ĐỀ CƯƠNG ôn tập môn lập và PHÂN TÍCH dự án

PHẦN LÝ THUYẾT
1. Phân tích kỹ thuật của dự án ( Nội dung )
a) Khái niệm
Nghiên cứu kỹ thuật – công nghệ là bước nghiên cứu sau phân tích thị
trường và là tiền đề cho việc nghiên cứu mặt kinh tế tài chính cho cấc dự án đầu tư.
Không có số liệu của nghiên cứu kỹ thuật thì không tể tiến hành nghiên cứu về mặt
kinh tế tài chính. Các dự án không khả thi về mặt kỹ thuật thì phải được bác bỏ để
tránh tổn thất trong quá trình thực hiện đầu tư và vận hành kết quả đầu tư sau này
b) Nội dung
 Mô tả sản phẩm của dự án môi trường:
Mô tả đặc tính kỹ thuật và các tiêu chuẩn kỹ thuật khác của sản phẩm, có
liên quan mật thiết tới việc lựa chọn công nghệ và phương pháp sản xuất sản phẩm
đó, đến việc lựa chọn nguyên vật liệu cho phù hợp. Mô tả sản phẩm cần nêu được
các điểm chính sau:
• Mô tả các tiêu chuẩn kỹ thuật và chất lượng của sản phẩm: kích thước, hình
dáng….
• Mô tả các đặc tính lý, hóa, cơ của sản phẩm
• Mô tả tính năng, công dụng và cách sử dụng sản phầm
• Mô tả được các phương pháp và phương tiện để kiểm tra chất lượng sản phẩm
• Ngoài ra còn phải so sánh sản phẩm của dự án với sản phẩm tương tự trong và
ngoài nước với các tiêu chuẩn kinh tế, kỹ thuật của quốc gia và quốc tế về quy định
của sản phẩm. Sản phẩm gồm các loại: Sản phẩm chính, sản phẩm phụ và các dịch
vụ cung cấp cho bên ngoài
 Lựa chọn hình thức dự án môi trường:
• Loại sản phẩm hoàn toàn mới thông thường phải đầu tư mới, ít khi tận dụng với
các cơ sở hiện có, trừ cơ sở hạ tầng
• Loại sản phẩm không phải lần đầu tiên sản xuất thì có thể lựa chọn đầu tư mới
hoặc cải tạo mở rộng trên cơ sở tận dụng cái đã có. (cải tạo mở rộng có lợi hơn đầu
tư mới)
 Xác định công suất dự án môi trường:
Công suất dự án môi trường được phản ánh thông qua số lượng đơn vị sản

phẩm hàng hóa, dịch vụ được thực hiện trong một đơn vị thời gian với những điều
kiện cho phép.
Thực tế:

1


• Công suất lớn: Dễ áp dụng công nghệ hiện đại, chi phí tính cho 1 sản phẩm có thể
giảm xuống nhưng cần vốn lớn, thời gian hoàng vốn lâu, thiệt hại lớn khi nhu cầu
thị trường giảm xuống
• Công suất nhỏ: Vốn ít, xây dựng nhanh, thu hồi vốn nhanh, dễ thay đổi thích ứng
với thị trường nhưng khó áp dụng công nghệ hiện đại , chi phí cho một sản phẩm
có thể lớn..
 Lựa chọn công nghệ kỹ thuật của dự án môi trường:
Công nghệ khác nhau cho đặc tính, chất lượng sản phẩm và chi phí sản xuất
khác nhau nên cần xem xét lựa chọn công nghệ và phương pháp sản xuất phù hợp
với loại sản phẩm dự án định sản xuất, phù hợp với điều kiện của máy móc, thiết bị
cần mua sắm, với khả năng tài chính và các yếu tố có liên quan khác như tay nghề,
thể lực, trình độ quản lí.
Căn cứ lựa chọn công nghệ cho dự án: Dựa vào các yêu cầu sau:
• Yêu cầu chủng loại, số lượng sản phẩm, chất lượng sản phẩm của dự án
• Công suất của dự án dự tính từ trước
• Các loại máy móc và dây chuyền côn nghệ hiện có trên thị trường có thể áp dụng
cho dự án
• Khả năng cung cấp vốn, vật tư, máy móc, nhân lực, tính chất của nguyên vật liệu
được áp dụng
• Trình độ hiện đại của công nghệ được áp dụng
• Yêu cầu bảo vệ môi trường và cải thiện điều kiện lao động
• Các kết quả tính toán, so sánh hiệu quả kinh tế của các phương án công nghệ
 Cơ sở hạ tầng, địa điểm thực hiện dự án môi trường:( Đọc thêm trong tài liệu)

• Cơ sở hạ tầng
• Năng lượng
• Nước
• Nhu cầu vận tải và hệ thống giao thông
• Địa điểm thực hiện dự án: Địa điểm tác động lâu dài tới hoạt động và lợi ích của
doanh nghiệp, đồng thời ảnh hưởng lâu dài tới dân cư quanh vùng
 Nguyên vật liệu
Nguyên vật liệu đầu vào gồm tất cả nguyên vật liệu chính và phụ, vật liệu
bao bì đóng gói. Đây là một khía cạnh quan trọng bởi nó quyết định giá thành, tính
đều đặn và nhịp nhàng của quá trình sản xuất.
 Giải pháp xây dựng công trình của dự án môi trường
Công trình xây dựng dự án gồm các hạng mục xây dựng nhằm tạo điều kiện
thuận lợi và đảm bảo cho dây chuyền thiết bị sản xuất, công nhân hoạt động được
thuận lợi và an toàn
 Đánh giá tác động của dự án tới môi trường:
2




2.

•
•
a)

Nhằm phát hiện những tác động xấu của dự án tới môi trường, tìm các công
cụ để quản lý, hạn chế và ngăn ngừa chúng, đưa ra các biện pháp thích hợp để bảo
vệ môi trường vào các bước sớm nhất của quá trình chuẩn bị và thực hiện dự án,
trên cơ sở đó đảm bảo dự án phát triển gắn liền với bảo vệ môi trường.

Lịch trình thực hiện dự án:
Lập lịch trình thực hiện hạng mục công trình, từng công việc trong mỗi hạng
mục công trình phải đảm bảo sao cho cuối cùng dự án có thể bắt dầu đi vào sản
xuất hoặc hoạt động theo đúng thời gian quy định.
Mô hình cơ cấu tổ chức quản lý nhân sự
Có các loại mô hình khác nhau, tùy thuộc vào mục đích nghiên cứu mà phân
ra các loại mô hình tổ chức dự án cho phù hợp. Hình thức tổ chức quản lý dự án có
thể chia làm 2 nhóm:
Thuê tư vấn quẩn lý dự án: Mô hình tổ chức theo hình thức chủ nhiệm điều hành
dự án và mô hình chìa khóa trao tay
Chủ đầu tư trực tiếp thực hiện quản lý dự án
Mô hình chủ đầu tư trực tiếp quản lý thực hiện dự án:
Là mô hình mà chủ đầu tư hoặc tự thực hiện dự án: tự sản xuất, tự xây
dựng. tự tổ chức giám sát và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật hoặc chủ đầu tư
lập ra ban quản lý dự án để quản lý việc thực hiện các công việc của dự án theo sự
ủy quyền. Áp dụng cho các dự án quy mô nhỏ, kỹ thuật đơn giản và gần với
chuyên môn của chủ đầu tư, đồng thời chủ đầu tư đủ kỹ năng và kinh nghiệm quản
lý dự án
Mô hình:
Chủ đầu tư, chủ dự án

l
Chuyên gia quản lý dự án ( Cố vấn )

Tổ chức thực hiện dự án II
Tổ chức thực hiện dự án I
b) Mô hình chủ nhiệm điều hành dự án
3

Tổ chức thực hiện dự án III

Là mô hình tổ chức quản lý trong đó chủ đầu tư giao cho ban quản lý dự án
chuyên ngành hoặc thuê một tổ chức tư vấn quản lý có đủ điều kiện, năng lực
chuyên môn phù hợp với quy mô, tính chất của dự án làm chủ nhiệm điều hành,
quản lý việc thực hiện dự án. Chủ nhiệm điều hành dự án là một pháp nhân độc
lập, có năng lực, sẽ là người quản lý, điều hành và chịu trách nhiệm trước pháp luật
về toàn bộ quá trình thực hiện toàn bộ dự án.
Mô hình:

Chủ đầu tư chủ dự án

Chủ nhiệm điều hành dự án

Các chủ thầu

3. Thẩm định và phê duyệt dự án
Gói thầu n
Gói thầu 2
Gói thầu …
a) Khái niệm
và mục
Gói thầu
1 đích của thẩm định và phê duyệt dự án
Khái niệm: Thẩm định dự án là việc xem xét một cách khách quan có khoa
học và toàn diện các nội dung cơ bản ảnh hưởng trực tiếp tới tính khả thi của dự
án, từ đó có quyết định đầu tư và cho phép đầu tư.
Sự cần thiết phải thẩm định dự án môi trường:
4

• Bắt đầu từ sự quản lý vĩ mô của nhà nước, tất cả các dự án thuộc
mọi nguồn vốn, mọi thành phần kinh tế đều phải đóng góp vào lợi
ích kinh tế chung của đất nước.
• Dự án soạn thảo kỹ lưỡng đến đâu cũng mang tính chủ quan của
người soạn thảo nên để đảm bảo tính khách quan của dự án, cần
thiết phải thẩm định
• Khi soạn thảo có thể có sai sót, các ý kiến mâu thuẫn, không logic,
câu văn, chữ dùng sơ hở gây ra tranh chấp giữa các bên tham gia
đầu tư, thẩm định sẽ phát hiện và sửa chữa những sai sót đó
Mục đích của thẩm định và phê duyệt dự án:
• Đánh giá tính hợp lý của dự án: Biểu hiện một các tổng hợp ( trong
tính hiệu quả và tính khả thi) và được biểu hiện ở từng nội dung và
cách thức tính toán của dự án
• Đánh giá tính hiệu quả của dự án: Được xem xét trên 2 phương diện:
hiệu quả tài chính và hiệu quả kinh tế - xã hội của dự án
• Đánh giá tính khả thi của dự án: Một dự án hợp lý và hiệu quả cần
phải có tính khả thi. Tính khả thi cần phải xem xét với nội dung và
phạm vi rộng hơn của dự án.
b) Thẩm định dự án môi trường
• Thẩm định các điều kiện pháp lý
• Thẩm định về mục tiêu của dự án
• Thẩm định về thị trường của dự án
• Thẩm định về kỹ thuật
• Thẩm định về tài chính
• Thẩm định về kinh tế - xã hội
• Thẩm định về môi trường sinh thái
c) Phê duyệt dự án
• Thẩm quyền phê duyệt dự án môi trường: Đây là bước sau khi
thẩm định, các đơn vị có thẩm quyền phê duyệt dự án :

 Thẩm quyền phê duyệt dự án chuyên môn: Thủ tướng Chính
phủ, Bộ phê duyệt, Các đơn vị phê duyệt
 Thẩm quyền phê duyệt dự án chuyên môn hoàn thành: 05 ngày
kể từ ngày làm việc
• Quy trình phê duyệt dự án môi trường
4. Chương 1
a) Khái niệm về dự án

5


Dự án là đối tượng của quản lý, là một nhiệm vụ mang tính chất một lần, có
nhiệm vụ, mục tiêu rõ ràng trong đó bao gồm các chức năng số lượng và tiêu
chuẩn chất lượng yêu cầu phải hoàn thành trong một khoảng thời gian quy
định, có dự toán tài chính từ trước và nói chung không được vượt quá dự
toán đó
b) Phân biệt dự án, chương trình, nhiệm vụ
Phân biệt dự án và QTSXLT:
•
•
•
•

Dự án
Thời gian xác định
Mang tính chất duy nhất
Nhiệm vụ tùy thuộc vào tính
chất của từng dự án
Môi trường làm việc thay đổi

QTSXLT
• Thời gian không xác định
• Nhiệm vụ có tính chất lặp đi lặp
lại và liên tục
• Rõ ràng và được điều chỉnh
theo thời gian
• Môi trường làm việc ổn định

6


c)
d) Đặc điểm của dự án
• Mỗi một dự án có 1 nhiệm vụ có tính chất đặc thù riêng và có tính
chất 1 lần
• Phải đáp ứng được các mục tiêu rõ ràng:
 Các mục tiêu mang tính chất thành quả: Công suất, MT…
 Các mục tiêu mang t/c ràng buộc: Thời hạn hoàn thành, chi phí
• Chỉ tồn tại trong một khoảng thời gian nhất định
• Yêu cầu sự kết hợp của nhiều nguồn lực đa dạng
• Dự án là một đối tượng mang tính chất tổng thể
• Tất cả đều mang tính rủi ro
• Cần dự toán kinh phí, vật liệu, nguyên liệu
• Kết quả của dự án là một sản phẩm hay một số đơn vị sản phẩm mang
tính chất đơn chiếc
• Bộ máy tổ chức mang tính chất tạm thời, được thành lập trong quá
trình thực hiện dự án
• Sự tương tác trong thời gian thực hiện dự án rất phức tạp
e) Phân loại các dự án
- Theo lĩnh vực hoạt động:

f)
+ Dự án XH: BHXH, y té, ANTT, khắc phục thiên tai…
g)
+ Dự án kinh tế: Nhằm mục đích sinh lời
h)
+ Dự án nghiên cứu và phát triển
i)
+ Dự án về đầu tư xây dựng: dân dụng, công nghệ…
j)
+ Dự án về môi trường
- Theo tính chất của dự án:
k)
+ Dự án cải tạo, nâng cấp, mở rộng
l)
+ Dự án mới
m) Chu kỳ của một dự án
n) Ý tưởng
Chuẩn bị dự án
Thực hiện dự án
o)
p)
Ý tưởng mới
Vận hành, kiểm tra
q)
5. Chương 5
5.1

Khái niệm, vai trò của quản lý dự án môi trường
a) Khái niệm

r)
Quản lý dự án là việc áp dụng các kiến thức, kĩ năng, công cụ kỹ thuật
vào các hoạt động của dự án nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra
s)

Quản lý dự án bao gồm 3 giai đoạn chủ yếu:
- Lập kế hoạch: Đây là giai đoạn xây dựng mục tiêu, xác định công
việc, dự tính nguồn lực cần thiết để thực hiện dự án


- Điều phối thực hiện dự án: Đây là quá trình phân phối nguồn lực bao
gồm tiền vốn, lao động, thiết bị và đặc biệt quan trọng là điều phối và
quản lý tiến độ thời gian
- Giám sát là quá trình theo dõi, kiểm tra tiến trình dự án, phân tích tình
hình thực hiện, báo cáo hiện trạng và dề xuất biện pháp giải quyết
những vướng mắc trong quá trình thực hiện
b) Vai trò của quản lý dự án môi trường
- Liên kết tất cả các hoạt động, công việc của dự án
- Tạo điều kiện thuận lợi cho việc liên hệ thường xuyên, gắn bó giữa
các nhóm quản trị với khách hàng và các nhà cung cấp đầu vào cho dự
án
- Tăng cường sự hợp tác giữa các thành viên và chỉ rõ trách nhiệm của
các thành viên tham gia dự án
- Tạo điều kiện phát hiện sớm những khó khăn vướng mắc nảy sinh và
điều chỉnh kịp thời trước những thay đổi hoặc điều kiện không dự
đoán trước được. Tạo điều kiện cho việc đàm phán trực tiếp giữa các
bên liên quan để giải quyết những bất đồng
- Tạo ra sản phẩm và dịch vụ có chất lượng cao hơn
t)

5.2.

Quản trị chất lượng dự án môi trường

a) Khái niệm
u)
Quản trị chất lượng dự án là tập hợp các hoạt động của chức năng
quản lý, là một quá trình nhằm đảm bảo các dự án thỏa mãn tốt nhất các yêu cầu và
mục tiêu đề ra.
v)
Quản trị chất lượng dự án bao gồm việc xác định các chính sách chất
lượng, mục tiêu, trách nhiệm và thực hiện chúng thông qua các hoạt động: lập kế
hoạch chất lượng, kiểm soát và bảo đảm chất lượng trong hệ thống.
b) Nội dung của quản trị chất lượng dự án đầu tư
 Lập kế hoạch chất lượng dự án
w) Lập kế hoạch chất lượng dự án là việc xác định các tiêu chuẩn chất lượng
cho dự án và xác định phương thức để đạt được các tiêu chuẩn đó
x) Nội dung cơ bản:
- Xây dựng chương trình, chiến lược, chính sách và kế hoạch hóa chất
lượng
- Xác định những yêu cầu chất lượng phải đạt tới trong từng thời kì,
từng giai đoạn của thực hiện dự án


- Phân tích tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng dự án,
chỉ ra phương hướng kế hoạch cụ thể, xây dựng các biện pháp để thực
hiện thành công kế hoạch chất lượng.
 Bảo đảm chất lượng dự án
 Kiểm soát chất lượng dự án
y)

z)
PHẦN BÀI TẬP
1. Các chỉ số tài chính
2. Đường găng
aa)