skkn một số biện pháp tạo hứng thú cho trẻ 3 + 4 tuổi khi tổ chức hoạt động ngoài trời

THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1. Tên sáng kiến: "Một số biện pháp tạo hứng thú cho trẻ 3- 4 tuổi khi
tổ chức hoạt động ngoài trời"
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Phát triển tình cảm kỹ năng xã hội.
Họ và tên: Bùi Thị Hồng Nhung

Nam( Nữ ): Nữ

Ngày, tháng, năm sinh: 03/03/1987
Trình độ chuyên môn: Trung cấp Mầm non
Chức vụ: Giáo viên chủ nhiệm lớp mẫu giáo 3-4 tuổi
Đơn vị công tác: Trường Mầm non Phả Lại
Điện thoại: 0909040646
4. Đồng tác giả: Không
5. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến: Không
6. Đơn vị áp dụng sáng kiến lần đầu: Trường Mầm non Phả Lại.
7. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: Cơ sở vật chất, trang
thiết bị, môi trường giáo dục, giáo viên và học sinh.
8. Thời gian áp dụng sáng kiến lần đầu: Năm học 2013 – 2014 và học kỳ
I năm học 2014 – 2015.

TÁC GIẢ

XÁC NHẬN CỦA ĐƠN VỊ ÁP DỤNG

( Ký, ghi rõ họ tên)

SÁNG KIẾN

1

TÓM TẮT SÁNG KIẾN
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến
Hoạt động ngoài trời góp một phần quan trọng đối với cuộc sống của trẻ giúp
trẻ hoà nhập với thế giới người lớn đồng thời giúp trẻ hình thành và phát triển
các quá trình tâm lý như tính tự lập,tính kỷ luật, tính đồng đội. Đồng thời kích
thích và tạo cơ hội cho trẻ hiểu, phát triển khả năng tự kiểm soát. Kết quả
nghiên cứu cho thấy các bé năng động thường hay tham gia những trò chơi vận
động ở cấp độ cao với bạn cùng trang lứa. Ngược lại, các bé thụ động dường
như gặp khó khăn khi chơi các trò chơi đòi hỏi cường độ vận động nhiều và dễ
trở nên quá kích động và thiếu kiềm chế. Bằng cách tổ chức tốt hoạt động ngoài
trời, chúng ta không chỉ giúp trẻ tăng cường sức khỏe, thể trạng mà còn tạo cho
trẻ cơ hội phát triển kỹ năng cần thiết cho việc giao tiếp với bạn bè cùng trang
lứa. Đó chính là giai đoạn đầu tiên của quá trình hình thành nhân cách, chuẩn bị
cho những bước phát triển sau này. Chính vì vậy là giáo viên trực tiếp giảng
dạy tôi suy nghĩ mình phải làm gì? Làm như thế nào? để gây hứng thú cho trẻ
3-4 tuổi vào hoạt động ngoài trời. Từ đó mang lại cho trẻ nhiều niềm vui và
kiến thức khi tìm hiểu về thế giới xung quanh. Trẻ nhận thức được thế giới
xung quanh, được thỏa mãn nhu cầu hoạt động, nhu cầu tìm hiểu, khám phá,
trải nghiệm,...
Vì vậy tôi đã nghiên cứu và áp dụng sáng kiến"Một số biện pháp tạo
hứng thú cho trẻ 3-4 tuổi khi tổ chức hoạt động ngoài trời"
2. Điều kiện, thời gian, đối tượng áp dụng sáng kiến
+ Điều kiện áp dụng sáng kiến: Tham khảo một số tài liệu có liên quan đến
việc tổ chức cho trẻ hoạt động ngoài trời,cùng sự hợp tác của một số giáo viên
trong trường mầm non .
- Cơ sở vật chất trang thiết bị cần thiết để cô và trẻ cùng tham gia hoạt động
ngoài trời.
+ Thời gian áp dụng sáng kiến: Nghiên cứu áp dụng thời gian từ năm học
2013-2014 đến học kỳ I năm học 2014-2015.

+ Đối tượng áp dụng : Các lớp mẫu giáo 3-4 tuổi trong trường mầm non.

2


3. Nội dung sáng kiến
Qua nghiên cứu áp dụng một số giải pháp tạo hứng thú cho trẻ 3-4 tuổi khi tổ
chức hoạt động ngoài trời tôi đã đưa ra một số giải pháp mới, sáng tạo có tính
khả thi và được áp dụng rộng rãi cho các lớp mẫu giáo 3- 4 tuổi trong toàn
trường , đạt được hiệu quả cao bằng các biện pháp cụ thể sau:
- Giáo viên xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động ngoài trời cho phù hợp,
tận dụng thiên nhiên sẵn có, đồ dùng đồ chơi ngoài trời. Kết hợp với một số trò
chơi vận động, dân gian…. với nghệ thuật gây hứng thú của giáo viên đã giúp
cho trẻ được khám phá, trải nghiệm thế giới xung quanh như : cỏ cây, hoa lá,
các con vật gần gũi, hiện tượng thiên nhiên…Trẻ tiếp nhận kiến thức một cách
nhẹ nhàng , thoải mái, linh hoạt, nhanh nhẹn ,phát huy tính tích cực của trẻ .
Chất lượng hoạt động ngoài trời được nâng lên rõ rệt.
- Phụ huynh quan tâm tích cực tham gia lao động cải tạo sân chơi, vườn rau,
cây cảnh và sưu tầm một số nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương, tận dụng
thời gian rảnh rỗi cùng hỗ trợ giáo viên làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trẻ,
tiết kiệm kinh phí cho trường .
Với những biện pháp gây hứng thú cho trẻ khi tổ chức hoạt động ngoài trời
của tôi đưa ra cộng với sự quan tâm, chỉ đạo của ban giám hiệu nhà trường và
sự hhoox trợ đắc lực của đồng nghiệp lên sáng kiến của tôi đã thành công và
được áp dụng tại các nhóm lớp trong trường.
4. Khẳng định kết quả, giá trị của sáng kiến.
- Giáo viên chủ động trong việc xây dựng kế hoạch, linh hoạt sáng tạo trong
việc lựa chọn nội dung, hình thức tổ chức các hoạt động và sử dụng có hiệu quả
đồ dùng, đồ chơi sẵn có, giảm tải thời gian chuẩn bị đồ dùng đồ chơi song giờ
học vẫn đạt hiệu quả.

- Trẻ mạnh dạn, nhanh nhẹn, linh hoạt, tích cực, hứng thú tham gia vào
hoạt động ngoài vốn từ của trẻ phong phú, ngôn ngữ mạch lạc trong giao tiếp.
-Cô và trẻ cùng làm đồ dùng, đồ chơi tạo môi trường giáo dục qua đó.
Giáo dục trẻ có ý thức bảo vệ môi trường, yêu thích cái đẹp, biết tự phòng tránh
các tai nạn thương tích có thể xảy ra với chính mình.

3


- Phụ huynh quan tâm, nhiệt tình ủng hộ nguyên vật liệu, tham gia làm
đồ dùng đồ chơi và sưu tầm các loại cây, hoa… bổ sung vào góc thiên nhiên
tạo môi trường xanh-sạch- đẹp, thân thiện cho trẻ hoạt động ngoài trời đạt hiệu
quả
5. Đề xuất kiến nghị để thực hiện áp dụng .
- Đề nghị ban giám hiệu quan tâm tạo điều kiện cho giáo viên đi tham quan
để học hỏi kinh nghiệm của các trường trong và ngoài tỉnh.
- Đề nghị nhà trường,phụ huynh học sinh hỗ trợ kinh phí để bổ sung đồ dùng
trang thiết bị, đồ chơi vận động ngoài trời cho trẻ.
- Đề nghị Phòng giáo dục tổ chức chuyên đề về hoạt động ngoài trời để giáo
viên học tập nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.
Nhờ áp dụng các biện pháp và sự hỗ trợ nhiệt tình của đồng nghiệp sáng kiến
của tôi được áp dụng ở các lớp 3-4 tuổi trong toàn trường.

4


MÔ TẢ SÁNG KIẾN
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến:
Như chúng ta đã biết trong những năm gần đây Đảng và nhà nước rất quan
tâm tới Giáo dục mầm non . Giáo dục mầm non được coi là bậc học đầu tiên

trong hệ thống giáo dục quốc dân. Nghị quyết hội nghị lần thứ 8 ban chấp hành
trung ương Đảng khóa XI về: “ Đổi mới căn bản , toàn diện giáo dục và đào tạo
đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị
trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.” .” Giáo dục mầm
non trong thị xã đã có nhiều khởi sắc về mọi mặt nhất là đội ngũ giáo viên đạt
chuẩn và trên chuẩn cao. Song thực tế giảng dạy chưa đạt kết quả cao, chưa
thực sự lấy trẻ làm trung tâm, chưa phát huy tính tích cực của trẻ mà chỉ tập
trung ở một vài trẻ. Nhất là khi tổ chức hoạt động ngoài trời giáo viên chưa linh
hoạt, sáng tạo, gây hứng thú cho trẻ vào hoạt động, chưa tận dụng được những
nguồn nguyên vật liệu có sẵn trong trường lớp do vậy chưa đạt được kết quả
như mong đợi. Mà lứa tuổi mầm non: Trẻ“Học mà chơi - chơi mà học”.Đặc
biệt hoạt động ngoài trời là một hoạt động không thể thiếu đối với trẻ trong
trường mầm non. Thông qua hoạt động ngoài trời trẻ sẽ được hít thở không khí
trong lành, được quan sát thế giới xung quanh, tiếp xúc, tìm hiểu, khám phá
những điều mới lạ từ thiên nhiên . Hoạt động ngoài trời giúp trẻ thoả mãn nhu
cầu hoạt động, nhu cầu tìm hiểu, khám phá, vui chơi. Vì vậy hoạt động ngoài
trời là một trong những hoạt động mà trẻ hứng thú nhất, mang lại cho trẻ nhiều
niềm vui và sự hiểu biết những kiến thức sơ đẳng cần thiết về thế giới xung
quanh trẻ. Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy lớp 3-4 tuổi tôi suy nghĩ mình
phải làm gì? Làm như thế nào? Để tạo hứng thú cho trẻ khi tổ chức hoạt động
ngoài trời đạt chất lượng cao. Qua một thời gian nghiên cứu , đúc rút kinh
nghiệm tôi mạnh dạn lựa chọn và áp dụng có hiệu quả sáng kiến : "Một số biện
pháp tạo hứng thú cho trẻ 3-4 tuổi khi tổ chức hoạt động ngoài trời". Với
mong muốn cùng trao đổi với bạn bè đồng nghiệp góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục trẻ mầm non.
2. Thực trạng của vấn đề.
5


Trước khi tiến hành áp dụng đề tài "Một số biện pháp tạo hứng thú cho

trẻ 3-4 tuổi khi tổ chức hoạt động ngoài trời" tôi đã tiến hành khảo sát toàn bộ
thực tế nhà trường như sau:
1.1. Nội dung điều tra
- Điều tra thực tế việc tổ chức hoạt động ngoài trời thông qua kế hoạch
soạn bài của đồng nghiệp.
- Điều tra mức độ hứng thú của trẻ thông qua dự giờ hoạt động ngoài trời
của đồng nghiệp.
- Điều tra thực trạng cơ sở vật chất và các điều kiện thực hiện.
1.2. Kết quả điều tra
- Sau khi tiến hành điều tra ở từng thời điểm, các nội dung và các đối
tượng được đánh giá như sau:
1.2.1. Thực tế việc tổ chức hoạt động ngoài trời thông qua kế hoạch
soạn bài của đồng nghiệp.
* Ưu điểm:
- Giáo viên hầu hết nhận thức được tầm quan trọng và vai trò của hoạt
động ngoài trời đối với sự phát triển toàn diện của trẻ.
- Giáo viên thực hiện theo đúng chương trình giáo dục mầm non mới, ở
từng ngày đã đưa hoạt động ngoài trời vào kế hoạch soạn giảng.
* Hạn chế:
- Một số giáo viên chưa quan tâm nhiều tới hoạt động ngoài trời, hình
thức tổ chức chưa đa dạng, những hoạt động lựa chọn không mang tính trải
nghiệm, gắn với thực tế của trường, lớp chưa phát huy được tính tích cực của
trẻ, trò chơi vận động còn lặp đi lặp lại, đa phần là những trò chơi cũ, hệ thống
trò chơi dân gian chưa được quan tâm và chú trọng.
- Nhiều giáo viên vẫn còn đi theo lối mòn cũ, chưa đổi mới phương pháp
cho trẻ hoạt động ngoài trời nên hoạt động trở nên gò bó, căng thẳng, không
tạo được sự say mê, hứng thú của trẻ trong giờ học.
- Sự liên hệ giữa các phần chưa thể hiện được, chưa coi trọng sự luân
phiên động tĩnh giữa các hoạt động.

6


1.2.2. Điều tra mức độ hứng thú của trẻ thông qua dự giờ hoạt động
ngoài trời..
Để nắm bắt được mức độ hứng thú của trẻ khi tham gia hoạt động ngoài
trời tôi tiến hành dự giờ 10 hoạt động ngoài trời của đồng nghiệp tại các nhóm
lớp theo từng chủ đề, kết quả như sau:
Năm học 2013- 2014
Tổng số
hoạt động
được dự

Số
Tỷ
lượng lệ %
10

Số trẻ
Trẻ hứng
thú

Số
lượng

SL

30

3

100

Đánh giá xếp loại

Tốt

%
30

Khá

Đạt yêu cầu

SL

%

SL

%

SL

%

5

17

10

33

15

50

Qua phần khảo sát trên tôi thấy rằng hiệu quả tiết dạy của đồng nghiệp tổ
chức chưa cao, chưa mang lại hứng thú cho trẻ, hình thức tổ chức chưa sáng
tạo, chưa tận dụng các điều kiện thực tế hàng ngày để dạy trẻ.
1.2.3. Cơ sở vật chất các trang thiết bị:
* Ưu điểm:
- Nhà trường cùng với ban chi hội phụ huynh hàng năm đều đã đầu tư xây
dựng, cải tạo sân chơi, mua sắm trang thiết bị, đồ chơi ngoài trời phục vụ cho hoạt
động ngoài trời.
Ví dụ : Cải tạo vườn rau, vườn cổ tích.
* Hạn chế:
- Việc đầu tư mua sắm các thiết bị mới hiện đại gặp khó khăn vì kinh phí
còn hạn chế.
- Các loại cây cảnh, hoa chưa phong phú về chủng loại.
3. Các giải pháp, biện pháp thực hiện.
Từ kết quả điều tra thực trạng trên và để đáp ứng mục tiêu của đề tài "Một
số biện pháp tạo hứng thú cho trẻ 3-4 tuổi khi tổ chức hoạt động ngoài trời"

7


tôi đã mạnh dạn nghiên cứu đưa ra một số biện pháp với hy vọng sẽ mang lại kết
quả tốt.

3.1. Lập kế hoạch tổ chức hoạt động ngoài trời cho trẻ
Trên thực tế trường tôi có nhiều nhóm lớp, sĩ số học sinh đông nên việc tổ
chức hoạt động ngoài trời gặp khó khăn, trẻ còn nhỏ mất tập trung bởi hoạt động
của các nhóm lớp khác nên đòi hỏi giáo viên phải lập kế hoạch tổ chức một cách
hợp lý và tìm tòi những nội dung hoạt động ngoài trời phù hợp gắn với chủ đề,
gắn với mốc thời gian phù hợp, để tạo cho trẻ những giờ hoạt động ngoài trời hiệu
quả nhất. Vì vậy ngay từ đầu năm học trong những buổi sinh hoạt chuyên môn
tôi đã mạnh dạn thảo luận những vấn đề vướng mắc khi tổ chức hoạt động
ngòai trời.Đề nghị bố trí thời gian hoạt động ngoài trời giữa các lớp so le nhau
để trẻ được hoạt động thoải mái, không bị phân tán bởi hoạt động của các nhóm
lớp khác. Cụ thể như sau:
Lớp

Mùa hè

Mùa đông

Nhà trẻ

8h35 – 9h05

8h45 – 9h15

Mẫu giáo bé

8h45 – 9h15

9h00 – 9h30

Mẫu giáo nhỡ

9h40 – 10h10

9h55 – 10h25

Mẫu giáo lớn
9h45 – 10h15
3.2. Xây dựng môi trường cho trẻ hoạt động ngoài trời

10h00 – 10h30

Môi trường cho trẻ hoạt động là nơi có nguồn thông tin phong phú,
khuyến khích tính độc lập và hoạt động tích cực của trẻ. Môi trường chơi hợp
lý có ảnh hưởng rất quan trọng việc tổ chức giờ chơi cho trẻ. Vì vậy biện pháp
tạo môi trường hợp lý sẽ giúp trẻ tìm tòi, khám phá và phát hiện những điều
mới lạ, hấp dẫn, các kiến thức, kỹ năng của trẻ sẽ được củng cố và bổ sung.
Tạo môi trường phù hợp, đa dạng, phong phú sẽ gây hứng thú cho trẻ và bản
thân giáo viên, góp phần hình thành nâng cao mối quan hệ thân thiện, tự
tin,giữa phụ huynh với giáo viên, giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ với trẻ.

8


3.2.1.Tuyên truyền vận động phụ huynh cùng phối hợp tạo môi trường
cho trẻ hoạt động.
Bên cạnh cơ sở vật chất của nhà trường khang trang sạch sẽ ngay từ đầu
năm học tôi tổ chức họp phụ huynh lớp nói lên tầm quan trọng của việc tạo môi
trường cho trẻ hoạt động ngoài trời. Tôi vận động phụ huynh học sinh tham gia
ngày công lao động cải tạosân chơi, vườn rau và sưu tầm các loại cây để cô và
trẻ cùng trồng cây ở góc thiên nhiên, vườn cây của bé, góc thực nghiệm... Kết

quả ngay sau những ngày đầu năm học chúng tôi đã hoàn thành các công việc
và tạo nên một môi trường riêng của trẻ. Vườn cây của lớp xanh tốt trẻ hăng
hái và tích cực cùng cô quan sát sự thay đổi từng ngày của các loại cây, biết
chăm sóc cây xanh thông qua giờ hoạt động ngoài trời, qua đó trẻ có kỹ năng
chăm sóc và bảo vệ cây xanh : Không ngắt lá, bẻ cành, biết cây lớn lên và phát
triển như thế nào từ khi gieo hạt, nảy mầm, phát triển thành cây nhỏ, cây to ra
hoa ... ở góc thực nghiệm,vườn rau của lớp. Tạo cho trẻ cảm thấy vui xướng đã
được cùng cô chăm sóc chúng.( Hình ảnh 1)
3.2.2. Tổ chức cho trẻ quan sát
Đây là một hình thức cho trẻ làm quen với kiến thức tự nhiên, xã hội
xung quanh trẻ, kích thích óc tìm tòi khám phá của trẻ. Nội dung quan sát
thường dựa vào khả năng của từng trẻ để có thể nâng cao hay hạ thấp yêu cầu
tuỳ từng đối tượng quan sát.
Để cho trẻ quan sát được tốt hơn, tôi đã hướng trẻ cùng chuẩn bị trước khi quan
sát, chẳng hạn với chủ đề thế giới thực vật thì yêu cầu trẻ tìm xem ở nhà trẻ có
những loại hoa gì và mẹ thường mua các loại hoa nào về nhà,tên gọi mầu sắc
một số loại hoa. Hôm sau trong hoạt động ngoài trời cho cả lớp cùng quan sát
luống hoa của lớp, bằng những câu hỏi gợi mở, câu đố về tên một số loại hoa,
bằng các câu hỏi đàm thoại nhằm phát triển tư duy của trẻ kết hợp trò chơi
vận động hay dân gian phù hợp xen kẽ động và tĩnh trẻ hứng thú say xưa không
biết mệt. Với cách này tôi nhận thấy trẻ hoạt động rất tích cực vì tôi đã nhận có
sự tham gia ủng hộ rất nhiệt tình của phụ huynh học sinh. Chính vì vậy mà kết
quả hoạt động ngoài trời luôn đạt hiệu quả cao.( Hình ảnh 2)

9


3.2.3. Chuẩn bị các nguyên vật liệu, hệ thống câu hỏi đàm thoại phù hợp cho
hoạt động ngoài trời.
Để cho trẻ có sự ham thích khám phá tự nhiên ta cần cho trẻ quan sát

các hiện tượng sự vật xung quanh mình.
Ví dụ: Trẻ xuống sân trường thấy nhiều lá vàng cô cho trẻ thi nhau nhặt
lá vàng và cùng trò chuyện với nhau về lá vàng
+ Đố bạn đó là lá của cây gì?
+ Tại sao bạn biết?
+ Tại sao lá rụng?
Ví dụ: Khi trẻ quan sát cây cô dùng các câu hỏi gợi ý để trẻ trả lời:
+ Đây là cây gì ?
+ Cây cần gì để sống ?
+ Cây trồng để làm gì ?
+ Bảo vệ cây bằng cách nào?
+ Quan sát xem có những cây nào giống với loại cây này ?
Đồng thời để tạo hứng thú cho trẻ chơi với thiên nhiên cô gợi ý cho trẻ
đem nhiều nguyên vật liệu mở như các loại hạt, cỏ, cọng rau muống, bìa cát
tông, vỏ trai, vỏ hến, đá sỏi… Thay đổi nhiều hình thức cho phong phú.
Cô gợi ý cho trẻ chơi giúp trẻ sáng tạo trong sản phẩm của mình.
+ Nhặt các loại lá khác nhau để xếp thành các hình mà trẻ thích..
+ Xâu các loại hạt với nhau tạo thành những chiếc vòng cổ xinh xắn.
Trẻ cùng làm với cô những đồ chơi ngoài trời: quả cầu làm từ dây ni
lông và nắp nhựa, nhặt những chiếc lá khô và đếm đoán xem đó là lá gì, so
sánh to nhỏ..
Những chiếc lốp xe hơi bị hỏng có thể tận dụng để cho trẻ chơi nhảy bật,
bò, chui qua, đi thăng bằng trên lốp xe.
Phấn vẽ hoặc bất cứ dụng cụ cho trẻ học giờ thể dục cũng có thể vận
dụng cho trẻ hoạt động ngoài trời cũng là một hình thức ôn luyện kỹ năng vận
động cho trẻ.
3.3. Lấy trẻ làm trung tâm khi tổ chức cho trẻ hoạt động ngoài trời

10

Trong quá trình quan sát cô luôn lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ được tự
nhận xét đánh giá, được cầm, sờ, nắm… Trẻ phải tự nói lên ý kiến của mình.
Chính vì thế cô cần có kiến thức sâu rộng về thế giới xung quanh để cung cấp
cho trẻ. Tôi luôn quan tâm, phát huy tính tích cực của trẻ trong khi chơi bằng
cách khai thác kinh nghiệm thực tế của trẻ, tận dụng môi trường sẵn có và cho
trẻ được thực hành nhiều nhất. Tạo được nhiều tình huống cho trẻ phải suy nghĩ
giải quyết tình huống đó và sáng tạo nhiều nội dung chơi, chủ đề chơi phong
phú hơn. Tôi luôn hướng trẻ chơi theo một chủ đề thích hợp, mở rộng kỹ năng
chơi và giao tiếp. Trẻ được hoạt động một cách tích cực nhất, từ đó gây nhiều
hứng thú cho trẻ khi chơi.
Tôi luôn chú ý tạo cho trẻ cảm giác thoải mái khi quan sát và bầu không
khí vui tươi giữa cô và trẻ để buổi chơi thu đựơc kết quả thành công nhất.
3.3.1. Linh hoạt thay đổi nội dung hoạt động ngoài trời theo tình huống
xảy ra hàng ngày.
Ngoài việc lựa chọn các hoạt động trong chương trình chăm sóc giáo dục
trẻ mầm non do Bộ giáo dục và đào tạo ban hành chúng ta nên coi trọng những
nhu cầu, sở thích, hứng thú của trẻ, tận dụng những tình huống xảy ra hàng
ngày để từ đó lựa chọn các hoạt động giáo dục phù hợp với đặc điểm tâm sinh
lý lứa tuổi. Như vậy việc tổ chức hoạt động sẽ đạt hiệu quả cao hơn.
Ví dụ:
- Mục đích của tôi là cho trẻ quan sát xe máy nhưng khi tôi và trẻ vừa ra
sân thì một luồng gió thổi mạnh làm cho những chiếc lá già trên cây sấu rụng
xuống, trẻ thích thú reo hò, chạy ra nhặt lá. Thấy vậy tôi chuyển sang cho trẻ
quan sát, trao đổi về những chiếc lá như: hình dáng, màu sắc, cảm nhận độ dày
mỏng của lá và lắng nghe âm thanh của những chiếc lá khi cọ vào nhau, cho trẻ
bắt chước tiếng xào xạc của lá...Và từ những chiếc lá này trẻ tạo ra những sản
phẩm mà mình yêu thích.
- Tôi dự kiến cho trẻ quan sát về thời tiết nhưng một tình huống xảy ra là
hôm nay ở lớp tôi có thêm một cháu mới, cháu có bím tóc rất xinh, bộ váy mới

thời trang cùng với đôi giầy xinh xắn làm cho các bạn ở lớp rất chú ý. Vì vậy

11


tôi quyết định chuyển sang cho trẻ trò chuyện với nhau, trò chơi ai đoán giỏi, ai
phát hiện ra điều gì đặc biệt của bạn mới…Và cứ như vậy trẻ được làm quen
với nhau, tìm hiểu về nhau, học mà chơi, chơi mà học, chiếc váy mới là điểm
tâm của sự chú ý.
- Kế hoạch của tôi là cho trẻ nhặt lá trên sân trường và chơi với những
chiếc lá, nhưng trời hôm đó lại đổ mưa, tôi chuyển sang cho trẻ lắng nghe tiếng
mưa to, nhỏ sau đó chơi trò chơi “Trốn mưa”, vẽ mưa theo âm thanh to nhỏ và
cảnh vật dưới mưa ở ngoài hành lang, trẻ rất hứng thú.
3.3.2. Khai thác môi trường sẵn có để lựa chọn và tổ chức hoạt động
ngoài trời cho trẻ
Như chúng ta đã biết đối với trẻ mầm non thì việc “Học cái gì?” không
quan trọng bằng việc trẻ “Học như thế nào?”. Do vậy qua việc trẻ được hoạt
động với môi trường bên ngoài trẻ sẽ hứng thú và tích cực hơn. Tạo điều kiện
cho trẻ phát triển một cách toàn diện, vì vậy tôi đã khai thác tối đa môi trường
sẵn có, xung quanh trẻ để lựa chọn và tổ chức các hoạt động giáo dục như sau:
- Tôi tận dụng các chậu cây, vườn thực nghiệm trên sân trường là những
đối tượng mà tôi cho trẻ quan sát sự thay đổi hàng ngày, trẻ được tận mắt nhìn,
ngắm cây, sờ lá cây, nhận biết màu sắc của lá, màu sắc của hoa, biết so sánh sự
giống nhau và khác nhau giữa các loại cây. Qua đó phát triển các giác quan, óc
quan sát cho trẻ, đồng thời ôn luyện so sánh cao thấp, trò chơi hãy chạy về
đúng cây (Cây cao hơn, cây thấp hơn, cây dây leo, ...)( Hình ảnh 3)
- Tận dụng con cua chứa nước trên sân tôi cho trẻ khám phá “Vật nổi, vật
chìm”, hoặc từ những chiếc lá rơi trên sân trường tôi lựa chọn hoạt động “Điều
kì diệu từ những chiếc lá”, tôi cho trẻ phân loại các loại lá: lá tròn, lá dài, lá trái
tim, lá có răng cưa, lá không có răng cưa, lá già, lá non, sau đó cho trẻ chơi với

những chiếc lá, chọn lá theo yêu cầu, cuối cùng cho trẻ tạo ra 1 số sản phẩm từ
những chiếc lá, qua đó giáo dục trẻ biết bảo vệ môi trường.(Hình ảnh 4)
- Tận dụng những chậu cát ở góc thiên nhiên tôi cho trẻ in hình bàn tay
trên cát, cho trẻ nhuộm màu cát, phơi khô sau đó rắc tạo thành tranh cát hoặc
cho trẻ in hình bàn chân lên sân sau cơn mưa, chơi đong nước, vẽ trên sân, xếp
12


hột hạt, vỏ sò, vỏ hến, quan sát các kiểu nhà quanh trường, quan sát ngã tư
đường, lắng nghe các âm thanh xung quanh (Tiếng còi xe ô tô, xe máy, âm
thanh từ các động cơ khi đi nhanh chậm, tiếng vọng của các âm thanh khi qua
các bức tường lớn...)( Hình ảnh 5)
- Hưởng ứng phong trào thi đua: "Xây dựng trường học thân thiện học
sinh tích cực” tôi đã tận dụng diện tích sân trường rộng tổ chức các trò chơi
dân gian cho trẻ vào các thời điểm thích hợp như: Trò chơi ô ăn quan, rồng rắn
lên mây, kéo co, trồng nụ trồng hoa, nhảy bao...( Hình ảnh 6)
- Vì trường tôi nằm ngay ngã tư giao thông nên với chủ đề "Phương tiện
giao thông” tôi cho trẻ đứng trên vỉa hè quan sát trực tiếp ngã tư giao thông và
các phương tiện giao thông qua lại trên đường.
Khi tích hợp nội dung “Giáo dục an toàn giao thông” với sa bàn được
thiết kế ngay trên sân trường các cháu sẽ được thực hành, trải nghiệm với
những phương tiện qua mô hình xe đạp, xe máy tự tạo...
- Ngoài ra khi tích hợp nội dung “Giáo dục môi trường” tôi tổ chức cho
trẻ học mà chơi, chơi mà học với đề tài "Bác lao công tí hon" trong chủ đề
“Lớn lên bé thích làm nghề gì”? trẻ sẽ được cầm chổi, cầm thùng rác, cầm dụng
cụ tưới cây để làm một bác lao công thực thụ trên sân trường của mình. Qua đó
trẻ biết công việc của bác lao công và hình thành kỹ năng giữ vệ sinh môi
trường của trẻ.
Để giáo dục phòng chống tai nạn thương tích cho trẻ tôi tận dụng các lắp
hố ga, bảng điện, các biển báo nguy hiểm có sẵn xung quanh trường ... để trẻ

biết tự bảo vệ mình với những nơi nguy hiểm.
3.4. Đa dạng các loại trò chơi khi tổ chức cho trẻ hoạt động ngoài trời
Thực trạng trường tôi là một trường có nhiều nhóm lớp, sĩ số cháu đông
nên việc tổ chức cho các cháu vui chơi hoạt động ngoài trời theo lịch cụ thể
phải chia ra từng nhóm. Riêng với lớp tôi ngoài việc tách nhóm cho cháu hoạt
động, tôi còn chủ động tìm tòi những nội dung hoạt động ngoài trời, những trò
chơi vận động, trò chơi dân gian gắn với chủ đề và gắn với thời gian phù hợp.
3.4.1. Trò chơi phát triển vận động:

13


Thông qua các hoạt động leo trèo trên các đồ chơi ngoài trời: cầu trượt,
đu quay, bập bênh, các vận động chạy, nhảy lò cò, tung - ném bóng… rèn cho
trẻ sự khéo léo, nhanh nhẹn của đôi bàn tay, bàn chân, giáo dục trẻ không leo
trèo những nơi nguy hiểm.
Tổ chức cho cháu chơi một số trò chơi sinh hoạt tập thể đơn giản, trò
chơi sinh hoạt cộng đồng cũng rất thu hút trẻ như: trò chơi đoàn kết, trời nắng
trời mưa, đổi chỗ cho bạn, úp cá…hoặc cũng có thể hát cho cháu theo một số
bài sinh hoạt tập thể đơn giản như: Bé đánh răng, cùng vui chơi, bạn ở đâu…
Ngoài những trò chơi vận động theo chương trình chăm sóc giáo dục trẻ
tôi đã linh hoạt trong việc thay đổi luật chơi, thay đổi tên trò chơi nhằm thu hút
và hấp dẫn trẻ vào các trò chơi.
Ví dụ : Trò chơi “Đổi chỗ” có thể thay đổi tên là: tìm bạn, thay thế, Trò
chơi Kéo co có thể thay đổi tên là Kéo pháo …Trò chơi đuổi bóng thay đổi là
“Chạy thi”…
3.4.2. Trò chơi phát triển giác quan
Trẻ lắng nghe tiếng động tiếng kêu ở đâu, nghe tiếng gió thổi, nghe tiếng
chim hót, nhìn lá rụng, ngửi mùi hoa, mùi cỏ, mùi lá cây, cảm nhận ánh nắng
mặt trời qua trò chơi: “Ai tinh mắt”, “Đoán cây qua lá”, “Đoán vật bằng tay”,

“Tai ai thính”, “Đoán xem tiếng động gì” …
3.4.3. Trò chơi phát triển nhận thức
Trẻ chơi với cát, nước, sỏi, phấn vẽ, đất đá, để biết được tính chất của
chúng. Chơi với lá cây như: xếp lá thành những hình dạng khác nhau theo trí
tưởng tượng của trẻ như: Hình bông hoa, ngôi nhà, con bướm, ông mặt trời…
Trẻ tham gia trồng cây, chăm sóc vườn cây xung quanh khu vực trường
nhằm phát triển óc tò mò của trẻ: Quan sát sự thay đổi hàng ngày của cây xanh
và phân loại chúng: Nhóm có hoa, nhóm không có hoa, nhóm cây dây leo,
nhóm cây ăn quả…
Qua những trò chơi này giúp trẻ mở rộng mối quan hệ với thế giới xung
quanh, cách chăm sóc cây xanh và bảo vệ cây xanh, rèn cho trẻ cách giao tiếp
lịch sự với mọi người, biết yêu quý và bảo vệ thiên nhiên.( Hình ảnh 7)

14


3.5. Sưu tầm một số trò chơi vận động và trò chơi dân gian tổ chức
cho trẻ hoạt động ngoài trời
Kho tàng trò chơi dành lứa tuổi mầm non vô cùng phong phú và đa dạng,
tuy nhiên mỗi trò chơi lại phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của từng độ tuổi
khác nhau. Có thể cùng một trò chơi nhưng khi cô giáo tổ chức ở từng độ tuổi
khác nhau thì mức độ vận động của nó cũng có sự khác biệt. Nhận thức được
vấn đề này bằng nhiều phương tiện như: sách, báo, internet … tôi đã sưu tầm
được một số trò chơi cho lứa tuổi mẫu giáo bé. Cụ thể như sau:
MỘT SỐ TRÒ CHƠI PHÁT TRIỂN VẬN ĐỘNG
Chủ đề
Bản thân

Môi trường xã hội

Môi trường tự nhiên

Trò chơi vận động
Đuổi bắt bóng.
Đuổi bắt.
Đi đi nhẹ hơn.
Quả bóng tròn.
Lái máy bay.
Làm đoàn tàu.
Phi công.
Bác nông dân và đàn bò.
Gà con tìm mồi.
Nắng và mưa.
Thỏ con dạo chơi.
Cáo và thỏ.

Trò chơi dân gian
Dung dăng dung dẻ.
Lộn cầu vồng.
Kéo co
Chơi u
Đá bóng trúng lỗ
Đẩy gậy
Chơi đồ
Thi vác củi chạy
Tập tầm vông
Thả đỉa ba ba
Mèo đuổi chuột
Cướp lá

- Sưu tầm sáng tạo đồng dao, hò vè, câu đố ứng dụng vào hoạt động
ngoài trời.
Ví dụ: Qua những câu hò vè giúp cho trẻ kích thích hứng thú khi hoạt
động vừa hát vừa vui vẻ tưới cây, hay thích thú khi vẽ những chiếc lá vàng mà
trẻ đã nhặt được trong sân trường. Đồng thời còn giúp trẻ phát triển ngôn ngữ,
ôn luyện các từ khó, rèn cho trẻ phát âm chuẩn hơn và nhận thức phải giữ gìn
bảo vệ môi trường ở mọi nơi đồng thời phát triển tính sáng tạo, tính thẩm mỹ
cho trẻ với mọi sự vật, hiên tượng trong thiên nhiên.
Ví dụ: Khi cho trẻ thực hiện: “ hoạt động tưới cây”, để kích thích trẻ hào
hứng tham gia hơn tôi đã sáng tác bài “Vè tưới cây”. Kết quả là trẻ vô cùng
hứng thú và yêu lao động hơn.

15


VÈ TƯỚI CÂY
Ve vẻ vè ve

Cùng nhau tắm mát

Nghe vè tưới cây

Đã giúp chúng tôi

Tưới cây ấy mà tưới cây

Cùng nhau xanh tốt

Các bạn thi đua

Toả những bóng mát

chăm cây cho tốt

Cho trường thêm xanh

Cây nhỏ cây to

Thêm xanh thêm xanh

Ví dụ: Trò chơi “Gà tìm mồi” Chơi tập thể:
Luật chơi: Khi nghe hiệu lệnh những bạn làm mồi phải ngồi im, nếu
đứng dậy sẽ bị các bạn làm gà bắt.
Cách chơi: Chia trẻ làm hai nhóm chơi. Một nhóm là gà, một nhóm làm
mồi. Khi bắt đầu chơi nhóm làm gà sẽ nắm tay nhau đi kiếm mồi xung quanh
các bạn làm mồi. Những bạn làm mồi khi thấy những chú gà phải ngồi im lặng
nhắm mắt giả như đi ngủ. Bạn nào đứng dậy sẽ bị bắt và đổi chỗ cho bạn làm
gà. Khi chơi các bạn làm gà sẽ hát các bài hò vè do cô tự sưu tầm và sáng tác.
Với trò chơi này sẽ giúp trẻ phát triển các cơ, sự khéo léo nhanh nhẹn
của tay chân đồng thời trẻ rất hứng thú khi được tham gia vận động
Ví dụ: Trò chơi “Bẫy cá”: Chơi tập thể với số lượng từ 10 bạn trở lên
Luật chơi: Khi nghe hiệu lệnh thì những bạn làm bẫy sẽ ngồi xuống,
những bạn nào còn nằm trong vòng tròn thì sẽ bị bắt và thay thế làm bẫy.
Cách chơi: Chia làm hai nhóm, một nhóm làm bẫy và nhóm còn lại làm
cá Nhóm làm những con cá thì hai tay chụm lại, lượn sóng chạy ra chạy vào
vòng tròn còn những bạn làm bẫy thì nghe hiệu lệnh nắm chặt tay và ngồi
xuống. Khi bắt đầu chơi cả hai nhóm đều hát bài hát cá vàng bơi. Khi đã bắt hết
cá thì các bạn đổi vai cho nhau.

16

Với trò chơi này giúp cho trẻ củng cố lại các bài hát mà trẻ đã được học
và phát triển các cơ cho cho trẻ nhanh nhẹn qua các hoạt động chạy, uốn lượn
tay khi chạy đồng thời kích thích cho trẻ hứng thú khi được vận động chơi.
3.6. Tuyên truyền, phối kết hợp với các bậc phụ huynh
Góc tuyên truyền của lớp được chuyển tải tới giáo viên và phụ huynh
bằng mọi hình thức luôn thay đổi nôi dung phù hợp với chủ đề. Ví dụ: Chủ đề:
‘Thế giới thực vật , tết và mùa xuân, bảng tuyên truyền có những hình ảnh về
các hoạt động ngoài trời trong ngày tết và mùa xuân,... có tổ chức giao lưu giữa
lớp với phụ huynh.
Tuyên truyền qua đài phát thanh có nội dung theo chủ đề, những bài viết
về hoạt động của cô và trẻ ngoài trời, tầm quan trọng của nó đối với sự phát
triển của trẻ vào giờ đón, trả trẻ để các cháu và phụ huynh được nghe.
Tuyên truyền góc chơi đặc biệt góc học tập, thường thay đổi tranh ảnh để
lôi cuốn trẻ. Ngoài ra, tôi còn tích cực giao lưu với phụ huynh với phụ huynh
hỏi xem ở nhà trẻ có thường xuyên được hoạt động khám phá, trải nghiệm
không?... Từ đó, tôi đánh giá khả năng của trẻ để có biện pháp phù hợp.
4. Kết quả đạt được
Từ nhận thức suy nghĩ và các biện pháp thực hiện nhất là được sự giúp
đỡ của Ban giám hiệu và chị em đồng nghiệp, sau khi áp dụng "Một số biện
pháp tạo hứng thú cho trẻ 3-4 tuổi khi tổ chức hoạt động ngoài trời" tôi đã thu
được một số kết quả sau:
- Giáo viên chủ động trong việc xây dựng kế hoạch chăm sóc giáo dục
trẻ. Giảm tải thời gian chuẩn bị đồ dùng đồ chơi song giờ học vẫn đạt hiệu quả.
- Giáo viên linh hoạt sáng tạo trong việc lựa chọn nội dung và hình thức
tổ chức các hoạt động. Tạo môi trường kích thích trẻ tham gia hoạt động và sử
dụng tích cực đồ dùng, đồ chơi sẵn có.
- Trẻ khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, linh hoạt hơn, tham gia vào các hoạt động
tích cực, hứng thú, đồng thời hình thành ở trẻ kĩ năng và thái độ tích cực đối

với môi trường xung quanh.

17


- Vốn từ của trẻ phong phú, sử dụng ngôn ngữ mạch lạc, trẻ biết diễn đạt
câu biết sử dụng ngữ điệu giọng do đó trẻ nhận thức thế giới xung quanh cũng
như tiếp nhận tri thức dễ dàng hơn.
- Trẻ mạnh dạn tự tin hơn khi giao tiếp với mọi người xung quanh. Trẻ
được tham gia cùng cô làm đồ dùng đồ chơi và tạo môi trường giáo dục qua đó
trẻ nhận thức được vai trò và vị trí của mình.
- Những tình huống đơn giản đã kích thích trẻ phát triển các trạng thái
cảm xúc đặc biệt là khả năng tư duy trực quan trừu tượng.
- Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường, yêu thích và hướng tới cái đẹp, biết
tự phòng tránh các tai nạn thương tích có thể xảy ra với chính mình.
- Phụ huynh quan tâm, nhiệt tình ủng hộ nguyên vật liệu, tham gia làm
đồ dùng đồ chơi cho trẻ hoạt động.
* Kết quả so sánh đối chứng:

Năm
học

Tổng số
hoạt động
được dự

Số
lượng

Tỷ

lệ
%

Số trẻ

Trẻ hứng
thú

Số
SL
lượng

Đánh giá xếp loại

Tốt

%

Khá

SL % SL

%

Đạt yêu cầu
SL

%

201310

100
3
30
5 17 10 33
15
50
2014
30
Kỳ I
201410
100
30
9
90
15 50 10 33
5
17
2015
So sánh thống kê trên với bảng thống kê điều tra thực trạng ta thấy mức
độ hứng thú của trẻ được nâng lên rõ rệt. Điều đó chứng tỏ những biện pháp
nêu trên đạt kết quả tương đối tốt.
5. Điều kiện để sáng kiến được nhân rộng
*Về nhân lực:
-Tổ chức cho giáo viên được tham quan học hỏi với các trường trọng
điểm trong và ngoài tỉnh.
-Tổ chức các lớp bồi dưỡng chuyên môn thành nhiều đợt trong năm để
giáo viên được học tập, nâng cao nghiệp vụ.
18

* Về trang thiết bị, kỹ thuật:
- Tham mưu với ban giám hiệu nhà trường bổ sung thêm trang thiết bị đồ
chơi vận động ngoài trời cho trẻ, phối hợp với phụ huynh cùng sưu tầm một số
cây, hoa bổ sung vào góc thiên nhiên, sưu tầm một số trò chơi dân gian, trò
chơi vận động mới để gây hứng thú cho trẻ khi tham gia hoạt động ngoài trời
và tạo điều kiện cho trẻ tham quan các di tích lịch sử của địa phương.

19


KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
Hoạt động ngoài trời có ảnh hưởng quyết định đến sự hình thành và phát
triển nhân cách của trẻ. Do đó giáo viên cần có những biện pháp tổ chức hoạt
động ngoài trời một cách có hiệu quả giúp trẻ phát triển một cách toàn diện.
Qua hoạt động đi dạo: Trẻ được trực tiếp quan sát các sự vật hiện tượng
trong thiên nhiên, trong xã hội qua trò chuyện khám phá chủ đề phát triển ngôn
từ cho trẻ. Trẻ được tiếp xúc với thiên nhiên, hít thở không khí trong lành, được
tắm nắng ban mai, nhằm nâng cao sức đề kháng cho cơ thể trẻ. Qua các trò
chơi vận động: Giúp cơ thể trẻ nhanh nhẹn hoạt bát phát triển một cách toàn
diện.
Qua các trò chơi dân gian: Trẻ biết một trong những bản sắc văn hóa dân
tộc Việt Nam và được lưu truyền qua các thế hệ sau.
Chơi tự do: Trẻ được cô hướng dẫn làm đồ chơi từ những nguyên vật
liệu có sẳn ở địa phương như: Tận dụng những vật dụng phế thải, lá cây…
Nhằm rèn luyện cho trẻ tính kiên trì, nhẫn nại, phát triễn tính tò mò ham hiểu
biết, đặc biệt là tính sáng tạo ở trẻ.
Qua áp dụng sáng kiến: "Một số biện pháp tạo hứng thú cho trẻ 3-4 tuổi khi
tổ chức hoạt động ngoài trời" đã đem lại kết quả cao và được áp dụng thành
công ở tất cả các lớp mẫu giáo 3-4 tuổi trong toàn trường.

2. Khuyến nghị
Khi nghiên cứu và áp dụng đề tài này vào giảng dạy, tôi xin mạnh dạn đề
xuất một số đề nghị sau:
2.1. Đối với giáo viên

20


+ Phải tích cực trau dồi chuyên môn nghiệp vụ, nắm vững yêu cầu
chương trình từ đó linh hoạt lựa chọn các nội dung và hình thức tổ chức hoạt
động giáo dục.
+ Cần tận dụng mọi cơ hội để khai thác ý tưởng và tạo môi trường giáo
dục, phát huy tính tích cực của trẻ. Luôn tạo cơ hội để trẻ nói theo suy nghĩ của
mình.
+ Luôn tìm tòi và sưu tầm những trò chơi hay lạ, Sáng tạo tích cực làm
đồ dùng, đồ chơi với các nguyên vật liệu đơn giản, gần gũi xung quanh trẻ .
2.2. Đối với nhà trường, phụ huynh
+ Tăng cường bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị, tận dụng các khoảng
trống để tạo môi trường giáo dục.
+ Tổ chức cho giáo viên được tham quan học hỏi với các trường trọng
điểm trong và ngoài tỉnh
.

+ Phối hợp với phụ huynh học sinh tổ chức cho trẻ đi dạo, đi thăm quan

di tích lịch sử trong các ngày lễ hội.
2.3. Đối với phòng giáo dục
+ Tổ chức các lớp bồi dưỡng chuyên môn thành nhiều đợt trong năm để
giáo viên được học tập, trao đổi nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
Với sự cố gắng, nỗ lực của mình khi thực hiện đề tài đạt kết quả cao,

song cũng không tránh khỏi những khiếm khuyết. Rất mong được sự quan tâm
tham gia đóng góp ý kiến của các đồng nghiệp để đề tài của tôi hoàn thiện hơn,
góp phần nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động ngoài trời trong trường mầm
non.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

21


MỘT SỐ HÌNH ẢNH MINH HỌA

Hình ảnh 1:Góc thực nghiệm

Hình ảnh 2 : Trẻ quan sát sự phát triển của cây

22


Hình ảnh 3:(Cây cao hơn, cây thấp hơn, cây dây leo, ...)

Bé khám phá vật nổi vật chìm

Sản phẩm từ những chiếc lá
Hình ảnh 4

Họa sĩ nhí

23

Dấu chân của ai.( Hình ảnh 5 )

Hình ảnh 6:Bé chơi kéo co

24


Hình ảnh 7: Bé tưới cây

MỤC LỤC

25