PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN NHÀ VÀ ĐÔ THỊ BẮC GIANG

B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

NGă

I H CăTH NGăLONG
---o0o---

KHÓA LU N T T NGHI P
TÀI:

PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH T I
CÔNG TY C PH Nă UăT ăPHÁTăTRI N
NHÀăVÀă ỌăTH B C GIANG

SINH VIÊN TH C HI N : LÊ TH B C
MÃ SINH VIÊN
: A17288
CHUYÊN NGÀNH
: TÀI CHÍNH

HÀ N I ậ 2014


B GIÁO D C VÀ ÀO T O
TR

NGă

I H CăTH NGăLONG
---o0o---

KHÓA LU N T T NGHI P
TÀI:

PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH T I
CÔNG TY C PH Nă UăT ăPHÁTăTRI N
NHÀăVÀă ỌăTH B C GIANG

Giáoăviênăh ng d n
Sinh viên th c hi n
Mã sinh viên
Chuyên ngành

: Th.s Lê Th Kim Chung
: Lê Th B c
: A17288
: Tài chính ậ Ngân hàng

HÀ N I ậ 2014

Thang Long University Library


L IăCÁMă N
hoàn thành khóa lu n này, em đã đ

c s giúp đ nhi t tình c a nhà tr

ng,

các th y cô và đ n v th c t p.
Em xin c m n Ban Giám Hi u tr ng H Th ng Long, Khoa Kinh T -Qu n
lý và các Th y Cô đã d y em trong su t nh ng n m h c qua. c bi t là Cô Th.s Lê
Th Kim Chung đã h ng d n em làm khóa lu n này.
Em xin chân thành c m n Ban Giám c Công ty C ph n
Nhà và

ô th B c Giang, các cô chú

u t Phát tri n

phòng K toán - Tài v đã t o đi u ki n cho

em th c t p và tìm hi u v tình hình tài chính c a công ty, đã cung c p tài li u, gi i
thích nh ng v n đ có liên quan đ em hoàn thành khóa lu n đúng th i gian và th i
h n quy đ nh.
Do th i gian th c t p t i Công ty có h n và kinh nghi m v th c t c a em còn
h n ch nên khóa lu n này không th tránh kh i nh ng sai sót. Vì v y, em r t mong
đ c s góp ý và ch b o c a quý th y cô đ khóa lu n này đ c hoàn ch nh h n.
Hà N i, Ngày 30 tháng 06 n m 2014
Sinh viên

Lê Th B c


M CL C
CH
NGă1.ăC ăS LÝ LU N CHUNG V PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH TÀI
CHÍNH DOANH NGHI P .................................................................................... 1
1.1T ng quan v tài chính doanh nghi p và phân tích tài chính doanh nghi p ...... 1

1.1.1.Khái ni m tài chính doanh nghi p ....................................................................... 1
1.1.2.Ch c n ng và vai trò c a tài chính doanh nghi p............................................... 1
1.1.3. Khái ni m v phân tích tài chính doanh nghi p ................................................. 3
1.1.4.Vai trò c a phân tích tài chính doanh nghi p ..................................................... 4
1.2Quy trình phân tích tài chính doanh nghi p .......................................................... 6
1.2.1Tài li u phân tích .................................................................................................... 6
1.2.2Quy trình th c hi n phân tích tài chính doanh nghi p........................................ 7
1.3Ph

ngăphápăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi p ................................................... 8

1.3.1Ph

ng pháp so sánh ............................................................................................. 8

1.3.2Ph

ng pháp t l ................................................................................................... 9

1.3.3Mô hình Dupont ..................................................................................................... 9
1.4N i dung phân tích tình hình tài chính doanh nghi p ........................................ 10
1.4.1Phân tích tình hình tài s n – ngu n v n c a doanh nghi p .............................. 10
1.4.2Phân tích k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p .............. 10
1.4.3Phân tích các ch tiêu tài chính c a doanh nghi p ............................................ 12
1.5Các nhân t

nhăh

ngăđ n vi c phân tích tình hình tài chính doanh nghi p . 19

1.5.1Các nhân t ch quan .......................................................................................... 19
1.5.2Các nhân t khách quan ...................................................................................... 20
CH
NGă2:TH C TR NG TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH T I CÔNG TY C
PH Nă UăT ăPHÁT TRI NăNHÀăVÀă ỌăTH B C GIANG ....................... 22
2.1 Gi i thi u chung v công ty c ph n Phát tri năNhƠăvƠă ôăth B c Giang ...... 22
2.1.1 Quá trình hình thành và phát tri n c a công ty ................................................ 22
2.1.2 Ch c n ng và nhi m v c a công ty .................................................................. 22
2.1.3 C c u t ch c c a Công ty ................................................................................ 23
2.2 Th c tr ng tình hình tài chính t i Công ty C ph nă uăt ăPhátătri n Nhà và
ôăth B c Giang .......................................................................................................... 26
2.2.1 Tình hình tài s n – ngu n v n c a Công ty C ph n u t Phát tri n Nhà và
ô th B c Giang giai đo n 2010 - 2012 ..................................................................... 26

Thang Long University Library


2.2.2 K t qu h at đ ng s n xu t kinh doanh c a Công ty C ph n
u t Phát
tri n Nhà và ô th B c Giang giai đo n 2010 - 2012................................................ 34
2.2.3 Phân tích các ch tiêu tài chính c a Công ty C ph n
u t Phát tri n Nhà
và ô th B c Giang giai đo n 2010 - 2012 ................................................................ 39
2.3. Các nhân t nhăh ngăđ n phân tích tài chính c a Công ty C ph nă uăt ă
Phát tri năNhƠăvƠă ôăth B c Giang .......................................................................... 50
2.3.1 Các nhân t ch quan ......................................................................................... 50
2.3.2 Các nhân t khách quan ..................................................................................... 51
2.4ă ánhăgiáăchungăv tình hình tài chính t i Công ty C ph nă uăt ăPhátătri n
NhƠăvƠă ôăTh B c Giang ........................................................................................... 52
2.4.1 K t qu đ t đ

c .................................................................................................. 52

2.4.2 H n ch và nguyên nhân c a nh ng h n ch ................................................... 52
K t lu năch

ngă2........................................................................................................ 54

CHU NGă3.ăM T S GI I PHÁP NH M C I THI N TÌNH HÌNH TÀI
CHÍNH C A CÔNG TY C PH Nă UăT ăPHÁTăTRI NăNHÀăVÀă ỌăTH
B C GIANG........................................................................................................ 55
3.1ă nhăh ng phát tri n c a Công ty C ph nă uăt ăPhátătri năNhƠăvƠă ôăth
B c Giang ..................................................................................................................... 55
3.2 M t s gi i pháp nh m c i thi n tình hình tài chính t i Công ty C ph nă u
t ăPhátătri năNhƠăvƠă ôăth B c Giang...................................................................... 56
3.2.1. Bi n pháp t ng l i nhu n đ t ng kh n ng sinh l i ....................................... 56
3.2.2. Bi n pháp qu n tr các kho n ph i thu ............................................................. 57
3.2.3. Các bi n pháp qu n lý ngu n v n ..................................................................... 58
3.2.4. Các bi n pháp qu n tr kho ................................................................................ 59
3.2.5. Các bi n pháp đ m b o kh n ng thanh toán c a Công ty ............................. 60
3.2.6. Các bi n pháp đ ng b khác .............................................................................. 61
3.3 Ki n ngh ................................................................................................................ 62
3.3.1

i v i công ty ..................................................................................................... 62

3.3.2.

i v i Nhà n

K t lu năch

c ............................................................................................... 63

ngă3........................................................................................................ 66

K T LU N .......................................................................................................... 67


DANH M C VI T T T
CPBH

Chi phí bán hàng

CPQL
DN
DTT

Chi phí qu n lý
Doanh nghi p
Doanh thu thu n

VT
GTGT

n v tính
Thu giá tr gia t ng

GVHB

Giá v n hàng bán

H KD
H TC

Ho t đ ng kinh doanh
Ho t đ ng tài chính

HTK
SXKD
TNDN
TSDH
TSNH
VCSH

Hàng t n kho
S n xu t kinh doanh
Thu thu nh p doanh nghi p
Tài s n dài h n
Tài s n ng n h n
V n ch s h u

TS

Tài s n

Thang Long University Library


DANH M C B NG BI U,ăS

DANH M C B NG BI U
B ng 2.1 Tình hình tài s n – ngu n v n c a Công ty C ph n Phát tri n Nhà và ô th
B c Giang giai đo n 2010 - 2012 .................................................................................. 27
B ng 2.2 Báo cáo k t qu kinh doanh c a Công ty C ph n u t Phát tri n Nhà và
ô th B c Giang giai đo n 2010 - 2012 ....................................................................... 35
B ng 2.3 Kh n ng thanh toán c a Công ty C ph n u t Phát tri n Nhà và ô th
B c Giang giai đo n 2010 - 2012 .................................................................................. 39
B ng 2.4 Kh n ng ho t đ ng c a tài s n c a Công ty C ph n u t Phát tri n Nhà
và ô th B c Giang ...................................................................................................... 41
B ng 2.5 C c u tài s n – ngu n v n c a Công ty C ph n u t Phát tri n Nhà và
ô th B c Giang giai đo n 2010 - 2012 ....................................................................... 44
B ng 2.6
b y tài chính và kh n ng thanh toán lãi vay c a Công ty giai đo n 20102012 ............................................................................................................................... 46
B ng 2.7 Kh n ng sinh l i c a Công ty C ph n u t Phát tri n Nhà và ô th B c
Giang giai đo n 2010 - 2012 ......................................................................................... 47

DANH M CăS ă
S đ 2.1: C c u t ch c c a công ty C ph n u t phát tri n nhà và ô th B c
Giang ............................................................................................................................. 24


L IM

U

1. Lý do ch năđ tài
Hi n nay, n n kinh t th tr ng ngày càng đ i m i liên t c và cùng v i s c nh
tranh ngày càng quy t li t gi a các thành ph n kinh t đã gây ra không ít khó kh n và
đ y th thách cho các doanh nghi p. Trong b i c nh đó, đ kinh doanh đ t hi u qu
mong mu n, h n ch r i ro x y ra, doanh nghi p ph i phân tích ho t đ ng kinh doanh

c a mình, đ ng th i d đoán đi u ki n kinh doanh trong th i gian t i, v ch ra chi n
l c phù h p. Vi c th ng xuyên ti n hành phân tích tình hình tài chính s giúp cho
các nhà doanh nghi p th y rõ th c tr ng tài chính hi n t i, xác đ nh đ y đ và đúng
đ n nguyên nhân, m c đ

nh h

ng c a các nhân t đ n tình hình tài chính. T đó có

gi i pháp h u hi u đ n đ nh và t ng c ng tình hình tài chính.
Phân tích tình hình tài chính là công c cung c p thông tin cho các nhà qu n tr ,
nhà đ u t , nhà cho vay,… m i đ i t ng quan tâm đ n tài chính doanh nghi p trên
góc đ khác nhau đ ph c v cho l nh v c qu n lỦ, đ u t c a h . Chính vì v y, phân
tích tình hình tài chính doanh nghi p là công vi c làm th ng xuyên không th thi u
trong qu n lý tài chính doanh nghi p, nó có Ủ ngh a th c ti n và là chi n l c lâu dài.
Chính vì t m quan tr ng đó em ch n đ tài ắPhơnătíchătìnhăhìnhătƠiăchínhăt i Công
ty C ph năđ uăt ăphátătri nănhƠăvƠă ôăth B căGiangẰăđ làm đ tài t t nghi p.
2. M căđínhănghiênăc uăđ tài
H th ng hóa c s lý lu n v phân tích tình hình tài chính trong doanh nghi p.
Phân tích tình hình tài chính c a Công ty C ph n u t phát tri n nhà và ô th
B c Giang giai đo n 2010 – 2012, đ ng th i đ ra các gi i pháp nh m c i thi n tình
hình tài chính c a Công ty.
3.ăă
ph n

iăt

ng và ph m vi nghiên c u c a đ tài
i t ng nghiên c u đ tài chính là phân tích tình hình tài chính c a Công ty C
u t phát tri n nhà và ô th B c Giang giai đo n 2010 - 2012

T các s li u c a 2 báo cáo tài chính c a công ty là B ng cân đ i k toán, Báo
cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh c a Công ty C ph n u t phát tri n nhà và ô
th B c Giang giai đo n 2010 – 2012 đ đánh giá th c tr ng tình hình tài chính hi n t i
và xu h ng phát tri n c a công ty.
4.ăPh

ngăphápănghiênăc u
Ph ng pháp ch y u v n d ng trong nghiên c u đ tài là ph

ng pháp duy v t bi n

ch ng. Các v n đ nghiên c u trong m i liên h ph bi n và trong s v n đ ng. Ngoài ra
khóa lu n còn k t h p s d ng đ ng b các ph ng pháp nh : ph ng pháp thu th p s
li u, ph ng pháp x lý s li u, ph ng pháp so sánh, ph ng pháp t l , ph ng
pháp lo i tr ,…

Thang Long University Library


5. K t c u c a khóa lu n
N i dung khóa lu n g m 3 ch
Ch

ng:

ngă1:ăC ăs lý lu n chung v phân tích tình hình tài chính doanh nghi p.

Ch ngă2: Phân tích tình hình tài chính t i Công ty C ph nă uăt ăphátătri n
nhƠăvƠă ôăth B c Giang.

Ch ngă3: M t s gi i pháp nh m c i thi n tình hình tài chính c a Công ty C
ph nă

uăt ăphátătri nănhƠăvƠă ôăth B c Giang.


CH

NGă1. C ăS

LÝ LU N CHUNG V PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH

TÀI CHÍNH DOANH NGHI P
1.1 T ng quan v tài chính doanh nghi p và phân tích tài chính doanh nghi p
1.1.1. Khái ni m tài chính doanh nghi p
Khái ni m tài chính, hi u theo ngh a thông th

ng thì đó là nh ng ho t đ ng huy

đ ng v n, s d ng, phát tri n và qu n lý ti n v n. Có ngh a là doanh nghi p c n tích
lu v n, sau đó đ u t vào ho t đ ng s n xu t và kinh doanh làm s ti n đó t ng lên t c là ti n sinh ti n. T đó, doanh nghi p có đ c l i nhu n thông qua ho t đ ng s n
xu t kinh doanh. Tuy nhiên, nhà doanh nghi p không đ c h ng toàn b l i nhu n
này mà ph i phân ph i m t ph n cho ngân sách nhà n

c, nhân viên và c n i b

doanh nghi p. Nh ng ho t đ ng nói trên đã hình thành nên tài chính doanh nghi p.
Tài chính doanh nghi p là h th ng các quan h kinh t phát sinh trong quá trình
phân ph i các ngu n l c tài chính, đ c th hi n thông qua quá trình huy đ ng và s
d ng các lo i v n, qu ti n t nh m ph c v cho quá trình ho t đ ng s n xu t kinh

doanh c a doanh nghi p.
1.1.2. Ch c n ng và vai trò c a tài chính doanh nghi p
1.1.2.1 Ch c n ng c a tài chính doanh nghi p
Tài chính doanh nghi p bao g m 3 ch c n ng chính sau:
- Xác đ nh và huy đ ng các ngu n v n nh m b o đ m nhu c u s d ng v n cho
quá trình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
th c hi n s n xu t kinh doanh trong đi u ki n c a c ch th tr ng có hi u qu
đòi h i các doanh nghi p ph i có v n và có ph ng án t o l p, huy đ ng v n c th .
Th nh t, ph i xác đ nh nhu c u v n (v n c đ nh và v n l u đ ng) c n thi t cho
quá trình s n xu t kinh doanh c a Công ty.
Th hai, ph i xem xét kh n ng đáp ng nhu c u v n và các gi i pháp huy đ ng
v n:
+ N u nhu c u l n h n kh n ng thì doanh nghi p ph i huy đ ng thêm v n, tìm
ki m m i ngu n tài tr v i chi phí s d ng v n th p nh ng v n b o đ m có hi u qu .
+ N u kh n ng l n h n nhu c u thì doanh nghi p có th m r ng s n xu t, m
r ng th tr ng ho c có th tham gia vào th tr ng tài chính nh đ u t ch ng khoán,
cho thuê tài s n, góp v n liên doanh,…
Th 3, ph i l a ch n ngu n v n và ph

ng th c thanh toán các ngu n v n sao

cho chi phí doanh nghi p ph i tr là th p nh t trong kho ng th i gian h p lý.
- Ch c n ng phân ph i thu nh p c a doanh nghi p:
Ch c n ng phân ph i bi u hi n vi c phân ph i thu nh p c a doanh nghi p t
doanh thu bán hang và thu nh p t các ho t đ ng khác. Nhìn chung, các doanh nghi p
phân ph i nh sau:
1

Thang Long University Library

Bù đ p các y u t đ u vào đã tiêu hao trong quá trình s n xu t kinh doanh nh
chi phí kh u hao tài s n c đ nh, chi phí v t t , chi phí cho lao đ ng và các chi phí
khác mà doanh nghi p đã b ra, n p thu thu nh p doanh nghi p (n u có lãi).
Ph n l i nhu n còn l i s phân ph i nh sau:
+ Bù đ p các chi phí không đ c tr .
+ Chia lãi cho đ i tác góp v n, chi tr c t c cho các c đông.
+ Phân ph i l i nhu n sau thu vào các qu c a doanh nghi p.
- Ch c n ng giám đ c( ki m soát) đ i v i ho t đ ng s n xu t kinh doanh
Giám đ c tài chính là vi c th c hi n ki m tra, ki m soát quá trình t o l p và s
d ng các qu ti n t c a doanh nghi p. Vi c th c hi n ch c n ng này thông qua các
ch tiêu tài chính đ ki m soát tình hình đ m b o v n cho s n xu t – kinh doanh và
hi u qu s d ng v n cho s n xu t – kinh doanh. C th qua t tr ng, c c u ngu n
huy đ ng, vi c s d ng ngu n v n huy đ ng, vi c tính toán các y u t chi phí vào giá
thành và chi phí l u thông, vi c thanh toán các kho n công n v i ngân sách, v i
ng i bán, v i tín d ng ngân hàng, v i công nhân viên và ki m tra vi c ch p hành k
lu t tài chính, k lu t thanh toán, k lu t tín d ng c a doanh nghi p. Trên c s đó
giúp cho ch th qu n lý phát hi n nh ng khâu m t cân đ i, nh ng s h trong công
tác đi u hành, qu n lỦ kinh doanh đ có quy t đ nh ng n ch n k p th i các kh n ng
t n th t có th x y ra, nh m duy trì và nâng cao hi u qu kinh doanh c a doanh
nghi p.
c đi m c a ch c n ng giám đ c tài chính là toàn di n và th ng xuyên
trong quá trình s n xu t – kinh doanh c a doanh nghi p.
1.1.2.2 Vai trò c a tài chính doanh nghi p
Tài chính doanh nghi p đóng vai trò r t quan tr ng đ i v i ho t đ ng c a doanh
nghi p và đ c th hi n nh ng đi m ch y u sau:
- Tài chính doanh nghi p huy đ ng v n đ m b o cho các ho t đ ng c a doanh
nghi p di n ra bình th

ng và liên t c.

V n ti n t là ti n đ cho các ho t đ ng c a doanh nghi p.Trong quá trình ho t
đ ng c a doanh nghi p th ng n y sinh các nhu c u v n ng n h n và dài h n cho ho t
đ ng kinh doanh th ng xuyên c ng nh cho đ u t phát tri n c a doanh nghi p.Vi c
thi u v n s khi n cho các ho t đ ng c a doanh nghi p g p khó kh n ho c không tri n
khai đ c. Do v y, vi c đ m b o cho các ho t đ ng c a doanh nghi p đ c ti n hành
bình th

ng, liên t c ph thu c r t l n vào vi c t ch c huy đ ng v n c a tài chính

doanh nghi p. S thành công hay th t b i trong ho t đ ng kinh doanh c a doanh
nghi p m t ph n l n đ
doanh nghi p.

c quy t đ nh b i chính sách tài tr hay huy đ ng v n c a

- Tài chính doanh nghi p gi vai trò quan tr ng trong vi c nâng cao hi u qu
ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p.
2


Vai trò này c a tài chính doanh nghi p đ

c th hi n

ch :

+ Vi c đ a ra quy t đ nh đ u t đúng đ n ph thu c r t l n vào vi c đánh giá,
l a ch n đ u t t góc đ tài chính.
+ Vi c huy đ ng v n k p th i, đ y đ giúp cho doanh nghi p ch p đ

kinh doanh.

cc h i

+ L a ch n các hình th c và ph ng pháp huy đ ng v n thích h p có th gi m
b t đ c chi phí s d ng v n góp ph n r t l n t ng l i nhu n c a doanh nghi p.
+ S d ng đòn b y kinh doanh và đ c bi t là s d ng đòn b y tài chính h p lý là
y u t gia t ng đáng k t su t l i nhu n v n ch s h u.
Huy đ ng t i đa v n hi n có vào ho t đ ng kinh doanh có th tránh đ

c thi t

h i do đ ng v n, t ng vòng quay tài s n, gi m đ c s v n vay t đó gi m đ c ti n
tr lãi vay góp ph n r t l n t ng l i nhu n sau thu c a doanh nghi p.
- Tài chính doanh nghi p là công c r t h u ích đ ki m soát tình hình kinh
doanh c a doanh nghi p.
Quá trình ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p c ng là quá trình v n đ ng,
chuy n hóa hình thái c a v n ti n t . Thông qua tình hình thu, chi ti n t hàng ngày,
tình hình th c hi n các ch tiêu tài chính và đ c bi t là các báo cáo tài chính có th
ki m soát k p th i, t ng quát các m t ho t đ ng c a doanh nghi p, t đó phát hi n
nhanh chóng nh ng t n t i vành ng ti m n ng ch a đ c khai thác đ đ a ra các
quy t đ nh thích h p đi u ch nh các ho t đ ng nh m đ t đ c m c tiêu đ ra c a
doanh nghi p.
Trong n n kinh t th tr ng, vai trò c a tài chính doanh nghi p ngày càng tr nên
quan tr ng h n đ i v i ho t đ ng c a doanh nghi p. B i nh ng l sau:
Ho t đ ng tài chính c a doanh nghi p liên quan và nh h
đ ng c a doanh nghi p.

ng t i t t c các ho t

Quy mô kinh doanh và nhu c u v n cho ho t đ ng c a doanh nghi p ngày càng
l n. M t khác, th tr ng tài chính càng phát tri n nhanh chóng, các công c tài chính
đ huy đ ng v n ngày càng phong phú và đa d ng. Chính vì v y quy t đ nh huy đ ng
v n, quy t đ nh đ u t v.v… nh h ng ngày càng l n đ n tình hình và hi u qu kinh
doanh c a doanh nghi p.
Các thông tin v tình hình tài chính là c n c quan tr ng đ i v i các nhà qu n lý
doanh nghi p đ ki m soát và ch đ o các ho t đ ng c a doanh nghi p.
1.1.3. Khái ni m v phân tích tài chính doanh nghi p
Phân tích tình hình tài chính là quá trình xem xét, ki m tra đ i chi u và so sánh
s li u v tình hình tài chính hi n hành và quá kh . Thông qua đó giúp ng i s d ng
thông tin đánh giá ti m n ng, hi u qu kinh doanh c ng nh nh ng r i ro trong t
lai đ ra các quy t đ nh kinh t .
3

Thang Long University Library

ng


Vi c phân tích tình hình tài chính s giúp cho doanh nghi p đ a ra nh ng quy t
đ nh sáng su t đ gi i quy t nh ng v n đ sau đây:
Th nh t : Doanh nghi p nên đ u t vào đâu cho phù h p v i lo i hình s n xu t
kinh doanh l a ch n. ây chính là chi n l c đ u t dài h n c a doanh nghi p.
Th hai : Ngu n v n tài tr là ngu n nào?
đ u t vào các tài s n, doanh nghi p ph i có ngu n tài tr , ngh a là ph i có
ti n đ đ u t . Các ngu n tài tr đ i v i m t doanh nghi p đ c ph n ánh bên ph i
c a b ng cân đ i k toán. M t doanh nghi p có th phát hành c phi u ho c vay n dài
h n, ng n h n. N ng n h n có th i h n d i m t n m còn n dài h n có th i h n trên
m t n m.V n ch s h u là kho n chênh l ch gi a giá tr c a t ng tài s n và n c a
doanh nghi p.V n đ đ t ra đây là doanh nghi p s huy đ ng ngu n tài tr v i c

c u nh th nào cho phù h p và mang l i l i nhu n cao nh t. Li u doanh nghi p có
nên s d ng toàn b v n ch s h u đ đ u t hay k t h p v i c các hình th c đi vay
và đi thuê?
nghi p.

i u này liên quan đ n v n đ c c u v n và chi phí v n c a doanh

Th ba: Nhà doanh nghi p s qu n lý ho t đ ng tài chính hàng ngày nh th
nào?
ây là các quy t đ nh tài chính ng n h n và chúng liên quan ch t ch đ n v n đ
qu n lý v n l u đ ng c a doanh nghi p. Ho t đ ng tài chính ng n h n g n li n v i các
dòng ti n nh p qu và xu t qu . Nhà qu n lý tài chính c n x lý s l ch pha c a các
dòng ti n.
Ba v n đ trên không ph i là t t c m i khía c nh v tài chính doanh nghi p,
nh ng đó là nh ng v n đ quan tr ng nh t. Phân tích tài chính doanh nghi p là c s
đ đ ra cách th c gi i quy t ba v n đ đó.
Trên c s phân tích tài chính mà n i dung ch y u là phân tích kh n ng thanh
toán, kh n ng cân đ i v n, n ng l c ho t đ ng c ng nh kh n ng sinh lãi, nhà qu n
lý tài chính có th d đoán v k t qu ho t đ ng nói chung và m c doanh l i nói riêng
c a doanh nghi p trong t ng lai. T đó, h có th đ nh h ng cho giám đ c tài chính
c ng nh h i đ ng qu n tr trong các quy t đ nh đ u t , tài tr , phân chia l i t c c
ph n và l p k ho ch d báo tài chính. Cu i cùng phân tích tài chính còn là công c đ
ki m soát các ho t đ ng qu n lý.
1.1.4. Vai trò c a phân tích tài chính doanh nghi p
N i dung quan tr ng đ u tiên c a phân tích tài chính doanh nghi p chính là phân
tích hi n tr ng và tình hình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p d i góc đ tài
chính, t c là phân tích và đánh giá thông qua các t s tài chính, t đó đ a ra các nh n
đ nh c b n v hi u qu ho t đ ng, kh n ng tài chính c a doanh nghi p trong hi n t i,
làm c s cho vi c xây d ng k ho ch tài chính và ho ch đ nh các chi n l c tài chính
4

trong giai đo n k ti p, đ m b o đáp ng k ho ch kinh doanh và chi n l
c a doanh nghi p m t cách kh thi và có hi u qu nh t.

c phát tri n

i u này còn hàm ch a r ng

m i k ho ch kinh doanh và chi n l c phát tri n c a doanh nghi p n u không d a
trên s phân tích v hi n tr ng tài chính doanh nghi p s thi u th c t và khoa h c.
Trong ho t đ ng kinh doanh theo c ch th tr ng có s qu n lý c a Nhà n c,
các doanh nghi p thu c các lo i hình s h u khác nhau đ u bình đ ng tr c pháp lu t
trong vi c l a ch n ngành ngh , l nh v c kinh doanh. Do v y s có nhi u đ i t ng
quan tâm đ n tình hình tài chính c a doanh nghi p nh : ch doanh nghi p, nhà tài tr ,
nhà cung c p, khách hàng... k c các c quan Nhà n c và ng i làm công, m i đ i
t

ng quan tâm đ n tình hình tài chính c a doanh nghi p trên các góc đ khác nhau.

i v i ng i qu n lý doanh nghi p
i v i ng i qu n lý doanh nghi p m i quan tâm hàng đ u c a h là tìm ki m
l i nhu n và kh n ng tr n . Ngoài ra, các nhà qu n tr doanh nghi p còn quan tâm

-

đ n m c tiêu khác nh t o công n vi c làm, nâng cao ch t l ng s n ph m, t ng
doanh thu, gi m chi phí… Tuy nhiên doanh nghi p ch có th th c hi n m c tiêu n u
h kinh doanh có lãi và thanh toán đ c n . M t doanh nghi p b l liên t c s b c n
ki t các ngu n l c và bu c ph i đóng c a. M t khác, n u doanh nghi p không có kh

n ng thanh toán n đ n h n c ng b bu c ph i ng ng ho t đ ng.
- i v i các nhà đ u t vào doanh nghi p
i v i các nhà đ u t , m i quan tâm hàng đ u c a h là th i gian hoàn v n,
m c sinh lãi và s r i ro. Vì v y, h c n các thông tin v đi u ki n tài chính, tình hình
ho t đ ng, k t qu kinh doanh và ti m n ng t ng tr ng c a các doanh nghi p.
- i v i các ch n c a doanh nghi p
i v i các ch ngân hàng và các nhà cho vay tín d ng, m i quan tâm c a h
ch y u h ng vào kh n ng tr n c a doanh nghi p.Vì v y, h chú Ủ đ c bi t đ n s
l

ng ti n và các tài s n khác có th chuy n nhanh thành ti n, t đó so sánh v i s n

ng n h n đ bi t đ c kh n ng thanh toán t c th i c a doanh nghi p. Bên c nh đó,
các ch ngân hàng và các nhà cho vay tín d ng c ng r t quan tâm t i s v n c a ch
s h u, b i vì s v n này là kho n b o hi m cho h trong tr ng h p doanh nghi p b
r i ro. Nh v y, k thu t phân tích có th thay đ i theo b n ch t và theo th i h n c a
các kho n n , nh ng cho dù đó là cho vay dài h n hay ng n h n thì ng i cho vay đ u
quan tâm đ n c c u tài chính bi u hi n m c đ m o hi m c a doanh nghi p đi vay.
i v i các nhà cung ng v t t hàng hoá, d ch v cho doanh nghi p, h ph i
quy t đ nh xem có cho phép khách hàng s p t i đ c mua ch u hàng hay không, h
c n ph i bi t đ c kh n ng thanh toán c a doanh nghi p hi n t i và trong th i gian
s p t i.
- i v i ng

i lao đ ng trong doanh nghi p
5

Thang Long University Library

Bên c nh các nhà đ u t , nhà qu n lý và các ch n c a doanh nghi p, ng
đ

ch

ng l

i

ng trong doanh nghi p c ng r t quan tâm t i các thông tin tài chính

c a doanh nghi p. i u này c ng d hi u b i k t qu ho t đ ng c a doanh nghi p có
tác đ ng tr c ti p t i ti n l ng, kho n thu nh p chính c a ng i lao đ ng. Ngoài ra
trong m t s doanh nghi p, ng i lao đ ng đ c tham gia góp v n mua m t l ng c
ph n nh t đ nh. Nh v y, h c ng là nh ng ng
và trách nhi m g n v i doanh nghi p.
-

i ch doanh nghi p nên có quy n l i

i v i các c quan qu n lý Nhà n c
D a vào các báo cáo tài chính doanh nghi p, các c

quan qu n lý c a Nhà n

c

th c hi n phân tích tài chính đ đánh giá, ki m tra, ki m soát các ho t đ ng kinh
doanh, ho t đ ng tài chính ti n t c a doanh nghi p có tuân th theo đúng chính sách,
ch đ và lu t pháp quy đ nh không, tình hình h ch toán chi phí, giá thành, tình hình

th c hi n ngh a v v i Nhà n c và khách hàng...
Tóm l i, phân tích ho t đ ng tài chính doanh nghi p mà tr ng tâm là phân tích
các báo cáo tài chính và các ch tiêu tài chính đ c tr ng thông qua m t h th ng các
ph ng pháp, công c và k thu t phân tích, giúp ng i s d ng thông tin t các góc
đ khác nhau, v a đánh giá toàn di n, t ng h p khái quát, l i v a xem xét m t cách
chi ti t ho t đ ng tài chính doanh nghi p, tìm ra nh ng đi m m nh và đi m y u v
ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, đ nh n bi t, phán đoán, d báo và
đ a ra quy t đ nh tài chính, quy t đ nh tài tr và đ u t phù h p.
1.2 Quy trình phân tích tài chính doanh nghi p
1.2.1 Tài li u phân tích
Phân tích tình hình tài chính s d ng m i ngu n thông tin có đ giúp ng

is

d ng thông tin có th đánh giá đ c th c tr ng tài chính và ti m n ng c a doanh
nghi p. Trên c s đó s đ a ra nh ng ph ng án kinh t t i u nh t. Vi c phân tích
tình hình tài chính ch y u s d ng thông tin t các báo cáo tài chính.
Vi c phân tích tình tài chính s d ng hai ngu n thông tin là thông tin bên trong
và thông tin bên ngoài.
Thông tin bên trong là nh ng thông tin n i b t bên trong doanh nghi p nh : b
máy qu n lý, t ch c qu n tr , b phân k ho ch, b ph n ki m soát …
Thông tin bên ngoài là nh ng thông tin mang t m v mô nh : n n kinh t th
gi i, nên kinh t Vi t Nam, các thông tin chính tr , pháp lu t, thông tin v ch n , các
nhà đ u t , Nhà n

c và các c quan chính quy n khác…Ngoài ra t l làm phát và

t c đ t ng tr ng bình quân đ u ng i GDP c ng nh h
tich tình hình tài chính doanh nghi p.

ng r t nhi u đ n vi c phân

Tài li u phân tích tài chính doanh nghi p bao g m: B ng cân đ i k toán, Báo
cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh, B ng l u chuy n ti n t , Thuy t minh tài chính.
6


1.2.2 Quy trình th c hi n phân tích tài chính doanh nghi p
1.2.2.1 Thu nh p thông tin
Phân tích ho t đ ng tài chính s d ng m i ngu n thông tin có kh n ng lỦ gi i và
thuy t minh th c tr ng ho t đ ng tài chính, ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p, ph c v cho quá trình d đoán, đánh giá, l p k ho ch. Nó bao g m v i nh ng
thông tin n i b đ n nh ng thông tin bên ngoài, nh ng thông tin k toán và thông tin
qu n lý khác, nh ng thông tin v s l ng và giá tr ... Trong đó các thông tin k toán
ph n ánh t p trung trong các báo cáo tài chính doanh nghi p, đó là nh ng ngu n thông
tin đ c bi t quan tr ng. Do v y, phân tích ho t đ ng tài chính trên th c t là phân tích
các báo cáo tài chính doanh nghi p.
1.2.2.2 X lý thông tin
Giai đo n ti p theo c a phân tích ho t đ ng tài chính là quá trình x lý thông tin
đã thu th p. Trong giai đo n này, ng i s d ng thông tin các góc đ nghiên c u,
ng d ng khác nhau ph c v m c tiêu phân tích đã đ t ra. X lý thông tin là quá trình
s p x p các thông tin theo nh ng m c tiêu nh t đ nh nh m tính toán, so sánh, gi i
thích, đánh giá, xác đ nh nguyên nhân c a các k t qu đã đ t đ
quá trình d đoán và quy t đ nh.

c nh m ph c v cho

1.2.2.3 Tính toán và phân tích
Sau khi đã thu th p đ c đ y đ nh ng tài li u c n thi t, v n d ng các ph ng
pháp phân tích phù h p, c n xác đ nh h th ng ch tiêu phân tích. B i vì, các ch tiêu là

s bi u hi n b ng con s c a quá trình và k t qu ho t đ ng trong s th ng nh t gi a
m t l ng và m t ch t. Các ch tiêu tính ra có th là s tuy t đ i, s bình quân, s
t ng đ i,… Các ch tiêu này, có th ph n ánh khái quát tình hình tài chính c a doanh
nghi p, ho c các ch tiêu ph n ánh ngu n v n và chính sách huy đ ng v n, các ch tiêu
ph n ánh tình hình và kh n ng thanh toán c a doanh nghi p,… ho c có th tính ra các
ch tiêu t ng h p, các ch tiêu chi ti t. Các ch tiêu này có th so sánh v i k ho ch,
các k kinh doanh tr c, ho c v i các tiêu chu n đ nh m c trong ngành, th m chí so
sánh v i tiêu chu n đ nh m c m t s n c tiên ti n trên th gi i.
Các ch tiêu trên có th đ c trình bày d i d ng bi u m u, bi u đ hay đ th ,
ho c có th b ng các ph ng trình kinh t ,… qua đó có th v n d ng các ph ng pháp
thích h p, giúp cho vi c đánh giá sâu s c th c tr ng tài chính c a doanh nghi p. ng
th i c ng là c s đ d báo, d đoán xu th phát tri n tài chính doanh nghi p.
1.2.2.4 D đoán và đ a ra quy t đ nh
Thu th p và x lý thông tin nh m chu n b nh ng ti n đ và đi u ki n c n thi t
đ ng i s d ng thông tin d đoán nhu c u và đ a ra các quy t đ nh ho t đ ng kinh
doanh. i v i ch doanh nghi p, phân tích ho t đ ng tài chính nh m đ a ra các quy t
đ nh liên quan t i m c tiêu ho t đ ng c a doanh nghi p là t ng tr ng, phát tri n, t i
7

Thang Long University Library


đa hoá l i nhu n, t i đa hoá doanh thu.

i v i cho vay và đ u t vào doanh nghi p

thì đ a ra các quy t đ nh v tài tr đ u t , đ i v i c p trên c a doanh nghi p thì đ a ra
các quy t đ nh qu n lý doanh nghi p.
1.3 Ph

ngăphápăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghi p
n m đ c m t cách đ y đ th c tr ng tài chính c ng nh tình hình s d ng

tài s n c a doanh nghi p, c n thi t ph i đi sâu xem xét các m i quan h và tình hình
bi n đ ng c a các kho n m c trong t ng báo cáo tài chính và gi a các báo cáo tài
chính v i nhau.
Vi c phân tích báo cáo tài chính th
ph

ng pháp phân tích ngang và ph

ng đ

c ti n hành b ng hai ph

ng pháp:

ng pháp phân tích d c báo cáo tài chính.

Phân tích ngang báo cáo tài chính là vi c so sánh đ i chi u tình hình bi n đ ng
c v s tuy t đ i và s t ng đ i trên t ng ch tiêu c a t ng báo cáo tài chính: phân
tích d c là vi c s d ng các quan h t l , các h s th hi n m i t ng quan gi a các
ch tiêu trong t ng báo cáo tài chính và gi a các báo cáo tài chính v i nhau đ rút ra
k t lu n.
C th , trong th c t ng

i ta th

ng s d ng các ph

ng pháp sau:

1.3.1 Ph ng pháp so sánh
Ph ng pháp so sánh đ c s d ng ph bi n nh t và là ph ng pháp ch y u
trong phân tích tài chính đ đánh k t qu , xác đ nh v trí và xu h ng bi n đ i c a ch
tiêu phân tích.
Có nhi u ph ng th c so sánh và s d ng ph ng th c nào là tu thu c vào m c
đích và yêu c u c a vi c phân tích.
- So sánh gi a s th c hi n k này v i s th c hi n k tr c đ th y rõ xu h ng
thay đ i v tài chính c a doanh nghi p, th y đ c tình hình tài chính đ
hay x u đi nh th nào đ có bi n pháp kh c ph c trong k t i.

c c i thi n

- So sánh gi a s th c hi n v i s k ho ch đ th y rõ m c đ ph n đ u c a
doanh nghi p.
- So sánh gi a s th c hi n k này v i m c trung bình c a ngành đ th y tình
hình tài chính doanh nghi p đang trong tình tr ng t t hay x u, đ c hay ch a đ c
so v i doanh nghi p cùng ngành.
- So sánh theo chi u d c đ th y đ c t tr ng c a t ng t ng s
m i b n báo
cáo và qua đó ch ra Ủ ngh a t

ng đ i c a các lo i các m c, t o đi u ki n thu n l i

cho vi c so sánh.
t

- So sánh theo chi u ngang đ th y đ c s bi n đ ng c v s tuy t đ i và s
ng đ i c a m t kho n m c nào đó qua các niên đ k toán liên ti p.

* Khi s d ng ph ng pháp so sánh ph i tuân th 2 đi u ki n sau:
- Ph i xác đ nh rõ “g c so sánh” và “k phân tích”
8


G c so sánh : đ

c ch n là g c th i gian ho c không gian.

K phân tích đ

c ch n là k báo cáo, k k ho ch.

G i g c so sánh là Y0, k phân tích là Y1 ta có công th c so sánh sau:

Y=
- Các ch tiêu so sánh (Ho c các tr s c a ch tiêu so sánh) ph i đ m b o tính
ch t có th so sánh đ c v i nhau. Mu n v y, chúng ph i th ng nh t v i nhau v n i
dung kinh t , v ph ng pháp tính toán, th i gian tính toán.
1.3.2 Ph ng pháp t l
Trong phân tích tài chính, các t l tài chính ch y u th ng đ c phân thành 4
nhóm chính. ó là: nhóm t l v kh n ng thanh toán, nhóm t l v kh n ng cân đ i
v n, nhóm t l v kh n ng ho t đ ng, nhóm t l v kh n ng sinh lãi. Nhìn chung,
m i quan tâm tr c h t c a các nhà phân tích tài chính là tình hình tài chính c a doanh
nghi p có lành m nh không? Li u doanh nghi p có kh n ng đáp ng đ c nh ng
kho n n đ n h n không? Nh ng tu theo m c đích phân tích tài chính mà nhà phân
tích tài chính chú tr ng nhi u h n đ n nhóm t l này hay nhóm t l khác. Ch ng h n,
các ch n ng n h n đ c bi t quan tâm đ n tình hình kh n ng thanh toán c a ng i
vay. Trong khi đó, các nhà đ u t dài h n quan tâm nhi u h n đ n kh n ng ho t đ ng
có lãi và hi u qu s n xu t kinh doanh. H c ng c n nghiên c u tình hình v kh n ng

thanh toán đ đánh giá kh n ng c a doanh nghi p đáp ng nhu c u chi tr hi n t i và
xem xét l i nhu n đ d tính kh n ng tr n cu i cùng c a doanh nghi p. Bên c nh
đó, h c ng chú tr ng t i t l cân đ i v n vì s thay đ i t l này s
k t i l i ích c a h .
1.3.3 Mô hình Dupont
Trong phân tích tài chính, ng

i ta th

nh h

ng đáng

ng v n d ng mô hình Dupont đ phân

tích m i liên h gi a các ch tiêu tài chính. Chính nh s phân tích m i liên k t gi a
các ch tiêu mà ng i ta có th phát hi n ra nh ng nhân t đã nh h ng đ n ch tiêu
phân tích theo m t trình t logic ch t ch . Ch ng h n, v n d ng mô hình Dupont phân
tích hi u qu kinh doanh trong m i liên h gi a các y u t đ u vào và k t qu đ u ra
c a doanh nghi p trong m t k kinh doanh nh t đ nh.
Chi phí đ u vào c a doanh nghi p có th là t ng tài s n, t ng chi phí s n xu t
kinh doanh chi ra trong k , v n ng n h n, v n dài h n, v n ch s h u,…
K t qu đ u ra c a doanh nghi p có th là doanh thu bán hàng và cung c p d ch
v , doanh thu thu n v bán hàng và cung c p d ch v , l i nhu n g p t bán hàng và
cung c p d ch v , l i nhu n thu n t ho t đ ng kinh doanh ho c t ng l i nhu n sau
thu thu nh p doanh nghi p,…
9

Thang Long University Library

Phân tích báo cáo tài chính d a vào mô hình Dupont có Ủ ngh a r t l n đ i v i
qu n tr doanh nghi p.

i u đó không ch đ

c bi u hi n

ch : Có th đánh giá hi u

qu kinh doanh m t cách sâu s c và toàn di n.
ng th i, đánh giá đ y đ và khách
quan đ n nh ng nhân t nh h ng đ n hi u qu kinh doanh c a doanh nghi p. T đó,
đ ra đ c h th ng các bi n pháp t m và xác th c nh m tang c ng công tác c i ti n
t ch c qu n lý doanh nghi p, góp ph n không ng ng nâng cao hi u qu kinh doanh
c a doanh nghi p các k kinh doanh ti p theo.
1.4 N i dung phân tích tình hình tài chính doanh nghi p
1.4.1 Phân tích tình hình tài s n – ngu n v n c a doanh nghi p
Phân tích khái quát tình hình tài s n là đánh giá tình hình t ng, gi m và bi n
đ ng k t c u c a tài s n c a doanh nghi p. Qua phân tích tình hình tài s n s cho th y
tài s n c a doanh nghi p nói chung, c a t ng kho n m c tài s n thay đ i nh th nào
gi a các n m? Doanh nghi p có đang đ u t m r ng s n xu t hay không? Tình tr ng
thi t b c a doanh nghi p nh th nào? Doanh nghi p có
không?...

đ ng ti n, hàng t n kho hay

Phân tích khái tình hình ngu n v n là đánh giá tình hình t ng, gi m, k t c u và
bi n đ ng k t c u c a ngu n v n c a doanh nghi p. Qua phân tích tình hình ngu n
v n s cho th y ngu n v n c a doanh nghi p nói chung, c a t ng kho n m c ngu n

v n thay đ i nh th nào gi a các n m? Công n c a doanh nghi p t ng, gi m thay
đ i nh th nào? C c u v n ch s h u bi n đ ng nh th nào?...
đi sâu vào phân tích tình hình tài s n – ngu n v n chúng ta s tìm hi u
phân tích k t c u tài chính c a doanh nghi p.

ph n

1.4.2 Phân tích k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p
đánh giá hi u qu ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p c n ph i quan tâm
đ n k t qu cu i cùng c a ho t đ ng kinh doanh đó là l i nhu n. L i nhu n là ch tiêu
ch t l ng đ đánh giá hi u qu kinh t c a các ho t đ ng c a công ty, nó là kho n
ti n chênh l ch gi a doanh thu và chi phí mà công ty b ra đ đ t đ c doanh thu đó
t ho t đ ng kinh doanh ch y u là xây d ng.
ti n hành phân tích các kho n m c trong báo cáo k t qu ho t đ ng kinh
doanh, ta ph i nghiên c u t ng kho n m c đ theo dõi s bi n đ ng c a nó. Các kho n
m c ch y u g m: doanh thu, chi phí, l i nhu n.
Phân tích tình hình doanh thu:
Doanh thu là m t ch tiêu quan tr ng vì doanh thu chính là c s đ xác đ nh s
thu ph i n p cho ngân sách Nhà n

c, là kho n đ bù đ p v n kinh doanh và chi phí

phát sinh trong quá trình ho t đ ng c a doanh nghi p, l i nhu n c a doanh nghi p
c ng đ c xác đ nh t doanh thu. Ch tiêu doanh thu nói lên tình hình kinh doanh c a
doanh nghi p, qua đó đ nh h ng s phát tri n kinh doanh trong t ng lai. Ngoài ra,
10


doanh thu là y u t kh ng đ nh s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p trên th
tr

ng

ng. Do đó vi c phân tích đ tìm ra nguyên nhân c a s t ng, gi m doanh thu trong

các k kinh doanh là r t quan tr ng.
Doanh thu ph thu c vào nhi u nhân t khác nhau, do đó đ có th khai thác ti m
n ng nh m t ng doanh thu, c n ti n hành phân tích th ng xuyên đ u đ n. Phân tích
tình hình doanh thu giúp cho nhà qu n lý th y đ c u, khuy t đi m trong quá trình
th c hi n doanh thu đ có th th y đ c nhân t làm t ng và nh ng nhân t làm gi m
doanh thu. T đó, h n ch , lo i b nh ng nhân t tiêu c c, đ y nhanh h n nh ng nhân
t tích c c, phát huy th m nh c a doanh nghi p nh m t ng doanh thu, nâng cao l i
nhu n.
Phân tích tình hình chi phí:
Chi phí là dòng ti n ra, dòng ti n ra trong t ng lai ho c phân b dòng ti n ra
trong quá kh xu t phát t các ho t đ ng kinh doanh đang di n ra trong doanh nghi p.
Nh c đ n chi phí c a doanh nghi p chúng ta có th ngh ngay đ n các ch tiêu
nh giá v n hàng bán, chi phí bán hàng, chi phí tài chính,…D a vào các s li u trên
báo cáo k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh ta có th d dàng tính toán đ c các
kho n chi phí c a doanh nghi p t đó tính toán đ c các ch tiêu, t tr ng c a chi phí
so v i doanh thu t đó có bi n pháp thay đ i, tìm các h ng gi i quy t đ phù h p v i
m c tiêu c a doanh nghi p là t i đa hóa l i nhu n t ng đ ng v i vi c t i u chi phí.
Doanh nghi p mu n t ng l i nhu n thì v n đ tr c tiên c n ph i quan tâm đ n là
doanh thu. Tuy nhiên, n u doanh nghi p ch quan tâm đ n doanh thu mà b qua chi
phí thì s là m t thi u sót l n. Y u t chi phí th hi n s hi u qu trong ho t đ ng s n
xu t, kinh doanh c a doanh nghi p. N u chi phí b ra quá l n ho c t c đ chi phí l n
h n t c đ doanh thu, ch ng t doanh nghi p s d ng ngu n l c không hi u qu .
Phân tích tình hình l i nhu n:
L i nhu n là ch tiêu t ng h p bi u hi n k t qu c a quá trình s n xu t kinh
doanh. Nó ph n ánh đ y đ các m t s l ng, ch t l ng ho t đ ng c a doanh nghi p,

ph n ánh k t qu vi c s d ng các y u t c b n s n xu t nh lao đ ng, v t t ,…
th y đ c th c ch t c a k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh là cao hay
th p, đòi h i sau m t k ho t đ ng s n xu t kinh doanh, doanh nghi p ph i ti n hành
phân tích m i quan h gi a t ng doanh thu và t ng chi phí và m c l i nhu n đ t đ c
c a doanh nghi p.
L i nhu n là c s đ tính ra các ch tiêu ch t l

ng khác, nh m đánh giá hi u

qu c a các quá trình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, đánh giá hi u qu s
d ng các y u t s n xu t vào ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p. M c đích cu i
cùng c a t t c các doanh nghi p là t o ra s n ph m v i giá thành th p nh t và mang
l i l i nhu n cao nh t cho doanh nghi p, t ng tích l y m r ng s n xu t, nâng cao đ i
11

Thang Long University Library


s ng cho ng

i lao đ ng. Ng

c l i, doanh nghi p kinh doanh thua l s d n đ n tình

hình tài chính c a doanh nghi p khó kh n, thi u kh n ng thanh toán, tình hình này
kéo dài doanh nghi p s b phá s n.
1.4.3 Phân tích các ch tiêu tài chính c a doanh nghi p
1.4.3.1 Ch tiêu đánh giá kh n ng thanh toán
Tình hình tài chính c a m t doanh nghi p đ c th hi n rõ nét qua kh n ng
thanh toán. N u doanh nghi p có kh n ng thanh toán cao thì tình hình tài chính s kh

quan và ng c l i. Do v y, khi đánh giá khái quát tình hình tài chính doanh nghi p
không th b qua vi c xem xét kh n ng thanh toán.
Ch tiêu này là th

c đo kh n ng có th tr n c a doanh nghi p khi các kho n

n đ n h n. Bao g m các ch tiêu:
- Kh n ng thanh toán ng n h n
Kh n ng thanh toán ng n h n=

à

n v tính: l n
Kh n ng thanh toán ng n h n cho bi t c m i đ ng n ng n h n s có bao nhiêu
đ ng tài s n ng n h n có kh n ng chuy n hóa thành ti n đ tr các kho n n đ n h n.
H s này có giá tr càng cao ch ng t kh n ng thanh toán n ng n h n c a
doanh nghi p càng l n. T l này cho phép hình dung ra chu kì ho t đ ng c a doanh
nghi p xem có hi u qu không, ho c kh n ng bi n s n ph m thành ti n m t có t t
không. N u doanh nghi p g p ph i r c r i trong v n đ đòi các kho n ph i thu ho c
th i gian thu h i ti n m t kéo dài, thì doanh nghi p r t d g p ph i r c r i v kh n ng
thanh kho n..
- Kh n ng thanh toán nhanh
H s thanh toán nhanh th hi n quan h gi a các lo i tài s n l u đ ng có kh
n ng chuy n nhanh thành ti n đ thanh toán các kho n n c n chi tr nhanh trong cùng
th i đi m. Hàng t n kho là tài s n khó hoán chuy n thành ti n nên hàng t n kho không
đ

c x p vào lo i tài s n l u đ ng có kh n ng chuy n nhanh thành ti n.
Kh n ng thanh toán nhanh=

à

à

n v tính: l n
Kh n ng thanh toán nhanh cho bi t m i đ ng n ng n h n s có bao nhiêu đ ng
tài s n ng n h n mà không bao g m hàng t n kho có kh n ng chuy n hóa thành ti n
đ tr các kho n n đ n h n.
T l này thông th ng n u l n h n 1 thì tình hình thanh toán c a doanh nghi p
t ng đ i kh quan, doanh nghi p có th đáp ng đ c yêu c u thanh toán nhanh. Tuy
nhiên, h s này quá l n l i gây tình tr ng m t cân đ i c a v n l u đ ng.
12


- Kh n ng thanh toán t c th i
à á

Kh n ng thanh toán t c th i=

đ

n v tính: l n
T s này ph n ánh 1 đ ng n ng n h n đ
và các kho n t ng đ ng ti n.

c đ m b o b ng bao nhiêu đ ng ti n

T s này th ng bi n đ ng t 0,5 đ n 1. Tuy nhiên, c ng gi ng nh tr ng h p
c a h s thanh toán ng n h n đ k t lu n giá tr c a h s thanh toán t c th i là t t
hay x u c n xét đ n đ c đi m và đi u ki n kinh doanh c a doanh nghi p. N u h s

này nh h n 0,5 thì doanh nghi p s g p khó kh n trong vi c thanh toán n .
1.4.3.2
Ch tiêu đánh giá kh n ngho t đ ng c a tài s n
Các ch s này đo l ng kh n ng qu n lý và t ch c c a doanh nghi p đ ng th i
cho th y tình hình s d ng tài s n c a Công ty t t hay x u.
- Vòng quay các kho n ph i thu
Vòng quay các kho n ph i thu =

á

à

n v tính: vòng
Ch tiêu này cho bi t m c đ h p lí c a s d các kho n ph i thu và hi u qu c a
vi c đi thu h i n . N u các kho n ph i thuđ c ph c h i nhanh thì s vòng luân
chuy n các kho n ph i thu s cao và doanh nghi p ít b chi m d ng v n. H s này
càng cao ch ng t t c đ thu h i các kho n ph i thu c a khách hàng càng nhanh. Tuy
nhiên n u h s này quá cao có th nh h ng đ n m c tiêu th vì h s này quá cao
đ ng ngh a v i kì h n thanh toán ng n, không h p d n khách mua hàng.
- K thu ti n bình quân
K thu ti n bình quân là ch tiêu ng

c c a vòng quay các kho n ph i thu, ph n

ánh s ngày c a m t vòng quay. Ch tiêu này đ

c s d ng đ đánh giá vi c qu n lý

các kho n ph i thu c a doanh nghi p, s ngày c a k thu ti n càng ng n thì doanh
nghi p càng không b chi m d ng v n lâu và s d ng kho n ph i thu c a doanh

nghi p là có hi u qu .
K thu ti n trung bình =

á

n v tính: ngày
Bình quân =
Trong phân tích tài chính, ch tiêu này đ c s d ng đ đánh giá kh n ng thu
h i v n trong thanh toán c a doanh nghi p. Các kho n ph i thu l n hay nh ph thu c
vào nhi u y u t :
13

Thang Long University Library


Tính ch t c a vi c doanh nghi p ch p nh n bán hàng ch u: M t s doanh nghi p
có chính sách m r ng bán ch u và ch p nh n kéo dài th i h n thanh toán h n các đ i
th c nh tranh đ phát tri n th tr ng.
Tình tr ng c a n n kinh t : Khi tình hình thu n l i các doanh nghi p có khuynh
h ng d dàng ch p nh n bán ch u và ng c l i. N u ch p nh n t ng th i gian bán
ch u cho khách hàng mà không t ng đ c m c tiêu th thì đó là d u hi u x u v tình
hình kinh doanh. Doanh nghi p c n ph i thay đ i chính sách tiêu th đ gi khách
hàng ho c nâng cao kh n ng c nh tranh c a s n ph m. Nh ng tình tr ng đó c ng có
th là do khách hàng g p khó kh n trong chi tr nh t là vào th i k kinh t suy thoái.
Tình hu ng đó gây khó kh n dây chuy n cho các doanh nghi p bán ch u.
Chính sách tín d ng và chi phí bán hàng ch u: khi lãi su t tín d ng c p cho các
doanh nghi p đ tài tr cho kinh doanh t ng, các doanh nghi p có xu h ng gi m th i
gian bán ch u vì n u ti p t c kéo dài th i h n s r t t n kém v chi phí tài chính.
Ngoài ra đ l n c a các kho n ph i thu còn ph thu c vào các kho n tr tr
c a doanh nghi p.

c

- Vòng quay hàng t n kho
D tr và t n kho th ng chi m t tr ng l n trong tài s n l u đ ng c a doanh
nghi p. Vì v y, m t m t ta ph i gi i h n m c d tr này m c t i u, m t khác t ng
vòng quay c a chúng. D tr là m t kho n đ u t c n thi t đ đ m b o tính liên t c
c a s n xu t và không b l c h i trong kinh doanh. Kho n đ u t này đ c gi i
phóng sau khi s n ph m đ c tiêu th .
Vòng quay hàng t n kho là m t ch tiêu khá quan tr ng đ đánh giá ho t đ ng
s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, nó đ c xác đ nh b ng công th c d i đây.
Vòng quay hàng t n kho =
H s này th

ng đ

á

à

á

à

n v tính: vòng
c so sánh qua các n m đ đánh giá n ng l c qu n tr

hàng t n kho là t t hay x u qua t ng n m. H s này l n cho th y t c đ quay vòng
c a hàng hóa trong kho là nhanh và ng c l i. C n l u Ủ, hàng t n kho mang đ m tính
ch t ngành ngh kinh doanh nên không ph i c m c t n kho th p là t t, m c t n kho

cao là x u.
H s vòng quay hàng t n kho càng cao càng cho th y doanh nghi p bán hàng
nhanh và hàng t n kho không b đ ng nhi u, có ngh a là doanh nghi p s ít r i ro
h n n u kho n m c hàng t n kho trong báo cáo tài chính có giá tr gi m qua các n m.
Tuy nhiên, h s này quá cao c ng không t t, vì nh v y có ngh a là l ng hàng d tr
trong kho không nhi u, n u nhu c u th tr ng t ng đ t ng t thì r t có kh n ng DN b
m t khách hàng và b đ i th c nh tranh giành th ph n. H n n a, d tr nguyên li u
14


v t li u đ u vào cho các khâu s n xu t không đ có th khi n dây chuy n s n xu t b
ng ng tr . Vì v y, h s vòng quay hàng t n kho c n ph i đ l n đ đ m b o m c đ
s n xu t và đáp ng nhu c u c a khách hàng.
có th đánh giá tình hình tài chính doanh nghi p, vi c xem xét ch tiêu hàng
t n kho c n đ c đánh giá bên c nh các ch tiêu khác nh l i nhu n, doanh thu, th i
gian quay vòng v n b ng ti n trung bình,… c ng nh nên đ
kinh t v mô và đi u ki n th c t c a t ng doanh nghi p.

c đ t trong đi u ki n

- Th i gian quay vòng hàng t n kho
Th i gian quay vòng hàng t n kho =

Ch tiêu này cho ta bi t trung bình k t

à

n v tính: ngày
khi doanh nghi p mua hàng đ n khi

bán đ c hàng m t bao nhiêu ngày. Th i gian luân chuy n hàng t n kho càng ng n
càng t t, đi u này ch ng t doanh nghi p không b t n đ ng hàng d n đ n thu h i v n
nhanh và không m t nhi u chi phí.
- Hi u su t s d ng t ng tài s n
T l này cho bi t m t đ ng tài s n đem l i bao nhiêu đ ng doanh thu. Nó c ng
th hi n s vòng quay trung bình c a toàn b v n c a doanh nghi p trong k báo cáo.
H s này làm rõ kh n ng t n d ng v n tri t đ vào s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p. Ch tiêu này càng cao ch ng t các tài s n v n đ ng nhanh, góp ph n t ng
doanh thu và làm t ng l i nhu n cho doanh nghi p. N u ch tiêu này th p ch ng t các
tài s n v n đ ng ch m, có th hàng t n kho, s n ph m d dang nhi u, làm cho doanh
thu c a doanh nghi p gi m. Tuy nhiên ch tiêu này ph thu c vào đ c đi m ngành
ngh kinh doanh , đ c đi m c th c a tài s n trong các doanh nghi p.
Hi u su t s d ng t ng tài s n =

à

n v tính: l n
- Hi u su t s d ng tài s n dài h n
Ch tiêu này cho bi t m t đ ng tài s n dài h n t o ra đ c bao nhiêu đ ng doanh
thu trong k . Tài s n dài h n đây đ c xác đ nh là giá tr còn l i t i th i đi m l p
báo cáo t c là b ng nguyên giá tài s n c đ nh tr đi hao mòn lu k .
Hi u su t s d ng tài s n dài h n=

à

à

n v tính: l n
Ch tiêu này càng cao ch ng t hi u qu s d ng tài s n dài h n c a doanh
nghi p là t t, đây chính là nh ng nhân t h p d n c a các nhà đ u t .

15

Thang Long University Library


1.4.3.3

Ch tiêu đánh giá c c u tài chính

- Ph n tích c c u tài s n:
+ T tr ng tài s n ng n h n :
T tr ng tài s n ng n h n =

à
à

n v tính: %
S bi n đ ng c a giá tr c ng nh k t c u các kho n m c trong tài s n ng n h n.
nh ng doanh nghi p khác nhau thì k t c u tài s n ng n h n c ng khác nhau. Vi c
nghiên c u k t c u tài s n ng n h n giúp xác đ nh tr ng đi m qu n lý tài s n ng n h n
t đó tìm ra bi n pháp nâng cao hi u qu s d ng tài s n trong t ng đi u ki n c th .
+ T tr ng tài s n dài h n :
Khi đánh giá s phân b c a TSDH ta d a vào t tr ng TSDH so v i t ng tài s n
đ phân tích.
T tr ng tài s n dài h n =

à

à
à

n v tính: %
T su t này ph n nh tình tr ng c s v t ch t k thu t nói chung và máy móc
thi t b nói riêng c a doanh nghi p. T tr ng càng cao càng t t, nó cho bi t n ng l c
s n xu t và xu h ng phát tri n lâu dài c a doanh nghi p. Tuy nhiên t tr ng này ph
thu c vào t ng ngành ngh kinh doanh c th .
Khi phân tích c c u tài s n, c n xem xét s bi n đ ng c a t ng kho n m c c
th , xem xét t tr ng m i lo i là cao hay th p trong t ng s tài s n. Qua đó đánh giá
tính h p lý c a s bi n đ i đ t đó có gi i pháp c th .
- Ph n tích c c u ngu n v n:
+ T tr ng n
T tr ng n =
n v tính: %
T su t này cho bi t s n mà doanh nghi p ph i tr cho các doanh nghi p khác
ho c cá nhân có liên quan đ n ho t đ ng kinh doanh. T su t này càng nh càng t t,
nó th hi n kh n ng t ch v v n c a doanh nghi p.
+ T tr ng v n ch s h u
T tr ng v n ch s h u =
n v tính: %
H s này ph n ánh v n ch s h u chi m bao nhiêu ph n tr m trong t ng ngu n
v n. Ch tiêu này càng cao càng th hi n kh n ng đ c l p cao v m t tài chính hay
16