Công ước LHQ về Quyền của người khuyết tật (CRPD)

Công ước LHQ về Quyền của
người khuyết tật (CRPD)
Báo cáo Giám sát
ACDC
Ngày 16/3/2016


Báo cáo giám sát là gì?
• Sau khi CRPD được thông qua, các nước được yêu cầu gửi báo
cáo đến Ủy ban LHQ về Quyền của người khuyết tật
• Các nước được yêu cầu phải thành lập/phân công các cơ quan
với nhiệm vụ giám sát việc thực hiện Công ước. Ở Việt Nam là
Ủy ban Quốc gia về Người khuyết tật
• Các nước cũng phải thành lập một cơ chế giám sát độc lập –
thường là một cơ quan độc lập về quyền con người của quốc
gia. Ở Việt Nam là Ủy ban Quốc gia về Người khuyết tật
• Cần có sự tham gia đầy đủ của các tổ chức xã hội dân sự, đặc
biệt là NKT và các Hội NKT


“Báo cáo Giám sát” là gì?
• Được chuẩn bị bởi các tổ chức xã hội dân sự
• Một quan điểm khác với bản báo cáo quốc gia. Bổ trợ
cho bản báo cáo quốc gia.
• Cả hai bản báo cáo đều cần chứa những quan điểm, suy
nghĩ và trải nghiệm của những người khuyết tật, gia
đình của NKT và những người làm việc với NKT


Vì sao việc giám sát và báo cáo
lại quan trọng?

Giám sát = cải tiến
liên tục

Báo cáo giám sát =
đánh giá từ bên
ngoài, và những lời
khuyên để cải tiến

Quyền của
Người
khuyết tật


Mức độ thường xuyên của báo
cáo quốc gia?

Thông qua
CRPD

Giám
sát/Thực
hiện

Báo cáo hai
năm
(Tháng 2/
2017)

Giám

sát/Thực
hiện

Báo cáo
năm năm
(2022,
2027. ..)


Báo cáo được xây dựng như thế
nào?
Thiết lập hợp tác (các Hội NKT, các tổ chức phi chính phủ, v.v.)

ĐÁNH GIÁ BAN ĐẦU VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ CHÍNH

PHÂN TÍCH PHÁP LÝ

THU THẬP DỮ LIỆU

PHÂN TÍCH VÀ PHÁT TRIỂN CÁC ĐỀ XUẤT

ĐÁNH GIÁ BỞI NKT, CÁC TỔ CHỨC XÃ HỘI DÂN SỰ VÀ HOÀN THIỆN


Báo cáo
• Phân tích những thông tin thu thập được trong quá trình
giám sát và tổng kết trong báo cáo
• Những phân tích cần chú ý các quốc gia liệu có đang:
• tôn trọng
• bảo vệ và

• hài lòng đối với những quyền được đưa ra trong công ước


Nội dung báo cáo
 Tóm tắt quá trình thực hiện
 Thuyết minh về đội ngũ và phương pháp
 Thông tin cơ bản (VD: tình hình NKT)
 Các vấn đề chính:
• Những định nghĩa, nguyên tắc chung và nghĩa vụ
• Những quyền cơ bản
• Quyền của phụ nữ, trẻ em gái và trẻ em trai
• Trường hợp cụ thể của mỗi điều khoản trong Công ước
 Các đề xuất – chi tiết, thực tế, ai là người chịu trách nhiệm


Ví dụ: Báo cáo Song song của
Philippine
‘Luật tiếp cận (1) và Luật Magna Carta dành cho Người
khuyết tật (2) chỉ xem xét vấn đề tiếp cận trong nội dung của
vấn đề xây dựng. Nhu cầu tiếp cận thông tin và truyền thông
cho người khuyết tật giác quan,í và khuyết tật trí tuệ không
được đề cập đến.’
Khuyến nghị: Thiết lập một đơn vị thuộc Sở Khoa học &
Công nghệ và các cơ quan nghiên cứu khác, trong đó có các
trường Đại học và Cao đẳng quốc gia về Thiết kế phổ quát
cho hàng hóa, dịch vụ, trang thiết bị và cơ sở vật chất.


Thu thập dữ liệu
Luật và chính sách:

Nguồn tài liệu thứ cấp:

Các chương trình & ngân sách:

• Luật có sự phân biệt đối xử không?/Luật
có cho phép hiện thực hóa những quyền
này?
• Những điều luật dành riêng cho NKT và
những diều luật thông thường

• Các thống kê
• Các bộ, các cơ quan
• Liên hợp quốc và Ngân hàng Thế giới
• Các tổ chức phi chính phủ, các Hội NKT,
v.v.

• Các biện pháp thực hành tài chính có
được sử dụng cho việc hiện thực hóa các
quyền này?
• Những chương trình dành riêng cho NKT
và những chương trình thông thường

Giám sát truyền thông:

Những vấn đề còn tồn tại:

Nghiên cứu chủ đạo:

• Thái độ, nhận thức

• Sự tiếp cận truyền thông của NKT

• Các phiên tòa
• Chính quyền địa phương
• Các hội NKT

• Về số lượng – điều tra các hộ gia đình
• Về chất lượng – phỏng vấn những NKT
hiểu về quyền của mình, những chuyên
gia tư vấn


Ví dụ
‘Ngày 22/11/2012, một tin tức gây ồn áo khi một cậu bé 6
tuổi được cho là bị bệnh tâm thần đã chết sau khi ngôi nhà
của họ ở Las Pinas, Metro Manila gặp hỏa hoạn. Cậu bé đã bị
mẹ và cha dượng của mình xích lại để ngăn chặn cậu bé ra
khỏi nhà
Khuyến nghị: Cần có các chương trình nhà nước về giáo dục,
nâng cao nhận thức của gia đình và người chăm sóc người
khuyết tật.’


Trao đổi ý kiến
• Bổ sung những thông tin về trải nghiệm thực tế và quan điểm của
người khuyết tật vào nguồn tài liệu
• Bao hàm tất cả, rộng nhất có thể – thành thị, nông thôn, đàn ông,
phụ nữ, trẻ em trai, trẻ em gái, các dạng khuyết tật khác nhau, các
thành viên trong gia đình, các nhà cung cấp dịch vụ, các tổ chức vì
NKT, các tổ chức của NKT, v.v.

• Chú ý tới tính riêng tư và an toàn của những người được phỏng
vấn và tính bảo mật của những thông tin được cung cấp
• Các hội NKT có vai trò quan trọng như những giám sát viên


Những bước kế tiếp sau báo cáo
 Thúc đẩy các kết quả quan trọng về truyền thông
 Tiếp tục những hợp tác đã xây dựng trong quá trình lập báo cáo thay thế
 Có các cuộc gặp với ban tham mưu các bộ
 Có các cuộc gặp với các thành viên quốc hội
 Có các cuộc gặp với Liên Hợp Quốc, các tổ chức phi chính phủ quốc tế, v.v.
 Tổ chức một hội nghị cấp quốc gia/các hội thảo riêng để thảo luận về việc
tiến hành các đề xuất
 Hỗ trợ việc thực hiện Công ước
 Hỗ trợ các hội NKT giám sát và báo cáo về việc thực hiện Công ước