Chứng minh rằng quy phạm pháp luật xung đột là quy phạm đặc thù của tư pháp quốc tế

Chứng minh rằng quy phạm pháp luật xung đột là quy phạm đặc thù
của tư pháp quốc tế
Mỗi quốc gia đều tự xây dựng cho mình một hệ thống pháp luật riêng nhằm khẳng
định chủ quyền cũng như bảo vệ quyền lợi cho công dân nước mình. Giữa các hệ
thống pháp luật này luôn có sự khác nhau, thậm trí là trái ngược nhau do những
nguyên nhân về điều kiện về kinh tế, chính trị, xã hội hay hoàn cảnh địa lý. Trong
xu thế hội nhập toàn cầu, ít hay nhiều các quốc gia sẽ xích lại gần nhau để cùng hợp
tác và phát triển. Khi đó, xung đột pháp luật xảy ra khi hai hay nhiều hệ thống pháp
luật đồng thời đều có thể áp dụng đề điều chỉnh một quan hệ pháp luật nào đó và
giữa các hệ thống pháp luật này có sự khác biệt về các qui định cụ thể khi giải quyết
cùng 1 vấn đề pháp lý. Hiện tượng xung đột pháp luật này diễn ra phổ biến trong
hầu hết các quan hệ thuộc đối tượng điều chỉnh của Tư pháp quốc tế. Do vậy, cần có
các quy phạm pháp luật phù hợp điều chỉnh khi xảy ra xung đột, và quy phạm pháp
luật xung đột là một trong những loại quy phạm đó

I, Khái niệm quy phạm pháp luật xung đột
Quy phạm pháp luật xung đột là quy phạm ấn định luật pháp nước nào cần phải áp
dụng để giải quyết quan hệ pháp luật dân sự có yếu tố nước ngoài trong một tình
huống thực tế.
Như vậy, quy phạm pháp luật xung đột không trực tiếp giải quyết quyền và nghĩa vụ
của các bên tham gia quan hệ, nó chỉ ấn định luật nước nào sẽ luật được áp dụng để
giải quyết. Có thể nói quy phạm pháp luật xung đột luôn mang tính chất “ dẫn
chiếu”.VD: Khoản 3 Điều 104 Luật Hôn nhân và Gia đình 2000: Ly hôn có yếu tố
nước ngoài: “…3. Việc giải quyết tài sản là bất động sản ở nước ngoài khi ly hôn
tuân theo pháp luật của nước nơi có bất động sản đó…”
Điều 33 Hiệp định tương trợ tư pháp Việt Nam – Bungari: “ Quyền thừa kế động
sản được xác định theo pháp luật của nước ký kết mà người để lại tài sản là công


dân khi chết, Quyền thừa kế về bất động sản được xác định theo pháp luật nơi có
bất động sản”

II, Quy phạm pháp luật xung đột là quy phạm đặc thù của tư pháp quốc tế
Sở dĩ nói quy phạm pháp luật xung đột là quy phạm đặc thù của tư pháp quốc tế
bởi:
Quy phạm xung đột pháp luật điều chỉnh cấc xung đột pháp luật chỉ xảy ra trong
quan hệ dân sự ( theo nghĩa rộng) có yếu tố nước ngoài còn trong các lĩnh vực quan
hệ pháp luật khác như quan hệ pháp luật Hình sự, Hành chính,.. không xảy ra xung
đột pháp luật, vì:
Luật Hành chính, luật Hình sự không có các quy phạm pháp luật xung đột và không
cho phép áp dụng luật nước ngoài
Luật Hành chính, Luật Hình sự mang tính lãnh thổ rất nghiêm ngặt ( quyền tài phán
công có tính lãnh thổ chặt chẽ)
Có thể thấy, trong các ngành luật khác, khi các quan hệ xã hội thuộc đối tượng điều
chỉnh của chúng phát sinh, không có hiện tượng hai, hay nhiều hệ thống pháp luật
cùng điều chỉnh một quan hệ xã hội, cũng không có trường hợp lựa chọn luật để áp
dụng vì các quy phạm pháp luật của ngành luật đó mang tính tuyệt đối về mặt lãnh
thổ.
Chỉ có trong các quan hệ pháp luật của Tư pháp quốc tế, do đặc thù của Tư pháp
quốc tế là điều chỉnh các quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài, mới nảy sinh hiện
tượng hai hay nhiều hệ thống pháp luật cùng điều chỉnh một quan hệ pháp luật –
xảy ra xung đột pháp luật - và làm nảy sinh vấn đề chọn luật áp dụng khi không có
quy phạm thực chất thống nhất. Chính vì vậy có thể nói chỉ ở Tư pháp quốc tế, mới


có các quy phạm pháp luật xung đột - quy phạm mang tính đặc thù để giải quyết
xung đột pháp luật.