B
TR
GIÁO D CăVÀă ÀOăT O
NGă
I H CăTH NGăLONG
---o0o---
KHÓA LU N T T NGHI P
TÀI:
HOÀNăTHI NăCÔNG TÁC PHÂN TÍCH
TÀIăCHệNHăDOANHăNGHI PăT IăCỌNGă
TYăTRÁCHăNHI MăH UăH NăM Tă
THÀNH VIểNă ỌNGăS N
SINH VIÊN TH C HI N : T TH NG C ÁNH
MÃ SINH VIÊN
: A18180
CHUYÊN NGÀNH
: TÀI CHÍNH
HÀ N I ậ 2013
B
TR
GIÁO D CăVÀă ÀOăT O
NGă
I H CăTH NGăLONG
---o0o---
KHÓA LU N T T NGHI P
TÀI:
HOÀNăTHI NăCÔNG TÁC PHÂN TÍCH
TÀI CHÍNH DOANH NGHI PăT IăCỌNGă
TYăTRÁCHăNHI MăH UăH NăM Tă
THÀNHăVIểNă ỌNGăS N
Giáoăviênăh
ng d n
: TS. Ph m Th Hoa
Sinh viên th c hi n
: T Th Ng c Ánh
Mã sinh viên
: A18180
Chuyên ngành
: Tài chính
HÀ N I ậ 2013
Thang Long University Library
L I C Mă N
có th hoàn thành khóa lu n t t nghi p này, em xin trân tr ng g i l i c m n
sâu s c đ n quý th y, cô giáo khoa Kinh T - Qu n Lý tr ng i H c Th ng Long đã
t n tình d y d , truy n đ t cho em nh ng ki n th c quý báu. c bi t, em xin g i l i
c m n chơn thƠnh đ n Cô giáo TS. Ph m Th Hoa đã nhi t tình giúp đ em trong su t
th i gian làm khóa lu n. Em c ng xin đ c g i l i c m n đ n các anh ch , Ban giám
đ c công ty trách nhi m h u h n m t thƠnh viên ông S n nói chung c ng nh các
anh, ch phòng k toán nói riêng đã nhi t tình giúp đ , ch d n và t o đi u ki n cho
em đ hoàn thành khóa lu n.
Trong quá trình vi t khóa lu n, m c dù đã r t c g ng nh ng do h n ch v m t
th i gian c ng nh ki n th c nên không th tránh kh i nh ng sai sót. Vì v y, em kính
mong nh n đ c s ch d n vƠ đóng góp c a quý th y cô đ khóa lu n c a em đ c
hoàn thi n h n.
Hà N i, ngày 26 tháng 10 n m 2013
Sinh viên
T Th Ng c Ánh
M CL C
CH
NG 1. NH NG LÝ LU N CHUNG V CÔNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI
CHÍNH TRONG DOANH NGHI P ........................................................................... 1
1.1. T ng quan v phân tích tài chính doanh nghi p ...........................................1
1.1.1. Khái ni m v phân tích tài chính doanh nghi p ................................................................. 1
1.1.2. Vai trò c a phân tích tài chính doanh nghi p...................................................................... 1
1.1.2.1.
i v i ng i ch doanh nghi p và các nhà qu n tr doanh nghi p......................1
1.1.2.2.
i v i các nhƠ đ u t vào doanh nghi p..........................................................................2
1.1.2.3.
i v i ng i cho vay.................................................................................................................2
1.1.2.4.
i v i các c quan qu n lý Nhà n c, v i ng i lao đ ng.......................................2
1.1.2.5.
i v i các đ i th c nh tranh................................................................................................3
1.1.3. ụ ngh a c a phân tích tài chính doanh nghi p.................................................................... 3
1.1.4. Quy trình phân tích tài chính doanh nghi p........................................................................ 4
1.1.4.1. L p k ho ch phân tích .............................................................................................................4
1.1.4.2. Thu th p và x lý thông tin......................................................................................................4
1.1.4.3. Ti n hành phân tích ....................................................................................................................4
1.1.4.4. D đoán vƠ quy t đ nh ..............................................................................................................5
1.2. Tài li u và ph
ng pháp phân tích tài chính .................................................5
1.2.1. Tài li u s d ng trong phân tích tài chính ............................................................................ 5
1.2.1.1. B ng cơn đ i k toán...................................................................................................................5
1.2.1.2. Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh ..............................................................................6
1.2.1.3. Báo cáo l u chuy n ti n t ........................................................................................................7
1.2.1.4. Thuy t minh báo cáo tài chính...............................................................................................7
1.2.2. Ph ng pháp phân tích............................................................................................................... 8
1.2.2.1. Ph ng pháp so sánh.................................................................................................................8
1.2.2.2. Ph ng pháp t l ........................................................................................................................9
1.2.2.3. Ph ng pháp Dupont ..............................................................................................................10
1.3. N i dung phân tích .........................................................................................11
1.3.1. Phân tích tình hình tài s n và ngu n v n c a doanh nghi p........................................11
1.3.1.1. Phân tích c c u tài s n............................................................................................................11
1.3.1.2. Phân tích c c u ngu n v n...................................................................................................11
1.3.1.3. Phơn tích cơn đ i gi a tài s n và ngu n v n...................................................................12
Thang Long University Library
1.3.2. Phân tích tài chính thông qua các ch tiêu tài chính ........................................................12
1.3.2.1. Nhóm ch tiêu v kh n ng qu n lý tài s n......................................................................13
1.3.2.2. Nhóm ch tiêu v kh n ng qu n lý n ..............................................................................15
1.3.2.3. Nhóm ch tiêu v kh n ng thanh toán .............................................................................16
1.3.2.4. Nhóm ch tiêu v kh n ng sinh l i.....................................................................................18
1.4. Các nhân t nh h ng đ n công tác hoàn thi n phân tích tài chính trong
doanh nghi p ....................................................................................................19
1.4.1. Nhân t ch quan ........................................................................................................................19
1.4.1.1. S quan tâm c a lƣnh đ o doanh nghi p ........................................................................19
1.4.1.2. Thông tin s d ng......................................................................................................................19
1.4.1.3. Trình đ cán b phân tích ......................................................................................................20
1.4.1.4. Công ngh và ph n m m s d ng trong phân tích .....................................................20
1.4.1.5. T n su t phân tích tài chính ..................................................................................................20
1.4.2. Nhân t khách quan ...................................................................................................................21
1.4.2.1. Khuôn kh pháp lý, c ch chính sách c a Nhà n c ...............................................21
1.4.2.2. H th ng các ch tiêu trung bình ngành............................................................................21
1.4.2.3. Ch đ k toán hi n hành .......................................................................................................21
CH
NG 2. TH C TR NG CÔNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH T I
CÔNG TY TRÁCH NHI M H U H N M T THÀNH VIÊN ÔNG S N ...... 23
2.1. Khái quát chung v công ty ...........................................................................23
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a công ty ...............................................................23
2.1.1.1. L ch s hình thành và quá trình phát tri n c a công ty TNHH MTV
ông S n.....................................................................................................................................23
2.1.1.2. Ch c n ng, nhi m v c a công ty TNHH MTV ông S n....................................24
2.1.2. C c u t ch c b máy qu n lý t i công ty .........................................................................25
2.1.2.1. S đ t ch c b máy qu n lý c a công ty.......................................................................25
2.1.2.2. Ch c n ng, nhi m v ...............................................................................................................25
2.1.3. Tình hình ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a công ty TNHH MTV
ông S n ......................................................................................................................................27
2.2. Th c tr ng công tác phân tích tài chính t i công ty TNHH MTV ông
S n ...................................................................................................................28
2.2.1. Ngu n s li u s d ng trong phân tích tài chính t i công ty.........................................28
2.2.1.1. B ng cơn đ i k toán.................................................................................................................28
2.2.1.2. Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh ............................................................................30
2.2.2. Ph ng pháp phân tích tài chính, t ch c ho t đ ng phân tích, cán b phân tích
tài chính c a công ty TNHH MTV ông S n ..................................................................30
2.2.2.1. Ph ng pháp phân tích...........................................................................................................30
2.2.2.2. T ch c ho t đ ng phân tích.................................................................................................31
2.2.2.3. Cán b phân tích ........................................................................................................................31
2.2.3. N i dung phân tích ......................................................................................................................31
2.2.3.1. Phân tích c c u tài s n và s bi n đ ng c a tài s n....................................................31
2.2.3.2. Phân tích c c u và s bi n đ ng c a ngu n v n .........................................................36
2.2.3.3. Phân tích k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a công ty...............................41
2.2.3.4. Phân tích m t s ch tiêu tài chính.......................................................................................45
2.3.
ánh giá th c tr ng công tác phân tích tài chính t i công ty TNHH MTV
ông S n .........................................................................................................56
2.3.1. K t qu đ t đ c .........................................................................................................................56
2.3.2. Nh ng t n t i và nguyên nhân................................................................................................57
2.3.2.1. T n t i.............................................................................................................................................57
2.3.2.2. Nguyên nhân................................................................................................................................58
CH
NG 3. GI I PHÁP VÀ KI N NGH NH M HOÀN THI N CÔNG
TÁC PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH T I CÔNG TY TNHH MTV ÔNG S N ....... 60
3.1.
nh h
ng ho t đ ng kinh doanh c a công ty...........................................60
3.2. M t s gi i nh m hoàn thi n công tác phân tích tài chính t i công ty
TNHH MTV ông S n ..................................................................................61
3.2.1. M t s gi i pháp ...........................................................................................................................61
3.2.1.1. Hoàn thi n v t ch c ho t đ ng phân tích.....................................................................61
3.2.1.2. Hoàn thi n v h th ng thông tin ph c v cho phân tích tài chính .......................62
3.2.1.3. Hoàn thi n v n i dung phân tích tài chính.....................................................................63
3.2.1.4. Hoàn thi n v ph ng pháp phân tích tài chính ..........................................................65
3.2.1.5.
Ơo t o, nơng cao đ i ng cán b th c hi n phân tích tài chính ............................67
3.2.2. M t s ki n ngh ...........................................................................................................................68
3.2.2.1.
i v i Nhà n c .......................................................................................................................68
3.2.2.2.
i v i B , Ngành có liên quan ............................................................................................69
Thang Long University Library
DANHăM CăVI TăT T
KỦăhi uăvi tăt t
Tênăđ yăđ
BC KT
B ng cơn đ i k toán
BCKQH KD
Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh
BCTC
Báo cáo tài chính
DN
Doanh nghi p
VT
n v tính
NH
Ng n h n
NV
Ngu n v n
TNHH MTV
Trách nhi m h u h n m t thƠnh viên
TS
TƠi s n
TSC
Tài s n c đ nh
TSDH
TƠi s n dƠi h n
TSL
TƠi s n l u đ ng
TSNH
TƠi s n ng n h n
VCSH
V n ch s h u
DANH M CăS ă
, B NG BI U,ă
TH , HÌNH V
S đ 1.1. Quy trình phân tích tài chính doanh nghi p ...................................................4
S đ 2.1. S đ b máy qu n lý c a công ty ...............................................................25
B ng 2.1. T ng h p doanh thu, chi phí và l i nhu n c a công ty t n m 2010-2012 ........................27
B ng 2.2. B ng cơn đ i k toán c a công ty TNHH MTV ông S n qua 3 n m ........28
B ng 2.3. Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh c a công ty TNHH MTV ông S n
qua 3 n m 2010- 2012 ...................................................................................................30
B ng 2.4. B ng phơn tích c c u và s bi n đ ng c a tài s n.......................................32
B ng 2.5. B ng phơn tích c c u và bi n đ ng c a ngu n v n .....................................37
B ng 2.6.B ng phân tích báo cáo k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh ...................42
B ng 2.7. Kh n ng thanh toán ng n h n ......................................................................45
B ng 2.8. B ng phân tích h s kh n ng thanh toán nhanh .........................................46
B ng 2.9. B ng phân tích t su t sinh l i trên doanh thu ..............................................47
B ng 2.10. B ng phân tích t su t sinh l i trên t ng tài s n .........................................48
B ng 2.11. B ng phân tích t su t sinh l i trên v n ch s h u ...................................49
B ng 2.12. B ng phân tích h s thu n ........................................................................50
B ng 2.13. B ng phân tích ch tiêu qu n lý hàng t n kho .............................................51
B ng 2.14. Hi u su t s d ng tài s n c đ nh ...............................................................53
B ng 2.15. Hi u su t s d ng tài s n l u đ ng .............................................................54
B ng 2.16. Phân tích t s n ........................................................................................55
B ng 2.17. Phân tích s l n thu nh p ho t đ ng trên lãi vay ........................................55
B ng 3.1. Phân tích kh n ng thanh toán t c thì ...........................................................64
B ng 3.2. Ch tiêu đánh giá hi u su t s d ng t ng tài s n...........................................64
B ng 3.3. Phơn tích ROE theo ph
ng pháp phơn tích Dupont ....................................66
Bi u đ 2.1. T tr ng c c u ngu n v n giai đo n 2010-2012 .....................................40
Bi u đ 2.2. Phân tích t su t sinh l i trên doanh thu ...................................................47
Bi u đ 2.3. T su t sinh l i trên t ng tài s n ...............................................................48
Bi u đ 2.4. T su t sinh l i trên v n ch s h u .........................................................49
Bi u đ 2.5. Phân tích h s thu n ...............................................................................50
Bi u đ 2.6. Phân tích ch tiêu qu n lý hàng t n kho ....................................................52
Bi u đ 2.7. Hi u su t s d ng tài s n c đ nh .............................................................53
Bi u đ 2.8. Hi u su t s d ng tài s n l u đ ng ...........................................................54
Thang Long University Library
L IM
1.
U
Lý do ch năđ tài
Trong b i c nh n n kinh t Vi t Nam ngày càng h i nh p sâu r ng v i n n kinh
t th gi i đã vƠ đang m ra nh ng c h i l n cho các doanh nghi p song c ng đ t ra
không ít thách th c cho h . N n kinh t ngày càng phát tri n, đ i th canh tranh ngày
càng nhi u đòi h i các doanh nghi p không ng ng n l c, ch đ ng trong ho t đ ng
s n xu t kinh doanh nh m m c tiêu t i đa hóa l i nhu n, chi m l nh đ c th tr ng và
nơng cao n ng l c c nh tranh. Chính vì th , m i doanh nghi p c n đ a ra đ i sách k p
th i, phù h p v i tình hình ho t đ ng c a mình và phân tích tài chính là m t b ph n
không th thi u. Phân tích tài chính mang l i ngu n thông tin quan tr ng không ch đ i
v i b n thơn ng
i lãnh đ o doanh nghi p mà còn là tài li u c n thi t c a ch đ u t ,
các t ch c tín d ng… c a b t k ai quan tơm đ n tình hình tài chính c a doanh nghi p.
Phân tích tài chính là công vi c c n thi t đ có th cung c p thông tin cho nhi u
đ i t ng v i nhi u m c đích khác nhau, lƠ c s đ doanh nghi p xem xét s v ng
m nh v m t tài chính c a mình c ng nh xác đ nh đ y đ và chính xác nguyên nhân
và m c đ nh h ng c a các nhân t đ n tình hình tài chính c a doanh nghi p đ t
đó các nhƠ lãnh đ o đ a ra nh ng quy t đ nh đúng đ n và k p th i đ nâng cao hi u
qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh.
ng th i, c ng lƠ c s quan tr ng đ các nhà
đ u t , t ch c tín d ng,… đ a ra các quy t đ nh v đ u t , cho vay đ i v i doanh nghi p.
đ
Tr c s sàng l c kh t khe c a n n kinh t th tr ng c ng nh ph i đáp ng
c nh ng yêu c u đa d ng c a nh ng ng i quan tơm đòi h i các doanh nghi p ph i
không ng ng hoàn thi n tình hình tài chính c a mình.
Nh n th c đ
c t m quan tr ng trên nên em đã l a ch n đ tài ắHoƠnă thi n
công tác phân tích tài chính doanh nghi p t i công ty trách nhi m h u h n m t
thƠnhăviênă ôngăS nẰ.
2.
iăt
ng và ph m vi nghiên c u
Khóa lu n đi sơu tìm hi u, phân tích v th c tr ng hi u qu ho t đ ng s n xu t
kinh doanh t i công ty TNHH MTV ông S n trong giai đo n 2010 ậ 2012 thông qua
các báo cáo tài chính và m t s ch tiêu tƠi chính. Trên c s đó, đánh giá hi u qu
ho t đ ng s n xu t kinh doanh vƠ đ ng th i đ a ra các gi i pháp nh m hoàn thi n
phân tích tài chính t i công ty.
Ph m vi nghiên c u: s d ng s li u t b ng cơn đ i k toán và báo cáo k t qu
ho t đ ng kinh doanh c a công ty TNHH MTV ông S n trong giai đo n 2010- 2012.
3.
Ph
- Ph
ngăphápănghiênăc u
ng pháp phơn tích - t ng h p: D a trên c s phân tích lý thuy t và th c
ti n công tác phân tích tài chính t i doanh nghi p, đ tài khái quát công tác phân tích
tài chính t i công ty, trên c s đánh giá đó nh m đ a ra nh ng gi i pháp c n thi t cho
vi c hoàn thi n công tác này t i công ty.
- Ph ng pháp so sánh:
tài s d ng ph ng pháp so sánh đ đánh giá hi u
qu ho t đ ng tài chính c a Công ty qua các n m - đơy lƠ m t n i dung quan tr ng c a
công tác phân tích tài chính.
4.
K t c u khóa lu n
Ngoài m đ u và k t lu n khóa lu n g m 3 ch
ng:
Ch
ngă1: Nh ng lý lu n chung v công tác phân tích tài chính trong doanh nghi p
Ch
ngă2: Th c tr ng công tác phân tích tài chính t i công ty trách nhi m h u
h n m t thƠnh viên ông S n
Ch ngă3: Gi i pháp và ki n ngh nh m hoàn thi n công tác phân tích tài chính
t i công ty trách nhi m h u h n m t thƠnh viên ông S n
Thang Long University Library
CH
NGă1. NH NG LÝ LU N CHUNG V
CÔNG TÁC PHÂN TÍCH TÀI
CHÍNH TRONG DOANH NGHI P
1.1. T ng quan v phân tích tài chính doanh nghi p
1.1.1. Khái ni m v phân tích tài chính doanh nghi p
Phân tích tài chính là vi c s d ng m t t p h p các khái ni m, ph ng pháp vƠ
công c đ thu th p, x lý các thông tin k toán và thông tin khác trong qu n lý tài
chính doanh nghi p nh m ki m tra, đ i chi u so sánh s li u, tài li u v tình hình tài
chính hi n hành và trong quá kh . Qua đó, đánh giá đ c ti m n ng, ch t l ng ho t
đ ng c a doanh nghi p c ng nh nh ng r i ro trong t ng lai. Vi c phân tích tài chính
giúp cho nh ng ng
i quan tâm có nh ng nh n đ nh đúng đ n v tình hình tài chính
c a doanh nghi p đ có th đ a ra nh ng quy t đ nh phù h p v i l i ích c a h .
1.1.2. Vai trò c a phân tích tài chính doanh nghi p
Có th nói, phân tích tình hình tài chính là m t công vi c vô cùng quan tr ng
trong công tác qu n tr doanh nghi p. Trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh theo c
ch th tr ng có s can thi p c a NhƠ n c, các doanh nghi p thu c nhi u lo i hình
s h u khác nhau đ u bình đ ng tr c pháp lu t trong vi c l a ch n ngành ngh , l nh
v c kinh doanh. Chính vì th , c ng có nhi u đ i t ng quan tơm đ n tình hình tài
chính c a doanh nghi p nh : Ch doanh nghi p, nhà cung c p, nhƠ đ u t , nhƠ cho
vay, khách hàng, c đông, các c quan qu n lý NhƠ n c, cán b công nhơn viên…
Vi c phân tích tài chính doanh nghi p v a cung c p thông tin t nhi u khía c nh khác
nhau, v a đánh giá toƠn di n khái quát l i v a xem xét chi ti t ho t đ ng tài chính c a
doanh nghi p nh m đáp ng nhu c u thông tin khác nhau c a nh ng ng i s d ng.
1.1.2.1.
i v i ng
i ch doanh nghi p và các nhà qu n tr doanh nghi p
Là nh ng ng i đ ng đ u doanh nghi p, m i quan tơm hƠng đ u c a h là tìm
ki m l i nhu n và kh n ng tr n . Bên c nh đó, h còn quan tơm đ n các m c tiêu
khác nh t o công n vi c lƠm cho ng i lao đ ng, nâng cao ch t l ng s n ph m, gia
t ng phúc l i xã h i, b o v môi tr ng… Tuy nhiên, đ có th h ng đ n nh ng m c
tiêu nƠy, đòi h i doanh nghi p ph i đáp ng đ
c hai m c tiêu đ
c xem lƠ c b n
nh t đó lƠ kinh doanh có lãi vƠ tr đ c n . M t doanh nghi p th ng xuyên b thua l
s bu c ph i thu h p m i ngu n l c, không t n t i và phát tri n đ c. M t khác, n u
doanh nghi p không có kh n ng thanh toán các kho n n quá h n c ng s ph i ng ng
ho t đ ng vƠ đóng c a. Nh v y, h n ai h t nh ng ng i ch doanh nghi p, ng i
qu n tr doanh nghi p c n ph i có đ y đ thông tin và hi u rõ v ho t đ ng c a doanh
nghi p đ đánh giá đ c hi u qu s d ng các chính sách tài chính, kh n ng sinh l i
c a ho t đ ng kinh doanh, kh n ng thanh toán cho ch n , xác đ nh nh ng r i ro ti m
1
n… Trên c s đó, xác đ nh rõ m t m nh, đi m y u c a doanh nghi p vƠ đ a ra các
quy t đ nh đúng đ n trong t ng lai nh quy t đ nh đ u t , tƠi tr , k ho ch phân ph i
và s d ng l i nhu n, m r ng th tr
1.1.2.2.
ng liên doanh liên k t…
i v i các nhà đ u t vào ếoanh nghi p
Các nhƠ đ u t lƠ nh ng ng i b v n vào doanh nghi p và h c ng lƠ ng i
gánh ch u r i ro khi doanh nghi p g p khó kh n. Chính vì v y, quy t đ nh c a h đ a
ra luôn có s cân nh c gi a r i ro và l i nhu n đ t đ c.
NhƠ đ u t hi n t i và ti m n ng có th là cá nhân hay các doanh nghi p. H
quan tơm tr c h t đ n nh ng đ c đi m đ u t c a doanh nghi p nh s r i ro, b o
toàn v n đ u t , lãi c ph n, chính sách c t c, giá tr t ng thêm c a v n đ u t …
tr c khi quy t đ nh b v n đ u t vào doanh nghi p ho c rút v n ra kh i doanh
nghi p vì nó tác đ ng tr c ti p đ n thu nh p c a h . Vi c quan tơm đ n phân tích tài
chính doanh nghi p nh m đánh giá c c u v n hi n t i, kh n ng sinh l i, c ng nh
tri n v ng và kh n ng t ng tr ng c a doanh nghi p trong t ng lai.
ng th i, các
nhƠ đ u t c ng r t quan tơm đ n vi c đi u hành các ho t đ ng, tính hi u qu c a công
tác qu n lý đ nh m đ m b o cho tính an toàn và hi u qu c a vi c đ u t .
1.1.2.3.
i v i ng
i cho vay
Hi n nay, v n vay và n ph i tr chi m t tr ng l n trong c c u v n c a doanh
nghi p.
quy t đ nh cho vay, ng i cho vay lƠ các ngơn hƠng th ng m i, các đ nh
ch tƠi chính, ng i mua c phi u, trái phi u… đ u quan tơm đ n vi c doanh nghi p
th c s có nhu c u vay v n hay không? Kh n ng tr n nh th nào? Tuy nhiên, đ ng
tr c các quy t đ nh khác nhau, v th khác nhau thì n i dung vƠ ph ng pháp phơn
tích s d ng có th khác nhau. N u đ ng tr c quy t đ nh cho vay ng n h n, ng i
cho vay đ c bi t quan tơm đ n kh n ng thanh toán nhanh c a doanh nghi p ngh a lƠ
kh n ng hoƠn tr các kho n n ng n h n khi đ n h n thanh toán. N u là nh ng kho n
cho vay dài h n, ng i cho vay ph i tin ch c vào kh n ng tr n và kh n ng sinh l i
t ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p mà vi c hoàn tr v n và lãi tùy thu c vào
kh n ng sinh l i này. Ngoài ra, các ngân hàng và các nhà cho vay tín d ng c ng r t
quan tơm đ n l ng v n ch s h u c a doanh nghi p vì đơy đ c coi là kho n b o
hi m cho h trong tr
ng h p doanh nghi p g p r i ro. Không m y ai s n sàng cho
vay khi nh ng thông tin t ng
đ c thanh toán khi đ n h n.
1.1.2.4.
i vay không đ m b o các kho n vay có kh n ng và s
i v i các c quan qu n lý Nhà n
c, v i ng
i lao đ ng
D a vào các báo cáo tài chính c a doanh nghi p, các c quan NhƠ n c s ti n
hƠnh phơn tích tƠi chính đ ki m tra, đánh giá th c tr ng tình hình s n xu t kinh doanh
2
Thang Long University Library
c a doanh nghi p, xem xét ho t đ ng tài chính ti n t c a doanh nghi p có tuân th
theo hi n pháp và pháp lu t không, tình hình h ch toán, vƠ ngh a v ngơn sách đ i v i
NhƠ n
c.
Ng
i lao đ ng là nh ng ng
i tr c ti p tham gia vào ho t đ ng kinh doanh c a
doanh nghi p, hi u qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh g n li n v i quy n l i c a h .
H quan tâm đ n k t qu ho t đ ng kinh doanh, kh n ng sinh l i, tình hình đ u t , kh
n ng thanh toán (đ c bi t là kh n ng thanh toán nhanh) v.v...
1.1.2.5.
i v i các đ i th c nh tranh
Trong b i c nh n n kinh t th tr
ng theo xu h
ng h i nh p và toàn c u hóa,
c nh tranh ngày càng tr nên kh c li t. V i m t dòng s n ph m tung ra th tr ng
đ ng ngh a v i vi c xu t hi n c a hàng lo t các nhà s n xu t v i hàng lo t các s n
ph m có tính n ng vƠ công d ng t
ng t . Các đ i th c nh tranh luôn mu n bi t đ
c
nh ng thông tin liên quan đ n chi n l c kinh doanh, tình hình tài chính c a các
doanh nghi p khác nh kh n ng sinh l i, hi u qu s n xu t kinh doanh, tình hình đ u
t , kh n ng t o v n thông qua phát hành tín phi u, trái phi u…
có th đáp ng đ c nhu c u thông tin đa d ng c a các đ i t ng khác nhau
v tình hình tài chính doanh nghi p đòi h i phân tích tài chính ph i đ c ti n hành
b ng nhi u ph ng pháp khác nhau, chính đi u đó đã t o đi u ki n cho phân tích tài
chính ra đ i ngày càng hoàn thi n và phát tri n, đ ng th i c ng t o nên s ph c t p
trong phân tích tài chính. Nh v y, phân tích tài chính là m t công c h u ích dùng đ
xác đ nh các giá tr kinh t , đánh giá m t m nh, m t y u c a doanh nghi p, tìm ra
nguyên nhân khách quan và ch quan đ mang đ n cho ng i s d ng thông tin có cái
nhìn toàn di n v doanh nghi p, t đó đ a ra các quy t đ nh phù h p.
1.1.3. Ý ngh a c a phân tích tài chính doanh nghi p
Ho t đ ng tài chính là m t b ph n c a s n xu t kinh doanh, có m i liên h tr c
ti p đ n tình hình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p vƠ có ý ngh a quy t đ nh
trong vi c hình thành, t n t i và phát tri n c a m i doanh nghi p. M i ho t đ ng s n
xu t kinh doanh đ u tác đ ng đ n tình hình tài chính c a doanh nghi p vƠ ng c l i
tình hình tài chính t t hay x u đ u có tác d ng thúc đ y ho c kìm hãm đ i v i quá
trình s n xu t kinh doanh.
Phân tích tài chính cho phép nh n đ nh t ng quát tình hình phát tri n c a doanh
nghi p, hi u qu s n xu t kinh doanh, kh n ng thanh toán, s hình thành và phát tri n
c a v n, v ch rõ kh n ng ti m tàng c a v n đ có bi n pháp nâng cao ch t l ng,
hi u qu s d ng v n.
3
Vi c th ng xuyên phân tích tình hình tài chính c a doanh nghi p s giúp cho
các nhà qu n lý, ch đ u t c ng nh nh ng ng i s d ng thông tin khác th y đ c
th c tr ng, ti m n ng kinh doanh c a doanh nghi p đ có th đ a ra các quy t đ nh
phù h p nh t.
1.1.4. Quy trình phân tích tài chính doanh nghi p
Quy trình phân tích tài chính doanh nghi p g m 4 b
c sau:
S đ 1.1. Quy trình phân tích tài chính doanh nghi p
L p k ho ch
phân tích
Thu th p và x
lý thông tin
Ti n hành
phân tích
D đoán vƠ
quy t đ nh
S ăđ 1.2.1
1.1.4.1. L p k ho ch phân tích
LƠ xác đ nh tr
c v n i dung, ph m vi, th i gian và cách t ch c phân tích. N i
dung phân tích c n ph i xác đ nh rõ các v n đ c n phơn tích vì đơy lƠ c s đ xây
d ng đ c ng đ ti n hành phân tích. Tùy vào yêu c u qu n lý th c ti n mà ph m vi
phân tích có th là toàn b ho c ch n m t vƠi đ n v lƠm đi m phân tích. Th i gian n
đ nh trong k ho ch phân tích bao g m c th i gian chu n b và th i gian ti n hành
công tác phân tích. C n phân công rõ trách nhi m cho các b ph n tr c ti p th c hi n
và b ph n ph c v công tác phơn tích đ thu th p đ c nhi u ý ki n, đánh giá đúng
th c tr ng, phát hi n ti m n ng nh m giúp doanh nghi p ph n đ u đ t k t qu cao
trong kinh doanh.
1.1.4.2. Thu th p và x lý thông tin
Trong phân tích tài chính nhà phân tích c n thu th p và s d ng m i ngu n thông
tin t thông tin n i b đ n nh ng thông tin bên ngoài doanh nghi p, t nh ng thông tin
s l ng đ n nh ng thông tin giá tr , t nh ng thông tin l ng hóa đ c đ n nh ng
thông tin không l ng hóa đ c mi n là có kh n ng lý gi i và thuy t minh th c tr ng
tài chính c a doanh nghi p, ph c v cho quá trình d đoán tƠi chính. Trên c s thông
tin thu th p đ c, tùy vào yêu c u và n i dung phân tích các nhà phân tích s ti n hành
x lý thông tin.
X lý thông tin là quá trình s p x p thông tin theo nh ng m c tiêu nh t đ nh, tính
toán các ch tiêu tài chính phù h p, nh m so sánh gi i thích, đánh giá đ c nguyên
nhân, k t qu đ ph c v cho quá trình d đoán vƠ quy t đ nh.
1.1.4.3. Ti n hành phân tích
T p trung phân tích c th nh ng n i dung c b n, nh ng v n đ đ c coi là
quan tr ng, có nh h ng l n đ n tình hình hình tài chính c a doanh nghi p hi n t i và
4
Thang Long University Library
trong t ng lai thông qua vi c xác đ nh các nhân t nh h ng, m i liên h gi a các
nhân t c ng nh tác đ ng c a nó đ n các ch tiêu phân tích t đó lý gi i nguyên nhân
c a nh ng u đi m c ng nh t n t i c a doanh nghi p.
1.1.4.4. D đoán và quy t đ nh
Có th nói l p k ho ch, thu th p và x lý thông tin là nh ng b c ti n đ , chu n
b các đi u ki n c n thi t đ ng i s d ng thông tin d đoán nhu c u vƠ đi đ n m c
tiêu cu i cùng lƠ đ a ra các quy t đ nh tài chính. N u đ i v i ng i ch doanh nghi p,
phân tích tài chính giúp h đ a ra các quy t đ nh liên quan đ n m c tiêu ho t đ ng c a
doanh nghi p lƠ t ng tr ng, là phát tri n, là t i đa hóa l i nhu n thì đ i v i ng i cho
vay vƠ đ u t lƠ đ a ra các quy t đ nh v tài tr vƠ đ u t cho doanh nghi p.
1.2. Tài li u và ph
ngăphápăphơnătíchătƠiăchính
1.2.1. Tài li u s d ng trong phân tích tài chính
ti n hƠnh phơn tích, ng i ta s d ng nhi u lo i tài li u khác nhau. Tuy nhiên,
đ đánh giá m t cách c b n tình hình tài chính c a doanh nghi p, có th s d ng các
thông tin k toán trong n i b doanh nghi p. Thông tin k toán trong n i b doanh
nghi p đ c xem là ngu n thông tin quan tr ng hƠng đ u vƠ đ
đ y đ qua h th ng báo cáo tài chính.
c ph n ánh t
ng đ i
Báo cáo tài chính là nh ng báo cáo đ c l p nh m cung c p thông tin v tình
hình tài chính, tình hình kinh doanh và các lu ng ti n c a doanh nghi p. áp ng nhu
c u c a ng i qu n lý, c quan NhƠ n c c ng nh nh ng ng i s d ng trong vi c
đ a ra các quy t đ nh kinh t .
H th ng báo cáo tài chính
n
c ta bao g m:
- B ng cơn đ i k toán. M u s B.01- DN
- Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh. M u s B.02- DN
- Báo cáo l u chuy n ti n t . M u s B.03- DN
- B n thuy t minh báo cáo tài chính. M u s B.09- DN
1.2.1.1. B ng cân đ i k toán
B ng cơn đ i k toán là báo cáo tài chính t ng h p, cho bi t tình hình tài s n theo
giá tr và ngu n hình thành tài s n t i th i đi m nh t đ nh (tháng, quý, n m). BC KT
ph n ánh m i quan h cơn đ i gi a tài s n và ngu n v n c a doanh nghi p, th hi n
qua ph
ng trình k toán c b n:
T ng tài s n= T ng ngu n v n
T ng tài s n= N ph i tr + V n ch s h u
5
BC KT g m hai ph n, ph n “TƠi s n” vƠ ph n “Ngu n v n”
N i dung
Tài s n
Ngu n v n
Ph n ánh quy mô và k t c u c a
TS, đ c chia làm hai ph n:
-Tài s n ng n h n: ơy lƠ TS thu c
quy n s h u c a doanh nghi p mà
có th i gian s d ng d i m t n m
ho c m t chu k s n xu t kinh
doanh.
- Tài s n dài h n: Bao g m toàn b
nh ng TS có th i gian s d ng, thu
h i trên m t n m ho c trên m t
chu k kinh doanh.
Ph n ánh quy mô vƠ c c u v n
c a DN, g m:
-N ph i tr : Nh ng kho n ti n
mƠ DN đi vay, chi m d ng c a
ng i khác và có trách nhi m
hoàn tr .
-V n ch s h u: Là nh ng
ngu n v n thu c s h u c a ch
DN và nh ng thành viên tham
gia góp v n.
ánh giá t ng quát v n ng l c và Cho th y th c tr ng tình hình tài
Kinh
trình đ s d ng TS.
chính c a DN.
t
Ý
Ph n ánh toàn b nh ng TS hi n có Th hi n trách nhi m pháp lý c a
ngh a Pháp thu c quy n qu n lý, s h u c a DN. DN đ i v i NhƠ n c, v i các
nhƠ đ u t , các t ch c tín d ng
lý
vƠ các đ n v kinh t khác.
M t h n ch c a BC KT nói riêng c ng nh các báo cáo tƠi chính nói chung là
làm nh h
ng đ n vi c phân tích tài chính doanh nghi p do d li u mà chúng cung
c p là c a quá kh trong khi phân tích l i h
ng đ n t
ng lai.
Tuy nhiên, b ng cơn đ i k toán v n là d li u quan tr ng b c nh t giúp cho các
nhƠ phơn tích đánh giá đ c kh n ng tƠi chính, kh n ng thanh toán c ng nh kh
n ng cơn đ i v n c a doanh nghi p. Bên c nh đó, d a vào b ng cơn đ i k toán, các
nhà phân tích có th nh n bi t đ c lo i hình doanh nghi p, c ng nh quy mô vƠ m c
đ t ch v m t tài chính c a doanh nghi p.
1.2.1.2. Báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh
M t thông tin c ng không kém ph n quan tr ng đ c s d ng trong phân tích tài
chính là báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh. Khác v i BC KT, BCKQH KD là
báo cáo tài chính t ng h p ph n ánh tình hình k t qu c a ho t đ ng s n xu t kinh
doanh c a doanh nghi p, cho bi t m c lãi, l c a doanh nghi p b ng cách l y t t c
các kho n t o nên doanh thu tr đi chi phí t ng ng. Nó có ý ngh a vô cùng quan
tr ng đ n chính sách c t c, trích l p các qu nh qu khen th ng, phúc l i xã h i,
qu đ u t tƠi chính. Các ch tiêu trong báo cáo còn là ti n đ đ d báo dòng ti n
trong t ng lai, lƠm c n c tính toán th i gian thu h i v n đ u t , giá tr hi n t i
ròng… BCKQH KD c ng lƠ tƠi li u quan tr ng cho các đ i t
6
ng khác nhau đ có
Thang Long University Library
th đánh giá, ki m tra phân tích tình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p qua t ng
th i k , so sánh v i các k khác đ đánh giá khái quát v tình hình ho t đ ng c ng nh
xu h
ng v n đ ng nh m đ a ra các quy t đ nh qu n lý tài chính phù h p.
1.2.1.3. Báo cáo l u chuy n ti n t
Là m t trong b n báo cáo tài chính b t bu c mà doanh nghi p ph i l p đ cung
c p thông tin cho ng i s d ng. Ph n ánh lu ng ti n ra, vào doanh nghi p, tình hình
tài tr , đ u t b ng ti n c a doanh nghi p qua t ng th i k .
t
Báo cáo l u chuy n ti n t cung c p thông tin v dòng ti n ra vào, các kho n
ng đ ng ti n, các kho n đ u t ng n h n có tính l u đ ng cao, có th nhanh chóng
chuy n đ i thành ti n, ít ch u r i ro do bi n đ ng lãi su t.
c chia làm ba nhóm:
- L u chuy n ti n t t ho t đ ng s n xu t kinh doanh: Ph n ánh dòng ti n thu,
chi t ho t đ ng kinh doanh. Ngu n ti n đơy ch y u thu v t bán hàng và
cung c p d ch v .
- L u chuy n ti n t t ho t đ ng đ u t : Ph n ánh dòng ti n thu, chi t các
ho t đ ng đ u t nh mua bán c phi u, trái phi u, góp v n kinh doanh, lãi
đ u t vƠo các v khác, thu t thanh lý tài s n c đ nh…
- L u chuy n ti n t t ho t đ ng tài chính: Ph n ánh dòng ti n thu, chi liên
quan tr c ti p đ n các ho t đ ng tài chính c a doanh nghi p nh mua l i c
phi u c a ch s h u, tr c t c cho c đông…
1.2.1.4. Thuy t minh báo cáo tài chính
Thuy t minh báo cáo tài chính là m t b ph n h p thành c a cácbáo cáo tài chính
doanh nghi p.
c l p nh m cung c p thông tin v tình hình s n xu t, kinh doanh
ch a có trong các báo cáo tƠi chính, đ ng th i gi i thích thêm các ch tiêu mà báo cáo
tƠi chính ch a đ c trình bày.
N i dung c a thuy t minh báo cáo tài chính g m:
- Trình bƠy khái quát đ c đi m ho t đ ng c a DN
- Các ch đ k toán mà doanh nghi p áp d ng.
- Tình hình và lí do bi n đ ng m t s đ i t
ng tài s n, ngu n v n.
- Phân tích m t s ch tiêu tài chính ch y u và ki n ngh c a DN.
M i báo cáo tài chính cung c p thông tin khác nhau nh ng chúng l i có quan h
m t thi t v i nhau, ph n ánh các khía c nh khác nhau c a cùng m t nghi p v , s
ki n. Vì v y, đ có th đánh giá đúng đ c tình hình tài chính c a doanh nghi p chúng
ta ph i xem xét d a trên h th ng báo cáo này và phân tích tình hình tài chính doanh
nghi p thông qua các báo cáo đó.
7
1.2.2. Ph
ng pháp phân tích
đánh giá k t qu ho t đ ng kinh t c ng nh k t qu c a vi c th c hi n các
m c tiêu do chính doanh nghi p đ t ra, c n ph i áp d ng nh ng ph ng pháp phân
tích phù h p. Trên th c t , có nhi u ph ng pháp đ c s d ng nh ph ng pháp so
sánh, ph ng pháp phơn chia các hi n t ng và k t qu kinh t , ph ng pháp t l ,
ph ng pháp Dupont, ph ng pháp thay th liên hoƠn…Tuy nhiên, trong ph m vi
khóa lu n này, em ch trình bày nh ng ph ng pháp ch y u sau:
1.2.2.1. Ph
ng pháp so sánh
ơy lƠ ph
ng pháp đ
c s d ng ph bi n trong phân tích kinh t nói chung và
phân tích tài chính nói riêng.
Ph
d ng ph
ng pháp nƠy ti n hành so sánh các báo cáo tài chính qua nhi u n m. Áp
ng pháp so sánh c n ph i đ m b o các đi u ki n so sánh c a các ch tiêu tài
chính là ph i th ng nh t v không gian, th i gian, n i dung, tính ch t vƠ đ n v h ch
toán… tùy theo m c đích mƠ xác đ nh g c so sánh. N i dung so sánh g m:
- So sánh gi a s th c hi n k này v i k tr
c đ th y đ
c t c đ , xu h
ng
phát tri n c ng nh k t qu tài chính c a doanh nghi p.
- So sánh gi a s th c hi n v i m c tiêu đ ra đ th y đ
c kh n ng hoƠn thi n
công vi c c a doanh nghi p.
- So sánh gi a s li u c a doanh nghi p v i các doanh nghi p khác và v i ch
tiêu trung bình ngƠnh đ bi t đ c tình hình tài chính c a doanh nghi p mình đang
m c nào, t t hay x u, tiên ti n hay l c h u.
Trong phơn tích ng
i ta th
ng s d ng hai k thu t so sánh:
- K thu t so sánh tuy t đ i: Là hi u gi a tr s c a ch tiêu k phân tích v i tr
s ch tiêu c a k g c. Th hi n đ c đ l n c a các ch tiêu nh ng không th y đ c
m i liên h gi a các ch tiêu.
- K thu t so sánh b ng s t ng đ i: Là k t qu c a phép chia gi a tr s c a
k phân tích so v i k g c c a các ch tiêu kinh t . K thu t này không nh ng cho
th y s thay đ i v đ l n c a các ch tiêu, kho n m c mà còn cho th y m i liên h
gi a chúng. Qua đó, giúp đ a ra nh ng nh n đ nh t ng quát v di n bi n ho t đ ng s n
xu t kinh doanh.
Quá trình phân tích so sánh có th di n ra theo chi u ngang ho c chi u d c. So
sánh theo chi u d c đ th y t l t ng quan gi a các ch tiêu trong cùng m t k , so
sánh theo chi u ngang qua nhi u k đ th y đ c s bi n đ ng k c v s t ng đ i
v i s tuy t đ i c a các ch tiêu qua các k k toán.
Khi th c hi n theo ph
ng pháp so sánh, s li u c n b o đ m các đi u ki n sau:
8
Thang Long University Library
- Cùng n i dung kinh t , cùng đ n v đo l
nh t đ nh.
- Ph
ng và cùng m t kho ng th i gian
ng pháp tính ph i th ng nh t.
- Các ch tiêu ph i có quy mô vƠ đi u ki n kinh doanh t
ng t nhau.
ơy lƠ ph ng pháp đ n gi n, d th c hi n. S d ng ph ng pháp nƠy giúp đánh
giá đ c v th c a doanh nghi p trong ngành, tình hình tài chính c a doanh nghi p
c ng nh m c đ hi u qu c a doanh nghi p trong vi c th c hi n nh ng m c tiêu đã
đ ra, t đó đ a ra chi n l c ho t đ ng phù h p trong th i gian t i. Tuy nhiên, k t
qu c a ph ng pháp nƠy v n ch a ph n ánh bao quát nh t v tình hình tài chính c a
doanh nghi p, do v y khi s d ng c n k t h p v i các ph
qu phơn tích cao h n.
1.2.2.2. Ph
ng pháp khác đ đ t hi u
ng pháp t l
LƠ ph ng pháp đ c áp d ng ph bi n trong phơn tích tƠi chính. ơy lƠ ph ng
pháp có tính hi u l c cao v i các đi u ki n áp d ng ngƠy cƠng đ c b sung và hoàn
thi n giúp cho các nhà phân tích khai thác có hi u qu s li u, phân tích có h th ng
các s li u t l theo th i gian liên t c vì các lý do sau:
Th nh t, ngu n thông tin k toán đ
c hoàn thi n và cung c p đ y đ h n, lƠ c
s hình thành nên nh ng tham chi u tin c y cho vi c đánh giá m t t l c a m t doanh
nghi p hay m t nhóm doanh nghi p.
Th hai, vi c áp d ng công ngh thông tin cho phép tích l y d li u và thúc đ y
nhanh quá trình tính toán hàng lo t các t l .
Th ba, giúp các nhà phân tích khai thác có hi u qu s li u và phân tích m t
cách có h th ng hàng lo t các t l theo chu i th i gian liên t c ho c theo t ng giai đo n.
Ph ng pháp nƠy d a trên các ý ngh a chu n m c các t l c a đ i l ng tài
chính trong các quan h tài chính. V nguyên t c, c n xác đ nh các ng ng, các t s
tham chi u nh t s trung bình ngành hay s k tr c.
đánh giá tình hình tƠi chính
doanh nghi p c n so sánh các t s c a doanh nghi p v i các t s tham chi u.
Cho phép đánh giá t ng kh n ng tƠi chính c a doanh nghi p.
ơy lƠ ph
ng
pháp đòi h i thông tin đ c t p h p t b n báo cáo c a doanh nghi p do đó ta có th
nhìn nh n t ng đ i t ng quát v kh n ng thanh toán, c c u tƠi chính… c a doanh
nghi p. Tuy nhiên, vi c áp d ng ph ng pháp nƠy đ i h i ng i phân tích ngoài kh
n ng tính toán còn ph i có ki n th c và kh n ng chuyên môn t ng đ i r ng đ đ a
ra nh ng nh n xét chính xác, lƠm t ng hi u qu phân tích.
9
1.2.2.3. Ph
Ph
ng pháp Dupont
ng pháp Dupont lƠ k thu t đ
c s d ng đ phân tích kh n ng sinh l i c a
doanh nghi p b ng các công c qu n lý hi u qu truy n th ng, tích h p nhi u y u t
c a báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh và b ng cơn đ i k toán. Trong phân tích tài
chính, ng i ta v n d ng ph ng pháp Dupont đ phân tích m i liên h t ng h gi a
các ch tiêu tài chính. Chính nh s phân tích m i liên k t gi a các ch tiêu tài chính,
chúng ta có th phát hi n ra nh ng nhân t đã nh h ng đ n ch tiêu phân tích theo
m t trình t nh t đ nh. B n ch t c a ph ng pháp nƠy lƠ tách m t ch tiêu kinh t t ng
h p thành tích c a m t chu i các t s có quan h m t thi t v i nhau. i u này cho
phép phơn tích tác đ ng c a t ng ch tiêu thành ph n đ n ch tiêu t ng h p là có l i
hay b t l i đ t đó đ a ra quyêt đ nh phù h p tình hình tài chính c a doanh nghi p.
C th , phân tích Dupont là k thu t phân tích b ng cách chia t s ROA, ROE thành
các b ph n có liên h v i nhau đ đánh giá tác đ ng c a t ng b ph n lên k t qu sau
cùng. K thu t nƠy th ng đ c s d ng b i các nhà qu n lý n i b công ty cho phép
xác đ nh y u t t o nên đi m m nh, đi m y u trong ho t đ ng c a DN, đ có cái nhìn
c th và quy t đ nh nên c i thi n tình hình tài chính công ty b ng cách nào.
ơy lƠ ph
ng pháp t
ng đ i đ n gi n, lƠ m t công c r t t t đ cung c p cho
ng i s d ng thông tin nh ng ki n th c c b n nh t v k t qu kinh doanh c a doanh
nghi p. Tuy nhiên, h n ch c a ph ng pháp nƠy đó lƠ không bao g m chi phí v n,
m c đ tin c y ph thu c hoƠn toƠn vƠo gi thuy t vƠ s li u đ u vƠo.
ROA là h s l i nhu n trên t ng tƠi s n, cho bi t m t đ ng tƠi s n t o ra bao
nhiêu đ ng l i nhu n. Cho phép xác đ nh ngu n g c lƠm t ng ho c gi m l i nhu n c a
doanh nghi p.
Ơ
H s l i nhu n trên v n ch s h u ROE là thông s dùng đ đo l ng hi u su t
chung c a doanh nghi p, cho bi t hi u qu c a doanh nghi p trong vi c t o ra thu
nh p cho các c đông c a h .
ROE xem xét l i nhu n ròng trên m i đ ng ti n c a v n ch s h u mang đi đ u
t , nói cách khác đó lƠ ph n tr m l i nhu n thu đ c c a ch s h u trên v n đ u t c a mình.
Do v n ch s h u là m t ph n c a t ng ngu n v n hình thành nên tài s n, nên
ROE s ph thu c vào h s l i nhu n trên t ng tài s n. M i quan h nƠy đ c th
hi n b ng ph
ng pháp Dupont nh sau:
Ơ
í
Hay:
10
Thang Long University Library
Ơ
Ơ
Mô hình Dupont có th tri n khai ti p t c nh sau:
Ơ
Ơ
Hay:
Ơ
Ơ
í
Trên c s nh n bi t ba nhân t trên, doanh nghi p có th áp d ng m t s bi n pháp
lƠm t ng ROE nh sau:
- Tác đ ng t i c c u tài chính c a doanh nghi p thông qua đi u ch nh t l n
vay và t l v n ch s h u cho phù h p v i n ng l c ho t đ ng.
- T ng hi u su t s d ng tài s n. Nâng cao s vòng quay c a tài s n, thông qua
vi c v a t ng quy mô v doanh thu thu n, v a s d ng ti t ki m và h p lý v c c u
c a t ng tài s n.
- T ng doanh thu, gi m chi phí, nâng cao ch t l
ng c a s n ph m. T đó t ng
l i nhu n c a doanh nghi p.
1.3. N i dung phân tích
1.3.1. Phân tích tình hình tài s n và ngu n v n c a doanh nghi p
1.3.1.1. Phân tích c c u tài s n
K t c u tài s n c a doanh nghi p g m hai lo i: tài s n ng n h n và tài s n dài
h n. Trong m i lo i l i có nhi u tài s n khác nhau, m i doanh nghi p l i có các lo i tài
s n khác nhau.
Phơn tích c c u v tài s n là m t ch tiêu h t s c có ý ngh a. M t doanh nghi p
có c c u tài s n h p lý không nh ng s d ng hi u qu mà còn ti t ki m đ
v n trong kinh doanh.
c ngu n
Phân tích s bi n đ ng c a tài s n nh m xem xét m c đ h p lý c a vi c phân
ph i và s d ng tài s n, đánh giá đ c s bi n đ ng c a các nhân t c u thành nên tài s n.
Phân tích bi n đ ng c a tài s n không ch so sánh s đ u k và cu i k đ th y
đ c s bi n đ ng c a quy mô t ng tài s n mà còn ph i xem xét s bi n đ ng c a t ng
kho n m c trong t ng tài s n đ th y đ c m c đ đ m b o cho kinh doanh.
1.3.1.2. Phân tích c c u ngu n v n
Ngu n v n c a DN đ
c chia thành hai lo i:
Lo i 1: N ph i tr ph n ánh tình hình công n c a doanh nghi p.
11
Lo i 2: Ngu n v n ch s h u, ph n ánh v kh n ng t ch v tài chính c a DN.
Phơn tích c c u NV là vi c xem xét t tr ng t ng lo i NV trong t ng ngu n
c ng nh xu h ng bi n đ ng c a t ng NV c th . Qua đó, đánh giá đ c s bi n
đ ng v m t tƠi chính c ng nh m c đ đ c l p v tài chính c a doanh nghi p.
N u ngu n v n ch s h u chi m t tr ng cao trong t ng NV thì ch ng t kh
n ng đ c l p v tài chính và m c đ t ch c a DN v i các ngân hàng, nhà cung c p là
cao vƠ ng c l i.
Khi phơn tích c c u NV, c n tính và so sánh t tr ng c a t ng NV trong t ng
ngu n gi a đ u k và cu i k , gi a k phân tích so v i k g c.
ng th i, so sánh c
s tuy t đ i c ng nh s t ng đ i gi a k phân tích so v i k g c c a t ng NV c th
đ có th đ a ra nh n xét v kh n ng đ m b o và t ch v m t tài chính c a DN.
Bên c nh đó, vi c phơn tích c c u NV c ng giúp cho các nhƠ phơn tích n m
đ c các ch tiêu liên quan đ n tình hình tài chính c a DN, lƠ c s đ xác đ nh tính
h p lý v c c u c ng nh m c đ bi n đ ng c a NV trong DN.
1.3.1.3. Phân tích cân đ i gi a tài s n và ngu n v n
M i quan h gi a TS và NV th hi n s t ng quan v c c u c ng nh giá tr
TS c a DN, bên c nh đó c ng ph n ánh m i t ng quan gi a chu k luân chuy n TS
và chu k thanh toán NV. Do s v n đ ng c a TS tách r i v i th i gian s d ng NV
nên vi c nghiên c u m i quan h gi a các y u t c a TS và NV s ch ra đ c m c đ
h p lý gi a NV huy đ ng đ c và vi c s d ng chúng.
1.3.2. Phân tích tài chính thông qua các ch tiêu tài chính
Các ch tiêu tài chính cung c p nh ng thông tin c b n v doanh nghi p, nh ng
đ c tr ng riêng v tính ch t kinh t , chi n l c c nh tranh c ng nh ho t đ ng c a
doanh nghi p. Thông qua phân tích các ch tiêu tài chính, có th so sánh đ c m i
quan h gi a r i ro và l i nhu n c a các doanh nghi p có quy mô khác nhau đ có th
giúp các nhƠ đ u t , các ch n đ a ra quy t đ nh đ u t , cho vay đúng đ n. Tuy
nhiên, n u b qua s khác bi t v ngành, ch đ k toán áp d ng, nh h ng c a c
c u v n l u đ ng… trong quá trình phơn tích thì r t d d n đ n hi u l m. Nh ng
khuynh h ng bi n đ ng c a m t ch tiêu tài chính và s khác bi t v th i gian có th
cung c p nhi u thông tin h n, chính vì th , đòi h i trong quá trình phân tích kh n ng
đánh giá nh ng thay đ i trong báo cáo qua các n m v i t ng kho n đ u t c th và
kh n ng so sánh gi a các doanh nghi p trong cùng ngành t i th i đi m xác đ nh.
Thông th
ng có b n nhóm ch tiêu chính:
12
Thang Long University Library
1.3.2.1. Nhóm ch tiêu v kh n ng qu n lý tài s n
ơy lƠ nhóm ch tiêu ph n ánh hi u qu c a vi c s d ng tài nguyên, ngu n l c
c a doanh nghi p.
-
H s thu n
á
Ơ
H s thu n là m t ch tiêu th hi n m c đ đ u t vƠo các kho n ph i thu đ
duy trì m doanh s bán hàng c n thi t cho DN, cho th y tính hi u qu c a chính sách
tín d ng mà doanh nghi p áp d ng đ i v i các b n hàng. Ch s này càng cao s cho
th y doanh nghi p đ
c khách hàng tr n cƠng nhanh. Nh ng n u so sánh v i các
doanh nghi p cùng ngành mà ch s này v n quá cao thì có th doanh nghi p s có th
b m t khách hàng vì các khách hàng s chuy n sang tiêu th s n ph m c a các đ i th
c nh tranh cung c p th i gian tín d ng dƠi h n, làm cho doanh nghi p b s t gi m
doanh s . Khi so sánh ch s này qua t ng n m, nh n th y s s t gi m thì r t có th là
doanh nghi p đang g p khó kh n v i vi c thu n t khách hƠng vƠ c ng có th là d u
hi u cho th y doanh s đã v
t quá m c.
- Th i gian thu n trung bình
Ch tiêu này cho bi t s ngày trung bình mà DN có th thu đ
c ti n c a khách
hàng t khi xu t hƠng đ n khi thu ti n v . Th i gian thu n trung bình càng dài ch ng
t th i gian thu h i n ch m, v n c a doanh nghi p b đ ng nhi u trong khâu thanh
toán, kéo theo nhu c u v v n gia t ng trong đi u ki n s n xu t v i quy mô không đ i.
i u này cho th y chính sách tín d ng c a doanh nghi p kém hi u qu ho c do chính
sách n i l ng tín d ng c a DN v i b n hàng nh m m r ng doanh s ho t đ ng.
- Vòng quay hàng t n kho
á
Ơ
á
Ơ
á
Ơ
H s này th hi n s l n bình quân mà hàng hóa t n kho luân chuy n trong k .
H s này càng l n ch ng t hƠng hóa đ c luân chuy n càng nhi u, hàng hóa không
b
đ ng nhi u trong kho, chi phí l u kho th p, doanh nghi p ho t đ ng có hi u qu .
- Th i gian luân chuy n kho trung bình
ơ
Ơ
13
Ch tiêu này ph n ánh s ngày trung bình c a m t vòng quay hàng t n kho. S
ngày c a m t vòng hàng t n kho là kho ng th i gian đ c tính t khi doanh nghi p b
ti n ra mua nguyên v t li u đ n khi s n xu t xong s n ph m.
Thông th
ng, so v i kì tr
c khi vòng quay hàng t n kho gi m hay s ngày m t
vòng quay hàng t n kho t ng lên cho th y th i gian hàng còn l i trong kho dƠi h n,
v n đ ng nhi u h n lƠm t ng nhu c u v n c a doanh nghi p trong đi u ki n quy mô
s n xu t không đ i. Có nhi u tr ng h p vòng quay hàng t n kho gi m là do k t qu
c a vi c t ng d tr kho nh m đáp ng theo h p đ ng, ho c do mùa v c ng có th do
tình tr ng c n kho c a doanh nghi p hay thu h p quy mô s n xu t. Chính vì th , đ có
th đánh giá đúng các ch tiêu vòng quay hàng t n kho và th i gian luân chuy n kho
trung bình thì ngoài vi c so sánh vòng quay hàng t n kho v i k tr c c ng c n xem
xét tác đ ng c a các nhân t khác nh giá v n hàng bán, hàng t n kho…
- H s tr n
á
Ơ
á
í
á
Ơ
í
á
Ủ
á
Ch tiêu này ph n ánh th i gian chi m d ng v n c a doanh nghi p. H s này
càng nh thì th i gian chi m d ng v n càng dài. Tuy nhiên,n u chi m d ng v n quá
lâu s làm gi m uy tín c a doanh nghi p.
- Th i gian tr n trung bình
Ch tiêu này cho bi t s ngày trung bình c a m t k tr n .Ch tiêu này càng l n
thì càng có l i cho doanh nghi p vì không m t chi phí s d ng v n.
- Hi u su t s d ng tài s n c đ nh
Hi u su t s d ng TSC nói lên m c đ đ u t v n vƠo TSC đ t o ra doanh
thu, cho bi t m t đ ng TSC thì t o ra đ c bao nhiêu đ ng doanh thu thu n.
Hi u su t s d ng TSC
đo l
ng hi u qu qu n tr b ph n TSC
đ i v i ho t
đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. M t doanh nghi p có hiêu su t s d ng
TSC lƠ th p so v i doanh nghi p khác ho c gi m so v i n m tr c th ng đ c
đánh giá lƠ ch a hi u qu . Tuy v y, nh n xét trên ch a h n đã hoƠn toƠn đúng b i l
m c đ vƠ xu h ng bi n đ ng c a ch s này còn ph thu c vào nh ng nhân t khác
c u thƠnh nên nó nh vòng đ i c a công ty, chu k s ng c a s n ph m, th i đi m hình
14
Thang Long University Library
thƠnh nên TSC , ph ng pháp trích kh u hao… B i v y, khi phân tích c n ph i xem
xét k l ng xu h ng bi n đ ng c a ch s này.
- Hi u su t s d ng tài s năl uăđ ng
Trong quá trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh, tài s n l u đ ng luân chuy n
không ng ng. Hi u qu s d ng TSL lƠ m t trong nh ng ch tiêu t ng h p dùng đ
đánh giá ch t l ng công tác qu n lý cho bi t m t đ ng TSL thì t o ra đ c bao
nhiêu đ ng doanh thu thu n. H s này càng cao thì ch ng t doanh nghi p ho t đ ng
càng hi u qu .
- Hi u su t s d ng t ng tài s n
Hi u su t s d ng tài s n ph n ánh kh n ng s d ng t ng TS c a công ty. Ch
tiêu này cho bi t m t đ ng tài s n thì t o ra đ c bao nhiêu đ ng doanh thu thu n. H
s này th hi n hi u qu đ u t chung b ng cách d a vƠo tác đ ng c a c tài s n NH
và DH. H s này càng cao ch ng t doanh nghi p s d ng tài s n cho ho t đ ng s n
xu t kinh doanh càng t t đi u đó có ngh a lƠ doanh nghi p c n ít tài s n h n đ duy trì
m c đ s n xu t kinh doanh mà doanh nghi p đ t ra. Vi c so sánh h s này v i h s
c a các doanh nghi p khác cùng ngành có th ch ra nh ng hi u qu ho c c h i ti m
tàng c a doanh nghi p.
1.3.2.2. Nhóm ch tiêu v kh n ng qu n lý n
Nhóm ch tiêu này ph n ánh m c đ n đ nh và t ch tƠi chính c ng nh kh
n ng s d ng n vay c a doanh nghi p, dùng đ đo l ng ph n v n góp c a ch s
h u so v i ph n tài tr c a các nhƠ cho vay vƠ c ng th hi n m c đ tin t
đ m b o an toàn cho các kho n n vay.
ng vào s
- T s n
c đo b ng t s gi a t ng s n v i t ng tài s n c a doanh nghi p:
T s n nói lên trong t ng ngu n v n c a doanh nghi p, ngu n v n n chi m
bao nhiêu ph n tr m.
N u so sánh t ng n v i t ng tài s n thì t s n th hi n m c đ tài tr cho s
tài s n hi n có c a doanh nghi p t ngu n v n n .
15