CÁC BIỆN PHÁP HẠN CHẾ VÀ CAI NGHIỆN THUỐC LÁ

Trường Đại học Bách Khoa Hà Nội
Viện Công nghệ Sinh học và Công nghệ Thực phẩm

CÁC BIỆN PHÁP HẠN CHẾ VÀ CAI NGHIỆN THUỐC LÁ
SVTH: Lê Thị Duyên

20112862

Vương Thị Thùy Dung

20112854

Nguyễn Thị Hưởng

20112965

Trần Thị Nga

20113177

Đỗ Trang Nhung

20113194

GVHD: TS. Chu Kỳ Sơn
TS. Từ Việt Phú


NỘI DUNG

I.

Nghiện thuốc lá là gì?

II.

Tình hình nghiện thuốc lá trên thế giới và Việt Nam

III.

Nguyên nhân và tác hại của việc nghiện thuốc lá

IV.

Các phương pháp cai nghiện thuốc lá


I. Nghiện thuốc lá là gì?

•

Là hiện tượng người hút bị hoàn toàn mất tự do nói không với thuốc lá

•

Là hậu quả của các hiệu ứng tâm thần kinh do chất gây nghiện nicotine gây ra

Nghiện thuốc lá

Nghiện tâm lý

Nghiện hành vi

Nghiện thực thể-dược lý


•
•

•
•

•
•

Nghiện thực thể - dược lý
Hút thuốc là nhu cầu cần thiết, không thể cưỡng lại được
Cơ thể cần nicotine để duy trì trạng thái bình thường

Nghiện hành vi

Hút thuốc như 1 hành vi phản xạ có điều kiện
Lặp đi lặp lại theo đúng thứ tự trong 1 thời gian dài

Nghiện tâm lý

Hút thuốc để tìm kiếm các hiệu ứng tâm thần kinh
Tùy thuộc vào hoàn cảnh, thời gian, nhu cầu hiệu ứng tâm thần kinh

I. Nghiện thuốc lá là gì?

II. Tình hình nghiện thuốc lá ở Thế giới và Việt Nam

• Trên thế giới:
- 1,3 tỷ người hút thuốc lá
- 100 triệu người chết hằng năm do các bệnh liên quan đến thuốc lá.
- tuổi thọ trung bình của người hút thuốc lá so với người không hút thấp hơn 8 - 23 năm.
- tình trạng nghiện thuốc lá chủ yếu ở các nước đang phát triển.


II. Tình hình nghiện thuốc lá ở Thế giới và Việt Nam

• Tại Việt Nam:
Là 1 trong 15 nước có tỷ lệ hút thuốc cao nhất thế giới

Theo điều tra toàn cầu năm 2010:

-

15 triệu người hút: 47,4% nam giới
1,8% nữ giới

-

33 triệu người hút thụ động tại nhà

-

5 triệu người hút thụ động tại nơi làm việc

II. Tình hình nghiện thuốc lá ở Thế giới và Việt Nam

•

Năm 2012:

-

Chi 22 nghìn tỷ đồng mua thuốc

-

Chi 23 nghìn tỷ đồng chữa trị các bệnh do thuốc lá ( ung thư phổi, hô hấp, tắc nghẽn mạch máu,…)

•

Đầu năm 2030, con số người chết có thể tăng lên 70000 người mỗi năm

/>

III. Nguyên nhân và tác hại của việc nghiện thuốc lá

•

Tác nhân: NICOTINE

•

Cơ chế:

-

Hút thuốc sau 7 giây, nicotine đã lên tới nồng độ cao
nhất, gây ra cảm giác hưng phấn, kích thích, vui vẻ,..

-

Thiếu nicotine, gây ra cảm giác bứt rứt, khó chịu ( đói
thuốc)


Tác động của nicotine lên người hút thuốc lá
An tâm

Mất ngủ

Trầm cảm

Sảng khoái

Thư giãn

Cáu ghét

Tăng mức độ tập

+

trung

NICOTINE

Bứt rứt, lo âu

-

Tăng hiệu quả hoạt

Không tập trung

động trí óc

Mất kiểm soát

Giảm cân

Kích thích

Thèm ăn


Th.S. Lê Khắc Bảo, Bộ môn Nội-Đại học Y Dược HCM - Tư vấn điều trị cai nghiện thuốc lá


•

Tác hại của thuốc lá:

IV. Các biện pháp cai nghiện thuốc lá

Hiểu

Quyết

biết

tâm

Hỗ trợ

Thành
công


IV. Các biện pháp cai nghiện thuốc lá

Không dùng thuốc

Có dùng thuốc

Quyết tâm, hỗ trợ, hiểu biết

Nicotine thay thế


1. Cai nghiện không sử dụng thuốc

•

Hiểu biết:
- Tác hại của thuốc lá
- Lợi ích khi bỏ thuốc

•

Hỗ trợ:
- Gia đình
- Bạn bè
- Xã hội

•

Quyết tâm:

- Là yếu tố quan trọng nhất quyết định việc cai thuốc có thành công hay không.


2. Cai nghiện có dùng thuốc

Sử dụng nicotine thay thế


•

Các liệu pháp cơ bản thay thế nicotin:

-

miếng dán nicotin

-

kẹo cao su nicotin

-

viên ngậm nicotin

-

thuốc xịt miệng nicotin

-

thuốc lá điện tử


Cơ chế tác dụng



Vai trò - tác dụng của nicotin thay thế

•

Nicotin thay thế là 1 cuộc cách mạng trong việc điều trị hỗ trợ cai thuốc lá

•

Cai thuốc thoải mái, dễ dàng hơn

•

Không còn chống chỉ định tuyệt đối trên bệnh nhân tim mạch và phụ nữ có thai – cho con bú

•

Tỷ lệ thành công tăng gấp đôi

•

Tuy nhiên, vẫn còn tái nghiện trong thời gian ngắn


Tác dụng phụ của nicotin thay thế

•

Tác dụng phụ ở mức độ nhẹ, vừa phải:

-

Gây rối loạn hoặc mất ngủ

-

Buồn nôn, ói mửa ( triệu chứng giảm dần)

-

Kích ứng da

-

Ít tác dụng phụ tới tim mạch


Một số phương pháp khác

•
•
•
•

Thay đổi lối sống
Ngưng thuốc lá đột ngột
Châm cứu
Phương pháp gây sợ thuốc lá

Thường có ít hoặc không có kết quả


Kết luận
Để cai nghiện thành công:

•

Kết hợp tất cả các yếu tố: Quyêt tâm + hiểu biết + hỗ trợ

•

Hiểu rõ mức mức độ nghiện thuốc lá

•

Hiểu rõ vai trò của bác sĩ tư vấn để quyết định phương án cai nghiện phù hợp

•

Gia định, xã hội tạo điều kiện sống tốt để người cai nghiện tránh tái nghiện

Quyết tâm chính là yếu tố quyết định thành công


TÀI LIỆU THAM KHẢO

•

BS CK2. Nguyễn Phan Hà, GĐ Trung tâm truyền thông GDSK tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu – Bài giảng:
Tác hại của thuốc lá

•

BS. Nguyễn Hữu Hoàng, Trung tâm điều trị bệnh hô hấp phổi Việt – Cai thuốc lá bằng thuốc

•

BS. Nguyễn Bá Hợp – Cai nghiện thuốc lá

•

Th.S. Lê Khắc Bảo, Bộ môn Nội, Đại học Y Dược HCM – Tư vấn điều trị cai nghiện thuốc lá