Thuam nhuan van hoa thang long vao viec xay dung truong mam non than thien o HN

thấm nhuần văn hoá thăng long
vào việc xây dựng trờng
mầm non thân thiện ở hà nội
Đặng Quốc Bảo
(biên soạn 6/2009)

1


1/ ý tởng của unicef và who về nhà
trờng thân thiện
*/ Tiếp nhận tất cả thanh thiếu niên trong độ tuổi đợc đI học đến trờng và giúp họ đợc học, học đợc, đ
ợc phát triển tài năng.
*/ Xây dựng và tổ chức thực hiện chơng trình dạy học (mục tiêu, nội dung phơng pháp) phù hợp với
hoàn cảnh ngời học, đạt hiệu quả cao.
*/ Đảm bảo cho môI trờng dạy học (môI trờng xà hội - tự nhiên), an toàn, lành mạnh.
*/ Thực hiện sự bình đẳng giới
*/ Huy ®éng sù tham gia tÝch cùc cña céng ®ång, cha mẹ học sinh vào sự phát triển nhà trờng
(làm tốt sù phèi hỵp GDNT, GDGD, GDXH)

2


2/ chủ trơng xây dựng "trờng học
thân thiện - học sinh tích cực" của
việt nam
a/ Trờng lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn
b/ Dạy và học hiệu quả phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của học sinh ở mỗi địa
phơng gióp häc sinh tù tin häc tËp.
c/ RÌn lun kü năng sống cho học sinh
d/ Tổ chức các hoạt động tập thể vui tơi lành mạnh

e/ Học sinh tham gia tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các di tích lịch sử,
văn hoá cách mạng ở địa phơng.

3


*/ Hệ thống giáo dục quốc dân
Giáo dục mầm non
Giáo dục phổ thông
Giáo dục chuyên nghiệp kỹ thuật
Giáo dục đại học
Giáo dục thờng xuyên

4


XÃ hội học tập

Nâng cao
Dân trí

Đào tạo
nhân lực

Bồi dỡng
nhân tài

Nhân c¸ch

5

*/ Thông điệp
Phi phổ thông bất thành dân trí
Phi chuyên nghiệp bất thành nhân lực kỹ thuật
Phi đại học bất thành nhân tài
Phi mầm non bất thành nhân cách
Phi giáo dục thờng xuyên bất thành xà hội học tập

6


con đờng hình thành và phát triển nhân cách

Sinh
(tạng)

Tâm

A0

Cảm giác

Tri giác

Tri thức

Cảm

XÃ

(phận)

Dỡng sinh

A1

Hành

Cảm xúc

Tình cảm

Tình nghĩa

Tu
thân

Xử thế

FAo (Tâm sinh xÃ) -> FA1 (Tu th©n - Dìng sinh - Xư thÕ)
A0 ---> A1
A1 > A0

7


3/ đặc trng con ngời thăng long - hà nội
(theo đức uy)
(i) Tài hoa, đa cảm
(ii) Trí tuệ, văn hiến

(iii) Hoà đồng
(iv) Chừng mực, vừa phải, trung dung
(v) Kín đáo, tinh tÕ, tÕ nhÞ
(vi) BỊn bØ, bỊn chÝ
(vii) Ham häc hái
(viii) Hµo hoa, phong nh·

8


4/ dù có đi bốn phơng trời, lòng vẫn nhớ về hà nội!
miền đất địa linh nhân kiệt phải thấm vào tuổi thơ các em
Ta về Hà Nội (Lê Huy Quang)
Em rời Hà Nội từ thuở còn thơ
Phố cũ rêu phong in không phai mờ
Hơng sữa thơm tròn năm cửa ô
Chim lạc đàn nơi đất quê ngời
Nhng hôm nay em về, trào nớc mắt
Hà Nội mùa xuân ma bụi trắng trời
Ngõ nhỏ nào tóc trái đào em chơi ô ăn quan
Gốc sấu chua nào em nhặt quả chín vàng
Mây nớc đầu hé tán bàng xoè nơ thiên thanh!
Ta về Hà Nội đi anh
Nh đàn chim ngói bay về làng vòng hơng cốm
Nh sữa mùa thu, trái hồn mong
Khuê văn các rêu phong
Khum khum mái sầu cổ
Ta về Hà Nội đi anh

9

đôi mắt ngời sơn tây (quang dũng)
Em ở thành Sơn chạy giặc về
Tôi từ chinh chiến cũng ra đi
Cách biệt bao ngày quê Bất bạt
Chiều xanh không thấy bóng Ba Vì
Vầng trán em vơng trời quê hơng
Mắt em dìu dịu buồn Tây Phơng
Tôi nhớ xứ Đoài mây trắng lắm
Em có bao giờ em nhớ thơng
...
Bao giờ trở lại đồng Bơng cấn
Về núi Sài Sơn ngắm lúa vàng
Sông Đáy chậm nguồn quanh phủ Quốc
Sáo diều khuya khoắt thổi đêm trăng

10


...

Đôi mắt ngời Sơn Tây
U ẩn chiều lu lạc
Buồn viễn xứ khôn khuây
*

*
*

Bao giờ tôi gặp em lần nữa
Ngày ấy thanh bình chắc nở hoa
ĐÃ hết sắc mùa chinh chiến cị
Cßn cã bao giê em nhí ta.

11


5/ thấm nhuần văn hoá thăng long
và việc xây dựng trờng mầm non
thân thiện ở hà nội
a/ Giáo tử anh hài
b/ "Tiên học lễ - Hậu học văn"
Thực hiện giáo dục lễ giáo trong trờng mầm non
c/ "Các bộ số năm" mà tiền nhân và Bác Hồ thông
điệp cần quán triệt vào công tác giáo dục ngay từ
tuổi mầm non.
(i) Nhân - Nghĩa - Lễ - Trí - Tín
(ii) Lòng trắc ẩn - Biết hối hận - Biết tôn trọng phục
tùng. Biết phân biệt phải trái - Biết day dứt khi đổi ý
(iii) Nhân - Nghĩa - Trí - Dũng - Liªm
(iv) Khiªm - Cung - TÝn - MÉn - HuÖ
12


6/ lá cờ nhân cách
Cốt cách là ngời: Thiện
Phẩm cách làm ngời:
Trung - Hiếu
Nhân - Trí - Dũng

Cần - Kiệm - Liêm - Chính
Cách thức nên ngời:
Sống Tình - Nghĩa
13


4/ Lá cờ nhân cách
Cần

Kiệm

Nhân
Hiếu
Trí

Chính

Thiện

Trung

Dũng

Liêm

Tình

Nghĩa

14

thiện
"Nhất sinh hành thiện
Thiện do bất túc
Nhất nhật hành ác
ác tự hữu d"
Một đời làm điều thiện
Mà điều thiện cha đủ
Một ngày làm điều ác
Thì điều ác đà thừa
"Thiện ác nguyên lai vô định tính
Đa do giáo dục đích nguyên nhân
Hiền dữ phải đâu là tính sẵn
Phần nhiều do giáo dục mà nên"

15


7/ lập chí cho trẻ từ tuổi mầm non
Hai bài thơ "Biển" và "Con đờng" của
Nguyễn Sinh Cung lúc 5 tuổi.

con đờng
Núi cõng con đờng mòn
Cha thì cõng theo con
Núi nằm ì một chỗ
Cha đi cúi lom khom
Đờng bám lì lng núi
Con tập chạy lon ton

Con siêng hơn hòn núi
Con ®êng lêi h¬n con!

16


biển
Biển là ao lớn
Thuyền là con bò
Bò ăn no gió
Lội trên mặt nớc
Em nhìn thấy trớc
Anh trông thấy sau
Ta lớn mau mau
Vỵt qua ao lín!
17


các biểu tợng cao đẹp: tứ linh - tứ quý
Cần giáo dục trẻ trân trọng ngay từ tuổi mầm non

Tứ linh : Long - Li - Qui - Phợng
1/
Long

: Hoài bÃo

Li

: Sức mạnh thể chất

Qui

: Sự trờng tồn về nhân cách cao đẹp

Phợng

: Cái đẹp
18


Tø quÝ : Tïng - Cóc - Tróc - Mai
Tïng: Sự thanh cao. Sự chịu khó chịu khổ vợt qua
thách thức.
Tuế hàn nhiên hậu tri tùng bách nhân bất phong
sinh ứng vị lÃo tài.
Trần Bích San
2/
Cúc: Sự khiêm tốn - Sự thuỷ chung
(Diệp bất ly thân - Hoa vô lạc địa)
Trúc: Sự ngay thẳng, sống có học vấn văn hoá
Mai: Chí khí, thanh cao, thuỷ chung, vì nghĩa
"Cử đầu hồng nhật cận
Đối ngạn nhất chi mai"
Hồ Chí Minh
Thập tải luân giao cầu cổ kiếm
Nhất sinh đê thủ bái mai hoa
Cao B¸ Qu¸t 19

8/ gi¸o dơc c¸c bËc cha mĐ cã con díi 6 tuổi
(parent education) hiểu biết đúng đắn giá
trị của đồng tiền và cộng tác tích cực xây
dựng nhà trờng mầm non
- Tiền có thể mua đợc sách không mua đợc kiÕn thøc (money can buy book, but
not knowledge).
- TiÒn cã thể mua đợc giờng không mua đợc giấc ngủ ngon (... bed, but not
sleep).
- Tiền có thể mua đợc máu không mua đợc sự sống (... blood, but not life).
- Tiền có thể mua đợc đồng hồ không mua đợc thêi gian (...clock, but not time).
- TiỊn cã thĨ mua đợc thuốc không mua đợc sức khoẻ (...medicine, but not
health).
- Tiền có thể mua đợc nhà không mua đợc con ngời sống trong căn nhà
(...house, but not home).
- Tiền có thể mua đợc chức vụ không mua đợc sự kính trọng (...position, but not
respect).
- Tiền có thể mua đợc tình dục không mua đợc tình yêu (...sex, but not love).

20


9/ xin thày hÃy dạy cho con tôi
(bức th tâm huyết của abraham - lanh côn)

Kính tha thày:
* Con tôi sẽ phải học tất cả những điều này, rằng không phải tất cả
mọi ngời đều công bằng, tất cả mọi ngời đều chân thật. Nhng xin
thầy hÃy dạy cho cháu biết cứ mỗi một kẻ vô lại ta gặp trên đờng
phố thì ở đâu đó sẽ có một con ngời chính trực; cứ mỗi một
chính trị gia ích kỷ, sẽ xuất hiện một nhà lÃnh đạo tận tâm. Bài

học này sẽ mất nhiều thời gian, tôi biết; nhng xin thầy hÃy dạy
cho cháu biết rằng một đồng đôla kiếm đợc do công sức lao
động của mình bỏ ra còn quý giá hơn nhiều so với năm đôla nhặt
đợc trên hè phè...

21


* Xin hÃy dạy cho cháu biết cách chấp nhận thất bại và
cách tận hởng niềm vui chiến thắng. Xin hÃy dạy cháu
tránh xa sự đố kỵ. Xin dạy cháu biết đợc bí quyết của
niềm vui chiến thắng thầm lặng. Dạy cho cháu biết đợc
rằng những kẻ hay bắt nạt ngời khác nhất lại là những
kẻ dễ bị đánh bại nhất...
* Xin hÃy giúp cháu nhìn thấy thế giới kỳ diệu của
sách... nhng cũng cho cháu có đủ thời gian để lặng lẽ
suy t về sự bí ẩn muôn thuở của cuộc sống: đàn chim
tung cánh trên bầu trời, đàn ong bay lợn trong ánh nắng
và những bông hoa nở ngát bên đồi xanh.
* ở trờng xin thầy hÃy dạy cho cháu chấp nhận thi trợt
còn vinh dự hơn gian lận trong khi thi. Xin giúp cháu có
niềm tin vào ý kiến riêng của bản thân, dù tất cả mọi ng
ời xung quanh đều cho rằng ý kiến đó hoàn toàn sai
lầm...
22


* Xin hÃy dạy cho cháu đối xử dịu dàng với những ngời hòa
nhà và cứng rắn với những kẻ thô bạo. Xin tạo cho cháu sức
mạnh để không chạy theo đám đông khi tất cả mọi ngời đều

chỉ biết chạy theo thời thế.
* Xin hÃy dạy cho cháu biết phải lắng nghe tất cả mọi ngời nh
ng cũng xin thầy dạy cháu biết cần phải sàng lọc những gì
nghe đợc qua tấm lới chân lý để cháu chỉ đón nhận những gì
tốt đẹp.
* Xin hÃy dạy cho cháu biết cách mỉm cời khi buồn bÃ... Xin
hÃy dạy cháu biết rằng không có sự xấu hổ trong những giọt
nớc mắt. Xin hÃy dạy cho cháu biết chế giễu những kẻ yếm
thế và cẩn trọng trớc sự ngọt ngào đầy cạm bÉy.

23


* Xin hÃy dạy cho cháu rằng: Cháu có thể bán cơ bắp và trí
tuệ cho ngời ra giá cao nhất, nhng không bao giờ cho phép ai
ra giá mua trái tim và tâm hồn mình.
* Xin hÃy đối xử dịu dàng với cháu nhng đừng vuốt ve nuông
chiều cháu bởi vì chỉ có sự thử thách của lửa mới tôi luyện đ
ợc những thanh sắt cứng rắn.
* Xin hÃy dạy cho cháu biết rằng cháu phải luôn có niềm tin
tuyệt đối vào bản thân, bởi vì khi đó cháu sẽ luôn có niềm tin
tuyệt đối vào nhân loại.
* Đây quả là một yêu cầu quá lớn, tôi biết, tha thầy, nhng xin
thầy cố gắng hết mình... Con trai tôi quả thật là một cậu bé
tuyệt vời
(T liệu của D.V)

24

10/ thời đại mới - nhà trờng mới và ngời
hiệu trởng nhà trờng thời đại mới
1/ Ngời quản lý nhà trêng míi ph¶i chøng tá hä cã thĨ xư lý thông tin
tốt. Không có cách điều hành nào tránh khỏi tác động của Internet.
Internet cung cấp thông tin cho mọi ngời. Nhng thông tin cha phải
là kiến thức. Kiến thức là thông tin đà đợc xử lý, đợc chắt lọc, đợc
liên hệ với những thông tin khác nhau để cho nó hữu dụng hơn với
mục tiêu quản lý. Ngời quản lý nhà trờng mới không chỉ biết chế
biến thông tin thành kiến thức, mà còn phải biết áp dụng nó tốt hơn
bất kỳ ai.
2/ Ngời quản lý nhà trờng mới phải biết giá trị tơng tác giữa các con
ngời luôn luôn là mối quan tâm hàng đầu trong việc tạo ra sự đồng
thuận của tập thể s phạm. Do đó ngời quản lý nhà trờng phải kiến
thiết một mạng lới giao tiếp tốt trong đời sống chung của nhà trờng.
Internet không bao giờ thay thế hoàn toàn đợc sự tiếp xúc giữa các
con ngời. Không thể gửi hơi ấm của bàn tay, bằng bức th điện tử.

25