B ăGIỄOăD CăVĨă ĨOăT O
TR
NGă IăH CăTH NGăLONG
---------------------------------
NGUY NăTH ăH NH
PHỄTăTRI NăD CHăV ăNGỂNăHĨNGă I NăT ăT IăNGỂNăHĨNGă
TH
NGăM IăC ăPH Nă
UăT ăVĨăPHỄTăTRI NăVI TăNAMă-
CHIăNHỄNHăS NăTỂY
LU NăV NăTH CăS ăăăă
CHUYểNăNGĨNH:ăTĨIăCHệNH - NGỂNăHĨNG
Hà N i - N m 2015
B ăGIỄOăD CăVĨă ĨOăT O
TR
NGă IăH CăTH NGăLONG
---------------------------------
NGUY NăTH ăH NH
PHỄTăTRI NăD CHăV ăNGỂNăHĨNGă I NăT ăT IăNGỂNăHĨNGă
TH
NGăM IăC ăPH Nă
UăT ăVĨăPHỄTăTRI NăVI TăNAMă-
CHIăNHỄNHăS NăTỂY
LU NăV N TH CăS
CHUYểNăNGĨNH:ăTĨIăCHệNHă- NGỂNăHĨNG
MĩăS :ă60340201
NG
Ng
iăh
IăH
NGăD NăKHOAăH C:ă
ngăd năchính:ăTi năs ăNguy năTh ăMinhăHu
Hà N i - N m 2015
Thang Long University Libraty
M CăL C
Trang
Trang ph bìa ......................................................................................................
M c l c ................................................................................................................
B n cam đoan ......................................................................................................
Danh m c b ng bi u, s đ .................................................................................
M ă
U .......................................................................................................... 1
CH
NGă1.ăNH NGăLụăLU NăCHUNGăV ăD CHăV ăNGỂNăHĨNGă
I NăT .......................................................................................................... 4
1.1.
T NGăQUANăV ăD CHăV ăNGỂNăHĨNGă I NăT ................... 4
1.1.1. Khái ni m d ch v ngân hàng đi n t ..................................................... 4
1.1.2. Các lo i hình d ch v ngân hàng đi n t ................................................ 9
1.2.
PHỄTăTRI NăD CHăV ăNGỂNăHĨNGă I NăT ăTRONGăNGỂNă
HĨNGăTH
NGăM I ................................................................................. 14
1.2.1. Các lo i hình phát tri n c a d ch v ngân hàng đi n t trong ngân
hàng th
ng m i ................................................................................... 14
1.2.2. Quan đi m phát tri n d ch v ngân hàng đi n t c a ngân hàng th
m i
ng
.................................................................................................... 22
1.2.3. Các ch tiêu đánh giá m c đ phát tri n d ch v ngân hàng đi n t ... 23
1.3.
CỄCă NHỂNă T ă TỄCă
NGă
Nă PHỄTă TRI Nă D CHă V ă
NGỂNăHĨNGă I NăT ăTRONGăNGỂNăHĨNGăTH
NGăM I ........ 29
1.3.1. Các nhân t ch quan ........................................................................... 29
1.3.2. Nhân t khách quan .............................................................................. 31
TOMăT TăCH
CH
NGă1 ................................................................................ 38
NGă 2.ă TH Că TR NGă PHỄTă TRI Nă D CH V ă NGỂNă HĨNGă
I NăT ăT IăNGỂNăHĨNGăTMCPă
UăT ăVĨăPHỄTăTRI NăVI Tă
NAM - CHIăNHỄNHăăS NăTỂY ................................................................. 39
2.1.
T NGă QUANă V ă NGỂNă HĨNGă TMCPă
Uă T ă VĨă PHỄTă
TRI NăVI TăNAMă- CHIăNHỄNHăS NăTỂYă(BIDVăS NăTỂY)......... 39
2.1.1. S l
c v l ch s hình thành và phát tri n c a BIDV S n Tây ........... 39
2.1.2. C c u t ch c c a BIDV - Chi nhánh S n Tây ................................... 42
2.1.3. Tình hình ho t đ ng kinh doanh c a BIDV - Chi nhánh S n Tây giai
đo n 2012 - 2014 .................................................................................. 44
2.2.
TH CăTR NGăPHỄTăTRI NăD CHăV ăNGỂNăHĨNGă I NăT ă
T IăBIDVăS NăTỂY .................................................................................... 48
2.2.1. D ch v th ............................................................................................ 49
2.2.2. D ch v SMS Banking (BSMS) .............................................................. 58
2.2.3. D ch v BIDV e-Banking ...................................................................... 61
2.3.
ỄNHă GIỄă TH Că TR NGă PHỄTă TRI Nă D CHă V ă NGỂNă
HĨNGă I NăT ăC AăBIDVăS NăTỂY ................................................... 67
2.3.1. K t qu đ t đ
c ................................................................................... 67
2.3.2. H n ch và nguyên nhân ....................................................................... 73
TOMăT TăCH
CH
NGă2 ................................................................................ 78
NGă 3.ă M Tă S ă GI Iă PHỄPă PHỄTă TRI N D CHă V ă NGỂNă
HĨNGă I NăT ăT IăBIDVăS NăTỂY ..................................................... 79
3.1.
NHăH
NGăPHỄTăTRI NăD CHăV ăNGỂNăHĨNGă I NăT ă
T IăBIDVăS NăTỂY .................................................................................... 79
3.1.1.
nh h
ng chung ................................................................................ 79
3.1.2. M c tiêu, nhi m v c th ..................................................................... 80
3.2.
CỄCă GI Iă PHỄPă PHỄTă TRI Nă D CHă V ă NGỂNă HĨNGă I Nă
T ăT IăBIDVăS NăTỂY .............................................................................. 80
Thang Long University Libraty
3.2.1. Xây d ng đ nh h
ng và chi n l
c ho t đ ng .................................... 80
3.2.2. C s k thu t công ngh ...................................................................... 82
3.2.3. Ngu n nhân l c ..................................................................................... 83
3.2.4. Gi i pháp khác ...................................................................................... 84
3.3.
KI NăNGH ......................................................................................... 93
3.3.1. Môt sô kiên nghi đôi v i Chinh phu va Ngân hang Nha n
c nh m xây
d ng va triên khai c chê chinh sach ................................................... 93
3.3.2. Trong l nh v c ngân hàng, NHNN ph i là đ u m i h p tác gi a các
NHTM trong n
c và t ng c
ng h p tác qu c t ............................... 97
3.3.3. Ki n ngh v i Ngân hàng TMCP
TịMăT TăCH
u t và Phát tri n Vi t Nam ........ 99
NGă3 .............................................................................. 102
K TăLU N .................................................................................................. 103
TĨIăLI UăTHAMăKH O .......................................................................... 105
B N CAMă OAN
Tôi xin cam đoan Lu n v n th c s kinh doanh và qu n lý chuyên ngành
tài chính ngân hàng: “Phát tri n d ch v Ngân hàng đi n t t i Ngân hàng
th
ng m i c ph n
u t và Phát tri n Vi t Nam - Chi nhánh S n Tây”
là k t qu c a quá trình h c t p, nghiên c u khoa h c đ c l p và nghiêm túc.
Các s li u trình bày trong lu n v n là trung th c, có ngu n g c rõ
ràng, đ
c trích d n có tính k th a và có trích d n ngu n tài li u tham kh o.
Các gi i pháp nêu trong lu n v n đ
c rút ra t nh ng c s lý lu n và
quá trình nghiên c u th c ti n.
Tácăgi
Nguy năTh ăH nh
Thang Long University Libraty
DANHăM CăT ăVI TăT T
KỦăhi u
N iădung
BIDV
Ngân hàng TMCP
u t và Phát tri n Vi t Nam
KHTH
K ho ch t ng h p
NHNN
Ngân hàng Nhà n
NHTM
Ngân hàng th
NHTW
Ngân hàng Trung
TMCP
Th
ng m i c ph n
TM T
Th
ng m i đi n t
c
ng m i
ng
DANHăM CăB NGăBI U,ăS ă
B ng 2.1. K t qu kinh doanh c a BIDV S n Tây giai đo n 2012 - 2014 .... 44
B ng 2.2. M t s ch tiêu ph n ánh k t qu kinh doanh d ch v th ghi n c a
BIDV S n Tây n m 2012 - 2014 .................................................................... 53
B ng 2.3. Các lo i th tín d ng t i BIDV ....................................................... 54
B ng 2.4. S l
ng, doanh s và phí d ch v th tín d ng n m 2012 - 2014 .... 56
B ng 2.5. K t qu d ch v BSMS n m 2012-2014 ......................................... 60
B ng 2.6. S l
ng h p đ ng e-Banking ........................................................ 63
Bi u đ 1.1. Xu h
ng s d ng d ch v ngân hàng trong t
ng lai ............... 33
S đ 2.1. C c u t ch c c a BIDV S n Tây .............................................. 43
Thang Long University Libraty
M ă
1.
U
LỦădoăl aăch năđêătaiănghiênăc u
Trong th i đ i công ngh thông tin, các ngân hàng s d ng hai kênh
phân ph i d ch v , đó là kênh phân ph i truy n th ng: ngân hàng và khách
hàng g p g nhau tr c ti p đ th c hi n giao d ch; kênh phân ph i th hai là
kênh phân ph i hi n đ i, thông qua các máy giao d ch t đ ng, internet,
intranet, đi n tho i,… Ngân hàng v i khách hàng không c n tr c ti p g p g
nhau mà v n th c hi n đ
c các giao d ch c n thi t. V i s phát tri n m nh
m c a c a khoa h c k thu t, c a công ngh m i nh internet, m ng đi n
tho i di đ ng, mô hình ngân hàng v i h th ng qu y làm vi c, gi làm vi c
hành chính đang d n đ
c c i ti n và thay th b ng mô hình ngân hàng m i -
ngân hàng đi n t .
Trong l ch s ho t đ ng c a mình, Ngân hàng TMCP
u t và Phát
tri n Vi t Nam (BIDV) ch y u có nhi m v cho vay ph c v đ u t phát
tri n. Tuy v y, m t vài n m g n đây, nh n th c đ
c vai trò quan tr ng c a
công ngh thông tin, BIDV đã t p trung ngu n l c đ u t cho ng d ng và
phát tri n công ngh nh m đ i m i, hi n đ i hoá ho t đ ng ngân hàng, đáp
ng yêu c u phát tri n b n v ng và h i nh p qu c t . Trong nh ng n m g n
đây, BIDV - Chi nhánh S n Tây đã đ t đ
r ng m ng l
c nh ng thành công nh t đ nh, m
i, phát tri n th ph n và nâng cao kh n ng c nh tranh. Tuy
nhiên do tri n khai E-banking t
ng đ i mu n so v i các ngân hàng c ph n
khác nên BIDV còn nh ng h n ch và v
ng m c. Vi c phát tri n d ch v
Ngân hàng đi n t t i BIDV - Chi nhánh S n Tây trong giai đo n t i là h t
s c c n thi t đ BIDV - Chi nhánh S n Tây đ t đ
c m c tiêu là ngân hàng
d n đ u đ a bàn.
Xu t phát t lý do trên, là m t cán b đang làm vi c t i BIDV - Chi
nhánh S n Tây, em đã l a ch n nghiên c u đ tài “Phátătri năd chăv ăngơnă
-1-
hƠngăđi năt ăt iăNgơnăhƠngăTMCPă
uăt ăvƠăPhátătri năVi tăNamă- Chi
nhánhăS năTơy” đ làm đ tài lu n v n.
2.
Mucăđốchănghiênăc uăcuaăđêătai
H th ng hóa lý lu n c b n v phát tri n d ch v ngân hàng đi n t ,
đánh giá, phân tích th c tr ng phát tri n d ch v ngân hàng đi n t t i Ngân
hàng TMCP
u t và Phát tri n Vi t Nam - Chi nhánh S n Tây; t đó đ
xu t các gi i pháp phát tri n d ch v ngân hàng đi n t t i chi nhánh trong
th i gian t i.
3.
Nhi măv ănghiên c u
Phân tích đánh giá th c tr ng ho t đ ng d ch v ngân hàng đi n t t i
BIDV - Chi nhánh S n Tây, đ xu t các gi i pháp phát tri n d ch v ngân
hàng đi n t trên đ a bàn trong th i gian t i.
4.
ôiăt
it
ngăvaăphamăviănghiênăc uăcuaăđêătai
ng nghiên c u c a đ tài là phát tri n d ch v ngân hàng đi n t
t i Ngân hàng TMCP
u t và Phát tri n Vi t Nam - Chi nhánh S n Tây.
Không gian nghiên c u: T i Ngân hàng TMCP
u t và Phát tri n
Vi t Nam - Chi nhánh S n Tây.
Th i gian nghiên c u: Nghiên c u trong giai đo n t n m 2012 đ n
n m 2014.
T th c tr ng phát tri n d ch v ngân hàng đi n t t i chi nhánh t đó
đ ra các gi i pháp nh m phát tri n d ch v ngân hàng đi n t t i chi nhánh
trong th i gian t i.
5.
Ph
ngăphapănghiênăc uăcuaăđêătai
hoàn thành m c tiêu đ t ra, lu n v n s d ng các ph
tích, t ng h p, đ i chi u, so sánh,…
làm rõ đ i t
ng pháp phân
ng nghiên c u, tr l i
các câu h i nghiên c u, tác gi d ki n s d ng các s li u báo cáo ho t đ ng
(bao g m các ho t đ ng chung và ho t đ ng d ch v , trong đó có d ch v
-2-
Thang Long University Libraty
ngân hàng đi n t ) c a Ngân hàng TMCP
u t và Phát tri n Vi t Nam -
Chi nhánh S n Tây th i k 2012-2014.
C n c trên s li u này, tác gi ti n hành phân tích, t ng h p đ đánh
giá th c tr ng phát tri n d ch v ngân hàng đi n t t i chi nhánh.
6.
Bôăcucăcuaăđêătai
ê tai g m m đ u, ba ch
ng và k t lu n:
Ch
ng 1. Nh ng lý lu n chung v d ch v ngân hàng đi n t .
Ch
ng 2. Th c tr ng phát tri n d ch v ngân hàng đi n t t i Ngân
hàng TMCP
Ch
u t và Phát tri n Vi t Nam - Chi nhánh S n Tây.
ng 3. M t s gi i pháp phát tri n d ch v ngân hàng đi n t t i
Ngân hàng TMCP
u t và Phát tri n Vi t Nam - Chi nhánh S n Tây.
-3-
CH
NGă1. NH NGă Lụă LU Nă CHUNGă V ă D CHăV ă
NGỂNăHĨNGă I NăT
1.1.
T NGăQUANăV ăD CHăV ăNGỂNăHĨNGă I NăT
1.1.1. Kháiăni măd chăv ăngơnăhƠngăđi năt
Khái ni m d ch v ngân hàng đi n t đ
th
c xu t phát t khái ni m
ng m i đi n t vì ngân hàng đi n t chính là tên g i c a th
ng m i đi n
t trong l nh v c ngân hàng.
Th
ng m i đi n t (TM T) là kinh doanh trên môi tr
nh m k t h p ng
i bán và ng
ng đi n t
i mua. Nó tích h p d li u, liên l c đi n t
và d ch v b o m t đ t o thu n l i cho công vi c kinh doanh. TM T là m t
t p h p công ngh , ng d ng và quy trình kinh doanh nh m liên k t các t
ch c, khách hàng và c ng đ ng thông qua nh ng giao d ch đi n t . Nhìn
chung TM T là các d ng c a giao d ch th
ng m i d a trên qu trình x lý
và chuy n giao s li u s hoá bao g m c v n b n, âm thanh và hình nh.
Các hình th c ho t đ ng ch y u c a TM T là: Th tín đi n t , thanh
toán đi n t , trao đ i d li u đi n t , giao g i s hoá các dung li u, bán hàng
hóa h u hình qua m ng.
D ch v TM T đã và đang phát tri n m nh m trong nh ng n m g n
đây và tr thành đ tài nóng h i trong b t k h i th o nào v công ngh thông
tin. Vi c chuy n đ i sang n n kinh t m ng đang di n ra v i t c đ nhanh h n
h u h t m i d tính. N n kinh t m ng đòi h i các t ch c tài chính ph i tìm
hi u, phát tri n chi n l
c và đ u t vào kinh doanh đi n t . Th thách này
yêu c u nh ng mô hình kinh t m i và ph
khách hàng. Th
ng th c m i đ ti p c n v i
ng m i đi n t t o nên m t hình th c c nh tranh m i, bu c
ngân hàng ph i ch n nh ng d ch v mà khách hàng c n, quy t đ nh quy mô
các chi nhánh ngân hàng trong h th ng và m r ng h th ng thanh toán liên
-4-
Thang Long University Libraty
ngân hàng. S tham gia c a th
ng m i đi n t c ng làm n y sinh các v n đ
v công ngh c a ngân hàng. Các ngân hàng gi i quy t đ
th c này s quy t đ nh đ
hoá.
ng tr
cs
nh h
c nh ng thách
ng c a mình đ i v i th tr
ng đi n t
c yêu c u đó ngân hàng đã cho ra nhi u d ch v m i: d ch v
ngân hàng qua đi n tho i s d ng mã cá nhân, ho c nh n d ng gi ng nói; d ch
v ngân hàng qua m ng internet, khách hàng ch c n m t máy tính cá nhân
n i m ng internet là có th giao d ch v i ngân hàng mà không c n ph i tr c
ti p đ n ngân hàng. Nh ng d ch v này đã đ a đ n m t th c t là, th gi i
ngày nay cho ta th y có m t lo i ngân hàng m i: ngân hàng đi n t .
Thu t ng Ngân hàng đi n t đ i v i nhi u ng
i có v khó hi u và xa
l . Th c ra có r t nhi u ng d ng c a ngân hàng đi n t đang ph c v cho
b n. B n rút ti n t m t máy rút ti n t đ ng, tr ti n cho hàng hóa d ch v
b ng th tín d ng, ki m tra s d tài kho n qua m ng,… t t c đ u có th g i
là d ch v Ngân hàng đi n t .
Ngân hàng đi n t
ti ng Anh là Electronic Banking, vi t t t là e-
Banking. Có r t nhi u cách di n đ t khác nhau v e-Banking song nhìn chung
e-Banking đ
c hi u là m t lo i hình th
ng m i v tài chính ngân hàng có
s tr giúp c a công ngh thông tin, đ c bi t là máy tính và công ngh m ng.
Ngân hàng đi n t là m t ph
ng th c cung c p các s n ph m m i và s n
ph m truy n th ng đ n khách hàng thông qua các kênh phân ph i đi n t
t
ng tác. Nh v y:
“Dich vu ngân hàng đi n t ” là hình th c th c hi n các giao d ch tài
chính, ngân hàng thông qua các ph
ng ti n đi n t ”.
Có th nói, Ngân hàng đi n t có vai trò vô cùng to l n trong h th ng
ngân hàng. Nó tác đ ng đ n các ngân hàng, thúc đ y các ngân hàng tìm ra các
gi i pháp nâng cao c v s l
ng và ch t l
ng s n ph m, d ch v ngân hàng
nh m t o ra l i th c nh tranh đ t ng uy tín c ng nh phát tri n th
-5-
ng hi u
cho ngân hàng. Nó đang tác đ ng xúc ti n vi c sáp nh p, h p nh t, hình thành
các ngân hàng l n, nâng cao ngu n v n t có, đ s c trang b công ngh
thông tin hi n đ i đ đ
ng đ u v i cu c c nh tranh kh c li t giành l i th v
mình.
M t khác, nó c ng đ y m nh vi c liên k t, h p tác gi a các ngân hàng
ngày càng ch t ch , phát tri n đa d ng, m nh m , r ng kh p trong n
c và th
gi i,… đ thi t l p các đ án phát tri n nghi p v kinh doanh s n ph m và
d ch v m i, s d ng m ng l
i thanh toán đi n t , thông tin r i ro, t v n
pháp lu t, ki m toán phòng ng a, l p qu b o toàn ti n g i, xây d ng các
ch
ng trình đ ng tài tr , l p ch
ng trình ph i h p đào t o, nâng cao trình
đ cán b nhân viên, k c các hình th c h p tác trong l nh v c d ch v và
v n hóa xã h i,…
Xã h i càng phát tri n, công ngh thông tin càng thâm nh p cu c s ng
thì nhu c u s d ng d ch v ngân hàng đi n t càng cao. Các s n ph m và ti n
ích ngân hàng đi n t đ
c phát tri n và s d ng r ng rãi
các n
c cho th y
d ch v ngân hàng đi n t là m t trong nh ng y u t quan tr ng hàng đ u cho
vi c đa d ng hóa ti n ích d ch v và s n ph m ngân hàng theo phong cách
hi n đ i, góp ph n nâng cao n ng l c c nh tranh c a m t ngân hàng th
ng
m i trong th i đ i ngày nay.
Thêm vào đó, d a trên tình hình th tr
trong các m c tiêu mà các ngân hàng th
ng ngân hàng hi n nay, m t
ng m i h
ng đ n đó là tr thành
ngân hàng bán l hàng đ u. V y nên các ngân hàng luôn chú tr ng phát tri n
các d ch v thanh toán đi n t .
i u này s giúp quá trình chu chuy n v n
nhanh h n c ng nh đáp ng t t h n nhu c u thanh toán c a n n kinh t , do
đó lu ng ti n ch y vào ngân hàng s gia t ng và tác đ ng t i c c u ti n l u
thông trong n n kinh t . M t khác, do t p trung qu n lý d li u nên thông qua
vi c cung c p d ch v ngân hàng đi n t , các ngân hàng th
ng m i có th
-6-
Thang Long University Libraty
ki m soát t t h n chu chuy n ti n t , h n ch các ho t đ ng phi pháp nh r a
ti n, chuy n ti n b t h p pháp… Vi c phát tri n d ch v thanh toán đi n t
tiên ti n làm cho lu ng ti n trong xã h i ch y vào các ngân hàng đ
c đi u
hoà v i h s l i ích cao, làm thay đ i c c u ti n trong l u thông, chuy n
n n kinh t t ti n m t qua n n kinh t chuy n kho n.
Ngân hàng đi n t khai thác th m nh c a công ngh thông tin và vi n
thông t o ra các ph
sung cho ph
ng ti n giao ti p m i gi a ngân hàng và khách hàng, b
ng ti n giao ti p truy n th ng d a vào m ng l
i chi nhánh và
qu y giao d ch.
Ngoài ra, thông qua h th ng ngân hàng đi n t , ngân hàng và khách
hàng s n m b t đ
c di n bi n trong ho t đ ng c a th tr
nh ng thông tin tài chính đ
ng tài chính nh
c cung c p nhanh chóng, c p nh t t ng giây
phút, t đó khách hàng s có nh ng k ho ch đ u t chu n xác h n và ngân
hàng s có nh ng ho ch đ nh, chi n l
c phát tri n đúng đ n đ thúc đ y ho t
đ ng kinh doanh c a mình.
M ng thông tin đi n t giúp cho ho t đ ng thanh tra, giám sát ngân
hàng ch t ch h n, đ m b o an toàn h th ng. Vi c qu n lý in n ti n, đi u
hành v n phòng, h s nhân s , đào t o nghi p v ,… đ u có th th c hi n qua
nh ng ng d ng c a m ng thông tin giúp gi m thi u chi phí và ti t ki m th i
gian.
Bên c nh đó ph i nh c đ n các r i ro giao d ch trong d ch v ngân hàng
đi n t bao g m r i ro ho t đ ng, r i ro danh ti ng, r i ro pháp lý, r i ro khác
và các v n đ mang tính xuyên qu c gia,..
R i ro ho t đ ng phát sinh t kh n ng th t thoát ti m tàng do s thi u
hoàn ch nh và đ tin c y c a h th ng. Các ngân hàng có th b t n công t
bên ngoài c ng nh t bên trong đ i v i h th ng và các s n ph m đi n t c a
-7-
mình. R i ro ho t đ ng c ng có th phát sinh t vi c nh m l n c a khách
hàng.
R i ro danh ti ng: Khi nào ngân hàng c a b n b ng
i ta chê trách là
“ngân hàng b t ti n” thì lúc đó là lúc c n xem l i v n đ v danh ti ng c a
ngân hàng. R i ro danh ti ng có th kéo theo quan ni m không t t trong dân
chúng v ngân hàng d n đ n tình tr ng thi t h i v ngu n huy đ ng v n ho c
m t khách hàng. R i ro danh ti ng có th kéo theo nh ng hành đ ng gây nên
tình tr ng kéo dài quan ni m không t t trong dân chúng v ho t đ ng chung
c a ngân hàng, và nh v y kh n ng thi t l p và duy trì m i quan h khách
hàng s tr nên khó kh n.
R i ro pháp lý : R i ro có th phát sinh t các vi ph m hay s không
tuân th các lu t, quy ch , quy đ nh ho c các thông l ho c khi các quy n l i
c ng nh ngh a v h p pháp c a các bên trong m t giao d ch đã đ
l p.
c thi t
ó là các r i ro liên quan đ n vi c ti t l thông tin khách hàng và vi c
b o m t cá nhân. M t k xâm nh p trái phép có th s d ng m ng đ
n i đ l a g t và ngân hàng khi đó có th là đ i t
ck t
ng khi u ki n c a khách
hàng này.
R i ro khác: Nh ng r i ro khác c a ngân hàng nh r i ro tín d ng, r i
ro thanh kho n và r i ro th tr
ng c ng có th phát sinh t ho t đ ng ngân
hàng đi n t .
V n đ mang tính xuyên qu c gia: S m r ng th tr
th v
ng ngân hàng có
t qua biên gi i qu c gia và chính vì v y mà làm t ng r i ro nh t đ nh.
Nh n bi t và phòng ng a nh ng l h ng, r i ro trong giao d ch đi n t
luôn luôn là m t v n đ c n đ
c đ c bi t quan tâm. Các d ch v ngân hàng
đi n t có phát tri n thành công hay không ph thu c r t l n vào kh n ng
-8-
Thang Long University Libraty
h n ch r i ro c a m i ngân hàng nói riêng và toàn h
th ng ngân hàng nói
chung.
1.1.2. Cácălo iăhìnhăd chăv ngơnăhƠngăđi năt
1.1.2.1. Ngân hàng trên m ng Internet
Internet Banking là d ch v cung c p d đ ng các thông tin s n ph m
và d ch v ngân hàng thông qua đ
ng truy n internet. ây là kênh phân ph i
r ng các s n ph m và d ch v ngân hàng t i khách hàng
b t c n i đâu và
b t c th i gian nào. V i máy tính k t n i internet, khách hàng có th truy c p
vào website c a ngân hàng đ đ
c cung c p các thông tin, h
ng d n đ y đ
các s n ph m, d ch v c a ngân hàng. Bên c nh đó, v i mã s truy c p và m t
kh u đ
c c p, khánh hàng có th xem s d tài kho n, in sao kê, th c hi n
giao d ch chuy n ti n, g i ti n ti t ki m,… Internet Banking còn là m t kênh
ph n h i thông tin hi u qu gi a khách hàng và ngân hàng. Các d ch v
Internet Banking cung c p:
-9-
Xem s d tài kho n t i th i đi m hi n t i;
V n tin l ch s giao d ch;
Xem thông tin t giá, lãi su t ti n g i ti t ki m;
Thanh toán hóa đ n đi n, n
c, đi n tho i, truy n hình cáp;
Mua s m hàng hóa trên các trang th
ng m i đi n t ;
Chuy n ti n t i các tài kho n khác;
G i ti n ti t ki m online;
ng ký phát hành th tín d ng;
Khánh hàng có th g i t t c các th c m c, góp ý v s n ph m, d ch
v c a ngân hàng và đ
c gi i quy t nhanh chóng.
1.1.2.2. Ngân hàng t i nhà
ng d ng và phát tri n Homebanking là m t b
c a các NHTM Vi t Nam tr
v d ch v ngân hàng.
c phát tri n chi n l
c
c s c ép r t l n c a ti n trình h i nh p toàn c u
ng v phía khách hàng, Homebanking mang l i
nh ng l i ích thi t th c nh ti t ki m chi phí, th i gian. Và kh u hi u “D ch
v Ngân hàng 24 gi m i ngày, b y ngày m i tu n” chính là u th l n nh t
mà mô hình ngân hàng “hành chính” truy n th ng không th nào sánh đ
Hi n nay, d ch v Homebanking t i Vi t Nam đã đ
c.
c nhi u ngân hàng t i
Vi t Nam ng d ng và tri n khai r ng rãi nh : Vietcombank, VietinBank,
BIDV, Techcombank,…
D ch v Ngân hàng t i nhà đ
c xây d ng trên m t trong hai n n t ng:
h th ng các ph n m m ng d ng (Software Base) và n n t ng công ngh
Web (Web base), thông qua h th ng máy ch , m ng internet và máy tính con
c a khách hàng, thông tin tài chính s đ
c thi t l p, mã hóa, trao đ i và xác
nh n yêu c u s d ng d ch v . M c dù có m t s đi m khác bi t, nh ng nhìn
-10-
Thang Long University Libraty
chung, chu trình s d ng d ch v ngân hàng t i nhà bao g m các b
cc b n
sau:
B
c 1: Thi t l p k t n i, khách hàng k t n i máy tính c a mình v i
h th ng máy tính c a ngân hàng qua m ng internet, sau đó truy c p
vào trang web c a ngân hàng ph c v mình. Sau khi ki m ta và xác
nh n, khách hàng s đ
c thi t l p m t đ
ng truy n b o m t
(https) và đ ng nh p vào m ng máy tính c a ngân hàng;
B
c 2: Th c hi n yêu c u d ch v , khách hàng có th s d ng r t
nhi u d ch v ngân hàng đi n t phong phú và đa d ng nh truy v n
thông tin tài kho n, chuy n ti n, h y b vi c chi tr séc, thanh toán
đi n t và r t nhi u d ch v tr c tuy n khác;
B
c ̀: Xác nh n giao d ch, ki m tra thông tin và thoát kh i m ng,
khi giao d ch đ
c hoàn t t, khách hàng ki m tra l i giao d ch và
thoát kh i m ng, nh ng thông tin ch ng t c n thi t s đ
c qu n
lý, l u tr và g i t i khách hàng khi có yêu c u.
i v i các ngân hàng khác nhau, quy trình nghi p v c ng t
ng t
cùng v i m t vài đ c tr ng riêng c a m i ngân hàng.
1.1.2.3. Ngân hàng t đ ng qua đi n tho i
C ng nh PC banking, d ch v ngân hàng đ
c cung c p qua m t h
th ng máy ch và ph n m m qu n lý đ t t i ngân hàng, liên k t v i khách
hàng thông qua t ng đài c a d ch v . Thông qua các phím ch c n ng đ
khái ni m tr
c, khách hàng s đ
c
c ph c v m t các t đ ng và thông qua
nhân viên t ng đài.
Khi đ ng ký s d ng d ch v Phone Banking, khách hàng s đ
c cung
c p m t mã khách hàng ho c mã tài kho n, tùy theo d ch v đ ng ký, khách
hàng có th s d ng nhi u d ch v khác nhau. Nhìn chung, quy trình s d ng
-11-
d ch v Phone-banking bao g m 2 b
c:
ng ký s d ng d ch v và X lý
m t giao d ch.
ng ký s d ng d ch v : Khách hàng ph i cung c p các thông tin
c n thi t và ký h p đ ng s d ng d ch v Phone Banking. Sau đó,
khách hàng s đ
c cung c p 2 s đ nh d ng duy nh t là mã khách
hàng và mã khóa truy nh p h th ng, ngoài ra khách hàng còn đ
c
cung c p m t mã tài kho n nh m t o s thu n ti n trong giao d ch
c ng nh đ m b o an toàn và b o m t.
X lý m t giao d ch: Khi khách hàng g i t i t ng đài, nh p mã
khách hàng và khóa truy nh p d ch v , theo l i nh c trên đi n tho i,
khách hàng ch n phí ch c n ng t
ng ng v i d ch v mình c n
giao d ch. Khách hàng có th thay đ i, ch nh s a tr
giao d ch v i Ngân hàng, ch ng t giao d ch s đ
khách hàng khi giao d ch đ
Các d ch v đ
c khi xác nh n
c in ra và g i t i
c x lý xong.
c cung c p qua Phone Banking, khách hàng có th s
d ng r t nhi u d ch v Ngân hàng nh : h
ng d n s d ng d ch v , gi i thi u
thông tin v các s n ph m d ch v ngân hàng, cung c p thông tin tài kho n và
b ng kê giao d ch báo N /Có, cung c p thông tin c a ngân hàng nh lãi su t,
t giá h i đoái, chuy n ti n, thanh toán hóa đ n và d ch v h tr khách hàng
và nhi u d ch v khác. T i Vi t Nam, các ngân hàng th
ng m i đã và đang
cung c p r t nhi u d ch v Phone Banking t i khách hàng.
1.1.2.4. Ngân hàng qua m ng thông tin di đ ng
Cùng v i s phát tri n c a m ng thông tin di đ ng, các NHTM Vi t
Nam c ng đã nhanh chóng ng d ng nh ng công ngh này vào các d ch v
ngân hàng. V nguyên t c, thông tin b o m t đ
c mã hóa và trao đ i gi a
trung tâm x lý c a ngân hàng và thi t b di đ ng c a khách hàng. D ch v
-12-
Thang Long University Libraty
này đã đ
c các ngân hàng cung ng d ch v do tính ch t thu n ti n và nhanh
chóng đ c tr ng c a nó
1.1.2.5. Call Center
Call Center là d ch v Ngân hàng qua đi n tho i v i nhi m v :
Cung c p t t c thông tin v s n ph m, d ch v c a ngân hàng nh
ti n g i thanh toán, ti t ki m, cho vay, chuy n ti n,… Khách hàng
s đ
c cung c p thông tin v các s n ph m, d ch v c a ngân hàng
m t cách đ y đ ;
Gi i thi u qua đi n tho i các s n ph m th , h
ng d n và đ ng ký
làm th qua đi n tho i. T v n s d ng th , thông báo và gi i đáp s
d th ;
ng ký vay cho khách hàng cá nhân qua đi n tho i;
Th c hi n thanh toán các hóa đ n ti n đi n, n
c, đi n tho i,
Internet, truy n hình cáp, b o hi m và các hình th c chuy n ti n
khác. D ch v thanh toán hóa đ n r t an toàn vì các d ch v này đã
đ
c khách hàng đ ng ký tr
c v i ngân hàng nên không có s
nh m l n trong thanh toán;
Ti p nh n qua đi n tho i các khi u n i, th c m c t khách hàng khi
s d ng s n ph m d ch v c a ngân hàng;
D ch v chuy n ti n t tài kho n cá nhân vào th thanh toán r t
thu n ti n cho khách hàng đang
hàng ho c đang công tác, du l ch
xa không có chi nhánh c a ngân
n
c ngoài c n chuy n ti n vào
th đ đáp ng k p th i nhu c u chi tiêu c a khách hàng.
1.1.2.6. Kios Ngân hàng
Là s phát tri n c a d ch v ngân hàng h
hàng v i ch t l
ng t i vi c ph c v khách
ng cao nh t và thu n ti n nh t. Trên đ
-13-
ng ph s đ t các
tr m làm vi c v i đ
ng k t n i internet t c đ cao. Khi khách hàng c n th c
hi n giao d ch ho c yêu c u d ch v , h ch c n truy c p, cung c p ch ng
nh n cá nhân và m t kh u đ s d ng d ch v c a ngân hàng ph c v mình.
ây c ng là m t h
ngân hàng th
1.2.
ng phát tri n đáng l u tâm cho các nhà lãnh đ o c a các
ng m i Vi t Nam.
PHỄTăTRI NăD CHăV ăNGỂNăHĨNGă I NăT ăTRONGăNGỂNă
HĨNGăTH
NGăM I
1.2.1. Cácălo iăhình phátătri năc aăd chăv ăngơnăhƠngăđi năt ătrongăngơnă
hƠngăth
ngăm i
D ch v ngân hàng đi n t b t đ u xu t hi n vào n m 1989 t i M .
n
nay, d ch v này đã tr i qua nh ng giai đo n nh sau:
Website qu ng cáo (Brochure - Ware) là hình thái đ n gi n nh t c a
ngân hàng đi n t , h u h t các ngân hàng đ u b t đ u xây d ng
ngân hàng đi n t theo hình thái này. Th c ch t là các ngân hàng
xây d ng m t website qu ng cáo, trên đó đ ng t i các thông tin v
ngân hàng mình, các s n ph m, d ch v mà ngân hàng cung c p
c ng nh các thông tin ch d n, liên l c,… M i giao d ch ngân hàng
v nđ
c th c hi n qua kênh phân ph i truy n th ng đó là các chi
nhánh và phòng giao d ch.
Th
ng m i đi n t (E - Commerce): Ngân hàng s d ng internet
nh m t kênh phân ph i m i cho nh ng d ch v truy n th ng nh
xem thông tin tài kho n, nh n giao d ch ch ng khoán,… Internet
đóng vai trò là d ch v c ng thêm đ t o đi u ki n thu n l i cho
khách hàng trong vi c ki m tra các giao d ch tài chính đã th c hi n.
Qu n lý đi n t (E - Business) trong hình thái này các x lý c b n
c a ngân hàng
c khía c nh khách hàng và ng
i qu n lý đ u
-14-
Thang Long University Libraty
đ
c tích h p trên internet và các kênh phân ph i khác. Giai đo n
này đánh d u s phát tri n v s n ph m d ch v c ng nh ch c n ng
c a ngân hàng. Các s n ph m đ
h v i khách hàng.
c phân bi t theo nhu c u và quan
ng th i s ph i h p, chia s d li u gi a h i
s chính c a các ngân hàng và chi nhánh c ng đ
c th c hi n thông
qua internet, m ng không dây giúp cho vi c x lý các yêu c u c a
khách hàng nhanh chóng và chính xác h n.
Trong khi
Vi t Nam ngân hàng đi n t còn t
ng đ i m i m thì trên
th gi i, đ c bi t là nh ng qu c gia phát tri n, khái ni m e-Banking không
còn xa l đ i v i dân chúng. Có th nói, d ch v ngân hàng đi n t c a Vi t
Nam còn ph i c g ng và n l c r t nhi u m i đu i k p đ
đ tđ
c các n
c khác.
c đi u này, Vi t Nam c n ph i h c h i kinh nghi m c a các n
c
đã thành công trong vi c tri n khai d ch v ngân hàng đi n t và áp d ng m t
cách sáng t o vào đi u ki n th c t c a Vi t Nam.
ăSingapore, tính đ n n m 1997, t t c các c quan, công s đ u đã
liên k t vào internet. Riêng v thanh toán đi n t , Singapore là m t trong
nh ng n
c p b tr
tr
c áp d ng đ u tiên trên th gi i. Tháng 12/1996, nhân phiên h p
ng WTO t ch c
Singapore, Singapore đã chính th c khai
ng vi c ng d ng toàn di n các lo i th ti n m t internet, th thông minh,
th mua hàng đi n t , túi ti n đi n t . H th ng giao d ch an toàn mang tính
qu c t , thành l p tháng 4/1997 đ a vào s d ng toàn di n cu i n m 1998.
đ tđ
c nh ng thành t u đó, Chính ph Singapore đã đ a ra nhi u
v n ki n quan tr ng đi u ch nh ho t đ ng th
ngân hàng đi n t nói riêng
ng m i đi n t nói chung và
Singapore nh : Lu t ch ng l m d ng máy tính
đi n t , Lu t bí m t riêng t , Lu t giao d ch đi n t , Lu t b n quy n c ng
đ
c s a đ i l i cho phù h p v i các yêu c u c a th
-15-
ng m i đi n t .
Singapore ti p t c có các chi n l
c phát tri n th
ng m i đi n t và
m r ng thanh toán đi n t , v i các m c tiêu sau:
Xây d ng m t c s h t ng th
ng m i đi n t k t n i qu c t ;
Bi n Singapore thành m t trung tâm th
ng m i đi n t ;
Khuy n khích các doanh nghi p ng d ng th
là m t chi n l
ng m i đi n t nh
c kinh doanh;
Xúc ti n dân chúng s d ng r ng rãi các hình th c th
ng m i đi n
t ;
Làm hài hoà các lu t và các chính sách th
ng m i đi n t qua biên
gi i.
Trong k ho ch t ng th phát tri n c a mình, Singapore coi pháp lu t là
n n móng d
i cùng c a h t ng c s th
Cònă ăTrungăQu c, b
c vào th
ng m i đi n t .
ng m i đi n t r t ch m: cu i n m
1997 m i chính th c vào m ng internet (tr
c đó có truy c p nh ng không
chính th c), nh ng ngay sau đó t c đ phát tri n t ng r t cao.
Trung Qu c đã tham gia ch
point
Th
ng H i và 1 point
ng trình Trade Point c a UNCTAD, v i 1
B c Kinh nh các tâm đi m cung c p các
d ch v ti p th và giao d ch buôn bán đ i ngo i có s d ng ph
ng ti n đi n
t cho các doanh nghi p ch a có đi u ki n t mình tr c ti p ti n hành, đ ng
th i cung c p d ch v đào t o hu n luy n k n ng giao d ch buôn bán đ i
ngo i, đ c bi t là k n ng giao d ch qua m ng, đ ng th i chính ph c ng t o
đi u ki n v c s v t ch t cho các ngân hàng trong n
c ti n hành d ch v
ngân hàng đi n t .
Nh ng n m g n đây, k t th i đi m nhi u h th ng ngân hàng Trung
Qu c tri n khai d ch v ngân hàng qua m ng internet, còn g i là Banking
Online hay e-Banking, hàng tri u khách hàng Trung Qu c đã l p t c l a ch n
-16-
Thang Long University Libraty
hình th c thanh toán này. Không còn lo b ph t ti n vì quá h n tr hóa đ n,
không ph i t n quá nhi u th i gian đ vi t chi phi u, dán tem, g i th qua
b u đi n và ch đ i ngân hàng g i b ng k t toán hàng tháng,… Bên c nh đó,
nh ng công vi c thông th
ti n đi n, khí đ t, ti n n
ng t n nhi u th i gian x a nay nh tr hóa đ n
c, ti n nhà, ho c ti n th tín d ng,… thì nay ch c n
kho ng t 15 đ n 30 phút đ ng h . Khách hàng s d ng d ch v e-Banking có
th nh p vào máy tính các d li u v s ti n, s tài kho n và ngày thanh toán
là ti n s đ
c rút th ng t tài kho n c a mình tr cho công ty nh n thanh
toán. Thì gi là vàng b c, các ngân hàng Trung Qu c có l nh n th c rõ khía
c nh này đ khai thác tri t đ nh ng l i ích t e-Banking.
Th tr
ng toàn c u đang m r ng tr
c m t, nh ng v i vi c Trung
Qu c gia nh p WTO, nhi u chuyên gia tài chính ngân hàng cho r ng eBanking s là đ u c u đ các ngân hàng n
tài chính ngân hàng trong n
c ngoài t n công vào th tr
c. Khi gia nh p T ch c th
WTO, vi c đ m b o s m c a th tr
ng
ng m i th gi i
ng này là m t trong nh ng cam k t mà
qu c gia nào c ng ph i th c hi n.
T iăVi tăNam,ăngơnăhƠngăTMCPăK ăth
ngăVi tăNam v i tên giao
d ch qu c t là Vietnam Technological and Commercial Joint Stock Bank
(Techcombank), tr i qua h n 21 n m ho t đ ng, đ n nay Techcombank đã tr
thành m t trong nh ng ngân hàng th
ng m i c ph n hàng đ u Vi t Nam,
Techcombank luôn s n sàng đáp ng m i yêu c u v d ch v dành cho khách
hàng. Techcombank hi n ph c v trên 3 tri u khách hàng cá nhân, h n 87.000
khách hàng doanh nghi p.
Có th
nói trong h
th ng ngân hàng th
ng m i Vi t Nam,
Techcombank là m t trong nh ng ngân hàng cung c p nhi u lo i hình d ch v
ngân hàng đi n t nh t. Các d ch v ngân hàng đi n t ngày càng đa d ng v
ch ng lo i, phong phú v hình th c và các ng d ng trong thanh toán, ch t
-17-