvƠ đi uătr ăđúng
phácă đ ,ă tuyă nhiên, ă c ă nh ngă n
20%ăs ăb nhănhơnăHPQ đ tăđ
că phátă tri nă nh ă M ,ă Anh,ă Nh t, ch ă cóă 10 -
căki măsoátăhoƠnătoƠnătheoăcácătiêuăchíăc aăGINAă
[24].ă ơyălƠăm tăth cătr ngăđángăloăng i vì HPQ không đ
căki măsoátăs ălƠmăt ngă
nguyăc ăcácăbi năch ng, s l năc păc u, n măvi nădoăb nhăvƠălƠm t ngăcác chi phí
đi uătr .
Trongănh ngăn măg năđơy,ăTrungătơmăD ă ngă- Mi năd chăLơmăsƠngăb nhăvi nă
B chăMai hàng n măth
ngăti pănh năkho ngă300ăb nhănhơnăHPQă ăcácăm căđ ă
khácănhauăvƠoăđi uătr ăn iătrú.ă
ăgópăph nătìmăhi uăcác chiăphíătr căti păchoăđi uă
tr HPQ t iăđơy, chúngătôiăti năhƠnhănghiênăc uăđ ătƠiăắChiăphíăđi uătr ăn iătrúăb nhă
henăph ăqu năt iătrungătơmăD ă ngă- Mi năd chăLơmăsƠngăb nhăvi năB chăMaiăn mă
2015”ănh măhai m cătiêu:
1.
ánh giá chi phí tr c ti p c a các b nh nhân HPQ đi u tr n i trú t i Trung
tâm D
ng - Mi n d ch Lâm sàng B nh vi n B ch Mai n m 2015.
2. Tìm hi u m t s y u t
nh h
ng đ n các chi phí tr c ti p c a các b nh nhân
HPQ.
2
Ch
ng 1: T NG QUAN TÀI LI U
1.1. B nh hen ph qu n
1.1.1.
nh ngh a
Henăph ăqu nă(cònăg iălƠăsuy n)ălƠăm tăb nhăhôăh păm nătính,ăđ cătr ngăb iătìnhă
tr ngă viêmă niêmă m că đ
ngăth ,ăd nă đ nă phùă n ,ă coă th tă ph ă qu n,ă t ngă ti tă d chă
nhƠyăvƠăt ngătínhăph nă ngăph ăqu n.ăCácăy uăt ănƠyăph iăh păkhi năđ
chítăh p,ăng
ngăth ăb ă
iăb nhătrongătìnhătr ngăkhóăth ,ăkhòăkhè,ăth ărít. Cácătri uăch ngăc aă
henădi năraăt ngăc năvƠăcóăth ăt ăh iăph căho căsauăđi uătr .ăNgoƠiăc năhen,ăng
b nhăth
1.1.2.
ngăc măth yăbìnhăth
iă
ng,ănh ngăquáătrìnhăviêmăv nădi năraăơmă [24].
c đi m lâm sàng
1.1.2.1. Tri u ch ng c n ng
Khóăth ălƠătri uăch ngăđ cătr ngănh t,ăc năkhóăth ăcóăđ căđi m:ăt ngăc n,ă
khòăkhè,ăkhóăth ăra,ăn ngăng căth
ngăt ngăv ăđêmăvƠăsángăs m,ătáiădi nănhi uăl nă
nh tălƠăkhiăcóăcácăkíchăthíchănh ăthayăđ iăth iăti t,ăg ngăs c,ăti păxúcăv iăd ănguyênă
(b iănhƠ,ăph năhoa,ălôngăv ,ăkhóiăthu c,ăm tăs ăthu c,ăth că năv.v...).
T căng c:ătrongăc năkhóăth ăcóăc măgiácăngh năho cănh ăb ăăth tăch tăl ngă
ng c.
Ho:ăkhôngăđ cătr ngăchoăHPQ,ăth
ngăhoăv ăđêm,ălúcăđ uăhoăkhan,ăsauăxu tă
ti tănhi uăđ mădưi,ăcóăth ăhoădaiăd ngăkéoădƠi,ăkh căđ mătr ng.
Tr
căkhiălênăc năkhóăth ăng
ng aăm t,ăng aăm i,ăch yăn
căm t,ăn
iăb nhăth
ngăcóănh ngăd uăhi uăc nhăbáo:ă
căm i,ăho,ăt căng căv.v...
1.1.2.2. Tri u ch ng th c th
Coăth tăph ăqu nălƠmăh păđ
ngăth ăđ cătr ngăb iăti ngăraleărít,ăraleăngáy.ă
T năs ăth :ăNh păth ăt ng,ăth ăg p.
RìărƠoăph ănangăgi m:ătrongăcoăth tăph ăqu năn ngăcóăth ăm tăd uăhi uărìărƠoă
ph ănangă(ph iăcơm).
TímădaăvƠăđ uăchiălƠăd uăhi uăn ngăc aăhen
Loăl ng,ăs ăhưiădoăthi uăoxyănưo.
Trongăc năkhóăth ăth yăcoărútăhõmă c,ăcoăkéoăc ăliênăs
l ngăng căcóăth ăbìnhăth
n,ăc ă căđònăch m;ă
ngăho căc ngăph ngălênăhìnhăthùng.ăHPQălơuăn măcóăth ă
3
Thang Long University Library
gơyă bi nă d ngă l ngă ng că vƠă c tă s ng:ă l ngă ng că nhôă raă tr
ngang,ăcácăkhoangăliênăs
c,ă x
ngă s
nă n mă
năgiưnăr ng.
Gõăph iăcóăth ăth yăvangăh năbìnhăth
ng,ăvùngăđ cătr
cătimăgi m.
Cácăd uăhi uăkhác:ăt ngănh pătim,ăcóăth ăcóăm chăđ oăho căt ngăhuy tăápălƠă
nh ngăd uăhi uăn ngăc aăb nh.
i uăđángăl uăỦălƠăsauăc năhenăs ăkhôngăth yăgìăđ căbi t,ăng
th yănh nhõm,ăd ăth ănh ătrútăđ
iăb nhăc mă
căgánhăn ng [24][1].
1.1.3. i u tr
1.1.3.1. M c tiêu đi u tr (theo GINA)
1. H năch ăt iăđaăxu tăhi nătri uăch ngă(gi măh năcácătri uăch ngănh tălƠă
v ăđêm).
2. H năch ăđ năm căth pănh tăcácăđ tăhenăc p.
3. Gi măt iăđaăcácăc năhenăn ngăph iăđ năb nhăvi năc păc u.
4. B oăđ măcácăho tăđ ngăbìnhăth
5. Gi ăl uăl
ngăchoăng
ngăđ nhă(PEF)ăg nănh ăbìnhăth
iăb nh.
ngă(>80%)
6. Khôngăcóătácăd ngăkhôngămongămu năc aăthu c [24][1]
1.1.3.2. i u tr c t c n hen
Thu căc
ngă 2ăd ngăhítătácăd ngănhanhăli uăb tăđ uă2-ă4ănhátăx t/l năxă3ăl nă
m iăl năcáchănhauă20ăphútătrongăgi ăđ u;ăc nănh ăc năđ
x tă/l năxă 4-6ăl n/ngƠy;ăc nătrungăbìnhăc năđ
căti păt căđi uătr ă2-4ănhátă
căti păt că đi uătr ă 6-10ănhátăx t/l nă
m iăl năcáchănhauă1-2ăgi .
Glucocorticoidă U ng:ă prednisoloneă 0,5 - 1 mg/kgă cơnă n ngă ho că cácă bi tă
d
căkhácăv iăli uăt
ngăđ
ngăđ iăv iăc năhenăn ngăho cătrungăbình.
Th ăoxyăduyătrìăđ ăbưoăhoƠăoxyă(SpO2 > 95%)
Thu căk tăh păkíchăthíchă 2ăv iăkhángăcholinergicăli uăt
ngăđ
ng.
iăv iăc năhenăn ng,ădaiăd ngăc nănhanhăchóngăb tăđ uăđi uătr ăb ngăthu că
kíchăthích 2 đ
ngăt nhăm chă.ăCơnănh căvi căs ăd ngăglucocorticoidăđ
ngăt nhă
m ch:ămethylprednisolonă40ămg/l nă4 - 6ăgi ăm tăl năho cădepersolonă30ămg/l nă46ăgi ăm tăl n.
Cóăth ădùngătheophylinăho cădiaphyllinăn uăng
cácăthu cătrênăho căđ iăv iănh ngătr
iăb nhăkhôngăđápă ngăv iă
ngăh păđưădùngănhómăxanthylăhàngăngƠy.
4
Khiăđi uătr ăc tăc năhenăc năl uăỦ:ăKhôngăbaoăgi ăđ
căđánhăgiáăth păh nă
m căđ ăn ngăth căs ăc aăc năhen,ăc năhenăn ngăcóăth ăđeădo ăt ăvong.
Ng
iăb nhăcóănguyăc ăt ăvongăcaoăkhi:
Dùngăth
ngăxuyênăho căm iăng ngăglucocorticoidătoƠnăthơn
Nh păvi năc păc uătr
căđóăho căcóăti năs ăđ tăn iăkhíăqu năvìăhen.
Ti năs ăkhôngătuơnăth ăđi uătr
Ch ăquanăkhôngăchoămìnhăb ăhenăn ng
Ng
iăb nhăc năph iăđ năkhámăbácăs ăngayăkhi:
Cóăcácăbi u hi n c aăc năhenăn ng:ăkhóăth ăkhiăngh ăng i,ănóiăng tăquưng,ă
tímătái,ăt năs ăth ă>30ăl n/ăphút,ăm chă>ă120ăl n/phút,ăl uăl
lỦăthuy tăngayăc ăkhiăsauăđi uătr ,ăng
ngăđ nhă<60%ăgiáătr ă
iăb nhăm tăl ,ăki tăs c.
ápă ngăv iăthu căgiưnăph ăqu năch m.
Khôngă c iă thi nă trongă 2-ă 6ă gi ă sauă khiă đi uă tr ă b ngă glucocorticoidă toƠnă
thân
Di năbi năn ngălên [1,24]
1.1.3.3. i u tr d ph̀ng
a. Phòng tránh các y u t kích phát c n hen
Khi ng
iăb nhătránhăđ
căcácăy uăt ălƠmăbùngăphátăc năhenă(d ănguyênăvƠă
cácă ch tă kíchă thích)ă thìă cóă th ă ng nă ng aă đ
că tri uă ch ngă hen,ă gi mă đ
că vi că
dùngăthu c.
Cácăbi năphápăc ăth ănh ăsauă(theoăGINAă2014) [24]:
i v i d nguyên m t b i nhà: Các con m t này s ng trong b iănhƠ,ăch nă
chi u,ă mƠn,ă đ m. v.v... mà m tă th
ch nămƠnă1l n/tu n b ngăn
ng không nhìn th yă đ
c,ă doă đó,ă c n gi t ga,
c nóng, s y,ăph iăkhô.ăKhôngădùngăth m tr i nhà nh t
là trong bu ng ng . N uăcóăđi u ki n dùng máy hút b i.
Khói thu c lá: ng
i b nh ho căng
iăthơnătrongăgiaăđìnhăb hút thu c lá
D nguyên t lông súc v t: Không nuôi các con v t
trong nhà; không
dùng g i nh i lông.
D nguyên t con gián: Lau nhà s ch s th
trùng, khi phun thu c b nh nhân khôngăđ
c
ng xuyên, phun thu c di t côn
trong nhà.
5
Thang Long University Library
Ph n hoa và n m m c bên ngoài:
óngă c a s và c a ra vào, h n ch ra
ngoài khi mùa hoa n .
N m m c trong nhà: Gi nhà khô, s ch s .
Ho tăđ ng th l c: có th d phòng b ng thu căc
ng 2 d ngăhítătr
c khi
ho tăđ ng th l c.
Thu c: Không dùng các thu c ch ng viêm non-steroid, Aspirin ho c thu c
ch năbêta.ăTránhăđ m c các b nh viêm nhi măđ
ng hô h p.
b. i u tr b ng thu c
Cácăthu căkíchăthíchă 2 kéo dài (LABA) vƠă corticosteroidăđ uăcóătácăd ngă
đi uă tr ă d ă phòngă ki mă soátă hen, tuy nhiên, khiă dùngă riêngă r ,ă hi uă qu ă đi uă tr ă
khôngăcao.ăKhiăph iăh păthu căcorticosteroidăd ngăhítă(ICS)ăv iăLABA d ngăhítăthìă
đemă l iă s ă ki mă soátă henă t tă h nă b ngă vi că gi mă cácă tri uă ch ng,ă c iă thi nă ch că
n ngă ph iă vƠă gi mă các đ tăk chă phátă ă b nhă nhơnă henă nh ,ă trungă bình,ă n ng.ă Tácă
d ngăkhôngămongămu năc aăthu călƠăkhƠnăgi ng,ăn măcandidaămi ngă(sauăkhiădùngă
ph iă súcă mi ngă b ngă n
că s ch),ă rună tay,ă h iă h p,ă đauă đ u,ă cóă th ă lo nă nh pă tim,ă
dùngăkéoădƠiăcóăth ălƠmăch măphátătri năchi uăcaoă ătr ăem.ă
Cácă thu că khángă leukotrieneă nh ă montelukast,ă zafirlukast…ă cóă th ă đ
că
dùngăđ nătr ăli uăho căph iăh păv iăICSătrongăđi uătr ăki măsoátăhen.ăThu cădùngă
đ
ngău ngănênăti năl i,ăd ădƠngăs ăd ngă ătr ănh ,ăđ ăanătoƠnăkháăcao.
Theophyllinăd ngăphóngăthíchăch măđ
cădùngăph iăh păv iăICSăvƠăLABAă
trongăđi uătr ăki măsoátăhenăn uă2ăthu cănƠyăkhôngăgiúpăđ tăđ
toƠnăhen.ăCóă3ăd ngăhƠmăl
c. Giáo d c ng
-
ngălƠăviênă100mg;ă200mgăvƠă300mg [1].
i b nh.
Vi c ki măsoátăhenăđòiăh iăđi u tr và theo dõi lâu dài, vì v yăng
i b nh ph i
tuân th và th c hi n nghiêm các ch đ nh c a th y thu c.ă Ng
i th y thu c
c năgiúpăđ ng
i b nh bi t:
Dùngăđúngăthu c,ăđúngăli uăl
Phơnă bi tă đ
ng.
căthu că gi mă nhanhă cácă tri uă ch ngă henă vƠă thu că đi uă tr ă d ă
phòng lâu dài.
căki măsoátăhoƠnă
oăl uăl
ng đ nhă(PEF)ăhƠngăngƠy.
Tránhăcácăy uăt ăkíchăthíchălƠmăbùngăphátăc năhen.
6
Cácătri uăch ngăn ngăc aăhenăvƠăcáchăx ătrí.
năb nhăvi năkhiăc năthi t.
Vi c giáo d c ph i l p l i nhi u l n m iăkhiăkhámăng
-
i b nh s r t có ích cho
vi c qu n lý hen thành công.
Mu n có k ho chăđi u tr d phòng hen theo b c thang thành công ph i:
-
L aăch năthu cădùngăhƠngăngƠy.
Tránhăcácăy uăt ăkíchăthích.
-
Vì v yăng
i b nh ph i t bi t di n bi n b nh c a mình m tăcáchărõărƠngăđ
báo v i th y thu c có bi năphápăđi u ch nh thu c h p lý [1,24].
1.2. Phân tích chi phí.
1.2.1. Khái ni m chi phí.
ChiăphíălƠăngu năl căđ
căs ăd ngătrongăm tătr
ngăh păc ăth ăđ ăth căhi nă
m tăho tăđ ngănƠoăđó.ăTrongăl nhăv căyăt ăchiăphíălƠăgiáătr ăc aăngu năl căđ
căs ă
d ngăđ ăt oăraăm tăd chăv ăyăt ă(nh ăm tăch
ngătrìnhăyăt ăhayăm tăl năkhámăs că
kho ăc ngăđ ng).
ngăđ
ăti năsoăsánh,ăchiăphíăth
căth ăhi năd
iăd ngăti năt ă
song chi phí không cóăngh aălƠăgiáăc ămƠăch ăth ăhi năngu năl căth căđ
căs ăd ng.ă
Doăs ăkhanăhi măngu năl cănênăchiăphíăchoăm tăho tăđ ngălƠăm tăđiăc ăh iăs ăd ngă
ngu năl căđóăchoănh ngăho tăđ ngăt
phíăth
ngăđ
ngăkhác,ăb iăv yătrongătínhătoánăchiă
ngăph iătínhătoánăđ năc ăchiăphíăc ăh i.ăChiăphíăc ăh iăc aăm tăho tăđ ngălƠă
thuănh păm tăđiădoăs ăd ngăngu năl căchoăm tăho tăđ ngănƠyăh nălƠăchoăm tăho tă
đ ngăkhácă[12,22].
1.2.2. Phân lo i chi phí.
1.2.2.1. Chi phí tr c ti p
Chi phí tr c ti p là nh ng chi phí gây ra cho h th ng y t , cho c ngăđ ng và
giaăđìnhăng
i b nh trong gi i quy t tr c ti p b nh t t. Chi phí này chia thành hai
lo i:
-
Chi phí tr c ti p cho đi u tr : Là nh ng chi phí liên h tr c ti păđ n vi căch mă
sóc s c kho nh ăchiăchoăphòngăb nh,ăchoăch măsóc,ăchoăph c h i ch căn ng...
-
Chi phí tr c ti p không cho đi u tr : Là nh ng chi phí tr c ti p không liên
quanăđ n khám ch a b nhănh ngăcóăliênăquanăđ năquáătrìnhăkhámăvƠăđi u tr b nh
nh ăchiăphíăđiăl i,
tr ...
7
Thang Long University Library
1.2.2.2. Chi phí gián ti p: là nh ng chi phí th c t không chi tr .ăChiăphíănƠyăđ
c
đ nhăngh aălƠăs m t kh n ngălaoăđ ng s n xu t do m c b nh mà b nh nhân, gia
đình,ăxưăh i và ông ch c a h ph i gánh ch u. H u h t các nghiên c u v chi phí do
m c b nhă đưă đ nhă ngh a:ă Chiă phíă nƠyă lƠă giáă tr m tă điă kh n ngă s n xu t do ngh
vi c, do m t kh n ngălaoăđ ng, do t vong s mămƠăcóăliênăquanăđ n b nh và đi u
tr b nh. Chi phí gián ti p n yăsinhăd
i hai hình th c, chi phí do m c b nh và chi
phí do t vong.
-
Chi phí m c b nh bao g m giá tr c a m t kh n ngăs n xu t c a nh ngăng
b nh do b
-
i
m ph i ngh vi c ho c th t nghi p.
Chi phí do t vong đ
c tính là giá tr hi n t i c a m t kh n ngăs n xu t do
ch t s m ho c m t kh n ngăv năđ ngăv nhăvi n do b b nh [12,22].
1.2.3. Cách tính chi phí cho ng
i s d ng d ch v y t
1.2.3.1. Chi phí tr c ti p do b nh nhân gánh ch u
a. Chi phí tr c ti p cho đi u tr : trong m iăgiaiăđo năc a quáătrìnhăb nh,ăchiăphíătr că
ti păchoăđi uătr ădoăb nhănhơnăgánhăch uăg m:
-
Chi phí khám b nh = s l n khám b nh giá m t l n khám.
-
Chi phíăgi
-
Chi cho thu c: s ti n tr cho thu c trong th i gian b nh nhơnăđi u tr .
-
Chi cho các XN: t ng s ti n ph i tr cho các XN trong m iăđ tăđi u tr .
-
CP tr c ti păchoăđi u tr = chi phí khám b nh + chi phí gi
ng b nh = ti n ngày gi
ng s ngày n m vi n.
ng b nh + chi phí
thu c + chi phí xét nghi m
b. Chi phí tr c ti p không cho đi u tr . Baoăg m:
-
Chiăphíăđiăt nhà t i b nh vi n và t b nh vi n v nhà.
-
Chiăphíă nău ng.
-
Chi phí khác [2]
1.2.3.2. Chi phí gián ti p do b nh nhân gánh ch u
ng
-
c tính b ng thu nh p m tăđiădoăb nh nhân b b nh ho c thu nh p m tăđiădoă
i nhà ph iăch măsócăho căđiăth măb nh nhân.
N u b nhă nhơnă lƠă ng
b ng t ng s l
i làm vi c
các công s , m t ngày m t thu nh p s
ngăvƠăph c p c a b nhănhơnăđóăm tăthángă(hayăn m)ăchiaăchoăs
ngày làm vi c.
8
-
N u b nhănhơnălƠănôngădơn,ă
c tính thu nh p hàng tháng = t ng thu nh p c a
h giaăđìnhătrongăm t v /s laoăđ ng/ s thángălaoăđ ng c a v .
-
N u b nhănhơnălƠăng
i làm các công vi că nătheoăs l
ng s n ph m,ăthìă
c
tính thu nh pătheoăngƠyăcông,ăsauăđóătínhăs ngày làm vi c, t đóătínhăraăthuănh p
c a b nh nhân/ngày.
-
Chi phí gián ti p (CPGT) c a b nhănhơnăvƠăng
i nhà do m t thu nh p = thu
nh p trung bình/ngày s ngày (b nh nhân b b nhă khôngă laoă đ ngă đ
nhƠăch măsócăng
Chi phí do ng
i thân b
c,ă ng
i
m).
i b nh tr = CPTT cho đi u tr + CPTT không do đi u tr + thu
nh p m t đi do gi m kh n ng s n xu t [2].
1.3. Tình hình nghiên c u gánh n ng kinh t gơy ra do b nh HPQ
Trong kho ngă2ăth păk g năđơy, trênăth ăgi iăđưăcóănhi uănghiênăc uăv ăcác
chi phí trongăđi uătr b nhăHPQ đ
ti pă lênă ng
h i.ă Ng
căcôngăb .ăChiăphíăkhôngăch ă nhăh
ngătr că
iă b nhă mƠ cònă lƠă gánhă n ngă choă giaă đình,ă n nă kinhă t ă vƠă toƠnă b ă xưă
iă b nhă HPQă ph iă đ iă m t v iănh ngă nhă h
b nh c ngănh s ăgi măsút ch tăl
ngă c pă tínhă vƠă lơuă dƠiă c aă
ngăcu căs ngăhàngăngƠy.ăV iăxưăh i, nhăh
ngă
m tăcáchătr căti păho căgiánăti păc aăb nhăt iăs ăthamăgiaălaoăđ ng c ngănh ăs nă
ph măc aăng
iăb nh c ngăc năđ
ch ngăb nh, t ngăc
căquanătơm.ăNhi uăch
ngătrìnhăgiáoăd căphòngă
ngăs hi uăbi tăv ăthu căđi uătr ,ăc ngănh ănhi uăchi năl
qu nă lỦă khácă c ngă đưă đ
că
că đ ă raă nh mă gópă ph nă lƠmă gi mă chi phí đi uă tr ă HPQ
[19].
Vi cănghiênăc uăb tăđ uăgi iăquy tăchiăphíăc aăb nhăriêngăl ăbaoăg măchiăphíă
tr căti pă(CPTT)ăvƠăchiăphíăgiánăti pă(CPGT)ăliênăquanăv iăđi uătr ăch măsóc.ăCPTTă
lƠăchiăphíăđi uătr ăb nh,ăCPGTălƠăchiăphíăm tăđiădoăb nhăkhôngămangătínhăyăt .ăS ă
h păthƠnhănghiênăc uăchiăphíăc aăb nhălƠăchiăphíătr căti păvƠăgiánăti păđ
bƠyăd
cătrìnhă
iăhaiăd ng,ăchiăphíăchoăb nhănhơnăhenătrongăm tăn măc aăm tăkhuăv cădơnă
s ăho căm tăt păh pădơnănƠoăđóă(costăprevalence)ăho căchiăphíătrongăsu tăth iăgiană
th iăgianăb ăb nhăc aăm tăb nhănhơnă(costăincidence).
Nhi uă báo cáo t ă cácă nghiênă c uă v ă chi phí đi uă tr ă HPQ ă nh ngă qu că giaă
phátătri năđ uăch raăr ng,ătrungăbìnhăhàngăn măm iăb nhănhơnăHPQ ph iăch uăm tă
gánhăn ngăkinhăt t ă300 - 1.300 USD doăb nh. Các báo cáo t iănhi uăqu căgia cho
9
Thang Long University Library
th y, trungăbìnhăkho ngă40%ă- 50%ăt ngăchiăphíăcho HPQ lƠăchiăphíătr căti păcho
đi uătr ăvà ch măsócăhenă[19].
Theoănghiênăc uăc aăBarnett S.B.L vƠăc ngăs ă[15] t iăM ,ătrongăgiaiăđo năt ă
2002-2007,ăchiăphíătr căti păchoăhenălƠă3.259ăUSD/ăBN/ăn m.ăTrongăđó,ăchiăphíăchoă
thu călƠă1680ăUSD/ăBN/ăn m,ăchiăphíăđi uătr ăn iătrúălƠă446ăUSD/ăBN/ăn m,ăchiăphíă
khámăb nhăngo iătrúălƠă732ăUSD/ăBN/ăn m.ăCácăt năth tăgiánăti păthêmăvƠoăt
đ
ngă v iă 301ă USD/ă n mă choă m iă ng
ngă
iă điă lƠmă vƠă 93ă USD/ă n mă choă m iă sinhă
viên.ăN mă2007,ăt ngăchiăphíădƠnhăchoăHPQ trênătoƠnăn
căM ă
cătínhălƠă56ăt ă
USD,ătrongăđó,ăt năth tăkinhăt ădoăngh ălƠmălƠăkho ngă5,9ăt ăUSD.ă Hàngăn m, s ă
l
ngăb nhănhơnăhenăkhámăb nhălƠă463.000ăl
ngƠy,ătrongăđóăb nhănhơnăd
t,ăs ăngƠyăn măvi nătrungăbìnhălà 5
iă18ătu iăchi mă34,6%.ăNétăn iăb tăc aănh ngăd ăli uă
nƠyălƠăcóăỦăngh aăr tăquanătr ngăchoănh ngăc ăquanăliênăquanăcóăquanătơmăs ăd ngă
nh măcóăbi năphápălƠmăgi măchiăphíătr căti păchoăb nhănhơn.ăCácăt năth t giánăti pă
m tăđi nh ăngƠyăngh ălƠm,ăngh ăh c,ăchiăphíăng
iăch măsóc,ăth iăgianăđ iăch ăvƠăđiă
l i,ăv ăh uăs mădoăm tăkh ăn ngălaoăđ ng,ăt ăvongăs m... chi măm tăt ăl ăkháăl nă
trong t ngăchiăphíăc aăb nhă[15].ăTómăl iă nhăh
ngăgiánăti păc aăb nhălênăm iăcáă
nhơn,ăh ăth ngă yăt ăvƠăxưăh iălƠăr tăquanătr ngăv iăconăs ăcóăgiáătr th căv ăgánhă
n ngăc aăb nh.
T măquanătr ngăc aăchiăphíăđi uătr ăn iătrúăcácăđ tăc păHPQ đ iăv iăt ngăchiă
phíăđi uătr ăb nhăđưăđ
căkh oăsátătrongănghiênăc uăc aăIvanova J.I và cs (2012) t i
M . K t qu cho th y, nh ng b nhănhơnăcóăđ t c p HPQ có t ngăchiăphíăchoăch mă
sóc s c kh eăcaoăh nărõăr t so v i nh ng b nhănhơnăhenăkhôngăcóăđ t c p (9223
USD/ă BN/ă n mă soă v iă 5011ă USD/ă BN/ă n m,ă pă <ă 0,0001).ă T
ngă t ,ă chiă phíă liênă
quanăđ năb nhăhenăc ngăcóăs ăkhácăbi tărõăr tăgi aă2ănhómăb nhănhơnănƠyă(1740ă
USD/ăBN/ăn măsoăv iă847ăUSD/ăBN/ăn m,ăpă<ă0,0001).ăSoăv iănhónăb nhănhơnăhenă
khôngă cóă đ tă c p,ă nhómă b nhă nhơnă cóă đ tă c pă c ngă cóă t ă l ă caoă h nă m că viêmă
xoang,ăcácăb nhăd ă ngăthu c,ăviêmăph iăvƠăr iălo nătơmăth n,ăcóăs ăngƠyăngh ăh că
ngh ălƠmăcaoăh n.ăCácăb nhănhơnănƠyăc ngăs ăd ngănhi uălo iăthu căh năvƠ có chi
phíăchoăthu căcaoăh nă[26].
Theoăbáoăcáoăg năđơyăc aăLoftusăP.AăvƠăcsă(2015),ăh nă50%ăs ăb nhănhơnăhenă
t iăM ăcóăítănh tă1ăđ tăc păc aăb nhăm iăn m,ă ătr ăemăt ăl ănƠyălƠă57%ăvƠă ăng
iă
l nălƠă53%.ăM iăn m,ăcácăb nhănhơnăHPQ ăM ăcóăă1,75ătri uăl năkhámăc păc uăvƠă
456.000ă l nă nh pă vi nă liênă quană đ nă b nh.ă Th iă giană n mă vi nă trungă bìnhă lƠă 4,3ă
10
ngƠy,ăt ngăs ăngƠyăngh ăh cădoăb nhălƠă10,5ătri uăngƠyăvƠăs ăngƠyăngh ălƠmălƠă14,2ă
tri uăngƠy.ăTínhătrungăbìnhăcóă4ăngƠyăngh ăh că/ătr ăem/ăn măvƠă5ăngƠyăngh ălƠmă/ă
ng
iă l n/ă n m.ă Ng
iă b nhă henă khôngă đ
nhi uă h nă 1,8ă l nă soă v iă nh ngă ng
khôngăđ
că ki mă soátă t tă cóă s ă l nă điă c pă c uă
iă khôngă m că b nh.ă Nh ngă b nhă nhơnă henă
căki măsoátăc ngăcóănhi uăh năs ăngƠyăngh ăh c,ăngh ălƠmăvƠăh năch ăs ă
côngăvi căcóăth ăth că hi năđ
c.ăNg
iăb nhăhenăc ngă cóăchiăphíă yă t ătrungăbìnhă
hƠngă n mă caoă h nă soă v iă c ngă đ ngă chung.ă Chiă phíă l nă nh tă choă đi uă tr ă henă lƠă
dƠnhăchoăthu căđi uătr ăvƠ chi phí đi uătr ăn iătrúăăcácăđ tăc pă[28].
Nghiênăc uăc aăAlzaabi A vƠăcsă(2014)ăt iăAbuăDhabiă(CácăTi uăv
ngăqu că
Ar păTh ngăNh t)ăthuăth păs ăli uăv ăcácăchiăphíăđi uătr ătr căti pă ă139.092ăb nhă
nhân HPQ choăth y,ăt ngăchiăphíătr căti păchoăđi uătr ăhenălƠă29ătri uăUSD,ăt
đ
ngă
ngă 207,2ă USD/ă BN/ă n m.ă Chiă phíă l nă nh tă dƠnhă choă khámă b nhă ngo iă trú,ă
chi mă81%ăt ngăchiăphíăđi uătr .ă10,4%ăs ăb nhănhơnăcóăítănh tă1ăl năđiăc păc uăvìă
HPQ m iăn m.ăChiăphíăchoăm iăl nănh păvi năđ uăcaoăh năsoăv iăchiăphíăm i l nă
khámă ngo iă trúă ho că điă c pă c u.ă Chiă phíă tr că ti pă choă thu că đi uă tr ă henă chi mă
kho ngă31%ăt ngăchiăphíătr căti p.ăK tăqu ăc aănghiênăc uănƠyăchoăth y,ăgánhăn ngă
kinhăt ădoăHPQ gơyăraă ăCácăTi uăv
cònăch aăđ
ngăqu căAr păTh ngăNh tălƠăkháăcaoăvƠăb nhă
căki măsoátătri tăđ ă ăqu căgiaănƠyă[14].
Nghiênă c uă AIRIAPă (2006)ă th că hi nă t iă 8ă qu că giaă c aă khuă v că Chơuă Áă TháiăBìnhăD
ngăchoăth y,ăchiăphíătr căti păchoăđi uătr ăHPQ hƠngăn mădaoăđ ngă
t ă108ăUSD/ăBNă ăMalaysiaăđ nă1.010ăUSD/ăBNă ăHongăKong.ăKhiăcácăt năth tă
giánă ti pă đ
că thêmă vƠoă thìă t ngă t nă th tă kinhă t ă hƠngă n mă doă HPQ n mă trongă
kho ngă t ă 184ă USD/ă BNă ăVi tă Namă đ nă 1189ă USD/ă BNă ă Hongă Kong.ă Chiă phíă
choă đi uă tr ă c pă c uă henă chi mă 18- 90%ă t ngă chiă phíă tr că ti pă choă đi uă tr ă HPQ.
T ngăchiăphíătr că ti pă choăHPQ t
ngăđ
ngă13%ăthuănh păbìnhăquơnăđ uă ng
m iăn măvƠăg pă3ăl năchiăphíăchoăyăt ăđ uăng
iă
iăm iăn m [27].
Theoă báoă cáoă v ă gánhă n ngă toƠnă c uă doă henă c aă GINA,ă cácă b nhă m că kèm
theo là nguyênănhơnăquanătr ng lƠmăt ngăchi phí đi uătr ătr căti p, th
lƠănhi mătrùngăđ
b iănhi măđ
ngăhôăh p,ăđáiătháoăđ
ngăhôăh păth
ng,ăt ngăhuy tăáp... Cácătr
ngăg pănh tă
ngăh păcóă
ngăđòiăh iăđi uătr ăkhángăsinhăs măvà kéo dài, khi nă
th iăgianăn măvi nălơuăh năvƠăt ngăchiăphíăthu căđi uătr . Trênăth ăgi i, trung bình
m iăn măm iăb nhănhơnăhenălƠmăthi tăh iăchoăgiaăđìnhăvƠăxưăh iă484ăUSD,ănh ăv y,ă
hàng n mă c ă th ă gi iă ph iă t nă kho ngă 10ă đ nă 20ă t ă USDă đ ă ch aă tr ă b nhă HPQ,
11
Thang Long University Library
trongă đó, kho ng 50%ă lƠă chiă phíă tr că ti pă đi uă tr ă t iă b nhă vi nă vƠă khoaă c pă c uă
[19].
Hi nănayă ăVi tăNam,ătheoăk tăqu ăt ăđ ătƠiănghiênăc uăv ăth cătr ngăhenăph ă
qu nă ă Vi tă Namă n mă 2010ă ậ 2011, t ă l ă m că b nhă henă lƠ kho ng 3,9%ă dơnă s ă
(t
ngăđ
ngăv i 3,6 tri uăng
i).ăSoăv iăcácăn
că ôngăNamăÁ, t ăl ăHPQă Vi tă
Namă caoă h nă Trungă Qu că (4%) và th pă h nă các n
că khácă trongă khuă v că nh ă
Indonesia (8,2 %), Thái Lan (9,23%), Singapore (14,33%) [19]. C năb nhănƠyă nhă
h
ngărõăr tăt iăđ iăs ngăxưăh i,ălƠănguyênănhơnăhƠngăđ uălƠmăh căsinhăngh ăh c,ă
ng
iălaoă đ ngă ngh ă lƠm.ă Theo nghiênă c uă c aă tácă gi ă Nguy nă Qu că Tu n và cs,
đ năn mă2003ăs ăb nhănhơnăđi uătr ăHPQăt iăKhoaăD ăỎng-MDLSăB nhăvi năB chă
Maiăđưăt ngăg pă2,5ăl năsoăv iăn mă1990,ăđ căbi tăt ăl ăhenăn ngăđưălênăđ nă82%.
Chiăphíătrungăbìnhăchoăm tăđ tăđi uătr ăn iătrúăHPQăt iăb nhă vi nă B chăMaiă n m
2006ăcaoăg pă8,2ăl năm căl
ngăt iăthi uăt iăcùngăth iăđi m,ătrongăđó,ăchiăphíăchoă
thu căchi măt iă84,2% [11].
12
2.1.
Ch
ng 2:
IT
NG VÀ PH
IT
NG NGHIÊN C U
NG PHÁP NGHIÊN C U
2.1.1. Tiêu chu n l a ch n
- Cácă b nhă nhơnă đ
că ch nă đoánă HPQ vƠă đi uă tr ă t iă Trungă tơmă D ă ngă -
MDLSăB nhăvi năB chăMaiăt ă12/2014 đ nă5/2015.
-
ngăỦăthamăgiaătr ăl iăph ngăv n.
2.1.2. Tiêu chu n lo i tr
- Không đ ngăỦăthamăgiaănghiênăc u
- Không h pătácănghiênăc u.ă
- B nhănhơnătr năvi năho căb nhănhơnăxinăk tăthúcăđi uătr ăs m.
2.2. PH
NG PHÁP NGHIÊN C U
2.2.1. Thi t k nghiên c u
- Nghiênăc uămôăt ăc t ngang.
2.2.2. C m u
- Ch n m uă thu nă ti n,ă t ngă s ă đ iă t
ngă thamă giaă nghiênă c uă lƠă 90 b nhă
nhân.
2.2.3. Các b
c ti n hành:
- Ti năhƠnhănghiênăc uă90ăh ăs ăb nhăánăvƠăphi uăthanh toánăvi năphíăc aăcác
b nhănhơnăhenăph ăqu năđi uătr ăn iătrúăt iătrungătơmăD ă ng-MDLS trongăkho ngă
th iăgianăăt ă12/2015ăđ nă5/2015.
- Tr căti păth măkhámăvƠăh iăb nhăđ ătìmăhi uăcácăchiăphíăngoƠiăyăt .
-
ánhăgiáăm căđ ăn ngăc aăc năhenătheoătiêuăchu năGINAă2014 (b ngă2.1).
- Nh păs ăli uăvƠoăb nhăánănghiênăc u.
2.2.4. Các n i dung nghiên c u
a. Thông tin chung:
- Ngh ănghi p
- H ătênăb nhănhơn.
- S ăđi nătho i
- Tu i
- Th iăgianăm căb nh
- Gi i
-
- Mưăs ăh ăs
aăch ,ăkhuăv căs ng
- Trìnhăđ ăv năhóa
- NgƠyăkh oăsát
- Th iăgianăn măvi n
- Ti năs ăd ă ng
- Cácăb nhălỦăm căkèm
- Cácănhómăthu căđi uătr ăđưăs ăd ng
13
Thang Long University Library
b. Các phí t n kinh t tr c ti p cho vi c đi u tr hen ph qu n:
- Cácăchiăphíăyăt ădoăBHYTăchiătr :
Công khám
Thu c
Xétănghi m CLS vƠăth mădòăch căn ng
V tăt ătiêu hao
Ti năgi
ngăb nh
Cácăd chăv ăyăt ăkhác
- Cácăchiăphíăyăt ădoăb nhănhơnăcùngăchiătr :
Công khám
Thu c
Xétănghi m CLS vƠăth mădòăch căn ng
V tăt ătiêu hao
Ti năgi
ngăb nhă
Cácăd chăv ăyăt ăkhácă
- Cácăchiăphíăyăt ăngoƠiăBHYT:
-
CácăchiăphíăngoƠiăyăt :
Công khám
Ti nă n
Thu c
N
Xétănghi măCLS vƠăth mădòăch căn ng
Chiăphíăđiăl i
V tăt ătiêuăhao
ThuêănhƠătr
Ti năgi
Các chi phí khác
ngăb nhă
cău ngă
Cácăd chăv ăyăt ăkhácă
2.2.5. Các ch s nghiên c u
- Chiăphíătr căti pătrungăbìnhăchoăm iăb nhănhơnăHPQătrongăm tăđ tăđi uătr ă
t iăb nhăvi n.
- Chiăphíăc ăth ăv ăthu c,ăti năgi
ngăb nh,ăxét nghiêm c nălơmăsƠng,ăv tăt ă
tiêuăhaoăvƠăcácăd chăv ăyăt ăkhácătrungăbìnhăm iăb nhănhơn.
- Chiăphíăchoăcácăd chăv ăngoƠiăyăt ătrungăbìnhăm iăb nhănhơn.
- T ngăchi phí trung bình choăm iăđ tăđi uătr / b nhănhơn.
- ChiăphíăngƠyăđi uătr ă
14
- Soăsánhăcácăchiăphíăđi uătr ăgi aănhómăcóăvƠănhómăkhôngăs ăd ngăBHYT.
- Th i gianăđi uătr ăn iătrúăvƠăchiăphíătrungăbìnhătheoăth iăgianăđi uătr .
- Soăsánhăchiăphíătrungăbìnhăc aăb nhănhơnăHPQătheoăm căđ ăb nh.
-
ánhăgiáă nhăh
ngăc aăb nhăm căkèmăđ iăv iăchiăphíăđi uătr ăHPQ.
2.2.5. X lý s li u và ki m soát sai s
- S ă d ng ph nă m mă toánă th ngă kêă SPSSă 16.0 v iă cácă testă th ngă kêă th
ngă
dùngătrongăyăh c.
- Cácăthôngăs ăđ nhăl
chu n.ăCácăt năsu tăđ
ngăđ
căth ăhi năd
iăd ngăgiáătr ătrungăbìnhă±ăđ ăl chă
cătrìnhăbƠyătheoăt ăl ă%.
- S ăd ngătestăanova đ ăsoăsánhăhaiăgiáătr ătrungăbìnhăvƠătestă2 đ so sánhă2ăt ă
l ă%.
- Th ngănh tăcáchăthuăth păs ăli u.
- T păhu nătr
căkhiăti năhƠnhăthu th păs ăli u
- Nghiênăc u th ătr
2.3.
O
ngăh p
C NGHIÊN C U
- Nghiênă c uă đ
đ
căkhiăăti năhƠnhăthuăth păs ăli u:ă10ătr
că ti nă hƠnhă v iă s ă đ ngă Ủă c aă b nhă nhơn.ă M iă đ iă t
căl aăch năvƠoănghiênăc uăđ uăđ
căgi iăthíchătr
ngă
căm căđíchăvƠăcáchăti năhƠnh
nghiênăc u.
- Nghiênă c uă đ
MaiăvƠăđ
că ti nă hƠnhă t iă trungă tơmă D ă ngă - MDLS B nhă vi nă B chă
căs ăđ ngăỦăc aăB nhăvi n.
- T tăc ăcácăs ăli uăch ăph căv ăchoăm căđíchănghiênăc u,ăkhôngăs ăd ngăchoă
b tăc ăm căđíchănƠoăkhác.
- B nhănhơnăcóăquy năt ăch iăthamăgiaănghiênăc u
2.4.
A I M VÀ TH I GIAN NGHIÊN C U
- T iătrungătơmăD ă ngă- MDLSăB nhăvi năB ch Mai
- Th iăgianăthángă12/2014ăđ năthángă5/2015.
15
Thang Long University Library
Ch
3.1.
ng 3: K T QU NGHIÊN C U
c đi m chung c a các b nh nhơn nghiên c u
3.1.1. Phân b theo các nhóm tu i
B ng 3.1: Phân b theo các nhóm tu i
NHịM TU I
S l
ng
T l (%)
15 - 30
27
30
31 - 40
14
14,44
41 - 50
1
1,11
51 - 60
17
18,89
> 60
31
34,44
47,14 19,14 (16 ậ 83)
Trung bình (X )
Nh năxét:ăcácăb nhănhơnăđ
căphơnăb ă ăt tăc ăcácănhómătu i,ătrongăđó,ăg pă
nhi uănh tălƠănhómătu iă> 60 (34,44%) và 15 - 30 tu iă(30%). Tu iătrungăbìnhălƠă
47,14 19,14.
3.1.2. Gi i tính
NAM,
31.11%
N , 68.89%
Bi u đ 3.1: Phân b gi i tính
Nh n xét:ăcácăb nhănhơnăn ăchi măđaăs ă(68,89%),ăv iăt ăl ăn :ănamă=ă2,21ă:ă1.
80%
T l n
71.42%
72.00%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
20%
10%
Nhóm tu i
0%
15-20
21-40
> 40
Bi u đ 3.2: Liên quan gi a tu i và gi i
Nh n xét:ăt ăl ă%ăb nhănhơnăn ăt ngăd nătheoănhómătu i,ăt ă20%ă ănhómătu iă
15-20,ălênă71,42%ă ănhómătu iă21-40ăvƠă72%ă ănhómătu iă>ă40.
16