Hoàn thiện hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt và tăng cường kiểm soát chi ngân sách nhà nước qua kho bạc nhà nước đan phượng

GIÁOăD CăVÀă ÀOăT O
TR
NGă I H CăTH NGăLONG
--------------------------------------B

HoƠngăTh T HoƠi

TÀI
HOÀNăTHI N H TH NGăTHANHăTOÁNăKHỌNGăDỐNGăTI N M T
VÀăT NGăC
NG KI MăSOÁTăCHIăNGỂNăSÁCHăNHÀăN
C
QUA KHO B CăNHÀăN Că ANăPH
NG

LU NăV NăTH CăS KINHăDOANHăVÀăQU NăLụ

Hà N i – N m 2015


GIÁOăD CăVÀă ÀOăT O
TR
NGă I H CăTH NGăLONG
--------------------------------------B

HoƠngăTh T HoƠi
TÀI
HOÀNăTHI N H TH NGăTHANHăTOÁNăKHỌNGăDỐNGăTI N M T
VÀăT NGăC
NG KI MăSOÁTăCHIăNGỂNăSÁCHăNHÀăN
C

QUA KHO B CăNHÀăN Că ANăPH
NG

LU NăV NăTH CăS KINHăDOANHăVÀăQU NăLụ

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
MÃ S :
60340201

NG

IăH

NG D N KHOA H C :
PGS.TS. Nguy n Th

ông

Hà N i – N m 2015

Thang Long University Libraty


L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan đ tài: “HoƠnă thi n h th ngă thanhă toánă khôngă
dùngăti n m tăvƠăt ngăc
b cănhƠăn

că anăPh

ng ki măsoátăchiăngơnăsáchănhƠăn

c qua kho

ng” là công trình nghiên c u c a riêng tôi.

Các s li u, k t qu nêu trong lu n v n là trung th c và ch a t ng
đ

c ai công b trong b t k công trình nào.
Hà N i, ngày tháng n m 2015
Tác gi

Hoàng Th T Hoài


L I C Mă N
Tr

c h t, em xin bày t lòng c m n sâu s c t i PGS.TS Nguy n Th

ông, cô giáo đư tr c ti p h

ng d n, t n tình giúp đ t o m i đi u ki n đ

em hoàn thành lu n v n.
Em xin chân thành c m n các th y giáo, cô giáo Khoa Qu n lỦ Kinh
t , các th y cô phòng qu n lỦ sau đ i h c tr

ng

i h c Th ng Long đư

gi ng d y và giúp đ em trong quá trình h c t p, nghiên c u.
M c dù đư có nhi u c g ng, song do th i gian có h n, kh n ng nghiên
c u c a b n thân còn nhi u h n ch , nên k t qu nghiên c u có th còn nhi u
thi u sót. Em r t mong nh n đ

c s góp Ủ, ch b o c a các th y giáo, cô

giáo, các b n đ ng nghi p và nh ng ng
bày trong lu n v n, đ lu n v n đ

i đang quan tâm đ n v n đ trình

c hoàn thi n h n.

Em xin trân tr ng c m n!
Hà N i, ngày tháng n m 2015
Tác gi

Hoàng Th T Hoài

Thang Long University Libraty


M CL C
L IăCAMă OAN
L I C Mă N
DANH M CăCÁCăT

VI T T T

DANH M C B NG BI U,ăS ă
M

U ....................................................................................................................1

CH

NGă 1: C ă S

Lụă LU N V

THANHă TOÁNă KHỌNGă DỐNGă TI N

M Tă VÀă KI Mă SOÁTă CHIă NGỂNă SÁCHă NHÀă N
NHÀăN

C QUA KHO B C

C ...............................................................................................................6

1.1 T NG QUAN V H TH NG KHO B CăNHÀăN
1.1.1 Ch c n ng cua kho bac nha n

c ................................................................6

1.1.2 Hê thông quan ly cua Kho bac nha n
1.1.3 Vai tro c a kho b c nhà n

1.2 H

C ...........................6

c ....................................................7

c trong vi c qu n lỦ chi NSNN ....................11

TH NGăTHANHăTOÁNăKHỌNGăDỐNGăTI N M T QUA KBNN

...............................................................................................................................11
1.2.1 Các ph

ng th c thanh toán không dùng ti n m t qua KBNN ................12

1.2.2 H th ng thanh toán không dùng ti n m t ................................................17
1.3 KI MăSOÁTăTHANHăTOÁNăCHIăNGỂNăSÁCHăNHÀăN
DỐNGăTI N M T QUA KHO B CăNHÀăN

CăKHỌNGă

C ..........................................25

1.3.1 Nguyên t c qu n lỦ chi và đi u ki n thanh toán không dùng dùng ti n m t
............................................................................................................................25
1.3.2 Quy trình và n i dung ki m soát chi, thanh toán các kho n chi NSNN
không dùng ti n m t qua kho b c nhà n
CH

c. ......................................................27

NGă2: TH C TR NGăTHANHăTOÁNăKHỌNGăDỐNGăTI N M T .38

VÀăKI MăSOÁTăCHIăNGỂNăSÁCHăNHÀăN
KHO B CăNHÀăN
2.1 T
2.1.1

Că ANăPH

CH C HO Tă

C QUA...................................38

NG ............................................................38

NG C AăKBNNă ANăPH

c đi m t nhiên huy n an Ph

NG .........................38

ng .....................................................38

2.1.2 C c u t ch c, qu n lỦ ho t đ ng t i Kho b c nhà n

c an Ph

ng ...39

2.2 TH C TR NG H

TH NGă THANHă TOÁN KHỌNGă DỐNGă TI N

M TăQUAăKBNNă ANăPH
2.2.1 Th c tr ng ph
KBNN an Ph

NG ...................................................................43

ng th c chi tr , thanh toán không dùng ti n m t t i

ng............................................................................................43

2.2.2 Th c tr ng h th ng thanh toán t i KBNN an Ph

ng ..........................47

2.3 TH C TR NG KI Mă SOÁTă CHIă NGỂNă SÁCHă NHÀă N
KHO B CăNHÀăN

Că ANăPH

C QUA

NG .........................................................56

2.3.1 Nguyên t c qu n lỦ chi và đi u ki n thanh toán không dùng ti n m t t i
KBNN an Ph

ng............................................................................................56

2.3.2 Th c tr ng quy trình và n i dung ki m soát chi thanh toán không dùng
ti n m t qua KBNN an Ph

ng .......................................................................57

2.4ă ÁNHă GIÁă TH C TR NGă THANHă TOÁNă KHỌNGă DỐNGă TI N
M TăVÀăKI MăSOÁTăCHIăNGỂNăSÁCHăNHÀăN
PH

CăQUAăăKBNNă ANă

NG..............................................................................................................71

2.4.1 Nh ng k t qu đ t đ

c ............................................................................71

2.4.2 Nh ng t n t i và nguyên nhân ..................................................................73
CH

NGă 3: HOANă THIểNă Hểă THỌNGă THANHă TOÁNă KHỌNGă DỐNGă

TI N M Tă VÀă T NGă C
N

CăQUAăKBNNă ANăPH
3.1ă

NHă H

NG HO Tă

NGă KIểMă SOATă CHIă NGỂNă SÁCHă NHÀă
NG ....................................................................78
NGă KBNNă ANă PH

NGă GIAIă O N

2015-2020 ..............................................................................................................78
3.2 GI Iă PHÁPă HOÀNă THI N H
DỐNGă TI N M Tă VÀă T NGă C
KBNNă ANăPH

TH NGă THANHă TOÁNă KHỌNGă
NG KI Mă SOÁTă CHIă NSNNă QUAă

NG .......................................................................................81

3.2.1 Các gi i pháp hoàn thi n h th ng thanh toán không dùng ti n m t ........81
3.2.2 Các gi i pháp t ng c

ng ki m soát chi NSNN trong ph

ng th c thanh

toán không dùng ti n m t ...................................................................................84
3.2.3 Các gi i pháp khác ....................................................................................98

Thang Long University Libraty


3.3 KI N NGH

I U KI Nă

TH C HI N GI IăPHÁPăHOÀNăTHI N

THANHă TOÁNă KHỌNGă DỐNGă TI N M Tă VÀă T NGă C
SOÁTăCHI NSNN QUA KBNNă ANăPH
3.3.1 Ki n ngh v i nhà n

NG KI M

NG ...........................................101

c và Chính Ph ...................................................101

3.3.2 Ki n ngh v i Kho b c nhà n

c và Kho b c nhà n

3.3.3 Ki n ngh v i chính quy n đ a ph

c Hà N i .............104

ng ...................................................105

K T LU N ............................................................................................................108
DANH M CăTÀIăLI U THAM KH O .............................................................110
PH L C ...............................................................................................................111


DANH M CăCÁCăT
VSDNS :

VI T T T

n v s d ng ngân sách

KBNN

: Kho b c nhà n

KSC

: Ki m soát chi

KTV

: K toán viên

KTT

: K toán tr

LTT

: L nh thanh toán

LCN

: L nh chuy n n

LCC

: L nh chuy n có

NSNN

: Ngân sách nhà n

TT T

: Thanh toán đi n t

c

ng

c

TTLKB : Thanh toán liên kho b c
TTSP T : Thanh toán song ph
TTV

: Thanh toán viên

XDCB

: Xây d ng c b n

ng đi n t

Thang Long University Libraty


DANH M C B NG BI U,ăS ă
B ng 2.1: Tình hình chi NSNN t i KBNN an Ph

ng giai đo n 2012-2014 ........44

B ng 2.2: Tình hình thanh toán theo các hình th c chi tr , ph

ng th c thanh toán

NSNN qua KBNN giai đo n 2012-2014...................................................................45
B ng 2.3: Tình hình chi ngân sách không dùng ti n m t qua KBNN

an Ph

ng t

n m 2012 đ n 2014 ...................................................................................................46
B ng 2.4: Tình hình l nh thanh toán đi - đ n t i KBNN

an Ph

ng qua h th ng

LKB giai đo n 2012-2014 .........................................................................................50
B ng 2.5: Tình hình ho t đ ng tài kho n thanh toán ngân hàng qua ngân hàng nông
nghi p và phát tri n nông thôn Vi t Nam chi nhánh

an Ph

ng giai đo n 2012-

2014 ...........................................................................................................................54
B ng 2.6: Các kho n chi th

ng xuyên đ

c ki m soát chi thanh toán không dùng

ti n m t giai đo n 2012-2014 ....................................................................................57
B ng 2.7: Các kho n chi thanh toán v n đ u t XDCB đ

c ki m soát chi thanh

toán không dùng ti n m t giai đo n 2012-2014 .......................................................67
B ng 2.8: K t qu ki m soát chi qua KBNN an Ph
S đ 1.1: C c u t ch c h th ng Kho b c nhà n

ng giai đo n 2012-2014 .....71
c ..............................................7

S đ 1.2: Quy trình chi tr , thanh toán chi NSNN theo hình th c rút d toán .......13

S đ 1.3: Quy trình chi tr theo hình th c lênh chi ti n ..........................................14
S đ 1.4: Quy trình nghi p v thanh toán đi n t LKB ..........................................18
S đ 1.5: Quy trình nghi p v thanh toán song ph
S đ 1.6: Quy trình KSC th

ng đi n t .............................20

ng xuyên NSNN không dùng ti n m t qua KBNN .29

S đ 1.7: Quy trình KSC đ u t xây d ng c b n ..................................................34
S đ 2.1: S đ t ch c KBNN an Ph

ng..........................................................40

S đ 2.2: Quy trình thanh toán liên kho b c ...........................................................48
S đ 2.3: Quy trình thanh toán song ph

ng đi n t ..............................................51


M

U

1. Tínhăc p thi t c aăđ tƠiănghiênăc u
V i n n kinh t phát tri n c a th gi i - n n kinh t hi n đ i - th i đ i
c a công ngh thông tin bùng n , vi c thanh toán b ng ti n m t đư không đáp
ng đ

c h t nhu c u thanh toán toàn b n n kinh t .

ang trên đà phát tri n

và h i nh p cùng n n kinh t th gi i, Vi t Nam đòi h i ph i có m t h th ng
thanh toán hi n đ i, phát tri n đ b t nh p đ

c vào xu th chung c a toàn

c u. Không riêng h th ng ngân hàng, các t ch c tín dung, các b ngành,
Kho b c nhà n
Ph
đ t ng c

c c ng đang h

ng t i hình thành kho b c đi n t n m 2020.

ng th c thanh toán đi n t hình thành và phát tri n nhanh chóng,
ng qu n lỦ ngân qu ngân sách nhà n

c và t ng c

ng thanh

toán không dùng ti n m t trong n n kinh t , B Tài Chính và th t

ng chính

ph đư ban hành các Nghi đ nh, Thông t v vi c thanh toán dùng ti n m t
nh : Thông t

s

33/2006/TT-BTC ngày 17/04/2006, Ngh

161/2006/N -CP ngày 28/12/2006 c a Chính Ph

hay Thông t

đ nh
s

164/2011/TT-BTC ngày 17/11/2011 c a B tài chính quy đ nh v qu n lỦ thu,
chi ti n m t qua h th ng kho b c nhà n
k t n i gi a các kho b c nhà n
đ m b o thanh toán đ

c trong cùng h th ng và các ngân hàng đ

c an toàn, nhanh chóng và đ m b o ki m soát ch t

ch ngân sách qu c gia.
m t toàn dân, kho b c nhà n
ngân sách nhà n

th c hi n ch tr

ng thanh toán không dùng ti n

c c ng t ng c

ng ki m soát các kho n thu, chi

c không dùng ti n m t qua kho b c nhà n

chi ch t ch các kho n chi ngân sách nhà n
nhà n

c. Thanh toán đi n t đóng vai trò

c. Ki m soát

c luôn là m i qua tâm c a

ng,

c, các c p, các ngành, góp ph n quan tr ng trong vi c giám sát s

phân ph i và s d ng ngu n l c tài chính c a đ t n

c m t cách đúng m c

đích, có hi u qu , đ ng th i là m t biên pháp h u hi u th c hành ti t ki m,
ch ng lưng phí.
1

Thang Long University Libraty


Trong nh ng n m qua, thanh toán không dùng ti n m t qua Kho b c

nhà n

c an Ph

ng nói chung và ki m soát chi ngân sách nhà n

dùng ti n m t đư t ng b
ch t l

cđ

c không

c th c hi n hi u qu và góp ph n nâng cao v

ng ki m soát chi, ti t ki m th i gian th c hi n. Tuy nhiên, h th ng

thanh toán không dùng ti n m t và ki m soát chi ngân sách nhà n

c còn

nh ng h n ch , b t c p trong quá trình thanh toán chi ngân sách nhà n

c,

ch a phù h p v i trình đ dân trí, đ a bàn dân c .
Xu t phát t nh ng v n đ trên, tác gi th y đây là m t v n đ c p
thi t và quan tr ng cho Kho b c nhà n
an Ph

c nói chung và Kho b c nhà n

c

ng nói riêng, vì v y tác gi đư ch n đ tài: ắHoan thiên hê thông

thanh toán không dùng ti n m t và t ng c

ng kiêm soat chi ngân sách

nhà n

ng” làm đ tài cho lu n v n

c qua Kho b c nhà n

c

an Ph

cao h c c a mình.
2. T ngăquanănghiênăc uăđ tƠi
Vi c hoàn thi n h th ng thanh toán không dùng ti n m t và t ng
c

ng ki m soát chi NSNN không dùng ti n m t là m t v n đ quan tr ng và

c p thi t trong giai đo n n n kinh t th tr

ng phát tri n công ngh khoa h c

c a h th ng KBNN. Do đó, đ tài “Hoàn thi n h th ng thanh toán không
dùng ti n m t và ki m soát chi NSNN qua KBNN” đư đ

cđ c p

nhi u

góc đ khác nhau. Khi nghiên c u đ tài này, tác gi có tham kh o m t s
công trình nghiên c u khác nh :
Bài vi t Thanh toán không dùng ti n m t trong khu v c công c a Hi p
h i ngân hàng vi t nam ngày 22/11/2011
Bài vi t Kho b c nhà n
n

ch

c th c hi n c i cách qu n lỦ ngân qu nhà

ng t i m c tiêu: An toàn và hi u qu c a t p chí ngân qu qu c gia

ngày 19/04/2014
Bài vi t B

c chuy n trong c i cách qu n lỦ ngân qu nhà n

2

c c a tác

gi Sông Trà ngày 20/07/2015
tài T ng c
b c nhà n

ng công tác ki m soát chi ngân sách nhà n

c huy n M Hào c a tác gi Nguy n Ph

ng Tr

c qua Kho

ng

tài Hoàn thi n công tác ki m soát chi ngân sách nhà n
b c nhà n

c qua Kho

c Tây H c a tác gi V V n Hi u

Các bài vi t và lu n v n trên đi n h nh cho các công trình nghiên c u
hoàn thi n h th ng thanh toán không dùng ti n m t và t ng c

ng ki m soát

chi NSNN qua KBNN là nghiên c u lỦ thuy t, k t h p v i nghiên c u th c
tr ng t i KBNN và đ a ra các gi i pháp ch y u. Các gi i pháp ch y u ch
m i d ng

c

m c khái quát nh : C n hoàn thi n h th ng thanh toán, t ng

ng thanh toán không dùng ti n m t, t ng c

ng ki m soát chi nh th này,

th kia. B i v y, gi i pháp đ a ra còn xa r i th c t , r i r c, nh ng gi i pháp
này không nhi u đi m m i.
B i v y, tác gi r t hi v ng v i nh ng nghiên c u và gi i pháp c th
s giúp cho vi c hoàn thi n h th ng thanh toán không dùng ti n m t và t ng
c

ng ki m soát chi ngân sách nhà n
an Ph

c qua KBNN đ c bi t là t i KBNN

ng t t h n, hi u qu h n.

3. M căđíchănghiênăc u c aăđ tƠi
Nghiên c u c s lỦ lu n và th c ti n v hê thông thanh toán không
dùng ti n m t qua KBNN và ki m soát chi ngân sách nhà n

c không dùng

ti n m t qua KBNN.
Trên c s phân tích, đánh giá th c tr ng thanh toán không dung tiên
m t và ki m soát chi ngân sách nhà n

an Ph

c không dùng ti n m t qua KBNN

ng đ đ a ra nh ng đánh giá k t qu và h n ch ; T đó đ xu t các

gi i pháp có ki n ngh v đi u ki n th c hiên gi i pháp t

ng ng nh m hoan

thiên hê thông thanh toán không dùng ti n m t và t ng c
ngân sách nhà n

c không dùng ti n m t qua KBNN an Ph

ng ki m soát chi
ng.

3

Thang Long University Libraty


4.ă

ngăvƠăph măviănghiênăc uăđ tƠi

it
it

-

ng nghiên c u: H th ng thanh toán không dùng ti n m t qua

KBNN và ki m soát chi NSNN không dùng ti n m t-LỦ lu n và th c ti n.
- Ph m vi nghiên c u:
+ N i dung và không gian nghiên c u: H th ng thanh toán không dùng
ti n m t (H th ng thanh toán liên kho b c và h th ng thanh toán song ph ng
đi n t ) c v lỦ lu n và th c ti n t i KBNN an Ph ng trong quan h v i m c
tiêu ki m soát chi NSNN.
+ V th i gian: S li u s d ng đ nghiên c u đ tài đ
2012 đ n n m 2014 đ
5.ăPh
Ph

c thu th p t i KBNN an Ph

ng.

ngăphápănghiênăc u

ng pháp nghiên c u ch y u đ

g m các ph

cl yt n m

ng pháp toán h c, các ph

h i h c và ph

ng pháp th ng kê, ph

ng pháp ti p c n h th ng. G n v i đ i t

đ tài, t li u th c t đ
KBNN an Ph

c s d ng trong lu n v n bao
ng pháp xư

ng nghiên c u c a

c thu th p qua kh o sát, ph ng v n và quan sát t i

ng.

6. K t qu nghiênăc uăđ tƠi
Qua nghiên c u h th ng thanh toán không dùng ti n m t và ki m soát
chi NSNN không dùng ti n m t qua KBNN

an Ph

ng cho th y nh ng u

đi m, t n t i c ng nh nguyên nhân c a thanh toán không dùng ti n m t c a
huy n

an Ph

ng nói riêng và hi u đ

c ph n nào v

ng m c khi thanh

toán c a các huy n trên đ a bàn thành ph Hà N i. C ng t đó đư có nh ng
gi i pháp, ki n ngh đ ng b t Trung

ng đ n đ a ph

ng gi i quy t tình

tr ng hi n nay trong thanh toán và ki m soát chi thanh toán không dùng ti n
m t qua KBNN.

4


7. K t c uăđ tƠi
Ch

ng 1: C s lỦ lu n v thanh toán không dùng ti n m t và ki m

soát chi ngân sách nhà n
Ch

c

c.

ng 2: Th c tr ng thanh toán không dùng ti n m t và ki m soát chi

ngân sách nhà n
Ch

c qua kho b c nhà n

c qua kho b c nhà n

c an Ph

ng.

ng 3: Hoàn thi n h th ng thanh toán không dùng ti n m t và t ng

ng ki m soát chi ngân sách nhà n

c qua kho b c nhà n

c an Ph

ng.

5

Thang Long University Libraty


CH

C

NGă1

LụăLU N V THANHăTOÁNăKHỌNGăDỐNGăTI N

S

M T VÀ KI M SOÁT CHI NGỂN SÁCH NHÀ N
KHO B CăNHÀăN

C

1.1 T NGăQUANăV ăH ăTH NGăKHOăB CăNHÀăN
1.1.1 Ch căn ngăcuaăkhoăbacănhaăn
Ngày nay, m i n

C QUA

C

c

c trên th gi i đ u có m t c quan ch u trách nhi m

qu n lỦ qu ngân sách nhà n

c (NSNN) th c hi n vi c thu, chi theo đúng

danh m c, m c l c NSNN t Trung

ng đ n đ a ph

ng. Bên c nh đó, các

chính sách tài chính, đ c bi t là s ra đ i c a các lu t thu m i và ch đ
qu n lỦ tài chính c a các đ n v , đòi h i ph i thành l p h th ng thu nhà n

c

và ph i có m t h th ng qu n lỦ qu NSNN, qu n lỦ qu tài chính, tài s n c a
nhà n

c m i cho phù h p, nh m nâng cao ch t l

ng qu n lỦ, đi u hành

NSNN, nâng cao hi u l c, trách nhi m, quy n h n c a h th ng tài chính nhà
n

c. Do v y, s ra đ i c a h th ng kho b c nhà n

c (KBNN) là m t đòi

h i t t y u trong công cu c đ i m i c ch qu n lỦ tài chính c a đ t n
đáp ng đ

cđ

c tình hình và yêu c u công tác tài chính, ti n t , tín d ng.

Theo đi u 1, Quy t đ nh s 108/2009/Q -TTg ngày 26/08/2009 quy
đ nh ch c n ng nhi m v , quy n h n và c c u t ch c c a kho b c nhà
n

c tr c thu c b tài chính: Kho b c nhà n

c là c quan tr c thu c B

tài chính, th c hi n ch c n ng tham m u, giúp B tr
qu n lỦ nhà n

c v qu ngân sách nhà n

và các qu khác c a nhà n
k toán nhà n

cđ

ng B tài chính

c, các qu tài chính nhà n

c

c giao qu n lỦ; qu n lỦ ngân qu ; t ng

c; th c hi n vi c huy đ ng v n cho ngân sách nhà n

c và

cho đ u t phát tri n thông qua hình th c phát hành trái phi u Chính ph
theo quy đ nh c a pháp lu t.

6


1.1.2 HêăthôngăquanălyăcuaăKhoăbacănhaăn
Kho b c nhà n
đ a ph

cđ

c
ng đ n

c t ch c thành h th ng d c t Trung

ng theo đ n v hành chính, đ m b o nguyên t c t p trung, th ng nh t.
KHO B CăNHÀăN

C

V K toán

V T ng

V ki m

V Huy

h p- pháp

soát chi

đ ng v n

ch

NSNN

nhà n

V T

V Tài

V n

Thanh

S

ch c cán

v -

Phòng

tra

b

Qu n tr

V H p tác

V Kho Qu

c

qu c t

ng

T p chí qu n lỦ

giao

Nghi p v

ngân qu qu c

d ch

Kho b c

gia

Kho b cănhƠăn

Tr

c

T nh

Phòng T ng

Phòng K

Phòng Ki m

Phòng Kho

Phòng

h p

toán nhà

soát chi

qu

Thanh tra

n

c

NSNN

Phòng Tin

Phòng T

H c

ch c cán b

Phòng tài v

Phòng Hành
chính- Qu n
tr

Kho b cănhƠăn

c

Huy n

T T ng h p

T K toán

T Kho qu

– hành chính

S đ 1.1: C c u t ch c h th ng Kho b c nhà n

c

7

Thang Long University Libraty


Các Kho b c nhà n
thu c trung

c tr c thu c b tài chính, Kho b c nhà n

ng (KBNN t nh), Kho b c nhà n

c tr c

c tr c thu c t nh (KBNN

huy n) đ u có nhi m v và quy n h n riêng.
i v i Kho b c nhà n

c tr c thu c b tài chính (KBNN) có nhi m

v và quy n h n:
- Trình B tr

ng B tài chính đ trình chính ph , Th t

ng Chính

Ph xem xét, quy t đ nh các d lu t, d th o v l nh v c qu n lỦ KBNN;
Chi n l

c, quy ho ch, ch

ng trình m c tiêu qu c gia, đ án quan tr ng v

qu n lỦ NSNN và các qu khác c a nhà n

c; D th o thông t , các v n b n

khác l nh v c qu n lỦ KBNN; K ho ch ho t đ ng hàng n m c a KBNN.
- T ch c th c hi n các v n b n, tuyên truy n, ph bi n, giáo d c lu t
v l nh v c qu n lỦ c a KBNN.
- Qu n lỦ qu ngân sách nhà n
khác đ

c, qu tài chính nhà n

c và các qu

c giao theo quy đ nh c a lu t.

- KBNN đ

c phép trích tài kho n c a các t ch c, cá nhân m t i

KBNN đ n p NSNN ho c áp d ng các bi n pháp hành chính khác đ thu cho
NSNN theo quy đ nh.
- T ch c h ch toán k toán NSNN, các qu và tài s n c a nhà n
đ

c

c giao.
- T ch c th c hi n công tác th ng kê, huy đ ng v n cho NSNN, qu n

tr , v n hành h th ng KBNN.
- Thanh tra, ki m tra, gi i quy t khi u n i và t cáo đ i v i hành vi vi
ph m lu t trong qu n lỦ nhà n

c c a KBNN; Phòng ch ng tham nh ng, tiêu

c c và th c hành ti t ki m, ch ng lưng phí trong vi c s d ng tài s n, kinh
phí đ

c giao theo quy đ nh c a pháp lu t.
- Hi n đ i hóa ho t đ ng h th ng KBNN.
i v i Kho b c nhà n

c tr c thu c trung

8

ng (KBNN T nh) có

nhi m v và quy n h n sau:
- KBNN t nh ch đ o, h

ng d n và ki m tra các KBNN huy n th c

hi n các ho t đ ng nghi p v theo ch đ quy đ nh và h

ng d n c a KBNN.

- T p trung các kho n thu NSNN trên đ a bàn, h ch toán, k toán các
kho n thu cho các c p ngân sách.
- Th c hi n chi NSNN, ki m soát thanh toán, chi tr các kho n chi
NSNN trên đ a bàn theo quy đinh c a pháp lu t.
- T ch c huy đ ng v n theo quy t đ nh c a B tr
h

ng B tài chính và

ng d n c a KBNN.
- Qu n lỦ, đi u hòa t n ngân qu KBNN theo h
ng t n ngân KBNN cho ngân sách đ a ph

ng d n; th c hi n t m

ng theo quy đ nh c a B tài chính.

- Qu n lỦ qu ngân sách t nh, qu d tr tài chính và các qu khác đ
giao qu n lỦ; qu n lỦ các kho n t m thu, t m gi , t ch thu, kỦ c

c

c, kỦ qu …

- Qu n lỦ các tài s n qu c gia quỦ hi m, ti n, tài s n và các lo i ch ng
ch có giá g i t i KBNN.
- M tài kho n, ki m soát và th c hi n thanh toán cho đ n v có quan
h ngân sách v i KBNN t nh.
- T ch c h ch toán thu-chi NSNN, công tác th ng kê, báo cáo ho t
đ ng KBNN.
- Thanh tra, ki m tra, ki m toán ho t đ ng KBNN trên đ a bàn; th c hi n
công tác ti p dân và gi i quy t đ n th khi u n i t cáo và x lỦ theo quy đ nh.
- Th c hi n các nhi m v khác c a T ng giám đ c KBNN giao.
i v i Kho b c nhà n

c tr c thu c t nh (KBNN huy n) có ch c n ng

và quy n h n nh sau:
- KBNN huy n t p trung các kho n thu ngân sách nhà n

c (NSNN)

trên đ a bàn, h ch toán các kho n thu cho các c p ngân sách.
- T ch c th c hi n ki m soát thanh toán, chi tr các kho n chi NSNN

9

Thang Long University Libraty


trên đ a bàn theo quy đ nh c a pháp lu t.

- Qu n lỦ qu NS huy n và các qu tài chính khác đ
các kho n t m thu, t m gi , t ch thu, kỦ c
đ nh c a c quan nhà n

c giao; qu n lỦ

c, kỦ qu , th ch p theo quy t

c có th m quy n; qu n lỦ ti n, n ch đ c bi t, tài

s n, các lo i ch ng ch có giá c a nhà n

c và c a các đ n v , cá nhân g i t i

KBNN huy n.
- Th c hi n công tác phát hành, thanh toán trái phi u Chính ph theo
quy đ nh.
- Qu n lỦ ngân qu KBNN huy n theo ch đ quy đ nh.
- Th c hi n các bi n pháp b o đ m an toàn kho, qu t i KBNN huy n.
- M tài kho n, ki m soát tài kho n và th c hi n thanh toán b ng ti n
m t, b ng chuy n kho n đ i v i các c qua, đ n v , cá nhân có quan h giao
d ch v i KBNN huy n.
- M , qu n lỦ tài kho n ti n g i c a KBNN huy n t i ngân hàng th

ng

m i trên đ a bàn đ th c hi n thanh toán, giao d ch theo ch đ quy đ nh.
- T ch c thanh toán, đ i chi u, quy t toán thanh toán liên kho b c t i
KBNN huy n.
- T ch c th c hi n công tác k toán nhà n

c; h ch toán k toán v

thu, chi NSNN, các qu tài chính do KBNN huy n qu n lỦ …
- Th c hi n công tác đi n báo, báo cáo s li u v thu, chi NSNN ph c
v công tác ch đ o, đi u hành NSNN c a c p có th m quy n; th ng kê, báo
cáo, quy t toán các nghi p v phát sinh t i KBNN huy n.
- T ch c qu n lỦ và th c hi n

ng d ng công ngh thông tin t i

KBNN huy n.
- Th c hi n công tác ti p công dân t i KBNN huy n theo quy đ nh.
- Qu n lỦ đ i ng cán b , công ch c và th c hi n công tác v n th , l u
tr , hành chính, qu n tr , tài v t i KBNN huy n theo quy đ nh.

10


- T ch c th c hi n ch

ng trình hi n đ i hoá ho t đ ng KBNN; Th c

hi n nhi m v c i cách hành chính theo m c tiêu nâng cao ch t l

ng ho t

đ ng, công khai hoá th t c, c i ti n quy trình nghi p v và cung c p thông
tin đ t o thu n l i ph c v khách hàng.
- Qu n lỦ các đi m giao d ch thu c KBNN huy n theo quy đ nh.

- Th c hi n các nhi m v khác do Giám đ c KBNN t nh giao.
1.1.3 Vaiătroăc aăkhoăb cănhƠ n

cătrongăvi căqu nălỦăchiăNSNN

Qu n lỦ chi NSNN là quá trình nhà n
quan, s d ng h th ng các ph

c v n d ng các quy lu t khách

ng pháp tác đ ng, đi u ch nh đ n các ho t

đ ng chi NSNN nh hình thành, t p trung, phân ph i và s d ng các ngu n
tài chính nh m ph c v cho vi c th c hi n các ch c n ng, nhi m v c a mình.
M c tiêu c b n c a qu n lỦ chi NSNN là không đ ngu n v n c a nhà
n

c b th t thoát, lưng phí ho c s d ng sai m c đích; c n nâng cao hi u qu

s d ng các ngu n v n, gi i quy t hài hòa m i quan h v l i ích kinh t gi a
m t bên là nhà n

c v i m t bên là các ch th s d ng v n NSNN.

Kho b c nhà n

c có vai trò là ng

i giúp vi c giúp nhà n

c trong

vi c qu n lỦ chi ngân sách nhà n

c. B ng cách s d ng các công c k toán,

các ch đ , đ nh m c chi tiêu, h

ng d n mà nhà n

c ban hành trong vi c

th c hi n vi c thanh toán, chi tr các kho n chi ngân sách nhà n

c, t ch i

các kho n chi NSNN không đ đi u ki n chi và ch u trách nhi m quy t đ nh
c a mình tr

c nhà n

c.

1.2 H ă TH NGă THANHă TOÁN KHỌNGă DỐNGă TI Nă M Tă QUAă
KBNN
Thanh toán không dùng ti n m t là cách th c thanh toán ti n hàng hóa,
d ch v không có s xu t hi n c a ti n m t mà đ
ti n t tài kho n c a ng

c ti n hành b ng cách trích

i chi tr chuy n vào tài kho n c a ng

i th h

ng

ho c b ng cách bù tr l n nhau thông qua vai trò trung gian c a các t ch c

11

Thang Long University Libraty


cung ng d ch v thanh toán.
Cùng v i s phát tri n khoa h c công ngh , KBNN c ng ti p c n v i
h th ng thanh toán không dùng ti n m t thông qua các hình th c chi tr ,
ph

ng th c thanh toán các kho n chi NSNN k t h p v i h th ng thanh toán

trung gian là ngân hàng th
toán cho đ n v h
1.2.1 Các ph

ng m i và các t ch c tín d ng đ chi tr , thanh

ng có giao d ch v i đ n v m tài kho n t i KBNN.

ngăth căthanhătoánăkhôngădùngăti năm t qua KBNN

1.2.1.1 Hình th c chi tr các kho n chi t ngân sách nhà n

c không dùng

ti n m t
Tùy vào yêu c u nhi m v chi các kho n chi ngân sách nhà n

c mà

KBNN th c hi n thanh toán, chi tr các kho n chi NSNN đó theo các hình
th c, quy trình chi tr , thanh toán khác nhau. C th :
Chi tr , thanh toán NSNN b ng hình th c rút d toán t KBNN:
it

-

trong d toán đ

ng chi tr , thanh toán g m các kho n chi th
c giao c a các c quan hành chính nhà n

c; Các đ n v s

nghi p; T ch c chính tr xư h i, chính tr xư h i-ngh nghi p đ
nhà n

c h tr kinh phí th

riêng c a c quan nhà n

ng xuyên và các đ i t

ng xuyên có
c ngân sách

ng khác theo h

ng d n

c có th m quy n.

- Các kho n chi NSNN b ng hình th c rút d toán là các kho n chi
thanh toán cá nhân nh : l

ng, ph c p, h c b ng …; các kho n chi nh m

duy trì ho t đ ng c a đ n v nh : chi thanh toán d ch v công c ng, chi
chuyên môn… và các kho n chi khác.
- Quá trình chi tr , thanh toán b ng hình th c rút d toán theo quy
trình sau:

12


nv,
B ph n KSC
Chuy n tr )

B1

K toán tr

ng

B2

B3

K toán viên

Giám đ c

B4

nv h

ng

S đ 1.2: Quy trình chi tr , thanh toán chi NSNN theo hình th c rút d toán

B

c 1: C n c vào nhu c u chi và theo yêu c u nhi m v chi mà

VSDNS l p và g i h s thanh toán theo quy đ nh g i đ n KBNN n i giao
d ch đ làm c n c ki m soát, thanh toán.
B

c2đ nb

c 4: KBNN khi nh n đ

c ch ng t thì ki m tra, ki m

soát đ m b o đúng theo ch đ thì th c hi n chi tr cho ng
ng

i th h

ng và

i cung c p hàng hoá, d ch v ho c chi tr qua đ n v s d ng ngân sách.
Chi tr NSNN b ng hình th c l nh chi ti n:
- Các nhi m v đ

c chi tr b ng l nh chi ti n là các kho n chi cho các

đ n v , các t ch c kinh t , xư h i không quan h th
nhà n

c; Chi tr n n

sách c p d

ng xuyên v i ngân sách

c ngoài; Chi b sung t ngân sách c p trên cho ngân

i; Và m t s kho n chi khác theo quy t đinh c a th tr

ng c

quan tài chính;
- Quy trình chi tr đ
B

c th c hi n nh sau:

c 1: C quan tài chính có trách nhi m ki m tra, ki m soát kho n

thanh toán và g i l nh chi ti n sang KBNN.
13

Thang Long University Libraty


B

c2đ nb

c 4: KBNN th c hi n ki m tra và chi tr cho VSDNS

theo n i dung ghi trong l nh chi ti n c a c quan tài chính.
C quan tài
chính
Chuy n tr

B1

K toán tr

ng

K toán viên

B2

B3

Giám đ c

B4

VSDNS

S đ 1.̀: Quy trình chi tr theo hình th c lênh chi ti n

1.2.1.2. Ph

ng th c chi tr các kho n chi ngân sách nhà n

c không

dùng ti n m t
Vi c chi tr các kho n chi ngân sách nhà n

c c a VSDNS đ

hi n theo nguyên t c thanh toán tr c ti p t KBNN cho ng

cho ng

i cung c p hàng hoá, d ch v và cho ng

ih

i nh n th u.

kho n chi ch a có đi u ki n th c hi n chi tr tr c ti p, KBNN đ
ng cho

VSDNS. Nh v y có 2 ph

c th c

ng l

ng,

i v i các
c phép t m

ng th c chi tr , thanh toán các kho n

chi NSNN qua KBNN: T m ng và thanh toán tr c ti p.
Chi tr b ng t m ng:
T m ng là vi c chi tr các kho n chi NSNN trong tr
chi NSNN c a

VSDNS nhà n

ng h p kho n

c ch a có đ hoá đ n, ch ng t theo quy

đ nh do công vi c ch a hoàn thành.

14


- Các kho n t m ng b ng chuy n kho n bao g m: các kho n chi
chuyên môn, nghi p v và chi khác (Chi mua v t t v n phòng, Chi h i ngh ,
Chi thuê m

n …)

i v i nh ng kho n thanh toán theo h p đ ng, m c t m ng theo quy

-

đ nh đư kỦ k t c a VSDNS nhà n
không t i đa không v

c và nhà cung c p hàng hoá, d ch v nh ng

t quá 30% d toán b trí cho kho n mua s m đó

- V trình t , th t c t m ng:
+ VSDNS g i KBNN h s , tài li u liên quan đ n t ng kho n chi t m
ng theo quy đ nh kèm theo gi y rút d toán ngân sách nhà n

c (t m ng),

trong đó ghi rõ n i dung t m ng đ KBNN có c n c gi i quy t và theo dõi
khi thanh toán t m ng.
+ KBNN ki m soát h s , ch ng t theo quy đ nh, n u đ m b o theo
đúng quy đ nh thì làm th t c t m ng cho đ n v .
-Khi thanh toán t m ng là vi c chuy n t t m ng sang thanh toán khi
kho n chi đư hoàn thành và có đ h s ch ng t đ thanh toán. VSDNS có
trách nhi m g i đ n KBNN gi y đ ngh thanh toán t m ng, kèm h s ,
ch ng t có liên quan đ KBNN ki m soát, thanh toán.
i v i nh ng chi t m ng không có h p đ ng đư hoàn thành và đ h
s , ch ng t thanh toán, các

VSDNS ph i thanh toán t m ng v i KBNN

ch m nh t ngày cu i cùng c a tháng sau.
i v i nh ng kho n chi có h p đ ng, ngay sau khi thanh toán l n cu i
h p đ ng và k t thúc h p đ ng, các

VSDNS ph i làm th t c thanh toán

t m ng v i KBNN.
+ Tr
t m ng cho

ng h p đ đi u ki n quy đ nh, thì KBNN th c hi n thanh toán
VSDNS: N u s đ ngh thanh toán l n h n s t m ng thì

VSDNS l p gi y đ ngh thanh toán t m ng kèm theo gi y rút d toán g i

đ n KBNN đ thanh toán; N u s đ ngh thanh toán nh h n s t m ng thì

15

Thang Long University Libraty


VSDNS l p gi y đ ngh thanh toán t m ng g i KBNN làm th t c chuy n
t t m ng sang thanh toán, s chênh l ch s đ

c theo dõi đ thu h i ho c

thanh toán vào tháng sau, k sau.
+ T t các các kho n đư t m ng đ chi theo d toán NSNN đ n h t
31/12 hàng n m ch a đ h s , th t c thanh toán đ

c x lỦ theo quy đ nh.

Chi tr thanh toán tr c ti p:
Thanh toán tr c ti p là ph
VSDNS ho c cho ng

ng th c chi tr ngân sách tr c ti p cho

i cung c p hàng hoá d ch v khi công vi c đư hoàn

thành, có đ cách h s ch ng t thanh toán tr c ti p theo quy đ nh và các
kho n chi ngân sách đáp ng đ y đ các đi u ki n chi ngân sách theo quy đ nh.
-N i dung chi thanh toán tr c ti p g m: Các kho n chi thanh toán cho
cá nhân, chi cho chuyên môn nghi p v và chi khác.

- M c thanh toán tr c ti p là c n c vào h s , ch ng t h p pháp, h p
l , trong ph m vi d toán ngân sách nhà n

cđ

c giao và còn đ s d d

toán đ th c hi n thanh toán
- V trình t , th t c thanh toán tr c ti p:
+

VSDNS nhà n

c g i KBNN h s , tài li u liên quan đ n t ng

kho n chi theo quy đ nh kèm theo gi y rút d toán ngân sách nhà n

c,

trong đó ghi rõ n i dung thanh toán đ KBNN có c n c gi i quy t và h ch
toán k toán.
+ KBNN ki m soát theo quy đ nh, n u đ m b o theo quy đ nh thì th c
hi n thanh toán tr c ti p cho các đ n v cung c p hàng hoá, d ch v ho c qua
VSDNS.
Ngoài ra 2 ph
toán cho các tr

ng th c thanh toán trên, KBNN còn th c hi n thanh

ng h p thanh toán đ u n m khi ch a có d toán giao b ng

hình th c t m c p kinh phí hay chi ng tr
c p thi t.

16

c n m sau cho các nhi m v chi