GIẢI PHÁP TĂNG LỢI NHUẬN TẠI CÔNG TY TNHH XÂY DỰNG HẢI ÂU

B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

NGă

I H CăTH NGăLONG
---o0o---

KHÓA LU N T T NGHI P
TÀI:

GI IăPHÁPăT NGăL I NHU N T I
CÔNG TY TRÁCH NHI M H U H N
XÂY D NG H I ÂU

SINH VIÊN TH C HI N :ă OÀNăPH
MÃ SINH VIÊN

: A16746

CHUYÊN NGÀNH

: TÀI CHÍNH

HÀ N I 2014

NGăANH


B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

NGă

I H CăTH NGăLONG
---o0o---

KHÓA LU N T T NGHI P
TÀI:

GI IăPHÁPăT NGăL I NHU N T I
CÔNG TY TRÁCH NHI M H U H N
XÂY D NG H I ÂU

Giáoăviênăh

ng d n

: Th.s V ăL H ng

Sinh viên th c hi n

:ă oƠnăPh

Mã sinh viên

: A16746

Chuyên ngành

: Tài chính

ngăAnh

HÀ N I 2014

Thang Long University Library


L I C Mă N
Trong quá trình th c t p và hoàn thành khóa lu n t t nghi p, em đã nh n đ c s
h ng d n, góp ý và giúp đ nhi t tình t các th y cô, em xin đ c g i l i c m n sâu
s c đ n các th y cô gi ng viên tr ng i h c Th ng Long đã trang b cho em nh ng
ki n th c c n thi t, t o cho em m t môi tr ng h c t p lành m nh, giúp em có n n
t ng ph c v cho quá trình h c t p, nghiên c u và t đó hoàn thành t t bài khóa lu n
t t nghi p c a mình.
Và đ c bi t em xin chân thành c m n giáo viên h ng d n Th.s V L H ng đã
tr c ti p đ nh h ng và h ng d n t n tình, chu đáo đ em có th hoàn thành bài khóa
lu n t t nghi p này.
Em c ng xin đ c g i l i c m n đ n ban lãnh đ p, các cán b , công nhân viên
c a Công ty TNHH Xây D ng H i Âu đã cung c p s li u, t o m i đi u ki n giúp đ
em hoàn thành bài khóa lu n.
Em xin chân thành c m n!
Hà N i, ngày 6 tháng 6 n m 2014
Sinh viên

oàn Ph

ng Anh

L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan Khóa lu n t t nghi p này là do t b n thân th c hi n có s
h tr t giáo viên h

ng d n và không sao chép các công trình nghiên c u c a ng

i

khác. Các d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n là có ngu n g c và đ

c

trích d n rõ ràng.
Tôi xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l i cam đoan này!
Sinh viên

oàn Ph

ng Anh

Thang Long University Library


M CL C
L IăM ă U
CH
NGă1.ăC ăS ăLụăLU NăV ăL IăNHU NăC AăDOANHăNGHI P .........1
1.1 T ngăquanăv ăl iănhu năc aădoanhănghi p ........................................................... 1
1.1.1 Khái ni m l i nhu n .............................................................................................. 1
1.1.2 Vai trò c a l i nhu n trong doanh nghi p ........................................................... 2

1.1.3 K t c u c a l i nhu n trong doanh nghi p ..........................................................3
1.2 Cácăph ngăphápăxácăđ nhăl iănhu nătrongădoanhănghi p .................................4
1.2.1 Ph
1.2.2 Ph

ng pháp tr c ti p ........................................................................................... 4
ng pháp gián ti p ..........................................................................................8

1.3 Phơnăph iăl iănhu n ................................................................................................ 9
1.4 Cácăch ătiêuăđánhăgiáăl i nhu năc aădoanhănghi p ............................................10
1.4.1 T su t l i nhu n trên doanh thu bán hàng ......................................................10
1.4.2 T su t l i nhu n trên t ng tài s n .....................................................................10
1.4.3 T su t l i nhu n trên v n ch s h u .............................................................. 11
1.5 Nh ngănhơnăt ă nhăh ngăt iăl iănhu năc aădoanhănghi p ............................. 13
1.5.1 Nhân t ch quan ................................................................................................ 13
1.5.2 Nhân t khách quan ............................................................................................ 15
1.6 S ăc năthi tăvƠăcácăgi iăphápălƠmăt ngăl iănhu nătrongădoanhănghi p ............17
1.6.1 S c n thi t t ng l i nhu n .................................................................................17
1.6.2 Các nhóm gi i pháp t ng l i nhu n ...................................................................18
CH
NGă2.ăTH CăTR NG TÌNH HÌNH L IăNHU NăT IăCÔNG TY TNHH
XỂYăD NGăH IăỂU ..................................................................................................20
2.1ăKháiăquátăchungăv ăcôngătyăTNHHăXDăH iăỂu .................................................20
2.1.1 Quá trình hình thành phát tri n c a công ty TNHH XD H i Âu .....................20
2.1.2. C c u t ch c và ch c n ng nhi m v c a t ng phòng ban t i công ty
TNHH XD H i Âu ........................................................................................................22
2.1.3
c đi m ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a công ty TNHH XD H i Âu ...25
2.1.4 Tình hình ngu n lao đ ng t i công ty TNHH XD H i Âu ................................ 27
2.2ă Th că tr ngă ho tă đ ngă s nă xu tă kinhă doanhă c aă côngă tyă TNHHă XDă H iă Ểuă

trongăgiaiăđo nă2011ăậ 2013 ........................................................................................27
2.2.1 C c u Tài s n - Ngu n v n c a công ty TNHH XD H i Âu trong giai đo n
2011-2013 ......................................................................................................................27
2.2.2 Tình hình ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a công ty TNHH XD H i Âu
trong giai đo n 2011-2013 ........................................................................................... 36
2.3 Th cătr ngăl iănhu năt iăcôngătyăTNHHăXDăH iăỂu .........................................42
2.3.1 C c u l i nhu n t i công ty TNHH XD H i Âu ..............................................42


2.3.2 Phân tích các ch tiêu đánh giá l i nhu n c a công ty TNHH XD H i Âu giai
đo n 2011 – 2013 ..........................................................................................................50
2.4ăă ánhăgiá l iănhu năt iăcôngătyăTNHHăXDăH iăỂu............................................54
2.4.1 K t qu đ t đ c .................................................................................................54
2.4.2 H n ch và nguyên nhân ..................................................................................56
CH
NGă 3:ă M Tă S ă GI Iă PHÁPă NH Mă GIAă T NGă L Iă NHU Nă T Iă
CỌNGăTYăTNHHăXỂYăD NGăH IăỂU ..................................................................58
3.1ă nhăh ngăphátătri năc aăcôngătyăTNHHăXDăH iăỂu .....................................58
3.2 M tăs ăgi iăphápăt ngăl iănhu năt iăcôngătyăTNHHăXDăH iăỂu .......................59
3.2.1 i m i công ngh ph i phù h p v i n ng l c và trình đ thi t kê, thi công ..59
3.2.2 H giá thành s n ph m xây d ng.......................................................................59
3.2.3 Qu n lý các kho n ph i thu khách hàng m t cách hi u qu ............................ 61
3.2.4 S d ng đòn b y tài chính ..................................................................................61
3.2.5 Xây d ng th ng hi u ngày càng uy tín và l n m nh ......................................62
K T LU N

Thang Long University Library


DANH M C VI T T T

Kí hi u vi t t t

Tênăđ yăđ

TNHH

Trách nhi m h u h n

XD

Xây d ng

SXKD

S n xu t kinh doanh

TSNH

Tài s n ng n h n

TSDH

Tài s n dài h n

TSC

Tài s n c đ nh

VN

Vi t Nam đ ng

TNDN

Thu nh p doanh nghi p

H TV

H i đ ng thành viên

TG

T ng Giám

c


DANH M C B NG
B ng 2.1 Tình hình tài s n c a công ty giai đo n 2011-2013 .......................................28
B ng 2.3 B ng báo cáo k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh giai đo n 2011-2013 .37
B ng 2.4 B ng tình hình th c hi n doanh thu giai đo n 2011- 2013 ............................ 43
B ng 2.5 B ng tình hình th c hi n chi phí giai đo n 2011- 2013 .................................45
B ng 2.6 B ng tình hình th c hi n l i nhu n giai đo n 2011- 2013............................. 48
B ng 2.7 B ng ch tiêu t su t l i nhu n giai đo n 2011- 2013 ...................................51
B ng 2.8 nh h ng c a các y u t lên ROA theo mô hình Dupont ........................... 53
B ng 2.9 nh h ng c a các y u t lên ROE theo mô hình Dupont............................ 54

DANH M C BI Uă
Bi u đ 2.1: Bi u đ tình hình tài s n giai đo n 2011- 2013 ........................................29
Bi u đ 2.2 Bi u đ tình hình ngu n v n giai đo n 2011- 2013 ..................................34

Bi u đ 2.3: Bi u đ t ng doanh thu và t ng chi phí giai đo n 2011-2013 ..................47
Bi u đ 2.4: Bi u đ l i nhu n sau thu giai đo n 2011- 2013 ....................................50

DANH M CăS ă
S đ 2.1 S đ b máy t ch c qu n lý c a công ty TNHH XD H i Âu ....................23
S đ 2.2 S đ quy trình xây d ng ..............................................................................26

Thang Long University Library


L IM

U

1. Lý do ch năđ tài
Trong n n kinh t th tr ng hi n nay, đ t n t i và phát tri n thì v n đ hàng đ u
mà m i doanh nghi p c n ph i quan tâm t i đó là tính hi u qu , vì khi doanh nghi p
kinh doanh có hi u qu m i có th duy trì và phát tri n ho t đ ng SXKD. T o ra l i
nhu n luôn là m c tiêu ph n đ u c a m i doanh nghi p, là đ ng l c đ đ a ra các gi i
pháp nh m nâng cao hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p. Doanh nghi p mu n t n
t i, phát tri n, đ ng v ng và ngày càng kh ng đ nh v th c a mình trên th tr ng thì
đi u đ u tiên là ho t đ ng kinh doanh ph i có lãi, mang l i l i nhu n.
L i nhu n là y u t vô cùng quan tr ng quy t đ nh s t n t i hay phá s n c a
doanh nghi p. L i nhu n tác đ ng đ n t t c các ho t đ ng c a doanh nghi p, là ngu n
chính y u đ duy trì ho t đ ng s n xu t, tái đ u t và m r ng quy mô kinh doanh.
Vi c th c hi n đ c ch tiêu l i nhu n là đi u ki n quan tr ng đ m b o cho tình hình
tài chính c a doanh nghi p đ c v ng ch c, t ng ngu n v n ch s h u, khi kinh
doanh có lãi doanh nghi p còn góp ph n làm t ng ngân sách nhà n
đóng thu thu nh p doanh nghi p.

c thông qua vi c

V n đ t ng l i nhu n luôn là v n đ c p thi t mang tính th i s c a m i doanh
nghi p. M i doanh nghi p ph i t n l c đ tìm cho mình nh ng gi i pháp h u hi u đ
đ t đ c l i nhu n cao nh t, ph n đ u đ SXKD có l i nhu n và l i nhu n ngày càng
t ng lên. Công ty TNHH Xây D ng H i Âu là đ n v ho t đ ng tích c c trong l nh v c
kinh doanh xây d ng, chuyên thi t k và giám sát thi công các công trình công c ng,
dân d ng, ngoài ra công ty còn tham gia đ u th u xây d ng các công trình v a và nh ,
khai thác các khu ch trên đ a bàn các t nh phía b c. Ho t đ ng kinh doanh c a công
ty trong nh ng n m g n đây tuy có mang l i hi u qu , nh ng l i nhu n luôn m c r t
th p. Sau m t th i gian th c t p t i doanh nghi p, qua nghiên c u tình hình ho t đ ng
kinh doanh c a công ty, k t h p v i nh ng ki n th c đã ti p thu đ c trong quá trình
h c t p t i nhà tr ng, đ tài:“Gi iăphápăt ngăl i nhu n t i công ty TNHH XD H i
Âu” đ c l a ch n làm khóa lu n t t nghi p.
2. M căđíchănghiênăc u
-

M t là trình bày nh ng v n đ lý lu n c b n v l i nhu n c a doanh nghi p.

-

Hai là phân tích và đánh giá th c tr ng l i nhu n t i Công ty

-

Ba là đ xu t m t s gi i pháp t ng l i nhu n c a Công ty.

3.ă

iăt

ng và ph m vi nghiên c u

-

it

ng nghiên c u: tình hình l i nhu n t i công ty TNHH XD H i Âu


- Ph m vi nghiên c u: tình hình l i nhu n t i Công ty TNHH XD H i Âu trong
giai đo n 2011-2013
4.ăPh

ngăphápănghiênăc u

Các ph ng pháp nghiên c u đ c s d ng trong khóa lu n: ph ng pháp thu
th p s li u, ph ng pháp x lý s li u, ph ng pháp phân tích, lý lu n, t ng h p
thông tin, ph ng pháp thay th liên hoàn...
5. B c c c a khóa lu n
B c c khóa lu n t t nghi p g m ba ph n chính:
Ch

ng 1: C s lý lu n v l i nhu n c a doanh nghi p

Ch

ng 2: Th c tr ng l i nhu n t i Công ty TNHH XD H i Âu

Ch

ng 3: Gi i pháp t ng l i nhu n t i Công ty TNHH XD H i Âu

Thang Long University Library


CH
NGă1.ăC ăS ăLụăLU NăV ăL IăNHU NăC AăDOANHăNGHI P
1.1 T ngăquanăv ăl iănhu năc aădoanhănghi p
1.1.1 Khái ni m l i nhu n
Trong n n kinh t th tr ng l i nhu n c a doanh nghi p là m t y u t vô cùng
quan tr ng, là ch tiêu ph n ánh tình hình tài chính c a doanh nghi p, là ngu n quan
tr ng đ doanh nghi p tái đ u t và m r ng SXKD. Do đó, m c tiêu mà các doanh
nghi p luôn h ng t i là làm sao đ t o ra l i nhu n và t i đa hoá l i nhu n. Khi ti n
hành b t kì m t ho t đ ng SXKD nào đi u đ u tiên mà doanh nghi p c n tính toán đ n
đó là l i nhu n có th thu đ c t ho t đ ng đó. Nh v y, đ doanh nghi p t n t i và
phát tri n b n v ng thì ph thu c vào vi c doanh nghi p có t o ra l i nhu n hay
không. V y l i nhu n

đây đ

c hi u nh th nào?

Theo C.Mác: “Giá tr th ng d hay cái ph n tr i lên trong toàn b giá tr c a
hàng hóa, trong đó lao đ ng th ng d hay lao đ ng không đ
nhân đã đ c v t hóa thì g i là l i nhu n”.

c tr công c a công

Theo các nhà kinh t h c hi n đ i nh P.A Samuelon vàW.DNordhaus thì quan

ni m: “L i nhu n là m t kho n thu nh p dôi ra b ng t ng doanh thu tr đi t ng chi
phí” hay c th h n “L i nhu n đ
và chi phí c a m t doanh nghi p”.

c đ nh ngh a là kho n chênh l ch gi a doanh thu

Theo David Begg, Stanley Fisher và Busch thì “L i nhu n là l
doanh thu so v i chi phí”.

ng dôi ra c a

L i nhu n tr c thu hay thu nh p tr c thu c a doanh nghi p đ c hi u là
ph n chênh l ch gi a doanh thu và chi phí b ra đ đ t đ c doanh thu đó. (Trích
ngu n khái ni m t i trang 158, Giáo trình Tài chính doanh nghi p, TS L u Th H
tr ng i h c Kinh T Qu c Dân).

ng,

Nh v y, l i nhu n là k t qu tài chính cu i cùng c a doanh nghi p, là ph n thu
chênh lên c a doanh thu so v i chi phí b ra, là ch tiêu ch t l ng, t ng h p ph n ánh
k t qu kinh t c a m i ho t đ ng SXKD c a doanh nghi p. L i nhu n là c s đ tính
ra các ch tiêu ch t l ng khác, nh m đánh giá hi u qu c a các quá trình s n xu t
kinh doanh trong doanh nghi p, đánh giá hi u qu s d ng các y u t s n xu t vào
ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p. Còn có r t nhi u quan đi m khác v l i
nhu n tuy nhiên ta có th hi u m t cách c b n nh t, l i nhu n là kho n chênh l ch
gi a doanh thu và chi phí b ra đ đ t đ c doanh thu đó.
L i nhu n = Doanh thu ậ Chi phí
- L i nhu n: là ph n chênh l ch gi a doanh thu và chi phí c a m t doanh nghi p.

1

- Doanh thu: là toàn b s ti n s thu đ

c do tiêu th s n ph m, cung c p d ch

v , ho t đ ng tài chính và các ho t đ ng khác c a doanh nghi p.
- Chi phí: là s ti n ph i tr đ th c hi n các ho t đ ng kinh t nh s n xu t, giao
d ch... đ mua đ c các lo hàng hóa, d ch v c n thi t cho quá trình s n xu t kinh
doanh.
L i nhu n là m t y u t gi vai trò r t quan tr ng c a doanh nghi p, là m i quan
tâm hàng đ u c a các nhà qu n tr doanh nghi p và các nhà đ u t , ch khi ho t đ ng
s n xu t kinh doanh mang l i l i nhu n thì doanh nghi p m i có th duy trì ho t đ ng,
m r ng và phát tri n b n v ng.
xác đ nh l i nhu n trong m t kì nh t đ nh, ta c n
xác đ nh doanh thu trong kì và chi phí phát sinh nh m đem l i thu nh p trong th i kì
đó. Nh v y m t cách khách quan thì bi n pháp c b n nh t nh m gia t ng l i nhu n
cho doanh nghi p đó là t ng doanh thu k t h p v i các bi n pháp h p lý đ gi m chi
phí, ho c gi nguyên các kho n chi phí trong doanh nghi p.
1.1.2 Vai trò c a l i nhu n trong doanh nghi p
- Vai trò c a l i nhu năđ i v i doanh nghi p
L i nhu n gi v trí quan tr ng trong ho t đ ng SXKD c a doanh nghi p, l i
nhu n là ngu n tích l y c b n đ tái s n xu t và m r ng, là ngu n v n r t quan tr ng
đ doanh nghi p đ u t , doanh nghi p mu n t n t i và phát tri n thì đi u quy t đ nh là
doanh nghi p ph i t o ra đ

c l i nhu n. Vì v y, l i nhu n đ

c coi là m t trong

nh ng đòn b y kinh t quan tr ng đ ng th i là m t ch tiêu c b n đánh giá hi u qu
SXKD. L i nhu n tác đ ng đ n t t c các m t ho t đ ng c a doanh nghi p, nó nh
h ng tr c ti p t i tình hình tài chính c a doanh nghi p, là đi u ki n quan tr ng đ
đ m b o kh n ng thanh toán c a doanh nghi p. Doanh nghi p ho t đ ng có l i nhu n
s có đi u ki n nâng cao thu nh p, c i thi n đ i s ng tinh th n và c s v t ch t c ng
nh đ m b o quy n l i cho ng i lao đ ng, đi u này khuy n khích ng i lao đ ng
làm vi c t t h n, t đó n ng su t t ng lên, góp ph n đ y m nh ho t đ ng s n xu t kinh
doanh và t ng l i nhu n cho doanh nghi p.
L i nhu n là m t ch tiêu ch t l ng t ng h p nói lên k t qu c a toàn b ho t
đ ng SXKD c a doanh nghi p. N u doanh nghi p ph n đ u c i ti n, nâng cao hi u
qu c a ho t đ ng SXKD làm cho giá thành s n ph m h thì l i nhu n s t ng lên m t
cách tr c ti p. Ng c l i, n u giá thành s n ph m t ng lên thì l i nhu n s gi m đi.
L i nhu n ph n ánh đ y đ các m t s l ng, ch t l ng ho t đ ng c a doanh nghi p,
là ch tiêu quan tr ng nh t tác đ ng đ n m i v n đ c a doanh nghi p, quy t đ nh s
t n t i và phát tri n c a doanh nghi p, đ ng th i l i nhu n nh h ng tr c ti p đ n
tình hình tài chính c a doanh nghi p, là ch tiêu đánh giá ch t l ng ho t đ ng SXKD.

2

Thang Long University Library


- Vai trò c a l i nhu năđ i v i xã h i
Ngoài vi c gi vai trò quan tr ng đ i v i doanh nghi p, l i nhu n còn gi vai trò
đ c bi t trong s phát tri n c a xã h i. Doanh nghi p là t bào c a n n kinh t , doanh
nghi p ho t đ ng hi u qu và n đ nh v tài chính, luôn t o ra l i nhu n cao thì ti m
l c tài chính qu c gia s n đ nh và phát tri n. Sau m i chu k SXKD, các doanh
nghi p ph i h ch toán l i nhu n r i t đó n p m t kho n ti n vào ngân sách nhà n c.
S tham gia đóng góp này c a các doanh nghi p đ c ph n ánh s thu thu nh p mà
doanh nghi p đã n p. Thu thu nh p doanh nghi p là ngu n v n chính đ Nhà N c

xây d ng các c s h t ng, t o d ng môi tr ng kinh doanh t t cho các doanh nghi p,
t đó góp ph n hoàn thành các ch tiêu kinh t - xã h i c a đ t n
- Vai trò c a l i nhu năđ i v iăng

c.

iălaoăđ ng

M t doanh nghi p mu n ti n hành ho t đ ng SXKD có hi u qu thì y u t không
th thi u đó chính là l c l ng lao đ ng. Do vây, doanh nghi p c n bi t quan tâm, đáp
ng nh ng yêu c u thi t y u c a ng i lao đ ng đ h ch m ch , nhi t tình, h ng say
trong công vi c, phát huy t i đa n ng l c c a ng i lao đ ng. Doanh nghi p ho t đ ng
hi u qu , t o ra l i nhu n cao s t o đi u ki n nâng cao thu nh p, góp ph n c i thi n
đ i s ng v t ch t và tinh th n cho ng i lao đ ng trong doanh nghi p. Ngoài vi c tái
đ u t , l i nhu n còn đ c dùng đ trích l p các qu phúc l i, khen th ng, qu d
phòng tr c p m t vi c... Các qu này nh m m c đích đ ng viên, khích l các cán b
công nhân viên làm vi c n ng đ ng, hi u qu , sáng t o, g n bó v i doanh nghi p cùng
doanh nghi p nâng cao hi u qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh. Doanh nghi p mu n
phát tri n b n v ng thì l i ích c a doanh nghi p ph i g n li n v i l i ích c a ng i lao
đ ng.
1.1.3 K t c u c a l i nhu n trong doanh nghi p
Hi n nay, trong n n kinh t th tr ng, doanh nghi p đ c m r ng ph m vi kinh
doanh c a mình, doanh nghi p có th đ u t vào nhi u l nh v c khác nhau đ t ng l i
nhu n, do v y l i nhu n thu đ c không ch t ho t đ ng s n xu t kinh doanh mà còn
t nh ng hình th c đ u t khác n a.

T ng l i nhu n
tr c thu c a
doanh nghi p

=

L i nhu n ho t
L i nhu n ho t
+
+
đ ng SXKD
đ ng tài chính

3

L i nhu n
khác


- L i nhu n thu đ

c t ho t đ ng s n xu t kinh doanh: là l i nhu n thu đ

các ho t đ ng kinh doanh th

ct

ng xuyên c a doanh nghi p. Nh ng ho t đ ng này đ

c

th c hi n theo m c tiêu đã xác đ nh s n nh ho t đ ng kinh doanh hàng hóa d ch v .
ây là b ph n l i nhu n ch y u trong t ng l i nhu n c a doanh nghiêp.
- L i nh n thu t ho t đ ng tài chính: là chênh l ch gi a doanh thu ho t đ ng tài

chính và chi phí ho t đ ng tài chính. Doanh thu t các ho t đ ng tài chính là kho n thu
đ c do tham gia góp v n liên doanh, lãi đ u t mua bán ch ng khoán ng n, dài h n,
cho thuê tài s n, lãi cho vay, lãi ti n g i ngân hàng, chênh l ch lãi do bán ngo i t ,
chuy n nh ng v n... Chi phí ho t đ ng tài chính là các kho n chi phí cho các ho t
đ ng đ u t tài chính, bao g m chi phí liên doanh liên k t, chi phí thuê tài s n, chi phí
vay, chi phí mua bán ch ng khoán.
- L i nhu n thu t ho t đ ng khác: là l i nhu n thu đ c t các ho t đ ng riêng
bi t phát sinh trong kì, nh ng kho n lãi này phát sinh không th ng xuyên. Doanh
nghi p không d ki n tr c ho c có d ki n nh ng không có kh n ng th c hi n. L i
nhu n khác đ c xác đ nh là chênh l ch gi a doanh thu khác và chi phí khác. Doanh
thu khác t nh ng ho t đ ng nh : thu t các kho n ph i tr không xác đ nh ch n , thu
n khó đòi, thu t bán v t t , tài s n th a sau khi đã bù tr hao h t, lãi nh ng bán,
thanh lí tài s n c đ nh, ti n ph t, ti n b i th ng, các kho n thu đ c ngân sách nhà
n c gi m, hoàn l i... Chi phí khác g m: chi phí thanh lý, nh ng bán TSC , chênh
l ch l do đánh giá l i v t t , hàng hóa, TSC đi góp v n liên doanh, ti n ph t do vi
ph m h p đ ng kinh t , b ph t thu , truy thu thu , các kho n chi phí do k toán ghi
nh m hay b sót...
Vi c xác đ nh k t c u l i nhu n có ý ngh a r t quan tr ng, giúp doanh nghi p xác
đ nh đ c các ho t đ ng t o ra l i nhu n và xem xét k t qu đ t đ c c a t ng ho t
đ ng. T đó doanh nghi p có th ra quy t đ nh phù h p, đ nh h ng và ch n l a vi c
đ u t v n c a doanh nghi p sao cho đ t hi u qu cao h n, l i nhu n thu đ
lên.
1.2 Cácăph

c t ng

ngăphápăxácăđ nhăl iănhu nătrongădoanhănghi p

1.2.1 Ph ng pháp tr c ti p
L i nhu n là k t qu tài chính cu i cùng c a các ho t đ ng SXKD, là ch tiêu

ch t l

ng đánh giá hi u qu kinh t các ho t đ ng c a doanh nghi p.

Xét theo ngu n hình thành thì l i nhu n c a doanh nghi p bao g m các b ph n
sau:

4

Thang Long University Library


L i nhu nătr c
thu thu nh p

=

doanh nghi p

L i nhu n t
ho tăđ ng

+

L i nhu n
ho tăđ ng tài

SXKD

L i nhu n

+ t ho tăđ ng
khác

chính

1.2.1.1 L i nhu n t ho t đ ng s n xu t kinh doanh
L i nhu n t ho t đ ng SXKD là l i nhu n do tiêu th s n ph m, d ch v c a
ho t đ ng SXKD c a doanh nghi p, là kho n chênh l ch gi a doanh thu c a ho t đ ng
kinh doanh tr đi giá thành toàn b c a s n ph m hàng hóa d ch v đã tiêu th và thu
theo quy đ nh c a pháp lu t (tr thu thu nh p doanh nghi p). ây là b ph n l i
nhu n chi m t tr ng l n trong toàn b l i nhu n c a doanh nghi p. B ph n l i nhu n
này đ

c xác đ nh b ng công th c sau:

L i nhu n
ho tăđ ng
SXKD

Doanh thu
=

thu n trong
k

-

Giá v n

-

hàng bán

Chi phí
bán hàng

Chi phí qu n
-

lý doanh
nghi p

Trong đó:
- Doanh thu thu n t ho t đ ng kinh doanh là toàn b giá tr c a s n ph m hàng
hóa cung ng d ch v trên th tr ng đ c th c hi n trong m t th i k nh t đ nh sau
khi đã tr đi các kho n gi m tr doanh thu nh : gi m giá hàng bán, hàng b tr l i (n u
có ch ng t h p l ), thu TT B, thu XK ph i n p (n u có).

Doanh thu thu n
v bán hàng

=

Doanh thu bán hàng
và cung c p d ch v

o Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v đ

-

Các kho n gi m tr
doanh thu

c xác đ nh theo giá tr h p lý c a

các kho n đã thu đ c ti n ho c s thu đ c ti n t các giao d ch và nghi p v phát
sinh doanh thu nh bán s n ph m, hàng hóa, b t đ ng s n đ u t , cung c p d ch v cho
khách hàng bao g m các kho n ph thu và phí thu thêm ngoài giá bán (n u có).

5


o

Các kho n gi m tr doanh thu:

 Chi t kh u hàng bán: là s ti n ng

i bán gi m tr cho ng

i mua trong tr

ng

h p ng i mua thanh toán tr c th i h n thanh toán hay còn g i là thanh toán s m và
đã đ c ghi trên hóa đ n bán hàng ho c h p đ ng kinh t .
 Chi t kh u th ng m i: Là kho n doanh nghi p bán gi m giá niêm y t cho
khách hàng mua v i s l ng l n.
 Gi m giá hàng bán : S ti n mà doanh nghi p ch p nh n gi m cho ng

i mua

vì nh ng nguyên nhân thu c v doanh nghi p nh hàng sai quy cách, hàng kém ph m
ch t... ho c s ti n th ng cho khách hàng do mua m t l n v i s l ng l n, khách
hàng có m i quan h lâu n m v i doanh nghi p ho c trong d p khuy n mãi.
 Hàng bán b tr l i : Là doanh thu c a s s n ph m, hàng hóa đã xu t giao đi
tiêu th nh ng b khách hàng tr l i, do l i thu c v doanh nghi p nh vi ph m cam
k t, vi ph m h p đ ng, hàng sai quy cách...
 Thu bao g m thu VAT, thu tiêu th đ c bi t, thu xu t nh p kh u, đây là
ngh a v c a doanh nghi p v i Nhà n c v ho t đ ng tiêu th s n ph m, hàng hóa,
cung c p lao v , d ch v ...
- T ng chi phí liên quan đ n hàng hóa tiêu th trong k bao g m:
o T ng tr giá v n c a hàng hóa tiêu th trong k là giá mua th c t c a hàng đã
tiêu th trong các doanh nghi p th ng m i; ch tiêu này có th là giá thành s n xu t
th c t c a s n ph m đã tiêu th trong các doanh nghi p s n xu t.
o Chi phí bán hàng là toàn b các chi phí ph c v tr c ti p cho vi c tiêu th
hàng hóa s n ph m d ch v trong k nh : ti n l ng, các kho n ph c p cho nhân viên
bán hàng, ti p th , đóng gói, b o qu n, kh u hao TSC , chi phí v t li u, bao bì, chi phí
d ch v mua ngoài, b o hành, qu ng cáo...
o Chi phí qu n lý doanh nghi p là chi phí ph c v cho vi c đi u hành và qu n lý
chung trong toàn doanh nghi p phân b cho s n ph m hàng hóa d ch v đã tiêu th
trong k .
1.2.1.2 L i nhu n t ho t đ ng tài chính
L i nhu n t ho t đ ng tài chính là chênh l ch gi a doanh thu ho t đ ng tài
chính và chi phí ho t đ ng tài chính. Ho t đ ng tài chính là nh ng ho t đ ng có liên
quan đ n vi c huy đ ng, qu n lý và s d ng v n trong kinh doanh.
L i nhu n t ho t đ ng tài chính đ
L i nhu n ho t
đ ng tài chính

=

c xác đ nh theo công th c:

Doanh thu ho t
đ ng tài chính

-

Chi phí ho tăđ ng
tài chính

6

Thang Long University Library


Trong đó:
- Doanh thu ho t đ ng tài chính bao g m: lãi ti n g i ngân hàng, bán tr góp, lãi
kinh doanh ch ng khoán, lãi góp v n liên doanh, lãi đ u t ng n h n và dài h n khác,
chi t kh u thanh toán khi mua hàng đ c h ng, thu ti n do cho thuê tài s n và bán
b t đ ng s n, chênh l ch t giá, hoàn nh p kho n d phòng.
- Chi phí ho t đ ng tài chính g m: l do kinh doanh ch ng khoán và các ho t
đ ng đ u t khác, chi phí do đem góp v n liên doanh, chi phí liên quan đ n vi c thuê
tài s n, chênh l ch t giá, l p d phòng gi m giá đ u t ch ng khoán...
1.2.1.3 L i nhu n t ho t đ ng khác
L i nhu n khác là các kho n l i nhu n mà doanh nghi p thu đ

c t các ho t

đ ng khác. Ho t đ ng khác là nh ng ho t đ ng di n ra không th ng xuyên mà doanh
nghi p không d tính tr c đ c ho c có d tính nh ng ít có kh n ng th c hi n nh
ho t đ ng thanh lý, nh

ng bán tài s n c đ nh, x lý n khó đòi...

L i nhu n khác đ

c xác đ nh theo công th c:

L i nhu n ho t

=

đ ng khác

Doanh thu ho t
đ ng khác

-

Chi phí ho t
đ ng khác

Trong đó:
- Doanh thu t các ho t đ ng khác là nh ng kho n thu v ti n ph t do khách
hàng vi ph m h p đ ng, ti n thu đ c t ho t đ ng thanh lý, nh ng bán tài s n c
đ nh, thu các kho n n khó đòi, thu các kho n mi n thu , gi m thu , ti n thu v giá tr
tài s n thu đ c do v ng ch , hoàn nh p d phòng, gi m giá d tr và ph i thu n khó
đòi, trích tr c s a ch a l n tài s n c đ nh, b o hành s n ph m nh ng không dùng h t

vào cu i n m...
- Chi phí ho t đ ng khác là nh ng kho n chi phí nh : ti n ph t do doanh nghi p
vi ph m h p đ ng, chi phí thanh lý, nh

ng bán tài s n, chênh l ch l do đánh giá l i

TSC đ a đi góp v n liên doanh, giá tr tài s n b t n th t do qu d phòng tài chính
không đ bù đ p chi phí kinh doanh...
1.2.1.4 L i nhu n sau thu thu nh p doanh nghi p
Công th c xác đ nh l i nhu n sau thu thu nh p doanh nghi p
L i nhu n sau
thu TNDN

=

L i nhu nătr c
thu TNDN

7

-

Thu TNDN ph i n p


Ho c:

L i nhu n sau
thu TNDN

=

L i nhu nătr c
thu TNDN

*

(1 ậ Thu su t thu TNDN)

Vi c xác đ nh l i nhu n đ m b o ph n ánh đúng k t qu ho t đ ng kinh doanh
c a doanh nghi p trong m t th i kì nh t đ nh, đi u này làm c s đ đánh giá n ng l c
ho t đ ng c a doanh nghi p, đ ng th i làm c s cho vi c phân ph i h p lý l i nhu n
t p ra đ m b o cho quá trình tái s n xu t đ c ti n hành th ng xuyên liên t c, và m
r ng kinh doanh.
1.2.2 Ph
Ngoài ph

ng pháp gián ti p
ng pháp xác đ nh l i nhu n tr c ti p nêu trên, ta còn có th xác đ nh

l i nhu n trong kì c a doanh nghi p b ng cách gián ti p, đó là cách tính d n l i nhu n
c a doanh nghi p qua t ng khâu trung gian. Các xác đ nh nh v y là ph ng pháp xác
đ nh l i nhu n thông qua các b c trung gian.
xác đ nh l i nhu n ròng c a doanh nghi p, ta c n th c hi n các b
l

c tính l n

t các ch tiêu theo th t sau:
1. Doanh thu bán hàng

2. Các kho n gi m tr doanh thu (chi t kh u bán hàng, gi m giá hàng bán, giá
tr hàng bán b tr l i, thu tiêu th đ c bi t, thu xu t nh p kh u)
3. Doanh thu thu n v bán hàng (=1-2)
4. Tr giá v n hàng bán
5. L i nhu n g p v ho t đ ng kinh doanh (=3-4)
6. Chi phí bán hàng
7. Chi phí qu n lý doanh nghi p
8. L i nhu n t ho t đ ng s n xu t kinh doanh (=5-6-7)
9. Thu nh p t ho t đ ng tài chính
10. Chi phí ho t đ ng tài chính
11. L i nhu n ho t đ ng tài chính (=9-10)
12. Thu nh p ho t đ ng khác
13. Chi phí ho t đ ng khác
14. L i nhu n ho t đ ng khác (=12-13)
15. L i nhu n tr c thu thu nh p doanh nghi p (=8+11+14)
16. Thu thu nh p doanh nghi p (=15* thu su t thu TNDN)
17. L i nhu n ròng (=15-16)

8

Thang Long University Library


Ph

ng pháp này cho phép ng

i qu n lý n m đ

c quá trình hình thành l i

nhu n, tác đ ng c a t ng khâu ho t đ ng đ n k t qu cu i cùng c a ho t đ ng s n
xu t kinh doanh, đó là l i nhu n sau thu thu nh p doanh nghi p (l i nhu n ròng). Các
tính này giúp ta có th l p báo cáo k t qu kinh doanh c a doanh nghi p thông qua các
ch tiêu trên, nh đó chúng ta d dàng phân tích và so sánh k t qu s n xu t kinh
doanh c a doanh nghi p gi a các kì. Không nh ng th , ta xem xét s th y đ c s tác
đ ng c a các khâu ho t đ ng đ n s t ng gi m c a l i nhu n, t đó giúp ta tìm ra
nh ng bi n pháp đi u ch nh đ góp ph n t ng l i nhu n, nâng cao hi u qu s n xu t
kinh doanh.
1.3 Phơnăph iăl iănhu n
Phân ph i l i nhu n trong doanh nghi p là quá trình phân chia và s d ng các
kho n l i nhu n thu đ c sau m t th i kì ho t đ ng s n xu t kinh doanh, đ th a mãn
l i ích c a các bên có quy n l i liên quan.
- Nguyên t c phân ph i l i nhu n sau thu thu nh p doanh nghi p:
o
i v i doanh nghi p nhà n c, phân ph i l i nhu n tuân theo Ngh đ nh
Chính Ph (Theo N 09/2009/N -CP) và Thông t B tài chính (TT 24/2007/TTBTC), trong nh ng v n b n này đã có h ng d n c th .
o
i v i doanh nghi p t nhân, công ty c ph n hay công ty TNHH thì t xây
d ng quy ch qu n lý tài chính cho riêng mình, không có v n b n pháp lu t c th quy
đ nh v đi u này. Tuy nhiên vi c phân ph i l i nhu n n u có v n c n tuân theo m t s
đi u đ c quy đ nh c th trong lu t doanh nghi p nh sau:
 i v i công ty TNHH: Công ty ch đ c chia l i nhu n cho các thành viên khi
công ty kinh doanh có lãi, đã hoàn thành ngh a v thu và các ngh a v tài chính khác
theo quy đ nh c a pháp lu t, đông th i v n ph i đ m b o thanh toán đ các kho n n
và ngh a v tài s n đ n h n tr khác sau khi chia l i nhu n (Theo đi u 61 - Lu t doanh
nghi p n m 2005).
 i v i công ty c ph n: C t c tr cho c ph n ph thông đ c xác đ nh c n
c vào s l i nhu n ròng đã th c hi n và kho n chi tr c t c đ c trích t ngu n l i

nhu n gi l i c a công ty. Công ty c ph n ch đc tr c t c cho c đông khi công ty
đã hoàn thành ngh a v thu và các ngh a v tài chính khác theo quy đ nh c a pháp
lu t, trích l p các qu công ty và bù đ p đ l tr c đó theo quy đ nh c a pháp lu t và
i u l công ty. Ngay sau khi tr h t s c t c đã đ nh, công ty v n ph i đ m b o
thanh toán đ các kho n n và ngh a v tài s n khác d n h n (Theo đi u 93 - Lu t
doanh nghi p n m 2005).
Phân ph i l i nhu n không ch đ n thu n là vi c phân chia s ti n lãi thu đ c t
ho t đ ng s n xu t kinh doanh, mà còn là gi i quy t t ng h p các m i quan h kinh t .

9


Khi phân ph i l i nhu n m t cách h p lý, đúng đ n s là đi u ki n đ thúc đ y quá
trình tái s n xu t, m r ng và phát tri n ho t đ ng kinh doanh.
1.4 Cácăch ătiêuăđánhăgiáăl iănhu năc aădoanhănghi p
T su t l i nhu n ph n ánh k t qu c a m t lo t chính sách và quy t đ nh c a
doanh nghi p. T su t l i nhu n là m t ch tiêu t ng đ i, là câu tr l i cho tính hi u
qu , là c s quan tr ng đ đánh giá k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p trong m t th i kì nh t đ nh. D a vào t su t l i nhu n, ta có th so sánh hi u
qu s n xu t kinh doanh gi a các th i kì, gi a k ho ch v i th c t trong m t doanh
nghi p hay gi a các doanh nghi p trong cùng m t ngành. T su t l i nhu n càng cao
cho th y ho t đ ng s n xu t kinh doanh càng có hi u qu , do v y ch tiêu này là c n c
quan tr ng đ các nhà qu n tr đ a ra các quy t đ nh tài chính trong t

ng lai.

1.4.1 T su t l i nhu n trên doanh thu bán hàng
T su t l i nhu n trên doanh thu bán hàng (ROS) là ch tiêu ph n ánh quan h t
l gi a l i nhu n sau thu v i doanh thu bán hàng trong k .
Công th c xác đ nh:

T su t sinh l i trên
doanh thu (ROS)

L i nhu n sau thu TNDN
=

Doanh thu thu n

- ụ ngh a:
T su t l i nhu n trên doanh thu bán hàng ph n ánh c m t đ ng doanh thu mà
doanh nghi p thu đ c có bao nhiêu đ ng l i nhu n trong đó. T s ROS mang giá tr
d ng, ngh a là doanh nghi p kinh doanh có lãi, t s này càng cao thì hi u qu s n
xu t kinh doanh càng cao, s lãi thu đ c càng l n. Tuy nhiên, t s này ph thu c
vào đ c đi m kinh doanh c a t ng ngành. Vì th , khi theo dõi tình hình sinh l i c a
doanh nghi p, ng i ta so sánh t s này c a doanh nghi p v i t s bình quân c a
toàn ngành mà doanh nghi p đó tham gia. N u t su t này th p h n t su t chung toàn
ngành, ch ng t doanh nghi p đã bán hàng v i giá th p ho c giá thành s n ph m c a
doanh nghi p cao h n so v i các doanh nghi p cùng ngành khác (do chi phí s n xu t
cao h n doanh nghi p khác d n t i giá cao h n). Qua đó doanh nghi p c n có bi n
pháp h p lý đ kh c ph c và nâng cao m c l i nhu n cho doanh nghi p.
1.4.2 T su t l i nhu n trên t ng tài s n
T su t l i nhu n trên t ng tài s n (ROA) là ch tiêu ph n ánh quan h t l gi a
l i nhu n sau thu v i t ng giá tr tài s n c a doanh nghi p trong k .

10

Thang Long University Library


Công th c xác đ nh:

T su t sinh l i trên
t ng tài s n (ROA)

L i nhu n sau thu TNDN
=

T ng tài s n

ụ ngh a:
T su t l i nhu n trên t ng tài s n cho bi t c m t đ ng tài s n doanh nghi p b
ra s n xu t kinh doanh trong kì thì thu đ c bao nhiêu đ ng l i nhu n. ây là ch tiêu
t ng h p nh t đ đánh giá kh n ng sinh l i c a m t đ ng v n đ u t . N u ch tiêu này
mang giá tr d ng, thì ngh a là doanh nghi p làm n có lãi. T s càng cao thì ch ng
t doanh nghi p làm n càng hi u qu , t s càng th p thì ch ng t doanh nghi p ch a
khai thác h t hi u qu s d ng tài s n. Còn n u t s mang giá tr âm, thì doanh nghi p
làm n thua l . T s ph n ánh hi u qu qu n lý và s d ng tài s n đ t o ra thu nh p
c a doanh nghi p.
- Công th c Dupont:
T su t sinh l i trên
t ng tài s n (ROA) =

ROS * Doanh thu thu n
T ng tài s n

= ROS* Hi u su t s d ng t ng tài s n
Theo công th c Dupont c a ROA, ch s này đ

c xác đ nh b ng tích c a ROS

và vòng quay tài s n, vì v y đ t ng ch s này thì doanh nghi p c n tìm ra các bi n

pháp h p lý nh m t ng ROS ho c t ng hi u su t s d ng t ng tài s n.
t ng ch tiêu
ROS, doanh nghi p c n có nh ng chính sách h p lý nh m ti t ki m và c t gi m chi
phí, bên c nh đó doanh nghi p c n nâng cao hi u qu s d ng tài s n nh m t ng doanh
thu t đ u t b ng tài s n s n có, đi u này giúp làm t ng vòng quay tài s n.
1.4.3 T su t l i nhu n trên v n ch s h u
T su t l i nhu n trên v n ch s h u (ROE) là ch tiêu ph n ánh quan h t l
gi a l i nhu n sau thu v i v n ch s h u c a doanh nghi p.
Công th c xác đ nh:
T su t l i nhu n trên v n
=
ch s h u (ROE)

11

L i nhu n sau thu
V n ch s h u


ụ ngh a:
T su t l i nhu n trên v n ch s h u là m t ch tiêu quan tr ng mà các nhà qu n
tr tài chính quan tâm t i, ch tiêu này cho bi t c m t đ ng v n ch s h u b ra s
t o ra bao nhi u đ ng l i nhu n sau thu . N u t s này mang giá tr d ng ngh a là
công ty làm n có lãi, s d ng v n có hi u qu cao, n u mang giá tr âm là công ty làm
n thua l . Ch tiêu ROE c a doanh nghi p mà th p h n ROE c a ngành thì ch ng t
v n ch s h u c a doanh nghi p đ c s d ng ch a hi u qu . Ch tiêu này th hi n
đ c ph n nào tình hình tài chính c a doanh nghi p, là th c đo h s sinh l i trên
m i đ ng v n b ra. Chính vì v y, các nhà đ u t th ng quan tâm đ n ch tiêu này
khi mu n đ u t vào m t công ty nào đó.
Nhi m v và m c tiêu quan tr ng c a m i doanh nghi p đó là làm sao đ t ng l i

nhu n, t ng t su t l i nhu n, t i đa hóa l i nhu n. Tuy nhiên t su t l i nhu n cao hay
th p còn ph thu c vào ph ng h ng s n xu t kinh doanh c a t ng ngành, đ c tr ng
c a t ng ngành. Ngoài nh ng t su t l i nhu n trên, trong công tác qu n lý tài chính
ng i ta còn s d ng ch tiêu t su t l i nhu n chi phí, t su t l i nhu n giá thành...đ
đánh giá ch t l ng k ho ch và th c hi n k ho ch l i nhu n trong kì c a doanh
nghi p. D a vào các ch tiêu trên, ng i ta có th đánh giá m t cách đ y đ , toàn di n
và chính xác tình hình ho t đ ng s n xu t kinh doanh, đ ng th i so sánh và đánh giá
đ c hi u qu ho t đ ng gi a các doanh nghi p cùng ngành v i nhau.
- Công th c Dupont:
T su t l i nhu n trên
v n ch s h u (ROE) =

ROS * Doanh thu thu n

T ng tài s n
*

T ng tài s n

V n ch s h u

= ROS* Hi u su t s d ng t ng tài s nă*ă ònăb y tài chính
Nh v y, d a vào công th c dupont c a ROE, ta th y ch tiêu này ch u nh
h ng b i ba y u t chính là l i nhu n ròng biên, vòng quay tài s n và đòn b y tài
chính.
t ng ch tiêu ROE, hay chính là t ng hi u qu s n xu t kinh doanh, doanh
nghi p có th s d ng các bi n pháp khác nhau nh m t ng m t trong ba y u t đó.
Doanh nghi p có th gia t ng kh n ng c nh tranh nh m nâng cao doanh thu và đ ng
th i ti t gi m chi phí nh m t ng ROS. Doanh nghi p c n có nh ng bi n pháp h p lý
đ s d ng t t h n các tài s n s n có c a mình nh m nâng hi u su t s d ng t ng tài

s n, hay m t cách d hi u h n là doanh nghi p c n t o ra nhi u doanh thu h n t
nh ng tài s n s n có, t đó t ng hi u qu s n xu t kinh doanh cho doanh nghi p. M t
bi n pháp khác nh m nâng cao hi u qu kinh doanh đó là nâng cao đòn b y tài chính,
doanh nghi p s vay n thêm v n đ đ u t . N u m c l i nhu n trên t ng tài s n c a

12

Thang Long University Library


doanh nghi p cao h n m c lãi su t cho vay thì vi c vay ti n đ đ u t c a doanh
nghi p là hi u qu .
1.5 Nh ngănhơnăt ă nhăh

ngăt iăl iănhu năc aădoanhănghi pă

1.5.1 Nhân t ch quan
Quy mô s n xu t kinh doanh
V i các doanh nghi p trong cùng lo i, quy mô s n xu t khác nhau ch c ch n l i
nhu n thu đ c c ng khác nhau. nh ng doanh nghi p l n h n m c dù công tác qu n
lý kém h n, nh ng l i nhu n thu đ c v n có th l n h n nh ng doanh nghi p có quy
mô nh và công tác qu n lý t t h n. Nh ng doanh nghi p có quy mô l n s có u th
v m t tài chính, do đó nh ng kho n d tr c a doanh nghi p cho nh ng tr

ng h p

r i ro không c n t ng t l v i doanh thu. Không nh ng th khi t ng quy mô s n xu t,
nh ng doanh nghi p quy mô l n h n v n có đ s c đ ng đ u v i nh ng r i ro l n
h n, nên kh n ng đ t đ c l i nhu n cao h n nh ng doanh nghi p có quy mô nh .
H n n a n u doanh nghi p mu n có ngu n tài chính l n, thì quy mô cho phép vi c

thâm nh p tr c ti p vào th tr ng v n, và v i quy mô l n, doanh nghi p s đ
nhà đ u t tin t ng h n khi quy t đ nh đ u t vào công ty.

c các

Nh ng doanh nghi p có quy mô l n còn có th ti p nh n các l i th theo quy mô
v k thu t và qu n lý trong m t s th tr ng, đi u này là m t trong nh ng nhân t
quan tr ng giúp nâng cao n ng su t lao đ ng c a công ty. Trong công tác mua nguyên
v t li u đ u vào, nh quy mô l n cho phép doanh nghi p có l i th trong th ng l ng
không ch v giá c nguyên v t li u mà còn v th i h n và d ch v thanh toán, giao
hàng. Quy mô s n xu t l n còn là đi u ki n t t đ doanh nghi p trang b tài s n c
đ nh. h u h t các doanh nghi p thu c m i thành ph n kinh t , doanh nghi p đ u có
quy n t ch trong vi c mua s m, đ i m i tài s n c đ nh. N u doanh nghi p có quy
mô l n thì có th d dàng trong vi c huy đ ng ngu n v n l n đ mua s m, hi n đ i
hóa trang thi t b , công ngh s n xu t... góp ph n t ng n ng su t lao đ ng, nâng cao
ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, giúp làm t ng l i nhu n cho doanh
nghi p.
N ngăl c c a cán b qu nălỦăvƠăng

iălaoăđ ng trong công ty

i v i doanh nghi p nào c ng v y, trình đ c a ngu n nhân l c trong công ty
vô cùng quan tr ng, là nhân t ch quan nh h ng không nh t i doanh thu và l i
nhu n c a doanh nghi p. B i nhà qu n lý chính là nh ng ng i đi u khi n m i ho t
đ ng s n xu t kinh doanh c a công ty, t khâu mua nguyên v t li u, đ n ti n hành thi
công, hoàn thành và bàn giao công trình. Nh ng nhà qu n lý c a doanh nghi p có trình
đ cao, có tinh th n trách nhi m cùng v i đ i ng lao đ ng lành ngh là đi u ki n t t

13

đ quá trình s n xu t kinh doanh đ

c di n ra liên t c và mang l i hi u qu cao.

Không nh ng th , các nhà qu n lý trình đ cao s v ch ra nh ng chi n l c đúng đ n
đ m b o cho s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p, giúp k p th i n m b t các c
h i kinh doanh có th làm t ng doanh thu và gi m chi phí cho doanh nghi p, t đó làm
l i nhu n c a doanh nghi p t ng lên. Hi n nay có nhi u doanh nghi p r t coi tr ng
nhân t con ng i và coi đây là nhân t hàng đ u giúp ích cho s phát tri n và quy t
đ nh thành công c a doanh nghi p.
N ngăl c tài chính c a doanh nghi p
M t doanh nghi p có n ng l c tài chính t t th hi n

kh n ng huy đ ng v n và

quy mô v n s n có c a doanh nghi p, doanh nghi p có ngu n v n m nh s có đi u
ki n t t trong vi c th c hi n các chi n l

c s n xu t kinh doanh t o ra l i nhu n. N n

kinh t th tr ng ngày càng phát tri n và s c nh tranh c ng ngày càng kh c li t h n,
m i doanh nghi p đ u đ ng tr c áp l c c a s đ i m i s n ph m, nâng ch t l ng
s n ph m và đ i m i chi n l c kinh doanh đ giúp doanh nghi p đ ng v ng và phát
tri n.
th c hi n đ c nh ng đi u này thì doanh nghi p c n ph i có n ng l c tài
chính v ng vàng, ngu n v n m nh, khi đó doanh nghi p m i s n sàng cho nh ng th
thách, giúp cho doanh nghi p n m b t th i c kinh doanh, t o đi u ki n phát tri n ho t
đ ng kinh doanh c a doanh nghi p, t đó t ng doanh thu và l i nhu n.
T ch c qu n lý ho tăđ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p

Quá trình t ch c qu n lý ho t đ ng s n xu t kinh doanh là quá trình tác đ ng
tr c ti p đ n đ nh h ng và xây d ng chi n l c phát tri n c a doanh nghi p, đánh giá
và đi u ch nh ho t đ ng kinh doanh sao cho phù h p. Công vi c này do các nhà lãnh
đ o qu n lý trong doanh nghi p th c hi n thông qua các ch đ o ph ng h ng s n
xu t, quan h v i khách hàng, h p tác v i các doanh nghi p khác đ m r ng s n xu t
và nâng cao uy tín, kh ng đ nh v th v ng ch c trên th tr ng. Công tác qu n lý t t là
vi c các nhà lãnh đ o phân công b máy t ch c ho t đ ng sao h p lý, ph i h p gi a
các phòng ban nh m qu n lý b máy m t cách có h th ng, t o s g n k t ch t ch t
trên xu ng d i gi a các b ph n, đi u này s giúp ho t đ ng s n xu t kinh doanh đ t
hi u qu cao. N u công tác t ch c qu n lý c a doanh nghi p đ c th c hi n t t thì
ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p s đ t hi u qu cao, doanh thu t ng
và l i nhu n c ng t ng. Ng c l i n u t ch c qu n lý c a doanh nghi p l ng l o,
không đ ng nh t d n t i b máy v n hành không t t, không phát huy đ c h t n ng
l c c a các phòng ban s d n t i tác đ ng tiêu c c đ n ho t đ ng s n xu t kinh doanh
c a doanh nghi p, d n t i gi m l i nhu n.

14

Thang Long University Library


Ch tăl

ng s n ph m c a doanh nghi p

Trong n n kinh t th tr

ng, nâng cao ch t l

ng s n ph m là m t ph

ng

h ng phát tri n, bi n pháp lâu dài nh m t ng l i nhu n c a doanh nghi p. Nhu c u
c a khách hàng luôn h ng t i nh ng s n ph m có ch t l ng cao, vi c có s n ph m
ch t l ng cao s tr thành m t v khí c nh tranh s c bén c a doanh nghi p. Ch t
l ng s n ph m luôn là v n đ đ c đ t lên hàng đ u, nâng cao ch t l ng s n ph m
s giúp t ng s c hút đ i v i ng i tiêu dùng, t đó có th m r ng th tr ng và t ng
uy tín c a doanh nghi p. Do v y, ch t l ng s n ph m cao s làm t ng doanh thu, t ng
l i nhu n cho doanh nghi p. Ng c l i ch t l ng s n ph m mà th p thì s khó tiêu
th , gây

đ ng v n khi n cho doanh nghi p ph i h giá thành s n ph m, d n đ n

gi m doanh thu, gi m l i nhu n. Vì v y vi c đ m b o ch t l
quan tr ng đ i v i m i doanh nghi p.
Ch đ l
h

ngăvƠăc ăch khuy năkhíchăng

ng s n ph m là vô cùng

iălaoăđ ng

M c l ng và các ch đ khuy n khích ng i lao đ ng là nh ng y u t có s nh
ng tr c ti p t i kh n ng c ng nh thái đ làm vi c c a ng i lao đ ng. V i m t

m c l ng x ng đáng v i công s c lao đ ng mà h b ra kèm theo nh ng ch đ đãi
ng h p lý s tác đ ng tích c c t i ng i lao đ ng, khi n cho ng i lao đ ng làm vi c

ch m ch h n, hi u qu h n, t o đ ng l c làm t ng n ng su t lao đ ng, t đó giúp
doanh nghi p t ng l i nhu n.
Hi u qu đ uăt
Hi u qu đ u t là vi c sau đ u t s thu đ

c nh ng l i ích kinh t xã h i mà

doanh nghi p h ng t i, bên c nh đó c ng mang l i l i ích cho ng i s d ng. u t
làm t ng l i nhu n ch ng t r ng doanh nghi p đã có s l a ch n chính xác và đúng
đ n ph ng án đ u t . Trong đi u ki n kinh t th tr ng đang ngày càng khó kh n,
vi c đ u t đ t ng l i nhu n càng c n ph i c n tr ng và sáng su t đ l a ch n đ c
ph ng án đ u t t t nh t nh m mang l i hi u qu cao nh t. B i v y, các doanh
nghi p c n ph i tìm hi u các c h i đ u t , cân nh c và ch n l a k càng tr

c khi

quy t đ nh rót v n đ u t đ t i đa hóa l i nhu n doanh nghi p.
1.5.2 Nhân t khách quan
Chính sách kinh t v ămôăc aănhƠăn

c

Doanh nghi p là m t t bào c a h th ng n n kinh t qu c dân, ho t đ ng c a nó
v a ch u s chi ph i c a các quy lu t kinh t th tr ng, v a ch u s chi ph i c a các
chính sách kinh t c a Nhà n c (chính sách tài khóa, chính sách ti n t ...). Nhà n c
đi u ti t n n kinh t

t m v mô thông qua các chính sách, các công c tài chính, th c

15