T V Nă
Loét d dày- tá tràng (LDDTT) là b nh khá ph bi năvàăth
ng g p trên th
gi iăc ngănh ă Vi t Nam. Theo th ng kê c a T ch c Y t Th gi i (WHO), s
ng
i m c b nh LDDTT chi m kho ng 5-10% dân s [6].
m c b nh này chi m t l 5-7% dân s c n
Vi t Nam, s ng
i
c,ă trongă đóă 26-30% b nh nhân vào
vi n vì LDDTT [3],[4]
LDDTT là b nh m n tính, di n bi n kéo dài, d táiăphátăvàăth
ng gây ra m t s
bi n ch ng nguy hi m: xu t huy t tiêu hóa, h p môn v , th ng loét…[2],[3],[6].ăă
Quanăđi m v sinh b nh h c c a LDDTT là do m t cân b ng gi a các y u t
t n công và các y u t b o v niêm m c d dày, v i vai trò gây b nh c a r t nhi u
nguyênă nhână khácă nhauă nh ă r
u, thu c lá, y u t th n kinh, thu c kháng viêm
khôngăsteroid,ăcorticoid...,ăđ c bi t do nhi m vi khu n Helicobacter Pylori (HP) [3],
[4], [6]. Vi khu n này hi năđangăđ
c coi là nguyên nhân s m t gây LDDTT [3].
Hi n nay, m că dùă đãă cóă nhi u ti n b trongă đi u tr ,ă nh ngă loétă d dày tá
tràngă đãă nhă h
ng không nh t i ch tă l
nhi u nghiên c uătr
ng cu c s ng c aă ng
i b nh.ă ãă cóă
căđâyăv b nhăLDDTT,ănh ngăch y u t p trung vào d ch t
h c, ch năđoán,ăđi u tr hay ki n th c c a b nh nhân v b nh,ănh ngănghiênăc u v
ch tăl
ng cu c s ng c a b nh nhân LDDTT còn h n ch ,ăđ c bi t t i b nh vi n E
ch aă cóă nghiênă c u nào v ch tă l
chúng tôi làm nghiên c u:
ng cu c s ngă ng
ánhă giáă ch tă l
i b nh loét d dày, vì v y
ng cu c s ng c a b nh nhân
LDDTT t i b nh vi năEăn mă2014, nh m 2 m c tiêu:
1.
ánh giá ch t l
ng cu c s ng c a b nh nhân loét d dày- tá tràng đ
c
ch n đoán và đi u tr t i B nh vi n E n m 2014
2. Mô t m t s y u t liên quan v nhân kh u h c đ n ch t l
b nh nhân loét d dày tá tràng đ
ng cu c s ng c a
c ch n đoán và đi u tr t i B nh vi n E
n m 2014
1
CH
NGă1
T NG QUAN
1.1.ăB nhăloétăd ădƠyătáătrƠng
1.1.1.D ch t h c loét DDTT
B nhă LDDTTă kháă ph ă bi n,ă theoă Bommelaeră Gă (1996)ă
că tínhă cóăkho ngă5-
10%ădânăs ătoànăTh ăgi iăb ăm căb nhănày,ătrongăđóăLTTăchi măkho ngă3/4ă[2],ă[7].
B nhăLDDTTăth
ngăg pă ănamănhi uăh năn .ă ăNh t,ăt ăl ăLTTăgi aănamă
vàăn ălàă2/1,ăvàăđ iăv iăLDDălàă3/1.ă ăM ,ăt ăl ăm căb nhăgi aănamăvàăn ălàă3/1ă
[2].ă ăTâyăBanăNha,ăt ăl ăLDDăgi aănamăvàăn ălàă6/1ă[8].
Tu iăhayăg păLDDTTălàă ătu iătrungăniênămàăđ nhăcaoălàăl aătu iă45-46, tuy
nhiênăc ngăcóăth ăg pă ătu iătr .ăTrongăth căt ăhi nănay,ăt ăl ăm căb nhăhàngăn mă
đangăcóăxuăh
ngăt ngătheoătu i,ăv iăc ănamăvàăn ă[2],ă[8].
ă Vi tă Namă s ă ng
iăm că b nhă nàyă chi mă t ă l ă 5-7%ă dână s ă c ă n
[8],ă[9].ăNgàyănay,ăLTTăcóăxuăh
că[2],ă
ngăt ng,ăLTT/LDDălàă2/1vàăđaăs ăg pă ănamăgi iă
[8].ăS ăkhácăbi tăgi aăLDDăvàăLTTătheoăb ngăd
iă[8]:
B ng 1.1: S khác bi t gi a loét d dày và loét tá tràng
D ădƠy
Tá tràng
2%
8%
0,03%
0,12%
Namă/n
1/1
2/1
Nhóm máu
A
O
T năsu tăb nh
S ăcaăm iăm căh ngăn m
Pepsinogen I
Bình th
ngăho căgi m
Bìnhăth
ngăho căt ng
Acidăd chăv
Bìnhăth
ngăho căgi m
Bìnhăth
ngăho căt ng
Bi năch ng
Ungăth
(Ngu n: B nh tiêu hóa Gan-M t, Tr
1.1.2.
ng
R tăhi m
i h c Y Hu (2006) [8])
nh ngh a loét DDTT
ăloétălàăs ăpháăh yăt iăniêmă m căd ădàyăho cătáătràng,ăđãăt năth
ngăquaă
l păc ăniêmăm căxu ngăt iăh ăniêmăm căho căsâuăh n.
2
Thang Long University Library
LDDălàăkhiăcóă ăloétăkhuătrúăt ătâmăv ăđ nămônăv .ăLoétătáătràngălàăkhiăcóă ă
loétăd
iămônăv ,ă ătáătràng.
Loétăcóăth ăđ năđ căho cănhi uă ăv iăhìnhăd ngăkíchăth
căkhácănhau,ăkhiă
đi uătr ăcóăkh ăn ngăli năs oăvàăsauăđi uătr ăcóăkh ăn ngătáiăphát.ă aăs ă ăLDDăg pă ă
hangăv ,ăb ăcongănh ,ăgócăb ăcongănh ,ăcònă ăthânăv ,ăb ăcongăl năvàăm tăsauăd ă
dàyăítăg păh nă[2],ă[5], [6], [8].
1.1.3. L ch s quá trình nghiên c u v loét DDTT
B nhăLDDTTăđãăđ
căbi tăđ năt ăhàngăch căth ăk ănay,ăb tăđ uăb ngănh ngă
phátă hi nă c aă Celseă vàă Galienă (th ă k ă I)ă quaă cácă tr
ngă h pă t ă vongă doă th ngă
LDDTT.ăSauăđóăquaănhi uăth ăh ,ăcácănhàăkhoaăh căđãădàyăcôngănghiênăc uăb nhă
loét.ăN mă1892ăCruveilheiră(Pháp)ătrongăcôngătrìnhănghiênăc uăc aămìnhăv ăb nhă
LDDăm nătínhăđãămôăt ă ăloétăm tăcáchăkháăchiăti tăvàăchoăr ngăcóăl ăLDDăkh iăđ uă
b ngăviêm.ăT ăđó,ăb nhăloétăđ
cămangătênăôngă- loét Cruveilhier [2], [8].ăNh ngă
khámăpháăv ăđ iăc aăPáplôpăv ăho tăđ ngăth năkinhăcaoăc păvàăsinhălýăh cătiêuăhóaă
giúpăchoăs ăhi uăbi tăv ăb nhăloétăđ yăđ ăh n.ăNg
iătaăkhôngăcònăquanăni măb nhă
LDDTTălàăm tăb nhăc căb ,ămàăthayăb ngăquanăni m:ăb nhăloétăDDTTălàăm tăb nhă
toàn thân.
N mă1965,ăb ngăs ăphátăminhăraă ngăsoiăm măthìăl chăs ăb nhăloétăđãăcóăm tă
b
că ngo tă v ă đ i.ă Côngă tácă khámă b nh,ă th mă dòă ch nă đoánă vàă đi uă tr ă thu nă l iă vàă
chínhăxácăh n,ătrênăc ăs ăđóăng
iătaăcàngăhi uăbi tăh năv ăc năb nhănày.ă aăs ăchoă
r ng:ăLDDTTălàăm tăb nhăm nătínhăti nătri nălâuădài,ăhayătáiăphátăthànhăchuăk ,ăth
x yăraă ăng
ngă
iătrungăniên,ăchi măm tăt ăl ăl nătrongăcácăb nhăđ
ngătiêuăhóa.ăB nhăcóă
th ăgâyăraănhi uăbi năch ngăn ngăn :ăh pămônăv ,ăch yămáuăđ
ngătiêuăhóa,ăth ngă ă
loét,ăungăth ăhóaă(đ iăv iăLDD)…đeăd aăđ nătínhăm ngăng
iăb nh.
Sauă nh ngă phátă hi nă c aă Marshallă vàă Warrenă (1983)ă v ă vaiă tròă quană tr ngă
c aăHPătrongăcácăb nhăDDTT,ăđ căbi tălàăLDDTTăthìăquanăđi măv ăb nhăsinhăc aă
LDDTTăđãăcóănhi uăthayăđ i[5], [6].ăHàngălo tăcácănghiênăc uăđ
nhiên,ănghiênăc uăv năti păt căđ
1.1.4.
căti năhànhă[12]
c đi m c a loét DDTT
- Loét d dày tá tràng c p tính:
CácănguyênănhânăgâyăLDDTTăc pătínhăbaoăg m:
3
căcôngăb ,ătuyă
+ăStressătoànăthânăn ngă(b ng,ăch năth
ng,…),ăcácăstressăth
ngăgâyăraănhi uă
ăloét.
+ăS ăd ngăcácăthu căch ngăviêmăkhôngăSteroidă(NSAID).ă
+ăU ngănhi uăr
u…
Nh ngă t nă th
th
ngă nàyă th
ngă trongă LDDTTă c pă tínhă th
ngă g iă làă v tă loét,ă cácă t nă
ngă nh ă vàă nông,ă ranhă gi iă rõă nh ngă khôngă cóă b ,ă xuă h
ngă hayă
ch yămáu,ăn năv tăloétăcóăth ăcóăgi ăm cămàuătr ngăđ căho căvàngănâuădoăh ngăc uă
thoáiăhóaănh ngăc ngăcóăkhiăs chăho căđangăch yămáuă[8],ăniêmăm căxungăquanhă
v tăloétăphùăn ăvàăxungăhuy tăm nhă[2].
Cácăv tăloétăcóăth ăg păc ă ăth căqu n,ăd ădàyăvàătáătràng.ăNóiăchung,ăcácăv tă
loétăc pătínhăth
ngănôngănênăch ăcóăn iăsoiăDDTTăm iăcóăth ăch năđoánăm tăcáchă
chínhăxácăvàăkhôngăb ăsótăt năth
ngă[9].
- Loét d dày m n tính:
B nh LDDTT là m nătính,ăth
kho ng 5% s b nh nhân có nhi u
+ V trí
loét có th x y ra
ng ch là m t
đ năđ c,ănh ngătheoăRosaiăcóă
loét.
b t k v trí nào c aăDDTTănh ngăth y nhi u
h nă nh ng vùng ch u s tácăđ ng m nh c a acid-pepsin.ăLDDăth
ng
hang v
và góc b cong nh . Góc BCN là ranh gi i gi a niêm m c thân v (ti t acid-pepsin)
và niêm m c hang v (ti t nh y).ă ôiăkhiăg p
loét sát ngay l môn v , loét
thành
loét: ph n l n các tác gi đ u cho r ng các t nă th
ngă cóă
sau và b cong l n ít g p [8]
+ă Kíchă th
đ
c
ng kính < 0,3cm h u h t ch là v t tr t, các
≥ă0,5cm.ăTrên 50% s
10%ăloétălànhătínhăcóăđ
+ Hình d ng
ho c b u d c, b
loétăLDDTTăcóăđ
loét th c s th
ngăcóăkíchăth
c
ngăkínhă<ă2cm,ănh ngăc ngăcóăkho ng
ng kính > 4cm.
loét:ăkinhăđi n, các
loétă th
loét DDTT m nătínhăth
ng g n, ranh gi i rõ. B
ng có hình tròn
loét có th h iă ă nhô cao,
niêm m c xung quanh ph ng ho căh iăcaoăh năcácăvùngăkhácă[2],ă[6], [8].
+ Hình nh vi th :ăđ i v i các
loétăđangăho tăđ ng,ăng
i ta th y có 4 vùng:
ă b ă m tă c aă thànhă vàă n nă ă loétă cóă m tă l pă m ngă ch tă d chă r ă gi ngă nh ă
m ,ăviăkhu năvàăcácăm nhămôăho iăt ,ăđôiăkhiăcóănhi măc ăn m.
4
Thang Long University Library
L păho iăt ăd ngăt ăhuy t:ăCóănhi uăt ăbàoăviêmăxâmănhi m,ăch ăy uălàăb chă
c uăđaănhânătrungătính.
L păsâuăh nălàămôăh tăho tăđ ng.
D
iăcùngălàămôăx ăphátătri nă(giàuăch tăt oăkeo,ăcácăm chămáuăthànhădày,ă
cóăkhiăth yăhuy tăkh i,ăt ngăsinh-thoáiăhóaăth năkinh…).
-
c đi m loét tá tràng [8]:
Loétătáătràngăx yăraă ăng
g pă nhi uă h nă n ă vàă th
iăl năv iăm iăl aătu i,ăth
ngătr
cătu iă60,ănamă
ngă cóă y uă t ă giaă đình.ă Trênă 90%ă loétă n mă ă m tă tr
că
ho căm tăsauăc aăhànhătáătràngăcáchămônăv ă2ăcm.ă ôiăkhiă2ă ăloétăđ iădi năg iălàă
“Kissingă ulcers”.ăTrênă hìnhă nhă n iă soi,ăng
iătaă chiaăraă loétătrònă (hayă g pă nh t),ă
loétăkhôngăđ u,ăloétăd căvàăloétăhìnhăm tăc tăkhúcăd iăÝă“salami”.
S ăti tăaxităd ădàyăth
ngăcaoăb tăth
táătràngălàădoăy uăt ăb oăv ăkhôngăch uăđ
C
ng,ăvìăv y,ătheoăquanăđi măsinhălýăb nh,ăloétă
cătr
căs ăt năcôngăc aăaxităHCLăvàăPepsin.
ngătoanăcóăth ădoănhi uănguyênănhânăkhácănhau:ăS ăgiaăt ngăt ăbàoăvi n,ă
t ngăti tăgastrin,ăquáănh yăc măc aăcácăth ăth ăt ăbàoăvi năv iăcácăch tăkíchăthíchă
ti t,ăsuyăgi măcácăc ăch ă căch .
Trongă LTTă m n,ă gastrină lúcă đóiă khôngă t ng.ă S ă ph iă h pă v iă m tă s ă b nhă
khácăth
ngăg pălà:ăB nhăph iăm n,ăx ăgan,ăsuyăth n,ăs iăti tăni u,ăc
ngăphóăgiáp,ă
viêmăt yăm n,ăb nhăđaăh ngăc u.
Tri uă ch ngă lâmă sàngă c aă LTT:ă auă làă đ că tr ngă c aă LTTă th
ngă rõă h nă
LDDăvìă ăđâyăkhôngă cóăviêmăph iăh p.ăCácăđ tăb tăphátăr tărõăràng,ăgi aăcácăk ă
đauăth
ngăkhôngăcóătri uăch ngănàoăc .ă auăxu tăhi nă4-6ăgi ăsauăkhiă n,ăho căđauă
v ă đêmă khuya,ă ho că n aă đêmă v ă sáng.ă auă ki uă đauă qu nă th tă nhi uă h nă làă đauă
nóngărát.ă auă ăth
h păkhôngăđau,ăđ
Ch năđoán:ă
ngăv ălanăraăsauăl ngăv ăphíaăbênăph i.ăC ngă cóă10%ătr
ngă
căphátăhi năquaăn iăsoiăho cădoăbi năch ng.ă
ăch năđoánăloétăd ădày- táătràng,ăng
iătaăcóăth ădùngăph
ngăpháp:ă
+ăăN iăsoiăd ădàyătáătràng
+ăăCh păXQăd ădàyă(hi nănayăítădùng)
1.1.5. Nguyên nhân b nh sinh
LoétăDDTTădoănhi uănguyênănhânăgâyăra:
- Cácăy uăt ăv ă nău ng:ă năth tăth
u ngănhi uăbiaăr
ng,ă nănhi uăch tăkíchăthích,ăhútăthu călá,ă
u,ăcàăphê…[2], [5], [6], [14].
5
- Cácăy uăt ăv ăth năkinhătâmălý:ăc ngăth ngăth năkinh:ăbu năr u,ăloăâu,ăs ăhãiă
kéoădài,ăcácăch năth
ngătâmălýă(stress)ătrongăcu căs ng…[2],ă[5], [6], [8].
- Cácăy uăt ăv ădiătruy năvàănhómămáu:ăb nhăcóătínhăch tăgiaăđìnhăvàăhayăg pă
LDDă nh ngăng
iăcóănhómămáuăA,ăLTTăhayăg pă ăng
iăcóănhómămáuăO….[8].
- Cácăy uăt ăv ăhóaăch t:ăng
iătaăhayănóiăđ năvaiătròăc aăcácăthu căNSAIDă[2].
- Các b nhăk tăh p:ăHi năt
ngătràoăng
Zollinger-Ellison, gastrinoma,ă suyă th n,ă c
căd ădàyă- táătràng,ăx ăgan,ăh iăch ngă
ngă giáp,ă t că ngh nă ph iă m nă tínhă làmă
t ngănguyăc ăloét.
Nguyênănhânăcóănhi uănh ngăt ăm iănguyênănhânăkhôngăth ătr căti păgâyăraă
nh ngă ăloétăm nătínhănh ăth
ngăg păvàăm iănguyênănhânăkhôngăđ ăb ngăch ngă
đ ăgi iăthíchănguyênănhânăb nhăsinhăc aăb nhăloétă[2],ă[5], [6].
L chăs ănghiênăc uăb nhăsinhăLDDTTăđãăđ aăraănhi uăgi ăthuy tăkhácănhau,ă
nh măgi iăthíchăquáătrìnhăhìnhăthànhă ăloétănh :
- Thuy tăr iălo năviătu năhoànăc aăWirchowă(1852),ăgi iăthíchădoăhuy tăqu nă
b ăt năth
ngăho căb ăcoăth t d năđ năs ăthi uăd
ngăniêmăm căDDTTăgâyăloét.
- Thuy tătiêuămôăc aăQuinkă(1912)ăvàăClaudeăBernardă(1886),ăchoăr ngăd chă
v ăquáănhi uăHClă+ăPepsinăgâyăloét.
- Thuy tăc ăh căc aăAshoffă(1912),ăgi iăthíchădoătácăđ ngătr căti păc aăth că nă
lênăniêmăm căd ădày gây loét.
- Thuy tăv ănãoă- n iăt ngăc aăăBukovăvàăKursină(1952),ăchoăr ngăloétălàădoă
r iălo năv ăch căn ngăv ănão,ăkíchăthíchăt ăngo iăc nhătácăđ ngăliênăt călênăv ănão,ă
quáănhi uăvàăm nhălàmăchoăv ănãoăc ngăth ng,ăm tăm i,ăb ă căch ăvàăkhôngăđi uă
khi n đ
căvùngăd
iăv ,ăvùngănàyăxu tăhi nă ăh ngăph năkíchăthíchăliênăt căxu ngă
d ădàyătáătràngăgâyăraăhi năt
ngăcoăm ch,ăr iălo năv năđ ngăvàăt ngăti tăd chăgâyă
loét…[10].
Vi căgi iăthíchăs ăhìnhăthànhăvàăt năt iă ăloétăc aăcácătácăgi ăkhácănhauăchoă
th y,ă m iă gi ă thuy tă riêngă bi tă nóiă trênă khôngă th ă c tă ngh aă m tă cáchă đ yă đ ă cácă
tr
ngăh păloét.ăTuyănhiênăcácătácăgi ăđ uănêuălênăhaiăkhâuăquanătr ngălàăs ăt ngă
ti tăc aăHCl,ăpepsinăvàăs ăgi măs căb oăv ăc aăniêmăm căd ădày.T ăn mă1980ătr ă
l iă đâyă ng
iă taă đ ă c pă nhi uă t iă s ă khuy chă tánă ng
că c aă ionă H+ vàă choă r ngă
LDDTTăsinhăraălàădoăh uăqu ăc aăs ăm tăcânăb ngăgi aăcácăy uăt ăt năcôngă(axit,ă
6
Thang Long University Library
pepsin,ăHP,…)ăvàăcácăy uăt ăb oăv ă(ch tănh y,ăBicacbonat,ăcácăc uăn iăt ăbào…),ă
trongăđóăacid-pepsină làă y uăt ăcóăvaiă tròăquy tă đ nhăvàă HPălàă y uă t ănguyênănhână
quanătr ngănh tă[4], [5], [6], [8].
* Tóm l i:
Loét DDTT là do s m t cân b ngăt
ngăđ i gi a các y u t t n công và y u
t b o v , mà h u qu cu iăcùngălàălàmăt ngătáiăh păthuăng
c chi u ion H+ t lòng
DDTT vào trong niêm m c, gây toan hóa t i ch , phù n và ho i t mô, kéo theo s
tiêu protein b i pepsin và gây loét.
1.1.6. Ti n tri n và bi n ch ng
Nóiă chung,ă loétă d ă dàyă táă tràngă đ
că phátă hi nă s m,ă đi uă tr ă kiênă trìă đúngă
nguyênă t că thìă ă loétă cóă th ă li nă s oă hoànă toàn,ă ítă táiă phát.N uă đi uă tr ă khôngă t tă
ho căđ ăti nătri năt ănhiênăthìăcóăth ăcóăcácăbi năch ngă[2],[3],[6]:
- Ch yămáuătiêuăhóaă
- H pămônăv
- Th ngă ăloét
- Ungăth ăhóaă ăloétă(đ iăv iăLDD)….
1.1.7. Nguyên t c đi u tr
-
i u tr n iăkhoaăđ yăđ vàăđúngăcách,ăn u không có k t qu , m iăđi u tr
ngo i khoa [2], [4], [5].
7
i u tr n i khoa d a trên nguyên t c:
-
+ Làm gi m acid và pepsin
d ch v b ng các thu c c ch bài ti t ho c trung
hòa acid.
+ăT ngăc
ng các y u t b o v niêm m c b ng các thu c t o màng che ph ,
b ngăbóăv t loét, kích thích s tái t o c a t bào niêm m c d dày- tá tràng.
+ Di t HP b ng thu c kháng sinh.
+ Nâng cao th tr ng cho b nh nhân.
1.1.8. Ch đ sinh ho t
- Không: Th căkhuya,ăsuyăngh ăc ngăth ng, laoăđ ng quá s c kéo dài.
- nău ngăđúngăgi , không b b a,ă nănh ng lo i th că năm m, l ng, d tiêu hóa.
- Khôngă nău ng nh ng ch tăkíchăthíchănh :ăr
u bia, các ch tăchuaăcay,ăđ
u ng có ga.
- Không hút thu c lá, thu c lào.
- U ng thu c theo s ch d n c a th y thu c
- C n tuân th ch đ đi u tr c a bác s .
1.2.Ch tăl
1.2.1.
ngăcu căs ngă[11]
nh ngh a ch t l
Khái ni m ch tăl
ng cu c s ng
ng c a cu c s ngăđãăđ
c s d ng nhi u, tuy nhiên cho
đ n nay v nă ch aă cóă m tă đ nhă ngh aă th ng nh t cho khái ni mă này.Tr
nguyên,ă Aristotliă đãă đ nhă ngh aă ch tă l
c Công
ng cu c s ng là m t"cu c s ng t t"
ho c"công vi c trôi ch y" [11].
Theo Liên Hi p Qu c: Có l bi n pháp qu c t đ
đ đoăl
ng ch tăl
c s d ng ph bi n nh t
ng cu c s ng là các ch s phát tri năconăng
i (HDI), v i các
n iădungăc ăb n v tu i th , giáo d c và m c s ngănh ălàăm t n l căđ nâng cao
cu c s ng có cho các cá nhân trong m t xã h i nh tăđ nh.ăHDIăđ
Ch
c s d ng b i
ngătrìnhăPhát tri n c a Liên H p Qu c trong Báo cáo phát tri năconăng
Liên Hi p Qu c.ă âyălàăm t tiêu chí t ng h p ph n ánh ch tăl
nay,ătiêuăchíăđ đánhăgiáăch tăl
phát tri năconăng
ng cu c s ng c a m tăn
ic a
ng cu c s ng. Hi n
c d a trên b ng ch s
i c a Liên H p Qu c, chuyên theo dõi t l mù ch
ng
i l n,
tu i th trung bình và m c thu nh p. Bên c nh nh ng nhân t x p h ng truy n
8
Thang Long University Library
th ngănh ăkinhăt , an ninh, t l th t nghi p, còn có nh ng nhân t khácănh ăvi c áp
d ng các bi n pháp tránh thai, s c kho c a tr em, t l t i ph m, t hình...[11]
Theo t ch c y t th gi i, ch tăl
ng cu c s ngăđ
căđ nhăngh aănh ăm t
c m nh n có tính ch quan c aă cáă nhână đ t trong b i c nhă môiă tr
ng xã h i và
thiên nhiên, bao g m [11]:
- M căđ s ng khoái v th ch t: s c kho ,ă nău ng, ng ngh ,ăđiăl i, thu c men...
- M căđ s ng khoái v tâm th n: y u t tâmălý,ătínăng
ng...
- M căđ s ng khoái v xã h i: m i quan h xã h i,ămôiătr
1.2.2. Công c đánh giá ch t l
-
ánhăgiáăch tăl
ng cu c s ng
ng cu c s ngăđ
c th c hi n nh nhi u công c và thang
đi măkhácă nhauănh :ă Visick,ăch s Spitzer,ă Thangăđoăch tăl
36, ch s ch tă l
ng s ng, kinh t ...
ng cu c s ng SF –
ng cu c s ng các b nh lý tiêu hóa (GastroIntestinal Quality of
Life Index)
- M t s công trình nghiên c u c a Vi tănamăvàăn
d ng ch s ch tăl
c ngoài, các tác gi đ u s
ng cu c s ng các b nhălýătiêuăhoáăđ đánhăgiáăch tăl
ng cu c
s ngă nh : H Th Di m Thu, Hoàng Bùi B o, Lê H u L i, Zhengwei Wen1,
Xiaomei LI2,M.Kaplan.
- SF36 là b câu h iăđãăđ
c d ch ra nhi u th ti ng trên th gi i,ăcóăđ nh y
vàăđ đ c hi uăcaoă(95%),ăđãăđ
c ch ng minh là có hi u l c và s d ngănh ăm t
công c đ đoăl
ng ch tăl
ng cu c s ng c a b nh nhân
9
CH
IăT
2.1.ă
iăt
NGă2
NGăVÀăPH
NGăPHỄPăNGHIểNăC U
ngănghiênăc u
B nhănhânăđ
c ch năđoánăloétăDDă- TTăđangăđi u tr t i khoa N i tiêu hóa
B nh vi n E trong th i gian t thángă3ăđ năthángă10ăn mă2014.
2.2.ăTiêuăchu năl aăch n
- Ng
i b nh tu i t 16- 80,ăđ
c ch năđoánăvàăđi u tr t i khoa N i tiêu hóa
B nh vi n E trong th i gian trên.
- B nh nhân có k t qu n i soi loét DD - TT., không m c các bi n ch ng
n ng n c a b nh(xu t huy t tiêu hóa, ung thu d dày),không m c b nh lý nghiêm
tr ng kèm theo (suy tim, ti uăđ
ng,ăx ăgan),ăph n
- S c kh e tâm th n bìnhăth
- Ng
không có thai.
ng, có kh n ngăgiaoăti păvàăđ i tho i tr c ti p.
i b nhăđ ng ý tham gia nghiên c u.
2.3.ăTiêuăchu nălo iătr
-B nhănhânăkhôngăđ ng ý tham gia nghiên c u.
-B nh nhân m c bi n ch ng n ng n ho c b nh n ng kèm theo(ch y máu
tiêuăhóa,ăx ăgan...)
-B nhănhânăđangămangăthai
-B nhănhânăkhôngăđ
c ch năđoánătrongăth i gian trên
2.4.ăTh iăgianăvƠăđ aăđi mănghiênăc u
aăđi m: khoa n i tiêu hóa - b nh vi n E.
-
- Th i gian: t thángă1/2014ăđ n tháng 10/2014.
2.5.ăPh
ngăphápănghiênăc u
Nghiên c u s d ngăph
ngăphápămôăt c t ngang.
2.6.ăC ăm u,ăch năm uănghiênăc u
M u nghiên c uă đ
ch n nh ng b nhănhânăđ
c ch nă theoă ph
ngă phápă ch n m u toàn b , l nă l
t
c ch năđoánăloétăDDă– TTăđi u tr t i khoa n i tiêu hóa -
B nh vi n E t thángă3ăđ năthángă10ăn m 2014.
10
Thang Long University Library
2.7.ăCôngăc ănghiênăc u
Chúng tôi s d ng b câu h i SF-36ăđ đánhăgiáăch tăl
ng cu c s ng c a
b nh nhân loét DDTT.
B câu h i SF-36 (phiên b n 1.0) g m 8 y u t v s c kh e: ho tăđ ng th
l c; các h n ch do s c kh e th l c; các h n ch do d xúcă đ ng; sinh l c; s c
kh e tinh th n; ho tăđ ng xã h i; c măgiácăđau;ăs c kh eăchungăvàăđ
c chia ra làm
2 ph năđánhăgiá:
- ánhăgiáăv th ch t:
+Ho tăđ ng th l c: câu h i v sinh ho tătrongă1ăngàyăbìnhăth
ng, s c kh e
hi n t i:
Câu 3a: các ho tăđ ng dùng nhi u s cănh ăch y, nâng v t n ng, tham gia các
môn th thao m nh chuy n thành câu 3.
Câu 3b: các ho tăđ ngăđòiăh i s c l c v a ph iănh ădiăchuy n m t cái bàn,
quétănhà,ăb iăl i ho căđ păxeăđ p chuy n thành câu 4.
Câu 3c: nâng ho cămangăvácăcácăđ th c ph m chuy n thành câu 5.
Câu 3d: leo lên vài t ng l u chuy n thành câu 6.
Câu 3e: leo lên 1 t ng l u chuy n thành câu 7.
Câu 3f: u năng
i, qu g i ho căkhomăl ngăvàăg p g i chuy n thành câu 8.
Câu 3g:ăđiăb h năm t kilomet chuy n thành câu 9.
Câuă3h:ăđiăb vàiătr mămétă chuy n thành câu 10.
Câuă3i:ăđiăb m tătr mămétă chuy n thành câu 11.
Câu 3j: t m r a ho c thay qu n áo cho chính b n chuy n thành câu 12.
+ Các h n ch do s c kh e th l c: câu h i v 4 tu n qua, nhăh
ng c a s c
kh e th ch t.
Câu 4a: Làm gi m th iă l
ng ti n hành công vi c ho c sinh ho t khác
chuy n thành câu 13.
Câu 4b: hoàn thành công vi căítăh năchuy n thành câu 14.
Câu 4c: b gi i h n trong m t lo i công vi că nàoă đóă ho c sinh ho t
chuy n thành câu 15.
11
Câu 4d: g păkhóăkh nătrongăvi c th c hi n công vi c ho c các sinh ho t khác
chuy n thành câu 16.
+ C măgiácăđau:ă4ătu n qua, h i v m căđ đauăc ăth .
Câu 7: m căđ đauăc ăth chuy n thành câu 21.
Câu 8: c mă giácă đauă gâyă tr ng i cho công vi că bìnhă th
ng chuy n
thành câu 22.
+ S c kh e chung.
Câu 1: s c kh e chung chuy n thành câu 1.
Câu 11a: c m giác d b b nh chuy n thành câu 33.
Câu 11b: c m giác r t kh e m nh chuy n thành câu 34.
Câu 11c: c m giác s c kh e tr nên t h nă chuy n thành câu 35.
Câu 11d: c m giác s c kh e r t t t chuy n thành câu 36.
- ánhăgiáăv tinh th n.
+ Sinh l c: s c kh e trong 4 tu n qua.
Câu 9a: c m th yăđ y sinh l c chuy n thành câu 23.
Câu 9e: c m th y d iădàoăn ngăl
ng chuy n thành câu 27.
Câu 9g: c m th y ki t s c chuy n thành câu 29.
Câu 9i: c m th y m t m i chuy n thành câu 31.
+ Ho tăđ ng xã h i: 4 tu n v a qua, s c kh e th ch t ho c y u t c m xúc
gây tr ng i trong các ho tăđ ng xã h iăthôngăth
Câu 6: ho tăđ ng xã h iăthôngăth
ng.
ng v iăgiaăđình,ăb n bè, hàng xóm ho c
các nhóm h i chuy n thành câu 20.
Câu 10: c n tr các ho tăđ ng xã h iănh ăđiăth măb n bè, h hàng chuy n
thành câu 32.
+ Các h n ch do d xúcăđ ng: 4 tu n qua, y u t c m xúc (bu n phi n ho c lo
l ng) làm nhăh
ngăđ n công vi c ho c sinh ho tăth
Câu 5a: gi m th iăl
ng ngày.
ng ti n hành công vi c chuy n thành câu 17.
Câu 5b: hoàn thành công vi căítăh nămongămu n chuy n thành câu 18.
Câu 5c: làm vi c ho c ti n hành các sinh ho t khác kém c n th năh năbìnhă
th
ng chuy n thành câu 19.
12
Thang Long University Library
+ S c kh e tinh th n: c m nh n trong 4 tu n qua.
Câu 9b: c m th y r t lo l ng chuy n thành câu 24.
Câu 9c: c m th yăquáăđauăbu n và th t v ng chuy n thành câu 25.
Câu 9d: c m th yăbìnhăt nhăvàăthanhăth n chuy n thành câu 26.
Câu 9f: c m th y bu n và n n lòng chuy n thành câu 28.
Câu 9h: c m th y h nh phúc chuy n th nh câu 30.
- M i câu h i có nhi u câu tr l iăđ b nh nhân l a ch n.
- M i câu tr l iăđ
c tính theo t ngăđi m khác nhau.
- Câu 21: câu tr l i có 6 l a ch năđ
căchoăđi m t 1ăđ n 6.
- Câu 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12: câu tr l i có 3 l a ch năđ
căchoăđi m t
1ăđ n 3.
- Các câu còn l i: câu tr l i có 5 l a ch năđ
- ánhăgiáăch tăl
căchoăđi m t 1ăđ n 5.
ng cu c s ngătheoăđi m:
+ă i m s càng cao, ch tăl
ng cu c s ng càng t t
các câu: 3, 4, 5, 6, 7, 8,
9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 24, 25, 28, 29, 31, 32, 33, 35
Ví d :ă ă 1ă đi m: r t x u.ă ă 2ă đi m: x u.ă 3ă đi m:ă ă trungă bình.ă 4ă đi m: t t. 5
đi m: r t t t.
+ă i m s càng cao, ch tăl
ng cu c s ng càng kém
các câu còn l i.
Ví d :ă1ăđi m: r t t t.ă2ăđi m: t t.ă3ăđi m:ătrungăbình.ă4ăđi m: x u.ă5ăđi m: r t x u.
- Ti p theo là ph n chuy năđ iăđi m s . Vì s thayăđ iăđi m trong câu tr l i
khôngăđ ng b nên ph i chuy năđ iăđi m theo b ng ph nătrênăđ soăsánhăvàăđánhă
giá ch tăl
ng cu c s ng.
- Chuy năđi m xong s t ng k tăđi m l i. S đi m t ng c ng s thayăđ i t 0
đ n 100. S đi m càng cao thì ch tăl
+ăB
b ngăd
ng cu c s ng c a b nh nhân càng t t.
că1:ăchoăđi m các câu h i, chuy năđ iăđi m s c a các câu tr l i theo
iăđây.ăChúăýăr ng t t c các câu tr l iăđ
căchoăđi m sao cho di n t đ
c
đi m s caoăthìăxácăđ nh là tình tr ng s c kh e t t.ăNh ăv y, trong b ng chuy năđ i
đi m (b ng 2.2) m i câu tr l iăđ uăcóăđi m s thayăđ i t 0 đ n 100.
+ă B
c 2: nh ng câu h iă đ
că choă đi m theo m că đ gi ng nhau sau khi
chuy nă đ iă (đi m càng cao thì tình tr ng s c kh e càng t tă vàă ng
tínhăđi m trung bình các kho n c aă8ăl nhăv c.
13
c l i).ă Sauă đóă
B ng 2.1. Cách tính đi m thang đo SF36
Câu h i s
1, 2, 20, 22, 34, 36
3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11,
12
13, 14, 15, 16, 17, 18, 19
21, 23, 26, 27, 30
24, 25, 28, 29, 31
32, 33, 35
i m s banăăđ u
Giá tr tính
1---------------->
100
2---------------->
75
3---------------->
50
4---------------->
25
5---------------->
0
1---------------->
0
2---------------->
50
3---------------->
100
1---------------->
0
2---------------->
100
1---------------->
100
2---------------->
80
3---------------->
60
4---------------->
40
5---------------->
20
6---------------->
0
1---------------->
0
2---------------->
20
3---------------->
40
4---------------->
60
5---------------->
80
6---------------->
100
1---------------->
0
2---------------->
25
3---------------->
50
4---------------->
75
5---------------->
100
Ngu n: The RAND 36 - Item Health Survey, Version 1.0
- Tínhăđi m trung bình các kho n c aă8ăl nhăv c.
Sauăkhiătínhăđi m theo b ng 2.2, tính trung bình các kho n sau
Ho tăđ ng th l c 10 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12
14
Thang Long University Library
Các h n ch do s c kh e th l c 4 13, 14, 15, 16
Các h n ch do d xúcăđ ng 3 17, 18, 19
Sinh l c 4 23, 27, 29, 31
S c kh e tinh th n 5 24, 25, 26, 28, 30
Ho tăđ ng xã h i 2 20, 32
C măgiácăđauă2ă21,ă22
S c kh e chung 5 1, 33, 34, 35, 36
Sau khi chuy nă đi m và tính các giá tr trung bình, so sánh các giá tr trung
bình c a t ng y u t trong 8 y u t c a b ng SF-36
+ă B
c 3: T t c các câu h iă đ
că choă đi m t 0ă đ n 100, v iă 100ă coiă nh ă
bi u th m c cao nh t có th c a ho tăđ ng. T p h păcácăđi m s là t l % t t c các
đi m s cóăđ
c (s d ng b ngăb
că1)ăcácăđi m s t các câu h i thu c t ngăl nhă
v că đ c bi t c a tình tr ng s c kh e ch că n ngă (b ngă b
trungăbình,ăđ cóăđ
că 2)ă đ
c g p l i tính
căđi m s trung bình c a m iăl nhăv c trong s 8ăl nhăv c (thí
d đau,ăho tăđ ng th l c…)
Thí d :ăđ đoăsinhăl c/ m t m i c a các b nh nhân, c ngăcácăđi m s c a các
câu h i 23, 27, 29 và 31. N u b nhănhânăđ
c khoanh 4 câu 23, khoanh 3 câu 27,
khoanhă3ăcâuă29ăvàăđ tr ng câu 31, s d ng b ngă2.3ăđ choăđi măcácăcâuăđó.ăăTr
l i 4 cho câu 23 t c là 40, 3 cho câu 27 t c là 60, 3 cho câu 29 t c là 40, b qua câu
31.ăTínhăđi măchoăl nhăv cănàyălàă40ă+ă60ă+ă40ă=ă140.ăSauăđóăđemăchiaă3ă(s câu
h iă đ
c tr l i)ă đ có t ng s làă 46,7.ă Vìă đi m s 100 bi u th sinh l c cao mà
không h m t m i,ăđi m s th p h nă(46,7ă%)ăchoăth y là sinh l căkémăh năvàăcóă1ă
m căđ m t m iănàoăđó.ă
T t c 8ăl nhăv căđ uăđ
+ăB
2.8.ăPh
căchoăđi mătheoăcáchăđó.
că4:ă ánhăgiáăch tăl
ng cu c s ng b nh nhân.
ngăphápăthuăth păs ăli u
Ph ng v n tr c ti p b nh nhân d a vào phi u câu h i.
2.9.ăCácăbi năs ănghiênăc u
- Nhóm bi n s v đ căđi m c aăđ iăt
trìnhăđ h c v n, s l n vào vi n.
15
ng nghiên c u: tu i, gi i, ngh nghi p,
-Nhóm bi n s v
nhăh
ngăđ n ch tăl
ng cu c s ng: Ho tăđ ng th l c,các
h n ch do s c kh e th l c, các h n ch do d xúcăđ ng, sinh l c, s c kh e tinh
th n,ho tăđ ng xã h i, c măgiácăđau,ăs c kh e chung.
2.10.ăX ălỦăs ăli u
- Nh p li u b ng ph n m m Epi data v3.1
- X lý s li u b ng ph n m m SPSS 16.0
2.11. V năđ ăđ oăđ cătrongănghiênăc u
- Nghiên c uăđãăđ
- Cácăđ iăt
căthôngăquaăbanălãnhăđ o b nh vi n E.
ng tham gia nghiên c uăđãăđ
c gi i thích rõ ràng m căđíchăc a
nghiên c u và t nguy n tham gia nghiên c u.
- B câu h i không g m nh ng câu h iă mangătínhăriêngăt ,ăcácăv năđ nh y
c m, nên không nhăh
nhânăđ
ngăđ n tâm lý c aăđ iăt
ng nghiên c u. Các thông tin cá
c gi bí m t.
- Các s li u ch nh m m căđíchăph c v cho nghiên c u, k t qu c a nghiên
c uă đ
că đ xu t s d ng vào m că đíchă nângă caoă s c kh e c ngă đ ng, không s
d ng cho các m căđíchăkhác.
2.12. Sai s và cách kh c ph c
- Sai s
+ Sai s nh l i:ădoăng
iăđ
c ph ng v n nh saiăthôngătinăđ
+ Sai s ng u nhiên: do câu h iăkhôngărõăngh a,ădoăng
iăđ
c h i.
c h i hi uăsai…
- Bi n pháp kh c ph c:
+ L a ch n b nhănhânăđúngătiêuăchu n.
+ Ph ng v n th đ ch nh s a câu h i.
+ Th c hi n ph ng v n vào th iăđi m h p lý, giúp b nh nhân tho i mái và có
th iăgianăsuyăngh ăk ătr
c khi tr l i.
16
Thang Long University Library
CH
NGă3
K T QU NGHIÊN C U
3.1.
căđi m chung c aăđ iăt
ng nghiên c u
B ng 3.1: Tu i, gi i tính, ngh nghi p, trình đ h c v n,
tình tr ng hôn nhân, s l n vào vi n
căđi m
T n s (n)
T l (%)
57
28,0
30 – 54 tu i
68
34,5
55 tu i
72
36,5
Nam
106
53,8
N
91
46,2
V h u,ăn i tr
82
41,6
Sinh viên
20
10,2
Công nhân
22
11,2
Công ch c
34
17,3
Nông dân
12
6,0
Khác
27
13,7
Ti u h c
5
1,7
Trung h căc ăs
33
18,2
Trung h c ph thông
85
42,1
Sau THPT
67
38,7
Ch aăk t hôn
30
15,2
ãăk t hôn
160
81,2
Li thân/li d
4
2,0
Góa
3
1,6
1l n
107
54,3
2-3 l n
68
34,5
>3 l n
22
11,2
D
Tu i
G i tính
Ngh nghi p
H cv n
Tình tr ng hôn nhân
S l n vào vi n
i 30 tu i
17
Nh n xét: trong s 197 b nh nhân tham gia nghiên c u, nhóm trên 55 tu i có
t l cao nh t (36,5%); t l b nhănhânănamăcaoăh năb nh nhân n (53,6%- 46,4%),
bênh nhân ngh h uăcóăt l cao nh t (41,6%), th p nhât là nông dân (6,1%);ăng
cóătrìnhăđ t trung h c tr lên chi m t l cao (42,1%); b nhănhânălàăng
i
iăđãăk t
hôn chi m t l cao nhât (81,2%), b nh nhân vào vi n l năđ u cao nh t(54,3%), s
b nh nhân vào vi n trên 3 l n có t l th p (11,2%).
3.2. Ch tăl
ng cu c s ng c a b nhănhơnătheoăthangăđi m SF36
B ng 3.2: Ch t l
ng cu c s ng c a b nh nhân theo thang đi m SF36
Không t t
căđi m
T t
T ng
T n sô T l T n sô T l T n sô T l
i m
trung bình
n
%
n
%
n
%
74
37,6
123
62,4
197
100
58,69 ± 20,73
90
45,7
107
54,3
197
100
58,69 ± 16,20
86
43,7
111
56,3
197
100
58,86 ±17,46
104
52,8
93
47,2
197
100
52,20 ± 18,00
68
34,5
129
65,5
197
100
63,11 ± 3,70
91
46,2
106
53,8
197
100
63,96 ± 34,75
140
71,1
57
28,9
197
100
38,05 ± 24,05
(PE)
41
20,1
156
79,8
197
100
58,22 ± 11,20
S c kh e tinh th n
95
48,2
102
51,8
197
100
50,01 ± 10,33
S c kh e th ch t
96
48,7
101
51,3
197
100
50,44 ± 8,65
74
37,6
123
62,4
197
100
58,69 ± 20,73
S c kh e chung
(GH)
C măgiácăđauă(BP)
Ho tăđ ng xã h i
(SF)
S c kh e tâm
th n(MH)
Sinh l c (VT)
Các h n ch do d
xúcăđ ng (RE)
Các h n ch do s c
kh e th l c (RP)
Ho tăđ ng th l c
Ch tăl
ng cu c
s ng chung
Nh n xét: ánhăgiáăđi m trung bình ch tăl
ng cu c s ng theo t ng nhóm thì:
+Các h n ch do s c kh e th l căă(RP)ăcóăđi m trung bình th p nh t
+Các h n ch do d xúcăđ ngăcóăđi mt trung bình cao nh t
18
Thang Long University Library
3.3. M iăliênăquanăgi aăm tăs ăy uăt ănhơnăkh uăv iăch tăl
ngăcu căs ngăc aă
b nhănhơnăVLDDTTă
3.3.1 M i liên quan gi a đánh giá v ho t đ ng th l c v i m t s y u t nhân
kh u c a b nh nhân VLDDTT
B ng 3.3: M i liên quan gi a đánh giá v ho t đ ng th l c
v i m t s y u t nhân kh u c a b nh nhân VLDDTT
căđi m
D i 30 tu i
Tu i
30 – 54 tu i
55 tu i
Nam
G i tính
N
V h u,ăn i tr
Sinh viên
Công nhân
Ngh
nghi p Công ch c
Nông dân
Khác
Ti u h c
Trung h căc ăs
H c
v n
Trung h c ph thông
Sau THPT
ch aăk t hôn
Tình
ãăk t hôn
tr ng
hôn
Li thân/li d
nhân
Góa
S l n 1l n
2-3 l n
vào
vi n
>3 l n
Ho tăđ ng th l c
Không t t
T t
T ns
T l
T ns
T l
11
11,3
46
80,7
23
33,8
45
66,2
36
50
36
50
27
25,7
78
74,3
43
46,7
49
53,3
40
48,8
42
51,2
0
00
20
100,0
5
22,4
17
77,3
7
20,6
27
79,4
6
50,0
6
50,0
12
44,4
15
55,6
2
40,0
3
60,0
16
48,5
17
51,5
32
37,6
65
62,4
20
27,0
54
73,0
3
10,0
27
90,0
63
39,4
97
60,6
2
50
2
50
2
66,7
1
33,3
22
20,6
85
79,4
31
45,6
37
54,4
17
77,3
5
22,7
p
0,000
0,002
0,467
0,037
0,001
0,000
Nh năxét:
Tu i,ăgi iătình,ătìnhătr ngăhônănhân,ăs ăl năvàoăvi năliênăquanăv iăHo tăđ ngă
th ăl că(PE)ăc aăb nhănhânăLDDTT.
Trìnhă đ ă h că v n,ă ngh ă nghi pă khôngă liênă quană v iă Ho tă đ ngă th ă l că
(PE)c aăb nhănhânăLDDTT.
19
3.3.2. M i liên quan gi a các h n ch do s c kh e th l c (RP) v i m t s đ c
đi m nhân kh u c a b nh nhân LDDTT
B ng 3.4: M i liên quan gi a các h n ch do s c kh e th l c (RP)
v i m t s đ c đi m nhân kh u c a b nh nhân LDDTT.
D i 30 tu i
Tu i
30 – 54 tu i
55 tu i
Nam
G i tính
N
V h u,ăn i tr
Sinh viên
Công nhân
Ngh
nghi p
Công ch c
Nông dân
Khác
Ti u h c
Trung h căc ăs
H cv n
Trung h c ph thông
Sau THPT
ch aăk t hôn
ãăk t hôn
Tình tr ng
hôn nhân Li thân/li d
Góa
1l n
S l n vào
2-3 l n
vi n
>3 l n
Các h n ch do s c kh e th l c
Không t t
T t
T ns
T l
T ns
T l
42
73,7
15
26,3
53
77,9
15
22,1
59
81,9
13
18,1
82
78,1
23
21,9
72
78,3
20
21,7
68
82,9
14
17,1
15
75,0
5
25,0
16
72,7
6
27,3
26
76,5
8
23,5
9
75,0
3
25,0
20
74,1
7
25,9
4
80,0
1
20,0
26
78,8
7
21,2
65
76,5
20
23,5
59
79,7
15
20,3
22
73,3
8
26,7
126
78,8
34
21,2
4
100
0
0,0
2
66,7
1
33,3
83
77,6
24
22,4
54
79,4
14
20,6
17
77,3
5
22,7
p
0,261
0,978
0,269
0,867
0,553
0,911
Nh năxét:
Tu i,ă gi iă tình,ă trìnhă đ ă h că v n,ă ngh ă nghi p,ă tìnhă tr ngă hônă nhân,ă s ă l nă
vàoăvi năkhôngăliênăquanăv iăCácăh năch ădoăs căkh eăth ăl că(RP)ăc aăb nhănhână
LDDTT
20
Thang Long University Library
3.3.3. M i liên quan gi a c m giác đau (BP) v i m t s đ c đi m nhân kh u c a
b nh nhân LDDTTT
B ng 3.5: M i liên quan gi a c m giác đau (BP)
v i m t s đ c đi m nhân kh u c a b nh nhân LDDTT
D i 30 tu i
Tu i
30 – 54 tu i
55 tu i
Nam
G i tính
N
V h u,ăn i tr
Sinh viên
Công nhân
Ngh
nghi p Công ch c
Nông dân
Khác
Ti u h c
Trung h căc ăs
H cv n
Trung h c ph thông
Sau THPT
ch aăk t hôn
Tình
ãăk t hôn
tr ng
hôn
Li thân/li d
nhân
Góa
1l n
S l n
2-3 l n
vào vi n
>3 l n
C măgiácăđauă
Không t t
T t (đauăít ho c
(đauănhi u)
khôngăđau)
T ns
t l
T ns
t l
12
21,1
45
78,9
26
38,2
42
61,8
36
50,0
36
50,0
33
31,4
72
68,6
41
44,6
51
55,4
42
51,2
40
48,8
3
15,0
17
85,0
10
45,5
12
54,5
6
17,6
28
84,4
5
41,7
7
58,3
8
29,6
19
70,4
4
80,0
1
20,0
19
57,6
14
42,4
35
41,2
50
58,8
16
21,6
58
78,4
6
20,0
24
80,0
66
42,1
94
58,8
1
25,0
3
75,0
1
33,3
2
66,7
34
31,8
73
68,2
29
42,6
39
57,4
11
50,0
11
50,0
p
0,001
0,058
0,016
0,000
0,162
0,055
Nh năxét:
Tu i,ă ngh ă nghi p,ă trìnhă đ ă h că v nă liênă quană v iă c mă giácă đauă (BP)ă c aă
b nhănhânăLDDTT.
Gi iătình,ătìnhătr ngăhônănhân,ăs ăl năvàoăvi năkhôngăliênăquanăv iăc măgiácă
đauă(BP)ăc aăb nhănhânăLDDTT.
21
3.3.4. M i liên quan gi a đánh giá v S c kh e chung (GH) v i các y u t nhân
kh u c a b nh nhân LDDTT
B ng 3.6: M i liên quan gi ađánh giá v S c kh e chung (GH)
v i các y u t nhân kh u c a b nh nhân LDDTT
S c kh e chung
Không t t
T t
p
T ns
T l
T ns
T l
47
82,5
10
17,5
30 – 54 tu i
53
77,9
15
22,1
55 tu i
60
83,3
12
16,7
Nam
84
80,0
21
20,0
N
76
81,0
16
17,4
V h u,ăn i tr
65
79,3
17
20,7
Sinh viên
18
90
2
10
Công nhân
19
86,4
3
13,6
Công ch c
25
73,5
9
26,5
Nông dân
12
100,0
00
0,0
Khác
21
77,8
6
22,2
Ti u h c
5
100,0
0
0,0
Trung h căc ăs
29
87,9
4
12,1
Trung h c ph thông
68
80,0
17
20,0
Sau THPT
58
78,4
16
21,6
Tình
ch aăk t hôn
28
93,3
2
6,7
tr ng
ãăk t hôn
126
78,8
34
21,2
hôn
nhân
Li thân/li d
3
75,0
1
25,0
Góa
3
100,0
0
0,0
88
82,2
19
17,8
53
79,9
15
22,9
19
86,4
3
13,6
D
Tu i
G i tính
Ngh
nghi p
H cv n
i 30 tu i
1l n
S l n
2-3 l n
vào vi n
>3 l n
0,854
0,642
0,957
0,154
0,290
0,992
Nh năxét:
Khôngăcóăm iăliênăquanăgi aătu i,ăgi iătình,ăngh ănghi p,ătrìnhăđ ăh căv n,ă
tìnhă tr ngă hônă nhân,ă s ă l nă vàoă vi nă v iă S că kh eă chungă (GH)ă c aă b nhă nhână
LDDTT.
22
Thang Long University Library
3.3.5. M i liên quan gi a đánh giá v Sinh l c (VT) v i các y u t v nhân kh u
c a b nh nhân LDDTT
B ng 3.7: M i liên quan gi a đánh giá v Sinh l c (VT)
v i các y u t v nhân kh u c a b nh nhân LDDTT
Sinh l c
D i 30 tu i
Tu i
30 – 54 tu i
55 tu i
Nam
G i tính
N
V h u,ăn i tr
Sinh viên
Công nhân
Ngh
nghi p Công ch c
Nông dân
Khác
Ti u h c
Trung h căc ăs
H cv n
Trung h c ph thông
Sau THPT
ch aăk t hôn
Tình
ãăk t hôn
tr ng
hôn
Li thân/li d
nhân
Góa
1l n
S l n
2-3 l n
vào vi n
>3 l n
Không t t
T ns
T l
33
57,9
29
42,6
42
58,3
43
41,0
61
66,3
50
61,0
17
85,0
13
59,1
10
29,4
6
50,0
8
29,6
4
80,0
22
66,7
46
54,1
32
43,2
21
70
78
48,8
2
50
3
100
57
53,5
37
54,4
10
45,5
T t
T ns
24
39
30
62
31
32
3
9
24
6
19
1
11
39
42
9
82
2
0
50
31
12
p
T l
42,1
57,4
41,7
59,0
33,7
39,0
15,0
40,9
70,6
50,0
70,4
20,0
33,3
45,9
56,8
30,0
21,2
50,0
0,0
46,7
45,6
54,5
0,849
0,000
0,000
0,009
0,463
0,659
Nh năxét:
Gi iătính,ăngh ănghi p,ătìnhătr ngăhônănhân,ă trìnhăđ ăh căv năliênăquanăv iă
Sinhăl că(VT)ăc aăb nhănhânăVLDDTT.
Tu i,ătìnhătr ngăhônănhân,ăs ăl năvàoăvi năkhôngăliênăquanăv iăSinhăl că(VT)ă
c aăb nhănhânăVLDDTT.
23
3.3.6. M i liên quan gi a đánh giá v Ho t đ ng xã h i (SF) v i các y u t nhân
kh u c a b nh nhân LDDTT
B ng 3.8: M i liên quan gi a đánh giá v Ho t đ ng xã h i (SF)
v i các y u t nhân kh u c a b nh nhân LDDTT
Ho tăđ ng xã h i
Không t t
T t
p
T ns
T l
T ns
T l
22
38,6
35
61,4
30 – 54 tu i
29
42,6
39
57,4
55 tu i
39
54,2
33
45,8
Nam
49
46,7
56
53,3
N
41
44,6
51
55,4
V h u,ăn i tr
44
53,7
38
46,3
Sinh viên
10
50
10
50,0
Ngh
Công nhân
9
40,9
13
59,1
nghi p
Công ch c
11
32,4
23
67,6
Nông dân
4
33,3
8
66,7
Khác
12
44,4
15
55,6
Ti u h c
3
60,0
2
40,0
Trung h căc ăs
17
51,5
16
48,5
Trung h c ph thông
39
45,1
46
54,1
Sau THPT
31
41,9
13
58,1
Tình
ch aăk t hôn
12
40,0
18
60,0
tr ng
ãăk t hôn
74
46,2
86
53,8
hôn
Li thân/li d
2
50
2
50,0
nhân
Góa
2
66,7
1
33,3
1l n
45
42,1
62
57,9
2-3 l n
34
50
34
50,0
>3 l n
11,
50
11
50,0
D
Tu i
G i tính
H cv n
S l n
vào vi n
i 30 tu i
0,72
0,769
0,081
0,265
0,345
0,315
Nh năxét:
Tu i,ă gi iă tình,ă ngh ă nghi p,ă trìnhă đ ă h că v n,ă tìnhă tr ngă hônă nhân,ă s ă l nă
vàoăvi năkhôngăliênăquanăv i Ho tăđ ngăxãăh iă(SF)ăc aăb nhănhânăLDDTT
24
Thang Long University Library
3.3.7. M i liên quan gi a các h n ch do d xúc đ ng (RE) v i các y u t nhân
kh u c a b nh nhân LDDTT
B ng 3.9: M i liên quan gi a các h n ch do d xúc đ ng (RE)
v i các y u t nhân kh u c a b nh nhân LDDTT
D i 30 tu i
Tu i
30 – 54 tu i
55 tu i
Nam
G i tính
N
V h u,ăn i tr
Sinh viên
Công nhân
Ngh
nghi p Công ch c
Nông dân
Khác
Ti u h c
Trung h căc ăs
H cv n
Trung h c ph thông
Sau THPT
ch aăk t hôn
Tình
ãăk t hôn
tr ng
hôn
Li thân/li d
nhân
Góa
1l n
S l n
2-3 l n
vào vi n
>3 l n
Các h n ch do d xúcăđ ng
Không t t
T t
T ns
T l
T ns
T l
12
21,1
45
78,9
26
38,2
42
61,8
36
50,0
36
50,0
33
31,4
72
68,6
41
44,6
55,4
54,9
42
51,2
40
48,8
3
15,0
17
85,0
10
45,5
12
54,5
6
17,6
28
82,4
5
41,7
7
58,3
8
29,6
19
70,4
4
80,0
1
20,0
19
57,6
14
42,4
35
41,5
50
58,8
16
21,6
58
78,4
6
20,0
24
80,0
66
42,1
94
58,8
25
3,0
75,0
0,0
1
33,3
2
66,7
34
31,8
72
68,2
29
42,6
39
57,4
11
50,0
11
50,0
p
0,001
0,058
0,046
0,000
0,162
0,055
Nh năxét:
Tu i,ă ngh ă nghi p,trìnhă đ ă h că v nă liênă quană v iă Cácă h nă ch ă doă d ă xúcă
đ ngă(RE) c aăb nhănhânăLDDTT.
Gi iătình,ătìnhătr ngăhônănhân,ăs ăl năvàoăvi năkhôngăliênăquanăv iăCácăh nă
ch ădoăd ăxúcăđ ngă(RE)ăc aăb nhănhânăLDDTT.
25