SKKN một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn âm nhạc cho hs lớp 5

www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

Đề tài: “ Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập
môn Âm nhạc cho học sinh lớp 5”
A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Âm nhạc là món ăn tinh thần không thể thiếu được của con người. Hoạt
động Âm nhạc đã trở thành một nhu cầu, một quyền lợi và một nhiệm vụ của
mọi người trong xã hội. Giáo dục Âm nhạc trong nhà trường có mục đích thực
hiện quyền công bằng của trẻ em mọi dân tộc, mọi vùng miền là được học Âm
nhạc và trực tiếp hoạt động Âm nhạc. Giáo dục Âm nhạc cũng như các nội
dung giáo dục khác, ngày càng được các cấp, các ngành quan tâm hoàn thiện
và từng bước đổi mới cho phù hợp với sự phát triển chung của đất nước và thế
giới. Đặc biệt đổi mới phương pháp dạy và học để không ngừng nâng cao chất
lượng giáo dục học sinh đang được thực hiện ở tất cả các cấp học và môn học.
Đối với giáo dục Âm nhạc, đổi mới phương pháp dạy học là: Dạy học
thông qua tổ chức các hoạt động của học sinh. Lấy học sinh làm trung tâm, để
học sinh khám phá những điều chưa biết. Dạy học Âm nhạc phải chú trọng
phương pháp rèn luyện: “Thực hành là sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình dạyhọc”; phương pháp tự học, học tập cá thể phối hợp với học tập hợp tác, kết hợp
đánh giá của thầy và tự đánh giá của trò, tăng cường đồ dùng dạy học cần thiết.
Giờ học Âm nhạc phải là giờ học nghệ thuật hấp dẫn với phương châm: “Học
vui – vui học”. Vận dụng phương pháp tích hợp trong giảng dạy. Phát triển tai
nghe và sự nhạy cảm về Âm nhạc, tạo ra được cảm xúc cho học sinh, giúp các
em nâng cao năng lực cảm thụ Âm nhạc, đồng thời phải tăng cường các hoạt
động Âm nhạc cho học sinh: xem; nghe; tự thể hiện và bình luận đánh giá. Từ
đó giúp học sinh phát triển toàn diện: Đức –Trí – Thể – Mĩ và các kĩ năng cơ
bản để hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Mục đích giáo dục hiện nay của chúng ta là đào tạo những con người phát
triển toàn diện, những con người có đủ năng lực cần thiêt, đáp ứng sự đỏi hỏi
của cuộc sống hiện đại. Việc giáo dục một con người toàn diện không chỉ giáo

dục cho họ có đạo đức tốt, có trình độ hiểu biết, nắm chắc các kiến thức khoa
học và xã hội, có sức khoẻ, biết lao động, sẵn sàng lao động mà còn phải giáo
dục cho họ biết nhìn nhận, phân biệt, biết thưởng thức cái đẹp và biết làm đẹp
GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

1


www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

cho cuộc sống nói chung, cuộc sống của mình nói riêng.Vì vậy, có thể nói
rằng giáo dục thẩm mỹ cho con người là không thể thiếu được.
Một trong những con đường giáo dục thẩm mỹ nhanh và hiệu quả nhất
là giáo dục thông qua các môn học nghệ thuật.Trong đó Âm nhạc có vị trí rất
quan trọng.Trong những năm gần đây, nắm bắt tình hình thực tế những đòi hỏi
của sự phát triển xã hội, bộ giáo dục và đào tạo đã điều chỉnh nội dung giáo
dục nghệ thuật trong nhà trường và coi đây là môn học bắt buộc. Âm nhạc là
phương tiện hiệu quả nhất trong giáo dục thẩm mỹ.Trong nhà trường phổ
thông, đặc biêt là ở bậc tiểu học, Âm nhạc tuy không đào tạo các em thành
những ca sỹ, nhạc sỹ, nhưng thông qua môn học này đã hình thành cho các em
những kiến thức ban đầu, đặc biệt là trang bị cho các em có một thế giới tinh
thần thoải mái hơn, giúp các em phát triển hiền hoà, toàn diện hơn, từ đó giúp
các em học tốt các môn học khác.
Là giáo viên giảng dạy bộ môn Âm nhạc trong nhiều năm qua tôi nhận
thấy đại đa số học sinh nói chung, học sinh trường TH Nguyễn Thị Minh Khai
nói riêng chưa nhận thức được tầm quan trọng của môn Âm nhạc, chưa hiểu
được nó là bộ môn nhằm góp phần giáo dục toàn diện nhân cách cho các em,
góp phần làm cho đời sống các em thêm phong phú. Do vậy nên việc học tập

môn Âm nhạc các em rất lơ là, không chú ý, ảnh hưởng lớn đến chất lượng
học tập của bộ môn.
Trước những khó khăn trên tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Một số biện
pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho học sinh lớp 5” và
áp dụng tại trường TH Nguyễn Thị Minh Khai – Xã Chưkbô – Krông Buk –
Đăk Lăk
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:
Đề tài này tôi không đi sâu từng chi tiết hay việc làm cụ thể của học
sinh và giáo viên. Mục đích chủ yếu là tìm ra phương pháp nhằm nâng cao
hiệu quả giờ học Âm nhạc bởi vì các em đã bị hụt hẩng kiến thức từ các lớp
dưới. Đồng thời khơi dậy các em sự ham thích để nhận thức đúng đắn hơn về
GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

2


www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

tầm quan trọng của môn học. Từ đó các em có cơ hội và điều kiện để phát
triển năng khiếu vốn có của mình.
III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:
- Học sinh khối lớp 5 trường TH Nguyễn Thị Minh Khai - Xã Chưkbô Krông Buk - Đăk Lăk.
- Các tài liệu giảng dạy bộ môn Âm nhạc và các tạp chí có liên quan.
IV. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
Qua thực tế giảng dạy tôi sử dụng một số phương pháp nghiên cứu sau:
1) Phương pháp nghiên cứu lí luận:
Nghiên cứu các tài liệu, tổng hợp các kiến thức và tìm hiểu cơ sở của
việc dạy học Âm nhạc ở cấp Tiểu học.

2) Phương pháp trò chuyện, đàm thoại:
Thường xuyên trao đổi với từng giáo viên chủ nhiệm khối lớp 5, thầy
Tổng phụ trách đội, gần gũi trò chuyện với học sinh nhằm tìm hiểu khả năng
và hứng thú học tập của học sinh đối với môn học, từ đó có phương pháp dạy
học phù hợp hơn đối với các em.
3) Phương pháp quan sát:
Thông qua các tiết dự giờ tại trường cũng như các tiết dạy, tôi tìm hiểu
về đối tượng học sinh cũng như thực trạng của địa phương. Từ đó đánh giá
khả năng và ý thức học tập của học sinh để có phương pháp dạy học hiệu quả.
4) Phương pháp kiểm tra:
Điều tra thực tế việc học Âm nhạc của học sinh tại trường TH Nguyễn
Thị Minh Khai nói chung, học sinh khối lớp 5 nói riêng. Qua đó tôi nắm bắt
được chất lượng học tập của các em và nguyên nhân dẫn đến chất lượng học
tập của bộ môn đạt thấp.
V. Ý NGHĨA THỰC TIỄN:
Đề tài có ý nghĩa thực tiễn trong việc nâng cao chất lượng và hiệu quả
giờ dạy môn Âm nhạc ở trường tiểu học nói chung, học sinh khối lớp 5 nói
riêng. Góp phần nâng cao trình độ hiểu biết, cảm thụ đúng đắn về nghệ thuật
nói chung với Âm nhạc nói riêng. Từ đó học sinh có cái nhìn sâu sắc hơn về
tầm quan trọng của bộ môn và mở rộng, sâu thêm kiến thức Âm nhạc và nghệ
thuật thể hiện tình cảm khi trình bày bài hát, bài tập đọc nhạc.
- Thông qua đó giúp học sinh rèn luyện kĩ năng giao tiếp, kĩ năng vận
động, bồi dưỡng phương pháp tự học, tự nghiên cứu.
GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

3


www.huongdanvn.com

Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

- Tạo nên mối quan hệ hai chiều giữa học sinh và giáo viên ngày càng
gắn bó.
- Với cách thức thực hiện của đề tài này: Giúp học sinh tham gia tích cực
trong quá trình học tập, hứng thú khi tìm tòi và sáng tạo vấn đề; hào hứng khi
trình bày sáng tạo của mình.
- Đề tài này là động lực giúp học sinh tham gia tích cực vào các hoạt
động văn hoá văn nghệ do trường lớp, Đoàn, Đội và các đơn vị văn hoá trong
địa bàn tổ chức, tham gia có kết quả ngày một tốt hơn, góp phần phát triển khả
năng ca hát của chính mình. Giúp các em hoà mình vào tập thể, rèn luyện sức
khoẻ, rèn luyện toàn diện nhân cách đồng thời đảm bảo nguyên tắc “Lấy thực
hành làm sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình học tập của học sinh”.

B. PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÍ LUẬN
I. MỤC TIÊU CHUNG:
Trước sự phát triển và đổi mới của xã hội, của ngành, môn Âm nhạc
được đặt một vị trí quan trọng trong nhà trường phổ thông. Luôn được các
cấp, các ngành quan tâm tạo điều kiện cho giáo viên dạy Âm nhạc kể cả về vật
chất lẫn tinh thần. Trang thiết bị dạy học ngày càng được đầu tư đầy đủ hơn,
đặc biệt là có cái nhìn đúng đắn hơn đối với môn Âm nhạc.
- Tăng cường và phát huy năng lực cảm thụ Âm nhạc cho học sinh nói
chung, tạo cho các em có năng khiếu có cơ hội khẳng định mình trước tập thể
bạn học trong trường và ngoài xã hội. Từ đó góp phần phát triển về đức - trí thể - mĩ cho học sinh.
- Tạo điều kiện cho học sinh phát triển tư duy và năng lực cảm thụ bằng
nhiều hình thức như: Biểu diễn văn nghệ chào mừng các ngày lễ lớn, tổ chức
Hội thi giọng hát hay (cấp tiểu học). Qua đó Âm nhạc có tác dụng mạnh mẽ
đến từng học sinh, bổ sung vốn hiểu biết nhằm hướng tới “chân - thiện - mĩ”
và làm cho đời sống tinh thần của các em tươi đẹp hơn.

- Học Âm nhạc cần có kĩ năng khi hát, khi đọc các bài tập đọc nhạc và
hiểu biết thêm về một số bài dân ca chọn lọc, truyện kể hay, góp phần vào trí
tưởng tượng phong phú và làm cho con người các em thoải mái hơn trong mọi
giờ học.
GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

4


www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

II. ĐẶC THÙ CHƯƠNG TRÌNH MÔN ÂM NHẠC LỚP 5:
(1 tiết/tuần x 35 tuần = 35 tiết)
Việc học Âm nhạc ở các lớp dưới (lớp 1, 2, 3) chủ yếu là học hát và một
số động tác vận động phụ họa. Nhờ đó học sinh được rèn về cảm tính, trí nhớ
và rèn về tính chính xác cao độ - tiết tấu trong học hát. Từ đó các em có được
kĩ năng để hỗ trợ cho những lớp cuối cấp và bước vào cấp 2.
Bước vào lớp 4 Âm nhạc tách riêng thành một môn độc lập, có thể nói
đến lớp 5 là “giai đoạn 2” học sinh được học Âm nhạc không gắn liền với môn
nghệ thuật. Cụ thể về chương trình lớp 5 gồm: Học hát, khả năng phát triển
Âm nhạc, Tập đọc nhạc.
* Về học hát:
- Củng cố, ôn tập một số bài hát đã học ở lớp 4.
- Đựơc học 12 bài hát, trong đó có 02 bài dân ca (1 bài dân ca Khơ me
Nam Bộ, 1 bài dân ca dân tộc H’rê Tây Nguyên) và một bài hát nhạc nước
ngoài (Trung Quốc). Hiểu được nội dung của mỗi bài hát khi đã được học giai
điệu.
- Hát đúng những ký hiệu trong bài như: dấu luyến hoa mĩ, luyến 2 - 3

âm, biết lấy hơi và giữ hơi khi hát.
- Biết thể hiện sắc thái tình cảm của tác phẩm khi trình bày bài hát trước
tập thể. Đặc biệt là tạo được sự tự tin khi hát trước đông người từ đó các em
mạnh dạn và tự hào hơn.
* Về khả năng phát triển Âm nhạc:
- Nhận biết một số loại nhạc cụ Việt Nam và một số nhạc cụ nước
ngoài. Hiểu biết các ký hiệu như: Dấu nhắc lại, khung thay đổi.
- Đọc và tìm hiểu hai truyện kể Âm nhạc: trong đó có một truyện kể về
nhạc sĩ thiên tài người Đức đó là nhạc sĩ Bét tô ven; các em được nghe các bài
hát dân ca chọn lọc, được làm quen với cách đánh nhịp 2/4.
- Hình nốt trắng, nốt đen, nốt móc đơn, dấu lặng đen, dấu lặng đơn.
- Biết viết một số nốt nhạc trên khuông.
* Về tập đọc nhạc:
- Học 8 bài tập đọc nhạc, làm quen với thang 5 âm: Đô Rê Mi Son La.

GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

5


www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

Cảm nhận được cao độ của các nốt nhạc và nhận biết được vị trí của các
nốt nhạc trên khuông nhạc.
- Được hát lời ca của 8 bài tập đọc nhạc khi đã đọc chuẩn về cao độ và
tiết tấu.

CHƯƠNG II: CƠ SỞ THỰC TIỄN

I. THỰC TRẠNG NHÀ TRƯỜNG VÀ ĐỊA PHƯƠNG.
Trường TH Nguyễn Thị Minh Khai có 04 điểm trường, điểm trường
chính đóng tại nông trường Cưkpô - Huyện Krông Buk - Đăk Lăk. Trường có
tổng số 25 lớp với tổng số học sinh là 630 em. Về đội ngũ cán bộ giáo viên
gồm: 39 người.
+ CB_ GV đạt trình độ chuẩn: 100%
+ CB_GV đạt trình độ trên chuẩn: 64,1%
- Những năm trước đây, do nền kinh tế của địa phương còn nhiều khó
khăn dân chủ yếu là làm nông, công nhân cạo mủ cao su, trình độ nhận thức
còn nhiều hạn chế sự quan tâm của chính quyền địa phương chưa đúng mực
và khó khăn hơn là sự quan tâm của phụ huynh học sinh đối với bộ môn Âm
nhạc chưa có.
- Cơ sở vật chất chưa có, việc đầu tư trang thiết bị cho môn học còn hạn
chế. Do đó việc truyền đạt và giúp các em tiếp thu kiến thức Âm nhạc là hết
sức khó khăn, thậm chí những kiến thức đó đến với các em hết sức trừu tượng.
Việc truyền thụ các bài hát chỉ qua phương pháp truyền khẩu thuần tuý, ít phát
triển khả năng tư duy của các em. Do đó không tạo được sự thu hút, ít gây
hứng thú học tập cho các em.
II. NGUYÊN NHÂN:
* Chủ quan:
- Mức độ nhận thức của học sinh vẫn còn rất hạn chế (nhất là ở các
điểm trường phân hiệu) đa số chưa hiểu tầm quan trọng của bộ môn. Mặt khác
phụ huynh chưa có ý thức quan tâm việc học của con em mình.
* Khách quan:
- Trường có nhiều cụm lẻ lại cách xa trung tâm nên học sinh ít được
giao lưu học hỏi.
- Những năm học trước đây việc giảng dạy bộ môn Âm nhạc được giao
cho giáo viên đứng lớp giảng dạy, không có giáo viên chuyên biệt. Bên cạnh
GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

6


www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

đó là sự thiếu hụt các phương tiện dạy học, đặc biệt là nhạc cụ, cùng với
những phương pháp giảng dạy cũ kỹ, giáo viên lại chưa gần gũi với học sinh.
Việc dạy hát và dạy đọc nhạc theo phương pháp truyền miệng khô cứng. Do
đó kết quả đạt được là chưa cao, ít gây hứng thú cho các em trong việc học tập
và tiếp thu kiến thức của bộ môn.
III. ĐIỀU TRA KHẢO SÁT KHỐI LỚP 5:
* Điều tra động cơ học tập:
Dựa vào cơ sở lý luận đã có cùng với thời gian giảng dạy tạỉ trường
Tiểu học Nguyễn Thị Minh Khai, tôi đã tìm hiểu khả năng học tập bộ môn Âm
nhạc của học sinh khối lớp 5 tại trường chính có 4 lớp với tổng số: 110 học
sinh. Bằng việc quan sát thực tế các giờ học tôi nhận thấy việc tiếp thu các
kiến thức Âm nhạc và sự yêu thích học tập bộ môn chỉ rơi vào một số em gọi
là có năng khiếu. Còn lại các em khác chỉ học theo bản năng phải học nên ít có
sự sáng tạo trong vận dụng kiến thức.
Trên cơ sở đặt câu hỏi qua phiếu điều tra trắc nghiệm: Em có thích học
bộ môn Âm nhạc không? Vì sao thích? Vì sao không? Kết quả thu đươc như
sau:
STT

NGUYÊN NHÂN

KẾT QUẢ
Tổng số học sinh: 110 em

1
2
3

Do môn Âm nhạc hấp dẫn,
dễ học
Do môn Âm nhạc khó nhớ,
hay quên
Do thầy cô dạy hay, dễ hiểu

55/110 HS = 50%
25/110 HS = 22,7%
30/110 HS = 27,3%

* Khảo sát trình độ học sinh:
a) Nội dung: Khảo sát chất lượng học tập đầu năm 2009 – 2010 của học
sinh qua việc trình bày một bài hát hoặc đọc một bài tập đọc nhạc mà em đã
học ở lớp 4.
b) Kết quả:
Tổng
Học sinh hát và đọc 1 bài tập đọc nhạc (TĐN)
số học
Không biết
sinh Hát đúng, đọc đúng Biết hát và đọc
bài TĐN và trình
TĐN nhưng
hát, không
GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

Ghi chú

7


www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

bày diễn cảm.
SL
TL
110

25

22,7%

chưa chính xác
SL
TL
50

45,5
%

biết đọc TĐN
SL
TL
35

31,8%

Qua khảo sát chất lượng học tập môn Âm nhạc của học sinh khối lớp 5,
với số liệu khảo sát cho thấy chất lượng học tập của các em còn rất yếu. Đây
là một khó khăn lớn cho giáo viên trực tiếp giảng dạy bộ môn. Song bằng lòng
yêu nghề, nhiệt tình và hiểu biết của mình đúc rút trong nhiều năm giảng dạy
tôi tìm tòi và chọn ra biện pháp tối ưu nhằm đem đến cho học sinh một cái
nhìn đúng đắn về tầm quan trọng của môn Âm nhạc trong nhà trường và trong

cuộc sống. Từ đó các em mạnh dạn hơn, hiểu biết hơn, nhận thức đúng hơn
nhằm nâng cao chất lượng học tập đối với môn Âm nhạc.

CHƯƠNG III: NỘI DUNG ĐỀ TÀI
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
HỌC TẬP MÔN ÂM NHẠC CHO HỌC SINH LỚP 5
Trước những khó khăn trên, là giáo viên công tác tại một trường cách
xa trung tâm phải nói rằng gặp nhiều khó khăn. Tuy nhiên, bằng lòng yêu
nghề mến trẻ tôi đã tìm tòi, nghiên cứu và tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến học
sinh học yếu môn Âm nhạc trong nhà trường. Từ đó tôi mạnh dạn đưa ra một
số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho học sinh
khối lớp 5. Cụ thể các giải pháp được thực hiện như sau:
I. GIẢI PHÁP THỨ NHẤT: Gây tình thương, tạo sự tự tin, tránh
mặc sự cảm.
Về phía học sinh tôi luôn yêu quý các em như con của mình, tận tình, ân
cần, luôn theo dõi và gần gũi đối với các em chưa biết hát, chưa biết đọc tập
GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

8

www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

đọc nhạc hoặc đọc sai quá nhiều. Tôi thường xuyên nhắc nhở giảng giải cho
các em hiểu và nắm bắt nội dung trong giờ học Âm nhạc.
Điều quan trọng nhất là tránh trường hợp tạo ra khoảng cách giữa giáo
viên và học sinh. Sau khi đã hướng dẫn xong tôi hát và đọc cho các em thực
hiện lại, kết quả có tiến bộ và tốt hơn trước rất nhiều. Ở đây điều quan trọng là
tôi luôn tạo niềm tin cho các em, tránh sự bi quan, mặc cảm. Luôn tạo cho lớp
học một không khí thoải mái, vui tươi; xây dựng tinh thần đoàn kết giúp đỡ
nhau để các bạn yếu tiến bộ dần trong học tập và theo kịp với các bạn học khá
trong lớp.
Ví dụ: Qua những tiết có nội dung kể chuyện, ngoài việc kể cho học
sinh nghe tôi còn lồng ghép thêm một vài động tác phụ họa, hài hước theo cốt
truyện để tạo sự vui tươi hứng khởi và sự tập trung chú ý của học sinh. Qua đó

các em cảm nhận nhận được nội dung câu chuyện kể và thích thú hơn khi
được học Âm nhạc.
II. GIẢI PHÁP THỨ HAI: Tìm hiểu đối tượng học sinh
Trong chương trình dạy học Âm nhạc nhằm đảm bảo kết quả việc tiếp
thu và vận dụng lý thuyết vào hoạt động thực tiễn. Khi dạy hát, tập đọc nhạc,
giáo viên là người cung cấp kiến thức mới cần tiến hành theo một số thao tác
tư duy để kích thích hứng thú tìm hiểu, thể hiện, giúp học sinh nắm chắc cảm
âm và tìm ra cách trình bày đúng đắn nhất. Tránh áp đặt máy móc những quy
tắc mà học sinh chưa được gợi mở suy nghĩ để thực hiện một cách tự giác. Vì
đối tượng ở đây là học sinh vùng II lại cách xa trung tâm gia đình còn khó
khăn, nên rất khó khăn đối với các em trong tất cả các môn học nói chung,
môn Âm nhạc nói riêng. Từ đó tôi luôn dẫn dắt từng bước để các em hiểu

được yêu cầu của bài hát, bài tập đọc nhạc đồng thời không nên áp đặt làm
cho các em sẽ chán nản và dẫn đến sẽ nghỉ học khi có tiết Âm nhạc.
Ví dụ: Những tiết ôn hát (tiết 8, 17, 28, 33, 34 SGK Âm nhạc 5) kiểu bài
rèn luyện kỹ năng, năng khiếu trình bày trên cơ sở thực hiện việc chuyển đổi
hiện tượng âm thanh và phối hợp vận động phụ họa (tiếp nhận qua thị giác và
thính giác). Nên giáo viên cần thể hiện mẫu, học sinh nghe - nhìn và thực hiện
theo đầy đủ với tốc độ đã được định hình từ tiết học trước. Còn trong quá trình
hoạt động vận động phụ họa thì phải phối hợp nhịp nhàng, chính xác nên yêu
cầu giáo viên cần thực hiện mẫu từ chậm đến nhanh để phù hợp với mức độ
tiếp thu của từng đối tượng học sinh.
GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

9


www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

III. GIẢI PHÁP THỨ BA: Phân loại đối tượng học sinh
Đây là một giải pháp quan trọng, người giáo viên cần xây dựng đôi bạn
cùng tiến giúp đỡ nhau trong học tập. Tôi cho những em học khá hơn (hát và
đọc hay hơn, trình bày đúng hơn) giúp đỡ các bạn còn yếu trong học tập.
Trường hợp có những em học quá yếu thì tôi trực tiếp hướng dẫn chi tiết, cụ
thể hơn, sau đó phân chia nhóm từng loại đối tượng theo mức độ tiếp thu bài.
Ví dụ: Những tiết học hát (gồm 12 tiết), sau khi truyền thụ cho học sinh
hát hết bài hát tôi chia lớp thành nhiều nhóm, chọn những học sinh khá cùng
phụ trách nhóm giúp đỡ các bạn học sinh học yếu khắc phục những chỗ chưa
thực hiện đúng. Sau đó kết hợp cho nhận xét chéo nhóm và giáo viên tuyên
dương những nhóm thực hiện đúng nhất. Với cách làm này luôn thu hút được

sự tập trung cao độ của học sinh trong giờ học, từ đó các em dần hình thành
được kĩ năng hát - đọc nhạc và cảm nhận âm thanh trong Âm nhạc.

Ví dụ: Đối với những tiết có nội dung Tập đọc nhạc. Trước tiên tôi sắp
xếp học sinh (học sinh khá ngồi giữa những học sinh trung bình và yếu) để các
em có sự hỗ trợ cảm âm từ “giọng đọc” của những bạn học khá. Khi các em đã
được học về cao độ và tiết tấu tôi cho đọc thầm 1 lần sau đó đọc theo nhóm và
kết hợp nhận xét chéo nhóm - Giáo viên nhận xét tuyên dương đồng thời động
viên những nhóm đọc chưa đúng. Trong quá trình đọc nhạc tôi luôn là sự hỗ
trợ cho các em những chỗ khó, luôn thể hiện sự quan tâm, ân cần và gẫn gũi
để các em hứng thú hơn trong học tập và không bị phân tán tư tưởng.
IV. GIẢI PHÁP THỨ TƯ: Quan hệ với gia đình học sinh và xã hội
Đứng trước tình hình học sinh lơ là và học yếu môn Âm nhạc, đó cũng
là một nỗi lo âu cho người giáo viên đang trực tiếp giảng dạy trong nhà
trường. Tôi đã tìm hiểu và đưa ra rất nhiều phương pháp để giúp cho các em
học tốt hơn, tiến bộ hơn.
- Luôn tạo mối quan hệ thân thiết, sự gần gũi giữa thầy và trò với mục
đích nhằm nâng cao chất lượng học tập cho các em, giúp các em có được nền
tảng cho những lớp sau.
- Tôi gặp một số phụ huynh và trao đổi về tình hình học tập của các em
cho phụ huynh biết, (ví dụ như: các buổi họp phụ huynh) tâm sự cùng phụ
huynh để phụ huynh hiểu được tầm quan trọng của bộ môn và có biện pháp
nhắc nhở giáo dục con em cố gắng trong học tập. Đồng thời tôi hướng dẫn cho
các em tạo một góc học tập ở nhà. Từ đó không những nâng cao chất lượng
GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

10

www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

môn Âm nhạc mà các môn học khác cũng tiến bộ hơn nhiều. Ngoài ra, tôi còn
liên hệ với chính quyền địa phương, Hội trưởng hội PHHS của các lớp nhắc
nhở tạo điều kiện cho con em các gia đình khó khăn được đến trường học tập
nhằm tránh sự kì thị đối với các em học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

CHƯƠNG IV: KẾT QUẢ VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM
I. KẾT QUẢ.
1. Đối với giáo viên:
- Trong tiết dạy việc truyền thụ kiến thức cho học sinh trở nên nhẹ
nhàng, không nặng nề như trước vì giáo viên chỉ đóng vai trò người hướng
dẫn, dìu dắt và học sinh làm trung tâm.
- Xây dựng được lớp học năng động, có tính tập thể cao, cùng đoàn kết
học tập, tiết học đạt kết quả. Qua đó giáo viên hiểu rõ được năng khiếu và tâm
lý của từng em, có biện pháp uốn nắn kịp thời.

- Được các em tin tưởng, trao đổi, giải quyết một số khó khăn khi học
hát cũng như học tập đọc nhạc.
- Thật sự Âm nhạc được nhìn nhận không phải là môn học phụ mà nó là
một môn giúp học sinh tiến tới cái “chân - thiện – mỹ” phát triển toàn diện về
thể và chất của các em.
- Đặc biệt hơn là nâng cao được ý thức học tập và chất lượng học tập
môn Âm nhạc cho học sinh trong toàn khối 5. Từ đó giáo viên có được sự
hứng khởi hơn khi bước chân lên bục giảng.
2. Đối với học sinh:
Sau khi thực hiện đề tài kết quả đạt được đối với học sinh là:
- Qua mỗi tiết lên lớp học sinh rất vui, hứng thú hơn vì thầy cô giáo
giảng dạy nhiệt tình, quan tâm đến học sinh, hiểu được tâm tư nguyện vọng

của học sinh. Chất lượng học tập môn Âm nhạc tiến bộ hơn rất nhiều so với
đầu năm học.
- Các em được học, được chơi, được vận động và được hiểu biết nhiều
hơn so với một số môn khác. Nắm chắc nội dung và cách trình bày mỗi bài
hát, mỗi bài tập đọc nhạc. Hiểu biết thêm một số nhạc cụ nước ngoài và được
nghe thầy cô giáo kể chuyện, hiểu được các câu chuyện kể.
 Cụ thể kết quả đến cuối học kì I đạt được như sau:
GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

11


www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

Xếp loại học lực học kì I - Môn âm nhạc khối lớp 5
Học sinh
Học sinh
Học sinh
Tổng
hoàn thành
chưa hoàn thành
số học hoàn thành tốt
(Loại A+).
(Loại A).
(Loại B).
sinh
SL
TL

SL
TL
SL
TL
110
em

36 HS

32,8%

74 HS

67,2%

0 HS

0%

Ghi chú

Tính đến
cuối học
kì I

II. BÀI HỌC KINH NGHIỆM.
- Chuẩn bị chu đáo đồ dùng dạy học (có đồ dùng tự làm), câu hỏi tình
huống, trò chơi Âm nhạc, băng đĩa, tranh ảnh, nhạc cụ và các tài liệu liên
quan. Sử dụng đúng và đủ đồ dùng dạy học cho tiết lên lớp.

- Trước khi lên lớp, giáo viên cần nghiên cứu kĩ bài, lựa chọn phương
pháp nào có thể truyền đạt kiến thức cho học sinh hay nhất, hiệu quả nhất,
sinh động nhất để sử dụng trong tiết dạy.
- Cần tiến hành luân phiên nhiều phương pháp, linh động trong việc sử
dụng phương pháp. Bám sát đối tượng học sinh, tổ chức lớp học không thụ
động mà cần mang tính khoa học cao. Luôn tạo một không khí thoải mái cho
học sinh trong mọi giờ học.
- Không kỳ thị với những học sinh yếu và học sinh có hoàn cảnh đặc
biệt khó khăn hay dị tật mà cần động viên và gẫn gũi hơn giúp các em tự tin
để học tập tiến bộ.
- Chú ý những học sinh yếu kém, khuyết tật để có hướng bồi dưỡng và
biện pháp khắc phục kịp thời.
- Phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu của từng em, tạo mọi điều kiện để
học sinh được thể hiện năng khiếu của mình trước tập thể.

C. PHẦN KẾT THÚC
I. KẾT LUẬN:
Chất lượng học tập bộ môn là điều mà tất cả giáo viên cần quan tâm. Nó
góp phần cho sự phát triển toàn diện đối với học sinh trong trường phổ thông.
Hơn nữa, Âm nhạc là một nhu cầu không thể thiếu trong đời sống tinh thần
GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

12


www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

của mỗi con người. Nên việc dạy Âm nhạc cho học sinh là tạo môi trường cho

các em được hát, được hoạt động, được nhận thức, được cảm thụ Âm nhạc và
một số kiến thức phổ thông về Âm nhạc. Tất cả những yếu tố đó sẽ mang lại
cho các em một kiến thức Âm nhạc tối thiểu nhất. Việc tạo không khí vui tươi,
thoải mái trong giờ học nhằm nâng cao chất lượng học tập cho học sinh là
nhiệm vụ cần thiết đối với mỗi giáo viên. Vì Âm nhạc góp phần cùng các môn
học khác giáo dục nhân cách, làm cho các nội dung học tập ở trường tiểu học
có tính toàn diện, làm thăng bằng, hài hoà các hoạt động học tập của học sinh.
Qua việc nghiên cứu sử dụng các giải pháp trên bản thân tôi nhận thấy
hiệu quả rõ rệt: Giờ học sôi nổi hơn, học sinh hiểu và thích học bộ môn hơn,
không còn chay lười và suy nghĩ lệch lạc như trước nữa, chất lượng học tập
bộ môn ngày được củng cố và tiến bộ hơn nhiều.
II. KIẾN NGHỊ VÀ ĐỀ XUẤT:
- Đối với ngành: Cần quan tâm đầu tư về phòng học đạt tiêu chuẩn cho
các trường tiểu học. Trang bị các tư liệu như tranh, ảnh và các thiết bị liên
quan đến bộ môn Âm nhạc.
- Đối với trường và địa phương: Quan tâm hơn nữa về việc tổ chức các
hoạt động phong trào cho học sinh.
Trên đây là một vài kinh nghiệm của tôi trong việc nâng cao chất lượng
học tập cho học sinh lớp 5 trong giờ học Âm nhạc ở trường tiểu học. Tuy
nhiên chưa hẳn các giải pháp tôi đưa ra là tối ưu. Rất mong được sự góp ý,
chia sẻ của anh chị và các bạn đồng nghiệp để đề tài này đạt hiệu quả cao
hơn./.
Trong quá trình giảng dạy thực tế tôi đã thực hiện đầy đủ các bước trên
và thấy các em rất say mê hứng thú học tập do đó kết quả đã nâng lên rõ rệt.
Sau đây tôi xin được trình bày kế hoạch một bài học cụ thể với hai nội dung:
Ôn tập bài hát và tập đọc nhạc ở chương trình Âm nhạc lớp 5.

Tiết 13
ÔN TẬP BÀI HÁT: ƯỚC MƠ
GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo

Trang

13


www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

TẬP ĐỌC NHẠC : TĐN SỐ 4
I. MỤC TIÊU:
- HS thuộc lời ca, hát đúng giai điệu, tiết tấu và thể hiện tình cảm thiết tha,
trìu mến của bài hát. Trình bày bài một cách sinh động trước lớp.
- Đọc đúng cao độ, trường độ các nốt trong bài TĐN số 4, biết ghép lời ca
với nhạc, và gõ theo tiết tấu.
II. CHUẨN BỊ:
- Giáo viên:
+ Một số động tác phụ hoạ bài hát.
+ Đàn điện tử. Bảng phụ bài tập đọc nhạc số 4: Nhớ ơn Bác.
- Học sinh :
+ Nhạc cụ gõ.
+ Vở ghi bài.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC:
Hoạt đông của giáo viên
1. Kiểm tra bài cũ: (4 phút).
- Bài: Ước mơ.
- GV đàn cao độ, HS khởi động
giọng.
- GV dạo đàn, HS hát lại bài hát (1
lần)
- Gọi 2 HS hát.

- GV nhận xét, đánh giá.
2. Bài mới:
- Giới thiệu bài (1 phút)
- GV giới thiệu bài học gồm 2 nội
dung:
- GV ghi đầu bài lên bảng.
+ Hoạt động 1: Ôn tập bài hát: Ước
mơ (15 phút) .
+ Câu hỏi: Em hãy cho biết nhạc và
lời bài hát Ước mơ, lời ca của bài hát
nói lên điều gì?
- GV dạo đàn, HS hát lại bài (1 lần)
- GV đàn, hát và sửa lỗi cho HS.
GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

Hoạt động của học sinh
- Học sinh thực hiện.
Mi - Ma - Mô

- Học sinh lắng nghe.
+ Ôn tập bài hát: Ước mơ
+ Tập đọc nhạc số 4: Nhớ ơn
Bác.

- Học sinh trả lời.
Nhạc: Trung Quốc
Lời việt: An Hoà.
- Học sinh thực hiện.
14

www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

- Dạo đàn, HS hát (cả lớp, từng dãy,
cá nhân )
- GV nêu y/c, dạo đàn, hát gõ đệm
theo nhịp, phách.(1 lần)
- GV dạo đàn, HS hát vận động theo
nhịp đàn (1 lần).
- GV gợi ý, để HS tự nghĩ động tác
phụ hoạ.
- Gọi từng em lên đơn ca biểu diễn
bài hát trước lớp.
- Gọi từng nhóm lên trình bày bài
trước lớp (HS, GV nhận xét).
- Nhận xét- Tuyên dương.
+ Hoạt động 2: Tập đọc nhạc số 4:
Nhớ ơn Bác. (13 phút)
- GV treo bảng phụ và tranh bài TĐN
số 4.
- Nêu y/c, HS nhận xét bài TĐN.
- GV đàn thang âm, HS đọc theo(2
lần)
- Luyện cao độ:

Gió vờn cánh hoa bay dưới trời…
X

x

x

x

- Học sinh tập động tác phụ hoạ
- Học sinh thực hiện.
- Các nhóm thi đua biểu diễn bài
hát.

+ Nhịp 2/4.
- Học sinh thực hiện.
+ Gồm các nốt : Đô, Rê, Mi, Son, La,
- GV nêu y/c hướng dẫn HS thực hiện (Đố)
tiết tấu.
- Luyện tiết tấu:
+ Về tiết tấu : Móc đơn, nốt đen, nốt
trắng
- HS thực hiện (2 lần)
- GV đàn bài TĐN.
- Học sinh lắng nghe.
- GV tập bài TĐN, HS đọc theo đàn
từng câu (2 lần).
- Học sinh thực hiện.
- Bắt nhịp, gõ phách cho HS đọc (1
lần)
- GV sửa lỗi.
TĐN SỐ 4: Nhớ ơn Bác
- GV đàn bài TĐN, HS đọc cùng đàn

Nhạc và lời: Phan Huỳnh Điểu

GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

15


www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

- Gọi từng nhóm đọc.
- GV nêu y/c, HS tự ghép lời ca.
- GV bắt nhịp, HS hát lời ca kết hợp
gõ đêm nhạc cụ.

Vừa phải

- Gọi HS đọc bài theo nhóm, cá nhân
( GV nhận xét, động viên HS)
- Học sinh thực hiện theo : Lớp,
dãy, cá nhân.
3. Củng cố dặn dò: (2 phút)
- GV nhắc lại nội dung bài học.
- Nhận xét giờ học
- Nhắc HS về hoc bài.

- Học sinh lắng nghe.
- Về nhà học bài.

Giáo viên thực hiện

Nguyễn Thị Phương Thảo

ĐÁNH GIÁ CỦA HĐKH CẤP TRƯỜNG

---- ---..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
......................................................................................................................

GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

16


www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

ĐÁNH GIÁ CỦA HĐKH PHÒNG GD&ĐT

---- ---..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................

..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
......................................................................................................................

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ GD&ĐT, công văn số: 896/BGD&ĐT- GDTH, Hướng dẫn điều
chỉnh việc dạy và học cho học sinh tiểu học năm 2006.
2. Hoàng long ( chủ biên ) – Lê Minh Châu – Hoàng Lân – Lê Đức Sang
– Nguyễn Hoàng Thông – Lê Anh Tuấn, Sách giáo viên Âm nhạc 5 –
Nhà xuất bản giáo dục, Năm 2006.
3. Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên môn Âm nhạc bậc tiẻu học và một số
tài liệu có liên quan khác.
GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

17


www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

Mục lục
----------Trang

A - Phần mở đầu
I. Lý do chọn đề tài
II. Mục đích nghiên cứu
III. Đối tượng nghiên cứu

IV. Phương pháp nghiên cứu
V. Ý nghĩa thực tiễn
B - Phần nội dung
Chương I: Cơ sở lí luận
I. Mục tiêu chung
GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

1
1
2
2
2
3
4
4
4

18


www.huongdanvn.com
Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho hs lớp 5

II. Đặc thù chương trình môn Âm nhạc lớp 5

4

Chương II: Cơ sở thực tiễn

5

I. Thực trạng nhà trường và địa phương
II. Nguyên nhân
III. Điều tra khảo sát học sinh khối lớp 5

5
6
6

Chương III: Nội dung đề tài: “Một số biện pháp nhằm
nâng cao chất lượng học tập môn Âm nhạc cho học sinh lớp 5.

8

I. Giải pháp thứ nhất
II. Giải pháp thứ hai
III. Giải pháp thứ ba
IV. Giải pháp thứ tư

8
8
9
10

Chương IV: Kết quả và bài học kinh nghiệm

10

I. Kết quả

II. Bài học kinh nghiệm
C - Phần kết thúc
I. Kết luận
II. Kiến nghị và đề xuất

GVTH: Nguyễn Thị phương Thảo
Trang

10
11
12
12
12

19