Bài 6
NHỮNG TRƯỜNG HỢP LOẠI TRỪ
TRÁCH NHIỆM HÌNH SỰ
Bi 6
NHNG TRNG HP LOAẽI TRệỉ TNHS
I - KHAI NIEM
II- CC TRNG HP LOI TR TNHS
Bốn đặc điểm của tội
phạm
Tính nguy hiểm cho XH
Tính trái PLHS
Tính chòu HP
Những trường hợp
có ý nghóa làm mất
đi một trong các
tính chất nêu trên
là trường hợp loại
trừ TNHS
CÁC T/H LOẠI TRỪ TNHS
TÌNH TRẠNGPHÒNG VỆ
SỰ KiỆN
KHÔNG CÓCHÍNH ĐÁNG
BẤT NGỜ
Đ20 NLTNHS
Đ21
TÌNH THẾ
CẤP THIẾT
Đ22
GÂY THIỆT
HẠI TRONG
KHI BẮT GiỮ
NGƯỜI PT
THI HÀN
RỦI RO
TRONG NC, SX, MỆNH LỆ
CHỈ HU
ÁP DỤNG CN
Điều kiện
Định nghĩa
PHÒNG VỆ
CHÍNH ĐÁNG
Phòng vệ
Tưởng tượng
Vượt quá
Giới hạn
PVCĐ
Điều 22 BLHS
“Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo
vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình hoặc của
người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan,
của tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết
người đang có hành vi vi phạm các lợi ích nói trên”.
CAC ẹIEU KIEN CUA PHOỉNG VE CHNH ẹANG
-
Cỏc iu kin v c s lm phỏt sinh
quyn phũng v
-
Cỏc iu kin v ni dung v phm vi
quyn phũng v
Sự tấn công nguy hiểm đáng kể và trái pháp
luật
Điềukiện
kiện
Điều
phátsinh
sinh
phát
quyền
quyền
phòngvệ
vệ
phòng
Sự tấn công xâm phạm đến quyền, lợi ích
chính đáng của mình hoặc của người khác lợi
ích của NN, của cơ quan, của tổ chức
Sự tấn công đang xảy ra hoặc đe dọa xảy ra
ngay tức khắc
Phòng vệ quá sớm
Chưa có biểu hiện đe dọa sự tấn công sẽ
xảy ra ngay tức khắc mà đã có HV phòng vệ
Phòng vệ quá muộn
Sự tấn công đã thực sự chấm dứt mà còn có
HV phòng vệ
Hành vi chống trả phải nhằm vào chính người
có hành vi tấn công
Điềukiện
kiện
Điều
vềnội
nội
về
dungvà
và
dung
phạmvi
vi
phạm
quyền
quyền
phòngvệ
vệ
phòng
HV phòng vệ phải nằm trong giới hạn cần thiết
CĂN CỨ ĐÁNH GIÁ GIỚI HẠN CẦN THIẾT
CỦA PHỊNG VỆ
Tính chất của quan hệ XH bò đe doạ xâm hại
Mức độ thiệt hại bò đe doạ gây ra
Sức mạnh và sức mãnh liệt của hành vi tấn công
Tính chất và mức độ của phương pháp, phương
tiện hay công cụ mà kẻ tấn công đã sử dụng
Sức mạnh và khả năng phòng vệ
VƯỢT Q GiỚI HẠN PHỊNG VỆ CHÍNH
ĐÁNG
Khoản 2 Điều 15 quy đònh:
“Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng là hành vi
chống trả rõ ràng quá mức cần thiết, không phù hợp
với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của
hành vi xâm hại”.
Sự tấn công nguy hiểm đáng kể và trái pháp
luật
Điềukiện
kiện
Điều
vượtquá
quá
vượt
giớihạn
hạn
giới
phòngvệ
vệ
phòng
Sự tấn công xâm phạm đến lợi ích của NN,
xã hội, lợi ích chính đáng của mình hoặc của
người khác
Sự tấn công đang xảy ra hoặc đe dọa xảy ra
ngay tức khắc
HV chống trả “rõ ràng quá mức cần
thiết”
Phòng vệ tưởng tượng
Lầm tưởng có sự tấn công của người khác
nên đã gây thiệt hại cho họ
TÌNH THẾ CẤP THIẾT
3.1. Đònh nghóa
3.2. Các điều kiện của tình thế cấp thiết
3.3. Vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết
ĐỊNH NGHĨA TÌNH THẾ CẤP THIẾT
Điều 23 BLHS: “Tình thế cấp thiết là tình thế của
người vì muốn tránh gây thiệt hại cho quyền, lợi
ích hợp pháp của mình, của người khác hoặc lợi
ích của NN, của cơ quan, tổ chức mà không còn
cách nào khác phải gây ra một thiệt hại nhỏ hơn
thiệt hại cần ngăn ngừa”
Có sự nguy hiểm đáng kể do các
nguồn nguy hiểm khác nhau
Việc gây thiệt
hại là biện pháp
cuối cùng và
duy nhất
ĐK về t/chất
của HV khắc
phục
Lợi ích phải
hi sinh phải
nhỏ hơn
lợi ích cần
bảo vệ
VƯỢT Q U CẦU CỦA TÌNH THẾ CẤP THIẾT
Khoản 2 Điều 16 BLHS quy đònh: “Trong trường
hợp thiệt hại gây ra rõ ràng là vượt quá với yêu
cầu của tình thế cấp thiết, thì người gây thiệt
hại đó phải chòu TNHS
CÁC TRƯỜNG HỢP KHÁC
Yêu cầu sinh viên tự nghiên cứu