NHOM 4 bao cao 3 chuyen de 1

BỘ TÀI CHÍNH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH – MARKETING
KHOA SAU ĐẠI HỌC

Tiểu luận môn Báo cáo chuyên đề
ĐỀ TÀI:

NỘI DUNG ĐỀ ÁN
“CƠ CẤU LẠI HỆ THỐNG CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG
GIAI ĐOẠN 2011-2015”
THEO QUYẾT ĐỊNH 254/QĐ-TTG CỦA THỦ TƯỚNG
CHÍNH PHỦ NGÀY 01/03/2012
VÀ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC ĐẾN THỜI ĐIỂM HIỆN NAY

NHÓM
LỚP

:4
: TCNH6.1

TP. HỒ CHÍ MINH, THÁNG 5/2015


BỘ TÀI CHÍNH
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI CHÍNH – MARKETING
KHOA SAU ĐẠI HỌC

Tiểu luận môn Báo cáo chuyên đề
ĐỀ TÀI:

NỘI DUNG ĐỀ ÁN

“CƠ CẤU LẠI HỆ THỐNG CÁC TỔ CHỨC TÍN DỤNG GIAI
ĐOẠN 2011-2015”
THEO QUYẾT ĐỊNH 254/QĐ-TTG CỦA THỦ TƯỚNG
CHÍNH PHỦ NGÀY 01/03/2012
VÀ KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC ĐẾN THỜI ĐIỂM HIỆN NAY

NHÓM
LỚP

:4
: TCNH6.1

TP. HỒ CHÍ MINH, THÁNG 5/2015


NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................

..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................

i


DANH SÁCH NHÓM 4

STT

Họ và tên

1

Lê Phan Ân

2

Nguyễn Tú Anh

3

Nguyễn Quốc Cường

4

Nguyễn Cao Đức

5

Phạm Thị Ngọc Linh

6

Nguyễn Quỳnh Lê

7

Ngô Minh Nhựt

8

Lê Thị Hải Xuân

ii

MỤC LỤC
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN ......................................................................................................................... i
DANH SÁCH NHÓM 4 .................................................................................................................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................................................................ iii
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................................................................ v
DANH MỤC BẢNG ...................................................................................................................................... viii
DANH MỤC BẢNG ...................................................................................................................................... viii
DANH MỤC HÌNH .......................................................................................................................................... ix
PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................................................................... x
1.1. Lý do chọn đề tài .................................................................................................................................... x
1.2. Mục tiêu nghiên cứu .............................................................................................................................. xi
1.3. Đối tượng nghiên cứu ............................................................................................................................ xi
1.4. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................................................................... xi
1.5. Kết cấu của đề tài ................................................................................................................................... xi
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TÁI CẤU TRÚC HỆ THỐNG NGÂN HÀNG ...................... 1
1.1 Khái niệm ................................................................................................................................................. 1
1.2 Động cơ của việc tái cấu trúc ................................................................................................................... 1
1.3 Các biện pháp tái cấu trúc ........................................................................................................................ 2
1.4 Vai trò ngân hàng trung ương ................................................................................................................. 2
1.5 Ảnh hưởng của việc tái cấu trúc hệ thống ngân hàng đối với nền kinh tế ............................................... 5
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG DIỄN BIẾN ĐỀ ÁN 254 TẠI VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2011-2015............... 6
2.1 Khái quát chung về đề án ......................................................................................................................... 6
2.1.1 Mục tiêu , quan điểm cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng ........................................................ 6
2.1.2. Định hướng và giải pháp cơ cấu lại các tổ chức tín dụng ................................................................ 7
2.1.3 Các giải pháp hỗ trợ cơ cấu lại các tổ chức tín dụng....................................................................... 14
2.1.4 Lộ trình thực hiện............................................................................................................................ 16
2.2 . Thực trạng Việt Nam trước đề án ....................................................................................................... 18
2.2.1 Cấu trúc tổ chức tín dụng ................................................................................................................ 18
2.2.2 Tình hình nợ xấu: ............................................................................................................................ 21
2.3 Diễn biến thực hiện đề án ...................................................................................................................... 25

2.3.1 Tái cấu trúc, mua lại, sát nhập ........................................................................................................ 26
2.3.2 Xử lý nợ xấu ................................................................................................................................... 28
2.4 Kết quả sau đề án và nhận xét ................................................................................................................ 33
2.4.1 Kết quả ............................................................................................................................................ 33
2.4.2 Nhận xét .......................................................................................................................................... 39
2.4.3 Hạn chế của đề án ........................................................................................................................... 39
2.5 Định hướng cho tương lai để đề án nhanh chóng đưa hệ thống ngân hàng Việt Nam hội nhập với ngân
hàng thế giới ................................................................................................................................................ 42
2.5.1 Đối với việc sắp xếp lại hệ thống ngân hàng của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trong thời gian
tới ............................................................................................................................................................. 42
2.5.2 Đẩy nhanh quá trình hội nhập quốc tế trong lĩnh vực ngân hàng.................................................... 43
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................................................... 45
3.1 Giải pháp để thực hiện tốt đề án ............................................................................................................ 45
iii


3.2. Kiến nghị .............................................................................................................................................. 46
3.2.1 Đối với các ngân hàng thương mại ................................................................................................. 46
3.2.2 Đối với Ngân hàng Nhà nước ......................................................................................................... 48
KẾT LUẬN ..................................................................................................................................................... 50
TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................................................................. xiii

iv


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
S1TT

Chữ viết tắt

Tiếng Anh

1

ACB

2

AEC

3

Agribank

4

AIIB

5

ALCO

6
7

BaoVietBank
BÐS

8

BIDV

9

CAR

Tiếng Việt
Ngân hàng Thương mại
Cổ phần Á Châu
ASEAN
Economic Cộng đồng kinh tế
Community
ASEAN
Ngân hàng Nông nghiệp
và Phát triển nông thôn
Asian Infrastructure Ngân hàng Đầu tư cơ sở
Investment Bank
hạ tầng châu Á
Ủy ban quản trị tài sản nợ
có
Ngân hàng Bảo Việt
Bất động sản
Ngân hàng Đầu tư và Phát
triển Việt Nam
Tỷ lệ an toàn vốn

10

CPI

Consumer Price Index

11

Cty TC&CTTC

12

DaiABank

13

DATC

14
15
16

DN
DNNN
EU

17

Eximbank

18

Ficombank

19

FTA

20

GP Bank

21

Habubank

22

HDBank

23

IMF

24

LienViet-

Chỉ số giá tiêu dùng
Công ty tài chính và cho
thuê tài chính
Ngân hàng Đại Á
Công ty Mua bán nợ và
Tài sản tồn đọng doanh

nghiệp
Doanh nghiệp
Doanh nghiệp Nhà nước
Liên minh châu Âu
Ngân hàng Xuất nhập
khẩu Việt Nam
Ngân Hàng Thương mại
Cổ phần Đệ Nhất
Hiệp định Thương mại tự
do
Ngân hàng Dầu Khí Toàn
Cầu
Ngân hàng phát triển nhà
Hầ Nội
Ngân hàng Phát triển
Thành phố Hồ Chí Minh

International Monetary
Quỹ tiền tệ thế giới
Fund
Ngân hàng Bưu điện Liên
v


PostBank

Việt
mergers
acquisitions

25

M&A

26

Maritime Bank

27

MekongBank

28

MHB

29
30
31
32
33

NaviBank
NCB
NH
NH
NH HTX

34

NHLD&NHNNG

35
36

NHNN
NHTM

37

NHTMCP

38

NHTMNN

39

OceanBank

40

PVFC

41

QTDND

42

ROA

Return On asset

43

ROE

Return On Equity

44

Sacombank

45

SaigonBank

46

SCB

47

SHB

and

Mua bán và sáp nhập
Ngân hàng Thương mại

Cổ phần Hàng Hải Việt
Nam
Ngân hàng Thương mại
Cổ phần Phát triển Mê
Kông
Ngân hàng Thương mại
Cổ phần Phát triển nhà
đồng bằng sông Cửu
Long
Ngân hàng Nam Việt
Ngân hàng Quốc dân
Ngân hàng
Ngân hàng
Ngân hàng Hợp tác xã
Ngân hàng liên doanh và
ngân hàng nước ngoài
Ngân hàng Nhà nước
Ngân hàng thương mại
Ngân hàng thương mại cổ
phần
Ngân hàng thương mại
Nhà Nước
Ngân hàng Đại Dương
Tổng công ty Tài chính
Cổ phần Dầu khí
Quỹ tín dụng nhân dân
Tỷ số lợi nhuận trên tài
sản
Lợi nhuận trên vốn chủ sở
hữu

Ngân hàng Thương mại
Cổ phần Sài Gòn Thương
Tín
Ngân Hàng Thương mại
Cổ phần Sài Gòn Công
Thương
NGÂN HÀNG THƯƠNG
MẠI CỔ PHẦN SÀI
GÒN
Ngân hàng thương mại cổ
vi


48

Southernbank

49

TCTD

50

TDNNTW

51

TienphongBank

52

TinnghiaBank

53
54
55

TMCP
TP
TPĐB

56

TPP

57

TT

58

TrustBank

59

UBGSTCQG

60

VAMC

61

VCB

62

Vietcombank

63

Vietinbank

64

VNCB

65

WB

66

Westernbank

67

WTO

phần Sài Gòn Hà Nội

Ngân Hàng Thương mại
cổ phần Phương Nam
Tổ chức tín dụng
Tín dụng nhân dân Trung
ương
Ngân Hàng Thương mại
Cổ phần Tiên Phong
Ngân Hàng Thương mại
Cổ phần Việt Nam Tín
Nghĩa
Thương mại cổ phần
Thành phố
Trái phiếu đặc biệt
Trans-Pacific
Hiệp định Đối tác xuyên
Partnership Agreement Thái Bình Dương

Vietnam
Management
Company

Word Bank

World
Organization

Thông tư
Ngân Hàng Thương mại
Cổ phần Đại Tín
Ủy ban Giám sát Tài

chính Quốc gia
Asset Công ty quản lý tài sản
của các tổ chức tín dụng
Việt Nam
Ngân hàng thương mại cổ
phần Ngoại thương Việt
Nam
Ngân hàng thương mại cổ
phần Ngoại thương Việt
Nam
Ngân hàng Công thương
Việt Nam
Ngân hàng Xây dựng Việt
Nam
Ngân hàng thế giới
Ngân hàng thương mại cổ
phần Phương Tây
Trade Tổ chức thương mại thế
giới

vii


Bảng
Bảng 2.1
Bảng 2.2
Bảng 2.3
Bảng 2.4

DANH MỤC BẢNG

Tên bảng
Nợ quá hạn và nợ xấu toàn hệ thống
So sánh giữa Nghị định 53 và Nghị định 34
So sánh giữa trái phiếu đặc biệt và trái phiếu mới
Số lượng TCTD tại Việt Nam

Trang
24
31
32
34

viii


DANH MỤC HÌNH
Hình
Hình 2.1
Hình 2.2
Hình 2.3
Hình 2.4
Hình 2.5

Tên hình
Tỷ lệ nợ xấu toàn ngành 2004-2012
Kết quả mua nợ xấu của các TCTD bằng TPĐB của
VAMC
Vốn điều lệ của một số ngân hàng thương mại sau sáp
nhập
Tăng trưởng tín dụng và tăng GDP

ROA của hệ thống NHTM ở Việt Nam

Trang
23
30
35
36
38

ix


PHẦN MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Trong quá trình phát triển của nền kinh tế hàng hoá, xuất phát từ nhu cầu đi vay
và cho vay giữa người thiếu vốn và người thừa vốn trong cùng một thời điểm đã
hình thành nên quan hệ vay mượn lẫn nhau trong xã hội và trên cơ sở đó hoạt động
tín dụng ra đời. Tín dụng có nghĩa là sự tín nhiệm, tin tưởng, là phạm trù kinh tế có
sản xuất và trao đổi hàng hoá thì ở đó có hoạt động tín dụng. Trong nền kinh tế thị
trường vốn bằng tiền của các đơn vị, các tổ chức kinh tế không giống nhau về cả số
lượng và thời gian. Trong cùng một thời gian, đơn vị này thiếu vốn sản xuất kinh
doanh nhưng đơn vị khác lại thừa vốn không sử dụng hết. Trong khi đó các đơn vị
hoạt động lại không phụ thuộc vào nhau. Do vậy sự thiếu vốn của đơn vị này và sự
thừa vốn của đơn vị kia cùng một thời gian đều có ảnh hưởng không tốt đến hoạt
động sản xuất kinh doanh. Nếu không có sự điều hoà vốn từ nơi thừa sang nơi thiếu
thì nền kinh tế không thể phát triển được. Do vậy cần thiết phải có một tổ chức
đứng ra làm nhiệm vụ điều hoà vốn trong nền kinh tế. Đó là nguyên nhân dẫn đến
sự ra đời của các tổ chức tín dụng nói chung và Ngân hàng nói riêng. Cùng với lịch
sử phát triển của nền sản xuất hàng hoá, vai trò của các tổ chức tín dụng cũng phát
triển và hoàn thiện. Các tổ chức tín dụng có một vai trò hết sức quan trọng trong

nền kinh tế xã hội: góp phần thu hút số tiền nhàn rỗi trong xã hội và nâng cao hiệu
quả sử dụng vốn; là đòn bẩy kinh tế quan trọng thúc đẩy quá trình mở rộng quan hệ
lưu thông hàng hoá quốc tế; tác động có hiệu quả đến nhịp độ phát triển sôi động
thúc đẩy cạnh tranh trong nền kinh tế thị trường; góp phần điều chỉnh chiến lược
kinh tế, góp phần chống lạm phát tiền tệ...
Các tổ chức tín dụng đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế xã
hội, tuy nhiên, tình trạng sức khỏe của các tổ chức tín dụng ở Việt Nam hiện nay hết
sức phức tạp. Trong gần 20 năm, Việt Nam đã 3 lần tái cơ cấu hệ thống tổ chức tín
dụng, đầu tiên là giai đoạn sau khủng hoảng tài chính châu Á từ năm 1998 đến
2003; tiếp theo đó là giai đoạn bắt đầu gia nhập Tổ chức thương mại thế giới 20052008 và hiện nay là giai đoạn cơ cấu lại nền kinh tế 2011-2015. Với đề án “Cơ cấu
lại hệ thống các tổ chức tín dụng giai đoạn 2011- 2015” theo quyết định 254/QĐx


TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 01/03/2012, Việt Nam đã thay đổi diện mạo
các tổ chức tín dụng như thế nào? Tình trạng của các tổ chức tín dụng hiện giờ ra
sao? Để giải đáp các câu hỏi trên, nhóm quyết định chọn đề tài: “Nội dung Đề án
“Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng giai đoạn 2011- 2015” theo quyết
định 254/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 01/03/2012 và kết quả đạt
được đến thời điểm hiện nay” nhằm nhìn lại những gì đã làm được và có nhận xét
đánh giá về quá trình tái cơ cấu cũng như đề ra những giải pháp phù hợp với lộ trình
phát triển của nền kinh tế xã hội.
1.2. Mục tiêu nghiên cứu
Nắm bắt được nội dung của đề án Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng giai
đoạn 2011- 2015.
Quá trình tái cơ cấu và kết quả đạt được đến thời điểm hiện nay.
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Đề án Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng giai đoạn 2011- 2015.
Các vấn đề liên quan đến quá trình tái cơ cấu và kết quả đạt được đến thời điểm
hiện nay ở Việt Nam.
1.4. Phương pháp nghiên cứu

Trong quá trình nghiên cứu, hoàn thiện, đề tài dựa trên cơ sở vận dụng phương
pháp nghiên cứu định tính như: thu thập, thống kê, tổng hợp, phân tích và so sánh.
Đồng thời dựa vào các lý luận, quan điểm kinh tế, tài chính và định hướng phát triển
kinh tế của Đảng và Nhà nước, xuất phát từ thực tiễn để làm sáng tỏ các vấn đề
nghiên cứu.
1.5. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần kết luận, mục lục, danh sách các bảng biểu, mô hình và tài liệu
tham khảo, đề tài gồm 3 chương:

xi


Chương 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TÁI CẤU TRÚC HỆ THỐNG
NGÂN HÀNG
Chương 2: THỰC TRẠNG DIỄN BIẾN ĐỀ ÁN 254 TẠI VIỆT NAM GIAI
ĐOẠN 2011-2015
Chương 3: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ

xii


CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ TÁI CẤU TRÚC
HỆ THỐNG NGÂN HÀNG
1.1 Khái niệm
Theo định nghĩa của WB (1998), tái cấu trúc ngân hàng bao gồm một loạt các
biện pháp được phối hợp chặt chẽ nhằm duy trì hệ thống thanh toán quốc gia và khả
năng tiếp cận các dịch vụ tín dụng, đồng thời xử lý các vấn đề còn tồn tại trong hệ
thống tài chính là nguyên nhân gây ra khủng hoảng.
Một định nghĩa khác, theo Claudia Dziobek và Ceyla Pazarbasioglu (Bài học
từ tái cấu trúc ngân hàng, IMF - 1997) thì tái cấu trúc ngân hàng là biện pháp hướng

tới mục tiêu nâng cao hiệu suất hoạt động của ngân hàng, bao gồm phục hồi khả
năng thanh toán và khả năng sinh lời, cải thiện năng lực hoạt động của toàn hệ
thống ngân hàng để làm tròn trách nhiệm của một trung gian tài chính và khôi phục
lòng tin của công chúng.
Tái cấu trúc ngân hàng là các biện pháp nhằm khắc phục các khiếm khuyết
của hệ thống ngân hàng (mà những khiếm khuyết này có khả năng gây ra một cuộc
khủng hoảng trên toàn hệ thống), nhằm mục đích duy trì ổn định và hiệu quả chức
năng trung gian tài chính của hệ thống ngân hàng trong nền kinh tế, đặc biệt là chức
năng thanh toán và tín dụng, đồng thời nâng cao hiệu quả hoạt động của các
NHTM.
1.2 Động cơ của việc tái cấu trúc
Theo quan điểm của Claudia Dziobek và Ceyla Parazrbasioglu thì tái cấu trúc
ngân hàng bao gồm tài cấu trúc tài chính (financial restructuring), tái cấu trúc hoạt
động (operational restructuring) và giám sát an toàn.
- Tái cấu trúc tài chính hướng đến việc phục hồi khả năng thanh khoản bằng
cách cải thiện bảng cân đối của các ngân hàng thông qua các biện pháp như tăng
vốn, giảm nợ hoăc nâng giá trị tài sản.

1


- Tái câu trúc hoạt động hướng đến mục tiêu nâng mức lợi nhuận bằng cách
chú trọng hơn đến chiến lược hoạt động, cải thiện hiệu quả và năng lực quản lý và
hệ thống kế toán, nâng cao năng lực thẩm định tín dụng.
- Giám sát và các quy tắc an toàn được đặt ra nhằm mục tiêu cải thiện năng
lực hoạt động của toàn bộ hệ thống ngân hàng dưới vai trò là trung gian tài chính.
Ngoài ra, Một số động cơ của việc tái cấu trúc hệ thông ngân hàng: theo phân
tích của Sameer Goyal (WB - 2011):
- Khủng hoảng kinh tế;
- Nợ xấu gia tăng;

- Tỷ lệ an toàn vốn thấp;
- Thực hiện chức năng trung gian không hiệu quả;
- Khuôn khổ giám sát và quản lý yếu;
- Thiếu niềm tin vào hệ thống ngân hàng.
1.3 Các biện pháp tái cấu trúc
- TCTD xây dựng và triển khai phương án tự củng cố, chấn chỉnh hoạt động và
nâng cao năng lực cạnh tranh theo các giải pháp nêu tại Khoản 5 Mục II Phần B để
phát triển nhanh về quy mô, hoạt động, tài chính và có trình độ quản trị, công nghệ
tiên tiến.
- Khuyến khích và tạo điều kiện các TCTD sáp nhập, hợp nhất, mua lại theo
nguyên tắc tự nguyện để tăng quy mô hoạt động và khả năng cạnh tranh.
- Mở rộng quy mô và phạm vi hoạt động; tích cực gia nhập các thị trường tài
chính trong khu vực và trên thế giới.
- Tham gia xử lý các TCTD yếu kém và thiếu hụt thanh khoản: Cho vay hỗ trợ
thanh khoản đối với các TCTD yếu kém và mất khả năng chi trả tạm thời; mua lại,
sáp nhập TCTD yếu kém.
1.4 Vai trò ngân hàng trung ương
- Giải quyết các vấn đề thanh khoản:
2


+ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tái cấp vốn đối với TCTD thiếu hụt thanh
khoản tạm thời để bảo đảm khả năng chi trả của TCTD và có thể trở lại hoạt động
bình thường.
+ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam giám sát chặt chẽ tình hình tài chính và
hoạt động của TCTD được tái cấp vốn.
+ Ngân hàng thương mại nhà nước và ngân hàng thương mại cổ phần lành
mạnh mua lại các tài sản và khoản nợ có chất lượng tốt của TCTD thiếu thanh
khoản để thanh toán các nghĩa vụ nợ đến hạn.
- Trung gian đàm phán giữa các ngân hàng:

+ TCTD yếu kém được sáp nhập, hợp nhất, mua lại trên cơ sở tự nguyện.
Nếu không thể thực hiện được một cách tự nguyện, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam
sẽ áp dụng các biện pháp sáp nhập, hợp nhất, mua lại trên cơ sở bắt buộc đối với
TCTD yếu kém.
+ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam yêu cầu TCTD yếu kém phải chuyển
nhượng vốn điều lệ hoặc vốn cổ phần; cổ đông lớn, cổ đông nắm quyền kiểm soát,
chi phối của TCTD yếu kém phải chuyển nhượng cổ phần.
+ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trực tiếp mua lại vốn điều lệ hoặc cổ phần
của TCTD yếu kém để chấn chỉnh, củng cố, lành mạnh hóa một bước TCTD, sau đó
sáp nhập, hợp nhất với tổ chức tín dụng khác hoặc bán lại cho các nhà đầu tư đủ
điều kiện.
- Cải thiện các quy định pháp luật có liên quan:
+ Ban hành chuẩn mực an toàn vốn phù hợp với Basel II;
+ Đổi mới, hoàn thiện các quy định an toàn hoạt động của tổ chức tín dụng,
đặc biệt là các tỷ lệ về khả năng chi trả để hạn chế và kiểm soát có hiệu quả các rủi
ro trong hoạt động của tổ chức tín dụng;
+ Sửa đổi, bổ sung quy định về cấp tín dụng, phân loại nợ, trích lập, sử dụng
dự phòng rủi ro theo hướng chặt chẽ và phù hợp hơn với thông lệ quốc tế;

3


+ Quy định về công bố thông tin của các tổ chức tín dụng phù hợp với thực
tiễn Việt Nam và các nguyên tắc của Ủy ban Basel;
+ Hoàn thiện các văn bản hướng dẫn Luật Bảo hiểm tiền gửi và Luật Phòng,
chống rửa tiền;
+ Hoàn thiện các quy định về cấp phép thành lập tổ chức tín dụng, mở và
chấm dứt hoạt động của các chi nhánh, điểm giao dịch của tổ chức tín dụng;
+ Ban hành các nguyên tắc, chuẩn mực quản trị rủi ro đối với các tổ chức tín
dụng;

+ Sửa đổi, bổ sung hệ thống kế toán của các tổ chức tín dụng phù hợp hơn
với chuẩn mực kế toán quốc tế;
+ Hoàn thiện các chính sách và quy định về thanh toán qua ngân hàng và
thanh toán dùng tiền mặt; triển khai thực hiện Đề án đẩy mạnh thanh toán không
dùng tiền mặt giai đoạn 2011 - 2015 theo Quyết định số 2459/QĐ-TTg ngày 27
tháng 12 năm 2011 của Thủ tướng Chính phủ.
- Xây dựng môi trường vĩ mô ổn định và củng cố lòng tin của các nhà đầu tư
nước ngoài:
+ Điều hành chủ động, linh hoạt, có hiệu quả các công cụ chính sách tiền tệ,
tỷ giá, lãi suất theo nguyên tắc thị trường để bảo đảm an toàn hệ thống ngân hàng,
giảm thiểu rủi ro cho nền kinh tế, đồng thời góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định
kinh tế vĩ mô và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.
+ Tổ chức, quản lý có hiệu quả thị trường vàng và thị trường tiền tệ, đồng
thời tạo điều kiện cho thị trường tiền tệ thứ cấp, thị trường phái sinh phát triển lành
mạnh và an toàn. Xây dựng và trình Chính phủ phê duyệt Đề án chống đô la hóa
trong nền kinh tế.
+ Tiếp tục hiện đại hóa và phát triển đồng bộ hệ thống công nghệ ngân hàng,
đặc biệt là hệ thống thông tin quản lý của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và hệ
thống thanh toán ngân hàng phù hợp với các nguyên tắc cơ bản của các hệ thống
thanh toán trọng yếu của Ngân hàng Thanh toán quốc tế.

4


+ Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành và địa
phương đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về chủ trương, chính sách của
Đảng và Chính phủ về cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng nhằm tạo ổn định
tâm lý và sự đồng thuận trong xã hội.
+ Xử lý nghiêm các sai phạm trong quản trị, điều hành và vi phạm pháp luật
của các tổ chức tín dụng.

1.5 Ảnh hưởng của việc tái cấu trúc hệ thống ngân hàng đối với nền kinh tế
Một trong những mục tiêu chính của tái cấu trúc hệ thống NHTM là phát triển
hệ thống tài chính quốc gia. Ngoài ra, việc tái cấu trúc cũng đẩy mạnh tính cạnh
tranh giữa các ngân hàng và cải thiện khả năng sinh lội của các ngân hàng đó. Bên
cạnh đó, hội nhập quốc tế đòi hỏi phải nâng cao sức mạnh tổng hợp và khả năng
cạnh tranh của nền kinh tế nói chung, hệ thống ngân hàng nói riêng. Trong ngắn hạn
và trung hạn, việc tái cơ cấu sẽ ảnh hưởng đến sự ổn định của hệ thống, đảm bảo
khả năng thanh khoản và sự hoạt động liên tục của các ngân hàng, giải quyết vấn đề
(nếu có) của từng ngân hàng, ngăn chặn sự lây lan (gây hiệu ứng rút tiền hàng loạt
trong toàn hệ thống), khôi phục niềm tin vào hệ thống ngân hàng. Trong dài hạn,
việc tái cấu trúc hướng đến các thay đổi căn bản trong từng ngân hàng và cả hệ
thống để có khuôn khổ quản trị mới cái thiện hiệu quả hoạt động, tăng tính cạnh
tranh và khả năng chống đỡ rủi ro, tăng cường cơ sở hạ tầng hệ thống và cải thiện
khả năng tiếp cận các dịch vụ tài chính của các tổ chức kinh tế và công chúng.

5


CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG DIỄN BIẾN ĐỀ ÁN 254 TẠI
VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2011-2015
2.1 Khái quát chung về đề án
2.1.1 Mục tiêu , quan điểm cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng
2.1.1.1 Mục tiêu
- Thứ nhất, cơ cấu lại căn bản, triệt để và toàn diện hệ thống các tổ chức tín
dụng để đến năm 2020 phát triển được hệ thống các tổ chức tín dụng đa năng theo
hướng hiện đại, hoạt động an toàn, hiệu quả vững chắc.
- Thứ hai, trong giai đoạn 2011 - 2015, tập trung lành mạnh hóa tình trạng tài
chính và củng cố năng lực hoạt động của các tổ chức tín dụng. Phấn đấu đến cuối
năm 2015 hình thành được ít nhất 1 - 2 ngân hàng thương mại có quy mô và trình
độ tương đương với các ngân hàng trong khu vực.

2.1.1.2 Quan điểm
- Thứ nhất, cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng và từng tổ chức tín dụng
là một quá trình thường xuyên, liên tục nhằm khắc phục những khó khăn, yếu kém
và chủ động đối phó với những thách thức để các tổ chức tín dụng không ngừng
phát triển một cách an toàn, hiệu quả, vững chắc và đáp ứng tốt hơn yêu cầu phát
triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn mới.
- Thứ hai, củng cố, phát triển hệ thống các tổ chức tín dụng đa dạng về sở
hữu, quy mô và loại hình phù hợp với đặc điểm và trình độ phát triển của nền kinh
tế Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
- Thứ ba, khuyến khích việc sáp nhập, hợp nhất, mua lại các tổ chức tín dụng
theo nguyên tắc tự nguyện, bảo đảm quyền lợi của người gửi tiền và các quyền,
nghĩa vụ kinh tế của các bên có liên quan theo quy định của pháp luật.
- Thứ tư, thực hiện cơ cấu lại toàn diện về tài chính, hoạt động, quản trị của
các tổ chức tín dụng theo các hình thức, biện pháp và lộ trình thích hợp.
- Thứ năm, không để xảy ra đổ vỡ và mất an toàn hoạt động ngân hàng ngoài
tầm kiểm soát của Nhà nước.

6


2.1.2. Định hướng và giải pháp cơ cấu lại các tổ chức tín dụng
Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng chủ yếu gồm 3 trụ cột chính, đó là:
Ngân hàng thương mại, Doanh nghiệp nhà nước, Đầu tư công, với 3 công cụ cơ cấu
là: tài chính, hoạt động và quản trị.
2.1.2.1. Định hướng và giải pháp cơ cấu lại Ngân hàng thương mại nhà
nước
 Định hướng:
Nâng cao vai trò, vị trí chi phối của các NHTM nhà nước; bảo đảm các
NHTM nhà nước thật sự là lực lượng chủ lực, chủ đạo của hệ thống các tổ chức tín
dụng. Phấn đấu đến năm 2015 hình thành được 1 - 2 ngân hàng thương mại nhà

nước đạt trình độ khu vực về quy mô, quản trị, công nghệ và khả năng cạnh tranh.
 Giải pháp:
- Tiếp tục đẩy mạnh cổ phần hóa các ngân hàng thương mại nhà nước, trong
đó Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam được thực hiện cổ
phần hóa vào thời điểm thích hợp và bảo đảm Nhà nước nắm giữ cổ phần chi phối.
- Tăng nhanh quy mô và năng lực tài chính thông qua: phát hành cổ phiếu bổ
sung và nguồn vốn từ Chính phủ, Mua lại, sáp nhập tổ chức tín dụng, mở rộng
nguồn vốn huy động.
- Nâng cao chất lượng tài sản, kiểm soát chất lượng tín dụng và giảm nợ xấu.
- Đổi mới hệ thống quản trị ngân hàng phù hợp với thông lệ, chuẩn mực quốc
tế tiên tiến, tăng cường hiện đại hóa hệ thống quản trị rủi ro, nâng cao hiệu quả hệ
thống kiểm soát, kiểm toán nội bộ.
- Hiện đại hóa hệ thống công nghệ của các ngân hàng thương mại nhà nước.
- Tiếp tục mở rộng mạng lưới chi nhánh, điểm giao dịch trong phạm vi cả
nước, trong đó ưu tiên khu vực nông thôn.
- Tiến hành rà soát, củng cố các hoạt động kinh doanh chính của các NHTM
nhà nước, giảm các hoạt động kinh doanh tiềm ẩn nhiều rủi ro; đi tiên phong đầu tư
cho các ngành, lĩnh vực then chốt của nền kinh tế như phát triển cơ sở hạ tầng kinh
tế, thúc đẩy xuất khẩu, nông nghiệp.
7


- Đa dạng hóa các phương thức huy động vốn; kiểm soát tăng trưởng tín dụng
phù hợp với nguồn vốn về quy mô và cơ cấu kỳ hạn; từng bước giảm tỷ lệ dư nợ tín
dụng so với vốn huy động về mức không quá 90% đến năm 2015.
- Phát triển nhanh đội ngũ cán bộ quản lý, điều hành và nghiệp vụ có chất
lượng cao.
2.1.2.2. Định hướng và giải pháp cơ cấu lại Ngân hàng thương mại cổ
phần, Công ty tài chính, Công ty cho thuê tài chính.
 Định hướng

- Chấn chỉnh, sắp xếp lại các NHTM cổ phần, công ty tài chính, công ty cho
thuê tài chính của Việt Nam để bảo đảm hoạt động an toàn, lành mạnh, hiệu quả,
đúng pháp luật, cùng với các NHTM nhà nước giữ cho hệ thống các tổ chức tín
dụng ổn định và phát triển vững chắc.
- Phân loại các TCTD thành 3 nhóm (TCTD lành mạnh; TCTD thiếu thanh
khoản tạm thời và TCTD yếu kém), từ đó đưa ra các phương án cơ cấu lại phù hợp
với mức độ rủi ro, yếu kém và điều kiện cụ thể của TCTD.
 Giải pháp
Đối với TCTD lành mạnh
- TCTD xây dựng và triển khai phương án tự củng cố, chấn chỉnh hoạt động
và nâng cao năng lực cạnh để phát triển nhanh về quy mô, hoạt động, tài chính và
có trình độ quản trị, công nghệ tiên tiến.
- Khuyến khích và tạo điều kiện các TCTD sáp nhập, hợp nhất, mua lại theo
nguyên tắc tự nguyện để tăng quy mô hoạt động và khả năng cạnh tranh.
- Mở rộng quy mô và phạm vi hoạt động; tích cực gia nhập các thị trường tài
chính trong khu vực và trên thế giới.
- Tham gia xử lý các TCTD yếu kém và thiếu hụt thanh khoản (Cho vay hỗ trợ
thanh khoản, mua lại, sáp nhập TCTD yếu kém).
Đối với TCTD thiếu thanh khoản tạm thời
- NHNN Việt Nam tái cấp vốn đối với TCTD thiếu hụt thanh khoản tạm thời
để bảo đảm khả năng chi trả của TCTD và có thể trở lại hoạt động bình thường.
8


- TCTD xây dựng và thực hiện Phương án phục hồi khả năng chi trả; TCTD
phải hạn chế tăng trưởng tín dụng, tích cực huy động vốn để trả nợ Ngân hàng Nhà
nước Việt Nam và tăng khả năng chi trả.
- Ngân hàng Nhà nước Việt Nam giám sát chặt chẽ tình hình tài chính và hoạt
động của TCTD được tái cấp vốn.
- TCTD phải thực hiện chấn chỉnh, củng cố tài chính, hoạt động và quản trị.

- Khuyến khích và tạo điều kiện cho các TCTD thuộc nhóm này sáp nhập, hợp
nhất với nhau và sáp nhập, hợp nhất với TCTD lành mạnh.
- Tùy theo tính chất, mức độ rủi ro, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam áp dụng
các biện pháp xử lý: Hạn chế TCTD mở rộng phạm vi, quy mô và địa bàn hoạt
động; Bắt buộc TCTD phải thực hiện một hoặc một số tỷ lệ an toàn cao hơn mức
quy định chung.
Đối với TCTD yếu kém
- Bảo đảm khả năng chi trả của TCTD yếu kém.
Tập trung hỗ trợ thanh khoản để bảo đảm khả năng chi trả của TCTD yếu kém
thông qua các biện pháp như: NHNN Việt Nam tái cấp vốn cho TCTD thiếu thanh
khoản trên cơ sở hồ sơ tín dụng có chất lượng tốt; TCTD yếu kém phải chịu sự giám
sát đặc biệt một cách chặt chẽ, toàn diện của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về
quản trị, điều hành, tài chính và hoạt động; Đặt TCTD vào tình trạng kiểm soát đặc
biệt khi cần thiết; Đình chỉ, tạm đình chỉ, miễn nhiệm chức vụ người quản lý, người
điều hành của TCTD…
- Sáp nhập, hợp nhất, mua lại TCTD yếu kém
Công cụ tái cơ cấu (Các TCTD yếu kém và các TCTD khác phải triển
khai một số hoặc tất cả các giải pháp dưới đây nhằm lành mạnh hóa tài chính,
cơ cấu lại hoạt động và hệ thống quản trị, điều hành).
a) Cơ cấu lại tài chính
- Xử lý nợ xấu thông qua các biện pháp sau đây:

9


+ Tiến hành đánh giá lại chất lượng tài sản, khả năng thu hồi và giá trị của nợ
xấu.
+ Bán nợ xấu có tài sản bảo đảm cho Công ty Mua bán nợ và Tài sản tồn đọng
doanh nghiệp (DATC) của Bộ Tài chính.
+ Xóa nợ bằng nguồn dự phòng rủi ro; xử lý tài sản bảo đảm để thu hồi nợ;

Chuyển nợ thành vốn góp, cổ phần của doanh nghiệp vay;
+ Các khoản nợ xấu phát sinh không có tài sản bảo đảm, không có khả năng
thu hồi do thực hiện cho vay theo chỉ đạo hoặc chủ trương, chính sách của Chính
phủ sẽ được Chính phủ xóa nợ bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước;
- Tăng quy mô và chất lượng vốn tự có của TCTD: Bảo đảm mức vốn tự có
không thấp hơn mức theo quy định của pháp luật và đáp ứng đầy đủ tỷ lệ an toàn tối
thiểu theo quy định của pháp luật thông qua:
+ Tăng vốn điều lệ: (i) Phát hành cổ phiếu bổ sung, tăng vốn góp từ các cổ
đông, thành viên góp vốn hiện hành và các nhà đầu tư trong nước, ngoài nước; (ii)
Chuyển nợ thành vốn góp, cổ phần của TCTD được cơ cấu lại;
+ TCTD phải đạt mức vốn tự có đủ để bù đắp rủi ro tín dụng, rủi ro thị trường
và rủi ro tác nghiệp theo quy định của Basel II đến cuối năm 2015.
b) Cơ cấu lại hoạt động
- Tập trung củng cố, phát triển các hoạt động kinh doanh chính.
- Tập trung tín dụng ngân hàng vào các ngành, lĩnh vực thuộc 3 khâu đột phá
chiến lược trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011 - 2020 và ưu
tiên vốn tín dụng cho sản xuất, phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, xuất
khẩu...
- Từng bước chuyển dịch mô hình kinh doanh của các ngân hàng thương mại
theo hướng giảm bớt sự phụ thuộc vào hoạt động tín dụng và tăng nguồn thu nhập
từ hoạt động dịch vụ phi tín dụng.

10


- Đa dạng hóa dịch vụ ngân hàng, trong đó tập trung nâng cao chất lượng dịch
vụ ngân hàng truyền thống và phát triển nhanh các dịch vụ ngân hàng hiện đại (dịch
vụ thanh toán, ngoại hối, đầu tư, quản lý tài sản, quản lý rủi ro cho khách hàng,…).
- Mở rộng phạm vi và quy mô hoạt động ngân hàng ở khu vực nông thôn; phát
triển mạng lưới chi nhánh, điểm giao dịch tại các khu vực nông thôn, vùng sâu,

vùng xa; giảm các chi nhánh, điểm giao dịch hoạt động kém hiệu quả;
- Nâng cao tính ổn định và bền vững khả năng chi trả của các TCTD: Tăng
mức độ ổn định nguồn vốn theo hướng tăng tỷ trọng nguồn huy động có kỳ hạn dài;
cải thiện sự cân đối, hợp lý về kỳ hạn và đồng tiền giữa nguồn vốn và sử dụng vốn;
từng bước giảm tỷ lệ dư nợ tín dụng so với huy động vốn và đến cuối năm 2015 đạt
mức bình quân toàn hệ thống không quá 85%.
c) Cơ cấu lại hệ thống quản trị
- Tăng tính minh bạch hóa hoạt động ngân hàng thông qua việc áp dụng cơ
chế mới về công bố thông tin của các TCTD.
- Niêm yết cổ phiếu các ngân hàng thương mại cổ phần trên thị trường chứng
khoán.
- Tăng tính đại chúng của ngân hàng thương mại cổ phần và tăng số lượng các
nhà đầu tư, cổ đông trong các đợt tăng vốn điều lệ.
- Hạn chế sự chi phối, thao túng của cổ đông lớn đối với ngân hàng thương
mại cổ phần; kiên quyết xử lý đối với các cổ đông lớn, người có liên quan vi phạm
quy định về giới hạn sở hữu cổ phần tại ngân hàng thương mại cổ phần và các
TCTD sở hữu vốn chéo lẫn nhau.
- Nâng cao các điều kiện, tiêu chuẩn về năng lực quản trị, kinh nghiệm công
tác và trình độ chuyên môn đối với các chức danh lãnh đạo, quản lý chủ chốt của
các TCTD.
- Xây dựng kế hoạch, chiến lược kinh doanh mới.

11