PHÂN TÍCH nội DUNG CHỮ NHẪN TRONG góc độ TRIẾT học và MINH HOẠ BẰNG THỰC tế QUAN hệ GIA ĐÌNH bạn bè

ĐỀ BÀI
PHÂN TÍCH NỘI DUNG CHỮ NHẪN TRONG GÓC ĐỘ
TRIẾT HỌC VÀ MINH HOẠ BẰNG THỰC TẾ QUAN HỆ
GIA ĐÌNH BẠN BÈ.

ĐỀ CƯƠNG
1. Giải thích các mâu thuẫn mà trong giáo lí này đề cập
• Vì sao trên/dưới phát sinh mâu thuẫn
• Vì sao cha/con phát sinh mâu thuẫn
• Vì sao vợ/chồng phát sinh mâu thuẫn
• Vì sao anh/em phát sinh mâu thuẫn
• Vì sao bạn bè phát sinh mâu thuẫn
2. Các mặt đối lập trong mỗi mâu thuẫn trên vừa đấu tranh vừa
thống nhất với nhau nhưng giáo lí đạo phật lại nhấn mạnh điều
này? Như thế có đúng không?
3. Bình luận ý nghĩa của chữ “nhẫn” trong cuộc sống

1


MỤC LỤC

Lời nói đầu
Nhẫn nhịn là khi ta có được một tâm trí hiểu biết rộng rãi, một tấm lòng đại
lượng để có thể đón nhận mọi thứ, một sự khôn ngoan, thông suốt tốt để có thể
nhìn thấy được mọi thứ và một nền móng vững chắc, không lay chuyển của sự giác
ngộ về Chính niệm và đạo đức.
Ðối với những bậc giác ngộ, nhẫn nhịn là một điều tự có, một điều tự nhiên.
Giả sử chỉ có một người sống trong một vũ trụ to lớn thì sự hiện hữu của họ cũng
vô nghĩa. Chỉ có khi nào ta chung sống với những người khác, thì cuộc sống mới
có được những vui sướng, hạnh phúc và đầy ý nghĩa.

2


Mặc dầu chúng ta vẫn còn có rất nhiều chấp trước và những quy ước của
thế gian mà chúng ta chưa tận diệt hết được trong quá trình tu luyện, nhưng cũng
không nên dùng lý do này để biện hộ cho những lỗi lầm của chúng ta. Ðại Pháp
yêu cầu chúng ta phải đạt được Sự giác ngộ đúng đắn về vô ngã và vị tha, vì thế
chúng ta cần phải cố gắng làm đúng như vậy. Ðối với những bạn đồng tu, với điều
kiện là các bạn đó vẫn còn theo con đường tu luyện, chúng ta nên đối xử với họ
như “các bạn đồng tu” không cần biết là họ tu đã tu tốt hay chưa. Chúng ta cũng
nên tôn trọng ý kiến của người khác, trân quý họ và tin tưởng nơi họ. Ðiều này sẽ
giúp cho chúng ta giữ gìn được “một thân thể” tốt đẹp với nhau, đặc biệt là trong
hoàn cảnh khó khăn hiện tại.
Một tâm trí thông cảm, hiểu biết, một tấm lòng nhẫn nhịn, và một sự tôn
kính, trân quý người khác là những biểu hiện rõ ràng nhất về Tâm tính của chúng
ta. Bất cứ người tu luyện nào cũng có trách nhiệm với chính mình. Chúng ta được
gì nếu chúng ta không nhẫn nhịn và tôn trọng người khác?

3


NỘI DUNG
PHẦN I: Ý NGHĨA VÀ NỘI DUNG CỦA CHỮ NHẪN

I . Quan niệm, khái niệm về chữ ”nhẫn”
Nhẫn là độ lượng, khoan dung, nhận đúng bản chất mà kiên tâm nhẫn nại...
Nhẫn, chính là thể hiện bản lĩnh của con người.
Nhẫn gồm có ba bậc: Sanh nhẫn, Pháp nhẫn, và Vô sanh Pháp nhẫn
Sanh nhẫn: hay còn gọi là hữu tình nhẫn, tức là không đem lòng giận dỗi với

chúng sanh hữu tình, từ con vật nhỏ cho đến con người chúng ta.
Pháp nhẫn: hay còn gọi là phi tình nhẫn, tức là không đem lòng giận dỗi chúng
sanh

vô

tình

như

cỏ

cây,

hoa

lá,

mưa

nắng,

nóng

lạnh….

Vô sanh Pháp nhẫn: là đức nhẫn tự nhiên của bậc Bồ tát. Các ngài đã nhận chân
được (của các Pháp) thật tánh, thật tướng ấy là duyên sanh tính hay vô ngã tính.
Còn duyên thì hợp, hết duyên thì tan cho nên các Ngài không còn chấp mình, chấp
người. Không còn oán một sinh mạng nào hay chấp một pháp thể nào cả.

Trong quyển "Phật và Thánh chúng" của TT. Minh Tuệ có dẫn một câu
chuyện đại ý như sau: Một hôm, Xá Lợi Phất cùng La Hầu La vào thành Vương Xá
khất thực thì gặp bọn du côn. Chúng hốt cát bỏ vào bình bát của Xá Lợi Phất và
đánh La Hầu La một trận. Vì chưa dứt được phiền não tập khí dồn nén, nên La Hầu
La bụm mặt khóc thảm thiết. Sau khi về đến Tịnh xá, Đức Phật hay chuyện gọi La
Hầu La đến dạy rằng : "Này La Hầu La, nhẫn nhục là đức hạnh vô cùng cao quý
trong các hạnh. Muốn thành Phật, thuận gần Tăng ông phải cố tu hạnh nhẫn nhục.
Người biết nhẫn nhục tâm hồn luôn thư thái, an ổn, diệt trừ được cái họa và trí huệ
4


được phát sinh. Trí huệ là gươm báu để ta cắt đứt mọi gốc rể của vô minh, tham si
và chấp ngã. Nhẫn nhục là điều kiện làm tuyên dương chánh pháp, là tư lương để
sớm được giải thoát luân hồi sanh tử."
Nhẫn gồm có 3 phần: Thân nhẫn, Khẩu nhẫn, và Ý nhẫn.
Thân nhẫn: khi thân đối diện với nghịch cảnh như : nắng mưa, nóng lạnh, đói

khát hay bị đánh đập tra khảo làm đau đớn mà chịu đựng không chống cự là thân
nhẫn.
Khẩu nhẫn: miệng không thốt ra những lời độc ác khi bị nhục mạ, mắng nhiếc là
khẩu

nhẫn.

Ý nhẫn: trong tâm không mang ý căm hờn, oán giận hay mưu hại trả thù kẻ hại
mình là ý nhẫn.
II .Ý nghĩa của chữ “Nhẫn”
Khổng Tử xưa đã nói: “Tiểu bất nhẫn, tắc loạn đại mưu” (Việc nhỏ mà
không nhẫn được, thì việc lớn ắt sẽ hỏng).
Nhiều gia đình thường treo chữ nhẫn trong nhà, như tự răn mình để giữ được

hòa khí trong gia đình,nhịn đi có một sự đổi lại được những chín điều lành,gia
đình ấm êm.
Nếu bạn không biết giữ được cho mình một chữ nhẫn, lúc nào đầu óc bạn
cũng căng ra, như một chảo lửa, bạn có thể phản ứng ngay tức khắc các vấn đề vừa
xảy ra một cách nông nổi, thiếu suy nghĩ...
Gặp chuyện khó chịu, không may, tức khắc lửa giận nổi lên, nếu nhẹ thì chỉ
bộc lộ ra sắc mặt, hành động nóng nảy, nhưng nặng và đáng sợ hơn nữa, đó là để
chất chứa trong lòng.
Nhẫn là khi ta có được một tâm trí hiểu biết rộng rãi ,một tấm lòng đại lượng
để có thể đón nhận mọi thứ , một sự khôn ngoan, thông suốt để có thể nhìn thấy được
5


mọi thứ và một nền móng vững chắc, không lay của sự giác ngộ về Chính niệm về
đạo đức. Đối với những bậc giác ngộ nhẫn nhịn là một điều tự có, một điều tự nhiên.
Giả sử chỉ có một người sống trong vũ trụ to lớn thì sự hiện hữu của họ cũng vô
nghĩa, chỉ có khi nào ta chung sống với người khác thì cuộc sống mới có được những
vui sướng, hạnh phúc và đầy ý nghĩa. Mặc dầu chúng ta vẫn có rất nhiều chấp trước
và những suy nghĩa của thế gian mà chúng ta chưa tận diệt hết được trong quá trình tu
luyện. Nhưng cũng không nên dùng lí do này để biện hộ cho những lỗi lầm của chúng
ta. Đại pháp yêu cầu chúng ta phải đạt được. Sự giác ngộ đúng đắn về vô ngã và vị tha
vì thế chúng ta cần phải cố gắng làm đúng như vậy.
Sự nhẫn nhịn có được bằng con đường tu luyện. Không cần biết là người
khác có hiểu mình hay không, nhưng điều quan trọng nhất là chúng ta cần phải làm
theo đúng Pháp. Một tâm trí thông cảm hiểu biết, một tấm lòng nhẫn nhịn và một
sự tôn kính, tôn quí nhười khác là những biểu hiện ro nhất về tâm kính của chúng
ta. Bất cứ người tu luyện nào cũng có trách nhiệm với chính mình. Chúng ta được
gì nếu chúng ta không nhẫn nhịn và tôn trọng người khác? Chỉ khi nào chúng ta
làm bất cứ việc gì với tấm lòng nhẫn nhịn và thật sự tôn kính người khác thì cuộc
sống chúng ta mới thật sự có ý nghĩa. Và chỉ khi nào chúng ta nhẫn nhịn người

khác, chúng ta mới có thể thật sự trở về cái vũ trụ mới vĩnh cửu và lộng lẫy ấy.

6


PHẦN 2: GIẢI THÍCH MÂU THUẪN VỀ CHỮ “NHẪN”
Trong kinh Hoa Nghiêm có câu "Nhất niệm sân tâm khởi, bách vạn chứng
môn khai ", nghĩa là "Một niệm sân hận khởi lên là mở cửa cho muôn ngàn nghiệp
chướng". Thật vậy, lắm người vì không dằn được cơn tức giận mà gia đình tan nát,
chồng vợ chia lìa, thầy trò xa nhau, bạn thân thành thù oán. Trong Phật Học phổ
thông (quyển 1, trang 102 của HT. Thích Thiện Hoa), nhẫn nhịn được định nghĩa
như sau:
"Nhẫn nhịn là chịu đựng những cảnh trái mắt nghịch lòng.
Phật dạy:
“ Nhịn được cái tức một lúc
Tránh được mối lo trăm ngày
Muốn hòa thuận trên dưới
Nhẫn nhịn đứng hàng đầu
Cái gốc trăm nết
Nết nhẫn nhịn là cao
Cha con nhẫn nhin nhau: Vẹn toàn dạo lý
Vợ chồng nhẫn nhịn nhau: Con cái khỏi bơ vơ
Anh em nhẫn nhịn nhau: Trong nhà thường yên ấm
Bạn bè nhẫn nhịn nhau: Tình nghĩa chẳng phai mờ
Tự mình nhẫn nhịn được, ai ai cũng mến yêu
Người mà chưa biết nhẫn chưa phai là người hay

7

Hầu hết mọi hành động trong đời thường đều được xây dựng trên bản ngã.
Khi thấy mình lép vế, thấp cơ trước đối thủ thì họ thường rút lui. Nhưng lại chờ
đợi khi đến thời cơ thì phản công lại hay trả thù. Như Hàn Tín phải chịu nhục chui
lòn qua háng Ác Thiển giữa chợ trước mặt mọi người. Câu Tiển phải ngậm đắng
nuốt cay nếm phân Ngô Phù Sai để chứng minh lòng trung thành của mình và lấy
lòng tin của Ngô Phù Sai. Những nhẫn nhục trên là để chờ ngày phục thù, là chịu
đấm ăn xôi chứ không phải là cái Nhẫn trong đạo Phật.
Trong đạo Phật trước hết phải mở rộng lòng từ bi, không muốn cho chúng
sanh đau khổ, sân hận mà tranh đấu lẫn nhau. Thứ hai là do ý muốn diệt trừ sân
hận, ngã mạn, kêu căn của bản thân mình mà trau dồi từ bi hỷ xả, để thành tựu tứ
vô lượng tâm.
Trong luật sa di, mục Hạ thiên oai nghi, nhập chúng đệ tứ (phần phụ a),
Phật có dạy: "Bất đắc nhân hiếu sự tranh chấp, nhược đại sự nan nhẫn giả, diệc tu
tâm bình khí hòa, dĩ lý luận biện, bất tất tử nhi khứ, động khí phát thô, tức phi hão
tăng giả" nghĩa là "Không được nhân việc nhỏ mà tranh chấp, nếu việc lớn khó
nhẫn phải giữ tâm ý bình tỉnh ôn hòa, dùng lý lẽ để thảo luận, bằng không từ từ mà
đi. Động một chút mà thô tháo thì không phải là tăng sĩ tốt."
Quả thật là vậy, vì người xuất gia đã từ bỏ tất cả, xa lìa song thân, làng xóm họ
8


hàng mà còn ôm lấy chuyện trái ngang thì làm sao làm tăng tốt để quyết tu mà
hoằng dương chánh pháp.
Trong sử Phật có dẫn câu chuyện về Ngài Phú Lâu Na xin Phật đi thuyết
pháp để độ dân chúng xứ Duna như sau : Đức Phật hỏi: Này Phú Lâu Na, giả sử
ông đến xứ Duna bị người chửi rủa thì ông nghĩ sao và xử lý bằng cách nào?
Bạch Đức Thế Tôn, con nghĩ họ vẫn còn tốt đối với con, vì họ chỉ chửi mắng chứ
họ chưa dùng gậy để đánh đập con.
Đức Phật lại hỏi: Vậy nếu họ dùng gậy để đánh đập ông thì ông nghĩ sao?
Bạch Đức Thế Tôn, con nghĩ họ vẫn còn lòng nhân từ, vì họ chưa đánh chết con.

Đức Phật lại hỏi: Vậy nếu họ dùng gậy đánh đập ông đến chết thì ông nghĩ sao?
Bạch Đức Thế Tôn, con nghĩ họ là ân nhân của con vì nhờ họ mà con bỏ đi được
bọc da hôi thúi nầy, từ biệt được đời sống đau khổ nầy!
Đức Phật khen: Hay lắm! Ông nhẫn được như thế thì ông có thể qua xứ Duna mà
thuyết pháp.
Chẳng bao lâu thì người dân ở xứ Duna đều quay đầu về với Tam Bảo. Đó chính là
nhờ cái Nhẫn trong đạo Phật. Cái Nhẫn xuất phát từ lòng từ bi muốn cứu vớt tất cả
chúng sanh thoát khỏi cảnh trầm luân sanh tử, nên cho dù thân mình có bị hại, bị
giết đi nữa cũng vẫn vui vẻ. Cái Nhẫn đó có sức chuyển hóa đối phương mà không
cần bạo lực.
Trong kinh Nhẫn Nhục, Đức Phật có dạy: "Bố thí mười phương tuy được
phước lớn, nhưng phước đó chẳng bằng nhẫn nhục. Ôm nhẫn tu trí đời đời không oán
hận, lòng dạ an nhiên trọn không độc hại. Nhẫn là áo giáp tránh được đao binh, Nhẫn
là đại thuyền vượt qua bể khổ, Nhẫn là thuốc hay cứu sống muôn người."
Trong kinh Di Giáo, Đức Phật cũng dạy rằng: "Các ông phải chịu nhẫn đến
nổi dù có ai đến cắt tay chân các ông đi nữa, các ông cũng chớ có giận dữ, cũng
không được buông lời nói ác mà phải hoan hỷ như không."

9


PHẦN 3 : CHỮ “ NHẪN” TRONG CUỘC SỐNG
I . Gía trị của chữ “Nhẫn” trong đời sống xã hội hiện nay
Từ những kinh nghiệm xương máu của thực tế cuộc sống mà người Hán đã
sáng tạo ra cách viết chữ nhẫn: chữ đao (con dao) ở trên và chữ tâm (con tim) ở
dưới. Lưỡi dao ấy ở ngay trên tâm, và nếu như gặp chuyện mà không biết nhẫn
nhịn thì tránh sao khỏi đau đớn, có nhẫn nhịn mới chuyển nguy thành yên, bại
thành thắng, dữ thành lành…
Trong kinh điển, người biết nhẫn nhục, chính là người mạnh nhất. Còn theo
thánh Gandhi: Nhẫn nhục ví như không khí, chẳng biết chống trả, nhưng có khả

năng vô hiệu hóa những quả đấm của kẻ bạo tàn!
Vì thế mà người xưa đã tốn rất nhiều giấy mực để viết về nó, đã răn dạy rất
nhiều những lợi ích và tác hại xung quanh chữ nhẫn này. Thời hiện đại ngày nay
thì sao?
Nhẫn, không phải là sự cam chịu tiêu cực.
Đúng vậy, chẳng phải ngẫu nhiên mà chữ nhẫn lại có bộ đao phía trên như biểu
hiện của những nỗi thống khổ sâu sắc như dao nhọn, chúng có thể khía vào trong
tâm trí, trong con tim ta, làm cho ta đau đớn, tủi nhục và khó chịu.
Nhưng, nhẫn, đừng nên hiểu một cách tiêu cực, là phải gồng mình cam chịu ôm
nhục, là luồn cúi để đạt được mục đích. Nếu có chuyện không hay, hãy dùng trí tuệ
để thấy đúng lẽ thật, buông xả mọi hơn thua với người ta và không cố chấp phiền
hận.
Người “chửi” mình, nếu đúng thì nhận, nếu không phải thì xả bỏ. Chứ nếu nhớ
hoài suốt đời, thì tự mình chuốc lấy cái khổ cho mình và còn làm cho người khác
khổ lây.
Tóm lại, chữ nhẫn ngoài sự chịu đựng điềm tĩnh còn cần phải có sự tha thứ, phải
10


có từ - bi - hỷ - xả. Nhẫn là độ lượng, khoan dung, nhận đúng bản chất mà kiên tâm
nhẫn nại... Nhẫn, chính là thể hiện bản lĩnh của con người.
Khổng Tử xưa đã nói: “Tiểu bất nhẫn, tắc loạn đại mưu” (Việc nhỏ mà không nhẫn
được, thì việc lớn ắt sẽ hỏng).
Chữ nhẫn, giống như vàng.
Bạn hãy đọc kỹ những câu răn về chữ nhẫn, bạn sẽ thấy, muôn màu cuộc sống bày
ra trong sức mạnh của chữ nhẫn. Chữ nhẫn ẩn chứa những phương kế sống của
một đời người.
“... Có khi nhẫn để xoay vần/ Thiên thời, địa lợi, nhân tâm hiệp hòa/ Có khi nhẫn
để vị tha/ Có khi nhẫn để thêm ta, bớt thù/ Có khi nhẫn: tỉnh giả ngu/ Hơn hơn,
thiệt thiệt đường tu khó lường/ Có khi nhẫn để vô thường/Không không, sắc sắc

đoạn trường trần ai/ Có khi nhẫn để lắng tai/ Khôn khôn, dại dại nào ai tránh vòng/
Có khi nhẫn để bao dung/ Ta vui người cũng vui cùng có khi/ Có khi nhẫn để tăng
uy/ Có khi nhẫn để kiên trì bền gan...”.
Việc lấy đức nhẫn làm sức mạnh (dĩ nhẫn vi lực) cho thấy lợi ích cũng như quyền
năng biến hóa, nội lực mạnh mẽ của chữ nhẫn.
Trong cuốn “Luận về chữ nhẫn” của Mạnh Chiêu Quân có viết: “Bạn chớ nên cáu
gắt, cáu gắt sẽ làm tổn thương hòa khí; Bạn chớ nên tức giận, tức giận sẽ làm hủy
hoại nguyên khí; Bạn chớ nên đùa giỡn, đùa giỡn sẽ làm hỏng tài khí; Bạn phải
nhẫn nhịn, nhẫn nhịn sẽ được thần khí”...
Cũng như câu tục ngữ của Việt Nam ta: “Chữ nhẫn là chữ tương vàng, ai mà nhẫn
được, thì càng sống lâu”. Tự tìm được cho mình một chữ nhẫn thích hợp sẽ giúp
ích cho cuộc sống của bạn, và nếu biết sử dụng chữ nhẫn sao cho đúng cách, sẽ
mang lại cho con người một sức mạnh vô cùng
Nhẫn được là Vàng !

11


II. Giải quyết mâu thuẫn trong cuộc sống bằng chữ “Nhẫn”
Trong thế giới đối lập này, có lẽ ngoài cái chết thì mâu thuẫn là một trong những
vấn đề chúng ta không thể tránh khỏi trong các mối quan hệ. Chỉ có cách là tự tách
mình ra khỏi thế giới loài người. Nhưng ngay cả khi con người đã sống biệt lập với
thế giới bên ngoài, họ vẫn tự tạo ra mâu thuẫn cho chính mình.
Ở đời chúng ta thường thấy việc nhỏ bằng sợi tóc,nhuwmg đôi khi vì không nhẫn
nhịn được mà dẫn tới những sóng gió tai họa. Ông bà ta có câu:
“Chữ nhẫn là chữ tương vàng
Ai mà nhẫn được mọi đàng sướng thay”
Ngáy xưa, khi thầy Tử-Trương muốn xuất chánh đến từ tạ Đức Khổng phu tử và
xin cho một lời đề làm phép sửa mình
Khổng tử nói:”Bá hạnh chi bổn nhẫn chi vi thượng”(Trăm nết chung gốc chỉ có

nhẫn là cao thượng hơn hết)
Tử Trương hỏi:
“Hà vi nhẫn chi”(Tại sao ma phải nhịn)
Khổng tử trả lời:
“Thiên tử nhẫn chi quốc vô hại. Chư hầu nhẫn chi thành kì đại. Quan lại nhẫn
chi tấn kì vị. Huynh đệ nhẫn chi gia phú quí. Phụ nữ nhẫn chi chung kì thế. Tự thân
nhẫn chi vô họa hoạn” (Nghĩa là: làm vua mà biết nhịn thì trong nước không có
điều tai hại. Bậc chư hầu mà biết nhịn thì nên việc lớn. Làm quan mà biết nhịn thì
phẩm chức sẽ thăng tiến. Anh em mà biết nhịn với nhau thì nhà cửa đặng giàu
sang. Chồng vợ biết nhịn thì thương yeu được trọn đời.
Bạn bè biết nhịn nhau thì danh nghĩa chẳng hư. Cho bản thân mà biết nhẫn chẳng
lo tai họa)
Tử-Trương hỏi tiếp:
“Bất nhẫn hà như”(Con chẳng nhịn thì đường nào?)
12


Khổng Tử trả lời:
“Thiên tử bất nhẫn quốc kháng hư. Chư hầu bất nhẫn tán kỳ xu. Quan lại bất
nhẫn hình phạt tru. Huynh đệ bất nhẫn cát phân cư. Phu phụ bất nhẫn tình ý sơ. Tự
thân bất nhẫn hoạn bất trừ….”(Nghĩa là: làm vua mà chẳng biết nhịn thì nước phải
trống không. Là chư hầu chẳng nhịn thì hư bại thân mình. Làm quan không nhịn
thì phải hình phạt. Anh em chẳng biết nhịn nhau thì tài sản chia cắt,thủ túc phân ly.
Chòng vợ chẳng nhịn thì tình nghĩa sẽ phai mờ. Còn bản thân của mình mà chẳng
biết nhịn thì họa hoạn chẳng dứt)
Đức KHổng Tử giải nghĩa xong, thầy Tử Trương ngậm ngùi than rằng:”Phải
lắm,phải lắm,thật là khó thấy nếu không nhẫn thì cũng khó cho bổn phận làm
người”
“1 điều nhịn 9 điều lành” và không ai có thể phủ nhận được những mặt hữu ích
của chữ nhẫn trong đời sống con người. Trời cho mỗi người một tính. Trải qua

kinh nghiệm của đời sống thực tế, một người biết nhẫn nhịn sẽ thành công dễ dàng
hơn mọi mặt: công danh và sự nghiệp, giao thiệp, quan hệ,..Nhưng nói như thế
không có nghĩa một người nhẫn nhịn đến đọ hèn. Mỗi hoàn cảnh nhẫn nhịn đều
phải có đạo lý hoặc lý tưởng trong đó.

III . Tầm ảnh hưởng của chữ “Nhẫn” trong tư tưởng thế hệ trẻ
Giải quyết các mâu thuẫn là rất khó khăn nhưng về lý lại không hề phức tạp.
Đầu tiên nó đòi hỏi tinh thần vun đắp cho các mối quan hệ. Thứ đến nó đòi hỏi sự
trung thực, sự khiêm tốn và tính công bằng.
Sự nhẫn nhịn thời nào cũng cần có. Giới trẻ ngày nay cũng cần rèn luyện và
nó được ứng dụng trong thực tiễn hằng ngay.
Nhẫn nhịn là Nghệ thuật "sống" của dân văn phòng
13


(Dân trí) - Công sở là nơi bạn làm việc, tạo dựng các mối quan hệ, khẳng định giá
trị bản thân... Thế nhưng chỉ vì một phút nóng giận, bạn có thể làm sụp đổ hình ảnh
tốt đẹp mà mất bao công sức bấy lâu xây dựng được.
Mới ra trường, Huyền may mắn được người bạn thân giới thiệu vào một công ty
tuy không lớn nhưng cũng đang ăn nên làm ra ở Hà Nội. Kiến thức khá, ngoại hình
xinh xắn, ăn nói khéo léo lại “giắt lưng” được vốn kinh nghiệm kha khá có được từ
hồi đi làm thêm nên Huyền nhanh chóng qua được vòng tuyển dụng. Những ngày
đầu vào công ty làm việc, Huyền đã được sếp và các anh chị em đồng nghiệp quý
mến, tận tình chỉ bảo những điều cô chưa biết. Huyền mừng lắm và nghĩ rằng cô sẽ
gắn bó với nơi này lâu dài.
Thế nhưng, năng lực và sự mẫn cán của Huyền không làm vừa lòng một chị
đồng nghiệp cùng phòng là Hà. Nhiều người khuyên Huyền nên tránh xa “bà cô”
khó tính và hay xét nét này ra để được yên thân nhưng là người cùng phòng, làm
sao có thể tránh chạm mặt nhau được. Bất cứ hành động nào của Huyền cũng được
Hà săm soi từng ly từng tý. Đã vậy, Hà còn hay sai bảo Huyền, bắt cô làm những

việc chẳng liên quan gì đến công việc. Hà cho rằng Huyền chỉ dựa vào ngoại hình
xinh đẹp mà vào được công ty, nếu không “dạy dỗ” từ đầu thì sớm muộn sẽ chẳng
coi ai ra gì. Cũng từng nghe nói đến chuyện “ma cũ bắt nạt ma mới” ở công sở
nhưng chưa bao giờ Huyền nghĩ cô sẽ lâm vào hoàn cảnh trớ trêu này.
Chuyện sẽ chẳng có gì nếu một ngày, Hà “vô tình” làm đổ cà phê lên xấp tài
liệu quan trọng mà Huyền sẽ phải bàn giao lại cho sếp ngay hôm đó. Không còn
giữ được bình tĩnh nữa, Huyền thẳng tay cho bà chị đồng nghiệp một cái tát như
trời giáng trước bao con mắt sững sờ của đồng nghiệp. Cả hai bị kỷ luật và bị sếp
mắng cho té tát. Dù Huyền không sai từ đầu nhưng cách xử sự của cô khiến một
vài người có ác cảm, cho cô là “ngựa non háu đá”.
14


Ngược lại với Huyền, Khanh lại thuộc dạng hiền lành đến mức nhu nhược.
Bị đồng nghiệp bắt nạt, bị sếp bắt lỗi và mắng mỏ, chưa bao giờ Khanh mở miệng
phản bác lại mặc dù có những chuyện cô chẳng làm sai điều gì. Khanh chỉ biết im
lặng hoặc liên miệng nói câu “xin lỗi”. Đi làm đã được 5 năm, cũng thuộc hàng có
thâm niên trong công ty nhưng Khanh vẫn như cô sinh viên đến thử việc ngày nào.
Vì quá nhút nhát lại không quen cự cãi nên nhiều khi cô phải gánh những việc
không tên như dọn dẹp cốc chén sau khi cả phòng ăn nhẹ, in ấn giấy tờ cho đến
những lỗi lầm của ai đó trong công việc có khi đều bị quy là lỗi của cô. Lỗi thì
nhiều mà khi thành công lại không được nhớ đến , Khanh trở thành một bức bình
phong che chắn cho những thành đạt của một vài người nào đó trong công ty.
Đừng “tức nước vỡ bờ” hay nhu nhược đến mức mờ nhạt, trong môi trường
công sở có quá nhiều mối quan hệ phức tạp thì chuyện nhẫn nhịn là cả một nghệ
thuật đòi hỏi sự tính toán bằng lý trí chứ không thể quy đổi ra tình cảm. Hãy cố
gắng hoàn thành thật tốt phần việc của mình, thẳng thắn từ chối những việc của
người khác, tự tin, mạnh dạn, mở rộng các mối quan hệ thân thiết trong công ty,
“nổi đóa” một cách lịch sự và có lập luận sắc bén.

15


Kết luận
Từ xưa, đức nhẫn nhịn được các bậc hiền nhân xem là một trong các phương
châm xử thế hàng đầu. Nó thể hiện được trí tuệ sáng suốt, tính cách điềm đạm, ý
chí bền vững, lòng khoan dung đức tính vị tha của người quân tử. Có biết bao tấm
gương để lại cho đời sau về đức tính nhẫn nhịn.
Trong thực tế không phải ai cũng hiểu và thực hiện được điều đó. Mỗi người
đều có lòng tự ái của mình, đôi khi tự ái quá lớn dẫn đến sự kiêu hãnh. Chỉ cần
lòng kiêu hãnh ấy bị xúc phạm là xung đột sẽ xảy ra. Hơn nữa, con người ngày nay
có thói quen đặt quyền lợi cá nhân lên trên tất cả, cho nên mọi thứ lễ nghĩa trong
giao tiếp xử thế thường bị coi nhẹ. Mọi sự nhường nhịn cảm thông được đánh đồng
với cảm giác bị thua thiệt, nhục nhã. Thỉnh thoảng chúng ta vẫn thấy những đám
đông hiếu kì bu quanh hai người đang đôi co hùng hổ, đó là hệ quả của thói xấu
không nhương nhịn.
Thật ra, nhường nhịn không phải là đầu hàng, là thất bại. Nhường nhịn phải
được hiểu là sự thông cảm, tha thứ cho nhau trong giao tiếp ứng xử để cuộc sống
tốt đẹp hơn. Những ai cho rằng nhường nhịn là thua thiệt, mất mặt tức là họ chưa
hiểu hết bài học về lễ nghĩa trong việc xử thế.
Nhường nhịn là một chìa khoá đưa con người đi đến thành công. Vì sao? Vì
con người là đối tượng có những mối quan hệ đầy phức tạp , chỉ cần ta sơ xuất sẽ
dẫn đến hiểu lầm, tranh chấp thậm chí hoá ra hận thù khó giải. Biết bao nhiêu bi
kịch gia đình, bao nhiêu cuộc xô xát diễn ra trong nhà trường, ngoài xã hội cũng vì
con người ta không biết yêu thương nhường nhịn Người Trung Quốc có câu ngạn
ngữ nổi tiếng : “ Hoà khí sanh tài”, giữ được mối giao hảo tốt đẹp với nhau là cơ
hội để phát triển làm ăn buôn bán. Đó là lý do vì sao người Hoa lại có thể xuất hiện
và làm ăn lâu dài ở hầu het các quốc ga trên thế giới.
Trong gia đình vợ chồng anh em luôn hoà thuận, kính trên nhường dưới cảm
thông lẫn nhau thì gia đình sẽ rất hạnh phúc. Nhìn rộng ra xã hội, nếu mọi người

thân ái hoa đồng nhường nhịn lẫn nhau thì làm gì xảy ra bất đồng, xô xát, làm gì có
chiến tranh binh biến đau thương?
16