SKKN KINH NGHIỆM DUY TRÌ sĩ số TRONG CÔNG tác CHỦ NHIỆM lớp

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG NAI
Đơn vị: TRƯỜNG PT DÂN TỘC NỘI TRÚ LIÊN HUYỆN TÂN PHÚ – ĐỊNH QUÁN

Mã số: ……………….

KINH NGHIỆM DUY TRÌ SĨ SỐ TRONG CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP

Người thực hiện: Ngô Thị Hường
Lĩnh vực nghiên cứu:
- Quản lý giáo dục: QLHS



- Phương pháp dạy học bộ môn:



- Lĩnh vực khác:



Có đính kèm: các sản phẩm không thể hiện trong bản in sáng kiến kinh nghiệm:
 Mô hình

 Phần mềm

 Phim ảnh

 Hiện vật khác

Năm học: 2012 – 2013

1


SƠ LƯỢC LÝ LỊCH KHOA HỌC

I. THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN
1. Họ và tên: Ngô Thị Hường
2. Ngày tháng năm sinh: 03/ 09/ 1976
3. Giới tính: nữ
4. Địa chỉ: Thị trấn Tân Phú, huyện Tân Phú, tỉnh Đồng Nai
5. Điện thoại: Cơ quan: 3856483

. DĐ: 01697663416

6. E-mail:
7. Chức vụ: Giáo viên
8. Đơn vị công tác: Trường Phổ thông Dân tộc nội trú liên huyện Tân Phú – Định
Quán
II. TRÌNH ĐỘ ĐÀO TẠO:
- Học vị: Đại học sư phạm
- Năm nhận bằng: 2008
- Chuyên ngành đào tạo: Ngữ Văn
III. KINH NGHIỆM KHOA HỌC
- Lĩnh vực chuyên môn có kinh nghiệm: Dạy Ngữ Văn
- Số năm có kinh nghiệm: 14 năm
- Các sáng kiến kinh nghiệm đã có trong 5 năm gần đây:
+ Nâng cao khả năng tiếp thu từ láy (năm 2009)
+ Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy các văn bản nhật dụng trong môn Ngữ
Văn 8 (năm 2010)
+ Sử dụng sơ đồ tư duy trong giờ Ngữ Văn 6 – phần Tiếng Việt (2011)

2


Sáng kiến kinh nghiệm
KINH NGHIỆM DUY TRÌ SĨ SỐ TRONG CÔNG TÁC CHỦ NHIỆM LỚP
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: “Một dân tộc dốt là một dân tộc yếu, nếu
không có kiến thức thì không có thể bình đẳng với các dân tộc khác được”. Trước yêu
cầu phát triển của đất nước trong thời kỳ hội nhập khu vực và quốc tế, đồng thời
nhằm thực hiện chính sách “Bình đẳng, đoàn kết, tôn trọng, giúp đỡ nhau cùng phát
triển giữa các dân tộc”, xoá dần khoảng cách chênh lệch về giáo dục giữa “miền
ngược và miền xuôi”, Đảng và Chính phủ rất quan tâm và chú trọng đến công tác giáo
dục cho đồng bào các dân tộc thiểu số. Để lấp dần khoảng cách trên thì khâu duy trì sĩ
số là rất quan trọng.
Công tác chủ nhiệm lớp ở trường phổ thông, việc duy trì sĩ số học sinh là một
trong những nhiệm vụ rất quan trọng. Duy trì tốt sĩ số học sinh không những nâng cao
được hiệu quả giáo dục mà đặc biệt hơn là tránh được tình trạng học sinh bỏ học giữa
chừng. Những học sinh thất học là một mối nguy hại lớn cho xã hội: Các em dễ dàng
dính vào các tệ nạn xã hội, đặc biệt dễ bị kẻ xấu lôi kéo vào các tổ chức phản động.
Bên cạnh đó duy trì tốt sĩ số học sinh còn gắn liền với chất lượng dạy học và hiệu quả
giáo dục. Đây cũng là một trong những tiêu chí quan trọng trong việc đánh giá, nhận
xét chất lượng hoạt động của mỗi giáo viên chủ nhiệm lớp và của tập thể nhà trường.
Đối với trường chuyên biệt dành cho các con em dân tộc thiểu số muốn có được kết
quả như vấn đề nêu trên đòi hỏi phải có rất nhiều yếu tố như : Năng lực của giáo viên
trong thực hiện công tác phối kết hợp tốt giữa nhà trường, gia đình và xã hội. Sự phối
hợp nhịp nhàng và đồng thuận tốt là tiền đề giúp cho việc duy trì và phát triển sĩ số
học sinh đạt kết quả tốt.
Trường Phổ thông Dân tộc nội trú liên huyện Tân Phú – Định Quán mà tôi đang
công tác là một trường chuyên biệt nuôi dạy con em đồng bào dân tộc thiểu số của hai

huyện Tân Phú và Định Quán. Trường nằm tại trung tâm thị trấn huyện Tân Phú, địa
bàn của hai huyện phân tán rộng và xa, giao thông đi lại cũng gặp nhiều khó khăn. Đa
số học sinh đều thuộc diện “xóa đói giảm nghèo”. Đời sống của con em đồng bào còn
nhiều thiếu thốn cả về vật chất, tinh thần, văn hóa văn nghệ, các loại hình giải trí lành
mạnh trong khi đó tệ nạn ngoài xã hội có nguy cơ len lỏi vào học đường, học sinh
không hứng thú trong học tập làm gia tăng tỉ lệ học sinh bỏ học giữa chừng là điều
không tránh khỏi.
Là người giáo viên chủ nhiệm lớp ai cũng như tôi đều trăn trở, bức xúc trước
thực trạng học sinh vắng học, bỏ học, không ham học; để lưu và giữ con em đồng bào
dân tộc thiểu số đi học đều là việc vô cùng khó khăn. Vậy làm thế nào để công tác
duy trì sĩ số lớp mình chủ nhiệm đạt kết quả tốt trong năm học, góp phần nâng cao
chất lượng giáo dục và hiệu quả đào tạo của nhà trường nói riêng và góp phần thực
3


hiện mục tiêu giáo dục mà Đảng và Nhà nước đã đặt ra cho ngành Giáo dục nói
chung. Với những lý do đó tôi xin phép đưa ra: “Kinh nghiệm duy trì sĩ số trong công
tác chủ nhiệm lớp”.
II. TỔ CHỨC THỰC HIỆN ĐỀ TÀI.
1. Cơ sở lí luận
- Giáo viên chủ nhiệm lớp có vai trò thay mặt Hiệu Trưởng quản lý và giúp lớp
tổ chức học tập, rèn luyện đạt mục tiêu đào tạo, quản lý hành chính Nhà nước, là
người thầy giáo, người đại diện cho quyền lợi của tập thể lớp. Bên cạnh đó giáo viên
chủ nhiệm là cầu nối giữa lớp với Ban Giám Hiệu đồng thời là cán bộ các đoàn thể
hay tổ chức xã hội (Công đoàn, Đoàn thanh niên, Nữ công…), người chủ chốt của nhà
trường làm công tác giáo dục học sinh.
Người giáo viên chủ nhiệm có chức năng: Bồi dưỡng cán bộ lớp để các em tổ
chức thực hiện tốt mọi hoạt động của lớp, là chuyên gia trong việc tổ chức thực hiện
các mặt hoạt động của lớp, tổng hợp tình hình, đề xuất các giải pháp để tham mưu cho
nhà trường về công tác giáo dục học sinh. Luôn nắm chắc tư tưởng, tinh thần thái độ

và kết quả học tập, rèn luyện của học sinh, phối hợp với gia đình và đoàn thể để giúp
đỡ, cảm hoá học sinh trở thành người tốt cho xã hội.
Giáo viên chủ nhiệm có nhiệm vụ dựa vào tình hình thực tế, vạch kế hoạch giúp
lớp tổ chức thực hiện chương trình đào tạo trong từng tháng, học kỳ và năm học.
Cùng cán bộ lớp theo dõi, đánh giá kết quả học tập, rèn luyện của lớp chủ nhiệm theo
từng tháng, học kỳ và năm học; đồng thời báo cáo kết quả đó với Ban Giám Hiệu và
liên hệ với gia đình học sinh để phối hợp giáo dục.
Giáo viên chủ nhiệm là thành viên hội đồng giải quyết các vấn đề của lớp mình
phụ trách: Liên hệ với các giáo viên bộ môn, Tổ trưởng chuyên môn, Ban Giám Hiệu
nhà trường phối hợp giáo dục học sinh, bảo vệ quyền lợi chính đáng của học sinh.
Được quyền cho học sinh nghỉ học không quá 3 ngày và được gọi học sinh cá biệt đến
nơi làm việc để giáo dục hoặc mời phụ huynh để phối hợp giáo dục.
Công tác chủ nhiệm muốn thành công, hoạt động của thầy cô giáo phải mang
tính nghệ thuật, phải có tính sáng tạo, khéo léo với từng học sinh, từng hoàn cảnh.
Phong cách giáo viên khi trình bày một vấn đề phải có tính khoa học tạo được sự thu
hút và thuyết phục. Muốn học sinh ngoan có tinh thần học tập tốt thì trước hết người
thầy giáo, cô giáo phải đưa lớp mình thành một lớp tiên tiến, một chi đội vững mạnh,
một tập thể lớp gồm những thành viên giàu lòng nhân ái, biết yêu thương giúp đỡ lẫn
nhau, có tinh thần tự quản tốt.
Thông qua các cuộc họp Chi Bộ, Hội đồng sư phạm, đặc biệt qua các cuộc họp
với đại diện phụ huynh học sinh, Ban Giám Hiệu luôn nhấn mạnh: “Làm thế nào để
công tác duy trì sĩ số tốt, giúp học sinh ham thích học tập và đạt kết quả tốt theo kế
4


hoạch chỉ tiêu của nhà trường hàng năm, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục mà
Đảng và Nhà Nước giao phó. Đội ngũ giáo viên, nhất là giáo viên chủ nhiệm lớp phải
luôn có ý thức và trách nhiệm trong công tác duy trì sĩ số”. Vì thế, qua nhiều năm
đứng lớp bản thân tôi luôn suy nghĩ và đặt câu hỏi: “Làm thế nào để duy trì sĩ số và
đảm bảo học sinh đi học chuyên cần?”. Đây chính là vấn đề giúp tôi nghiên cứu đề tài

trên.
2. Nội dung, biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài.
a. Nội dung thực hiện các giải pháp của đề tài.
Ngay từ đầu năm học, tôi nhận trách nhiệm làm công tác chủ nhiệm lớp. Bản
thân tự nhận thấy nhiệm vụ của mình là hết sức quan trọng, giúp nhà trường thực hiện
tốt công tác giáo dục trong đó có công tác duy trì sĩ số. Thông qua kế hoạch và chỉ
đạo của Ban Giám Hiệu nhà trường, tôi mạnh dạn áp dụng một số biện pháp như sau:
- Tìm hiểu và nắm bắt đặc điểm tình hình của lớp.
- Lập kế hoạch chủ nhiệm lớp.
- Phối kết hợp giáo dục học sinh.
- Quan tâm và giám sát.
- Tổ chức thăm gia đình
- Tổ chức các phong trào
- Tổ chức tốt tiết sinh hoạt lớp
b. Biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài
b1. Tìm hiểu và nắm bắt đặc điểm tình hình của lớp mình chủ nhiệm.
Sau khi nhận danh sách lớp tôi dựa vào hồ sơ lưu trữ của nhà trưởng và thông
qua giáo viên chủ nhiệm lớp năm trước để tìm hiểu đặc điểm tình hình lớp, học sinh:
+ Lớp: sĩ số, giới tính, học lực, hạnh kiểm, dân tộc, tôn giáo, nơi cư trú.
+ Học sinh: Bao nhiêu em hổng kiến thức? Bao nhiêu có hoàn cảnh khó khăn đặc
biệt? Bao nhiêu gia đình không quan tâm đến?
Năm học 2009 -2010 tôi được giao nhiệm vụ làm công tác chủ nhiệm lớp 7A,
công việc trước tiên tôi tìm hiểu như sau:

Lớp Sĩ số Nữ Nam
7a

38

21

17

Học lực

Hạnh kiểm

Giỏi

Khá

TB

Y

Tốt

Khá

TB

Yếu

2

8

13

12

18

12

8

0
5


Dân tộc bản địa

Dân tộc thường

Số
dân
tộc

Châu
Ro

Châu
Mạ

S Tiêng

K” Ho

8

7

7

6

6

Tôn
giáo

Nùng Mường
3

2

Tày

Thái

5

2

Thiên chúa giáo

Tin lành

Không

19

9

10

Các em đều là con em đồng bào dân tộc thiểu số, trong lớp có tất cả 8 dân tộc
khác nhau, tiếng nói của mỗi dân tộc khác nhau, tôn giáo khác nhau và phong tục tập
quán cũng khác nhau đều nằm rải rác 14 xã ở trong 2 huyện Tân Phú và Định Quán.
Có xã nhiều nhất là 7 em, còn ít nhất là 1 em. Thu nhập chủ yếu trong gia đình các
em: Một số ít từ nghề làm ruộng, rẫy còn chủ yếu đi làm thuê, làm mướn. Trong lớp
có học sinh cá biệt: 2 em bố mất (1 mất do bệnh tật, 1 mất do vào rừng khai thác gỗ
trái phép bị đồng bọn đánh chết), 1 em mất mẹ ở với mẹ kế, 2 em bố nghiện rượu và 2
em bị bệnh bẩm sinh, 1 em nhà con một được gia đình nuông chiều. Từ việc làm trên
giúp tôi hiểu rõ hơn hoàn cảnh của từng em, từ đó xây dựng và tìm những biện pháp
để giáo dục phù hợp góp phần nâng cao hiệu quả giáo dục.
b2. Lập kế hoạch chủ nhiệm lớp.
Muốn lớp được đi vào ổn định và có nề nếp sớm thì ngay từ đầu năm tôi đã lập
kế hoạch chủ nhiệm thật chi tiết và cụ thể như sau:
- Dự kiến xây dựng cán bộ lớp và nhiệm vụ tương ứng.
+ Dự kiến thành lập đội ngũ cán bộ lớp theo mô hình sau:
Lớp trưởng

LP học tập

LP Lao động

LP Văn nghệ -TT

LP Đời sống

Tổ trưởng tổ 1

Tổ trưởng tổ 2

Tổ trưởng tổ 3

Tổ trưởng tổ 4

Phòng trưởng P 1

Phòng trưởng P2

Phòng trưởng P3

Phòng trưởng P4

+ Dự kiến cán sự bộ môn: Xã hội, Tự nhiên và Ngoại ngữ.
6


Đội ngũ cán bộ lớp đều có hạnh kiểm tốt, học lực khá, giỏi, tương đối nhanh
nhẹn, nhiệt tình trong các hoạt động học và các phong trào, có ý thức nỗ lực hoàn
thành nhiệm vụ.
Sau đó tôi phân công nhiệm vụ cụ thể rõ ràng.
* Lớp trưởng: Thay mặt giáo viên chủ nhiệm quản lý 15 phút đầu giờ, theo dõi
chung mọi mặt hoạt động hằng ngày của lớp, vào cuối tuần tổng hợp tất cả những báo
cáo của lớp phó và kết quả thi đua trong tuần của các tổ, điều hành tiết sinh hoạt cuối
tuần.

* Lớp phó học tập: Theo dõi và chịu trách nhiệm về mặt học tập của lớp cùng với
lớp trưởng và các tổ trưởng hướng dẫn giúp đỡ những bạn học yếu học bài cũ, chuẩn
bị bài mới. Cuối tuần thống kê, báo cáo những bạn học tốt, chuẩn bị bài, không chuẩn
bị bài, điểm tốt, điểm xấu và đánh giá chung hoạt động học tập cho lớp trưởng vào tiết
sinh hoạt cuối tuần.
* Lớp phó lao động: Theo dõi, đôn đốc các bạn lao động, vệ sinh lớp học và khu
vực đã được phân công, cuối tuần thống kê, báo cáo những bạn lao động tốt, những
bạn không làm vệ sinh hoặc làm chưa sạch, những bạn xả rác bừa bãi, những bạn trèo
cây, bẻ cây hủy hoại môi trường và đánh giá nhận xét chung cho lớp trưởng vào tiết
sinh hoạt cuối tuần.
* Lớp phó Văn - Thể: Theo dõi chịu trách nhiệm về các hoạt động phong trào
văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao của lớp: hát đầu giờ, thể dục giữa giờ, nói tục,
chửi thề. Cuối tuần tổng hợp nhận xét đánh giá cho lớp trưởng vào tiết sinh hoạt cuối
tuần.
* Lớp phó đời sống: Theo dõi và chịu trách nhiệm về mặt sức khỏe của lớp,
chấm điểm các bạn đi học chuyên cần, báo cơm hằng ngày và chăm sóc bạn bị bệnh
khi cần thiết. Cuối tuần tổng hợp nhận xét đánh giá cho lớp trưởng vào tiết sinh hoạt
cuối tuần.
* Tổ trưởng: Điều hành các hoạt động của tổ theo sự phân công của lớp trưởng,
lớp phó. Theo dõi chấm điểm của các bạn qua phiếu điểm cùng tổ xếp loại vào cuối
tuần rồi báo cáo cho lớp trưởng.
* Phòng trưởng: Theo dõi và điều hành các hoạt động: Ăn, ngủ, công tác vệ sinh
buổi sáng, sắp xếp đồ đạc cá nhân của phòng mình theo sự phân công của quản lý nội
trú. Chấm điểm các bạn trong phòng qua phiếu điểm, xếp loại vào cuối tuần rồi báo
cáo cho lớp trưởng.
Ngoài ra tôi còn bầu Ban cán sự bộ môn của lớp để giải quyết những vấn đề khó
trong các môn học. Thêm vào đó tôi còn chọn một em theo dõi hoạt động của các bạn
trong lớp để báo cáo riêng cho mình vì tôi nghĩ ở lứa tuổi này các em đang phát triển
sang lứa tuổi trưởng thành, có một số em còn bao che thậm chí không dám phê bình
trước lớp. Do đó, chính ban cán sự lớp nắm bắt rất rõ về tình hình những mặt của lớp

mình.
7


Để theo dõi và nắm tình hình của lớp cứ mỗi cuối tuần tôi tâm sự với cán bộ lớp,
vừa để nắm được một cách cụ thể chi tiết hơn tình hình của từng học sinh trên lớp,
vừa tạo cơ hội để các cán bộ lớp thể hiện tâm tư nguyện vọng… thường xuyên trao
đổi với ban cán sự lớp nắm bắt thông tin cũng như những thay đổi của lớp về tình
hình duy trì sĩ số, xử lý kịp thời vấn đề bỏ học. Đồng thời tôi cũng thường xuyên “trao
đổi” với các em về những biểu hiện “tiêu cực” và những bạn có “nguy cơ” bỏ học,
nghỉ học để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của các em. Khi nắm bắt được các thông tin
về tình hình của lớp mình thì công tác duy trì sĩ số và phát huy tính tích cực trong
công tác chuyên cần của học sinh được tốt hơn đây cũng là một giải pháp không kém
phần quan trọng trong công tác chủ nhiệm.
- Dự kiến sắp xếp vị trí chỗ ngồi: Tôi chia đều số học sinh khá, giỏi, TB, yếu
thành 4 tổ phân công giúp đỡ nhau cùng học tập: 2 em giỏi mỗi em ngồi 1 dãy lớp
học và kèm 2 học sinh học yếu nhất lớp, còn 8 em tôi chia đều và giao nhiệm vụ cho 8
em học sinh khá giúp đỡ bạn.
- Dự kiến phân chia khu vực lao động vệ sinh: Tôi chia đều cho mỗi em một
công việc cụ thể và trông, giao chọn trong năm học, khu vực em nào làm tốt cuối
tháng được khen thưởng như cây bút, cuốn tập, em nào làm không tốt bị trừ điểm và
phải làm thêm một khu vực khác cho các các em nhỏ vào tuần sau.
- Dự kiến một số tiêu chí thi đua: khen thưởng.
+ Xây dựng nội quy lớp học:
+ Xây dựng nội quy phòng ở:
+ Xây dựng cách tính điểm rèn luyện.
+ Đăng kí giao ước thi đua giữa các tổ.
b3. Phối kết hợp.
Phối kết hợp là hết sức quan trọng nhằm theo dõi sĩ số, nề nếp học sinh qua đó có
kế hoạch điều chỉnh cũng như động viên các em có nguy cơ bỏ học giúp các em học

tập tốt hơn.
- Kết hợp với phụ huynh.
Trong phiên họp với cha mẹ học sinh đầu năm học, trước tiên tôi cho phụ huynh
xem hình ảnh và thành tích của một số học sinh các khóa trước, hình ảnh học sinh
uống rượu, đánh nhau dẫn đến bỏ học, hư hỏng gây hậu quả nghiệm trọng cho gia
đình và xã hội. Sau đó tôi nêu thuận lợi và khó khăn của lớp cho phụ huynh hiểu rồi
tôi lắng nghe những tâm tư nguyện vọng của từng phụ huynh, các phụ huynh trao đổi
và cung cấp thêm những thông tin khác về con em mình. Tôi cung cấp số điện thoại
của mình, quản sinh và ghi số điện thoại của phụ huynh vào một cuốn sổ theo dõi học
sinh. Cuối cùng tôi thông qua nội quy, chỉ tiêu phấn đấu, các quy định lớp học và
thống nhất: Để con em có được kết quả tốt trong học tập cũng như những kĩ năng
sống cho bản thân, gia đình và xã hội rất cần sự giúp đỡ hỗ trợ từ phía phụ huynh. Tạo
8


mọi điều kiện thuận lợi để con em đến trường đúng ngày, đúng giờ. Để các em đi học
đều, kiến thức không bị ngắt quãng dẫn đến chán học. Trong năm học chỉ được nghỉ
học khi có lí do chính đáng như: Đám ma người thân, đám cưới chị, em ruột, đau ốm
phải nằm viện hoặc không ngồi học được. Nếu các em nghỉ học vì lí do nào thì phụ
huynh phải có trách nhiệm gọi điện, nhắn tin cho giáo viên biết, ngược lại giáo viên
chủ nhiệm phải thông báo ngay khi học sinh nghỉ học không lí do.
Liên lạc thường xuyên với phụ huynh học sinh sẽ giúp cho giáo viên chủ nhiệm
nắm bắt rõ hơn về thời gian biểu cũng như các thói quen, sở thích và tính cách của
từng học sinh. Khi hiểu rõ giáo viên chủ nhiệm sẽ có nhiều giải pháp giúp học sinh
của mình chuyên cần hơn trong việc học tập cũng như duy trì sĩ số của lớp tốt hơn.
- Kết hợp với chính quyền địa phương.
Sau khi tìm hiểu tình hình học sinh thuộc đơn vị hành chính: Huyện, xã, ấp mà
có học sinh của lớp mình chủ nhiệm, tôi liền tìm hiểu tên, địa chỉ, số điện thoại của
các bác trưởng ấp nơi các em đang sinh sống, đặc biệt ấp có những em cá biệt tôi liên
lạc với họ qua điện thoại hoặc tới tận nơi gởi gắm, nhờ họ thường xuyên quan tâm,

động viên, nhắc nhở các em lên trường đi học đều và đúng giờ.
- Kết hợp với tổng phụ trách.
Tổng phụ trách luôn là người sát cánh cùng giáo viên chủ nhiệm trong mọi hoạt
động phong trào của lớp. Do vậy trong công tác duy trì sĩ số giáo viên chủ nhiệm cần
phải biết và phối hợp để theo dõi, nắm bắt, giáo dục kịp thời những hiện tượng tiêu
cực trong học sinh, những tệ nạn ngoài xã hội xâm nhập vào trường học, lớp học như:
Mâu thuẫn dân tộc, bè phái, lớn bắt nạt bé, chơi game, hút thuốc, uống rượu, đầu tóc,
ăn mặc không phù hợp… Từ đó cùng tìm ra các biện pháp ngăn chặn giúp các em
ngồi học đều góp phần duy trì sĩ số từng ngày, từng tuần, từng tháng và cả năm học.
- Kết hợp với quản lí nội trú
Mỗi buổi học, tuần học, tháng học, qua các cô cấp dưỡng nắm bắt tình hình học
sinh của mình về: Ý thức các em trong bữa ăn, ăn đúng giờ, ăn hết phần ăn hay
không, có bỏ bữa hay không? Ăn xong có trực nhà ăn hay không? Qua quản sinh tìm
hiểu về các hoạt động của các em ở dưới nội trú: Ai về nhà hay lên trễ, ai hay ngủ trễ,
thức khuya làm gì, công tác vệ sinh ra sao, ai lười biếng … để kịp thời nhắc nhở giáo
dục học sinh. Qua y tế tìm hiểu nắm bắt tình hình sức khỏe: Những em đang bị bệnh,
những em hay bị bệnh và những bệnh thường mắc theo mùa là bệnh gì? Cách phòng
bệnh như thế nào … từ đó kịp thời nhắc nhở, động viên, an ủi, khích lệ tinh thần cho
các em mau khỏe để học tập.
- Kết hợp với giáo viên bộ môn.
Việc phối hợp với giáo viên bộ môn là hết sức quan trọng nhằm theo dõi học
sinh qua đó có kế hoạch điều chỉnh cũng như động viên các em ngại học, giúp các em
học tập tốt hơn. Mặt khác có những em học sinh thích học môn này, lại không thích
môn kia vì những lý do khác nhau do vậy tôi luôn tìm hiểu cặn kẽ các nguyên nhân từ
9


các giáo viên bộ môn để cùng với giáo viên bộ môn đề ra các biện pháp thích hợp
nhằm giúp các em để kết quả học tập tốt hơn. Các em sẽ hứng thú học tập và đi học
đều đặn hơn. Hơn nữa thông qua các giáo viên bộ môn trong trường phát hiện về năng

khiếu, sở thích cũng như những hạn chế của từng học sinh. Từ đó bồi dưỡng kịp thời
giúp các em phát triển một cách hoàn thiện hơn.
- Kết hợp với tập thể lớp.
Sự phối hợp với tập thể học sinh là một thành công lớn trong quá trình duy trì tốt
sĩ số, tránh được tình trạng các em nghỉ học, bỏ học giữa chừng, những học sinh có
tình trạng chán học, học kém thường có khả năng nghỉ học rất cao chính vì thế rất cần
sự giúp đỡ, kèm cặp các bạn học khá, học giỏi để các em học tốt lên, khi học tốt rồi
các em sẽ thích học không nghĩ tới việc bỏ học, nghỉ học nữa.
- Kết hợp với ban giám hiệu.
Hàng tuần, hàng tháng tôi đều báo cáo với Ban Giám Hiệu về tình hình học sinh
của lớp mình về những biểu hiện chưa tốt, không tốt, những trường hợp có nguy cơ
bỏ học cao, xin ý kiến để xử lí kịp thời.
b4. Quan tâm và giám sát.
- Tập thể lớp: Bước vào lớp học việc đầu tiên tôi làm là quan sát toàn bộ lớp một
lượt, xem hôm nay có vắng em nào không, lớp có gì thay đổi không, ... Nếu có em
nào vắng mặt mà không biết lí do thì tôi hỏi cả lớp xem có em nào biết lí do mà bạn
của chúng ta nghỉ học không rồi mới vào bài.
- Cá nhân: Những giờ giải lao tôi thường gần gũi với các em, nhất là khi các em
có chuyện khó nói. Tâm sự cùng các em để hiểu rõ hơn về cuộc sống gia đình, quá
trình học tập trước đây của mỗi em, thông qua đó giáo viên chủ nhiệm hiểu rõ hơn về
đặc điểm tâm lí để có được những biện pháp giáo dục thích hợp, làm sao cho các em
thấy được “Mỗi ngày đến lớp là một ngày vui”.
b5. Tổ chức thăm gia đình
Nắm bắt được học sinh đặc biệt, cá biệt và những học sinh có nguy cơ nghỉ học
cao, tôi liền đến thăm gia đình, việc làm này vô cùng cấn thiết và hiệu quả rất cao.
Đối với giáo viên chủ nhiệm đến thăm nhà học sinh mới hiểu rõ hơn hoàn cảnh sống
của các em để từ đó có biện pháp giáo dục kĩ năng sống và giúp đỡ các em và hiểu
các em hơn. Với phụ huynh và học sinh được cô giáo đến thăm là nguồn động viên an
ủi rất lớn đối với họ. Họ rất tự hào và sẽ không còn mặc cảm tự ti vì hoàn cảnh nhà
mình nữa. Phụ huynh an tâm, tin tưởng giao con cho nhà trường, các em tự hào vì cô

biết nhà mình từ đó tình cảm thân thiện hơn cởi mở hơn và kết quả duy trì sĩ số cao
hơn.
b6. Tổ chức các phong trào
Muốn học sinh không phân tán việc học, sa vào tệ nạn xã hội, giúp HS hứng thú,
yêu lớp, thân thiện đoàn kết. tôi còn tổ chức các phong trào thông qua các tiết hoạt
10


động ngoài giờ lên lớp với hình thức: “Rung chuông vàng”, “Đuổi hình bắt chữ”,
“Sinh hoạt truyền thống”, cho các em xem clíp về “gương điển hình, vượt khó học
giỏi”, những câu chuyện trong “Quà tặng cuộc sống”, song song với các phong trào
thi đua theo chủ điểm mà Ban Giám Hiệu, Đoàn, Đội, tôi phát động riêng trong lớp:
“tiết học tốt”, “hoa điểm mười”, “tháng học chuyên cần ”, “lao đông sản xuất giỏi –
trồng rau xanh” , “những cá nhân cá biệt tiêu biểu vượt qua chính bản thân cố gắng
học giỏi” ... nhằm cho các em có tinh thần “ Học mà vui, vui mà học” và “ mỗi ngày
đến trường là một niềm vui”. Góp phần tích cực vào phong trào “Xây dựng trường
học thân thiện - học sinh tích cực” của trường.
b7. Tổ chức tốt tiết sinh hoạt lớp
Muốn lớp duy trì sĩ số ổn định thì tiết sinh hoạt lớp phải thực hiện tốt, hiệu quả vì
tiết sinh hoạt lớp tổng kết mọi hoạt động trong cả tuần. Các biện pháp trên có hiệu
quả hay không, tuần này nghỉ học nhiều, tuần sau lại nghỉ nhiều hay ít thì tiết sinh
hoạt lớp là thước đo tất cả.
- Trong tiết sinh hoạt lớp cuối tuần, tôi chuẩn bị nội dung và phân tích kỹ những
mặt ưu và cũng rất nghiêm khắc với những vi phạm nội quy của nhà trường, của lớp,
nhà ăn, lao động vệ sinh, nghỉ học không lí do, tôi luôn luôn biểu dương những em
học yếu có tiến bộ, những em đi học chuyên cần, những em có cố gắng khắc phục
được khuyết điểm cùng vươn lên. Để động viên khích lệ, tôi dùng phần quà nhỏ như:
Cuốn tập, cây bút, cái kẹo để khen thưởng làm sao cho các em vui, các em có được
không khí đoàn kết và luôn mong muốn đến cuối tuần được sinh hoạt lớp, tránh cho
các em có cảm giác sợ hãi, căng thẳng, khích lệ các em nói ra suy nghĩ, tâm tư nguyện

vọng của mình. Việc nào chính đáng đáp ứng, việc nào không chính đáng thì thôi từ
đó phân tích cho các em hiểu để tránh những sai lầm đáng tiếc sảy ra.
- Hàng tuần tôi đều sơ kết theo tổ chấm chéo với nhau nhằm mục đích ngăn chặn
và dập tắt những biểu hiện xấu của các em khi vừa chớm nở với biểu điểm, có biên
bản sinh hoạt lớp do thư ký ghi chép.
- Cuối tháng tôi cùng cán sự lớp xếp hạnh kiểm thông qua tiết sinh hoạt để cho
các em có cái nhìn khách quan hơn về sự tu dưỡng đạo đức của mình.
III. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI.
Trong quá trình thực hiện bản thân cũng gặp rất nhiều khó khăn, nhưng bằng
kinh nghiệm nhỏ bé của mình với tinh thần trách nhiệm cao, yêu nghề, luôn hòa đồng
và gần gũi với học sinh, nắm bắt tình hình học sinh, xử lý kịp thời những vấn đề phát
sinh của lớp, được sự giúp đỡ tạo điều kiện của phụ huynh học sinh, giáo viên bộ
môn, của ban giám hiệu nhà trường tôi đã hoàn thành tốt việc duy trì sĩ số trong công
tác chủ nhiệm lớp.
Trước khi áp dụng chuyên đề:

11


Năm học

Lớp chủ nhiệm Sĩ số lớp đầu năm

Sĩ số lớp cuối năm

Giảm

2006-2007

7a

38

35

2

2007-2008

6a

38

35

2

2008-2009

8a

38

33

5

Qua tìm hiểu tôi thấy được học sinh bỏ học xuất phát từ những nguyên nhân như:
Điều kiện gia đình kinh tế khó khăn, con em bị mất kiến thức từ lớp dưới, các em
thích hoạt động chân tay, lười biếng suy nghĩ trong học tập, sự nhận thức của gia đình

về lợi ích của việc học và tương lai sau này của con cái bị hạn chế. Do tác động
những tệ nạn xã hội như gem, cờ bạc, rượu chè, thuốc lá … lôi cuốn các em. Một số
phụ huynh không quan tâm con cái, chưa tôn trọng, bảo vệ quyền lợi học tập của các
em. Giáo viên bộ môn chỉ chú ý đến chất lượng môn học, không hiểu tâm lý, hoàn
cảnh học sinh, không thiện cảm với học sinh học yếu, đạo đức chưa tốt, cư xử với các
em còn thiếu tế nhị, chưa tạo cơ hội cho học sinh sửa chữa. Giáo viên chủ nhiệm chưa
phát huy hết vai trò của mình, chưa có ý tưởng làm thế nào để quản lí cho tốt phù hợp
với thực tế của lớp, chưa phối kết hợp để giáo dục học sinh kịp thời, chưa nắm bắt
hoặc nắm bắt chậm về tình hình học tập của học sinh. Tiết sinh hoạt ngoài giờ chưa
gây hứng thú được các em trái với “mỗi ngày đến trường là một niềm vui”. Lãnh đạo
nhà trường mỗi năm thay đổi giáo viên chủ nhiệm khiến cho việc nắm bắt tình hình,
điều kiện, hoàn cảnh sống của từng học sinh không kịp thời.
Sau khi áp dụng chuyên đề.
Năm học

Lớp chủ nhiệm Sĩ số lớp đầu năm

Sĩ số lớp cuối năm

Giảm

2009-2010

7a

38

38

0

2011-2012

8a

35

35

0

Năm học 2009 -2010 tôi vận dụng các biện pháp trên với lớp 7a tôi chủ nhiệm.
Tổng số đầu năm 38, giữa kì I nguy cơ bỏ 3 em: K” Đốm, K” Cương, K” Le. Nhờ sự
phối kết hợp tốt với các bộ phận nói trên và đặc biệt là tập thể lớp có tinh thần trách
nhiệm cao cùng GVCN đến tận gia đình vận động các em đã trở lại lớp. Năm học đó
lớp đã duy trì sĩ số 100 %. Kế tiếp năm đó các em học lên lớp 8, 9 tốt nghiệp 100%,
không có em nào bỏ học giữa chừng.
Năm học 2011-2012 tôi chủ nhiệm lớp 8a tiếp tục vận dụng các biện pháp trên.
Đầu năm 35 em, sang học kì II em K’ Hùng ấp 4 xã Tà Lài muốn nghỉ học, cũng nhờ
sự ủng hộ và phối hợp tốt với các bộ phận trên đến cuối năm lớp duy trì sĩ số đạt 100
%. Phần lớn các học sinh đã có ý thức học tập, kỷ luật cao, có tinh thần thi đua tự giác
học tập, giữ gìn lớp sạch đẹp, có tinh thần tương thân, đoàn kết, giúp đỡ nhau trong
học tập cũng như sinh hoạt, biết bảo vệ bản thân, bạn bè và đặc biệt bảo vệ tài sản
12


chung của lớp, trường, hiện nay các em đang học lớp 9 tại trường, dàn cán sự lớp vẫn
được cô chủ nhiệm mới và các bạn tín nhiệm bầu giữ nguyên chức vụ.
IV. ĐỀ XUẤT, KHUYẾN NGHỊ KHẢ NĂNG ÁP DỤNG.
V.

Đề xuất

Công tác duy trì sĩ số học sinh hiện nay là một vấn đề khó khăn đối với giáo viên
chủ nhiệm nói riêng và của trường nói chung, để thực hiện hoàn thành tốt công tác
duy trì sĩ số thì ngay từ đầu năm học, chúng ta phải tìm hiểu được những nguyên nhân
học sinh nghỉ học để tìm ra những biện pháp phù hợp.
Giáo viên chủ nhiệm phối kết hợp giáo viên bộ môn cùng với các bộ phận khác
trong nhà trường bám sát đối tượng học sinh có dấu hiệu nguy cơ bỏ học tìm nguyên
nhân, báo cáo kịp thời với ban giám hiệu tìm cách tháo gỡ, liên lạc thường xuyên với
phụ huynh nhất là những gia đình học sinh có dấu hiệu lơ là trong học tập. Dùng học
sinh khá, giỏi kèm cặp giúp đỡ học sinh chậm tiến, tổ chức ngoại khóa, trò chơi dân
gian … tạo không khí vui tươi lành mạnh. Thành lập đội xung kích theo dõi, ngăn
chặn học sinh bỏ tiết đến các tụ điểm chơi điện tử, thục bi da, quán nhậu …
Nhà trường kết hợp với chính quyền địa phương, phụ huynh động viên, thuyết
phục con em mình. Phổ biến Luật giáo dục và quyền của trẻ em đến từng phụ huynh
ngay trong kỳ họp đầu năm.
2. Khuyến nghị khả năng áp dụng
Đối với nhà trường căn cứ vào kế hoạch đầu năm học phải đưa tiêu chí duy trì sĩ
số học sinh vào thi đua cuối kỳ và năm học. Cuối năm nên khen thưởng những giáo
viên chủ nhiệm làm tốt công tác duy trì sĩ số học sinh. Tổ chức tốt công tác phụ đạo
học sinh có học lực yếu, kém trong suốt năm học. Phối hợp chặt chẽ với các bộ phận
để giáo dục học sinh kịp thời.
Đối với giáo viên chủ nhiệm cần nắm rõ đặc điểm hoàn cảnh, tâm sinh lí của học
sinh để kịp thời giúp đỡ, uốn nắn theo từng đối tượng.
Đối với giáo viên bộ môn không quá nặng giáo dục cái chữ mà cần phải lồng
ghép giáo dục kĩ năng sống, giáo dục đạo đức trong từng tiết dạy. Không quá kỳ vọng
vào các đối tượng học sinh đặc biệt, sẽ gây hiện tượng ức chế đối với các học sinh đó,
rất dễ bị phản ứng tiêu cực, cũng như chán học dẫn đến bỏ học.
Qua quá trình công tác tại đơn vị cũng như qua tham khảo tài liệu, đặc biệt là

tình hình duy trì sĩ số chống bỏ học của trường, bản thân tôi thấy rằng đây là một vấn
đề cấp thiết toàn xã hội đang quan tâm đặc biệt là chúng ta đang thực hiện cuộc vận
động “hai không‘ và phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực của
Bộ Giáo Dục phát động. Vậy đòi hỏi những người giáo viên, đặc biệt là giáo viên chủ
nhiệm phải có tâm huyết với học sinh.
Với đề tài này tôi đã nghiên cứu, vận dụng trong 2 năm ( năm học 2009-2010, năm
học 2011 -2012) tôi thấy kết quả đạt được rất khả quan, có cơ sở vững chắc để duy trì
13


tốt cho các năm sau. Các biện pháp cụ thể, rõ ràng nên rất dễ áp dụng trong công tác
chủ nhiệm nếu được phổ biến rộng rãi thì sẽ đạt hiệu quả tốt. Tuy nhiên trong quá
trình thực hiện đã có sự tham khảo đóng góp ý kiến của bạn bè đồng nghiệp trong
trường nhưng chắc chắn cũng còn nhiều khiếm khuyết. Tôi rất mong có sự giúp đỡ,
xây dựng của các đồng nghiệp và các cấp lãnh đạo để đề tài thêm hoàn thiện, có hiệu
quả hơn nhằm hạn chế tới mức thấp nhất số học sinh bỏ học.
Xin chân thành cảm ơn!
V. TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Tài liệu bồi dưỡng cán bộ quản lí, giáo viên về công tác chủ nhiệm trong trường
THCS, THPT của Bộ Giáo Dục và Đào Tạo – PGS, TS Nguyễn Thanh Bình – NXB
Giáo Dục – 6/2011.
2. Điều lệ Trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ
thông có nhiều cấp học - Ban hành kèm theo Thông tư số: 12/2011/TT-BGDĐT ngày
28/3 /2011 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo
3. Tài liệu tập huấn đẩy mạnh phong trào xây dựng trường học thân thiện, học sinh
tích cực – Phòng Giáo Dục huyện Tân Phú – Đồng Nai tổ chức.

Tân Phú, ngày … tháng 05 năm 2013
NGƯỜI THỰC HIỆN

Ngô Thị Hường

14


MỤC LỤC
I. Lý do chọn đề tài:

......................................................................................... Trang 3

II. Tổ chức thực hiện đề tài : ............................................................................... Trang 4
1. Cơ sở lí luận : .................................................................................................. Trang 4
2. Nội dung và biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài: ............................ Trang 5
a. Nội dung thực hiện các giải pháp của đề tài: .................................................. Trang 5
b. Biện pháp thực hiện các giải pháp của đề tài: .................................................. Trang 5
b1. Tìm hiểu và nắm bắt đặc điểm tình hình của lớp mình chủ nhiệm: .............. Trang 5
b2. Lập kế hoạch chủ nhiệm lớp: ........................................................................ Trang 6
b3. Phối kết hợp: ................................................................................................. Trang 8
b4. Quan tâm và giám sát: ................................................................................. Trang 10
b5. Tổ chức thăm gia đình: ............................................................................... Trang 10
b6. Tổ chức các phong trào: ............................................................................. Trang 10
b7. Tổ chức tốt tiết sinh hoạt lớp: ..................................................................... Trang 11
III. Hiệu quả của đề tài: .................................................................................... Trang 11
IV. Đề xuất, khuyến nghị khả năng áp dụng: .................................................... Trang 13
1. Đề xuất: ......................................................................................................... Trang 13
2. Khuyến nghị khả năng áp dụng: .................................................................... Trang 13
V. Tài liệu tham khảo : ...................................................................................... Trang 14

15

SỞ GD&ĐT ĐỒNG NAI
Trường PT DTNT liên huyện
Tân Phú – Định Quán

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
Tân Phú, ngày 28 tháng 05 năm 2013

PHIẾU NHẬN XÉT, ĐÁNH GIÁ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Năm học: 2012-2013
Tên sáng kiến kinh nghiệm:
“Kinh nghiệm trì sĩ số trong công tác chủ nhiệm lớp”
Họ và tên tác giả: Ngô Thị Hường.
Đơn vị: Trường Dân tộc nội trú liên huyện Tân Phú.
Lĩnh vực:
Quản lý giáo dục: QLHS 
Phương pháp dạy học bộ môn: 
Phương pháp giáo dục 
Lĩnh vực khác: ……………………………….
1. Tính mới
- Có giải pháp hoàn toàn mới 
- Có giải pháp cải tiến, đổi mới từ giải pháp đã có 
2. Hiệu quả
- Hoàn toàn mới và đã triển khai áp dụng trong toàn ngành có hiệu quả cao 
- Có tính cải tiến và đổi mới từ những giải pháp đã có và triển khai áp dụng trong toàn
ngành có hiệu quả cao. 
- Hoàn toàn mới và đã triển khai áp dụng tại đơn vị có hiệu quả cao 
- Có tính cải tiến hoặc đổi mới từ những giải pháp đã có và triển khai tại đơn vị có
hiệu quả. 

3. Khả năng áp dụng
- Cung cấp được các luận cứ khoa học cho việc hoạch định đường lối, chính sách:
Tốt 
Khá 
Đạt 
- Đưa ra các giải pháp khuyến nghị có khả năng ứng dụng thực tiễn, dễ thực hiện và
dễ đi vào cuộc sống:
Tốt 
Khá 
Đạt 
- Đã được áp dụng trong thực tế đạt hiệu quả hoặc có khả năng áp dụng đạt hiệu quả
trong phạm vi rộng:
Tốt 
Khá 
Đạt 
XÁC NHẬN CỦA TỔ CHUYÊN MÔN

THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

16