Chủ nghĩa XH khoa học - bai chieu chuong 4

CHệễNG IV
CACH MAẽNG
XAế HOI CHU NGHểA


NỘI DUNG TỰ HỌC

1. Quan niệm về cách mạng xã hội chủ nghóa.
- Nghóa hẹp
- Nghóa rộng
2. Nguyên nhân của cách mạng XHCN.
3. Động lực của cách mạng XHCN.
4. Sự chuyển biến từ cách mạng dân tộc dân
chủ nhân dân lên cách mạng XHCN ở Việt
Nam.


CÂU HỎI THẢO LUẬN
1.
2.

Hiện nay cách mạng XHCN có phải là
tất yếu không ? Vì sao ?
Tại sao nói Việt Nam quá độ lên CNXH
là một tất yếu ? Nêu một số thành tựu
xây dựng chủ nghóa xã hội ở Việt Nam
20 năm qua?


CÁCH MẠNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
VÀ TÍNH TẤT YẾU CỦA NÓ

I.

Phong kiến-Tư bản 1848, 1871, 1917, 1945, 1949, 1959 CMXH

Thiết lập CCVS-----Xây dựng xã hội mới
( Nhà nước pháp quyền XHCN )
- Cách mạng xã hội chủ nghóa là gì ?
- Nguyên nhân của cách mạng XHCN ?
- Những điều kiện của CMXHCN ?
- Tiến trình của cách mạng XHCN ?


C. Mác: “ Lực lượng sản xuất vật chất của xã hội
phát triển đến một trình độ nhất đònh liền mâu thuẫn với
quan hệ sản xuất hiện có hoặc nói theo thuật ngữ pháp
luật, mâu thuẫn với quan hệ tài sản trong đó từ trước
đến nay lực lượng sản xuất ấy vẫn phát triển. Những
quan hệ đó vốn trước kia là hình thức phát triển của lực
lượng sản xuất, nay trở thành những chướng ngại của
lực lượng sản xuất. Lúc đó, bắt đầu một thời kỳ cách
mạng”.

QHSX ==========LLSX

( Giai cấp thống tri, bóc lột) >< ( Giai cấp bò thống trò, bóc lột)

Tính quy luật chung của sự phát triển xã hội


QHSXTS >< LLSXXH = QHSXXH

“ Sự tập trung tư liệu sản xuất và xã hội hóa lao động
đã đạt đến cái điểm mà chúng không còn thích hợp với
cái vỏ tư bản chủ nghóa của chúng nữa… nền sản xuất tư
bản chủ nghóa lại đẻ ra sự phủ đònh bản thân nó, với
tính tất yếu của một quá trình lòch sử - tự nhiên”.
1784-------1825------1857---1866------------------------------>
Nhà máy (Khủng hoảng KT- KHTC) CT cổ phần-CT độc quyền

C. MÁC: “ Đây là sự thủ tiêu phương thức sản
xuất tư bản chủ nghóa ngay trong lòng PTSXTBCN…”


NHỮNG ĐIỀU KIỆN CỦA CÁCH MẠNG
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
Cách mạng xã hội chủ nghóa muốn nổ
ra phải hội tụ đủ những đòều kiện:
- Điều kiện khách quan.
- Điều kiện chủ quan.


ĐIỀU KIỆN KHÁCH QUAN CMXHCN
C. Mác: “Đại công nghiệp dẫn đến chỗ làm
chín muồi những mâu thuẫn và đối kháng của hình
thức tư bản chủ nghóa của quá trình sản xuất, và do
đó đồng thời làm chín muồi cả những nhân tố để
hình thành xã hội mới và những nhân tố làm đảo lộn
xã hội cũ”.
Nhưng nhân tố hình thành xã hội mới ?
Những nhân tố làm đảo lộn xã hội cũ ?

ĐIỀU KIỆN KHÁCH QUAN
- Quy luật tích tụ, tập trung tư bản cơ sở hình thành và
phát triển những tập đoàn tư bản lớn, những khu công
nghiệp tập trung, những thành phố lớn; sự phát triển của
nền công nghiệp hiện đại không những làm tăng thêm số
lượng, chất lượng người công nhân, mà còn tập hợp họ lại
thành những khối quần chúng lớn, giai cấp công nhân
thấy rõ lực lượng của mình hơn.
Phương pháp bóc lột giá trò thặng tuyệt đối và tương đối
của chủ nghóa tư bản, trải qua thời gian và kinh nghiệm
giai cấp công nhân nhận thức ngày càng rõ mâu thuẫn
kinh tế giữa tư bản và lao động của hình thái xã hội tư
bản chủ nghóa.


- Giai đoạn chủ nghóa đế quốc, lòch sử thế giới phân chia
thành hai cực: Các quốc gia tư bản chủ nghóa và các dân tộc
thuộc đòa. Mâu thuẫn giữa các nước tư bản, đế quốc với các
nước thuộc đòa ngày càng trở nên gay gắt.
- Sự tích lũy của tư bản tài sản xuất ra mối quan hệ tư bản
với quy mô mở rộng: một bên là những nhà tư bản lớn hơn,
và ở bên kia là nhiều công nhân làm thuê hơn. Của cải xã
hội càng nhiều, thì nhân khẩu thừa tương đối hay đội quân
hậu bò công nghiệp càng đông… Đó là quy luật tuyệt đối,
phổ biến của tích lũy tư bản chủ nghóa.
Nền sản xuất tư bản chủ nghóa tạo ra những của cải
và những lực lượng sản xuất cần thiết; đồng thời vời số công
nhân bò áp bức đông đảo nó cũng tạo ra cái giai cấp xã hội
ngày càng đứng trước sự cần thiết thực hiện cách mạng xã

hội chủ nghóa.


C.Mác và Ph. Ăngghen, về mặt khoa học không
thể chỉ ra được trạng thái chín muồi của chủ
nghóa tư bản, không thể xác đònh chính xác thời
điểm chuyển biến cách mạng xã hội chủ nghóa vì
chưa có những dự kiện khách quan của lòch sử để
xác đònh.
Từ thực tiễn trạng thái phát triển kinh tế của
châu Âu cuối thế kỷ XIX, Ph. Ăngghen đã nhận
thức rõ: Còn rất lâu mới dẫn đến sự chín muồi
cho việc xóa bỏ phương thức sản xuất tư bản chủ
nghóa.


ĐIỀU KIỆN CHỦ QUAN

- Điều kiện chủ quan có ý nghóa quyệt đònh nhất là sự
trưởng thành của giai cấp công nhân, đặc biệt là khi nó
đã có đảng tiên phong của mình.
- Trong chế độ tư bản chủ nghóa, giai cấp công nhân có
lợi ích cơ bản thống nhất với lợi ích giai cấp nông dân,
tầng lớp trí thức, những người thợ thủ công… Điều đó tạo
ra những điều kiện cho giai cấp công nhân có khả năng
tập hợp các giai cấp, tầng lớp nhân dân lao động khác
vào cuộc đấu tranh chống giai cấp tư sản.

C. Mác: “ Lòch sử cuộc đấu tranh giai cấp đó… giai cấp vô
sản, không còn có thể tự giải phóng khỏi ách của giai cấp bóc lột

áp bức mình, tức là giai cấp tư sản, nếu không đồng thời và vónh
viễn giải phóng toàn xã hội khỏi ách bóc lột và áp bức, khỏi tình
trạng phân chia giai cấp và đấu tranh giai cấp”.


4. TIẾN TRÌNH CÁCH MẠNG XÃ HỘI
CHỦ NGHĨA
--------------------------------------> CNXH
Nhà nước TS-----> Nhà nước XHCN
Giai đoạn một-------- ------Giai đoạn hai


GIAI ĐOẠN THỨ NHẤT
“ Giai cấp vô sản tự xây dựng thành giai cấp
thống trò, là giai đoạn giành lấy dân chủ”
Giành chính quyền là vấn đề cơ bản của mọi
cuộc cách mạng.
Những căn cứ :
* Tình thế cách mạng
- Giai cấp thống trò
- Những người bò áp bức trong xã hội
- Giai cấp lãnh đạo cách mạng
* Thời cơ cách mạng
- Trong nước
- Ngoài nước


CMXHCN-> CHUYÊN CHÍNH VÔ SẢN
“ Giai cấp vô sản sẽ dùng sự thống trò của mình
để từng bước một đoạt lấy toàn bộ tư bản trong tay

giai cấp tư sản, để tập trung tất cả những công cụ
sản xuất vào trong tay nhà nước, tức trong tay giai
cấp vô sản được tổ chức thành giai cấp thống trò,
và để tăng thật nhanh số lượng những lực lượng
sản xuất lên”.
NHÀ NƯỚC CCVS
- Thực hiện cải tạo xã hội cũ.
- Tổ chức xây dựng xã hội mới về mọi mặt: Kinh
tế, chính trò, tư tưởng, văn hóa, xã hội…


II. MỤC TIÊU, NỘI DUNG VÀ ĐỘNG LỰC
CỦA CÁCH MẠNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
1. Mục tiêu cách mạng xã hội chủ nghóa
Giải phóng con người, giải phóng xã hội.
Trên thực tế, đưa con người từ “ VƯƠNG
QUỐC CỦA TẤT YẾU” sang “ VƯƠNG QUỐC
CHÂN CHÍNH CỦA TỰ DO”.
“ Thay cho xã hội tư sản cũ với những giai cấp
và đối kháng giai cấp của nó, xuất hiện một liên
hợp, trong đó sự phát triển tự do của mỗi người
là điều kiện cho sự phát triển tự do của tất cả mọi
người”


HTKT-XHTS-----------------HTKT-XHCS
CMXHCN---> chính quyền---> XHCS
- Mục tiêu giai đoạn thứ nhất của cách mạng
XHCN là giành lấy chính quyền về tay giai
cấp công nhân và nhân dân lao động.

- Mục tiêu giai đoạn thứ hai của cách mạng
XHCN là “ xóa bỏ mọi chế độ người bóc lột
người… nhằm đưa lại cuộc sống ấm no cho
toàn dân”. Khi “ xóa bỏ nạn người bóc lột
người thì nạn dân tộc này bóc lột dân tộc
khác cũng sẽ bò xóa bỏ”.


2. Nội dung của cách mạng xã hội chủ nghóa.
Cách mạng xã hội chủ nghóa được tiến hành
trên tất cả các lónh vực của đời sống xã hội:
KTTT - Hình thái ý thức xã hội
- Chính trò

QHSXXHCN = LLSX phát triển cao
Ph. Ăngghen: “ Xã hội mới trong đó sẽ không còn những sự phân
biệt giai cấp như hiện nay nữa,… những phương tiện để sinh sống…,
sẽ được giao cho tất cả mọi thành viên trong xã hội sử dụng ngày
càng đầy đủ nhờ sử dụng có kế hoạch và phát triển hơn nữa những
LLSX to lớn hiện đã có sẵn bằng chế độ lao động bắt buộc như
nhau đối với mọi người”.


Chính trò: “Giai cấp vô sản mỗi nước trước
hết phải giành lấy chính quyền, phải tự vươn
lên thành giai cấp dân tộc”. Đưa quần chúng
nhân dân lao động từ đòa vò nô lệ, làm thuê,
bò áp bức bóc lột trở thành người làm chủ
nhà nước, làm chủ xã hội.
CHÍNH TRỊ ?

- Quyền lực: “ Quyền lực chính trò, theo đúng
nghóa của nó, là bạo lực có tổ chức của một
giai cấp…”
- “ … là tham gia vào công việc nhà nước, là
chỉ đạo nhà nước, là xác đònh những hình
thức, những nhiệm vụ và nội dung hoạt động
của nhà nước”.


Kinh tế: Nhiệm vụ trọng tâm, có ý nghóa
thắng lợi của cách mạng xã hội chủ nghóa là
phải phát triển kinh tế, không ngừng nâng
cao năng xuất lao động, cải thiện đời sống
nhân dân.
KINH TẾ ?
“ Chính trò là biểu hiện tập trung của kinh
tế”.
“ Khi những đối kháng giai cấp đã mất đi
trong tiến trình của sự phát triển và toàn bộ
sản xuất đã tập trung trong tay những cá nhân
liên hợp thành đoàn thể thì quyền lực công
cộng cũng mất tính chất chính trò của nó”.


Tư tưởng – văn hóa:
- Kế thừa chọn lọc và nâng cao các giá trò
văn hóa truyên thống dân tộc.
- Tiếp thu có chọn lọc những giá trò văn hóa
tiên tiến của thời đại.
- - Thực hiện giải phóng những người lao

động về mặt tinh thần thông qua từng bước
xây dựng thế giới quan và nhân sinh quan
mới, hình thành những con người mới xã hội
chủ nghóa: “ Giàu lòng yêu nước, thương dân, có
bản lónh chính trò, nhân văn, nhân đạo, có hiểu biết
và giải quyết đúng đắn mối quan hệ cá nhân, gia
đình và xã hội…, có năng lực làm chủ xã hội”.


III . LÝ LUẬN CÁCH MẠNG KHÔNG NGỪNG
Quan điểm của C. Mác – Ph. Ăngghen:
Cuộc cách mạng của giai cấp công nhân
là quá trình liên tục, không ngừng, nhưng phải
trải qua nhiều giai đoạn khác nhau trong phạm
vi một nước cũng như trên thế giới.
-------------1848-----------1871--------------------CMDCTS
CMXHCN - XÂY DỰNG XHCS
( Giai cấp công nhân giữ tính độc lập, luôn ý
thức được sứ mệnh lòch sử của mình )


C. Mác: “ Đối với chúng ta, vấn đề
không phải là cải biến chế độ tư hữu mà
là thủ tiêu chế độ tư hữu, không phải là
che dấu mâu thuẫn giai cấp, mà là tiêu
diệt giai cấp, không phải là cải lương xã
hội hiện tại mà là xây dựng một xã hội
mới”

1870--- 1914 – 1918--CNTB độc quyền nhà nước
Đế quốc chủ nghóa
Thuộc đòa
Anh, Pháp, Nga
90% châu Phi
Đức, Áo, Ý
51,5% châu Á Mỹ,
Mỹ, Nhật bản
56,8% châu Úc
27,5% châu Mỹ


Quan điểm của Lê-nin :

“ Sự phát triển không đều về mặt kinh tế và chính trò, là quy luật
tuyệt đối của chủ nghóa tư bản. Do đó, chúng ta thấy rằng CNXH có
thể thắng trước hết là trong một số ít nước TBCN hoặc thậm chí một
nước lạc hậu…”

Trong lòng nước Nga “ đế quốc-phong kiến-quân phiệt”
cùng một lúc xuất hiện tiền đề của hai cuộc cách mạng:
- Cách mạng xã hội chủ nghóa.
- Cách mạng dân chủ.
Hòa bình, dân sinh, dân chủ là “ mẫu số chung” của
các trào lưu cách mạng Nga trong những năm chiến tranh đế
quốc.
Cương lónh cách mạng Nga là tiến hành một cuộc
cách mạng dân chủ triệt để rồi chuyển biến lên cách mạng
xã hội chủ nghóa.