MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
PHAN HUY PHIJ • NGUYEN DOAN TUAN
BAI TAP
DAI SO TUYEN TINH
NHA XUAT BAN HAI HOC QUOC GIA HA NOI
matheducare.com
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
Chin trach nhiem xual bcin
doe:
Gicim
NGUYEN VAN THOA
Tong bien Op:
Bien tap:
NGUYEN THIEF N GIAP
HUY CHU
DOAN 'MAN
NGOC QUYEN
Trinh bay Ilia:
NGOC ANH
BAI TAP DAI sq TUYEN TINH
Ma s6: 01.249.0K.2002
In I .501) cudn, tai Xtiiing in NXI3 Giao thong van tai
S6 xuat ban: 49/ 171/CXS. S6 Inch ngang 39 KH/XB
In xong va Opt [Yu chi& CM/ I narn 2002.
matheducare.com
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
Lai NOI DAU
Mon Dai s$ tuygn tinh dude dua vao giang day a hau hat
cac trUnng dai hoc va cao dang nhtt 1a mot mon hoc cd se; can
thigt d@ tigp thu nhUng mon hoc khan. Nham cung cap them
mot tai lieu tham khao phut vu cho sinh vien nganh Toan vi
cac nganh Ki thuat, chting Col Bien soan cugn "BM tap Dai so
tuygn tinh". Cugn each dude chia lam ba chudng bao g6m
nhUng van d6 Cd ban cna Dal so tuygn tinh: Dinh thfic va ma
trail - Khong gian tuygn tinh, anh xa tuygn tinh, he phticing
trinh tuygn tinh - Dang than phttdng.
Trong mOi chudng chung toi trinh bay phan torn tat lY
thuyat, cac vi du, cac hal tap W giai va cugi mOi chudng c6 phan
hudng dan (HD) hoac dap s6 (DS). Cac vi du va bai tap &roc
chon be a mac an to trung binh den kh6, c6 nhUng bai tap
mang tinh 1± thuygt va nhUng bai tap ran luyen ki nang nham
gain sinh vien higu sau them mon lice.
Chung toi xin cam on Ban bien tap nha xugt ban Dai hoc
Qugc gia Ha Nei da Lao digt, kien de cugn sach som dude ra mat
ban doe.
Mac du chting tea da sa dung 'Lai lieu nay nhigu narn cho
sinh vien Toan Dal hoc Su pham Ha NOi va da co nhieu co gang
khi bier, soon, nhUng chat than con có khigm khuygt. Cluing
toi rat mong nhan dude nhUng y kin clang gap cna dee gia.
Ha N0i, thcing 3 !Lam 2001
NhOni bien soan
matheducare.com
3
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
rvikic LUC
Chubhg .1: DINH THOC - MA TRA:N
7
A - Tom tat ly thuyeet
7
§1. Phep th6
7
§ 2. Dinh thitc
§ 3. Ma tram
10
B - Vi dn
12
C - Bei tap
35
D HtiOng dein hoac clap so
43
Chudng 2. KHONG GIAN VECTO - ANH XA TUYEN TINH
•
57
PHUGNG TRINH TUYEN TINH
A - TOrn tat ly thuyeet
57
§1. Kh8ng gian vec to
57
§2. Anh xa tuyeen tinh
61
§ 3. He phydng trinh tuy6n tinh
64
§4. Can true caa tai ding cku
67
B Vi dtt
71
C - Biti tap
96
§1. 'thong gian vec to va anh xa tuyeen tinh
96
§2. He pinking trinh tuy6n tinh
104
§3. Cau tit cna melt tu thing calu
106
D. Illidng sign ho(tc clap s6
110
matheducare.com
5
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
§1. Khong gian vec td va anh xn tuyin tinh
11(
§ 2. He phudng trinh tuyeit tinh
12';
§3. Cau trite dm mot tg ang cau
12Z
Chtedng
DANG TOAN PHUONG - KHONG GIAN VEC TO
OCLIT VA KHONG GIAN VEC TO UNITA
134
A. Tom Vitt 1t thuyeet
134
§1. Dang song tuy6n tinh aol xUng va dang town phuong
139
§ 2. Killing gian vec to gent
135
§3. Khong gian vec to Unita
142
B. Vi du
14E
C - Bai DM
174
D. Hitting dan hotic ditp so
179
Tai lieu them khan
192
6
matheducare.com
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
Chuang 1
DINH THUG - MA TRAN
A - TOM TAT Lt THUYET
§1. PHEP THE
Met song anh o tit tap 11, 2,
met phep the bac n, ki hieu la
'1 2 3
\
G
I
a2
G
n} len chinh no duet goi la
3
15 del a, = a(1), 02 = a(2),..., a„ = a(n).
Tap cac phep the bac n yeti phep nhan anh xa lap thanh
met nhom, goi la nh6m del xeing bac n, ki hieu S. S6 cac Olen
t3 cua nhom S„ bang n! = 1, 2... n.
Khi n > 1, cap s6 j} (khong thu tv) dude pi IA met nghich
the cem a n6u s6 - j) (a, a) am. Phep the a &foe goi la than
ndeM s6 nghich thg. cim a chan, a &toe goi la phep the le n6u s6
-
nghich the ciaa a le.
Ki hieu sgna =
1 neM s la phep the chan
-1 net} a la phep th6 le
va sgna goi IA deu am, phep the a. Neu a vat la hai phOp the
cling bac, thi sgn(a
= sgn(a) . sgn( ).
Phep the a chicly goi IA met yang xich do dai k n6u c6 k s6 i„
• - • , i k doi mot khac nhau dr
coo = 12 , coo = i3,
a(ic) = i1
matheducare.com
7
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
va a(i) = i vdi moi i x i„
i k . Vong )(felt do dttoc ki hieu IA
ik ). M9i phep th6 dau &tan tfch the thanh tfch nhung
yang xfch doe lap.
Met vOng xfch do dal 2 dude goi IA met chuygn trf. Vong
••• , ik) phan tfch chive thanh tfch 0 1 ,
xfch
§ 2. DINH THUG
I. Gia sit K IA met trueng (trong cuan sich nay to din yau
xet K la &Ong s6thvc K hoac truang s6 phitc C). Ma tran kidu
(m, n) vdi cox phan tit troll twang IC la met bang chit nhat gfim
m hang, n cet cac phan tit K, i = 1,m, j = 1,n. Tap cac ma
tran kidu (m, n) chive kf hieu M(m, n, R). Ma trail vuong cap n
IA ma tran co n dong, n cot. Tap cac ma trail vu8ng cap n vdi cac
phan tit thuoc truong K ki hiOu IA Mat(n, K).
2. Cho ma tr4n A vuong cap n, A = (ad, i, j = 1, 2, ..., n.
Dinh thitc ciia ma tran A, kf hieu det A la met flan tit dm K
dude xac dinh nhu sau:
detA =
zsgn(a)a mo)
E
Sn
3. Tinh eh& ceta Binh that
a) Neu dgi cho hai dong (hoac hai cot) nao do cim ma tram
A, thi dinh auk cim no ddi da:u.
b) N6u them veo met dong (hoac met cot) cim ma tran A
met to hdp tuygn tinh cim nhUng thing (hoac nhung
khac,
thi dinh auk khong thay ddi.
8
matheducare.com
•
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
phan tfch thanh tong, thi
c) Ngu mot Bong (hay mot
dinh thitc dU9c phan tfch thanh tong hai dinh thfic, cv th6:
f
an
de
= det
al;
a 21
21
a2„
a,,, + ani
‘ a n„
a ll
an,
ail
a21 +alci
...a1,„
+ de t
all
a21
—a 1111/
d) Cho A = (Ito)
E
...a2 n
" S ' Ill " S IM /
Mat(n, K), thi
= b)
a do
= aij &toe
goi la ma tran chuy6n vi cim A.
Ta co detA = detA t.
4. Cdch tinh dinh that
a) Cho ma tran A
E
Mat(n, K). Kf hi'911 Mi; la dinh that cua
ma trail alp (n-1) nhan dine bAng cach gach be clOng thU i, cot
thu j cut ma tram A vb. Aij = (-1)H M u clucic g9i la pha'n phu dai
s6cUa phgn to aii cna ma trait A. Ta có CAC tong thtic:
O ngu i k
det A ngu i = k
O
ngu i x k
det A ngu i = k
Nhu fly detA = EamAki (k = 1, 2, ... n)
1=1
heat detA = Z a ikAik
/=1
matheducare.com 9
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
CUT thac tit throe goi la cang thdc khai trim dinh tilde
theo (long hay theo cot.
b) Dinh 1ST Laplace
Cho ma Iran A = (a, J) c Mat(n, K). Vo; rn6i bQ
;2.••, ix),
va Oh
ik),
1 s i, <1 2 < . <
1 =11 < j2 < •••
n, 1 s k< n, dat A.
ik
11-11,
la
dinh thac caa ma tran vuong cap k nam d cae &nig i„ ik va cac
cot j,... jk cim ma tran A; M.h
la dinh thdc cita ma tran vuong
cap (n - k) c6 dude bang each gach the clang thu
thu j 1 , , jk caa ma trail A. Ta c6 kgt qua:
detA = ZED'
Si k+31+
A.
ik va cac cot
ik
do j1.-- jk la k cot cgdinh. Tgng &toe lgy theo tat ca cac bQ
ik)
sao cho
< i2 < < i k
Cong thdc troll dude goi la c8ng
thdc khai trim dinh thae theo k cot ji, 'along tV, to có gong
thdc khai trim theo k clang. Khi k = 1, to &roc gong tilde da not
trong muc a.
§ 3. MA TRANI
1. Ma trgn kigu (m, n) vgi cac phan tU tr8n trang K da dude
gidi thigu trong §2. Tap the ma tran kigu (m, n) vdi cac phan ti
tren tragng K dude ki hiQu la Mat(m, n, K) A E Mat(m, n K)
(Woe vigt A = (aii) i = 1, m ; j = 1, 2... n hay ro rang hon:
10
matheducare.com
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
A=
811
a19
aln
a, 1
a99
aon
amt
amt
arnn,
2. Cac phep todn tren Mat(m, n,
Cho A = (a y ), B= (b,j ) thuOc Mat(m. n, K)
Ta có:
a) Ma tran C = (cg) a do cy = a ii +
&toe goi la tong cua hai ma tran A va B va ki hien la A +B.
Ma tran D= (d,,)
a do di; = a ij -
dude goi la hiOu cila ma trail A va B va Id hi'eu la A - B.
b) Vdi k
E At,
ma trail kA c8 cac phAn to la (ka ii ) duoc goi
la tick cua ma tran A vdi ph&n td k cua trudng K.
A = (aii ) c Mat(m, n, K) va
c) Neu
B = (bp() e Mat(n, p, K) thi
ma tran A . B
AB = (c, k),
E
Mat(m, p, K) ma cac phAn tit &tele xac dinh INN
a do
e ik = Zaijbjk
5=1
&toe goi litich caa hai ma tram B ye. A.
Vol A, B e Mat(n, K), to có det(AB) = detA. detB.
matheducare.com
11
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
d) Tap Mat(n, K) con ma tran yang cap n vdi phep toan
cOng lap thanh mot nhom giao hoan, con vdi phep Wan rang ma
tran va phep nhan ma trail lap thanh mat vanh khong giao
hodn, co don vi.
3. Hang ctia ma tran; Ma trim nghich ddo
Gig A
E
Mat(m, n, K), ta dinh nghia hang ciat ma tran A
la cap cao nhgt cua dinh thric con khgc khong rut ra W ma tran
A. KM A E Mat(n, K) va hang A = n (ta cling dung ki hi3u hang
A la rang A) thi ma tran A goi la khong suy bign, khi do
detA * 0 va ton tai duy nhgt ma tran B thuOc M(n, K)
A.B = B.A = I„; d do I. lit ma trail don vi. Ma tran B &roc goi 11
ma tran nghich dgo cna ma tran A va ki hi3u la A'.
Gig su A= (Au )la ma trail plw hpp cim ma tran A = (ad,
Ab la Olga Ow dal see mitt phgn ht aii ; A t la ma tran chuya'n
vi cua A . Khi do:
At .
detA
B- VI DTI
Vi cla 1.1. Xac dinh clgu rim cac phep th6 saw
a)
a
11
2
2
3
r1 2 3
b) 5= I
ll 4 7
12
3
5
4
4
5
1
n n+1 n+2
ai-2 2
5
211
2n+1
matheducare.com
31
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
Lai gidi
a) Phan tick) a thanh tich cac chuydn tri:
=
2 3 4 5)
= (1 2 3 5) = (1, 5) (1, 3) (1, 2)
(1
2 3 5 4 1
(chi) 9 la pile)) nhtin cae chuydn tri dude thuc hign tii phai
sang trai nhu hap thanh cua the Anh xa).
Vay sgna = (-1) s = -1
Co the lam each khan: Cam nghich the cua a la (1, 5), (2, 5),
(3, 5), (4, 5), (3, 4).
Vay a có 5 nghich the nen sgna = -1.
b) Ta hay tinh sS nghich the cua boa)) vi (1, 4, 7... 3n-2, 2,
1 khong tham gia vao nghich the
4 tham gia yen 2 nghich the voi the s6 thing sau no.
7 tham gia van 4 nghich the.
3n - 2 tham gia vao 2(n - 1) nghich the voi the se dung sau no.
2 khong tham gia vao nghich the nao vdi the se dung sau no.
5 tham gia yen 1 nghich the voi the se dung sau n6.
S tham gia vao 2 nghich the vdi cae s6 dUng sau n6.
3n - 1 tham gia vim (n - 1) nghich the voi the s6 thing sau no.
Cae s6 3, 6, 9..., 3n khong tham gia vao nghich the nao voi
the s6 (hang sau
matheducare.com 13
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
Vay co tat ca 2 + 4 +
2(n-1) + 1 + 2... + (n 1) - 3(n -1)n
2
(n-1 )n
nghich the trong hoot vi da neu va do d6 sgn S = (-1)
2
Khi n = 4k hoac n = 4k + 1 thi sgn 5 = 1
con neu n = 4k + 2 ho4 n = 4k + 3 thi sgn = -1.
Vi du 1.2
_ 1 2 3
Cho phep th'e' f 12
3
fn
en dgu la (-1) 1
Hay gag dinh da"u dm:
a) 1-1
b) g = (In
2
fn-) •
n)
Lift( gidi:
a) Vi sgn f. sgn
= sgn (f.
= sgn(Id) = 1 non
sgn (e 1)= sgn (f) = (-1) k
b) X4t phep the"a = 1 2
n -1 .
nj
1
thi g = f. a
Do gay sgn g = sgnf . sgn a.
Nhung sgn a = (-1)
14
n(n-1)
2 nen sgn g = (_])k+C;',
matheducare.com
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
Vida 1.3
ChUng minh rang vier nhan mat phep th6 vdi ehuy6n trf
a clang
j) v6 ben trai Wring throng v6i viac dai cha car s6 i j
,
drah cna phep the.. Cling nhu vay, nhan mat phop th6 Nth ehuynn
trf (i, j) v6 been phai tunng during voi del eh?, I, j a dong tit 66a
phep th6.
Lo gidi
Gia sif a la phop th6 cho
j) la phep chuy6n tri. Xet
truong hop nhan ben trai tile la f = (i, j). a.
(3
Gitisi2 a=
Theo d nh nghia (i, j) = (
_ (1
n
1 2
9 2
nj
2a
n
ai
)
Trunng hop nhan ben phai dude ant Wring fib
Vi dy 1.4. Cho f va g la hal phop th6cua n strtn nhien clAu tien.
a) Chung minh rang có the' cilia f va g bang khong qua (n - 1)
phop chuyan trf (nghia la ton tai k phop chuyan trf a l , cr2,
k 5.11 - 1
ak,
g = ak ak_,... a,. f).
b) Chling minh rang khOng tha giam bat s6 chuOn trf rah
trong cau a) titc la en the' chon f va g sao cho khong the dua f vd
g bang ft han n - 1 phop chuyan trf.
matheducare.com15
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
La gicii
a) Xet phep the g o f', phan tich g o
xich dOc lap T 1 ,
Tp .
go
e' =
...
e'
thanh tfch cac vang
T2 .T i
Neu kf hiOu mi nt do, dai cart yang 'dell Ti thi
± m2 +
=
rang mOt vong xfch (a l , a2,
am) la mOt plop the
a cac s6 tv nhien Ui 1 den n sao cho a(a) = a 1+1 (i =
m-1) va.
a(a„,) = a l , con a(l) = 1 nen 1
yen moi i = 1, .,., m. Vong xfch
(a l , a2, u„) goi la ce do, dai m.
Ta da hiet rad yang xfch do, dai m deu phan tich duo
thanh m - 1 chuyen trf. Vi vay g o e' phan tfch duo. thanh 'Lich
caa i(m i -1)= n -p = k phep chuyen trf.
i=1
Nhungpa. 1
n-1:115n-1
Nhu vay g o f -1 = ak
(s, - chuyen tri)
TV do g = ak 0 ak.,, ... 0
0 f,
kn- 1
va cac a, la cac phep chuyen trf.
b) Cho g =
on f =
(
1
Oa
ri
0.
nj
2
...
la phep the ddng nhA
23
. Ta se chUng to rang killing dua
1 2... n-1)
n
f ve g duo Wang it hdn n - 1 phep chuyen trf.
16
matheducare.com
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
'
WA met phep the" h = 1
1 2
2
ta not rang la
n
i. De" rang neat nhgn vao ben trai
phan tit chinh quy ngu
cua h met chuygn Lri thi A:C. 1)111in tit chinh quy tang cling lAm la
met don vi. That way, ngu ngudc kg, cheng hen i, j la hai phan
tit kheng chinh quy cim h ma nob d6i dig h i voi hj ta Jai &tog
hai phign tu chinh guy (cum phep th6 m6i) th6 thi: h, < i. h, < j
nhang hj 2 i, h; j vti 1Y.
Do f chi co met phAn tei chinh quy. ye g co n phan tV chinh
quy, vi vgy khong thg clua f vg g bring it hon n - 1 phep chuygn tri.
Vi du 1.5
Chung minh rang vdi mei so k (0
phep thg a e S„ co dung k nghich thg.
1231. giai
Ditch 1: Ta hay cluing minh met It& gug manh
Nigu a = (a,,
nghich thg, 0 < k <
la met hogn vi cda 1, 2, ... n va ace 1:
, thi có thg ct6i che hai phfin tri
nao
do de thu ridge hog') vi c-3 co k + 1 nghich thg. That Nay, int&
vdi moi i = 1, 2, ..., n-1 thi
hgt ta nhan thy rang negi >
a co
nghich the'. Vi vay, do so' nghich th6 caa a la k <
,
nen ten tai i o dg oc ii) < a i0+1 ;
0„) trong do 111 i = a ngu i # i„, i„ + 1,
Xet hoan vi p =
con p io = a ;0+1 , p i+, =a,„ thi HI rang 13 co nhigu hon a met
,
nghich the". Nghia la s6 nghich th6 ciga p la k + 1.
17
matheducare.com
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
Nhan cot thu nhal ciia ma tran A vdi -k rdi cOng vac) cot
this k, ta dude:
1 -1 -2 ... -(n-1)
1 0 -1
- (n - 2)
det A = 1 0 0 .. - (n - 3)
1 0 0
0
Khai trio'n the() dung Ulu n, ta ea:
-1 -2 ... -(n -1)
-1
= (-1)" +1. (-1)"-'=1
Cdch 2.
Ta tha'y A= B. ca do
1
1
0
B=
t1
vi C=
1
11
ma detB =1, detC = 1 nen detA = detB. detC = 1.
Vi du 1.9. Hay tinh
cosa
1
1
2cosa
= 0
0
1
0
0
0
0
0
0
1
2cosa
0
2cosa
1
1
2cosa
matheducare.com
21
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
Lai gidi:
Khai trim dinh thac Lheo cot cub" to co
D„ = 2cosa .
-
17,1 _2
De thay D, = cosa.
1
= 2coi2a - 1 = cos2a.
2cosa,
cosa
Gia sa D1 = cosia \TM moi = 1, . k.
Ta có
Dk,I =
2cosa .
Dk - Dk_ i
= 2.cosa . coska - cos(k -Da.
= (cos(k+Da + cos(k-1)x) - cos(k-1)a = cos(k+1)a.
Nhn vay D„ = cosna
Vi do 1.10
Hay Dull
A„ =
1
0
+ a-9
1
e" +e 1
1
0
a
0
N x0
1
1 eP + e -(1)
do the phan to tren &tang choo chinh bang nhau va band
eq) +e -9 ; the phan tit tren hai &tong xien Win nhat \TM (Mang
the() chinh bang 1, con the phAn ta khac bang 0.
22
matheducare.com
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
Khai trin theo cot tht nhEt, to c6:
A n = (e P +e -P)A n _i:
e 21' - e -2(P
Nlinn xet rang 4 1 = 6 9 +Cc =
A2 =
-
((i
6
e
e ro
36 - -39
e (P -
e (1+1)6 - e -(lrv1),p
Girt sit
AR -
e (-0 -e
,
(P
k - 1, 2,
, n - 1.
Ta c6 An = (e c e -P)A n _ i -A n_,
=(eP +e w)e
nip - e npe( n-1) n4)
ew
Nhu v 6. }.:
An =
e
- e
(:+1)o - e -(n+1)4'
—
e q) -
e (n+1)p
- e
-(n+1),p
e 1 -e
Vi du 1.11
Tinh:
ll
1
D = dot 1
a1
a,
an
a l: +h i
a,
an
a1
a, +b.,
an
a1
a.9
...
a n +b n
matheducare.com
23
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
Lai gidi:
LAY ciOng dAu nhan vOi -1 r6i Ong vao
1ai to có ngay D = b, 1) 2 ...b„.
cac thing con
,
Vi du 1.12
Cho da thric P(x)=x(x+1)...(x+n)
Hay tinh Binh thdc:
P(x)
P(x)
P(x +1)
P(x +1)
P(x + n)
...
P(x +n)
d=
P(n-1) (x) P th-1) (x+1)
P thl (x)
Pthl (x +1)
P th-1) (x + n)
P (n) (x +n)
gidi:
Ta b6 sung de' dude ma Han dip (n+2):
P(x)
P(x +1)
P(x +n)
P(x)
P4x+1)
P4x+n)
D=
P (n ) (x)
Pthd(x +1)
P0P(x + n)
pg+0(
x +n )
P(„+l) (x) 1301+1) (x +1)
0
0
0
1
RO rang det D = d
(x +n
Nhan dOng 1111 k cua ma trail D vdi
dc-ix( 1) k-1 r6i
(k-1)!
Ong vao clang Hirt nhgt vgi tat ca k=2, .. n+2).
Khi do, phAn tii dung dau có clang:
poc + 0 +
k=1
24
P(k) (x +0.(x +11.) k
k!
ok
=
n).
matheducare.com
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
n; con phan tit a cot cuoi bang
(-1) 1T1 (x +n) n+i
nghia 13 clang thg nhaa c6 dang:
(n+1)!
(0, 0,
, (+1)"+1(x+n)ni ).
(n+1)!
Do do
P(x+n)
Pkx+1.)
d = del D -
(x+n)°+i
(n+1)!
PTUx +1) .
PT+I kx+1)
P(n)(x+n)
PT+Ikx+n)
Ta ki hieu dinh thge a v6 phai bai C va ma tr5n Wong ring
hai (6-1 Vi da thge P(x) = n(x + i) Ken P'" 0(x) (n+1) !, vi
vay
i=0
the s6 hang a dOng cu6i &au bang (n+1) !.
dgn gian ki higu
va each viek ta dirt xk= x+ k, k = 0, 1, n. d dOng thg hai tit
&leg len ciaa (
ta co:
(Pw(x0), P("ax,),
PT)(x.,)) ((n+1) hco + a l , , (n+1) tx„+
a do a l la hang s6 &do do. Khi nhan (long cue"' ding voi
al
(n+1)!
r6i Ong vao clang trail no, ta dtta ma trgn ( ) va dang
P(x 0 )
P(x] )
P (11-1) (x 0 ) Pth-e (x l )
(n+1)!x0 (n+1)!x 1
(n+1)!
(n+1)!
P (x i) )
PT-1) (x n )
(n+1)!x n
(n+1)!
(*)
matheducare.com 25
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
Deng this ba tit dUdi len caa ma Dan (*) co dang
(n+1)! 2
(n +1)! 2
x n +a i x n +a.,
xo +a i x o +a,,..„ 2
2
Cong vac) (long nay hai clang °Ma sau khi nhan voi cac s
a,
a1
ta nhan dude clang
va
(n+1)!
(n +1)!
(n+1)!
2
2
xo ,
(n+1)!
(n +1) 6 9
2
2
2
Bang each bidn ct6i nhu vay vdi cac dong con lai, ta clan m
Dan ( '61) ve clang sau ma khang thay d6i clinh thfic caa no.
c = det = det
= (n+vn
x on
Xn
n-1
X0
x n1
(n+1)!
k=1
IC !
X0
n(n+1)
(-1)
2
.((n +1)!6'1
.D n .
J k!
k=1
26
matheducare.com
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
6 do D„ la dinh thiic Vandermonde cua clic so" x„, x„
n-1
D6' thay D„= n(x k - x i )= n (c_i) = 11(n-o!=
k>1
k>i>0
1=0
k=1
1.
Vay
d = detD = (-1) 2 [(n +1)! i n .(x +n)n+1 .
Vi du 1.13
Gia sU A
e
Mat(n, K), A= (au)
a do ali = 0 vdi moil= 1,
2...,
con aij bang 1 hoac 2001 \Ted i t j. Chung to rang ne"u n chan,
thi det A # 0.
Lbi gidi:
Nhan xet rang neh to them vim mit phan to a jj nao do cha
ma tran vuemg A mot s6 than, thi dinh thfic cha ma tran nhan
dticic se sai khac vat dinh thiic cha ma tran A mot s6 than. Vi
the ne'u to hat di 2000 don vi a nhUng phan t,i bang 2001 cha A,
thi tinh than le cha dinh thfic cila A khong thay d6i, nghia la:
detA = detB (mod 2) a do B = (14
hi; = 0 n6u i= j va = 1 ngu it j.
Ta có:
01
det B =
10
1 1
0
matheducare.com
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
nhan Bong ddu veli -1 fee cling vao cac dOng con lei ta dttuc:
detB =
1 0
Deng vao cot thu nhat
-1
0
ca car cot con lai ta cO:
. (n-1).
detB =
Vey khi n than thi detB la sidle, do vey detA # 0.
Vi du 1.14
Tinh Binh theft:
1
1
1
1
02
C3
CI
C in+1
D = det q
C.,
C 241
2
Cn+2
...
c n-1
n+1
C.!;1-11- .)
C2-11
2n-1 >
'
c n-1
n
LtlL gill
Vi CI, +Clr = C74, nen hieu cUa moi phan tit vol phfin I
dUng b8n trai no thi bang phen td thing ngay tren n6. De tir
D, ta ldy cot thit n tr3 di del n-1, r6i ldy cot n-1 tie( di cot
2,..., ldy cot the] 2 trU di cot thU nhat, ta co:
28
matheducare.com
MATHEDUCARE.COM
MATHEDUCARE.COM
0
0
0
0
C12
1
1
1
1
Cy
c?c,
C1
C 1„ 1
C 112
cn-2
2n-2
D = det
1
"•
C 1,1, 12
011
lai lam nhtt tren, to co
0
0
0
C 2l-
1
0
0
C3
C13
1
1
D = det
1
n-3
2n-4
c^-3
sau n -1 budc nhit v'ay, to
1
0
0
0'
1
0
0
CI3
1
0
Lin-2
cn-3
1
D = det
cn-1
CI
= 1.
1
VEty D = 1.
1.71 du 1.15
cos9 - sin9
Cho A=
sin9
fray tinh A n .
cow ,
Lai gidi:
cosy -saw
cos9 -sine
cos2p -sin29
sine cost°
sing cosy,
sin2c cos29
Ta co A 2
matheducare.com29