L IM
U
Vi t Nam sau 30 n m đ i m i đư đ t đ c nh ng thƠnh t u to
l n, có Ủ ngh a l ch s trên con đ ng xơy d ng ch ngh a xư h i vƠ
b o v T qu c.
ng th i c ng còn nhi u nh ng h n ch y u kém.
th c hi n thƠnh công m c tiêu đ a n c ta c b n tr thƠnh m t
n c công nghi p theo h ng hi n đ i vƠo n m 2020, thì m t trong
nh ng nhi m v c a
ng vƠ NhƠ n c c n lƠm lƠ ti p t c hoƠn
thi n chính sách an sinh xư h i phù h p v i quá trình phát tri n kinh
t xư h i; t o đi u ki n đ tr giúp có hi u qu cho t ng l p y u th ,
d t n th ng ho c nh ng ng i g p r i ro trong cu c s ng; đ i m i
chính sách gi m nghèo theo h ng t p trung, hi u qu vƠ ti p c n
ph ng pháp đo l ng nghèo đa chi u, đ ng th i t p trung m i
ngu n l c đ th c hi n h tr tín d ng u đưi đ i v i ng i nghèo
nh m th c hi n m c tiêu qu c gia v gi m nghèo b n v ng.
M t trong nh ng ho t đ ng c a Ngơn hƠng Chính sách xư h i lƠ
cho vay đ i v i h nghèo, giúp h nghèo có m t kho n v n nh t đ nh
v i lưi su t u đưi đ s n xu t kinh doanh, nơng cao m c s ng, v n
lên thoát kh i tình tr ng đói nghèo vƠ lƠm giƠu chính đáng.
th c
hi n thƠnh công ch ng trình m c tiêu qu c gia v gi m nghèo b n
v ng thì đòi h i tín d ng chính sách ph i mang lai hi u qu cao vƠ
b n v ng. Xu t phát t tính c p thi t đó tấi đư ch n đ tƠi:
“ M r ng cho vay h nghèo t i Ngơn hƠng Chính sách xư h i
Vi t Nam- Chi nhánh th xư S n Tơy”lƠm lu n v n t t nghi p c a
mình.
Nghiên c u v n đ nƠy nh m đánh giá đúng th c tr ng tình
hình đ u t tín d ng đ i v i h nghèo trên đ a bƠn th xư S n Tơy
c a NHCSXH. Trên c s đó, đánh giá nh ng m t đ c c ng nh
nh ng m t còn t n t i t đó đ ra gi i pháp m r ng cho vay đ i v i
h nghèo trên đ a bƠn th xư S n Tơy.
Vi c nghiên c u v n đ nƠy có Ủ ngh a quan tr ng vì nó giúp ta
m r ng tín d ng đ i v i các h nghèo, t đó đóng góp vƠo s nghi p
xoá đói gi m nghèo, gi i quy t vi c lƠm, đ m b o an sinh xư h i.
V đ i t ng nghiên c u, khách th nghiên c u c a lu n v n:
1
- i t ng nghiên c u c a lu n v n: Tín d ng đ i v i h nghèo.
- Khách th nghiên c u c a lu n v n lƠ: Ngơn hƠng Chính sách xư
h i Vi t Nam- chi nhánh th xư S n Tơy.
Ph m vi nghiên c u:
i t ng c a Tín d ng u đưi lƠ r t r ng. Do đi u ki n th i gian
có h n, lu n v n ch t p trung nghiên c u Tín d ng u đưi đ i v i h
nghèo trên đ a bƠn th xư S n Tơy c a NHCSXH.
Ph ng pháp nghiên c u:
- Ph ng pháp lu n:
Trên c s th c tr ng tình hình đ u t tín d ng chính sách đ i v i
h nghèo trên đ a bƠn th xư S n Tơy, t ng h p, phơn tích s li u t
đó đ a ra các ki n ngh đ xu t đ m r ng cho vay đ i v i h nghèo
trên đ a bƠn th xư.
- Th i gian nghiên c u: T n m 2011 đ n n m 2014
- a đi m ti n hƠnh nghiên c u: t i đ a bƠn th xư S n Tơy.
C u trúc c a lu n v n:
Luơn v n nƠy, ngoƠi ph n m đ u vƠ k t lu n, Lu n v n
đ c k t c u g m 03 ch ng:
Ch ng 1: Nh ng v n đ lý lu n c b n v cho vay h nghèo
c a Ngân hàng Chính sách xã h i Vi t Nam.
Ch ng 2: Th c tr ng cho vay h nghèo t i Ngân hàng Chính
sách xã h i Vi t Nam- Chi nhánh th xã S n Tây.
Ch ng 3: Gi i pháp m r ng cho vay h nghèo t i Ngân hàng
Chính sách xã h i Vi t Nam- Chi nhánh th xã S n Tây.
hoàn thành lu n v n này có s giúp đ c a.TS.
ng Anh
Tu n cùng v i s n l c c g ng nghiên c u c a b n thân. Do ch a
có nhi u kinh nghi m trong vi c nghiên c u nên bài vi t không tránh
kh i nh ng sai sót. Tôi r t mong nh n đ c s đóng góp ý ki n đ
giúp tôi ch nh lý, hoàn thi n lu n v n.
Xin chân thành cám n!
2
ang Long University Libra
CH
NG I
NH NG V N
Lụ LU N C B N V CHO VAY H NGHỆO
C A NGÂN HÀNG CHệNH SÁCH XÃ H I VI T NAM
1.1. HO T
NG CHO VAY C A NGÂN HÀNG CHệNH SÁCH
XÃ H I VI T NAM
1.1.1. Khái quát v Ngơn hƠng Chính sách xư h i Vi t Nam
NgƠy 04/10/2002, Chính ph đư ban hƠnh Ngh đ nh s
78/2002/N -CP v tín d ng đ i v i ng i nghèo vƠ đ i t ng chính
sách khác; cùng ngƠy Th t ng Chính ph đư ban hƠnh Quy t đ nh s
131/2002/Q -TTg v vi c thƠnh l p Ngơn hƠng Chính sách xư h i trên
c s t ch c l i Ngơn hƠng Ph c v ng i nghèo sau khi tách kh i
Ngơn hƠng Nông nghi p vƠ Phát tri n nông thôn.
Mô hình t ch c qu n lỦ đi u hƠnh c a NHCSXH ba c p: trung
ng, c p t nh vƠ c p huy n theo h ng t p trung s qu n lỦ th ng
nh t trung ng, tinh gi n các khơu trung gian vƠ t ng c ng ho t
đ ng t i các đ a bƠn xư, ph ng, th tr n trong toƠn qu c.
1.1.1.1. Khái ni m và đ c tr ng c a Ngân hàng Chính sách xã h i
Ngơn hƠng Chính sách xư h i lƠ m t t ch c tín d ng ho t đ ng
không vì m c đích l i nhu n mƠ ch y u lƠ cho vay đ i v i h nghèo
vƠ các đ i t ng chính sách khác theo chính sách vƠ k ho ch c a
NhƠ n c (cho vay tín d ng u đưi).
1.1.1.2. Các ho t đ ng c b n c a Ngân hàng Chính sách xã
h i Vi t Nam
a) Ho t đ ng huy đ ng v n
V n c a NHCSXH Vi t nam đ c huy đ ng t : V n t
NSNN, v n huy đ ng trên th tr ng, v n đi vay. NgoƠi ra,
NHCSXH còn huy đ ng t ngu n v n đóng góp t nguy n không
hoƠn tr c a các cá nhơn, t ch c kinh t , t ch c tƠi chính, tín
d ng, t ch c chính tr , xư h i, các Hi p h i, các H i, các t ch c
phi Chính ph trong vƠ ngoƠi n c. V n nh n y thác cho vay u
đưi c a các t ch c kinh t , các t ch c chính tr xư h i, t ch c
phi Chính ph , Hi p h i, H i trong vƠ ngoƠi n c…
b) Ho t đ ng cho vay
3
Cho vay lƠ ho t đ ng chính c a NHCSXH theo ch đ nh c a
Chính ph v các đ i t ng th h ng, lưi su t u đưi, m c cho vay
t i đa đ i v i t ng đ i t ng. Chính ph s phơn b các ngu n l c
huy đ ng đ c đ giao cho NHCSXH cho vay h nghèo vƠ các đ i
t ng chính sách khác theo đ nh h ng u tiên cho các đ i t ng th
h ng trong t ng th i k .
1.1.2. Ho t đ ng cho vay c a Ngơn hƠng Chính sách xư h i
Vi t Nam
1.1.2.1. Khai ni m
LƠ vi c t p trung m i ngu n l c c a NhƠ n c huy đ ng đ c đ
cho h nghèo vƠ các đ i t ng chính sách khác vay u đưi đ phát tri n
s n xu t kinh doanh, d ch v nh m góp ph n th c hi n m c tiêu xoá đói
gi m nghèo, gi i quy t vi c lƠm vƠ công b ng xư h i.
1.1.2.2. Phân lo i cho vay
NHCSXH phơn lo i cho vay theo đ i t ng th h ng đó lƠ:
* Cho vay đ i v i h nghèo theo chu n m c do B L ,
TB&XH công b t ng th i k ;
* Cho vay đ i v i sinh viên khó kh n đang h c đ i h c, cao
đ ng, trung h c chuyên nghi p vƠ h c ngh ;
* Cho vay gi i quy t vi c lƠm đ i v i các đ i t ng lƠ doanh
nghi p v a vƠ nh , h s n xu t;
* Cho vay các đ i t ng chính sách đi lao đ ng có th i h n
n c ngoƠi;
* Cho vay lƠm nhƠ đ i v i các h
vùng ng p l thu c các
t nh
ng b ng sông C u Long vƠ các h đ ng bƠo dơn t c thi u s
Tơy Nguyên vƠ các đ i t ng chính sách khác theo Quy t đ nh c a
Th t ng Chính ph …
* Cho vay h c n nghèo theo quy t đ nh c a Th t ng Chính ph .
* Cho vay ng i lao đ ng b thu h i đ t nông nghi p theo
Quy t đ nh s 52/2012/Q -TTg ngƠy 16/11/2012.
* Cho vay h tr các huy n nghèo đ y m nh xu t kh u lao
đ ng góp ph n gi m nghèo b n v ng giai đo n 2009 – 2020.
* Cho vay n c s ch vƠ v sinh môi tr ng nông thôn.
4
ang Long University Libra
* Cho vay h s n xu t kinh doanh t i vùng khó kh n.
* Cho vay Th ng nhơn ho t đ ng th ng m i t i vùng khó kh n.
* Cho vay h nghèo xơy d ng chòi phòng tránh l , l t theo
Quy t đ nh 716/Q -TTg ngƠy 14/6/2012 c a TTCP.
* Cho vay h đ ng bƠo dơn t c thi u s đ c bi t khó kh n.
* Cho vay h nghèo v nhƠ theo Quy t đ nh 167/2008/Q -TTg.
* Cho vay v n đ i v i h đ ng bƠo thi u s nghèo theo Quy t
đ nh 1592/Q -TTg.
* Cho vay h đ ng bƠo dơn t c thi u s nghèo ng b ng sông
C u Long theo Quy t đ nh 74/Q -TTg.
* Cho vay đ i v i các c s s n xu t, kinh doanh, d ch v vƠ doanh
nghi p s d ng ng i lao đ ng lƠ ng i sau cai nghi n ma túy.
1.2. CHO VAY H
XÃ H I VI T NAM
NGHỆO C A NGÂN HÀNG CHệNH SÁCH
1.2.1. Khái quát v h nghèo
1.2.1.1. khái ni m và tiêu chu n h nghèo
a) Khái ni m v đói nghèo theo ESCAP đ a ra n m 1993.
“Nghèo lƠ hi n t ng m t b ph n dơn c không có kh n ng
tho mưn nh ng nhu c u c b n c a con ng i mƠ nh ng nhu c u c
b n ph thu c vƠo trình đ phát tri n kinh t xư h i phong t c t p
quán”.
b) Theo quan đi m c a ngơn hƠng phát tri n chơu Á thì.
“Nghèo lƠ tình tr ng thi u nh ng tƠi s n c b n vƠ c h i mƠ m i
con ng i có quy n đ c h ng. M i ng i c n đ c ti p c n v i
giáo d c c s vƠ d ch v ch m sóc s c kh e c b n”.
c) T i Vi t Nam, quan đi m v đói nghèo.
“Nghèo đói lƠ không đ n, thi u n, nhƠ c a d t nát, m đau không
có ti n ch a b nh, con cái không đ c t i tr ng”. Trong đó:
- Nghèo tuy t đ i: lƠ b ph n dơn c có m c thu nh p th p, không có
kh n ng đáp ng các nhu c u t i thi u đ duy trì cu c s ng.
- Nghèo t ng đ i: lƠ tình tr ng m t b ph n dơn c có m c s ng
th p h n m c s ng trung bình t i đ a ph ng.
5
H nghèo lƠ nh ng h có m c thu nh p bình quơn đ u ng i d i
ng ng nghèo.
Ng ng nghèo hay chu n nghèo lƠ khái ni m dùng đ đo m c đ
nghèo. Do không có m t khái ni m duy nh t v nghèo nên không có m t
ph ng pháp hoƠn h o đ đo đ c nó. Tuy nhiên c n có m t m c chu n
nh t đ nh đ đánh giá đ c m c s ng c a dơn c m t qu c gia c ng nh
s thƠnh công c a chính sách xóa đói gi m nghèo.
d) Tiêu chu n v h nghèo t i Vi t Nam
T n m 2011 đ n nay (2015), chu n nghèo đ c nơng lên, theo quy t
đ nh s 09/2011/Q -TTg ngƠy 30/01/2011 c a Th t ng Chính ph thì h
nghèo lƠ h có thu nh p t 400.000 đ ng/ tháng/ ng i tr xu ng đ i v i
vùng nông thôn, 500.000 đ ng/tháng/ng i tr xu ng đ i v i thƠnh th . Theo
quy t đ nh s 01/2011/Q - UBND ngƠy 10/01/2011 c a y ban nhơn dơn
thƠnh ph HƠ N i thì h nghèo lƠ nh ng h có thu nh p bình quơn 750.000
đ ng/tháng/ng i tr xu ng đ i v i khu v c thƠnh th , nh ng h có thu nh p
bình quơn 550.000 đ ng/ tháng/ ng i tr xu ng đ i v i khu v c nông thôn.
i u đó đư ph n nh đi u ki n s ng c a nhơn dơn lao đ ng t ng lên theo xu
th phát tri n kinh t xư h i, d n d n đ t đ c tr ng thái n đ nh.
1.2.1.2. c đi m c a h nghèo
H nghèo lƠ h có m c thu nh p trong nhóm th p nh t trong
m t Qu c gia hay m t t nh, thƠnh ph ; h nghèo ít có kh n ng ti p
c n các d ch v xư h i nh y t , giáo d c...; h nghèo th ng lƠ h ít
có trình đ v s n xu t kinh doanh, d ch v .
1.2.2. Cho vay h nghèo c a Ngơn hƠng Chính sách xư h i
Vi t Nam
1.2.2.1. Khái ni m và đ c đi m cho vay h nghèo
* Khái ni m cho vay h nghèo
Cho vay h nghèo t i NHCSXH lƠ cho vay v n tín d ng u đưi
đ i v i h nghèo nh m ph c v s n xu t kinh doanh, c i thi n đ i
s ng, góp ph n th c hi n Ch ng trình M c tiêu qu c gia xóa đói
gi m nghèo vƠ vi c lƠm, đ m b o an sinh xư h i.
* c đi m cho vay h nghèo: H nghèo vay v n NHCSXH lƠ h có
h kh u th ng trú ho c có đ ng kỦ t m trú dƠi h n t i đ a ph ng n i
6
ang Long University Libra
cho vay; có tên trong danh sách h nghèo xư (ph ng, th tr n) s t i
theo chu n h nghèo do B L -TB&XH công b t ng th i k .
- H nghèo vay v n t i NHCSXH không ph i th ch p tƠi s n vƠ
đ c mi n l phí lƠm th t c vay v n nh ng ph i lƠ thƠnh viên t ti t
ki m vƠ vay v n, đ c t bình xét, l p thƠnh danh sách đ ngh vay
v n có xác nh n c a UBND c p xư.
- V n vay đ c s d ng đ u t cho ho t đ ng ch n nuôi, s n xu t
kinh doanh, d ch v ; lƠm m i vƠ s a ch a nhƠ ; đi n sinh ho t; xơy
d ng các công trình n c s ch; gi i quy t m t ph n nhu c u thi t
y u v chi phí h c t p cho h c sinh...
- Lưi su t cho vay u đưi đ i v i h nghèo do Th t ng Chính
ph quy t đ nh cho t ng th i k , th ng nh t m t m c trong ph m vi
c n c. (Lưi su t cho vay u đưi đ i v i h nghèo hi n nay lƠ
0,55%/tháng).
- M c cho vay đ i v i t ng h nghèo đ c xác đ nh c n c vƠo:
nhu c u vay v n, v n t có vƠ kh n ng tr n c a h vay. (Hi n nay
m c cho vay h nghèo đ n 50 tri u đ ng/ h ).
- Th i h n vay v n đ i v i h nghèo phù h p v i đ i t ng vƠ
th i gian luơn chuy n c a chu k s n xu t, kinh doanh vƠ đ c cho
vay nhi u l n cho đ n khi thoát nghèo.
1.2.2.2. Hình th c cho vay h nghèo
NHCSXH th c hi n y thác cho vay h nghèo qua 04 t ch c chính
tr - xư h i (H i Ph n , H i Nông dơn, H i C u chi n binh, oƠn thanh
niên c ng s n H Chí Minh), nh m m c tiêu đ a v n đ n đúng đ i t ng
chính sách vƠ gi m thi u chi phí qu n lỦ.
1.2.2.3. Quy trình cho vay h nghèo
S đ 1.3: S
QUY TRỊNH CHO VAY H NGHỆO
(1)
H nghèo
T TK&VV
(7)
(8)
(6)
(2)
CTXH c p xư
(3)
UBND c p xư
NHCSXH
(4)
T ch c
(5)
7
B c 1: Khi có nhu c u vay v n, ng i vay vi t Gi y đ ngh vay
v n (m u s 01/TD), g i cho T TK&VV.
B c 2: T TK&VV cùng t ch c chính tr - xư h i t ch c h p
đ bình xét nh ng h nghèo đ đi u ki n vay v n, l p danh sách m u
03/TD trình UBND c p xư xác nh n lƠ đ i t ng đ c vay vƠ c trú
h p pháp t i xư.
B c 3: T TK&VV g i h s đ ngh vay v n t i ngơn hƠng.
B c 4: Ngơn hƠng phê duy t cho vay vƠ thông báo t i UBND c p
xư (m u 04/TD).
B c 5: UBND c p xư thông báo cho t ch c chính tr - xư h i
c p xư.
B c 6: T ch c chính tr - xư h i c p xư thông báo cho T
TK&VV.
B c 7: T TK&VV thông báo cho t viên/h gia đình vay v n
bi t danh sách h đ c vay, th i gian vƠ đ a đi m gi i ngơn.
B c 8: Ngơn hƠng ti n hƠnh gi i ngơn đ n ng i vay.
1.2.2.4. M r ng cho vay h nghèo
* Khái ni m
M r ng cho vay h nghèo lƠ vi c t ng s l ng h nghèo đ c
vay v n, t ng m c vay v n đ i v i m t h nghèo. LƠ s đáp ng các
yêu c u ngƠy cƠng t ng v s n ph m, ch t l ng vƠ quy mô tín d ng.
* Các ch tiêu đánh giá
- T ng s l ng h nghèo đ c vay v n ngơn hƠng:
- M c t ng d n cho vay đ i v i h nghèo:
Ch tiêu th hai đánh giá n l c c a ngơn hƠng trong m r ng cho
vay h nghèo lƠ t ng d n cho vay đ i v i h nghèo. D n cho vay
c a ngơn hƠng đ i v i h nghèo lƠ ch tiêu ph n ánh s ti n ngơn
hƠng hi n đang cho vay h nghèo tính đ n th i đi m c th .
- T ng s l n đ c vay v n đ i v i h nghèo.
Trong đi u ki n có nhi u h nghèo l n đ u tiên đ c ti p c n v i
v n c a ngơn hƠng, m c tiêu c a ngơn hƠng không ch lƠ giúp h có
v n s n xu t mƠ ph i s d ng v n đó hi u qu vƠ thoát nghèo.
- a d ng hóa các l nh v c cho vay c a ngơn hƠng:
8
ang Long University Libra
m r ng cho vay thì ngơn hƠng ph i không ng ng đa d ng hóa
các hình th c tín d ng cho phù h p v i nhu c u đa d ng c a
khách hƠng.
- Gi m n quá h n trong cho vay h nghèo c a ngơn hƠng:
1.3. CÁC NHÂN T
NH H NG
N M R NG CHO VAY
I V I H NGHỆO C A NGÂN HÀNG CHệNH SÁCH XÃ H I
VI T NAM
1.3.1. Nhóm nhơn t khách quan
1.3.1.1. Nh n th c đúng v ng i nghèo
ói nghèo không ph i lƠ s n ph m c a ng i nghèo mƠ lƠ
s n ph m t t y u c a t n t i xư h i, chính cái “t n t i xư h i” y lƠ
tác nhơn kìm hưm xư h i phát huy kh n ng lƠm n c a m t b ph n
c ng đ ng mƠ đói nghèo đư ng tr h .
1.3.1.2. Quy trình bình xét h nghèo
Vi c bình xét các h vƠo danh sách h nghèo đ c th c hi n t i
các thôn, p, b n, lƠng do các h trong cùng thôn h p vƠ bình xét b ng
hình th c gi tay ho c b phi u kín, sau đó y ban nhơn dơn c p xư xác
nh n thì đ c công nh n lƠ h nghèo.
1.3.1.3. Chính sách lãi su t c a Ngân hàng Chính sách xã h i
M t v n đ mƠ b t k ngơn hƠng nƠo khi cho vay đ i v i h
nghèo ph i cơn nh c lƠ đ i v i ng i nghèo, kh n ng ti p c n v n
quan tr ng h n lưi su t v n vay r t nhi u. Ph i có v n thì h nghèo
m i có th thoát nghèo b ng chính s c lao đ ng c a h . i u nƠy đư
đ c ki m ch ng v lỦ thuy t vƠ trên th c ti n.
1.3.2. Nhóm nhơn t ch quan
1.3.2.1. Kh n ng huy đ ng v n đ y đ , phù h p và k p th i
Nhu c u v n cho xoá đói gi m nghèo lƠ r t l n trong đi u
ki n h nghèo ngƠy cƠng gia t ng nh hi n nay. N u ngơn hƠng
không đ v n cung ng đ n h nghèo c n v n thì ngơn hƠng không
th m r ng cho vay đ n đúng đ i t ng c n v n mƠ s x y ra tình
tr ng cho vay bình quơn không tính đ n nhu c u v n th c s , hay h
ch đ c vay m t l n.
9
1.3.2.2. Chính sách huy đ ng ti t ki m c a ngân hàng đ i v i
h nghèo
Ti t ki m c a ng i nghèo t o ra nhi u l i th cho c ng i
ti t ki m vƠ ngơn hƠng. V n cho s n xu t bao g m c v n vay vƠ v n
ch s h u có tác d ng h n ch các ho t đ ng tiêu dùng phi s n xu t,
t ng kh n ng th ng l ng khi vay v n c a h nghèo trên th
tr ng. i v i ngơn hƠng, ti t ki m lƠm t ng v n có th s d ng đ
cho vay, gi m s ph thu c vƠo v n t NSNN ho c t các nhƠ tƠi
tr . Thông qua huy đ ng ti t ki m, ngơn hƠng đ n đ c v i s đông
ng i nghèo (so v i ch th c hi n cho vay), đi u nƠy đ n l t nó
giúp cho ngơn hƠng bi t rõ h n nhu c u v các d ch v ngơn hƠng,
đ c đi m vƠ thói quen c a h nghèo.
1.3.2.3. M c đ n đ nh trong ho t đ ng c a ngân hàng
Quá trình ra quy t đ nh cho vay c n ph i l u Ủ t i hai m c tiêu
dƠi h n c a ngơn hƠng, đó lƠ m r ng ti p c n vƠ kh n ng b n v ng.
Trong đó, b n v ng v tƠi chính có vai trò quan tr ng. B n v ng tƠi
chính đ c hi u lƠ kh n ng ngơn hƠng có th trang tr i các chi phí c a
mình t ngu n doanh thu thu đ c ch y u t cho vay vƠ đ u t . n
l t nó s đ m b o cho quá trình m r ng cho vay c a ngơn hƠng. Trên
th c t , vi c áp d ng nguyên t c nƠy c a ho t đ ng cho vay đư kh ng
đ nh tính đúng đ n.
có th thoát kh i đói nghèo, h nghèo c n có kh
n ng ti p c n các d ch v c a ngơn hƠng trong su t cu c đ i c a h ch
không ch m t l n ho c trong chu k c a m t d án. i u quan tr ng
b c nh t lƠ ngơn hƠng đó ph i lƠ m t t ch c n đ nh hay b n v ng ho c
ít nh t c ng cho th y m t tri n v ng đ tr thƠnh m t t ch c nh v y.
1.3.2.4. M c đ cung c p các d ch v xã h i cho ng i nghèo
Các d ch v xư h i đ c cung c p cho h nghèo t ng lên v s
l ng vƠ ch t l ng cùng v i v n vay s đ m b o an toƠn cho v n vay
c a ngơn hƠng, v n đ c b o toƠn thì ngơn hƠng có v n đ quay vòng
vƠ thúc đ y m r ng đ c cho vay h nghèo. D ch v xư h i bao g m
các d ch v nh giáo d c, y t , h th ng t i tiêu, khuy n nông…Cung
c p cho h nghèo nh ng ki n th c c b n v tín d ng, ti t ki m c ng
nh k thu t s n xu t, tính toán lƠm n. T o đi u ki n đ h có th lƠm
10
ang Long University Libra
quen vƠ ti p c n đ n nh ng thƠnh t u khoa h c, công ngh hi n đ i s
giúp h ti t ki m đ c nhi u th i gian, công s c vƠ ti n b c, v n vay s
đ c s d ng m t cách hi u qu h n.
CH
NG II
TH C TR NG CHO VAY H NGHỆOT I NGÂN HÀNG
CHệNH SÁCH XÃ H I VI T NAM- CHI NHÁNH TH XÃ
S N TÂY
2.1. KHÁI QUÁT V NGÂN HÀNG CHệNH SÁCH XÃ H I
VI T NAM- CHI NHÁNH TH XÃ S N TÂY
2.1.1. Quá trình hình thƠnh vƠ phát tri n
Th t ng Chính ph đư ban hƠnh Quy t đ nh 131/2002/Q -TTg
ngƠy 4/10/2002 v vi c thƠnh l p ngơn hƠng Chính sách xư h i Vi t
Nam, đ n ngƠy 10/5/2003 H QT đư thƠnh l p NHCSXH Vi t NamChi nhánh th xư S n Tơy. NHCSXH đ c thƠnh l p nh m t p trung
đ u m i huy đ ng v n trong xư h i đ cho vay h nghèo vƠ đ i
t ng chính sách, ph i h p vƠ l ng ghép có hi u qu v i các d án
h tr xoá đói gi m nghèo, nơng cao đ i s ng nhơn dơn.
NHCSXH lƠ t ch c tín d ng NhƠ n c, ho t đ ng không vì m c
tiêu l i nhu n, đ c NhƠ n c c p, giao v n vƠ đ m b o kh n ng
thanh toán; huy đ ng v n có tr lưi ho c t nguy n không l y lưi,
v n nh n u thác c a các t ch c vƠ cá nhơn trong vƠ ngoƠi n c đ
u thác ho c tr c ti p cho vay u đưi đ i v i h nghèo vƠ các đ i
t ng chính sách khác.
2.1.2. Mô hình t ch c
Ho t đ ng c a NHCSXH Vi t Nam- Chi nhánh th xư S n
Tơy đ c xơy d ng trên mô hình th ng nh t chung c a toƠn h
th ng. Chi nhánh th xư S n Tơy tr c thu c Chi nhƠnh NHCSXH
thƠnh ph HƠ N i vƠ đ u ch u s ch đ o th ng nh t t NHCSXH
Vi t Nam do H QT vƠ Ban đi u hƠnh NHCSXH Vi t Nam tr c ti p
ch đ o. NHCSXH Vi t Nam - Chi nhánh th xư S n Tơy có Ban
giám đ c vƠ 2 t nghi p v , ngoƠi ch u s ch đ o c a H QT,
NHCSXH c p trên thì còn ch u s ch đ o toƠn di n c a Ban đ i di n
H QT NHCSXH th xư S n Tơy.
11
2.1.3. Các ho t đ ng ch y u
2.1.3.1. Ho t đ ng huy đ ng v n
K t qu ho t đ ng huy đ ng v n c a ngơn hƠng đ n 31/12/2014:
T ng ngu n v n đ t 159,8 t đ ng, t ng 35 t đ ng so v i
31/12/2011. Trong đó, t ng do NHCSXH vƠ UBND thƠnh ph HƠ
N i chuy n v n lƠ chính 31,4 t đ ng; t ng tr ng do huy đ ng
c a t ch c, dơn c vƠ h nghèo không đáng k lƠ 3,3 t đ ng.
K t c u ngu n v n nh trong B ng 2.1.
B ng 2.1: C C U V N C A NHCSXH VI T NAM- CHI NHÁNH
TH XÃ S N TÂY
n v : T đ ng
2011
T
T
Ch
tiêu
d
S
2012
T
tr ng
d
S
2013
T
tr ng
S d
T
tr ng
2014
d
T
tr ng
S
1
NHCSXH
Vi t Nam
107,3
86.2
114,8
83,8
121,5
81,6
125,9
78,8
2
UBND
thƠnh ph
HƠ N i
13
10,4
16,5
12
22,5
15.1
25,8
16,1
3
UBND th
xư S n Tơy
0,6
0,5
0,9
0,6
0,9
0,6
1,2
0,7
1.1
0,9
1,3
0,9
0,5
0,3
2,2
1,4
2,5
2
3,4
2,7
3,4
2,4
4,7
3
124,5
100
136.9
100
148,8
100
159,8
100
4
5
Huy đ ng
ti n g i c a
t ch c, cá
nhơn
Huy đ ng
ti n g i ti t
ki m qua t
TK&VV
T ng
v n
Ngu n: Báo cáo hàng n m c a NHCSXH Vi t Nam- Chi nhánh th xã
S n Tây.
2.1.3.2. Ho t đ ng cho vay
12
ang Long University Libra
Ho t đ ng cho vay ch y u c a ngơn hƠng lƠ cho vay các đ i
t ng chính sách, bao g m:
- Cho vay đ i v i h nghèo theo chu n m c do B L , TB&XH
công b t ng th i k ;
- Cho vay đ i v i sinh viên khó kh n đang h c đ i h c, cao đ ng,
trung h c chuyên nghi p vƠ h c ngh ;
- Cho vay gi i quy t vi c lƠm đ i v i các đ i t ng lƠ doanh
nghi p v a vƠ nh , h s n xu t;
- Cho vay các đ i t ng chính sách đi lao đ ng có th i h n
n c ngoƠi;
- Cho vay h c n nghèo theo chu n m c do B Lao đ ng
TB&XH công b trong t ng th i k .
- Cho vay ch ng trình n c s ch vƠ v sinh môi tr ng theo
quy t đ nh s 62/2004/Q -TTg ngƠy 16/4/2004 c a Th t ng
Chính ph .
- Cho vay ch ng trình h tr h nghèo v nhƠ theo quy t đ nh
s 167/2008/Q - TTg ngƠy 12/12/2008 c a Th t ng Chính ph .
D n qua các n m
Các ch ng trình
tin d ng
2011
2012
1
Cho vay h nghèo
39.515
41.115
37.970
31.425
2
43.724
46.322
41.705
33.330
3
Cho vay h c sinh –
sinh viên
Cho vay GQVL
18.550
22.071
26.302
29.388
4
Cho vay XKL
-
-
5
Cho vay h tr h
nghèo v nhƠ
240
912
912
6
Cho vay h c n
nghèo
-
15.129
30.772
Cho vay n c s ch
vƠv sinh môi
tr ng
22.304
26.100
26.596
33.589
7
T ng v n
124.339
136.528
TT
6
2013
920
-
2014
148.614
159.416
13
K t qu cho vay đ n 31/12/2014, t ng d n đ t: 159.416 tri u
đ ng, t ng so v i 31/12/2011 lƠ 35.077 tri u đ ng, trong đó d n
cho vay h nghèo đ t: 31.425 tri u đ ng, gi m 8.090 tri u đ ng,
chi m 19,7% t ng d n 07 ch ng trình tín d ng u đưi. K t c u d
n nh sau:
2.2. TH C TR NG CHO VAY H NGHỆO T I NGÂN
HÀNG CHệNH SÁCH XÃ H I VI T NAM- CHI NHÁNH TH
XÃ S N TÂY
2.2.1. Ngu n v n
K t qu ho t đ ng huy đ ng v n cho vay h nghèo c a ngơn hƠng
đ n 31/12/2014:
T ng ngu n v n cho vay h nghèo đ t 32.100 tri u đ ng, gi m 8.000
tri u đ ng so v i 31/12/2011. Trong đó, gi m do NHCSXH Vi t Nam
chuy n v n lƠ chính 11.269 tri u đ ng; t ng tr ng do huy đ ng c a t
ch c, dơn c vƠ h nghèo không đáng k lƠ 3.269 tri u đ ng. K t c u
ngu n v n nh trong B ng 3.
2.2.2. Ho t đ ng cho vay
Qua b ng s li u (B ng 2.4) cho th y, vi c m r ng cho vay h
nghèo có xu h ng gi m d n qua các n m, nguyên nhơn do các y u
t sau:
- Quy trình bình xét h nghèo vƠo danh sách h nghèo c a UBND
c p xư vƠ quy trình rƠ soát h nghèo thoát nghèo, tái nghèo vƠ nghèo
m i phát sinh còn nhi u b t c p. Vì “thƠnh tích” đ đ t đ c ch ti u
thoát nghèo do c p trên giao nên nhi u khi có h có m c thu nh p
v n n m trong ng ng nghèo nh ng v n b lo i kh i danh sách h
nghèo c a c p xư “thoát nghèo trên gi y”, đ lƠm đ c vi c nƠy
c ng lƠ do quy trình bình xét h nghèo mang n ng y u t ch quan
c a m t s nhóm ng i.
- T TK&VV tuy có nhi u u đi m nh ng c ng b c l m t s
h n ch nh t đ nh, đó lƠ:
2.3. ÁNH GIÁ TH C TR NG CHO VAY H NGHỆO
T I NGÂN HÀNG CHệNH SÁCH XÃ H I VI T NAM- CHI
NHÁNH TH XÃ S N TÂY
14
ang Long University Libra
2.3.1. K t qu đ t đ c
Trong 4 n m (2011-2014) đư có 1.684 l t h nghèo đ c vay
v n, v i s ti n lƠ 42.000 tri u đ ng. n nay (31/12/2014) t ng d
n ch ng trình cho vay h nghèo lƠ 31.425 tri u đ ng, gi m 8.090
tri u đ ng so v i n m 2011, v i 1.525 h còn d n thông qua 237
t TK&VV do các H i đoƠn th tr c ti p qu n lỦ, trong đó n quá
h n lƠ 131 tri u đ ng, gi m 76 tri u đ ng so v i n m 2011. M c đ u
t bình quơn đ c nơng lên t 16,8 tri u đ ng/1h n m 2011 lên
20,6 tri u đ ng/1h n m 2014. V n tín d ng u đưi đư vƠ đang lƠ
ngu n h tr chính vƠ không th thi u cho các h nghèo thi u v n đ
phát tri n s n xu t kinh doanh, nơng cao đ i s ng, nhi u h đư duy
trì n đ nh vƠ ngƠy cƠng m r ng quy mô s n xu t ch n nuôi, nhi u
h đư thoát nghèo vƠ v n lên khá.
Nh đ ng v n tín d ng chính sách trong 4 n m qua (2011- 2014)
đư giúp 1.649 h v t qua đ c khó kh n, m r ng quy mô s n xu t
ch n nuôi, n đ nh cu c s ng vƠ đư thoát nghèo vƠ v n lên khá.
Tuy nhiên, có nhi u h l i tái nghèo vƠ phát sinh thêm h nghèo m i
hƠng n m, l y k s h nghèo m i phát sinh vƠ h tái nghèo trong 4
n m (2011- 2014) lƠ 751 h .
2.3.2. Nh ng h n ch vƠ nguyên nhơn
Bên c nh nh ng k t qu đư đ t đ c, ho t đ ng c a NHCSXHChi nhánh th xư S n Tơy còn m t s h n ch sau:
2.3.2.1. Nh ng h n ch
- Cho vay h nghèo c a NHCSXH Vi t Nam- Chi nhánh th xư
S n Tơy ch a đ c chú tr ng, s h nghèo đ c vay v n có xu
h ng ngƠy m t gi m.
- M c cho vay tuy có t ng nh ng không nhi u vƠ ch a đáp ng
t t nh t nhu c u vay v n c a h nghèo.
2.3.2.2. Nguyên nhân
a) Nguyên nhơn ch quan
- Do l c l ng cán b NHCSXH- Chi nhánh th xư S n Tơy còn ít
(9 cán b ) trong khi kh i l ng công vi c quá l n nên có lúc không
th hoƠn thƠnh t t các công vi c đ c giao
15
- C ch t o l p ngu n v n c a NHCSXH Vi t Nam- Chi nhánh th
xư S n Tơy ch a có tính n đ nh lơu dƠi.
b) Nguyên nhơn khách quan
- Do ngơn sách c a UBND th xư S n Tơy còn h n ch .
- C ch x lỦ n ch a đ m nh
- Vi c xác đ nh h nghèo đ c vay v n ch a phù h p v i đi u
ki n th c ti n.
- Quy trình bình xét h nghèo còn nhi u h n ch :
CH
NG 3
GI I PHÁP M R NG CHO VAY
I V I H NGHỆO T I
NGÂN HÀNG CHệNH SÁCH XÃ H I VI T NAM-CHI
NHÁNH TH XÃ S N TÂY
3.1.
NH H
NG CHI N L
C XOÁ ịI GI M
NGHỆO C A NGÂN HÀNG CHệNH SÁCH XÃ H I VI T
NAM TRONG TH I GIAN T I
3.1.1. nh h ng chung
3.1.1.1. Tín d ng chính sách xã h i là gi i pháp đ th c hi n
m c tiêu qu c gia v xóa đói gi m nghèo m t cách c b n và b n
v ng
T i h i ngh Ban ch p hƠnh Trung ng ng l n th 5 khóa VII
(tháng 6 n m 1993),
ng ch tr ng: “H tr giúp ng i nghèo
b ng cách cho vay v n, h ng d n cách lƠm n, tranh th các ngu n
tƠi tr nhơn đ o trong vƠ ngoƠi n c, ph n đ u t ng h giƠu đi đôi
v i xóa đói gi m nghèo” vƠ qua đó coi tín d ng chính sách xư h i lƠ
gi i pháp đ th c hi n m c tiêu gi m nghèo m t cách c b n vƠ b n
v ng, vì v y c n tri n khai th c hi n tích c c vƠ hi u qu chính sách
nƠy.
3.1.1.2. Ngân hàng Chính sách xã h i Vi t Nam là công c
th c hi n có hi u qu tín d ng chính sách xã h i c a Nhà n c
ng tr c yêu c u nhi m v trong tình hình m i, ngƠy
10/7/2012, Th t ng Chính ph đư kỦ ban hƠnh Quy t đ nh s
852/Q - TTg phê duy t Chi n l c phát tri n NHCSXH giai đo n
2011- 2020. Theo đó, m c tiêu, đ nh h ng ho t đ ng c a NHCSXH
16
ang Long University Libra
đ
h
c c th hóa lƠm c s đ đ m b o cho NHCSXH phát tri n theo
ng n đ nh vƠ b n v ng đ n n m 2020 vƠ các n m ti p theo.
3.1.2. N i dung chi n l c phát tri n NHCSXH đ n n m 2020
3.1.2.1 M c tiêu t ng quát
Phát tri n NHCSXH theo h ng n đ nh, b n v ng, đ n ng l c
đ th c hi n t t tín d ng chính sách xư h i c a NhƠ n c; g n li n
v i vi c phát tri n các s n ph m d ch v h tr có hi u qu h n cho
h nghèo, h c n nghèo vƠ các đ i t ng chính sách khác.
3.1.2.2. M c tiêu c th
a) 100% ng i nghèo vƠ các đ i t ng chính sách khác có nhu
c u vƠ đ đi u ki n đ u đ c ti p c n các s n ph m, d ch v do
NHCSXH cung c p.
b) D n t ng tr ng bình quơn hƠng n m kho ng 10%
c) T l n quá h n d i 3%/t ng d n .
d)
n gi n hóa th t c vƠ tiêu chu n quy trình nghi p v .
đ) a d ng hóa các s n ph m, d ch v .
e) Hi n đ i hóa các ho t đ ng nghi p v , h i nh p v i h th ng
ngơn hƠng trong khu v c vƠ trên th gi i.
g) HoƠn thi n, phát huy hi u l c vƠ hi u qu ho t đ ng c a h
th ng ki m tra, ki m soát vƠ phơn tích, c nh báo r i ro.
h) Ph i h p, l ng ghép có hi u qu ho t đ ng tín d ng chính sách xư
h i v i ho t đ ng h tr k thu t, chuy n giao công ngh , khuy n công,
khuy n nông, khuy n lơm, khuy n ng vƠ ho t đ ng c a các t ch c
chính tr xư h i nh m m c tiêu gi m nghèo nhanh vƠ b n v ng, b o đ m
an sinh xư h i.
3.1.2.3. nh h ng ho t đ ng
a)
i t ng ph c v c a NHCSXH lƠ ng i nghèo, các đ i
t ng chính sách khác theo quy đ nh c a NhƠ n c vƠ các đ i t ng
đ c các t ch c, cá nhơn y thác cho NHCSXH tr c ti p cho vay.
u tiên h tr đ ng bƠo dơn t c thi u s , đ ng bƠo các vùng khó
kh n.
b) Ti p t c tri n khai vƠ nơng cao ch t l ng các s n ph m, d ch
v ; đ ng th i đ y m nh ng d ng công ngh hi n đ i, đa d ng hóa
17
s n ph m, d ch v ngơn hƠng nh : Ti t ki m; thanh toán; chuy n
ti n…
c) V c ch tƠi chính.
- Ngu n v n ho t đ ng c a NHCSXH ch y u do NhƠ n c c p,
do NHCSXH huy đ ng vƠ nh n y thác t các t ch c, cá nhơn trong
vƠ ngoƠi n c theo ph ng chơm “NhƠ n c, doanh nghi p vƠ nhơn
dơn cùng lƠm”, bao g m:
3.2. GI I PHÁP M R NG CHO VAY
I V I H
NGHỆO T I NGÂN HÀNG CHệNH SÁCH XÃ H I VI T
NAM- CHI NHÁNH TH XÃ S N TÂY
3.2.1. Ơo t o đ i ng cán b có trình đ vƠ tơm huy t v i s
nghi p xóa đói gi m nghèo
Trong l nh v c ngơn hƠng nói chung vƠ NHCSXH nói riêng,
v n đ con ng i lƠ v n đ quan tr ng nh t, quy t đ nh s thƠnh
công c a m i nhi m v . Cán b c a NHCSXH trong th i gian t i
c n t ng lên r t nhi u đ đáp ng nhu c u cho vay t i cƠng nhi u h
nghèo cƠng t t.
3.2.2. Bi n pháp đ m b o cho vi c hoƠn tr v n vay đ y đ vƠ
đúng h n
M c tiêu c a ngơn hƠng lƠ đ a v n đ n đ c v i cƠng nhi u
h nghèo cƠng t t. Cho dù ngơn hƠng có s d ng bao nhiêu bi n
pháp đ huy đ ng v n đi ch ng n a thì c ng không đ n u v n cho
vay c a ngơn hƠng không đ c b o toƠn vƠ phát tri n.
3.2.3.T p trung s c nơng cao n ng l c tƠi chính c a Ngơn
hƠng Chính sách xư h i Vi t Nam- Chi nhánh th xư S n Tơy
NHCSXH Vi t Nam- Chi nhánh th xư S n Tơy có ngu n v n
n đ nh, ch đ ng vƠ đ p ng k p th i cho h nghèo vƠ các đ i t ng
chính sách khác vay v n thì ngoƠi vi c nh n ngu n v n t NHCSXH
Vi t Nam, chi nhánh th xư S n Tơy c n t p trung huy đ ng v n t
các t ch c cá nhơn, UBND th xư y thác sang NHCSXH vƠ đ c
bi t lƠ huy đ ng t các h nghèo vƠ các đ i t ng chính sách khác
vay v n t i NHCSXH Vi t Nam- Chi nhánh th xư S n Tơy.
18
ang Long University Libra
3.3. KI N NGH M R NG CHO VAY
I V I H
NGHỆO T I NGÂN HÀNG CHệNH SÁCH XÃ H I VI T
NAM- CHI NHÁNH TH XÃ S N TÂY
Th nh t:
ngh Chính ph t ng b c gi m d n m c đ u
đãi v lãi su t và đ c thay th b ng các hình th c u đãi v qui
trình, th t c và đi u ki n vay v n
Th hai, Nhà n c quan tâm đ n v n đ t ng tr ng kinh t ,
đ m b o công b ng đi đôi v i xóa đói gi m nghèo
Th ba, Nhà n c chú tr ng nâng cao trình đ dân trí, trình đ
s n xu t kinh doanh c a h nghèo
Th t , UBND xá xã ph ng c n th c hi n đúng quy trình bình
xét các h nghèo, ti n t i Nhà n c c n thay đ i quy trình bình xét
h nghèo.
K T LU N
M c tiêu tr c m t c ng nh lơu dưi c a NHCSXH- chi
nhánh th xư S n Tơy lƠ t t c các h nghèo vƠ các đ i t ng chính
sách khác đ đi u ki n, có nhu c u thì đ u đ c ti p c n v i các s n
ph m d ch v c a NHCSXH- chi nhánh th xư S n Tơy, nh ng v n
ph i đ m b o nh ng nguyên t c c b n c a tín d ng ngơn hƠng, có
u đưi v lưi su t nh ng ph i gi m d n vƠ đ c thay th b ng u đưi
v quy trình cho vay, đi u ki n vay v n, ch đ x lỦ r i do...
hoƠn thƠnh t t Chi n l c đ n n m 2020 c a h th ng NHCSXH thì
NHCSXH Vi t nam- chi nhánh th xư S n Tơy có r t nhi u vi c ph i
lƠm: m r ng huy đ ng ti t ki m trong dơn c , đƠo t o cán b các T
ti t ki m vƠ vay v n v xác đ nh đ i t ng vay v n vƠ giám sát vi c
s d ng v n vay, tuy n d ng vƠ đƠo t o cán b tín d ng…
Lu n v n đư khái quát đ c các v n đ lỦ thuy t v cho vay
đ i v i h nghèo, đ i chi u vƠo ho t đ ng c th c a NHCSXH Vi t
nam, đánh giá quá trình m r ng cho vay đ i v i h nghèo c a ngơn
hƠng, qua đó m nh d n đ xu t m t s gi i pháp ch y u nh m m
19
r ng h n n a cho vay h nghèo c a ngơn hƠng. Cho vay đ i v i h
nghèo c a NHCSXH- chi nhánh th xư S n Tơy lƠ v n đ không đ n
gi n v c lỦ thuy t vƠ th c ti n, v a mang tính th i s l i v a mang
tính lơu dƠi. Tác gi mong mu n nh n đ c các Ủ ki n đóng góp c a
các th y cô giáo, nh ng đ c gi quan tơm đ n v n đ nƠy đ đ tƠi
đ c ti p t c hoƠn thi n h n n a.
20
ang Long University Libra