phác đồ điều trị bệnh nhân tắc tia sữa

PHÁC ĐỒ ĐIỀU TRỊ TẮC TIA SỮA
I)Y học hiện đại
Tắc tia sữa là hiện tượng bà mẹ đang trong thời kỳ cho con bú bầu vú bị tắc tia sữa,
sữa không xuống được khi cho con bú gây áp xe vú nếu không được điều trị kịp
thời.
Chẩn đoán xác định tắc tia sữa
Biểu hiện lâm sàng:
Không tiết sữa hoặc tiết ít, toàn bộ vú bị cương, căng tức, đôi khi có sốt.
Cận lâm sàng:
Siêu âm:hình ảnh khối tắc ở vú,dịch không đông nhất
Điều trị:
Chườm nóng vú, tiếp tục cho trẻ bú.
Có thể dùng oxytoxin tiêm bắp 4 đơn vị chia 2 lần mỗi ngày (vì oxytoxin làm co
tế bào cơ biểu mô ở ống dẫn sữa và tống sữa ra ngoài)
Bệnh nhân sốt:dung paracetamol uống khi sốt
Phải điều trị thật tốt để tránh viêm tuyến vú và áp xe vú.
Y học cổ truyền
Tắc tia sữa được miêu tả trong chứng nhũ ung cửa y học cổ truyền
Nguyên nhân
Do khí uất và do con bú mà sinh ra
Điều trị:
Phép điều trị chung: thanh nhiệt, giải độc, hoạt huyết, lợi sữa.


Trong điều trị người ta thường chia ra các giai đoạn để điều trị.

1)Lúc mới phát:
Triệu chứng: vú đau, sưng tấy, sờ vào có cục cứng, ấn đau, mặt đỏ, người phát
sốt, đau tức ngực, đau lan ra các khớp, không có mồ hôi, rêu lưỡi trắng mỏng,
mạch phù khẩn.
Phép điều trị:

Dùng thuốc uống: Kinh giới ngưu bàng thang
Bên ngoài xoa Hương phụ bỉnh
50g bồ công anh sắc lấy nước bỏ bã, lấy nước đó hoà với thuốc, đun sôi đặc rồi
đắp vào vú đau một lần/ngày trong 1- 3 ngày.
Hoặc dùng phương pháp đắp hành: dùng cả củ hành để nguyên rễ, giã nát đắp lên
vú bị đau.
Châm tả: các huyệt tại chỗ và kiên tỉnh, thiếu trạch, hợp cốc.
2)Giai đoạn sắp vỡ mủ hay đã vỡ
Triệu chứng: mình lạnh, hết sốt, vú đã mềm, đau nhức sắp vỡ mủ hoặc đã vỡ.
Phương: dùng bài Thần hiệu qua lâu tán gia xuyên sơn giáp, đảng sâm, hoàng kỳ
Sắc bỏ bã, cho thêm 1 chén nhỏ rượu lâu năm uống 3 lần/ngày (sau bữa ăn).
3)Giai đoạn khí huyết hư
Triệu chứng: sắc mặt xanh, người mệt mỏi, thích ngủ, vùng vú đau ít hơn trước
nhưng vẫn sưng, cứng, mạch hư tế.
Phương: dùng bài Thác lý tiêu độc tán (Y tôn kim giám)
Châm cứu: thiếu trạch, nhũ căn, hợp cốc, túc tam lý, tỳ du và các huyệt tại chỗ.
Viêm tắc tia sữa cũng như viêm tuyến vú là bệnh cấp tính, cần phải điều trị tích
cực, kịp thời để tránh gây áp xe vú. Ngoài việc dùng thuốc y học cổ truyền cần chú


ý vệ sinh vú hàng ngày, đặc biệt trước khi cho bú, chế độ nghỉ ngơi dinh dưỡng
cho người mẹ, tinh thần phải thoải mái lạc quan.