Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt và đề xuất các biện pháp quan rlý trên địa bàn thị trấn tiên yên quảng ninh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (180.68 KB, 18 trang )
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN HÀ NỘI
KHOA MÔI TRƯỜNG
------ ------
TIỂU LUẬN
ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG QUẢN LÝ RÁC THẢI SINH HOẠT
ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ RÁC THẢI SINH HOẠT
TRÊN ĐỊA BÀN THỊ TRẤN TIÊN YÊN - QUẢNG NINH
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt ii
HÀ NỘI - 2011
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 3
LỜI MỞ ĐẦU
Hiện nay, đời sống kinh tế xã hội ở các vùng quê đã có nhiều đổi mới. Sự gia tăng dân số
và tốc độ phát triến kinh tế xã hội cao đã làm tăng các hoạt động của con người trong sản
xuất kinh doanh và tiêu dùng, điều đó cũng tác động mạnh mẽ, lâu dài đến môi trường
sống. Với quan điểm phát triển bền vững, tình hình rác thải sinh hoạt ở nông thôn đang
trở thành vấn đề nóng cần được quan tâm để giữ gìn cảnh quan chung và sự trong sạch
cho môi trường sống của cộng đồng dân cư hiện có và trong tương lai.
Nếu như ở các thành phố hay các khu đô thị lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh,
Quảng Ninh, Đà Nẵng… rác thải sinh hoạt được thu gom vận chuyển và xử lý theo
những quy trình đảm bảo kỹ thuật của các tổ chức vệ sinh môi trường, tạo cảnh quan đô
thị xanh – sạch – đẹp, thì ở nông thôn mới chỉ có một số mô hình thu gom vận chuyển và
xử lý rác thải sinh hoạt có hiệu quả, đảm bảo kỹ thuật, ví dụ điển hình như mô hình thu
gom – xử lý rác thải ở xã Tiên Lãng – Tiên Yên – Quảng Ninh, mô hình xử lý rác thải
sinh hoạt tại thôn Xóm Nương – Tiên Yên – Quảng Ninh, và một số xã ở Thái Bình như
Quỳnh Minh, An Đồng thuộc huyện Quỳnh Phụ… Còn lại phần lớn thì vẫn chưa có một
giải pháp cụ thể về công tác thu gom, xử lý các nguồn rác thải sinh hoạt một cách hiệu
quả và đảm bảo quy trình kỹ thuật.
Bên cạnh đó, các địa phương vẫn chưa giành nguồn vốn ngân sách đúng mức cho việc
thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt; chưa phân công nhiệm vụ giữa các cấp trong quản lý
môi trường và chưa làm hết trách nhiệm của mình. Do đó việc thu gom, xử lý rác thải
sinh hoạt của các tổ chức vệ sinh môi trường còn gặp rất nhiều khó khăn.
Theo báo cáo bộ Tài nguyên môi trường Việt Nam năm 2007, rác thải nông thôn ước tính
0,73kg/người/ngày và có xu hướng tăng đều theo từng năm. Trên thực tế, rác thải sinh
hoạt hiện đang là vấn đề bức xúc, nhiều gia đình đã phản ánh tình trạng vứt xả rác bừa
bãi đã và đang diễn ra ở khắp nơi, ở trên đường, ao hồ, sông ngòi, mương máng… Lượng
rác thải này tập trung nhiều gây ô nhiễm môi trường trầm trọng, ách tắc dòng chảy, ảnh
hưởng đến đời sống, sinh hoạt hàng ngày của người dân.
Thị trấn Tiên Yên là một khu vực kinh tế đang trong quá trình xây dựng và phát triển
trong một vài năm trở lại đây, đời sống người dân được cải thiện, nhu cầu về mọi mặt
ngày càng tăng lên. Đặc biệt là về tiêu dùng các loại hàng hoá phục vụ nhu cầu sinh hoạt
hàng ngày, vì vậy mà lượng rác thải sinh hoạt cũng tăng theo mà trong khi đó công tác
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 4
quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn vẫn chưa có một phương án cụ thể để thực hiện
được một cách hiệu quả.
Như vậy, vấn đề đặt ra ở đây là cần tìm hiểu tình hình rác thải sinh hoạt và công tác quản
lý rác thải sinh hoạt tại khu vực thị trấn Tiên Yên hiện nay là như thế nào? Đâu là nguyên
nhân của việc xả rác thải bừa bãi? Và cần có những biện pháp gì để giải quyết vấn đề một
cách tốt hơn?
Xuất phát từ vấn đề này nhóm 4 lựa chọn đề tài: “Đánh giá thực trạng quản lý rác thải
sinh hoạt - Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên
Yên - Quảng Ninh”
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 5
CHƯƠNG I
THỰC TRẠNG RÁC THẢI SINH HOẠT TẠI THỊ TRẤN TIÊN YÊN
1.1 Thực trạng chung về nguồn rác thải sinh hoạt
Thị trấn Tiên Yên là vùng nông thôn chỉ mới thực sự phát triển trong một vài năm trở lại
đây, từ khi có con đường 18A đựơc quy hoạch hoàn chỉnh thì tình hình giao thông đi lại
giữa các vùng có nhiều thuận lợi hơn, có điều kiện giao lưu phát triển kinh tế xã hội của
vùng. Biểu hiện rõ rệt là tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân qua 3 năm đạt 114,7%,
tăng 14,7%, mức sống của người dân trong vùng tăng lên, giá trị sản xuất bình quân theo
đầu người qua 3 năm đạt mức 111,47% tăng 11,47%. Cùng với sự phát triển của kinh tế
thì số lượng dân số trong vùng cũng tăng lên, bình quân qua 3 năm đạt mức 101,05%
tăng 1,05%.
Đi đôi với phát triển kinh tế là khoa học - kỹ thuật và công nghệ ngày càng hiện đại, với
những công nghệ tiên tiến hiện đại như vậy thì ngày sẽ có nhiều hơn, đa dạng hơn những
loại sản phẩm hàng hóa đáp ứng nhu cầu tiêu dùng hàng ngày của người dân. Với những
tiện dụng của chúng là được đóng gói bao bì nilon, nhựa, thiếc, hộp giấy vừa nhẹ vừa
đẹp, dễ mua nên đã thay thế dần đồ truyền thống. Đây cũng chính là nguyên nhân chính
làm cho lượng rác thải sinh hoạt được thải ra ngoài môi trường ngày càng tăng lên và
những thành phần rác thải này rất khó bị phân hủy nên gây ô nhiễm môi trường nặng
hơn.
Đặc biệt lượng rác thải sinh hoạt thải ra từ các khu vực dân cư tăng nhanh chóng. Số dân
trên địa bàn thị trấn Tiên Yên hiện nay là 7.214 người, trung bình mỗi người dân thải ra
0,73kg/ngày (Theo báo cáo Bộ tài nguyên và môi trường Việt Nam 2007) thì một ngày
trên toàn thị trấn thải ra khoảng 5.266,22 kg và mỗi năm thải ra khoảng gần 2 triệu kg rác
thải sinh hoạt theo chiều hướng ngày càng tăng.
Bảng 1: Đặc điểm sơ lược khu vực nghiên cứu
Chỉ tiêu
Dân số
Cửa hàng, đại lý
Cơ quan hành chính
ĐVT
2007
2008
2009
Người
7.064
7.128
7.214
Cửa hàng, đại lý
264
385
560
Đơn vị
37
38
38
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 6
Chợ
Chợ
1
1
1
Bến xe
1
1
1
Công viên
Công viên
2
2
2
Bệnh viện
Đơn vị
1
1
1
Trạm y tế
Trạm
1
1
1
Trường học
Đơn vị
5
5
5
Nhà máy đường
Đơn vị
1
1
1
Bến xe
(Nguồn: Số liệu phòng thống kê thị trấn Tiên Yên)
Qua bảng trên, có thể thấy nguồn tạo ra rác thải sinh hoạt rất đa dạng, đặc biệt là tại khu
vực chợ, bến xe, các đại lý, các cơ quan hành chính và đặc biệt là khu vực dân cư phát
thải rác thải sinh hoạt khá lớn về số lượng và đa dạng về chủng loại.
Bảng 2: Số điểm đổ rác trong các khu vực dân cư
(Nguồn: Tổng hợp số liệu điều tra)
Khối
Số dân (Khẩu)
Số điểm đổ rác
Diện tích/điểm
1
560
4
3 - 5 m2
2
1.434
3
3 - 5 m2
3
1.434
0
0
4
534
1
3 - 5 m2
5
365
2
3 - 5 m2
6
871
1
3 - 5 m2
7
525
3
3 - 5 m2
8
829
0
0
9
532
4
3 - 5 m2
10
487
2
3 - 5 m2
Những hộ gia đình có hay không kinh doanh buôn bán ở những khu vực trung tâm, dọc
các trục đường chính gọi là các hộ gia đình tuyến 1, 2 thì hầu như không có một điểm đổ
rác chung nào hoặc nếu có thì cũng chỉ có 1 đến 2 điểm, điển hình như các khối ở khu
vực trung tâm là khối 3, khối 4, khối 6, khối 8. Phần lớn các hộ gia đình ở khu vực này
đều được công ty vệ sinh môi trường thu gom rác thải sinh hoạt hàng ngày.
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 7
Những hộ gia đình ở xa các trục đường chính, xa trung tâm được gọi là những hộ tuyến
3, 4 thì phần lớn là chưa được thu gom rác thải sinh hoạt. Đây là nguyên nhân dẫn đến
tình trạng rác thải sinh hoạt được đổ ở nhiều nơi không đúng quy định như từ các lề
đường ra ngoài đến đồng ruộng, trầm trọng hơn là người dân vứt từng bao rác từ nhỏ đến
lớn xuống các gầm cầu, dòng khe suối làm tắc nghẽn dòng chảy và ô nhiễm nguồn nước
tự nhiên. Đi dọc theo khe suối chảy qua khu vực thị trấn chúng ta có thể bắt gặp đầy đủ
các loại rác thải sinh họat của người dân đều được vứt xuông đó, gần như dòng nước bị
tắc nghẽn lại, nước có màu vàng đục rất bẩn, đây chính là nơi sinh sản của nhiều mầm
bệnh nguy hiểm mà người dân sống quanh đó chưa ý thức hết được hậu quả gây ra trong
hiện tại cũng như về lâu về dài.
Tích cực hơn là có một số hộ gia đình cùng nhau đào hố rác nhỏ có diện tích khoảng 3
đến 5m2, sâu hơn 1m, để làm điểm đổ rác chung, rác thải sinh hoạt của các hộ gia đình
này được gom lại đổ đống ở đấy, tuy nhiên cũng có một số hộ gia đình theo thói quen hay
sự tiện tay thấy những khoảng đất trống công cộng là đổ, một người đổ rồi thêm những
người khác đổ theo, lâu dần hình thành nên một điểm đổ rác chung.
Song những điểm đổ rác này với diện tích rất nhỏ thì sức chứa rác là hạn chế, lâu ngày
rác sẽ đầy và tràn ra khắp xung quanh, khi gặp thời tiết mưa nhiều sẽ làm cho các loại rác
thải sinh hoạt này tràn lan khắp nơi, cộng thêm hàng ngày những con chó mèo, gà vịt,
ruồi muỗi…bới móc tìm kiếm thức ăn, chúng là nguồn gián tiếp mang các mầm bệnh lây
lan khắp nơi, gây ra các bệnh cho người dân sống xung quanh khu vực như các loại bệnh
ngoài da, bệnh về mắt, về đường hô hấp,…đặc biệt nguy hiểm cho những trẻ em và người
già tuổi.
Những hộ gia đình mà diện tích đất vườn tương đối rộng rãi thoải mái, thì hầu như họ vứt
rác ngay trong vườn nhà mình, thương thì có thể họ sẽ chôn lấp ở dọc các bờ rào, gốc
cây. Có hộ thì đào riêng một hố rác nhỏ ở góc vườn, có diện tích khoảng 1 đến 2 m2, sâu
hơn 1m và đổ rác vào đấy, khi nào đầy quá thì người ta sẽ đốt hết.
Tuy nhiên việc xả rác như thế này của các hộ gia đình chỉ có thể là tạm thời, đối phó với
tình trạng trước mắt trong khoảng thời gian ngắn, vì với tốc độ phát triển như hiện nay thì
lượng rác thải sinh hoạt của các hộ sẽ tăng lên rất nhanh, cộng thêm quỹ đất trống tự
nhiên ngày càng bị thu hẹp thì khi đó những điểm đổ rác sẽ trở thành những vấn đề cấp
bách của tất cả mọi người dân.
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 8
Thực tế hiện nay ở các xóm, khối các điểm đổ rác đều là tự phát do một vài hộ dân đổ lâu
ngày rồi hình thành nên. Những điểm đổ rác này chưa có tính thống nhất, chưa đảm bảo
được yêu cầu về điểm chứa rác và những biện pháp xử lý đó cũng không thực sự an toàn
với môi trường sống của người dân sống quanh vùng. Mất cảnh quan, mất vệ sinh môi
trường là các yếu tố thường thấy ở những điểm đổ rác này.
1.2. Thành phần rác thải sinh hoạt
Thanh phần và khối lượng rác sinh hoạt của các hộ gia đình thể hiện ở bảng sau:
Bảng 3. Tỷ lệ các loại chất thải trong nguồn rác thải sinh hoạt
Loại rác
Khối lượng rác thải sinh hoạt
(kg/hộ/ngàyđêm)
Tỷ lệ (%)
1. Rác hữu cơ
0,6
53,58
2. Rác vô cơ tái sử dụng
0,27
24,1
3. Rác vô cơ không tái sử dụng
0,25
22,32
Tổng
1,12
100
(Nguồn: Tổng hợp số liệu điều tra)
Nhìn vào bảng số liệu trên chúng ta nhận thấy rằng khối lượng rác thải hữu cơ chiếm tỷ
lệ lớn nhất trong tổng lượng rác thải sinh hoạt là 53,58%, với lượng rác thải hữu cơ như
các loại rau, củ, quả thừa và các loại thực phẩm này chúng ta có thể tận dụng để chăn
nuôi. Còn lại những loại rác thải hữu cơ mà không sử dụng được thì có thể tận dụng tái
chế thành phân hữu cơ.
Những loại rác thải vô cơ tái sử dụng như các loại phế phẩm nhựa, kim loại cũ hỏng, chai
lọ thủy tinh và giấy loại có thể tận dụng để bán cho những người thu gom phế liệu để tái
chế các loại sản phẩm mới.
Còn lại là khối lượng rác thải vô cơ không tái sử dụng như túi nilon, túi bóng, cao su, các
loại than, xỉ…đây là loại rác thải thải ra môi trường khó phân hủy nhất, đặc biệt là hiện
nay túi nilon được sử dụng rất nhiều mà trong khi đó người tiêu dùng vẫn chưa nhận thấy
được tác hại nó gây ra ngay cả khi sử dụng và khi không còn dùng nữa. Túi nilon, đặc
biệt túi nilon tái chế dùng đựng thực phẩm không gây nguy hại trước mắt nhưng về lâu
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 9
dài, đó là “sát thủ giấu mặt”, có thể gây nhiều bệnh nguy hiểm cho con người như: ung
thư, tim mạch, rối loạn giới tính, dậy thì sớm ở trẻ…
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 10
CHƯƠNG II:
THỰC TRẠNG VÀ VẤN ĐỀ TỒN TẠI TRONG CÔNG TÁC QUẢN LÝ RÁC
THẢI TRÊN ĐỊA BÀN THỊ TRẤN TIÊN YÊN
2.1. Công tác quản lý rác thải sinh hoạt tại thị trấn Tiên Yên
Trước năm 2007, công tác vệ sinh môi trường trên địa bàn được thực hiện theo phương
thức tổ chức đấu thầu. Từ năm 2007, công ty TNHH-VSMT Tiên Yên được thành lập,
UBND thị trấn tiến hành kí kết hợp đồng thu gom - vận chuyển rác thải sinh hoạt và các
dịch vụ công cộng trên địa bàn với công ty VSMT.
Số lượng lao động và trang thiết bị phục vụ cho công tác thu gom rác thải:
STT
Loại thiết bị
Số lượng
1
Xe đẩy tay
12 xe
2
Dụng cụ( cào, cuốc, xẻng)
12 bộ
3
Ôtô
2 xe
4
Xe máy thùng
1 xe
5
Công nhân
14 người
(Nguồn: Công ty VSMT Tiên Yên)
Qua bảng trên chúng ta có thể thấy được rằng là trang thiết bị được sử dụng cho công tác
thu gom và vận chuyển rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên của công ty
VSMT là còn quá ít và còn thiếu rất nhiều. Hiện nay công ty chỉ mới có một số lượng xe
đẩy tay đi thu gom rác và các dụng cụ hỗ trợ. Hai chiếc xe ôtô thì công ty phải đi thuê
ngoài để vận chuyển rác thải sinh hoạt từ điểm trung chuyển đến bãi xử lý, với giá thuê
ngoài rất tốn kém.
Những loại phương tiện phục vụ công tác VSMT như xe ép rác, xe chuyên dùng vẫn
chưa có, trong khi đó lượng rác thải sinh hoạt cần thu gom qua các năm ngày càng tăng
nhanh, sự trái ngược này gây ra những khó khăn rất lớn cho công tác thu gom và vận
chuyển rác kịp thời. Khi có những trang thiết bị chuyên dùng hỗ trợ thì công tác thu gom,
vận chuyển sẽ thuận lợi dễ dàng hơn với những công nhân đi thu gom rác.
Mô hình thu gom rác thải sinh hoạt khu vực thị trấn Tiên Yên
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 11
RÁC THẢI SINH
HOẠT tuyến 1,2
RÁC THẢI SINH
HOẠT tuyến 3,4
Thu gom bằng xe
đẩy tay
Thu gom bằng xe
máy thùng
Điểm trung
chuyển RÁC
THẢI SINH
HOẠT
Bãi rác
Hiện nay công ty tiến hành thu gom hầu như tất cả các loại rác thải phát sinh trên địa bàn,
tuy nhiên các loại rác thải này thu gom vẫn chưa được phân loại để xử lý. Quá trình thu
gom rác thải trên địa bàn được tiến hành theo 3 công đoạn sau:
-
Công đoạn 1: Rác thải từ các hộ gia đình, các cửa hàng buôn bán, các quán xá và
từ khu vực công cộng được công nhân vệ sinh thu gom lại, khu vực gần trục đường
chính, trung tâm và điểm trung chuyển rác ( các hộ tuyến 1,2) thì được các công nhân thu
gom bắng xe đẩy tay, còn những khu vực xa trung tâm ( các hộ tuyến 3,4) thì được thu
gom bằng xe máy thùng. Việc thu gom rác ở tuyến 1,2 thì được tiến hành thường xuyên,
mỗi ngày thu gom một lần, còn các hộ tuyến 3,4 thì 2 đến 3 ngày mới được thu gom một
lần.
-
Công đoạn 2: Sau khi đã thu gom xong thì rác thải sẽ được đưa về điểm tập kết rác
thải, hiện nay công ty có 3 điểm trung chuyển rác thải, tuy nhiên những điểm này vẫn chỉ
mang tính tạm thời, không được quản lý nên rất mất vệ sinh, ảnh hưởng đến môi trường
sống của người dân sống quanh đó.
-
Công đoạn 3: Rác được tập kết về điểm trung chuyển thành các bao tải nhỏ, cứ hai
ngày thì các công nhân vệ sinh môi trường sẽ tiến hàn bốc rác lên xe vận chuyển hết đến
bãi rác chính của huyện ở xã Tân Long – Tiên Yên.
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 12
Tất cả các công đoạn này đều do công ty VSMT đảm nhiệm toàn bộ từ khâu thu gom rác
đến khâu vận chuyển cuối cùng. Công ty VSMT Tiên Yên cung cấp dịch vụ 100% cho
các hộ gia đình và các đối tượng có rác thải trong địa bàn thị trấn, tuy nhiên qua tìm hiểu
ý kiến lãnh đạo công ty và các công nhân vệ sinh môi trường thì trên thực tế chỉ có
khoảng 60% lượng rác thải sinh hoạt phát sinh được thu gom. Vẫn còn tồn tại nhiều hộ
gia đình, nhiều đối tượng chưa chịu đóng phí VSMT để được thu gom rác thải, những đối
tượng này thường vứt xả rác bừa bãi ra môi trường một cách thiếu ý thức, làm ảnh hưởng
đến môi trường sống cũng như cảnh quan sinh thái chung.
2.2. Tình hình thu gom rác thải sinh hoạt tại Tiên Yên
Hiện nay trên toàn thị trấn có tất cả 1.718 hộ dân, trong khi đó đã có 742 hộ được thu
gom rác thải sinh hoạt, còn lại 976 hộ vẫn chưa được thu gom và xử lý, có một số hộ ở
khu vực trung tâm, gần trung tâm, còn phần lớn là xa trung tâm, xa trục đường chính.
Nhưng đó không phải là lý do chính mà là do sự nhất trí của các hộ dân là chưa cao, còn
nhiều hộ dân không chịu đóng tiền phí vệ sinh với lý do là nhà mình có thể tự xử lý rác,
cũng có nhiều hộ từ chối vì thấy tiền phí vệ sinh quá cao hoặc do họ không muốn đóng
bởi họ nghĩ thu gom rác thải sinh hoạt, vệ sinh môi trường là trách nhiệm của chính
quyền và công ty VSMT.
Hiện nay, do có sự thỏa thận giữa công ty với các hộ gia đình nên việc thu phí đối với
hầu hết các hộ gia đình không kinh doanh là 10.000 đồng, ngoài ra cũng có một số hộ thu
theo khẩu 1.500 đồng/người/tháng.
Có thể thấy rằng, khi các hộ gia đình sử dụng dịch vụ thu gom vận rác thải sinh hoạt của
công ty VSMT thì tình hình cũng có nhiều thay đổi tích cực, giảm thiểu lượng rác thải
sinh hoạt thải bừa bãi ra môi trường, thay vào đó là được thu gom và xử lý đúng nơi quy
định hợp vệ sinh. Từ đó tạo ra một môi trường sống sạch sẽ, trong lành và thoải mái hơn.
Có thể vẫn tồn tại một số đối tượng, cá nhân chưa chấp hành nghiêm chỉnh đã làm ảnh
hưởng đến tâm lý của các hộ gia đình xung quanh.
2.3. Những vấn đề tồn tại trong công tác quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị
trấn hiện nay
Với vai trò quản lý địa bàn nhưng chính quyền thị trấn vẫn chưa quan tâm nhiều đến vấn
đề rác thải sinh hoạt của địa bàn, vì thế mà chưa có các công tác tuyên truyền vận động
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 13
trong quần chúng nhân dân tham gia hưởng ứng phong trào bảo vệ môi trường, chưa tạo
được điều kiện thuận lợi va khung pháp lý giúp đỡ công ty VSMT hoạt động
Lượng rác thải sinh hoạt tồn đọng vẫn còn rất nhiều, khoảng hơn 40% trong tổng khối
lượng rác thải sinh hoạt phát sinh trên địa bàn chưa được thu gom, xử lý; vẫn chưa có
điểm để các thùng rác công cộng như công viên, bến xe, dọc các trục đường để giảm tình
trạng vứt xả rác bừa bãi.
Cơ sở vật chất phục vụ cho công tác thu gom vận chuyển còn thiếu những loại phương
tiện chuyên dụng gây khó khăn cho các công nhân.
Toàn bộ các loại rác thải sinh hoạt được thu gom từ các khu dân cư vẫn chưa được phân
loại tại nguồn, tất cả các loại rác thải này thu gom về đều được đổ hết ở bãi rác mà vẫn
chưa có một quy trình xử lý nào.
Người dân còn mang nặng tư tưởng bao cấp, nhiều hộ dân không muốn đóng tiền phí vệ
sinh, ý thức còn thấp bởi các công tác tuyên truyền rất hạn chế.
Những tồn tại này phần lớn do sự quản lý của các đơn vị chức năng còn thiếu đồng bộ,
thống nhất, chồng chéo về chức năng của UBND thị trấn, các khối xóm…sự hoạt động
của các cấp quản lý vẫn nặng về hình thức, chưa bám sát với tình hình thức tế.
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 14
CHƯƠNG III:
GIẢI PHÁP NHẰM GÓP PHẦN HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ RÁC
THẢI SINH HOẠT TRÊN ĐỊA BÀN THỊ TRẤN TIÊN YÊN
Có thể thấy là công tác quản lý rác thải sinh hoạt hiện nay còn gặp rất nhiều khó khăn, để
nâng cao hiệu quả hoạt động của công tác quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn, cần giải
quyết trước hết các vấn đề sau:
3.1. Về chính sách và cơ chế quản lý
Về phía chính quyền thị trấn và công ty vệ sinh môi trường cần thực hiện nghiêm chỉnh
các văn bản chính sách mà chính phủ đã đề ra, dựa theo đó làm chuẩn tắc để quản lý rác
thải sinh hoạt có hiệu quả. Đồng thời chính quyền thị trấn cũng cần chú ý quan tâm đến
vấn đề bảo vệ môi trường trên địa bàn đi đôi với các hoạt động phát triển kinh tế nhằm
thực hiện mục tiêu phát triển bền vững của đất nước, hai quá trình này phải song hành đi
đôi với nhau, vừa phát triển kinh tế xã hội vừa bảo vệ môi trường khu vực bền vững.
Chính quyền thị trấn cần có những chính sách hỗ trợ và phối hợp với công ty VSMT, tạo
điều kiện thuận lợi giúp đỡ công ty trong công tác thu gom vận chuyển và xử lý rác thải
sinh hoạt có hiệu quả tốt, điều này mang lại lợi ích chung cho cả hai bên và cả cộng đồng
xã hội.
Thị trấn Tiên Yên là đơn vị hành chính do UBND chịu trách nhiệm quản lý, vì vậy trong
công tác quản lý rác thải sinh hoạt như hiện nay thì chính quyền thị trấn cần có những
quy chế quản lý yêu cầu mọi người dân, các đơn vị, tổ chức trên địa bàn nghiêm túc chấp
hành thực hiện nhiệm vụ quản lý rác thải sinh hoạt để bảo vệ môi trường khu vực một
cách đồng bộ theo chỉ thị của Đảng và Nhà nước đã đề ra.
Về phía công ty VSMT sẽ có những biện pháp và phương án thu gom một cách hiệu quả
các loại rác thải sinh hoạt trong khu vực thị trấn như sau:
- Đối với các hộ gia đình, cửa hàng buôn bán dịch vụ, các đơn vị tổ chức xã hội ở khu
vực trung tâm, gần các trục đường chính sẽ được thu gom liên tục mỗi ngày một lần.
- Đối với các hộ gia đình ở xa trung tâm, xa trục đường chính thì cần chia đều thành từng
nhóm hộ nhỏ, mỗi nhóm hộ có một điểm đổ rác chung đảm bảo vệ sinh môi trường, về
thời gian thu gom thì công ty sẽ dựa và tình hình khối lượng rác thải sinh hoạt và ý kiến
của các hộ gia đình ở đó để tiến hành thu gom.
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 15
- Đối với những đơn vị hoạt động sản xuất có tính đặc thù riêng như bệnh viện, cơ sở y
tế, nhà máy đường thì rác thải từ các nguồn này sẽ được các đơn vị đó chịu trách nhiệm
thu gom và xử lý theo hệ thống riêng biệt.
Và khi các quy chế quản lý môi trường được đề ra cần phải được thực hiện đồng bộ từ
chính quyền thị trấn đến các ban nghành, các đoàn, hội, các khối xóm, các đơn vị, tổ
chức xã hội, các ca nhân, hộ gia đình sống trên địa bàn thị trấn.
UBND thị trấn cần thành lập các tổ, nhóm phối hợp với công ty vệ sinh môi trường chịu
trách nhiệm theo dõi kiểm tra và giám sát tình hình môi trường và thường xuyên kiểm tra
chéo giữa các tổ, có biểu dương, có phê bình để khuyến khích phong trào và chấn chỉnh
những việc chưa tốt, nếu đối tượng, cá nhân hay đơn vị nào không nghiêm chỉnh thực
hiện thì cần có những hình thức xử phạt cụ thể và mạnh tay đối với những hành vi vứt xả
rác thải bừa bãi ra môi trường. Ví dụ như: xử phạt hành chính hay lao dộng công ích. Có
những trường hợp cần phải có sự can thiệp của pháp luật để vấn đề được giải quyết tốt
hơn. Có như vậy, ô nhiễm môi trường do rác thải sinh hoạt sẽ được hạn chế, thị trấn sẽ
sạch sẽ và văn minh hơn.
Bên cạnh đó chính quyền thị trấn cần có những thể chế, chính sách thông thoáng kêu gọi
đầu tư, hỗ trợ của nhà nước, các đơn vị chức năng, các tổ chức phi chính phủ. Khuyến
khích, định hướng các tổ chức, tập thể, cá nhân tham gia vào việc thu gom, đổ rác đúng
nơi quy định, bảo vệ môi trường sống của tất cả cộng đồng.
3.2. Công tác giáo dục và tuyên truyền
Vấn đề thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt đúng nơi quy định và đảm bảo an toàn vệ sinh
có thể nói là khá mới với người dân trong địa bàn. Người dân chưa có nhiều những kiến
thức về bảo vệ môi trường. Vì vậy, cần phải tăng cường nâng cao nhận thức về môi
trường cho cộng đồng thông qua các cơ quan đơn vị, các đoàn thể chính quyền như hội
phụ nữ, hội cựu chiến binh, hội người cao tuổi, các đoàn thể thanh niên thông qua các
biện pháp sau:
- Tổ chức các buổi tập huấn thảo luận về nâng cao nhận thức và kỹ thuật xử lý rác thải
cho các cán bộ và nhân dân trong khu vực với các chủ đề: rác thải và sức khỏe, vệ sinh
môi trường sống,...
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 16
- Tuyên truyền cho người dân về vai trò và ý nghĩa của việc phân loại rác, tập huấn cho
người dân biết cách phân loại rác ngay tại hộ gia đình. Qua đó giúp họ nâng cao được ý
thức giữ gìn vệ sinh cho gia đình và cộng đồng.
- Trang bị cho các khối, xóm, các nhóm hộ dân trong địa bàn một số thiết bị tuyên truyền
như bộ loa tay, loa đài... để thông báo tuyên truyền về vấn đề vệ sinh môi trường cũng
như biện pháp thực hiện.
- Có các tấm panô, aphich và in các tờ rơi tuyên truyền về rác thải sinh hoạt và vệ sinh
môi trường rộng rãi trên khắp khu vực thị trấn.
- Lồng ghép tuyên truyền về ý thức vệ sinh môi trường vào các hoạt động của khối, xóm,
tổ dân cư..
- Có chính sách giáo dục phù hợp để tự người dân nhận rõ tác hại của rác thải sinh hoạt,
từ đó có ý thức bảo vệ môi trường. Tuyên truyền cho mọi người hạn chế sử dụng các loại
túi nilon và định hướng cho người dân thói quen dùng túi một cách tiết kiệm, hợp lý.
- Các đối tường, tổ chức, cá nhân cần phải tuân thủ thực hiện một cách đồng bộ và
nghiêm chỉnh, những đối tượng nào không thực hiện cần có những biện pháp xử phạt
thích đáng.
3.3. Giải pháp trong công tác thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải sinh hoạt
- Đặt các thùng rác tại các khu vui chơi giải trí, khu vực dịch vụ công cộng, các con
đường. Tạo cho mọi người có thói quen để rác đúng nơi quy định, hợp vệ sinh môi
trường.
- Ở mỗi tổ dân cư thì cần có những điểm đổ rác hợp vệ sinh.
- Tăng cường tập huấn và đào tạo cho các cán bộ môi trường những kiến thức chuyên
môn nghiệp vụ về vấn đề môi trường.
- Trang bị thêm những trang thiết bị hỗ trợ công tác thu gom, vì đây là công việc hết sức
nặng nhọc đối với các công nhân vệ sinh, chủ yếu là các chị em phụ nữ.
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 17
KẾT LUẬN
Hòa nhịp cùng với đất nước trong công cuộc CNH-HĐH đất nước, Thị trấn Tiên Yên
đang ngày càng có những bước chuyển mình đạt được nhiều thành tựu trong phát triển
kinh tế và xây dựng đời sống xã hội ngày càng sung túc và tốt đẹp hơn.
Sự phát triển này khá nhanh và mạnh mẽ nhưng chưa đạt được tính bền vững, gây ra tình
trạng môi trương khu vực ngày càng bị ô nhiễm trầm trọng, đặc biệt là vấn đề rác thải
sinh hoạt thải ra từ các khu dân cư, các hộ gia đình sản xuất, buôn bán và kinh doanh
dịch vụ.
Không chỉ ở trên địa bàn thị trấn mà cả các địa phương khác, các trung tâm đô thị, các
quốc gia trên thế giới đang phải đối mặt với vấn đề này. Bên cạnh đó, công tác quản lý
rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên vẫn còn yếu kém, hoạt động đơn lẻ, chưa
đạt hiệu quả cao.
Vì vậy, để giải quyết tình hình rác thải sinh hoạt trên địa bàn hiện nay cũng như trong
tương lai đạt hiệu quả tốt theo nguyên tắc phát triển bền vững Thị trấn Tiên Yên cần hoàn
thiện công tác quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn.
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
Đánh giá thực trạng quản lý rác thải sinh hoạt 18
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nguyễn Thị Ngọc Ân (2005). Quản trị môi trường và tài nguyên thiên nhiên. NXB
Nông Nghiệp.
2. TS Nguyễn Trung Việt (2003), PGS.TS Phạm Gia Điềm, giám đốc trung tâm công
nghệ hóa dược, hóa hữu cơ (2009); PGS.TS Trần Văn Sung (2009) Viện trưởng việ
hóa học; PGS.TS Nguyễn Hữu Hoan (2009) Trung tâm phân tích và xử lý môi
trường, Nguy hiểm rác nilon, Trí thức và công nghệ, số 155, 5/2003, trang 36.
3. Báo cáo điều tra tình trạng rác thải tại thị trấn Tiên Yên.
4. Nguyễn Trung Việt, Trần Thị Mỹ Diệu , Công ty môi trường và tầm nhìn xanh, Kỹ
thuật xử lý chất thải rắn sinh hoạt, www.gree-vn.com, Ngày 11/3/2009.
5. Th.S Trần Nhật Nguyên, Kinh nghiệm quản lý chất thải rắn ở Singapore, Nhật Bản,
tổng hợp từ trang
6. Nghị định số 59/2007/NĐ-CP ngày 09/04/2007 về quản lý chất thải rắn.
7. Chỉ thị số 36/TW ngày 25/06/1998 của Bộ chính trị về tăng cường công tác bảo vệ
môi trường trong thời kỳ CNH-HĐH.
8. Nghị định số 174/2007/NĐ-CP ngày 29/11/2007 về phí bảo vệ môi trường đối với
chất thải rắn.
Đề xuất các biện pháp quản lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thị trấn Tiên Yên - Quảng Ninh
