Chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công thương Chi nhánh Lào Cai

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
-------------o0o--------------

HUỲNH MINH HẢI ĐĂNG

CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP
NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN
CÔNG THƢƠNG CHI NHÁNH LÀO CAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG

Hà Nội – Năm 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
-------------o0o--------------

HUỲNH MINH HẢI ĐĂNG

CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP
NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN
CÔNG THƢƠNG CHI NHÁNH LÀO CAI
Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng
Mã số: 60 34 02 01
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU

NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ THANH HƢƠNG

XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ

XÁC NHẬN CỦA
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN

CHẤM LUẬN VĂN

TS. NGUYỄN THỊ THANH HƢƠNG

PGS.TS. TRỊNH THỊ HOA MAI

Hà Nội – Năm 2015


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn này là kết quả của quá trình học tập, nghiên
cứu khoa học độc lập và nghiêm túc của cá nhân tôi.
Các số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là trung thực, có nguồn
gốc rõ ràng, đƣợc trích dẫn và phát triển từ các tài liệu, các công trình nghiên
cứu đã đƣợc công bố, tham khảo các giáo trình, tạp chí chuyên ngành và các
trang thông tin điện tử.
Những quan điểm đƣợc trình bày trong luận văn là quan điểm cá nhân.
Các giải pháp nêu trong luận văn đƣợc rút ra từ những cơ sở lý luận và quá trình
nghiên cứu thực tiễn.
Tác giả luận văn
Huỳnh Minh Hải Đăng


LỜI CẢM ƠN
Trƣớc tiên, tác giả luận văn xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới TS Nguyễn Thị

Thanh Hƣơng hiện tại đang công tác tại Ngân hàng Nhà nƣớc Việt Nam, giáo
viên hƣớng dẫn đã tận tình chỉ bảo và giúp đỡ cho tác giả trong suốt quá trình
nghiên cứu, thu thập số liệu, khảo sát thực tế và thực hiện luận văn, đồng thời có
những ý kiến đóng góp quý báu để luận văn đƣợc hoàn thành tốt hơn.
Bên cạnh đó, tác giả luận văn xin trân trọng gửi lời cảm ơn sự hỗ trợ nhiệt
tình trong quá trình thu thập số liệu, thu thập bảng câu hỏi khảo sát của các cán
bộ phòng tín dụng Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công Thƣơng Chi nhánh Lào Cai.
Cuối cùng, tác giả xin trân trọng gửi lời cảm ơn tới tới gia đình, đặc biệt
là bố mẹ tôi đã luôn ở bên ủng hộ tôi về mọi mặt, từ tinh thần đến tài chính…
làm cho tôi có thêm động lực để cố gắng hoàn thiện luận văn một cách tốt nhất.
Tác giả luận văn
Huỳnh Minh Hải Đăng


TÓM TẮT

Các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) giữ một vai trò rất quan trọng và
đóng góp đáng kể cho sự tăng trƣởng kinh tế và phát triển xã hội. Trong điều
kiện của những bƣớc đi ban đầu thực hiện công nghiệp hóa và hiện đại hoá đất
nƣớc, có thể khẳng định việc đẩy mạnh phát triển DNNVV là bƣớc đi hợp quy
luật đối với nƣớc ta. DNNVV là công cụ góp phần khai thác toàn diện mọi
nguồn lực kinh tế đặc biệt là những nguồn lực tiềm tàng sẵn có ở mỗi ngƣời,
mỗi miền của đất nƣớc. Loại hình DN này phát triển chắc chắn sẽ có tác dụng to
lớn trong việc giải quyết các mối quan hệ mà quốc gia nào cũng phải quan tâm
chú ý đến : tăng trƣởng kinh tế - giải quyết việc làm - kiềm chế lạm phát. Để loại
hình DN này hoạt động có hiệu quả, mang lại lợi ích cho nền kinh tế, bên cạnh
nỗ lực của bản thân các DN để khắc phục những yếu điểm nội tại, cần có sự
quan tâm hỗ trợ của Nhà nƣớc, của hệ thống Ngân hàng và các tổ chức tín dụng
khác.
Trong luận văn tác giả đã đƣa ra các khái niệm về tín dụng, chất lƣợng tín

dụng của Ngân hàng thƣơng mại (NHTM), tín dụng và chất lƣợng tín dụng đối
với DNNVV, cũng nhƣ đƣa ra các chỉ tiêu đánh giá và các nhân tố ảnh hƣởng
tới chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV của NHTM. Luận văn đã sử dụng tổng
hợp các phƣơng pháp nghiên cứu nhƣ tổng hợp, phân tích, so sánh, thống kê mô
tả… để tiến hành nghiên cứu thực trạng chất lƣợng tín dụng tại Ngân hàng
TMCP Sài Gòn Công Thƣơng Chi nhánh Lào Cai.
Căn cứ vào các luận điểm lý thuyết, cùng các chỉ tiêu đánh giá chất lƣợng
tín dụng cụ thể mà tác giả đã trình bày, luận văn đã tập trung làm rõ thực trạng
quan hệ tín dụng giữa Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công Thƣơng Chi nhánh Lào
Cai với các DNNVV trong giai đoạn từ năm 2012-2104, từ đó đánh giá toàn
diện về thực trạng hoạt động tín dụng đối với DNNVV của Ngân hàng, đó là về
dƣ nợ tín dụng, nợ quá hạn, nợ xấu, trích lập dự phòng rủi ro, lợi nhuận…
Thông qua thực trạng đó, luận văn cũng đƣa ra những thành tựu đạt đƣợc của
Chi nhánh đối với hoạt động tín dụng đối với DNNVV, bên cạnh đó đƣa ra
những hạn chế còn tồn tại và nguyên nhân của những hạn chế trên.
Từ việc đánh giá thực trạng, luận văn có đƣa ra một số giải pháp, kiến
nghị đối với Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công Thƣơng, Ngân hàng Nhà nƣớc,
các DNNVV nhằm nâng cao chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV tại Ngân hàng
TMCP Sài Gòn Công Thƣơng Chi nhánh Lào Cai trong thời gian tới.


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
TÓM TẮT
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT…………………………………………i
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU…………………………………………..ii
PHẦN MỞ ĐẦU ................................................................................................... 3
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ
LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ

VỪA CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ......................................................... 6
1.1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ................................................. 6
1.2 RỦI RO TÍN DỤNG VÀ CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG
THƢƠNG MẠI ..............................................ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
1.2.1 Tín dụng ngân hàng ............................... Error! Bookmark not defined.
1.2.2 Quan điểm về chất lƣợng tín dụng......... Error! Bookmark not defined.
1.2.3 Rủi ro tín dụng ....................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.4 Những dấu hiệu nhận dạng của rủi ro tín dụng .. Error! Bookmark not
defined.
1.2.5 Biện pháp phòng ngừa rủi ro tín dụng .. Error! Bookmark not defined.
1.3 KHÁI QUÁT VỀ DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA . ERROR! BOOKMARK NOT
DEFINED.

1.3.1 Khái niệm doanh nghiệp nhỏ và vừa ..... Error! Bookmark not defined.
1.3.2 Đặc điểm của doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam Error! Bookmark
not defined.
1.3.3 Vai trò của các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam ................. Error!
Bookmark not defined.
1.4 TÍN DỤNG VÀ CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DNNVV ......... ERROR!
BOOKMARK NOT DEFINED.
1.4.1 Đặc điểm của tín dụng đối với DNNVV . Error! Bookmark not defined.
1.4.2 Vai trò của tín dụng ngân hàng đối với DNNVV . Error! Bookmark not
defined.


1.4.3 Các chỉ tiêu đánh giá chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV ......... Error!
Bookmark not defined.
1.4.4 Các nhân tố ảnh hƣớng tới chất lƣợng tín dụng đối với DNNV... Error!
Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2. PHƢƠNG PHÁP LUẬN VÀ THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU

............................................................. ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
2.1 Phƣơng pháp thu thập thông tin, dữ liệu . Error! Bookmark not defined.
2.2 Phƣơng pháp tổng hợp và xử lý thông tin, dữ liệu Error! Bookmark not
defined.
2.2.1 Phƣơng pháp so sánh ........................ Error! Bookmark not defined.
2.2.2 Phƣơng pháp phân tích tỷ lệ ............. Error! Bookmark not defined.
2.2.3 Phƣơng pháp thống kê mô tả ............ Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3. THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI CÁC
DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ
PHẦN SÀI GÒN CÔNG THƢƠNG CHI NHÁNH LÀO CAI .......... ERROR!
BOOKMARK NOT DEFINED.
3.1 TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI GÒN
CÔNG THƢƠNG CHI NHÁNH LÀO CAIERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
3.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển ............ Error! Bookmark not defined.
3.1.2 Kết quả hoạt động kinh doanh của NHTMCP Sài Gòn Công Thƣơng
Chi nhánh Lào Cai .......................................... Error! Bookmark not defined.
3.2 THỰC TRẠNG CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI CÁC DNNVV TẠI
NHTMCP SÀI GÒN CÔNG THƢƠNG CHI NHÁNH LÀO CAI ......... ERROR!
BOOKMARK NOT DEFINED.
3.2.1 Những quy định chung về tín dụng đối với DNNVV tại NHTMCP Sài
Gòn Công Thƣơng Chi nhánh Lào Cai........... Error! Bookmark not defined.
3.2.2 Thực trạng chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV tại NHTMCP Sài Gòn
Công Thƣơng Chi nhánh Lào Cai .................. Error! Bookmark not defined.
3.2.2.1 Doanh số cho vay, doanh số thu nợ đối với DNNVV ............ Error!
Bookmark not defined.
3.2.2.2 Tình hình dƣ nợ đối với DNNVV Error! Bookmark not defined.
3.2.2.3 Tình hình nợ quá hạn với DNNVV Error! Bookmark not defined.


3.2.2.4 Vòng quay vốn tín dụng đối với DNNVV .. Error! Bookmark not

defined.
3.2.2.5 Lợi nhuận thu từ hoạt động tín dụng đối với DNNVV ......... Error!
Bookmark not defined.
3.3 ĐÁNH GIÁ CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DNNVV TẠI
NHTMCP SÀI GÒN CÔNG THƢƠNG CHI NHÁNH LÀO CAI ......... ERROR!
BOOKMARK NOT DEFINED.
3.3.1 Những thành tựu đạt đƣợc .................... Error! Bookmark not defined.
3.3.2 Những hạn chế còn tồn tại và nguyên nhân ........ Error! Bookmark not
defined.
3.3.2.1 Những hạn chế còn tồn tại ............. Error! Bookmark not defined.
3.3.2.2 Nguyên nhân .................................. Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 4. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG
TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN
HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI GÒN CÔNG THƢƠNG CHI
NHÁNH LÀO CAI ............................ ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
4.1 ĐỊNH HƢỚNG VỀ PHÁT TRIỂN TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH
NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI
GÒN CÔNG THƢƠNG CHI NHÁNH LÀO CAI ..... ERROR! BOOKMARK NOT
DEFINED.

4.1.1 Định hƣớng phát triển hoạt động kinh doanh của Chi nhánh...... Error!
Bookmark not defined.
4.1.2 Định hƣớng phát triển tín dụng đối với DNNVV của Chi nhánh . Error!
Bookmark not defined.
4.2 GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH
NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI
GÒN CÔNG THƢƠNG CHI NHÁNH LÀO CAI ..... ERROR! BOOKMARK NOT
DEFINED.

4.2.1 Nghiên cứu rút ngắn thời gian thẩm định cho vay ..... Error! Bookmark

not defined.
4.2.2 Quản lý và thẩm định chặt chẽ các yếu tố ảnh hƣởng đến tính lành
mạnh trong quan hệ tín dụng đối với DNNVV Error! Bookmark not defined.


4.2.3 Nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực tín dụng trong quan hệ với các
DNNVV thông qua công tác đào tạo, tái đào tạo và tuyển dụng .......... Error!
Bookmark not defined.
4.2.4 Hoàn thiện quy trình thẩm định tín dụng chặt chẽ và đảm bảo thực
hiện đúng quy trình trƣớc khi giải ngân ......... Error! Bookmark not defined.
4.2.5 Nâng cao hiệu quả thanh tra, kiểm tra, giám sát tình hình sử dụng vốn
vay của DNNVV sau khi giải ngân ................. Error! Bookmark not defined.
4.2.6 Tăng cƣờng quản lý rủi ro và thu hồi nợ quá hạn, nợ xấu để nâng cao
chất lƣợng tín dụng ......................................... Error! Bookmark not defined.
4.3 MỘT SỐ KIẾN NGHỊ .......................... ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
4.3.1 Những kiến nghị đối với Ngân hàng Nhà nƣớc ... Error! Bookmark not
defined.
4.3.2 Những kiến nghị đối với Ngân hàng Thƣơng Mại Cổ Phần Sài Gòn
Công Thƣơng .................................................. Error! Bookmark not defined.
4.3.3 Kiến nghị đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa . Error! Bookmark not
defined.
KẾT LUẬN ........................................ ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................... 11


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

STT

Nguyên nghĩa

Ký hiệu

1

DN

Doanh nghiệp

2

DNTN

Doanh nghiệp tƣ nhân

3

DNNV

Doanh nghiệp nhỏ và vừa

4

NH

Ngân hàng

5

NHNN

Ngân hàng Nhà nƣớc

6

NHTM

Ngân hàng thƣơng mại

7

TNHH

Trách nhiệm hữu hạn

8

TMCP

Thƣơng mại cổ phần

i


DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU
STT

Sơ đồ

1

3.1

Cơ cấu tổ chức bộ máy điều hành

55

2

3.2

Quy trình cho vay đối với DNNVV

60

STT

Bảng

Nội dung

Trang

1

1.1

Bảng phân loại quy mô doanh nghiệp

29

2

3.1

Kết quả hoạt động kinh doanh của Chi nhánh(2012-2014)

55

3

3.2

Doanh số cho vay, doanh số thu nợ đối với DNNVV

61

4

3.3

Tình hình dƣ nợ tín dụng đối với DNNVV

63

5

3.4

Dƣ nợ đối với DNNVV phân theo ngành nghề

64

6

3.5

Dƣ nợ đối với DNNVV phân theo thời gian

65

7

3.6

Dƣ nợ đối với DNNVV phân theo loại hình doanh nghiệp

67

8

3.7

Tình hình nợ quá hạn đối với DNNVV

68

9

3.8

Tình hình nợ xấu đối với DNNVV

69

10

3.9

Tình hình trích lập dự phòng rủi ro tín dụng đối với DNNVV

70

11

3.10

Vòng quay vốn tín dụng đối với DNNVV

71

12

3.11

Lợi nhuận thu từ hoạt động tín dụng đối với DNNVV

72

13

3.12

Tỷ lệ sinh lời bình quân đối với DNNVV

73

Nội dung

Trang

ii


PHẦN MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
- Lý do lựa chọn đề tài:
Các DNNVV giữ một vai trò rất quan trọng và đóng góp đáng kể cho sự
tăng trƣởng kinh tế và phát triển xã hội. Đặc biệt các DNNVV đƣợc xem là những
nguồn nhân lực mạnh nhất và trong tƣơng lai không xa chính họ sẽ tạo nên sự tăng
trƣởng mạnh mẽ cho nền kinh tế nƣớc nhà, là tiền đề phát triển nền kinh tế mũi
nhọn, phát triển cơ chế công nghiệp hóa hiện đại hóa của toàn xã hội. Nhận thức
đƣợc điều này, trong thời gian qua các NHTM đã luôn chú trọng quan tâm tới các
đối tƣợng này.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây hoạt động sản xuất kinh doanh của các
DNNVV gặp rất nhiều khó khăn. Có rất nhiều lý do dẫn đến tình trạng này, nhƣng
một trong những lý do chính đó là yếu tố về vốn. Trên thực tế, hiện nay tình trạng
thiếu vốn của các DNNVV khá trầm trọng, thiếu vốn để thực hiện hoạt động kinh
doanh và để đầu tƣ mở rộng quy mô sản xuất… Nhƣng việc tiếp cận vốn của các

DN này còn gặp nhiều khó khăn và hạn chế, đồng thời chất lƣợng tín dụng đối với
DNNVV chƣa thực sự đạt hiệu quả. Chính vì vậy các NHTM cần phải có biện
pháp nâng cao chất lƣợng tín dụng đối với các DNNVV nhằm tăng cƣờng hiệu quả
của việc sử dụng vốn và kích thích các DNNVV hoạt động đạt hiệu quả cao.
Nhận thức đƣợc tính cần thiết của vấn đề trên, sau một thời gian đƣợc
nghiên cứu và tìm hiểu về Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công Thƣơng Chi nhánh
Lào Cai, là Ngân hàng có tới 70% khách hàng là các DNNVV và tỷ lệ nợ xấu của
Chi nhánh vẫn còn cao. Qua đó, em đã lựa chọn đề tài: “Chất lƣợng tín dụng đối
với DNNVV tại NHTMCP Sài Gòn Công Thƣơng Chi nhánh Lào Cai ” làm đề
tài nghiên cứu cho luận văn thạc sĩ của mình. Dựa trên các số liệu thực tế của Ngân

3


hàng, ngƣời viết nêu ra thực trạng hoạt động tín dụng và chất lƣợng tín dụng đối
với các DNNVV tại Chi nhánh, qua đó luận văn xin đƣa ra một số giải pháp và
kiến nghị nhằm nâng cao chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV.
- Sự phù hợp với chuyên ngành đào tạo:
Với chuyên ngành đào tạo là Tài chính – Ngân hàng, đề tài đƣợc lựa chọn
hoàn toàn phù hợp với chuyên ngành đào tạo. Đề tài đã phân tích và đánh giá thực
trạng chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV của Ngân hàng thông qua các chỉ tiêu
tài chính cụ thể.
- Câu hỏi nghiên cứu của học viên đối với vấn đề nghiên cứu:
Khi thực hiện đề tài nghiên cứu, tôi đã đặt ra một số câu hỏi đối với đề tài này,
cụ thể là:
 Chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV là gì?
 Các chỉ tiêu nào dùng để đo lƣờng chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV?
 Những nhân tố nào ảnh hƣởng đến chất lƣợng tín dụng đối với các
DNNVV?
 Tại sao phải nâng cao chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV?

 Thực trạng chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV tại NHTMCP Sài Gòn
Công Thƣơng Chi nhánh Lào Cai trong giai đoạn 2012-2014 nhƣ thế nào?
 Làm thế nào để nâng cao chất lƣợng tín dụng đối với các DNNVV tại
NHTMCP Sài Gòn Công Thƣơng chi nhánh Lào Cai?
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
 Mục đích nghiên cứu của luận văn: làm rõ đƣợc thực trạng chất lƣợng tín
dụng đối với DNNVV và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất
lƣợng tín dụng đối với DNNVV tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công
Thƣơng Chi nhánh Lào Cai.
 Nhiệm vụ nghiên cứu
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về chất lƣợng tín dụng đối với
DNNVV của NHTM.
4


- Phân tích thực trạng chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV tại NHTMCP Sài Gòn
Công Thƣơng Chi nhánh Lào Cai trong giai đoạn từ năm 2012 – 2014
- Đề xuất một số giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao chất lƣợng tín dụng đối
với các DNNVV tại NHTMCP Sài Gòn Công Thƣơng Chi nhánh Lào Cai.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
 Đối tƣợng nghiên cứu của luận văn: chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV tại
Ngân hàng.
 Phạm vi nghiên cứu: phân tích tình hình hoạt động tín dụng và chất lƣợng
tín dụng đối với DNNVV tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công Thƣơng Chi
nhánh Lào Cai giai đoạn từ năm 2012 – 2014.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
 Dự kiến phƣơng pháp nghiên cứu: luận văn đƣợc nghiên cứu bằng cách sử
dụng tổng hợp các phƣơng pháp: tổng hợp, phân tích, đánh giá, so sánh,
thống kê mô tả…
 Nguồn số liệu sẽ đƣợc sử dụng: các bài báo, tạp chí, đề tài trên các trang

web có liên quan đến đề tài luận văn đang nghiên cứu. Và các số liệu trong
báo cáo tài chính, báo cáo tổng kết trong giai đoạn từ năm 2012-2014 của
NHTMCP Sài Gòn Công Thƣơng Chi nhánh Lào Cai.
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận thì luận văn bao gồm có 4 chƣơng cụ thể
nhƣ sau:
Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về chất lƣợng
tín dụng đối với DNNVV của NHTM
Chƣơng 2: Phƣơng pháp luận và thiết kế nghiên cứu
Chƣơng 3: Thực trạng chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV tại NHTMCP
Sài Gòn Công Thƣơng Chi nhánh Lào Cai

5


Chƣơng 4: Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng tín dụng đối với
DNNVV tại NHTMCP Sài Gòn Công Thƣơng Chi nhánh Lào Cai
CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT
LƢỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA CỦA
NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI
1.1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
Từ trƣớc tới nay đã có rất nhiều tác giả với rất nhiều những công trình đã đi
sâu nghiên cứu, phân tích thực trạng tín dụng đối với loại hình DNNVV của các
NHTM tại Việt Nam, qua đó đƣa ra một số giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất
lƣợng tín dụng song hành với việc mở rộng tín dụng đối với DNNVV. Tuy nhiên,
ở mỗi NH khác nhau thì tình hình tín dụng và công tác phòng ngừa rủi ro tín dụng
cũng khác nhau. Trên thực tế, ở mỗi thời điểm khác nhau về sự phát triển kinh tế
xã hội của đất nƣớc, tùy vào địa bàn hoạt động, điều kiện môi trƣờng kinh doanh,
các yếu tố văn hóa xã hội… nên ở mỗi NH sẽ có nhiều điểm khác nhau. Do đó đặt

ra cho bản thân mỗi NH cần có những biện pháp và chiến lƣợc hoạt động riêng.
Chính vì lẽ đó, mặc dù đã có nhiều tác giả đã từng làm về đề tài này, nhƣng học
viên vẫn lựa chọn thực hiện đề tài này nhằm tìm kiếm thêm những sự thay đổi mới
để có thể áp dụng vào thực tế nhằm góp phần nâng cao chất lƣợng tín dụng đối với
DNNVV tại NHTMCP Sài Gòn Công Thƣơng Chi nhánh Lào Cai.
Trong quá trình tìm hiểu và chọn lọc, tôi đã sử dụng và tham khảo một số
nội dung trong ba công trình nghiên cứu mà tôi cho là phù hợp, cụ thể nhƣ sau:
 Đề tài: “ Quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Phƣơng Đông”
- Luận án tiến sĩ kinh tế của tác giả Trần Xuân Trƣờng
Trong luận văn này, tác giả đã trình bày đƣợc những luận điểm lý thuyết cơ
bản và khá chi tiết về NH, tín dụng NH, rủi ro tín dụng, các chỉ tiêu đánh giá rủi ro
tín dụng, các nguyên nhân, dấu hiệu biểu hiện cụ thể của rủi ro tín dụng, trình bày
6


một số kinh nghiệm của các ngân hàng trên thế giới về quản trị rủi ro tín dụng
trong ngân hàng… Qua đó, làm tiền đề cho việc phân tích thực trạng quản trị rủi
ro tại Ngân hàng TMCP Phƣơng Đông.
Cụ thể trong luận văn, tác giả đã xem xét đánh giá thực trạng quản trị rủi ro
của NH trong giai đoạn 2009-1011, bằng cách sử dụng các phƣơng pháp cơ bản
nhƣ thống kê mô tả, so sánh, phân tích, tổng hợp số liệu… và thông qua các chỉ
tiêu cơ bản về định tính, định lƣợng để cho ngƣời đọc thấy đƣợc các vấn đề hạn
chế còn tồn tại đó là: nợ xấu và nợ quá hạn của NH đang ở mức cao, dƣ nợ cho vay
còn thấp, khách hàng sử dụng vốn vay chƣa thực sự hiệu quả, lợi nhuận của NH
tăng trƣởng chƣa đồng đều qua các năm, chiến lƣợc quản lý rủi ro tín dụng chƣa
toàn diện, mô hình quản lý rủi ro tín dụng không phù hợp, quy trình cấp tín dụng
còn nhiều bất cập, xuất hiện tình trạng tập trung tín dụng vào một số ngành hàng,
nhóm khách hàng, NH chƣa xây dựng đƣợc hệ thống theo dõi cảnh báo sớm rủi ro
tín dụng.
Bên cạnh đó, tác giả cũng đã đƣa ra những nguyên nhân chủ quan dẫn tới

những thực trạng nêu trên, đó là: NH chƣa có định hƣớng, chiến lƣợc cụ thể cho
quản lý rủi ro, chƣa trú trọng phát triển các thƣớc đo lƣợng hóa rủi ro và quy trình
theo dõi tín dụng, nhân sự của bộ phận quản lý rui ro còn nhiều hạn chế, hoạt động
kiểm tra giám sát chƣa đƣợc chú trọng đúng mức, cơ sở dữ liệu và thông tin tín
dụng không đầy đủ. Và một số những nguyên nhân khách quan nhƣ: môi trƣờng
kinh doanh chƣa ổn định, nguyên nhân từ chính phía khách hàng vay vốn, do chính
sách của NHNN. Có thể thấy đƣợc rằng những nguyên nhân đƣợc tác giả trình bày
khá chi tiết và thực tiễn đối với bản thân Ngân hàng TMCP Phƣơng Đông.
Xuất phát từ thực trạng và những nguyên nhân kể trên, luận văn đã đƣa ra
một số giải pháp và kiến nghị nhằm tăng cƣờng quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân
hàng TMCP Phƣơng Đông, trong đó có các biện pháp tích cực nhƣ: cải cách cơ
cấu tổ chức bộ máy quản lý rủi ro tín dụng, đào tạo cán bộ làm công tác quản lý rủi
7


ro, nâng cao chất lƣợng kiểm tra, giám sát rủi ro tín dụng, hoàn thiện công tác đo
lƣờng rủi ro tín dụng theo hƣớng lƣợng hóa rủi ro, thiết lập mô hình đo lƣờng rủi
ro tín dụng…
Nhìn chung luận văn đã trình bày nổi bật đƣợc những luận điểm lý thuyết cơ
bản, đánh giá một cách khái quát và toàn diện về thực trạng công tác quản trị rủi ro
của Ngân hàng TMCP Phƣơng Đông và cũng đƣa ra đƣợc một số biện pháp và
kiến nghị có ý nghĩa thực tiễn đối với bản thân NH. Tuy nhiên, ở mỗi NH khác
nhau thì mức độ của rủi ro tín dụng là khác nhau tùy theo môi trƣờng hoạt động,
môi trƣờng pháp lý và chiến lƣợc kinh doanh riêng của mỗi NH. Chính vì vậy, khi
nghiên cứu để tham khảo một số nội dung trong luận văn này, tôi đã linh hoạt để
có thể tham khảo những nội dung mà tôi cho là phù hợp đối với ngân hàng mà tôi
nghiên cứu, để có thể tránh áp dụng một cách máy móc không hiệu quả cho thực
tiễn việc nâng cao chất lƣợng tín dụng tại NH tôi đang nghiên cứu trong luận văn
của mình.
 Đề tài: “ Quản lý rủi ro tín dụng đối với DNNVV tại ngân hàng BIDV

Thăng Long” – Luận văn thạc sĩ kinh tế của tác giả Trƣơng Tuấn Khôi
Luận văn đã khái quát đƣợc những vấn đề lý luận liên quan tới quản lý rủi ro
tín dụng đối với DNNVV, bao gồm: khái niệm rủi ro tín dụng, phân loại rủi ro tín
dụng, đặc điểm của rủi ro tín dụng, nguyên nhân gây ra rủi ro tín dụng và các chỉ
tiêu để đánh giá rủi ro tín dụng, quản lý rủi ro tín dụng tại NHTM, các nguyên tắc
cơ bản về quản lý rủi ro tín dụng, nội dung quản lý rủi ro tín dụng, các nhân tố ảnh
hƣởng tới quản lý rủi ro tín dụng tại NHTM, quản lý rủi ro tín dụng đối với khách
hàng là DNNVV tại ngân hàng thƣơng mại và kinh nghiệm quản lý rủi ro tín dụng
của một số NHTM ở Việt Nam.
Luận văn sử dụng các phƣơng pháp cơ bản nhƣ: phƣơng pháp so sánh,
phƣơng pháp thống kê, phƣơng pháp phân tích hệ thống, phân tích tổng hợp và so
sánh mô tả, phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý rủi ro tín dụng đối với
8


khách hàng DNNVV tại Ngân hàng BIDV Thăng Long trong giai đoạn từ năm
2006-2008. Trong đó, tác giả cũng đƣa ra đƣợc những hạn chế về quản lý rủi ro tín
dụng nhƣ: quy trình tín dụng chƣa hợp lý, khâu phân tích thẩm định và phê duyệt
tín dụng còn nhiều bất cập, áp dụng hệ thống xếp hạng tín dụng nội bộ còn hạn chế
và chƣa toàn diện, hệ thống giám sát rủi ro tín dụng chƣa toàn diện, công tác xử lý
nợ quá hạn còn chậm trễ và chƣa hiệu quả, trình độ của đội ngũ cán bộ công nhân
viên trong NH chƣa cao.
Từ những thực tiễn trên luận văn cũng đã đƣa ra một số giải pháp góp phần
hoàn thiện công tác quản lý rủi ro tín dụng đối với khách hàng DNNVV của Ngân
hàng BIDV Thăng Long: Nâng cao chất lƣợng thẩm định, kiểm tra giám sát các
khoản vay của khách hàng DNNVV, nâng cao chất lƣợng công tác thông tin phòng
ngừa rủi ro tín dụng, sử dụng các biện pháp phòng ngừa rủi ro, nâng cao hiệu quả
công tác xử lý nợ quá hạn, nâng cao trình độ của bộ máy quản lý rủi ro, phát triển
hệ thống công nghệ thông tin.
Nói chung, luận văn đã nêu rõ đƣợc các nội dung lý thuyết cơ bản, nhƣng

phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn vẫn còn đơn giản, chƣa đánh giá một cách
chính xác đƣợc thực trạng công tác quản lý rủi ro của ngân hàng BIDV Thăng
Long. Hơn nữa, các chỉ tiêu để đánh giá rủi ro tín dụng mà tác giả đã trình bày
trong luận văn chƣa cụ thể, chƣa phản ánh hết đƣợc mức độ rủi ro mà NH đang
gặp phải. Bên cạnh đó, những nguyên nhân và hạn chế mà tác giả đã nêu ra chƣa
đầy đủ và chƣa giải thích đƣợc một cách rõ ràng. Các giải pháp mà tác giả đƣa ra
hơi chung chung, chƣa thực sự phù hợp với thực trạng mà luận văn đã nêu ra.
 Đề tài: “ Nâng cao chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV tại Ngân hàng
Công Thƣơng Chi nhánh Ba Đình” – Luận văn thạc sĩ kinh tế của tác
giả Nguyễn Thị Kim Huệ
Luận văn đã hệ thống hóa một cách tổng quát các các vấn đề lý luận về quan
hệ tín dụng giữa ngân hàng với các DNNVV, trình bày rõ ràng và chi tiết các luận
9


điểm lý thuyết căn bản về tín dụng và chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV của
NHTM. Trong đó đã làm rõ bản chất, vai trò của tín dụng NH trong nền kinh tế thị
trƣờng cũng nhƣ làm rõ sự cần thiết mối quan hệ giữa NH và DN. Bên cạnh đó, tác
giả cũng đã đƣa ra kinh nghiệm của một số NH trong nƣớc và trên thế giới về nâng
cao chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV, để từ đó có thể học hỏi kinh nghiệm và
áp dụng thực tế góp phần nâng cao chất lƣợng tín dụng đối với DNNVV tại NH mà
tác giả đang nghiên cứu.
Căn cứ vào các luận điểm lý thuyết, cùng các chỉ tiêu phản ánh chất lƣợng
tín dụng cụ thể mà tác giả đã trình bày ở trên. Luận văn đã tập trung làm rõ thực
trạng quan hệ tín dụng giữa Ngân hàng Công Thƣơng Chi nhánh Ba Đình với các
DNNVV trong giai đoạn từ năm 2010-2012, từ đó đánh giá một cách toàn diện về
thực trạng hoạt động tín dụng của NH, đó là dƣ nợ tín dụng đối với DNNVV tăng
nhƣng chƣa thực sự ổn định, việc tiếp cận tín dụng của các DNNVV tại ngân hàng
còn nhiều bất cập, quá trình kiểm tra trƣớc, trong và sau khi cho vay chƣa thực sự
hiệu quả, vòng quay vốn tín dụng của NH thấp, tỷ lệ nợ xấu đang ở mức khá cao,

thu nhập từ hoạt động tín dụng đối với DNNVV đang có xu hƣớng giảm rõ rệt qua
từng năm… Luận văn cũng đã đƣa ra một số nguyên nhân cụ thể dẫn tới thực trạng
trên đó là: nguyên nhân từ phía NH, nguyên nhân từ phía các DNNVV và một số
nguyên nhân khách quan khác.
Qua đây, tác giả đã đƣa ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng tín
dụng đối với DNNVV tại Ngân hàng Công Thƣơng Chi nhánh Ba Đình: xây dựng
chính sách tín dụng hợp lý; xây dựng cơ chế lãi suất linh hoạt cho các DNNVV;
nâng cao chất lƣợng thông tin, giảm thiểu rủi ro cho hoạt động tín dụng; nâng cao
chất lƣợng công tác thẩm định dự án, tăng cƣờng kiểm tra, kiểm soát trƣớc, trong
và sau khi cho vay; phát huy và nâng cao hơn nữa việc giải quyết các vấn đề về nợ
quá hạn, nợ xấu và bảo đảm an toàn vốn; nâng cao trình độ cán bộ tín dụng của
NH; đẩy mạnh hoạt động marketing NH. Để thực hiện tốt các giải pháp trên cần sự
10


phối hợp chặt chẽ giữa bản thân NH với các khách hàng DNNVV và với chính
phủ. Do vậy luận văn cũng đã đƣa ra một số kiến nghị cụ thể đối với NHNN và với
chính phủ.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tài liệu Tiếng Việt
1. Bùi Diệu Anh và cộng sự, 2009. Nghiệp vụ tín dụng ngân hàng.Thành
Phố Hồ Chí Minh: Nhà xuất bản Phƣơng Đông.
2. Phan Thị Thu Hà, 2013. Ngân hàng thƣơng mại. Hà Nội: Nhà xuất bản
Đại Học Kinh Tế Quốc Dân.
3. Nguyễn Thị Kim Huệ, 2012. Nâng cao chất lƣợng tín dụng đối với
DNNVV tại Ngân hàng Công Thƣơng Chi nhánh Ba Đình. Luận văn thạc sĩ,
Trƣờng Học Viện Ngân Hàng.
4. Lƣu Thị Hƣơng và Vũ Duy Hào, 2010. Tài chính doanh nghiệp. Hà Nội:
Nhà xuất bản Đại Học Kinh Tế Quốc Dân.

5. Trƣơng Tuấn Khôi, 2009. Quản lý rủi ro tín dụng đối với DNNVV tại
Ngân hàng BIDV Thăng Long. Luận văn thạc sĩ, Trƣờng Đại Học Kinh Tế Quốc
Dân.
6. Ngân hàng TMCP Sài Gòn Công Thƣơng Chi nhánh Lào Cai, 2014. Báo
cáo kết quả hoạt động kinh doanh các năm 2012 – 2014. Lào Cai, năm 2014.
7. Nguyễn Văn Tiến, 2013. Giáo trình quản trị ngân hàng thƣơng mại. Hà
Nội: Nhà xuất bản Thống Kê.
8. Trần Xuân Trƣờng, 2011. Quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP
Phƣơng Đông. Luận văn Tiến sĩ, Trƣờng Đại Học Kinh Tế Thành Phố Hồ Chí
Minh.
II. Website
9. Kinh nghiệm hỗ trợ các DNNVV của Nhật Bản
11


/>10. Kinh nghiệm quốc tế về hỗ trợ DNNVV
/>11. Kinh nghiệm của một số nƣớc Châu Á về chính sách tài chính hỗ trợ
DNNVV và bài học cho Việt Nam
/>12. Quyết định số 493/2005/QĐ-NHNN
/>13. Nghị định số 56/2009/NĐ-CP của Chính Phủ: Về trợ giúp phát triển
DNNVV
/>mode=detail&document_id=88612
14. Trang chủ của NHTMCP Sài Gòn Công Thƣơng
/>15. Trung tâm hỗ trợ DNNVV
/>16. Khó khăn tiếp cận vốn của DNNVV
/> /> />17. Kế hoạch phát triển DNNVV

12

/>152714/view
/>
18. Tạp chí dân chủ và pháp luật
/>496
19. Cổng thông tin doanh nghiệp
/>20. Ngân hàng Nhà nƣớc Việt Nam
/>75691300&_afrWindowMode=0&_afrWindowId=null#%40%3F_afrWindowId%
3Dnull%26_afrLoop%3D3249386675691300%26_afrWindowMode%3D0%26_a
df.ctrl-state%3D1d9uybiiv3_504
21. Tổng cục thống kê
/>
13