giáo án sinh học 6 bài 47 thực vật bảo vệ đất và nguồn nước

Giáo án Sinh học 6

Bài 47: THỰC VẬT BẢO VỆ ĐẤT VÀ
NGUỒN NƯỚC
I/ MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- Giải thích nguyên nhân sâu xa của những hiện tượng xảy ra trong tự nhiên
(như xói mòn, hạn hán, lũ lụt, …) từ đó nêu lên được vai trò của TV trong việc giữ
đất, bảo vệ nguồn nước ngầm.
- Từ nhận thức trên, xác định ý thức và trách nhiệm bảo vệ TV thể hiện bằng
hành động cụ thể hằng ngày như không phá hại cây cối, tham gia trồng và chăm
sóc cây cối ở gia đình, vườn trường hoặc địa phương phù hợp với lứa tuổi.
2. Kỹ năng:
- Rèn kỹ năng quan sát, so sánh, nhận biết.
- Kỹ năng làm việc độc lập, hoạt động nhóm.
- Rèn luyện kỹ năng thực hành, quan sát, yêu và bảo vệ thiên nhiên.
3. Thái độ
- Giáo dục ý thức bảo vệ và chăm sóc thực vật.
- Giáo dục ý thức yêu thích bộ môn
II/ CHUẨN BỊ:
- GV chuẩn bị:
+ Tranh vẽ theo H 47.1 SGK
- HS chuẩn bị:
+ Sưu tầm một số ảnh chụp về nạn xói mòn trên các đồi trọc, xói lở bờ
sông, bờ biển, nạn ngập lụt
III/ PHƯƠNG PHÁP:
* Phương pháp trực quan.
* Phương pháp vấn đáp.
* Phương pháp thực hành.

Giáo án Sinh học 6
* Phương pháp thuyết trình.Diễn giải.
IV/ CÁC HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP:
1/ Ổn định lớp:
2/ Kiểm tra bài cũ:
3/ Bài mới:
Ta đã biết thực vật nhờ quá trình quang hợp mà có vai trò quang trọng trong
việc tổng hợp thức ăn nuôi sống các sinh vật khác. Nhưng vai trò của thực vật
không chỉ có thế, chúng còn có ý nghĩa to lớn trong việc điều hòa khí hậu, bảo vệ
môi trường.
Hoạt Động Của GV

Hoạt Động Của HS

Hoạt động 1:

I. Thực vật giúp giữ
đất

Cho HS nghiêm cứu kĩ
hình vẽ, từng cá nhân suy
nghĩ, tìm cách trả lời câu
hỏi đặt ra trong bài

Đất ở khu đồi trọc khi
có mưa thường bị xói
mòn, sụp lỡ, vì lượng
chảy của dòng nước lớn

- Căn cứ thông tin trên,

hãy cho biết: điều gì sẽ
xảy ra đối với đất ở trên
đồi trọc (H 47.1B) khi có
mưa? Tại sao?

- Nguyên nhân gây ra
hiện tượng xói mòn đất ở
trên do không có cây giữ
đất .

- Hiện tượng tương tự có
thể xảy ra ở các bờ sông,
bờ biển đó là hiện tượng
xói lở. Có thể giải thích
nguyên nhân tại sao?

Nội dung

- Do không có cây cối
giữ đất, và làm giảm
lượng chảy dòng nước

Thực vật đặc biệt là
rừng giúp giữ đất,
(chống xói mòn ).


Giáo án Sinh học 6
- Từ đó rút ra TV có vai

khi có mưa lớn

trò gì đối với hiện tượng
trên ?
- Có vai trò quan trọng
- Vì sao khi có mưa, lượng
chảy của dòng nước mưa

trong việc chống xói
mòn, sụt lỡ đất.

ở hai nơi lại khác nhau ? Khi đã giải thích được
nguyên nhân gây ra hiện

- Ta thấy có 2 con số về

tượng xói mòn đất ở trên

lượng chảy của dòng

(do không có cây giữ đất)

nước mưa (H47.1 SGK)

tất nhiên cho HS giải thích mà người ta đo được sau
nguyên nhân hiện tượng

một trận mưa, do tán lá

xói lở.

đã cản bớt một phần lớn

Hoạt động 2:

lượng nước mưa rơi
xuống, và nước mưa chảy

- GV đưa hình ảnh thông
tin trên báo đài … đã được
chuẩn bị trước và yêu cầu

xuống theo thân cây chứ
không rơi thẳng xuống
đất.

HS đọc lại những mẫu tin
về lũ lụt, hạn hán đã từng
xảy ra ở Việt Nam mà các
em đã thu thập được.

II. Thực Vật Góp Phần
- Nước không thoát kịp

Hạn Chế Ngập Lụt,

- Sau đó yêu cầu HS giải

gây ra lũ lụt, mặt khác tại

Hạn Hán

thích nguyên nhân dựa

nơi đây đất không giữ

Thực vật đã góp phần

trên câu hỏi gợi ý trong

được nước gây ra hạn

hạn chế lũ lụt, hạn hán .

bài trước khi cho đọc đoạn hán.
thông tin.
 Nếu ta công nhận

- Do hậu quả của nạn xói


Giáo án Sinh học 6
rằng: Sau khi có mưa lớn,

mòn mà nguyên nhân là

đất ở đồi trọc (H47.1B) bị

do mất rừng tức là không

xói mòn, hãy cho biết điều có vai trò giữ đất của cây,
gì xảy ra tiếp sau đó?
Hoạt động 3:

nên gây ra tiếp theo nạn
lụt ở vùng thấp và hạn
hán tại chỗ. Đó là hậu

- GV giải thích vai trò bảo
vệ nguồn nước của TV
dựa trên đoạn thông tin

quả có tính chất dây
chuyền từ việc mất rừng
gây nên. Từ đó thấy được

trong bài.

vấn đề ngược lại: Nếu

 Về vai trò của TV và

còn rừng thì hiện tượng

trách nhiệm của con người trên được hạn chế, nhận
phải làm gì để hạn chế

ra vai trò của TV.

những thiên tai xảy ra?

- Xem lại H47.1A (khu

- Như vậy, có rừng không

vực có rừng), ta thầy

những tránh được hạn hán

nước mưa sau khi rơi

mà còn bảo vệ được

xuống rừng sẽ được giữ

nguồn nước ngầm.

lại một phần và thấm dần
xuống các lớp dưới taọ

III. Thực Vật Góp
Phần Bảo Vệ Nguồn
Nước Ngầm
Thực vật góp phần

thành dòng chảy ngầm,

bảo vệ nguồn nước

rồi sau đó chảy vào các

ngầm.

chỗ trũng tạo thành suối,

- Thực vật, đặc biệt là

sông… Đó là nguồn nước TV rừng, nhờ có hệ rễ
quan trọng cung cấp cho giữ đất, tán cây cản bớt
sinh hoạt và nông nghiệp

sức nước chảy do mưa

.

lớn gây ra, nên có vai
trò quan trọng trong
việc chống xói mòn, sụt


Giáo án Sinh học 6
lỡ đất, cũng như giữ
được nguồn nước ngầm.

4. Cũng cố:
Tại sao ở vùng biển người ta phải trồng rừng ở ngoài đê?
Thực vật có vai trò gì đối với nguồn nước?
Vai trò của rừng trong việc hạn chế lũ lụt, hạn hán như thế nào?
5. Dặn dò:
- Xem trước bài vai trò của TV đối với động vật và vẽ H48.1 trang 152.

VI. RÚT KINH NGHIỆM: