Nghị luận về sự xung đột trong cuộc sống

NGHỊ LUẬN XÃ HỘI
Nghị luận về sự xung đột trong cuộc sống

Trình bày suy nghĩ của anh/chị về câu nói: “Xung đột là căn bệnh trầm trọng của
nhân loại và lòng vị tha là liều thuốc duy nhất” (Voltaire).
Có những thực tại của cuộc sống mà ai cũng chân nhận. Một lời nói vô tình chạm
vào nỗi đau của người khác sẽ làm cho họ tổn thương. Một hành động thiếu suy
nghĩ có thể làm ta rơi vào đường tội lỗi. Một cử chỉ không đẹp sẽ gieo vào tâm
thức người khác một cái nhìn không hay về bản thân. Một việc làm gian dối sẽ làm
ta áy náy, băn khoăn. Còn sự thành thật làm cho tương lai rộng mở. Biết thứ tha sẽ
làm cho cuộc đời hạnh phúc. Hành động yêu thương làm cho cuộc sống vơi đi
những nỗi khổ. Lời nói có suy nghĩ sẽ làm cho người khác thấy mình dễ thương.
Trong chiều hướng này văn hào Voltaire đã nói “Xung đột là căn bệnh trầm trọng
của nhân loại và lòng vị tha là liều thuốc duy nhất”.
“Xung đột” là sự đối lập giữa cá nhân với ai đó, giữa một tập thể với một tập thể,
giữa một tập thể với cá nhân. Nó được xem như một căn bền trầm trọng của nhân
loại. Nói khác hơn, ý hướng này giúp ta giải thích những bất ổn trong xã hội, giữa
các cá nhân, các nhóm hay các tổ chức đều do bởi “xung đột”. Có thể khẳng định
thêm nguyên nhân của những cuộc chiến tranh đều do bởi “xung đột” gây nên.
Hiểu trong chiều hướng này thì lịch sử đã chứng minh điều này, hai cuộc chiến
tranh trong thế kỷ XX đều do bởi bất đồng quan điểm của hai khối Liên Minh và
Hiệp Ước. Còn “lòng vị tha” là biết sống yêu thương, biết tương thân, tương trợ,
giúp đỡ người khác. Lòng vị tha làm cho con người xích lại gần nhau, làm cho
cuộc sống có ý nghĩa. Hiểu theo nghĩa này thì lòng vị tha là một hạt giống tốt được
gieo vào lòng mỗi người. Nhưng hạt giống này thu hoạch trái sâu hay quả ngọt đều
hệ tại bởi ý chí của mỗi người tạo nên. Do đó, có thể khẳng định, lòng vị tha là nét
đẹp không thể tìm thấy nơi vạn vật trong trời đất ngoại trừ con người. Điều này
được biểu lộ qua cách sống cũng như ứng xử ra bên ngoài của con người. Tóm lại,
câu nói là một lời khẳng định để ta biết tác hại của sự “xung đột” và ích lợi của
“lòng vị tha”. Sâu xa hơn, câu nói đánh vào tâm thức để giúp ta biết chọn cho riêng
mình một lối sống.

Nói đến bệnh người ta sẽ nghĩ đến tình trạng của cơ thể đang bị suy nhược, trong
con người không đủ sức đề kháng những loại mầm mống gây bệnh. Hiểu theo
nghĩa này thì nguyên nhân của “bệnh” mà nhân loại đang phải gánh chịu mà văn
hào Voltaire đề cập trong câu nói đến đều phát xuất từ “xung đột”. Ở mức độ nào


đó thì nền hòa bình của thế giới đang bị đe dọa bởi những loại “vi rút” là những
cuộc “xung đột” lớn cũng như nhỏ tấn công. Ngược dòng thời gian những năm nửa
đầu thập niên của thế kỷ XX khi trào lưu triết học đề cao tự do nơi con người của
triết gia J. Paul Sartre, cùng với triết thuyết ý chí hùng cường và con người siêu
nhân của triết gia F. Nietzsche, thì ở nước Đức dẫy lên phong trào phân biệt chủng
tộc, tiêu biểu nhất là chính trị gia Hitler. Người ta nói rằng các cuốn sách viết về
những trào lưu này là những chiếc gối đầu giường của các thanh niên cũng như
người lính đương thời, nghĩa là trước lúc đi ngủ hay những giờ rảnh rỗi họ đều
ghiền gẫm những tư tưởng này. Vì thế, không lấy làm ngạc nhiên khi Hitler dẫy lên
phong trào “con người siêu nhân” là nhân dân Đức thì được đông đảo quần chúng
ủng hộ. Bởi họ cho rằng dân tộc Đức thuộc chủng tộc Ơ-rô-pê-ô-it là chủng tộc vĩ
đại nhất. Điều này cũng đồng nghĩa với việc phải tiêu diệt những dân tộc nhỏ bé
khác. Nạn nhân đầu tiên của cuộc thảm sát này là những người Do Thái. Sự kiện 6
triệu dân Do Thái bị giết hại trong các trại tập trung của Đức Quốc Xã đã nói lên
điều này. Chúng ta không bàn tới những xung đột bên trong con người Hitler cũng
như những người lính, nhưng bởi những hành động tỏ lộ ra bên ngoài cũng đủ để
nhìn nhận rằng sự kỳ thị chủng tộc ảnh hưởng đến mạng sống của con người. Gần
đây hơn, những tay súng thuộc nhóm tự xưng là nhà nước Hồi Giáo, vì có cái nhìn
sai lạc trong niềm tin hay những bất ổn trong ngoại giao chính trị nên họ đã thực
hiện các cuộc khủng bố khắp nơi trên thế giới, làm cho nền hòa bình thế giới luôn
đặt trong tình trạng báo động. Bên cạnh những xung đột có tầm ảnh hưởng trên
toàn thế giới thì những xung đột, hay bất đồng quan điểm giữa các phe nhóm cũng
gây không ít trở ngại cho đời sống con người trong khu vực, trong các nước, trong
các thành phố. Do đó, “xung đột” dù mang tính tầm ảnh hưởng trên thế giới hay

địa phương thì nó vẫn là loại “vi rút” có thể tiêm nhiễm làm phát sinh những căn
bệnh nơi con người như sợ hãi, chiến tranh, nghèo đói. Nói khác hơn, xung đột sẽ
làm cho cuộc sống con người không còn cảm thấy bình an và hạnh phúc.
Tuy nhiên, không có gì là không thể bởi vạn vật trong trời đất tuân theo một quy
luật tất yếu nhằm tạo nên thế cân bằng. Sau màn đêm u tối thì có mặt trời ló rạng
để phân biệt thời gian. Trong những ngày hè oi bức thì có cơn mưa chợt đến làm
cho cảnh vật dịu thêm. Sau những tháng xa cách thì có ngày gặp gỡ để nối dài hạnh
phúc. Hiểu theo nghĩa này thì căn bệnh do “xung đột” gây nên sẽ không bao giờ đi
vào ngõ cụt, ngược lại cũng có nhiều cách để chữa lành, trong đó phải kể đến lòng
“vị tha”. Như đã nói, lòng vị tha là nét đẹp của con người, là đức tính mà các sinh
vật khác không có. Lòng vị tha sẽ xoa dịu mọi nỗi đau, chữa lành những vết
thương còn mưng mủ, biến hận thù thành yêu thương. Nếu trên thế giới có người
như Hitler hay những tên khủng bố gây nên những đau thương cho nhân loại thì
cũng có những người để xoa dịu những nỗi đau. Nhắc đến mẹ Têrêsa Calcutta thì
rất nhiều người biết đến. Sự nổi tiếng của mẹ không bởi sự giàu có hay lắm vũ khí
trong tay nhưng do tấm lòng vị tha của mẹ. Đọc lại những tư liệu viết về mẹ ta mới


thấy những cử chỉ, hành động, lời nói của mẹ dành cho bệnh nhân hay những
người cơ nhỡ đều phát xuất từ tấm lòng chân thành, không vì mưu cầu cho bản
thân nhưng toàn tâm, toàn ý muốn cho người khác được hạnh phúc, dù đó là những
phút giây ngắn ngủi sau hết của cuộc đời. Điều này cũng có nghĩa lòng vị tha phát
xuất từ mẹ không chỉ là liều thuốc để xoa dịu vết thương nơi những người đau khổ
mà còn đánh thức cái “Chân – Thiện – Mỹ” nơi những người trẻ và những nhà hảo
tâm dấn thân trong việc giúp đỡ người nghèo. Thực tế đã chứng minh cho ta, dù
mẹ không còn hiện hữu nơi trần gian nhưng những công việc mẹ đã từng làm, các
trung tâm mẹ thành lập vẫn được tiếp tục phát triển, khác xa với những xung đột
mà Hitler hay những tay súng giết người không suy nghĩ đang bị mọi người lên án
mạnh mẽ. Cùng thời với chúng ta có Đức giáo hoàng Phanxicô, người được xem
có tầm ảnh rất lớn trên thế giới. Vậy mà mỗi lần đi tới đâu, hay thăm viếng nước

nào ngài luôn dành cho người nghèo, người bị bỏ rơi sự quan tâm và tình cảm tốt
đẹp nhất. Vì thế, lòng vị tha là liều thuốc để xoa dịu những nỗi đau và những người
có “liều thuốc” này luôn được người khác ngưỡng mộ và mến yêu.
Xuôi ngược dòng đời, đi qua mọi miền trên thế giới. Những hình ảnh, những tàn
dư, những vết tích của các cuộc chiến tranh. Đó có thể là những căn bệnh hiểm
nghèo, quang cảnh môi sinh bị trơ trọi do bởi những chất độc, chất phóng xạ từ
những cuộc chiến tranh gây nên. Nói đúng hơn, xung đột của con người trong quá
khứ đã để lại cho thế hệ chúng ta nỗi sợ hãi, bất an trong cuộc sống. Những tin tức,
hình ảnh hay phóng sự về việc người dân vùng này đi làm vô tình bị bom nổ cướp
đi sinh mạng hay người dân ở vùng kia bị nhiễm chất độc da cam đang phải quằn
quại với nỗi đau cứ diễn ra hằng ngày. Điều này đồng nghĩa với việc xung đột
trong quá khứ không chỉ gây nên khổ đau cho người đương thời mà còn gây nên
những hậu quả nghiêm trọng cho thế hệ tương lai. Bên cạnh đó, nhu cầu muốn
hưởng thụ trong xã hội ngày nay là nguyên nhân gây nên những cuộc xung đột
đang làm con người mất dần đi nhận thức ý nghĩa của lòng vị tha. Vì thế, câu nói
hoàn toàn đúng trong mọi hoàn cảnh và mang những giá trị lớn lao để giúp con
người nhìn nhận ra các giá trị tron cuộc sống. Nói khác hơn, đây là bài học để mỗi
người trong hành trình dương thế biết sống có lòng vị tha để cho cuộc sống có ý
nghĩa, đừng vì những ích lợi của cá nhân mà làm những người xung quanh phải
đau khổ.
Cuộc sống cần lắm đích để đi tới. Đích này phải là cội nguồn của Chân – Thiện –
Mỹ, nhằm giúp ta ý thức hơn về những giá trị trong kiếp nhân sinh. Những giá trị
này phải mưu ích cho tha nhân hơn là mưu cầu cho bản thân, mong cho người khác
được hạnh phúc hơn mang lại chút vinh hoa cho riêng mình. Vì thế, bỏ qua những
xung đột cuộc sống sẽ tốt đẹp, trau dồi tính vị tha sẽ thấy hành trình sống có ý
nghĩa hơn. Hiểu cho tận cùng hậu quả của xung đột ta sẽ thấy nó xấu xa đến mấy
và nhìn thu hoạch hoa trái của lòng vị tha ta mới thấy cuộc đời đáng quý biết bao.