ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG SỬ DỤNG VỐN LƯU ĐỘNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN QUE HÀN VIỆT ĐỨC

B GIÁO D C ÀO T O

TR

NGă

IăH CăTH NGăLONG
---o0o---

KHÓA LU N T T NGHI P
TÀI:

ÁNHăGIÁăTH C TR NG S D NG
V NL U
NG T I CÔNG TY C PH N
QUEăHÀNă I N VI Tă
C

SINH VIÊN TH C HI N : NGUY N TH MAI PH
MÃ SINH VIÊN

: A18031

CHUYÊN NGÀNH

: TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG

HÀăN Iăậ 2014

NG

B GIÁO D C ÀO T O

TR

NGă

IăH CăTH NGăLONG
---o0o---

KHÓA LU N T T NGHI P
TÀI:

ÁNHăGIÁăTH C TR NG S D NG
V NL U
NG T I CÔNG TY C PH N
QUEăHÀNă I N VI Tă
C

Giáoăviênăh

ng d n

: Phan H ng Giang

Sinh viên th c hi n

: Nguy n Th Mai Ph

Mã sinh viên

: A18031

Chuyên ngành

: Tài chính ậ Ngân hàng

HÀăN Iăậ 2014

Thang Long University Library

ng


L IăC Mă N
Tr c tiên, em xin chân thành c m n cô giáo Th.S Phan H ng Giang, ng i đư
tr c ti p h ng d n, t o đi u ki n cho em có c h i tìm hi u sâu h n nh ng ki n th c
trong l nh v c tài chính nói chung và nh ng v n đ liên quan đ n nâng cao hi u qu s
d ng v n l u đ ng nói riêng. B ng nh ng ki n th c chuyên môn sâu r ng cùng s
nhi t tình cô đư giúp em hoàn thành t t bài khóa lu n này.
Em xin chân thành c m n các th y cô trong tr ng, các cô chú trong ban lưnh
đ o Công ty cùng các anh ch trong phòng k toán Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t
c đư giúp đ em trong quá trình nghiên c u, tìm hi u th c t v a qua.
Cu i cùng, em xin c m n các thành viên trong gia đình, b n bè, nh ng ng
thân đư bên c nh, giúp đ và ng h em trong su t kho n th i gian qua.
Em xin chân thành c m n!
Sinh viên
Nguy n Th Mai Ph

ng

i


M CăL C
PH N M ă U
PH NăN IăDUNG
CH

NGă1.

LÝ LU N C

D NG V N L U

B NV

V NL U

NG VÀ HI U QU

S

NG C A DOANH NGHI P ..................................................1

1.1. V n l u đ ng c a doanh nghi p ...................................................................................... 1

1.1.1. Khái ni m vƠ đ c đi m v n l u đ ng trong doanh nghi p .............................1
1.1.2. Phân lo i v n l u đ ng .......................................................................................2
1.1.3. Ngu n hình thành v n l u đ ng ........................................................................4

1.1.4. Vai trò c a v n l u đ ng ....................................................................................5
1.1.5. K t c u v n l u đ ng ..........................................................................................6
1.1.6. Xác đ nh nhu c u v n l u đ ng .........................................................................7
1.2. N i dung qu n lý v n l u đ ng c a doanh nghi p ...................................................... 7

1.2.1. Chính sách qu n lý v n l u đ ng ......................................................................7
1.2.2. Qu n lý v n b ng ti n ........................................................................................9
1.2.3. Qu n lý các kho n ph i thu khách hàng ........................................................11
1.2.4. Qu n lỦ hƠng l u kho .......................................................................................11
1.3. Hi u qu s d ng v n l u đ ng c a doanh nghi p ................................................... 13

1.3.1. Khái ni m hi u qu s d ng v n l u đ ng trong doanh nghi p ..................13
1.3.2. Các ch tiêu đánh giá t ng h p ........................................................................14
1.3.3. Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng c a t ng b ph n c u thƠnh VL ......16
CH
C

NGă2.

TH C TR NG S

PH N QUE HÀN I N VI T

D NG V N L U

NG T I CÔNG TY

C .................................................................19

2.1. T ng quan v công ty c ph n Que hƠn đi n Vi t

c............................................. 19

2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty C ph n Que hƠn đi n Vi t
19

2.1.2. C c u t ch c c a Công ty C ph n Que hƠn đi n Vi t

c

c .....................20

2.1.3. Khái quát v ngành ngh kinh doanh c a Công ty C ph n Que hƠn đi n
Vi t c .............................................................................................................24
2.1.4. Quy trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh chung c a Công ty C ph n Que
hƠn đi n Vi t c .............................................................................................25
2.1.4.1. Mô t đ c đi m ho t đ ng s n xu t kinh doanh chung c a Công ty ........25
2.1.4.2. Mô t qui trình x lý ch ng t t i phòng k toán ......................................28

Thang Long University Library


2.2. Tình hình k t qu kinh doanh c a Công ty c ph n Que hƠn đi n Vi t

c ..... 29

2.3. Th c tr ng s d ng hi u qu v n l u đ ng c a Công ty c ph năQueăhƠnăđi n
Vi tă

c .............................................................................................................................. 34

2.3.1. C c u V n l u đ ng c a công ty c ph n Que hƠn đi n Vi t

c ............34

2.3.2. Qu n lý v n l u đ ng .......................................................................................47
2.3.3. Qu n lý tài s n ..................................................................................................50
2.3.5. Qu n lý n .........................................................................................................55
2.3.6. Kh n ng thanh toán. .......................................................................................57
2.3.7. Kh n ng sinh l i ..............................................................................................58
2.4.

ánh giá th c tr ng hi u qu s d ng v n l u đ ng t i Công ty c ph n Que
hƠn đi n Vi t c. ............................................................................................................ 60

2.4.1. Nh ng k t qu đ t đ

c...................................................................................60

2.4.2. M t s h n ch t i Công ty ..............................................................................62
2.5. Gi i pháp nâng cao hi u qu s d ng v n l u đ ng t i công ty C ph n Que hàn
đi n Vi t

c ..................................................................................................................... 64

2.5.1. M c đích c a vi c nghiên c u gi i pháp nâng cao hi u qu s d ng v n l u
đ ng t i Công ty c ph n Que hƠn đi n Vi t c .........................................64
2.5.2.

nh h

ng kinh doanh c a công ty trong giai đo n 2011 - 2015 ...............65

2.5.3. Các gi i pháp nâng cao hi u qu s d ng v n l u đ ng t i Công ty C ph n
Que hƠn đi n Vi t c .......................................................................................65
2.6. Khuy n ngh ...................................................................................................................... 70
K T LU N
DANHăM CăTÀIăLI UăTHAMăKH O


DANH M CăVI TăT T
KỦăhi uăvi tăt t

Tênăđ yăđ

CKPT

Các kho n ph i thu

DN

Doanh nghi p

NVDH

Ngu n v n dài h n

NVNH

Ngu n v n ng n h n

NVKD

Ngu n v n kinh doanh

TNHH

Trách nhi m h u h n

TSC

Tài s n c đ nh

TSL

Tài s n l u đ ng

TSNH

Tài s n ng n h n

TNDN

Thu nh p doanh nghi p

VND

Vi t Nam đ ng

VL

V n l u đ ng

SXKD

S n xu t kinh doanh

Thang Long University Library


DANHăM CăB NGăBI U,ăHÌNHăV ,ăS ă

,ăCỌNGăTH C

S đ 1.1. Các hình thái bi u hi n c a v n l u đ ng ......................................................2
S đ 2.1. C c u t ch c c a Công ty C ph n que hàn đi n Vi t

c......................21

S đ 2.2. Quy trình s n xu t kinh doanh chung ..........................................................25
S đ 2.3. Quy trình x lý ch ng t t i phòng tài chính k toán ..................................28
Hình 1.1. Mô hình m c d tr ti n m t t i u .............................................................10
Hình 1.2. Mô hình EOQ trong qu n lý hàng l u kho ...................................................13
Hình 2.1. Doanh thu c a Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t

c n m 2011 - 2013 .......... 31

Hình 2.2. L i nhu n sau thu c a Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t
c n m
2011 - 2013....................................................................................................... 32

Hình 2.3. C c u Tài s n c a Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t
Hình 2.4. C

c .......................38

c u tài s n ng n h n Công t y c ph n Que hàn đi n Vi t

c

n m 2011 - 2013 ........................................................................................ 41
Hình 2.5. Quy mô ngu n v n c a Công ty c

ph n Que hàn đi n Vi t

c

n m 2011 - 2013 ........................................................................................ 43
Hình 2.6. C c u ngu n v n c a Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t
c
n m 2011 - 2013 ..................................................................................... 44
Hình 2.7. Quy mô ngu n v n ng n h n Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t
c
n m 2011 - 2013 ............................................................................................... 46
Hình 2.8. Mô hình qu n lý v n l u đ ng ......................................................................47
B ng 2.1. Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh n m 2011 - 2013 ............................29
B ng 2.2. B ng cân đ i k toán .....................................................................................35
B ng 2.3. C c u tài s n ng n h n c a Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t
c
n m 2011 - 2013 .................................................................................................. 40
B ng 2.4. C c u ngu n v n ng n h n c a Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t

c
n m 2011 – 2013 .................................................................................................. 45
B ng 2.5. Ch tiêu đánh giá kh n ng thu n c a Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t c
n m 2011 - 2013 ........................................................................................................................... 50
B ng 2.6. Ch tiêu v quay vòng hàng t n kho c a Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t

c

n m 2011 - 2013 ........................................................................................................................... 51
B ng 2.7. Ch tiêu đánh giá kh n ng tr n c a Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t
c
n m 2011 - 2013 .............................................................................................................52
B ng 2.8. Th i gian quay vòng ti n c a Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t

c

n m 2011 - 2013 ...........................................................................................................53


B ng 2.9. Hi u qu s d ng v n l u đ ng c a Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t
c
n m 2011 - 2013 .................................................................................................... 53
B ng 2.10. M c đ t ch tài chính c a Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t

c

n m 2011 - 2013 ................................................................................................... 55
B ng 2.11. S l n thu nh p trên lưi vay c a Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t
c
n m 2011 - 2013 ............................................................................................................56

B ng 2.12. Ch tiêu kh n ng thanh toán c a Công ty C ph n Que hàn đi n Vi t
c
n m 2011 - 2013 ............................................................................................................57
B ng 2.13. Ch tiêu kh n ng sinh l i c a Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t
c
n m 2011 - 2013 ............................................................................................................59

Thang Long University Library


PH N M ă

U

1. Tínhăc păthi tăc aăđ ătƠiănghiênăc u
Nhi u nhà phân tích tài chính đư ví v n l u đ ng c a doanh nghi p nh dòng
máu tu n hoàn trong c th con ng i. V n l u đ ng đ c ví nh v y có l b i s
t ng đ ng v tính tu n hoàn và s c n thi t c a v n l u đ ng đ i v i “c th ” doanh
nghi p. Trong n n kinh t th tr ng, m t doanh nghiêp mu n ho t đ ng thì không th
không có v n. V n c a doanh nghi p nói chung và v n l u đ ng nói riêng có m t
trong m i khâu ho t đ ng c a doanh nghi p t : D tr , s n xu t đ n l u thông. V n
l u đ ng giúp cho doanh nghi p t n t i và ho t đ ng đ

c tr n tru.

Thay đ i v n l u đ ng c a doanh nghi p s nh h ng tr c ti p đ n lu ng ti n
c a doanh nghi p.
i v i doanh nghi p Vi t Nam, s không th a n u các nhà đ u t
xem xét đ n hi u qu qu n lý v n l u đ ng. M t doanh nghi p có th đ a ra con s
doanh thu r t t t, giá tr tài s n l n, qui mô v n đ s … Nh ng nh ng con s này ch a

đ đ đ m b o tình hình tài chính t t c a doanh nghi p. Ti n c a doanh nghi p có th
đ ng trong khâu d tr ho c l u thông, và r t có th doanh nghi p m t kh n ng thanh
toán do không thu h i đ c công n t khách hàng…. Vì v y xem xét m t cách th n
tr ng ch s tài chính c a doanh nghi p trong đó có các ch s v qu n lý v n l u đ ng
là r t quan tr ng đ i v i b t c m t nhà đ u t nào.
Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t

c không n m ngoài vòng xoáy đó. Trong

quá trình th c t p t i Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t
c, tôi nh n th y đây là m t
v n đ th c s n i c m và r t c n thi t Công ty, n i có t tr ng v n l u đ ng l n v i
nhi u ho t đ ng s n xu t quy mô l n, ph c t p, v n đ nâng cao hi u qu s d ng v n
l u đ ng đang là m t ch đ mà Công ty r t quan tâm. Nh n th c đ c t m quan tr ng
c a v n l u đ ng trong s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p cùng v i nh ng ki n
th c đ c h c, th i gian th c t p t i công ty c ph n Que hàn đi n Vi t
c nên tôi
l a ch n đ tài: " ánh giá th c tr ng s d ng v n l u đ ng t i công ty c ph n Que
hàn đi n Vi t

c".

2. L chăs ănghiênăc u
ánh giá th c tr ng và nh n d ng nguyên nhân nh h

ng đ n hi u qu s d ng

v n nói chung và hi u qu s d ng v n l u đ ng nói riêng là đ tài không ch đ

c

các nhà lưnh đ o c a m i doanh nghi p quan tâm. T i Công ty c ph n Que hàn đi n
Vi t
c đây c ng là đ tài đ c nhi u b n sinh viên nghiên c u.
Tác gi Ngô Kim Ph ng, sinh viên khoa Qu n tri kinh doanh tr ng i h c
Th ng M i đư nghiên c u đ tài trong giai đo n 2009 – 2011 và tác gi Nguy n Th
Minh Th o, sinh viên khoa Tài chính – Ngân hàng tr ng i h c Kinh t Qu c dân
đư nghiên c u đ tài trong giai đo n 2010 – 2012. Qua quá trình nghiên c u, các tác


gi đư phân tích và ch ra s quan tr ng c a v n l u đ ng đ i v i Công ty đ ng th i
nêu đ c th c tr ng s d ng v n l u đ ng t i công ty trong giai đo n nghiên c u, v n
l u đ ng luôn chi m t tr ng l n trong t ng ngu n v n bên c nh đó là nh n d ng m t
s nguyên nhân d n đ n th c tr ng trên. Trong n m 2013, tình hình s d ng v n t i
Công ty đư đ c c i thi n nh ng ch a đáng k . Vì v y, tôi mu n ti p t c nghiên c u
đ đánh giá th c tr ng s d ng v n l u đ ng t i Công ty hi n t i và đ n n m 2015.
3. M cătiêuănghiênăc u
ánh giá th c tr ng s d ng v n l u đ ng c a công ty c ph n Que hàn đi n
Vi t

c.

4. Ph măviănghiênăc uă
 V không gian: Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t

c.

 V th i gian: T n m 2011 cho đ n h t n m 2013.
B c tranh chung v kinh t Vi t Nam n m 2013 đ c đánh giá là v n còn nh ng
m ng sáng t i đan xen l n l n, m c dù kinh t đ c xem là “ch m đáy” nh ng rõ ràng

nh ng d u hi u tích c c c ng đư b t đ u xu t hi n, h n đó s là nh ng ti n đ đ n m
2014, kinh t Vi t Nam s có nh ng b c chuy n mình, dù ít dù nhi u. T i Công ty c
ph n Que hàn đi n Vi t
c, tình hình tài chính c a Công ty n m 2013 c ng có nh ng
chuy n bi n tích c c so v i hai n m tr

c đó.

 V n i dung: ánh giá th c tr ng hi u qu s d ng v n l u đ ng t i Công ty
c ph n Que hàn đi n Vi t
c.
5. M uăkh oăsátă
Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t

c.

6. Cơuăh iănghiênăc uă
Th c tr ng s d ng v n l u đ ng t i Công ty c ph n Que hàn đi n Vi t
n m 2011 – 2013 nh th nào?

c

7. Gi ăthuy tănghiênăc u
Tình tr ng s d ng v n l u đ ng trong giai đo n 2010 – 2013 c a Công ty c
ph n Que hàn đi n Vi t
c có lúc g p khó kh n v tài chính, ngu n v n l u đ ng
phân b ch a h p lý d n t i ng ng tr trong ho t đ ng kinh doanh.
8. Ph

ngăphápănghiênăc uă

 Ph

ng pháp nghiên c u tài li u (internet, báo, giáo trình...)

 Ph

ng pháp ph ng v n tr c ti p nhân viên t i phòng Tài chính k toán.

Thang Long University Library


9. K tăc uăkhóaălu n
Ngoài ph n m đ u, k t lu n và tài li u tham kh o,
t t nghi p g m hai ch

ph n n i dung khóa lu n

ng:

Ch ng 1: Lý lu n chung v v n l u đ ng và nâng cao hi u qu s d ng v n l u
đ ng t i doanh nghi p.
Ch

ng 2: Th c tr ng hi u qu s d ng v n l u đ ng t i công ty c ph n Que

hàn đi n Vi t

c.

CH

NGă1. LÝ LU N C B N V V N L U
NG VÀ HI U QU
D NG V N L U
NG C A DOANH NGHI P

S

1.1. V n l u đ ng c a doanh nghi p
1.1.1. Khái ni m vƠ đ c đi m v n l u đ ng trong doanh nghi p
Kháiăni m v năl uăđ ng
ti n hành b t k m t quá trình s n xu t kinh doanh nào c ng c n ph i có v n.
V n là đi u ki n tiên quy t, có ý ngh a quy t đ nh t i các b c ti p theo c a quá trình
kinh doanh. Doanh nghi p s dùng v n này đ mua s m các y u t c a quá trình s n
xu t kinh doanh nh s c lao đ ng, đ i t ng lao đ ng và t li u lao đ ng.
V n l u đ ng là m t y u t quan tr ng g n li n v i toàn b quá trình s n xu t
kinh doanh (SXKD) c a doanh nghi p. Có th khái quát r ng: V n l u đ ng là giá tr
nh ng tài s n l u đ ng mà doanh nghi p đã đ u t vào quá trình s n xu t kinh doanh,
đó là s v n b ng ti n ng ra đ mua s m các tài s n l u đ ng s n xu t và các tài s n
l u đ ng l u thông nh m đ m b o cho quá trình tái s n xu t c a doanh nghi p đ c
th c hi n th

ng xuyên, liên t c.1

căđi m v năl uăđ ng
V i s đ c a K. Marx, T – H – SX - ... -H’ – T’ (v i T là ti n, H là hàng hóa và
SX là s n xu t) thì v n có m t t t c trong toàn b quá trình, t nguyên li u đ u vào
đ n các quá trình s n xu t, kinh doanh ti p theo c a doanh nghi p đ t o ra l i nhu n.

V n là công c đ duy trì s n xu t, đ i m i công ngh , m r ng s n xu t và nâng cao
ch t l

ng s n ph m, t ng vi c làm, t ng thu nh p cho ng

nghi p t ng c

i lao đ ng, giúp doanh

ng kh n ng c nh tranh, nâng cao hi u qu kinh doanh…

Th c t , v n luôn v n đ ng đ sinh l i, v n là bi u hi n b ng ti n nh ng ti n ch
là d ng ti m n ng c a v n, đ bi n thành v n thì ti n đó ph i đ a vào ho t đ ng kinh
doanh đ ki m l i. Bên c nh đó v n có giá tr v m t th i gian và ph i đ c tích t t i
m t l ng nh t đ nh thì m i có th phát huy tác d ng. Doanh nghi p không ch khai
thác h t ti m n ng v n c a mình mà còn ph i tìm cách thu hút ngu n v n t bên ngoài
nh vay trong n c, vay n c ngoài, phát hành c phi u, trái phi u, liên doanh, liên
k t v i các doanh nghi p khác đ t ng v n cho doanh nghi p. V n bao g m v n l u
đ ng và v n c đ nh.
Qua m t chu k s n xu t, kinh doanh v n l u đ ng chuy n hoá thành nhi u hình
thái khác nhau.
u tiên khi tham gia vào quá trình s n xu t v n l u đ ng th hi n

Nguy n Ng c Quang (2008), V n c đ nh và v n l u đ ng – Tài chính doanh nghi p, H c vi n Tài chính,
Hà N i
1

1

Thang Long University Library

d i tr ng thái s khai c a mình là ti n t , qua các giai đo n nó d n chuy n thành các
s n ph m d dang hay bán thành ph m. Giai đo n cu i cùng c a quá trình s n xu t
kinh doanh v n l u đ ng đ

c chuy n hoá vào thành ph m. Khi s n ph m này đ

c

bán trên th tr ng s thu v ti n t hay hình thái ban đ u c a v n l u đ ng. Chúng ta
có th mô t trong chu trình sau:
Mua v t t
V n b ng ti n

S n xu t
V n d tr SX

V n trong SX
s n ph m

Hàng hoá
Tiêu th

S đ 1.1. Các hình thái bi u hi n c a v n l u đ ng
Quá trình s n xu t kinh doanh v n l u đ ng c a các doanh nghi p không ng ng
v n đ ng qua các giai đo n c a chu k : D tr , s n xu t và l u thông. Vì v y V n l u
đ ng có hai đ c đi m c b n:
V n l u đ ng tham gia vào m t chu k s n xu t kinh doanh. Giá tr c a nó
chuy n h t m t l n đ c u thành nên giá tr s n ph m. Khi k t thúc quá trình s n xu t

kinh doanh v n l u đ ng đ c thu h i.
Qua m i giai đo n c a chu k kinh doanh v n l u đ ng th ng xuyên thay đ i
hình thái bi u hi n, t hình thái v n ti n t ban đ u chuyy n sang v n v t t hàng hoá
d tr và v n s n xu t, r i cu i cùng l i tr v hình thái v n ti n t . Sau m i chu k tái
s n xu t, v n l u đ ng hoàn thành m t vòng chu chuy n. Vòng quay này càng nhanh
thì doanh thu càng cao và gi m đ
doanh nghi p.

c chi phí s d ng v n, làm t ng thu nh p cho

i u khác bi t l n nh t gi a v n l u đ ng và v n c đ nh là: V n c đ nh chuy n
d n giá tr c a nó vào s n ph m thông qua m c kh u hao, còn v n l u đ ng chuy n
toàn b giá tr c a nó vào giá tr s n ph m theo chu k s n xu t, kinh doanh.
1.1.2. Phân lo i v n l u đ ng
D a theo các tiêu th c khác nhau có th phân chia v n l u đ ng thành các lo i
khác nhau. Thông th

ng có m t s cách phân lo i ch y u sau:

 D a theo hình thái bi u hi n và kh n ng hoán t c a v n
 V n v t t hàng hoá
 V n b ng ti n: Ti n m t, ti n g i ngân hàng,...
 D a theo vai trò c a v n l u đ ng đ i v i quá trình s n xu t kinh doanh.
2


 V n l u đ ng n m trong khâu d tr g m:
 V t li u chính là giá tr các lo i v t li u dùng đ d tr , s n xu t mà khi
tham gia vào s n xu t chúng c u thành lên th c th c a s n ph m.
 V t li u ph là các lo i v t li u không c u thành lên th c th s n ph m

mà chúng k t h p v i v t li u chính đ thay đ i màu s c, mùi v , hình
dáng bên ngoài c a s n ph m hay giúp t o đi u ki n cho quá trình s n
xu t đ c di n ra bình th ng.
 Ph tùng thay th là giá tr các lo i v t t dùng đ thay th , s a ch a
các tài s n c đ nh dùng cho ho t đ ng SXKD.
 Bao bì đóng gói là giá tr các v t t khi tham gia vào quá trình s n xu t
nó c u thành bao bì b o qu n s n ph m.
 Công c d ng c nh là giá tr các công c , d ng c không ph i là tài
s n c đ nh nh ng v n dùng cho ho t đ ng SXKD.
Lo i v n này c n thi t đ đ m b o s n xu t c a doanh nghi p đ
liên t c.

c ti n hành

 V n l u đ ng n m trong khâu s n xu t g m:
 Giá tr s n ph m d dang đ c th hi n b ng ti n các chi phí SXKD đư
b ra cho các s n ph m d dang trong quá trình SXKD.
 Bán thành ph m là s n ph m v n ch a hoàn thành song v n có th đem
đi tiêu th .
Lo i v n này đ

c dùng cho quá trình s n xu t kinh doanh, đ m b o cho quá

trình ho t đ ng kinh doanh c a các b ph n đ

c liên t c, h p lý.

 V n l u đ ng n m trong khâu l u thông g m:
 Giá tr thành ph m là giá tr các s n ph m đư đ
tiêu chu n đ c nh p kho.

c s n su t xong và đ

 V n b ng ti n g m ti n m t, ti n g i ngân hàng và ti n đang chuy n.
 V n trong khâu thanh toán nh các kho n ph i thu, các kho n ng
tr c.
Lo i v n này dùng đ d tr s n ph m, b o đ m cho tiêu th th

ng xuyên, đ u

đ n theo nhu c u c a khách hàng.
Vi c phân lo i v n l u đ ng theo hình th c này giúp cho vi c xem xét đánh giá
tình hình phân b c a v n l u đ ng trong t ng khâu c a quá trình chu chuy n v n l u
đ ng. Thông qua đó, nhà qu n lý s có nh ng bi n pháp thích h p nh m t o ra m t k t
3

Thang Long University Library


c u v n l u đ ng h p lý, t ng t c đ luân chuy n v n l u đ ng, nâng cao hi u qu s
d ng v n l u đ ng.
1.1.3. Ngu n hình thành v n l u đ ng
 Vay ng n h n: vay ng n h n ngân hàng; phát hành th

ng phi u, c phi u...

 V n ch s h u
ti n hành ho t đ ng s n xu t kinh doanh, bên c nh VC thì doanh nghi p c n
ph i có m t l ng VL th ng xuyên c n thi t. VL đ
khác nhau, sau đây là m t s ngu n ch y u:

c hình thành t nhi u ngu n

 C n c theo th i gian huy đ ng và s d ng v n.
 Các ngu n VL
đ

doanh nghi p đ

c quy n s d ng trong kho ng th i gian có

dài ng n khác nhau và chúng ta có th chia chúng thành ngu n

VL

th

ng xuyên và ngu n VL t m th i.

 Ngu n VL

th

ng xuyên: Là ngu n v n có tính ch t n đ nh nh m hình

nên TSC th ng xuyên c n thi t. TSL th ng xuyên c n thi t này bao
g m các kho n d tr v nguyên v t li u, s n ph m d dang, thành ph m.
Ngu n VL

th

ng xuyên càng l n doanh nghi p càng ch đ ng trong t

ch c, đ m b o v n cho doanh nghi p. Ngu n VL
th i đi m đ
Ngu n VL
th

ng xuyên

th

ng xuyên t i m t

c xác đ nh nh sau:
=

T ng ngu n v n
th

ng xuyên

-

T ng giá tr còn l i
c a TSC

Trong đó:
Ngu n v n
th ng xuyên

=

Ngu n v n
ch s h u

+

N dài h n

Ngu n v n th ng xuyên c a doanh nghi p là m t ngu n v n n đinh và v ng
ch c. Ngu n v n này cho phép doanh nghi p luôn ch đ ng cung c p k p th i đ y đ
VL c n thi t cho nhu c u s n xu t kinh doanh c a doanh ngi p.
Trong m i doanh nghi p, t ng ng v i quy mô s n xu t kinh doanh và quy
trình công ngh thích h p đòi h i ph i có m t l ng VL th ng xuyên, c n thi t
m c nh t đ nh. Nh v y, m i doanh nghi p sau khi xác đ nh nhu c u VL th ng
xuyên c n thi t thì v n đ quan tr ng đ t ra là c n huy đ ng và t o l p ngu n v n này
đ ho t đ ng SXKD đ c di n ra thu n l i và đ t hi u qu cao.
4


 Ngu n VL t m th i: Là ngu n v n có tính ch t ng n h n (d i m t n m),
ch y u đ đáp ng nhu c u có tính ch t t m th i v VL phát sinh trong
quá trình s n xu t kinh doanh c a doanh ngi p. Ngu n v n này bao g m:
Các kho n vay ng n h n, vay ng n h n, các kho n ph i tr cho ng i bán,
các kho n ph i tr , ph i n p cho NSNN, các kho n ph i tr khác.
Trong quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh, nhu c u VL
t ng quý có th l n h n kh n ng cung ng c a ngu n VL th
doanh ngi p c n ph i huy đ ng v n và s d ng ngu n v n t m th
c u VL phát sinh có tính ch t b t th ng trong quá trình ho t đ

doanh.

cho t ng tháng,
ng xuyên. Do đó
i đ đáp ng nhu
ng s n xu t kinh

Ngu n v n t m th i ph thu c vào nh ng nhu c u có tính ch t t m th i phát
sinh do nhi u nguyên nhân khác nhau nh : c n thêm v t t d tr , c n v n đ đ y
m nh quá trình tiêu th hàng hoá b đ ng ch a tiêu th đ c…
T nh ng phân tích trên có th th y: Ngu n VL c a doanh nghi p đ c hình
thành t ngu n v n bên trong và ngu n v n bên ngoài doanh nghi p.V n đó có th đc s d ng cho nhu c u VL dài ngày ho c ng n ngày. Doanh nghi p d a vào kh
n ng cung ng, s n xu t khác nhau c a các ngu n v n đ t đó có k ho ch huy đ ng
và s d ng v n h p lý.
1.1.4. Vai trò c a v n l u đ ng
 V n u đ ng là đi u ki n c n thi t c a ho t đ ng s n xu t kinh doanh.
ti n
hành ho t đ ng s n xu t kinh doanh, ngoài tài s n c đ nh nh máy móc, thi t
b , v n phòng, x ng s n xu t…doanh nghi p còn c n nguyên v t li u, lao
đ ng… Ngoài ra v n l u đ ng còn đ m b o cho quá trình tái s n xu t c a
doanh nghi p đ c ti n hành th ng xuyên, liên t c.
 V n l u đ ng quy t đ nh quy mô ho t đ ng c a doanh nghi p. Trong n n kinh
t th tr ng doanh nghi p hoàn toàn t ch trong vi c s d ng v n nên khi
mu n m r ng quy mô c a doanh nghi p ph i huy đ ng m t l ng v n nh t
đ nh đ đ u t ít nh t là đ đ d tr v t t hàng hóa đ m b o quá trình s n
xu t kinh doanh. Bên c nh đó, v n l u đ ng còn giúp cho doanh nghi p ch p
đ c th i c kinh doanh và t o l i th c nh tranh cho doanh nghi p.
 V n l u đ ng là th c đo hi u qu kh n ng tài chính ng n h n c a doanh
nghi p, giúp doanh nghi p đánh giá m t cách chính xác kh n ng tài chính,
hi u qu s d ng v n đ t đó có gi i pháp đi u ch nh h p lý.

5

Thang Long University Library


 V n l u đ ng là công c ph n ánh và đánh giá quá trình v n đ ng c a nguyên,
nhiên, v t li u. T c là ph n ánh k p th i và ki m tra đ m b o quá trình mua
s m, d tr s n xu t, tiêu th c a doanh nghi p.
 V n l u đ ng là b ph n ch y u c u thành nên giá thành s n ph m. Do đó
v n l u đ ng đóng vai trò quy t đ nh trong vi c tính giá c s n ph m, d ch v .
1.1.5. K t c u v n l u đ ng
 V n b ng ti n: g m ti n g i ngân hàng, ti n m t t i qu , ti n đang chuy n.
các n c phát tri n th tr ng ch ng khoán thì ch ng khoán ng n h n c ng
đ c x p vào kho n m c này. V n b ng ti n đ c s d ng đ tr l ng cho
công nhân, mua s m nguyên v t li u, mua tài s n c đ nh, tr ti n thu ,
tr n …
Ti n m t trong các doanh nghi p th

ng không có kh n ng sinh l i cao. Tuy

nhiên, trong ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p vi c gi ti n m t là c n thi t. Khi
doanh nghi p gi đ l ng ti n m t c n thi t thì doanh nghi p không b lưng phí v n
ti n m t, v a có đ c l i th trong kinh doanh
 Các kho n ph i thu: C nh tranh là c ch c a n n kinh t th tr ng. Các
doanh nghi p mu n đ ng v ng trong c ch c nh tranh c n ph i n l c v n
d ng các chi n l c c nh tranh đa d ng, t c nh tranh giá đ n c nh tranh phi
giá c nh hình th c qu ng cáo, các d ch v tr c, trong và sau khâu bán
hàng. Mua bán ch u c ng là hình th c c nh tranh khá ph bi n và có ý ngh a
quan tr ng v i các doanh nghi p.

 Hàng t n kho: Trong quá trình s n xu t, vi c tiêu hao đ i t

ng lao đ ng di n

ra th ng xuyên liên t c, nh ng vi c cung ng nguyên v t li u thì đòi h i ph i
cách quưng, m i l n ch mua vào m t l ng nh t đ nh. Do đó, doanh nghi p
ph i th ng xuyên có m t l ng l n nguyên v t li u, nhiên li u… n m trong
quá trình d tr , hình thành nên kho n m c v n d tr . V n d tr là bi u
hi n b ng ti n c a nguyên v t li u chính, nguyên v t li u ph , nhiên li u, bán
thành ph m, bao bì, v t li u bao bì… Lo i v n này th
tr ng t ng đ i trong v n l u đ ng.

ng xuyên chi m t

Trong các doanh nghi p khác nhau thì k t c u v n l u đ ng c ng không gi ng
nhau. Vi c phân tích k t c u v n l u đ ng c a doanh nghi p theo các tiêu th c phân
lo i khác nhau s giúp doanh nghi p hi u rõ h n nh ng đ c đi m riêng v s v n l u
đ ng mà mình đang qu n lý và s d ng. T đó xác đ nh đúng các tr ng đi m và bi n
pháp qu n lý v n l u đ ng có hi u qu h n phù h p v i đi u ki n c th c a doanh
nghi p.
6


1.1.6. Xác đ nh nhu c u v n l u đ ng
 Nhu c u v n l u đ ng
Nhu c u v n l u đ ng c a doanh nghi p th hi n s v n ti n t c n thi t doanh
nghi p ph i tr c ti p ng ra đ hình thành m t l ng d tr hàng t n kho và kho n
cho khách hàng n sau khi đư s d ng kho n tín d ng c a nhà cung c p.
 Ph

ng pháp xác đ nh nhu c u v n l u đ ng

 Ph

ng pháp tr c ti p:

C n c vào các yêu t nh h ng tr c ti p đ n l ng v n l u đ ng doanh nghi p
ph i ng ra đ xác đ nh nhu c u v n l u đ ng th ng xuyên. N i dung c th c a
ph ng pháp này là: Xác đ nh nhu c u v n đ d tr hàng t n kho c n thi t cho ho t
đ ng kinh doanh c a doanh nghi p; Xác đ nh chính sách tiêu th s n ph m và kho n
tín d ng cung c p cho khách hàng; Xác đ nh các kho n n ph i tr cho nhà cung c p;
T ng h p xác đ nh nhu c u v n l u đ ng c a doanh nghi p.
Ph ng pháp này giúp xác đ nh nhu c u v n l u đ ng khá chính xác và sát v i
th c t nh ng nó h n ch do vi c tính toán t ng đ i ph c t p, kh i l ng tính toán
nhi u, m t th i gian nên ít đ
 Ph
 Tr

c áp d ng.

ng pháp gián ti p:
ng h p 1: D a vào kinh nghi m th c t c a các doanh nghi p cùng

lo i trong ngành, c th là d a vào h s v n l u đ ng tính theo doanh thu
đ

c rút ra t th c t ho t đ ng c a các doanh nghi p cùng lo i trong

ngành. Trên c s xem xét quy mô kinh doanh d ki n theo doanh thu c a
doanh nghi p mình đ rút ra nhu c u v n l u đ ng c n thi t.

 Tr ng h p 2: D a vào tình hình th c t s d ng v n l u đ ng th i k
v a qua c a doanh nghi p đ xác đ nh nhu c u v n l u đ ng cho các th i
k ti p theo. N i dung ch y u c a ph ng pháp này là d a vào m i quan
h gi a các y u t h p thành v n l u đ ng v i doanh thu thu n c a k
v a qua đ xác đ nh t l chu n nhu c u v n l u đ ng tính theo doanh thu,
t đó xác đ nh nhu c u v n l u đ ng cho doanh nghi p mình.

1.2. N i dung qu n lý v n l u đ ng c a doanh nghi p
1.2.1. Chính sách qu n lý v n l u đ ng
Có th nói r ng m c tiêu lâu dài c a m i doanh nghi p là t i đa hóa l i nhu n.
Vi c qu n lý s d ng t t v n l u đ ng s góp ph n giúp cho doanh nghi p th c hi n
đ c các m c tiêu đư đ ra. B i vì qu n lý s d ng v n l u đ ng không nh ng đ m
b o s d ng v n l u đ ng h p lý, ti t ki m mà còn có ý ngh a đ i v i vi c tiêu th s n
7

Thang Long University Library


ph m và thu ti n bán hàng, trên c s đó s t ng doanh thu và l i nhu n c a doanh
nghi p.
M o hi m

TSL

TSC

Th n tr ng

NVNH

NVDH

Dung hòa

NVNH

TSL

NVNH

NVDH

TSC

NVDH

TSL

TSC

 Chính sách m o hi m
V i s k t h p gi a chính sách qu n lý TSC m o hi m và NVNH m o hi m,
doanh nghi p s d ng m t ph n v n ng n h n đ tài tr cho tài s n c đ nh. u đi m
c a chính sách này là chi phí huy đ ng v n th p h n, tuy nhiên s n đ nh c a ngu n
v n không cao do ngu n ng n h n đ c s d ng nhi u, kh n ng thanh toán ng n h n
c ng không đ

c đ m b o. Tóm l i, chính sách này đem l i thu nh p cao và r i ro cao.

 Chính sách tài tr th n tr ng

Là s k t h p gi a chính sách qu n lý TSL th n tr ng và NVDH th n tr ng.
DN đư s d ng m t ph n ngu n v n dài h n đ tài tr cho tài s n l u đ ng. Chính
sách này mang l i khá nhi u u đi m nh kh n ng thanh toán đ c đ m b o, tính n
đ nh c a ngu n cao và h n ch các r i ro trong kinh doanh. Tuy nhiên, DN l i m t chi
phí huy đ ng v n cao h n do lưi su t dài h n th ng cao h n lưi su t ng n h n. Tóm
l i, chính sách này, DN có m c thu nh p th p và r i ro th p.
 Chính sách tài tr dung hòa
V i hai ki u chính sách trên, DN ch có th đ t đ

c thu nh p cao v i m c r i ro

cao (chính sách c p ti n) ho c m c r i ro th p nh ng thu nh p l i th p (chính sách
th n tr ng).
dung hòa gi a hai ph ng án, DN có th l a ch n chính sách dung
hòa: k t h p qu n lí tài s n th n tr ng v i n c p ti n ho c k t h p qu n lí tài s n c p
ti n v i n th n tr ng. Chính sách này d a trên c s nguyên t c t ng thích: TSL
đ c tài tr hoàn toàn b ng ngu n ng n h n và TSC đ c tài tr b ng ngu n dài
h n. Tuy nhiên, trên th c t , đ đ t đ c trang thái t ng thích không h đ n gi n do
v p ph i nh ng v n đ nh s t ng thích kì h n, lu ng ti n hay kho ng th i gian, do
v y chính sách này ch c g ng ti n t i tr ng thái t ng thích, dung hòa r i ro và t o ra
m c thu nh p trung bình.
8


Trên đây là các mô hình c b n v chính sách qu n lí v n l u đ ng trong doanh
nghi p. M i DN có th l a ch n m t chính sách v n l u đ ng riêng và vi c qu n lí
v n l u đ ng t i m i DN s mang nh ng đ c đi m r t khác nhau. Tuy nhiên, v c
b n, n i dung chính c a qu n lí v n l u đ ng v n qu n lí các b ph n c u thành nên
v n l u đ ng.
1.2.2. Qu n lý v n b ng ti n

Ti n m t t i qu là m t b ph n quan tr ng c u thành v n b ng ti n c a doanh
nghi p. Trong quá trình s n xu t kinh doanh, các doanh nghi p luôn có nhu c u d tr
ti n m t quy mô nh t đ nh. V n ti n m t đòi h i các doanh nghi p ph i qu n lý m t
cách ch t ch h n các lo i tài s n khác vì nó r t d b tham ô, l i d ng, m t mát.
m b o d tr ti n m t trong các doanh nghi p thông th

ng là đ th c hi n

nhi m v thanh toán, dùng đ đáp ng yêu c u giao d ch hàng ngày nh mua s m hàng
hóa, v t li u, thanh toán các kho n chi phí c n thi t c a doanh nghi p. M t khác, còn
xu t phát t nhu c u d phòng đ ng phó v i nh ng nhu c u v n b t th ng ch a d
đoán đ c và đ ng l c “đ u c ” trong vi c d tr ti n m t đ s n sàng s d ng khi
xu t hi n c h i kinh doanh t t. Vi c duy trì m t m c d tr đ l n còn t o đi u ki n
cho doanh nghi p c h i thu đ c chi t kh u khi mua hàng, làm t ng h s kh n ng
thanh toán.
N i dung c b n c a qu n lý v n ti n m t là: xác đ nh m c t n qu t i thi u
giúp doanh nghi p tránh r i ro khi không thanh toán ngay, m t kh n ng mua ch u c a
nhà cung c p.
Ng i ta th ng xác đ nh m c t n qu t i thi u b ng cách l y m c xu t qu
trung bình hàng ngày nhân v i s l ng ngày d tr t n qu .
Mô hình EOQ trong qu n lý ti n m t: EOQ là m t mô hình qu n lý d tr r t hi u
qu . EOQ trong qu n lý ti n m t giúp doanh nghi p xác đ nh đ

cl

tr t i u đ đáp ng nhu c u c a doanh nghi p. T đó có th gi m đ
chi phí liên quan t i vi c d tr ti n trong doanh nghi p

ng ti n m t d
c t i đa các

2

Gi đ nh c a mô hình:
Nhu c u v ti n m t c a Doanh nghi p là n đ nh
Không có d tr ti n m t cho m c đích an toàn
Doanh nghi p ch có hai ph

ng th c d tr ti n: Ti n m t, ch ng khoán kh thi

Không có r i ro trong đ u t ch ng khoán
2

Nguy n N ng Phúc (2010), Phân tích ho t đ ng kinh doanh , Kinh T Qu c Dân, Hà N i

9

Thang Long University Library


M t s các ch tiêu c a mô hình:
Chi phí giao dich:
TrC =

T
C

xF

Chi phí c h i:

OC =

C
2

xK

Trong đó:
C/2 là m c d tr ti n m t trung bình
K là lưi su t ch ng khoán theo n m
T là t ng nhu c u ti n trong m t n m
C là quy mô m t l n bán ch ng khoán
F chi phí c đ nh cho m t l n bán ch ng khoán
T ng chi phí
TC =

T
C

xF+

C
2

xK

M c d tr ti n t i u C*

Chi phí gi ti n m t

TC

Phí c h i

D tr ti n m t

C*

Hình 1.1. Mô hình m c d tr ti n m t t i u

10


1.2.3. Qu n lý các kho n ph i thu khách hàng
c nh tranh và t n t i đ
chi n l

c v ch t l

c trên th tr

ng, các doanh nghi p có th s d ng

ng s n ph m, v qu ng cáo, v giá c , v d ch v giao hàng và

các d ch v sau khi mua bán nh v n chuy n, l p đ t… Tuy nhiên, trong n n kinh t
th tr ng, không th thi u ho t đ ng mua bán ch u. Doanh nghi p có th s d ng các
kho n ph i tr ch a đ n k h n thanh toán nh m t ngu n v n b sung đ tài tr cho
các nhu c u v n l u đ ng ng n h n và đ ng nhiên doanh nghi p c ng b các doanh
nghi p khác chi m d ng v n. Vi c bán ch u s giúp doanh nghi p d dàng tiêu th

đ c s n ph m đ ng th i góp ph n xây d ng m i quan h làm n t t đ p v i khách
hàng. Tuy nhiên, n u t tr ng các kho n ph i thu là quá l n trong t ng s v n l u
đ ng thì nó s gây ra nh ng khó kh n cho doanh nghi p và làm gi m hi u qu s d ng
v n l u đ ng c a doanh nghi p.
Qu n lý các kho n ph i thu t t ngh a là h n ch t i thi u l ng v n l u đ ng b
chi m d ng s làm gi m s ngày c a chu k thu ti n bình quân, thúc đ y vòng tu n
hoàn c a v n l u đ ng. ng th i s làm gi m các chi phí qu n lý n ph i thu, chi phí
thu h i n , chi phí r i ro…
giúp doanh nghi p nhanh chóng thu h i n , h n ch đ

c r i ro và nh ng

chi phí không c n thi t phát sinh làm gi m hi u qu s d ng v n l u đ ng, doanh
nghi p c n quan tâm t i m t s bi n pháp nh :
 Ph i m s theo dõi chi ti t các kho n n ph i thu trong và ngoài doanh
nghi p và th ng xuyên đôn đ c đ thu h i n đúng h n.
 Có bi n pháp phòng ng a r i ro không đ c thanh toán (l a ch n khách hàng,
gi i h n giá tr tín d ng, yêu c u đ t c c…)
 Ti n hành xác đ nh và trích l p d phòng ph i thu khó đòi vào chi phí s n xu t
kinh doanh.
 Có s r ng bu c ch t ch trong h p đ ng bán hàng, n u v t quá th i h n
thanh toán theo h p đ ng s b ph t ho c đ c thu lưi su t nh lưi su t quá h n
c a ngân hàng.
1.2.4. Qu n lý hƠng l u kho
i v i doanh nghi p ho t đ ng s n xu t kinh doanh thì d tr là y u t quan
tr ng quy t đ nh vi c doanh nghi p có s n xu t đ c n đ nh hay không. Vi c qu n lý
t n kho d tr đ c bi t quan tr ng trong vi c nâng cao hi u qu s d ng v n l u đ ng.
Nh có d tr t n kho đúng m c, h p lý doanh nghi p s không b gián đo n s n xu t,
không b thi u h t s n ph m hàng hóa s n xu t ra trên th tr ng, đ ng th i l i s
d ng ti t ki m và h p lý v n l u đ ng.

11

Thang Long University Library


M c t n kho d tr t ng lo i tài s n th ng khác nhau, tùy thu c vào t ng ngành
ngh kinh doanh mà m c t n kho d tr cao th p khác nhau, nh ng đ u ch u nh
h

ng c a các nhân t nh : quy mô s n xu t, kh n ng cung ng c a th tr

ng, giá c

c a các lo i nguyên v t li u, đ c đi m công ngh s n xu t, trình đ qu n lý…
ph

Ph ng pháp qu n tr v n t n kho d tr , ph ng pháp t ng chi phí t i thi u,
ng pháp t n kho b ng không… Tài s n t n kho d tr bi u hi n b ng ti n là v n

t n kho d tr , đ ti t ki m v n và s d ng có hi u qu , doanh nghi p ph i s d ng
ph ng pháp qu n tr sao cho phù h p.
Mô hình EOQ trong qu n lý hàng l u kho:
Theo nh mô hình này có hai lo i chi phí thay đ i theo l ng đ t hàng là chi phí
l u kho và chi phí đ t hàng. M c tiêu c a mô hình là t i thi u hóa t ng chi phí đ t
hàng và t ng chi phí l u kho. Hai chi phí này ph n ng ng

c chi u nhau. Khi quy mô

đ n hàng t ng lên, ít đ n hàng s làm cho chi phí đ t hàng gi m trong khi đó m c d
tr bình quân cao lên d n đ n chi phí l u kho t ng. Do đó, trên th c t l ng đ t hàng

t i u là k t qu c a s dung hòa gi a hai chi phí có m i quan h t l ngh ch này.
M t s ch tiêu đánh giá c a mô hình EOQ
Chi phí d tr kho =
Chi phí đ t hàng =

S
Q

Q
2

xC

xO

T ng chi phí = Chi phí đ t hàng + chi phí d tr
T ng chi phí =

Q
2

+

S
Q

xO

Trong đó
S: s l

ng c n đ t

: s l n đ t hàng
O: chi phí cho m t l n đ t hàng
Q
2

: là m c d tr kho trung bình

C: chi phí d tr kho cho m t đ n v hàng
M c d tr kho t i u Q*:

Q*
12


Hình 1.2. Mô hình EOQ trong qu n lý hàng l u kho
1.3. Hi u qu s d ng v n l u đ ng c a doanh nghi p
1.3.1. Khái ni m hi u qu s d ng v n l u đ ng trong doanh nghi p
Trong n n kinh t thi tr

ng, doanh nghi p mu n t n t i và phát tri n ph i luôn

quan tâm đ n hi u qu kinh t . Hi u qu kinh t là t ng h p c a các ch tiêu đánh giá
hi u qu c a các b ph n. Trong đó hi u qu s d ng v n l u đ ng g n li n v i l i ích
c a doanh nghi p.
Có nhi u khái ni m v v n l u đ ng đ c đ a ra d a trên quan đi m, h
nghiên c u khác nhau c a t ng cá nhân nhà khoa h c, kinh t h c. Ví d :

ng

Hi u qu s d ng v n l u đ ng c a doanh nghi p là ch tiêu ph n ánh k t qu ho t
đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p, đ

c th hi n b ng m i quan hê so sánh

gi a k t qu kinh doanh v i s v n l u đ ng mà doanh nghi p đã đ u t cho ho t
đ ng s n xu t kinh doanh. K t qu thu đ
s d ng v n càng cao.

c càng cao so v i chi phí b ra thì hi u qu

3

Nh ng hi u theo b t k khái ni m nào thì hi u qu s d ng v n l u đ ng là s so sánh
gi a k t qu đ u ra v i các y u t đ u vào c a m t doanh nghi p đ c xét trong m t
k k toán nh t đ nh, tùy theo yêu c u c a các nhà qu n tr kinh doanh.
V i m c đích chính mà b t k doanh nghi p nào đi vào s n xu t kinh doanh c ng đ t
ra đó là “t i thi u hóa chi phí, t i đa hóa l i nhu n”.

3

Nguy n Minh Ki u(2008), Tài chính doanh nghi p, Kinh t Qu c dân, Th ng Kê

13

Thang Long University Library

1.3.3. Các ch tiêu đánh giá t ng h p
 Các ch tiêu đánh giá kh n ng sinh l i
ng

đánh giá hi u qu s d ng v n c a doanh nghi p m t cách t ng quát nh t
i ta th ng dùng m t s ch tiêu t ng quát d i đây:
 Chi tiêu l i nhu n trên doanh thu (ROS)
ROS =

L i nhu n sau thu
Doanh thu

ROS là ch s đo kh n ng t o l i nhu n t doanh thu. Nó ph n ánh m t đ ng
doanh thu thu n có th tao ra bao nhiêu đ ng l i nhu n. ROS càng cao ch ng t doanh
nghi p qu n lý m t cách hi u qu các chi phí ho t đ ng.
 Ch s l i nhu n trên t ng tài s n (ROA)
ROA =

L i nhu n sau thu
T ng tài s n

ROA là ch s đo kh n ng t o l i nhu n t đ u t tài s n, ph n ánh m t đ ng đ u t
vào tài s n có th t o ra bao nhiêu đ ng l i nhu n sau thu . ROA càng cao thì ch ng
t công ty càng t o ra nhi u l i nhu n h n trên l ng đ u t ít h n.
 Ch s l i nhu n trên v n ch s h u (ROE)
ROE =

L i nhu n sau thu
V n ch s h u

ROE là th c đo hi u qu nh t đ đánh giá kh n ng sinh l i c a doanh nghi p,
ph n ánh m t đ ng v n ch s h u có th t o ra bao nhiêu đ ng l i nhu n sau thu .
ROE càng cao thì kh n ng c nh tranh c a doanh nghi p càng l n.
 Các ch tiêu đánh giá kh n ng thanh toán
Kh n ng thanh toán ng n h n c a doanh nghi p ph n ánh m i quan h gi a các
kho n ph i thanh toán trong kì v i ti m l c tài chính c a doanh nghi p, bao g m các
ch tiêu d

i đây:

 Ch tiêu kh n ng thanh toán ng n h n
Kh n ng thanh toán ng n h n =

T ng tài s n l u đ ng
T ng n ng n h n

Ch tiêu này ph n ánh kh n ng chuy n đ i trong ng n h n các tài s n l u đ ng
thành ti n đ chi tr cho các kho n n ng n h n. Ch tiêu này ph n ánh kh n ng thanh
toán các kho n n có th i h n nh h n ho c b ng 1 n m c a doanh nghi p là t t. Tuy
nhiên không ph i ch tiêu này càng l n thì càng t t vì có th gây đ ng v n và t o ra
14