BỔ TRỢ KIẾN THỨC THI ĐẠI HỌC MÔN HÓA, PHẦN 1

B tr ki n th c thi đ i h c

Tài li u h c t p chia s

B

TR

KI N TH C THI
PH N 1

IH C

Giáo viên: NGUY N T N TRUNG

Ph n 1: Ph ng pháp t ng gi m kh i l ng
Trong chuyên đ này, th y s h tr cho các em cách tính toán nhanh b ng ph ng pháp t ng gi m kh i
l ng.
 M T S G I Ý:
 i u ki n áp d ng: Nên áp d ng cho các bài toán
- M i liên h kh i l ng tr c (mT) và kh i l ng sau (mS)
t ng gi m kh i l ng
 Lu t t ng, gi m:
Kh i l ng Sau t ng m t l ng m = mS - mT
N u mT mS
N u mT mS
Kh i l ng Sau gi m m t l ng m = mT - mS
 Công th c chung:
m Sau = m Tr c
m
T ng: + m

Gi m : - m
T ng quát: aA
bB, có m a MA b MB nP
1
mol Ch t t ng ng .
H s cân b ng
 CÁC BÀI T P ÁP D NG
Bài 1: Xà phòng hoá hoàn toàn 17,24 gam ch t béo c n v a đ 0,06 mol NaOH. Cô c n dung d ch sau
ph n ng thu đ c kh i l ng xà phòng là
A. 17,80 gam
B. 18,24 gam
C. 16,68 gam
D. 18,38 gam
( HKB-2008)
G i ý:
- CTTQ c a ch t béo là (RCOO)3 C3H5
V i : nP

=

tO

3 RCOONa + C3H5(OH)3
- Ph n ng xà phòng hóa ch t béo: (RCOO)3 C3H5 + 3 NaOH
- Nh ph ng pháp t ng gi m kh i l ng ta có công th c c n nh sau:
mxà phòng = mch t béo + 28. nP

( V i: n P

=

1n
NaOH p )
3

1
áp án: A
0,06) 17,8 (gam)
3
Bài 2: Trung hòa 5,48 gam h n h p g m axit axetic, phenol và axit benzoic, c n dùng 600 ml dung d ch
NaOH 0,1M. Cô c n dung d ch sau ph n ng, thu đ c h n h p ch t r n khan có kh i l ng là
A. 8,64 gam.
B. 6,84 gam.
C. 4,90 gam.
D. 6,80 gam.
( HKA-2008)
G i ý:
- Các ch t axit axetic, phenol , axit bezoic khi ph n ng v i NaOH đ u sinh mu i n c và có tính ch t
sau
mMu i = mch t h u c + 22. nP
( V i: n P = n NaOH p )

Gi i: m xà phòng = 17, 24 28.(

Gi i: m Mu i = 5, 48 22.(0,6 0,1) 6,8 (gam)
áp án: D
Bài 3: 40,3 gam triete X ( este 3 ch c ) c a glyxerol v i các axit béo tác d ng v a đ v i 6 gam NaOH.
S gam mu i thu đ c là:
A. 38,1
B. 41,7

C. 45,6
D.45,9
Hocmai.vn – Ngôi tr

ng chung c a h c trò Vi t

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 1 -


B tr ki n th c thi đ i h c

Tài li u h c t p chia s

( Trích đ m u 2010 )
1 6
áp án: B
) 41, 7 (gam)
3 40
Bài 4: Khi oxi hoá hoàn toàn 2,2 gam m t andehit đ n ch c thu đ
andehyt là
A. C2H5CHO
B. CH3CHO
C. HCHO

Gi i: m Mu

i

= 40,3 28.(

c 3 gam axit t

ng ng. Công th c

D. C2H3CHO
( HKB-2007)

G i ý:
- Do đ bài cho kh i l ng tr c và sau nên ta áp d ng ph ng t ng gi m kh i l ng s tính đ
mol andehyt
d dàng, t đó s tính đ c M, có M là t nhiên bi t đ c ph ng án tr l i nào là đáp án.
- Trong ph n ng oxi hóa andehyt đ n b ng oxi ta có
maxit = m andehyt + 16. nP
( V i: n P = n andehyt p )

cs

Gi i:
K t h p các g i ý trên ta có bi u th c tính M nh sau:
2, 2
áp án: B
Mandehyt
44 đvC Andehyt c n tìm là: CH3CHO
3 2, 2
16
Bài 5: -aminoaxit X ch a m t nhóm (-NH2). Cho 10,3 gam X tác d ng v i HCl (d ), thu đ c 13,95
gam mu i khan. Công th c c u t o thu g n c a X là
A. H2NCH2COOH

B. H2NCH2CH2COOH
C. CH3CH2CH(NH2)COOH
D. CH3 CH (NH2)COOH
( HKA -2007)
G i ý:
- Amin đ n + HCl: RNH2 + HCl RNH3-Cl
- Theo ph ng pháp t ng gi m kh i l ng có:
mmu i = m amin + 36,5. nP

( V i: n P

= n amin p

)

- Trong bài toán này nhóm ch c ( - COOH) không ph n ng v i HCl, nên công th c trên áp d ng đ c
cho aminoaxit.
10,3
103 đvC
áp án: C
Gi i: T ng t các bài áp d ng trên ta có: M a min oaxit
13,95 10,3
36,5
Bài 6: Cho 10 gam amin đ n ch c X ph n ng hoàn toàn v i HCl (d ), thu đ c 15 gam mu i. S đ ng
phân c u t o c a X là
A. 8.
B. 7.
C. 5.
D. 4.
( HKA -2009)

G i ý:
tr l i đ c s đ ng phân, ta ph i tìm CTPT X.
- Nên áp d ng ph ng pháp t ng gi m kh i l ng đ tính M, t đó tìm đ c CTPT X.
10
73 đvC
- Theo công th c bài 5 ta có: M a min X
15 10
36,5
- Ta nên có s n g i ý sau:
Mamin đ n no
CTPT (s đ ng phân)

Hocmai.vn – Ngôi tr

31

45

59

73

CH5N
(1 đp)

C2H7N
(2 đp)

C3H9N
(4 đp)

C4H11N
(8đp)

ng chung c a h c trò Vi t

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

- Trang | 2 -


B tr ki n th c thi đ i h c

Tài li u h c t p chia s

- N u các em đ ý s th y m t quy lu t th t d nh v s đ ng phân c a các amin trên. Các em nh n xét
đi
s th y!
- V i các g i ý trên sau khi tính đ c M =73 ta d dàng th y đ c đáp án là A.
Bài 7: Cho 5,76 gam axit h u c X đ n ch c, m ch h tác d ng h t v i CaCO3 thu đ c 7,28 gam mu i
c a axit h u c . Công th c c u t o thu g n c a X là (Cho H = 1; C = 12; O = 16; Ca = 40)
A. CH3-CH2-COOH
B. HC C-COOH
C. CH2=CH-COOH
D. CH3COOH
(C KA -2007)
G i ý:
- Theo đ c đi m
- Ta có ph n ng : 2 RCOOH + CaCO3 (RCOO)2Ca + CO2 + H2O
Áp d ng ph ng pháp t ng gi m kh i l ng cho ph n ng trên ta có:

mmu i = m axit + 38. nP

( V i: n P

- Ta tính đ

=

1
n axit p )
2

c M X theo bi u th c sau:
5, 76
áp án: C.
Maxit X
72 đvC
7, 28 5, 76
2
38
- câu này d sai sót khi tính s mol axit, vì các em b quên s 2.
- Các em c n đ ý: n axit p = 2 nP
Ph ng pháp này còn gi i nhanh các bài toán vô c . Các em th nhé!
Bài 8: Hòa tan hoàn toàn 2,81 gam h n h p g m Fe2O3, MgO, ZnO trong 500 ml axit H2SO4 0,1M ( v a
đ ). Sau ph n ng, h n h p mu i thu đ c khi cô c n dung d ch có kh i l ng là:
A. 6,81 gam
B. 4,81 gam
C. 3,81 gam
D. 5,81 gam
( HKA -2007)

G i ý:
- Khi oxit tác d ng v i H2SO4 ch thu đ c mu i và n c. Ta d dàng ch ng minh đ c công th c sau
mmu i = m axit + 80. nP
( V i: n P = n axit p )
- Theo công th c trên ta có mmu i = 2,81 80 (0,5 0,1) 6,81 (gam)
áp án: A.
Th y hy v ng các em v n d ng t t ph ng pháp này cho r t nhi u bài toán còn l i.

Giáo viên: Nguy n T n Trung
Ngu n

Hocmai.vn – Ngôi tr

ng chung c a h c trò Vi t

T ng đài t v n: 1900 58-58-12

:

Hocmai.vn

- Trang | 3 -